arterİyo venöz fİstül ve greft kullanimina · pdf fileavf stenozlarinin ayirici...
TRANSCRIPT
ARTERYO VENZ
FSTL VE GREFT
KULLANIMINA BALI
KOMPLKASYONLAR UZM.HEM.NERMN ERDOAN
20.10.2016
ANTALYA
BU SUNUMUN AMACI
NEDR? Vaskler yollarn;
Tanmlanmas,
Snflandrlmas,
Kullanma bal komplikasyonlarn tannmas,tedavi ve nlenmesi,
Hemodiyaliz (HD) programnn baarl olarak srdrlmesi iin hemirelere/ hastalara nerileri,tavsiye ve ipularn iermektedir.
29.10.2016 2
Damaryolu kltr, kronik hemodiyaliz (HD) iin
sreklilii olan bir damar yolu seiminin (damar yolu
seiminde strateji) en nemli belirleyecisidir.
Altntepe,L. (2016). Damar eriim yolu disfonksiyonu: Ne zaman ve nasl mdahale
edilmeli.?,www.nefrolojiokulu2016.org. 29.10.2016
3
http://www.nefrolojiokulu2016.org/
Son dnem bbrek yetmezlii (SDBY) hastalar iin
arteriovenz fistl (AVF) tam anlam ile hayat yoludur.
Bu kann darda potansiyel toksinlerden arndrlmasn ve
tekrar hastaya verilmesini salar.
Gerekten uzun dnem hemodiyaliz baars, balca
sorunsuz damara ulama (DU) sahip olunmasna baldr .
AVF, diyaliz iin DUda altn standart olarak kabul edilmekte-
dir.
Parisotto,M.,Pancirova,J.,(2014) Vascular Access. 4 29.10.2016
Sleymanlar,G:,(2016)Trkiyede kaliteli RRT sunumunun nndeki engeller ve nlemleri. www.nefrolojiokulu2016.org.,
29.10.2016
5
http://www.nefrolojiokulu2016.org/http://www.nefrolojiokulu2016.org/
Sleymanlar,G:,(2016)Trkiyede kaliteli RRT sunumunn nndeki engeller ve nlemleri. www.nefrolojiokulu2016.org.,
6 29.10.2016
http://www.nefrolojiokulu2016.org/http://www.nefrolojiokulu2016.org/
Sleymanlar,G:,(2016)Trkiyede kaliteli RRT sunumunn nndeki engeller ve nlemleri. www.nefrolojiokulu2016.org.,
7
http://www.nefrolojiokulu2016.org/http://www.nefrolojiokulu2016.org/
8 29.10.2016
9
29.10.2016
TARHE lk HD 1943de Wilhelm J.KOLF tarafndan
gerekletirilmi. Ancak 23 ylda rutin hale gelebilmitir. Bresscia Cimino Arteriyovenz fistller (AVF ) (1966)
Santral Venz Kateterler (1967)
PTFE Sentetik Arteriyovenz greftler (AVG) (1976)
Tnelli keeli kateterler (1988)
Balant blgesi cilt altnda olan (portlu) kateterler (2000)
(AVF) (AVG) Tnelli kateterler Ciltalt(portlu)kateterler 10 29.10.2016
HD Damara Ulam Yolu (DU) Tipleri
1. Arteriyo Venz Fistller
11
Tnelli Kateterler
Tnelsiz kateterler
Tnelsiz Kateterler Tnelli Kateterler
2. Arteriyo Venz Greftler
3. Santral Venz Kateterler
Tanm: Akut/kronik bbrek yetmezliindeki bir hastaya HD imkan
salayan otolog yada sentetik yapdaki giriimlerdir.
29.10.2016
BAARILI AVF N GEREKENLER
12
Diyalizi desteklemeye yetecek kadar kan akm,
Tekrarlayan kanlasyonlara izin verecek kadar olgunlama,
Deri yzeyinden itibaren 1 cm.derinlik iinde (tercihen 0,5
cm),
Kanlasyona elverili nispeten dz bir segmente sahip,
Ulalabilir bir anatomik blgede olmal.
Asif,A.,Agarval,A.,Yevzlin,S.A.,Wu,S.,Beathard,G.,(2016).Giriimsel Nefroloji.
AVFLERN BAARISIZLIKLARINA NEDEN OLAN RSK FAKTRLER
13
Modifiye edilemeyen risk
faktrleri
Ya
Cinsiyet
Diabetes varl
Hipotansiyon
Arter ap
Arterioskleroz
Venz ap,venz genileme
Modifiye edilebilen risk faktrleri
Sigara
Obesite (BMI> 30)
Nefroloa erken sevk
Anaztomoz tipi
lk kanlasyon zaman
Kanlasyon teknii
USG grntlemeyle AVF oluturma
Heparin, antiagregan kullanm.
Smith,GE,(2012), Use of antiagregan for arteriyovenous fistula, J Vasc.Surg,
Farber,A.,Imrey,P.B,Huber,T.,Kaufman,JM.,(2016),J Vasc Surg;
AVFLERN YETMEZLKLER
14
Altntepe,L. (2016). Damar eriim yolu disfonksiyonu: ne zaman ve nasl mdahale edilmeli.?
,www.nefrolojiokulu2016.org.,
Asif,A.,Agarval,A.,Yevzlin,S.A.,Wu,S.,Beathard,G.,(2016).Giriimsel Nefroloji.,
AVF Erken dnem
yetmezlikler
AVF Ge dnem
AVFnin diyaliz iin hi
kullanlmamas veya kullanma
balandktan sonra ilk 3 ay
iinde yetmezliin gelimesi
olarak tanmlanr.
AVFnin kullanma
balandktan, 3 aydan sonra
yetmezliin gelimesi olarak
tanmlanr. .
http://www.nefrolojiokulu2016.org/
AVF KOMPLKASYONLARININ SIKLII
15 Altntepe,L. (2016). Damar eriim yolu disfonksiyonu: ne zaman ve nasl mdahale edilmeli.? ,www.nefrolojiokulu2016.org.,
Primer yetmezlik %23 (37 kohort,7993 AVF li hastada
yaplan aratrmada) olarak saptanmtr.
*Primer AVF aklk *Sekonder AVF aklk
1.Ylda %60
2.Ylda %51
1.Ylda % 71
2.Ylda % 64
*Primer aklk: AVFnin aldktan ilk tromboza veya kan akmn salamak amacyla yaplan giriimlere kadar geen sre
*Sekonder aklk: AVFnin aldktan tamamen kullanlamaz olduu ana kadar olan sre
29.10.2016
http://www.nefrolojiokulu2016.org/
AVF ve AVG KOMPLKASYONLARI
29.10.2016 16
AVF KOMPLKASYONLARI Enfeksiyon
Stenoz Anevrizma/Pseudoanevrizma
Phtlama (trombosiz) Kanama /nfiltrasyon
El iskemisi/alma sendromu Yetersiz akm
Yksek debili fistl Venz ka
Nrolojik komplikasyonlar
AVG KOMPLKASYONLARI
Enfeksiyon
Phtlama (trombosiz)
Pseudoanevrizma
Seroma
Hematom
AVF KOMPLKASYONLARI-Enfeksiyon
17
Arteriyovenz (A-V ) HD yolunun enfeksiyonu ciddi bir
problemdir.
Tm DU yolu komplikasyonlarnn %20sini oluturduu
bildirilmitir.1
TANIM: Enfeksiyon, vcudun patojenler ile istilas ve dokuda
bulunmalarnn sonucunda oluur.
Olgunlam AVF'nin enfeksiyonu allmam, orta seviye
lokalize, bakteriyemiye ilerlemeyen ve sklkla Stafilococus
kaynakldr.2
1.Asif,A.,Agarval,A.,Yevzlin,S.A.,Wu,S.,Beathard,G.,(2016).Giriimsel Nefroloji.
2.Parisotto,M.,Pancirova,J., (2014) Vascular Access. 29.10.2016
AVF KOMPLKASYONLARI-Enfeksiyon
18
EPDEMYOLOJ: 1. ylda AVF iin %1, AVG % 10, tnelli santral
kateterlerin %50 sini3
Hastane yat nedenlerinin %20 sini oluturur.
Buttonhole(dme delii) teknii birka almada
enfeksiyon riski ile ilikili bulunmutur.1,2,3
Bakteriyemi skl 0.15 - 0.6 hasta gn veya 0.05 - 0.2
her hasta yl orannda rapor edilmitir.2
2.Parisotto,M.,Pancirova,J., (2014) Vascular Access.
3.NKF KDQI Guideline
1.Murphy,S,Parfrey,P.(2008). Management of ischemic heart disease,heart failure,and pericarditis in haemodialysis patients.In:Nissenson
A,FineR(eds).Hand book of Dialysis Therapy.
29.10.2016
AVF KOMPLKASYONLARI-Enfeksiyon
19
ETYOLOJ :
Staphylococcus aureus ve daha
az yaygn olan Staphylococcus
epidermidis ncl patojenlerdir.
Staph. aureus (%32-%53 )
grlr,
DU yolu tipine bal olarak
deikenlik gsterebilir.
AVF ve AVG lerde sklkla
Staph.aureus, katetere bal
bakteremilerde ise Gram (-)
bakteriler neden olur.
RSK FAKTRLER: Psdoanevrizma,
Hematom,
iddetli kant,
ne blgesinin trmalanmas
AVF' yi ila kullanmnda
damaryolu gibi kullanlmas,
kincil cerrahi ilemlerde
kanaln manplasyonu
bulunur.
Parisotto,M.,Pancirova,J., (2014) Vascular Access.
Ghonemy,TA., et al (2016). Alexandria J med.
AVF KOMPLKASYONLARI-Enfeksiyon
20
BELRT VE BULGULAR:
Kzarklk,
Hassasiyet,
Scaklk,
dem,
Lokal serz veya prlan sv sznts,
Ykselmi vcut scakldr.1,2
*Bu klinik bulgularn yokluunda bile beklenmedik sepsis veya artm inflamatuvar parametrelerde enfeksiyon grlebilir.
Parisotto,M.,Pancirova,J., (2014) Vascular Access.
Challinor,P.,(2008).Haemodialysis in renal nursing. 29.10.2016
AVF KOMPLKASYONLARI-Enfeksiyon
21
TEDAV VE HEMRELK YNETM: Enfeksiyon bulgu ve semptomlar (+) tedavi/ reetelendirmek iin
hekime dann.1 Avrupa En iyi uygulamalar (EBPG) klavuzu: AVF lerin /ateli& atesiz
veya bakteriyemili/bakteriyemisiz infeksiyonu uygun antibiyotik ler ile 2 hafta boyunca tedavi edilmelidir (Kant dzeyi III-IV)4
NKF/Dialysis Outcomes Quality Initivative K/DOQI klavuzuna : AVFli hastalarda DU yoluna bal oluan bakteremi odakl 6 haftalk antibiyotik tedavisi tavsiye etmektedir. 3
(+) Cilt ve kan kltr enfekte kanlasyon blgesinin kullanlmamas ve kolun dinlendirilmesi ,.1,2
HD esnasnda septik emboli (+): fistln cerrahi olarak kapatlmas uygulanabilir. 1,2
1.Parisotto,M.,Pancirova,J., (2014) Vascular Access.
2. Clinical Practise Guideline,(2015), Vascular Access for Hemodialyis
3.NKF KDQI Guideline(2006)
4. Tordoir,J., (2007) .EBPG on vascular access.
29.10.2016
AVF KOMPLKASYONLARI-Enfeksiyon
22
HEMRELK YNETM:
Kanada' dan bildirilen buttonhole (dme delii) teknii kullanan ev
HD hastalarnda topikal mupirosin proflaksisi S.aureus bakteriyemi ilikili riski azaltmtr.1.,3
Nazal mupirosinin S.aureus burun taycsn tamamen yok etmek amal kullanm, HD hastalarnda S.aureus bakteremisinin oluumunu azaltabilir. 2.
Eer HD nitesinde sklkla AVF enfeksiyonundan pheleniyor / tan konuluyor ise nitenin el hijyeni protokolnn tekrar incelenmesine balanmaldr. 1,2
1.Parisotto,M.,Pancirova,J., (2014) Vascular Access.