artrİt akut romatizmal ateş -...
TRANSCRIPT
![Page 1: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/1.jpg)
ARTRİT Akut Romatizmal Ateş
Dr. Gülendam Koçak Maltepe Üniversitesi
![Page 2: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/2.jpg)
Sunum Planı
• Akut Romatizmal Ateş
• Romatizmal Poliartrit
• Olgu sunumları ile ayırıcı tanı
![Page 3: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/3.jpg)
ARA
![Page 4: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/4.jpg)
ARA-Yaş
![Page 5: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/5.jpg)
ARA
GAS Tonsillofarenjiti
Latent Periyot 2-3 hafta
Ateş
Poliartrit Kardit Kore
Eritema marjinatum Cilt altı nodüller
Yetersiz tedavi
![Page 6: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/6.jpg)
Patogenez
Romatojen GAS
İmmün Reaksiyon
Humoral Hücresel
Çapraz rxn. Duyarlı kişi
Akut
Romatizmal Ateş
![Page 7: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/7.jpg)
Klinik
%5
%5
%50<
%15
%70
![Page 8: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/8.jpg)
Laboratuar Bulguları
• Tam kan sayımı • Akut faz reaktanları:
– ESR, CRP artar • Elektrokardiyografi
– PR uzaması • Ekokardiyografi
– Kardit • Geçirilmiş Streptokok enfeksiyonun gösterilmesi
![Page 9: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/9.jpg)
Geçirilmiş Streptokok Farenjitinin gösterilmesi
Yöntem RAT
Boğaz Kültürü
GAS Antikoru: ASO 320 Todd U< Geçirilmiş kızıl öyküsü (DSÖ öneriyor)
![Page 10: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/10.jpg)
Modifiye Jones kriterleri ( 1992-2002 )
Majör Kriterler Minör Kriterler • Kardit • Poliartrit • Kore • Eritema marginatum • Deri altı nodülleri
• Ateş (38oc<) • Artralji • Akut faz reaktanlarında↑
ESR, CRP • PR uzaması
![Page 11: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/11.jpg)
ARA Tanı Kriterleri
• 2 Majör kriter • 1 Majör + 2 Minör
kriter Ek olarak • Geçirilmiş GAS
infeksiyon kanıtı
Özel Durumlar
• Kore • Geç tanı almış
kardit
Tek başına tanı koydurur
![Page 12: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/12.jpg)
Tanı kriterlerinde değişiklikler ARA’nın yaygın olduğu toplumlarda
• Hasta antienflamatuar tedavi alıyorsa monoartrit veya poliartralji majör kriter olarak değerlendirilir
• Subklinik kardit majör kriter olarak kabul edilebilir
![Page 13: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/13.jpg)
Tedavi
• Primer profilaksi • Aktif hastalığın tedavisi
– Artrit, kardit, kore • Sekonder profilaksi
13
![Page 14: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/14.jpg)
GAS Farenjit Tedavisi: Primer Profilaksi Penisilin Etken Doz Süre
Penisilin V <27 kg 2-3X250 mg po >27 kg 2-3X500 mg po
10 g Tadı kötü
Benzatin Penisilin G <27 kg 600.000 U im >27 kg 1.200.000 U im
Tek doz
Ağrılı
Amoksisilin 50 mg /kg (max 1 g) 2X po
10 g Tadı güzel
P.All.
Azitromisin 12 mg/kg (max 500 mg) 1X po
5 g QT
Klaritromisin 15 mg/kg /gün 2X (max 2X250 mg) po
10 g QT Tadı kötü
Klindamisin 20 mg/kg/gün 3X po
10 g QT
Dar spektrumlu SS Sefaleksin, Sefadroksil
Değişken 10 g Tip 1 Penisilin allerjisinde kullanılmaz
![Page 15: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/15.jpg)
Aktif hastalığın tedavisi: Artrit • Aspirin (80-100 mg/kg 4X)
– Maks 4gr/gün – 2 hafta verilir, 2-3 haftada azaltarak kesilir – 24-48 saatte dramatik yanıt alınır – KCFT, Salisilizm!
• Naproksen (10-20 mg/kg 2X ) • Tolmetin (25 mg/kg 3X po) • İbuprofen (30-40 mg/kg 4X)
Aspirin
2 hafta
2-3 hafta
![Page 16: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/16.jpg)
Sekonder Profilaksi Doz
Benzatin Penisilin G <27 kg 600.000 U im >27 kg 1.200.000 U im
3 haftada 1
Penisilin V 2X250 mg po Her gün
Sulfadiazin <27 kg 0.5 g po, 1X >27 kg 1 g po, 1X
Her gün
Sülfisoksazol <27 kg 0.5 g po, 1X >27 kg 1 g po, 1X
Her gün
Eritromisin 2X250 mg po
Her gün*
Klaritromisin Her gün*
Azitromisin 5 mg/kg po, 1X (max 250 mg)
Her gün*
*Yayın yok
AHA 2009
1.
2.
3.
![Page 17: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/17.jpg)
ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket
kısıtlılığı, şişlik ve kızarıklık ile birlikte seyreden inflamasyonudur.
• Ayırıcı tanının önemi: – Hastalık seyri
• İyi huylu? • Ciddi, önemli?
– Tedavi • Acil?
![Page 18: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/18.jpg)
Artrit-Artralji Ayırıcı Tanı
Akut Romatizmal ateş Juvenil romatoid artrit Poststreptokoksik reaktif artrit Sistemik romatolojik hastalıklar
Sistemik lupus eritematosus Mikst konnektif doku hastalığı Kawasaki, HSP
Post infeksiyoz reaktif artrit İnfeksiyoz artrit
Septik, Brucella, viral, Lyme İnfektif endokardit Lösemi, kemik tümörleri Travma, hemartroz Avasküler nekroz
?
![Page 19: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/19.jpg)
Öykü Akut Romatizmal Ateş Başlangıç? Akut başlar, 1-2 gün
Başlatan faktör? Travma yok, GAS farenjiti
Hangi eklemler? Büyük eklemler: Ayak-el bileği, diz, dirsek
Monoartrit-Poliartrit? Poliartrit: %1-17 monoartrit
İnflamasyon bulguları? Var, en önemlisi ağrı
Ağrının şiddeti? Şiddetli
Simetri? Asimetrik
Migrasyon? Migratuar
Diürinal varyasyon? Devamlı ağrı
Aspirin, NSAİD yanıt? Dramatik
Süre? Max 1 hafta
![Page 20: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/20.jpg)
ARA-Poliartrit
• Akut başlar • Büyük eklemler tutulur • Ağrı, şişlik, kızarıklık, ısı artışı • Asimetrik • Gezici • Salisilatlara çabuk yanıt verir
• 48-72 saat • Tedavi edilmese bile 1-2 haftada iyileşir • Sekel bırakmaz
![Page 21: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/21.jpg)
Olgu 1
•9 Y E •3 gün önce sağ dizde ağrı ve şişlik •1 gündür sol ayak bileğinde ağrı ve şişlik, sağ diz ağrısı azalmış •Ateş •3 hafta önce ateş ve boğaz ağrısı
•Fİ: Sağ diz ve sol ayak bileğinde artrit, ateş
•Lab: ESR 90 mm/st •CRP 27 mg/dl •ASO 1200 U/L •EKO, EKG Normal
•Gezici poliartrit •Ateş •AFR yüksek
•1 Majör+2 minör •+ ASO yüksek
•ARA
![Page 22: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/22.jpg)
Olgu 2
• 5 Y K • 2 Gündür şiddetli sağ diz
ağrısı ve ateş • 1 ay önce ateşli ÜSYE
öyküsü var
• Fİ: • Sağ dizde artrit, ateş
39.2 C
• ESR 90 mm/st • ASO 600 U • EKG, EKO normal
Monoartrit Ateş AFR yüksek
ASO yüksek
Ateş+ monoartrit Septik artrit ekarte edilmeli
Artrosentez: 100.000 hücre/mm3 nötrofil hakimiyeti, g (+) kok
![Page 23: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/23.jpg)
Artrosentez • Çocuklarda nadiren
tanıda yardımcıdır • Septik artriti
göstermek veya olmadığını göstermek amacıyla yapılır
• Lökositoz – Septik artrit – ARA – JİA
Hücre sayımı Glukoz, protein Gram boyama Kültür (aerobik-anaerobik)
![Page 24: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/24.jpg)
Monoartrit
• Septik artrit • Osteomyelit • Travma, hemartroz • Reaktif artrit • JİA • Lyme artriti
ARA+Monoartrit? %3-17 Erken tedavi Majör kriter? Minör kriter?
![Page 25: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/25.jpg)
ASO
ULN
% 97
![Page 26: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/26.jpg)
Olgu 3 9 Y K 2 gündür sağ dizde ağrı Ateş yok 1 Ay önce tonsillit geçirmiş Fİ: Sağ dizde artrit Lab: ESR 77 mm/st ASO 900 IU/ml EKO Normal EKG Normal
Monoartrit AFR yüksek ASO yüksek Jones kriterlerine göre ARA değil
Hasta izleme alındı Ateş (+) 1 günün sonunda sol el bileğinde artrit başladı
ARA
![Page 27: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/27.jpg)
Tedaviye başlarken! • Tanı kesinleşmeden
tedaviye başlamayın • Ağır kardit, kalp
yetmezliği yoksa tedavi geciktirilebilir
• Erken tedavi – Yanlış pozitif tanı – Yanlış negatif tanı
ARA ?
![Page 28: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/28.jpg)
Olgu 4 8 Y E 3 Haftadır sağ kalça ağrısı 1 Haftadır sağ diz ağrısı Ateş yok 1 Ay önce tonsillit geçirmiş 3 haftadır aspirin alıyor, iyileşme minimal Fİ: Sağ kalça ve dizde artrit Lab: ESR 47 mm/st ASO 700 IU/ml EKO Normal EKG Normal
Poliartrit Aditif artrit Kalçada artrit Aspirine yanıtsız Uzamış artrit
AFR yüksek ASO yüksek
FAKAT Jones kriterlerine göre ARA değil
![Page 29: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/29.jpg)
• Geçirilmiş GAS enfeksiyonu • Artrit AMA • Diğer majör bulguları yok • ARA tanısı için Jones kriterleri yeterli değil
29
PSRA
![Page 30: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/30.jpg)
PSRA ARF Geçirilmiş GAS farenjit + +
Latent periyod <2 hafta 2-3 hafta
Yayılım aditif gezici
Küçük eklem, aksiyal, kalça + nadir
Monoartrit + nadir
Tenosinovit + -
Aspirin ve NSAID yanıtı Yavaş-orta hızlı
Artrit süresi persistan Kısa, geçici
AFR + ++
Sekel Yok Yok
Kardit Nadir, yok sık
Genetik DRß1*O1 DRß1*O16 30
![Page 31: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/31.jpg)
PSRA Yaklaşım
• AHA 2009 – 1 yıl profilaksi
verilir – 1 yılın sonunda
kardit yoksa profilaksi kesilir
– Kardit eklenirse ARA kabul edilir
![Page 32: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/32.jpg)
Olgu 4-PSRA • 8 Y E • 3 Haftadır sağ kalça ağrısı • 1 Haftadır sağ diz ağrısı • Ateş yok • 1 Ay önce streptokoksik
tonsillit geçirmiş • Kalça ağrısı için 3 haftadır
aspirin alıyor, iyileşme minimal
Fİ: Sağ kalça ve dizde artrit Diğer muayene bulguları normal Lab: ESR 40 mm/st ASO 700 IU/ml EKO Normal EKG Normal
• Tedavi: • Antiinflamatuar
tedaviye devam • Kardit açısından izlem • 1 yıl sonra EKO
– Kardit varsa profilaksi devam
– Kardit yoksa profilaksi kesilir
![Page 33: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/33.jpg)
Olgu 5 • 6 Y K • 1 Aydır iki dizde ağrı • Sabahları ağrı fazla • Ateş, tonsillit, travma öyküsü
yok • Düzensiz antiinflamatuar
kullanmış, yanıt yok
• Fİ: – Her iki dizde artrit
• LAB:
– TKS Normal – ESR 47 mm/st – ASO 240 IU/ml – EKG, EKO normal
• Süre 1 ay • Simetrik poliartrit • Sabahları ağrı şiddetli
• Tanınız Nedir?
![Page 34: ARTRİT Akut Romatizmal Ateş - Abstractagentfile.abstractagent.com/2013millipediatri/pdf/GULENDAM...ARTRİT • Eklemlerin ısı artışı, ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060516/60497bf107fb59629a79b496/html5/thumbnails/34.jpg)
Teşekkür Ederim