Ársskýrsla 2000

27
efnisyfirlit 1 2 4 5 6 7 8 17 18 19 20 22 23 Stefna og hlutverk Ávarp forstjóra Lykiltölur Skipurit Stjórnendur Ársskýrsla Skýrsla & áritun stjórnenda Áritun endurskoðenda Rekstrarreikningur Efnahagsreikningur Yfirlit um sjóðstreymi Skýringar

Upload: posturinn

Post on 15-Mar-2016

255 views

Category:

Documents


13 download

DESCRIPTION

Íslandspóstur Ársskýrsla 2000

TRANSCRIPT

Page 1: Ársskýrsla 2000

efn

isy

firlit

11

22

44

55

66

77

88

1177

1188

1199

2200

2222

2233

Stefna og hlutverk

Ávarp forstjóra

Lykiltölur

Skipurit

Stjórnendur

Ársskýrsla

Skýrsla & áritun stjórnenda

Áritun endurskoðenda

Rekstrarreikningur

Efnahagsreikningur

Yfirlit um sjóðstreymi

Skýringar

Page 2: Ársskýrsla 2000

Á R S S K † R S L A Í S L A N D S P Ó S T S 2 0 0 0

22

H LU T V E R K & Á H E R S LU R

Hlutverk

Íslandspóstur annast sendingar á bréfum og bögglum, þ.e. sendingar sem eru undir 30 kílóum.

Íslandspóstur rekur í því skyni víðfeðmt dreifikerfi innanlands þar sem lögð er áhersla á fagleg

vinnubrögð og góða þjónustu. Íslandspóstur lítur á það sem sitt hlutverk að:

- starfrækja öflugt dreifikerfi hér á landi með víðtæku neti móttöku- og afhendingarstaða og

tengingu við erlend dreifikerfi

- bjóða heildarlausnir á sviði flutninga og dreifingar

- annast hraðflutninga með samfelldri flutningsábyrgð

- veita einfalda og örugga greiðslumiðlun fyrir vöru sem dreift er með Íslandspósti

- stunda verslun með vörur og þjónustu til að styrkja rekstur þjónustumiðstöðva

Þungamiðjan í starfsemi Íslandspósts er dreifing. Íslandspóstur gegnir því hlutverki að vera

tengiliður milli kaupenda og seljenda og síðasti hlekkur í virðiskeðju fyrirtækja.

Áherslur

Íslandspóstur veitir viðskiptavinum sínum góða og trausta þjónustu sem byggist á hæfu starfsfólki, mörgum val-

kostum, heildarlausnum og víðtæku dreifikerfi.

Áhersla er lögð á að skila eigendum Íslandspósts góðum arði með markvissri stjórnun og framlagi hæfra starfs-

manna, vaxandi veltu og bættri framleiðni.

Hjá Íslandspósti er leitast við að gera störf áhugaverð og vinnustaði aðlaðandi. Áhersla er lögð á að kjör starfs-

manna taki mið af viðleitni og frammistöðu. Lagt er upp úr starfsþjálfun og skapast með því tækifæri til þroska

og frama innan Íslandspósts.

Íslandspóstur mætir þjóðfélagslegri ábyrgð sinni með skipulagningu og rekstri öflugra dreifikerfa sem tryggja

almenningi hvar sem er á landinu örugga, hraða og skilvirka póstþjónustu. Starfsemi Íslandspósts tekur mið af

eðlilegum kröfum um umhverfismál og stuðlað er að góðu samstarfi við eftirlitsaðila, s.s. Póst- og fjarskipta-

stofnun, Samkeppnisstofnun og samgönguráðuneytið.

Page 3: Ársskýrsla 2000

hlu

tve

rk &

áh

ers

lur

33

Page 4: Ársskýrsla 2000

Á R S S K † R S L A Í S L A N D S P Ó S T S 2 0 0 0

á v a r p

44

Batamerki á grunnrekstri Íslandspósts

Margt hefur áunnist í rekstri Íslandspósts á liðnum árum. Engu að síður var tap á rekstrinum á

síðastliðnu ári og er afkoman ekki viðunandi. Þær kröfur eru gerðar til hlutafélaga að þau skili

hagnaði. Markmiðið með því að breyta Íslandspósti í hlutafélag í ársbyrjun 1998 var að losa fyrir-

tækið úr viðjum ríkisrekstrar og gera það hæft á samkeppnismarkaði.

Íslandspóstur hefur einkarétt á dreifingu bréfa undir 250 g en horfur eru á því að sá einkaréttur

verði afnuminn á fyrsta áratug þessarar aldar. Þá verður Íslandspóstur í samkeppnisumhverfi á

öllum sviðum. Miklu skiptir að fyrirtækið verði vel í stakk búið að takast á við breytta tíma. Það

er ánægjuefni að veruleg batamerki eru á grunnrekstri Íslandspósts. Framlegð fyrir fjármagnsliði

hefur batnað ár frá ári. Mikil stefnumótunarvinna hefur farið fram ásamt hagræðingu í rekstri

og sókn inn á nýja markaði. Starfsmenn Íslandspósts um allt land eiga mikinn þátt í að vel hefur

tekist til í þessum efnum.

Þegar horft er til framtíðar eru ýmsar blikur á lofti. Upplýsingatæknin er stöðugt að leysa bréfa-

samskipti af hólmi, nú síðast með rafrænum undirskriftum. Reynslan erlendis gefur vísbendingu

um að þessi þróun muni halda áfram, en bréfasendingar eru uppistaðan í rekstri Íslandspósts. Þá

er útlit fyrir aukna samkeppni. Íslandspóstur heyr því varnarbaráttu. En samhliða því hefur fyrir-

tækið leitað nýrra sóknarfæra. Góður árangur hefur náðst á bögglamarkaði og áhersla verið

lögð á að efla vitund markaðsfólks um auglýsingapóst.

Miðað við heildarafkomu Íslandspósts og horfur í rekstri er ljóst að halda þarf áfram á sömu

braut. Ef vel tekst til í stefnumótun, markaðssókn og hagræðingu er bjart framundan.

Skýringin á bágri afkomu Íslandspósts felst í því að jaðartekjur hafa dregist saman. Munar þar mestu um að

Landssíminn hefur dregið viðskipti sín frá pósthúsum. Því fylgir mikið tekjutap og verkefnamissir. Þá fylgir mikil

útgjaldaaukning þeirri breytingu að landpóstar dreifa pósti fimm daga vikunnar, þar sem því verður við komið,

í stað þriggja áður. Til að mæta tekju- og verkefnamissi á pósthúsum hefur Íslandspóstur þurft að endurskil-

greina starfsemina. Dregið hefur verið úr starfsmannahaldi og yfirbyggingu og unnið markvisst að uppbyggingu

póstafgreiðslna í samstarfi við önnur þjónustufyrirtæki. Sömu þróunar hefur gætt hjá póstfyrirtækjum annars

staðar á Norðurlöndunum. Höfuðáhersla er lögð á að þjónustan skerðist ekki með þessum breytingum.

ÁV

AR

PF

OR

ST

RA

Page 5: Ársskýrsla 2000

55

t ö l u r

LY K I L T Ö LU R

2000 1999

Tekjur

Rekstrartekjur 4.160.926 3.899.991

Seld starfsemi póstgíró 75.000

Tekjur alls 4.235.926 3.899.991

Gjöld

Laun og launatengd gjöld 2.508.786 2.322.981

Annar rekstrarkostnaður 1.367.916 1.489.642

Afskriftir 273.957 192.614

Rekstrargjöld samtals 4.150.659 4.005.237

Fjármagnstekjur (gjöld) 98.881 15.040

Hagnaður (tap) fyrir tekju- og eignaskatt 13.614 90.206

Tekju- og eignaskattur 4.878 30.729

Hagnaður (tap) ársins 18.492 59.477

Kennitölur

Veltufjárhlutfall 1,47 1,24

Eiginfjárhlutfall 0,45 0,46

Innra virði hlutafjár 1,46 1,41

Arðsemi eigin fjár 0,9% 2,9%

2 0 0 0

( )

( )

( )

( ) ( )

( )

( )

( )

Fjárhæðir eru í þúsundum króna

Page 6: Ársskýrsla 2000

Á R S S K † R S L A Í S L A N D S P Ó S T S 2 0 0 0sk

ipu

rit

S K I P U R I T

stjórn

starfsmannastjóri

alfljó›amál

forstjóri

framkvæmdastjórifijónustusta›a

rekstrarstjóri

pósthús 1-22

fyrirtækjapósthús

póstmi›stö›

dreifingastö›var

útkeyrsla

flutningar innanlandsog landpóstar

fasteigna- og bifrei›adeild

framkvæmdastjóriflutningasvi›s

innra eftirlit

bókhald

hagdeild

launadeild

tölvu- og uppl‡singadeild

framkvæmdastjórifjármálasvi›s

kynningarmál

sölu- og fijónustudeild

bréfapóstur í einkarétti

flutningafljónustainnanlands

flutningafljónustatil útlanda

augl‡singapóstur

frímerkjadeild

póstgíró

framkvæmdastjórimarka›s- og sölusvi›s

66

Page 7: Ársskýrsla 2000

stjó

rn

en

du

r

Stjórnarmenn Íslandspósts: (frá vinstri)

Guðmundur Oddsson

Elías Jónatansson, ritari

Lilja Rafney Magnúsdóttir

Ólafur Sigurðsson, varaformaður stjórnar

Ellert Kristjánsson

Ísólfur Gylfi Pálmason

Björn Jósef Arnviðarson, stjórnarformaður

Framkvæmdastjórn: (frá vinstri)

Andrés Magnússon, starfsmannastjóri

Áskell Jónsson, framkvæmdastjóri markaðs- og sölusviðs

Einar Þorsteinsson, forstjóri

Anna Guðmundsdóttir, framkvæmdastjóri fjármálasviðs

Hörður Jónsson, framkvæmdastjóri þjónustustaða

Tryggvi Jónsson, framkvæmdastjóri flutningasviðs

S T J Ó R N E N D U R Í S L A N D S P Ó S T S

77

Á R S S K † R S L A Í S L A N D S P Ó S T S 2 0 0 0

Page 8: Ársskýrsla 2000

Á R S S K † R S L A Í S L A N D S P Ó S T S 2 0 0 0

88

Í haust flutti Íslandspóstur höfuðstöðvar sínar í nýtt húsnæði að Stórhöfða 29. Eftir flutningana eru aðalskrif-

stofur og stoðdeildir undir sama þaki en voru áður dreifðar á fimm staði á höfuðborgarsvæðinu. Breytingunum

fylgir ótvírætt hagræði þar sem öll starfsemi og þjónusta verður markvissari. Vinnuaðstaða starfsmanna hefur

batnað til muna og eru um 100 starfsmenn í nýja húsnæðinu.

Á R S S K † R S L A

Page 9: Ársskýrsla 2000

Á R S S K † R S L A Í S L A N D S P Ó S T S 2 0 0 0

99

Auglýsingapóstur í sókn

Það verður stöðugt dýrara fyrir fyrirtæki að ná til einstaklinga á hefðbundinn hátt með aug-

lýsingum í fjölmiðlum. Oft er markpóstur mun hagkvæmari leið til að koma skilaboðum til neyt-

enda og er hann kjörin leið fyrir fyrirtæki sem vilja koma sérhæfðum skilaboðum á framfæri til

ákveðins hóps. Rannsóknir sýna að fólk les í miklum mæli markpóst sem berst inn á heimili. Jafn-

framt sýna kannanir að markpósti hefur aldrei verið helgað stærra hlutfall af auglýsingafjár-

magni fyrirtækja en nú.

Fjölpóstur hefur ótvírætt sannað gildi sitt sem áhrifaríkur auglýsingamiðill. Til marks um það

hafa markaðskannanir sýnt að stór hluti landsmanna les fjölpóst, en það kemur sér vel fyrir fyrir-

tæki sem vilja kynna vörur sínar og þjónustu.

Rafræn tollafgreiðsla

Nýtt verklag hefur verið tekið upp í tollafgreiðslu sem felst í því að viðtakendum ber að skila á

rafrænan hátt tollskýrslum til Tollstjórans í Reykjavík en ekki til pósthúsa eins og áður var mögu-

legt. Í tengslum við þetta fyrirkomulag býður Íslandspóstur nýja þjónustu. Viðtakendur geta fengið

Íslandspóst til að gera fyrir sig tollskýrslur og er þá hægt að afhenda sendingar strax til viðtakenda.

Því fylgir hraðari afgreiðsla og minni umsýsla fyrir viðtakendur og má ætla að flutningstíminn stytt-

ist fyrir vikið um 1 til 2 daga.

á r s s k ý r s l aHeimakstur skráðra sendinga

Íslandspóstur leitar stöðugt nýrra leiða til að bæta þjónustu sína. Stórt skref var stigið í þá átt þegar heimakstur

hófst á ábyrgðarbréfum og bögglum. Með heimakstri verður meginhlutverk pósthúsa að taka við bréfum og

bögglum og skila þeim inn í dreifikerfi fyrirtækisins, en flutningasvið sér um að koma þeim heim að dyrum.

Þetta er umfangsmikið verkefni enda áætlað að heimakstur hafi verið um 1,5 milljónir sendinga á fyrsta starfs-

ári og náð til 95% heimila í landinu. Með þessari nýju þjónustu opnast ýmsir vaxtarmöguleikar, m.a. í heima-

verslun, póstverslun og netverslun, þar sem viðtakendur fá bögglana nú senda heim og þurfa ekki að sækja þá

í póstafgreiðslu. Þannig vinnur Íslandspóstur með fyrirtækjum að því að verða síðasti hlekkurinn í virðiskeðju

þeirra.

Page 10: Ársskýrsla 2000

Á R S S K † R S L A Í S L A N D S P Ó S T S 2 0 0 0

1100

Breytingar í rekstri pósthúsa

Töluverðar breytingar urðu á póstafgreiðslu á höfuðborgarsvæðinu vegna þeirrar nýju þjónustu

sem fólst í heimakstri á sendingum og breyttum reglum um tollafgreiðslu. Þá fækkaði verkefnum

á pósthúsum um allt land. Símaþjónusta er lítil sem engin, greiðslumiðlun hefur minnkað og al-

mennum bréfasendingum fækkað. Munar þar mestu um að Landssíminn hefur dregið viðskipti

sín út úr pósthúsunum. Það hefur leitt til óhjákvæmilegrar hagræðingar í rekstri og fækkunar

starfsfólks. Víðast hvar hefur það að mestu verið leyst með starfsmannaveltu og tilfærslum.

Breytingar á höfuðborgarsvæðinu fólu í sér að pósthúsið að Stórhöfða flutti á vormánuðum í

Spöngina í Grafarvogi og í haust flutti verslun Frímerkjasölunnar í pósthúsið í Pósthússtræti.

Ráðist hefur verið í uppstokkun á þjónustu Íslandspósts á landsbyggðinni og gripið til þess að draga úr yfirbygg-

ingu og starfsmannahaldi með því að efna til samstarfs við önnur þjónustufyrirtæki. Með því móti er póstþjón-

ustan aðlöguð nýjum aðstæðum en þjónustustigi haldið á hagkvæman hátt. Í sumar fluttu póstafgreiðslur á

Laugarvatni og Flúðum í húsnæði Búnaðarbankans á hvorum stað. Í september hófst samstarf Íslandspósts og

BVT ehf. í húsnæði þess síðarnefnda í Vík í Mýrdal. Einnig hófst samstarf við Sparisjóð Ólafsfjarðar og Sparisjóð

Norðfjarðar á Reyðarfirði. Íslandspóstur flutti í húsnæði Sparisjóðsins á Ólafsfirði, en Sparisjóður Norðfjarðar

keypti húsnæði Íslandspósts á Reyðarfirði. Alls eru 13 samstarfsaðilar víðs vegar á landinu sem sjá um

póstafgreiðslu.

Afgreiðslustaðir póstsins ogaðaldreifingaleiðir.

Pósthús

Afgreiðslustöðvar

Samstarf

Page 11: Ársskýrsla 2000

Á R S S K † R S L A Í S L A N D S P Ó S T S 2 0 0 0

1111

Nýtt þjónustuver á Akureyri

Nýtt þjónustuver með aðalskiptiborði Íslandspósts var stofnað á Akureyri í október og er því ætl-

að að auðvelda viðskiptavinum Íslandspósts að afla sér upplýsinga og koma ábendingum á fram-

færi. Starfsmenn þjónustuversins hafa fengið sérstaka þjálfun í að svara og vinna úr fyrirspurnum

um allt sem lýtur að þeirri þjónustu sem í boði er hjá Íslandspósti. Áhersla er lögð á skjót og

markviss vinnubrögð. Þessum aðgerðum fylgir mikil hagræðing, sem felst m.a. í betri nýtingu á

tíma starfsmanna. Þjónustuverið annast fyrst og fremst þjónustu við einstaklinga en ráðgjöf til

fyrirtækja verður áfram sinnt af sölu- og þjónustudeild Íslandspósts í höfuðstöðvunum á

Stórhöfða.

Mikið álag um jólin

Mikið álag var á Íslandspósti um síðustu jól. Áætlað hafði verið að 10% aukning yrði á póstmagni miðað við árið

1999. Þó svo að það gengi eftir hafði ekki verið gert ráð fyrir að aukningin kæmi öll fram síðustu vikuna fyrir

jól. Þá viku voru 23 þúsund eða 40% fleiri bögglar póstlagðir en árið áður. Álagið vegna þessa mikla böggla-

magns varð gríðarlegt. Þrátt fyrir að yfir 100 bílar sinntu útkeyrslu og unnið væri dag og nótt í bögglaflokkun

náðist ekki að koma tæpum 2 þúsund bögglum í dreifingu eða um 2,5% af því óheyrilega magni sem barst síð-

ustu dagana. Vert er þó að taka fram að dreifing bréfa gekk vel sem og afhending böggla á landsbyggðinni.

Meiri viðbúnaður verður fyrir afhendingu sendinga síðustu dagana fyrir næstu jól.

Page 12: Ársskýrsla 2000

Á R S S K † R S L A Í S L A N D S P Ó S T S 2 0 0 0

1122

Útgáfa frímerkja

Um auðugan garð er að gresja þegar útgáfa íslenskra frímerkja árið 2000 er skoðuð og hafa við-

fangsefnin sjaldan verið fleiri. Mikið bar á efni úr náttúru Íslands auk þess sem tveggja stór-

atburða var minnst, þ.e. að þúsund ár voru liðin frá landafundum í Vesturheimi og kristni var lög-

tekin á Íslandi. Jafnframt var 125 ára afmælis landnáms Íslendinga vestanhafs minnst á veglegan

hátt. Margt fleira ber fyrir augu í frímerkjaflóru liðins árs. Forvitnilegt er að virða fyrir sér hvala-

tegundirnar andarnefju, hnúfubak, leiftur og hrefnu og þá ekki síður að fylgjast með lúnóttum

Leppalúða og lendabreiðri Grýlu arka til byggða á jólafrímerkjunum.

Page 13: Ársskýrsla 2000

Á R S S K † R S L A Í S L A N D S P Ó S T S 2 0 0 0

1133

Myntsölu ýtt úr vör

Á haustmánuðum bauð Íslandspóstur upp á nýtt söfnunarsvið í nafni Myntsölunnar. Frímerkjadeildin hefur yfir-

umsjón með starfseminni, sem er í samvinnu við norska fyrirtækið Samlerhuset AS, en það er stærsta fyrirtæki í

útgáfu og sölu minnispeninga og myntbréfa á Norðurlöndum. Samlerhuset kom að útgáfu á fyrsta íslenska

myntbréfinu sem Íslandspóstur gaf út á síðasta ári í tilefni landafunda í Vesturheimi, en það var silfursleginn

minnispeningur. Með hliðsjón af mjög góðum viðtökum má vænta fleiri myntbréfa á komandi árum.

Söfnunarklúbbur fyrir krakka

Merkilegi klúbburinn var stofnaður á haustdögum með það að markmiði að efla áhuga á frí-

merkjasöfnun hjá krökkum. Árangurinn fór fram úr björtustu vonum; félagar í klúbbnum eru nú

þegar orðnir 1200 talsins og eru flestir þeirra áskrifendur að nýjum frímerkjum. Ákvörðunin um

stofnun klúbbsins var tekin í framhaldi af könnun sem sýndi að 6 til 12 ára börn víða á landinu

hafa mikinn áhuga á alls konar söfnun, þó sérstaklega á frímerkjum, póstkortum og límmiðum.

Samhliða þessu var vefsíða Merkilega klúbbsins sett á fót, www.postur.is/klubbur, þar sem hægt

er að fara í létta leiki, eignast penna- og netvini, fá frekari fræðslu um frímerki og margt fleira.

Page 14: Ársskýrsla 2000

Á R S S K † R S L A Í S L A N D S P Ó S T S 2 0 0 0

1144

Besti fyrirtækjavefurinn

Íslensku vefverðlaunin voru afhent í fyrsta sinn 26. október og var www.postur.is, vefur Íslands-

pósts, valinn besti fyrirtækjavefurinn. Alls voru veitt verðlaun í sjö flokkum, en um 3 þúsund til-

nefningar bárust til keppninnar.

Auglýsingar báru árangur

Hvað er jólakort? Þannig var spurt í nýrri sjónvarpsauglýsingu sem sýnd var fyrir jólin. Tilgangur-

inn var að minna á þá fallegu hefð að senda jólakort, sem er einföld og skemmtileg leið til að

gleðja vini og vandamenn. Sjónvarpsauglýsingin fékk viðurkenningu frá Biskupsstofu í samkeppni

um þá auglýsingu sem væri mest í anda jólanna, en hún þótti miðla vel kyrrð og innileika helgi-

haldsins, auk þess að færa boðskap um að gleðja aðra yfir hátíðirnar.

Í janúar var heimakstur kynntur í auglýsingaherferð í sjónvarpi, blöðum og útvarpi. Þá var sendur póstur til allra

heimila og fyrirtækja þar sem þjónustan var kynnt rækilega. Töluverð aukning hefur verið á bögglasendingum

og ánægja ríkt hjá viðskiptavinum með þjónustuna.

100

90

80

70

60

50

í millj.sendinga

19951996

19971998

(72)

(67)(65)

(63)

19992000

(85)

(94)

Þróun á póstmagni innan-lands árin 1995–2000.Heildarmagn póstflutningainnanlands er enn að aukasteins og línuritið sýnir.

Page 15: Ársskýrsla 2000

1155

Starfsmenn í hátíðarskapi

Það lýsir vel góðum vinnuanda hjá Íslandspósti að starfsmenn fjölmenna jafnan þegar eitthvað

stendur til. Úr nógu var að velja. Einna hæst bar sumar- og fjölskylduhátíðir Íslandspósts sem

haldnar voru víða um land í fyrravor. Um 1.200 starfsmenn ásamt fjölskyldum komu saman í Fjöl-

skyldu- og húsdýragarðinum í Laugardal, á Akureyri var farið í hjólreiðatúr um bæinn og sam-

verustundar í Kjarnaskógi notið, starfsmenn frá Akranesi, Borgarnesi og Reykholti heimsóttu

Stykkishólm og fóru í siglingu um Breiðafjörð og Reyðfirðingar, Eskfirðingar og Norðfirðingar

brugðu sér til Egilsstaða. Auk þess voru farnar póstgöngur um allt land og fjölmenn og vel

heppnuð árshátíð haldin á Broadway. Fjöldi starfsmanna í árslok var 1.777 manns sem töldu um

1.317 ársverk.

Page 16: Ársskýrsla 2000

Á R S S K † R S L A Í S L A N D S P Ó S T S 2 0 0 0

1166

Page 17: Ársskýrsla 2000

11 88

Til stjórnar og hluthafa í Íslandspósti hf.

Við höfum endurskoðað ársreikning Íslandspósts hf. fyrir árið 2000. Ársreikningurinn hefur að geyma

skýrslu stjórnar, rekstrarreikning, efnahagsreikning, sjóðstreymi og skýringar nr. 1–18. Ársreikningurinn

er lagður fram af stjórnendum félagsins og á ábyrgð þeirra í samræmi við lög og reglur. Ábyrgð okkar

felst í því áliti sem við látum í ljós á ársreikningnum á grundvelli endurskoðunarinnar.

Endurskoðað var í samræmi við góða endurskoðunarvenju. Samkvæmt því ber okkur að skipuleggja og

haga endurskoðuninni þannig að leitt sé í ljós að ársreikningurinn sé í meginatriðum án annmarka. End-

urskoðunin felur meðal annars í sér greiningaraðgerðir, úrtakskannanir og athugun á gögnum til að

sannreyna fjárhæðir og aðrar upplýsingar sem fram koma í ársreikningnum. Endurskoðunin felur einnig

í sér athugun á þeim reikningsskilaaðferðum og matsreglum sem notaðar eru við gerð ársreikningsins og

mat á framsetningu hans í heild. Við teljum að endurskoðunin sé nægjanlega traustur grunnur til að

byggja álit okkar á.

Það er álit okkar að ársreikningurinn gefi glögga mynd af afkomu félagsins á árinu 2000, efnahag þess

31. desember 2000 og breytingu á handbæru fé á árinu 2000 í samræmi við lög, samþykktir félagsins og

góða reikningsskilavenju.

Ríkisendurskoðun, 6. apríl 2001.

Sigurður Þórðarson,

ríkisendurskoðandi.

Reynir Kristjánsson,

endurskoðandi.

Á R I T U N E N D U R S K O ‹ E N D A

Page 18: Ársskýrsla 2000

Skýr. 2000 1999

Rekstrartekjur :

Tekjur af póstþjónustu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 3.714.211 3.252.820

Aðrar rekstrartekjur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 446.715 647.171

Seld starfsemi póstgíró . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75.000

4.235.926 3.899.991

Rekstrargjöld:

Laun og launatengd gjöld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 2.508.786 2.322.981

Beinn kostnaður við póstdreifingu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 720.124 746.696

Húsnæðiskostnaður . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195.904 174.362

Kostnaðarverð seldra vara . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54.074 94.123

Annar rekstrarkostnaður . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 397.814 474.461

Afskriftir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 273.957 192.614

4.150.659 4.005.237

Rekstrarhagnaður (tap) án fjármunatekna og fjármagnsgjalda 85.267 ( 105.246)

Fjármunatekjur og f jármagnsgjöld:

Vaxtatekjur, verðbætur og gengismunur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56.085 96.391

Vaxtagjöld og verðbætur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ( 117.161) ( 89.754)

Gengismunur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ( 44.873) 16.405

Reiknuð tekju- (gjald) færsla vegna verðlagsbreytinga . . . . . . . . . . 2 7.068 ( 8.002)

( 98.881) 15.040

Tap fyrir tekjuskatt og eignarskatt ( 13.614) ( 90.206)

Tekjuskattur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 0 35.762

Eignarskattur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ( 4.878) ( 5.033)

Tap árs ins: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ( 18.492) ( 59.477)

11 99Fjárhæðir eru í þúsundum króna

R E K S T R A R R E I K N I N G U R

Page 19: Ársskýrsla 2000

Eignir

Skýr. 31.12.2000 31.12.1999

Fastaf jármunir :

Varanlegir rekstrarfjármunir:

Fasteignir og lóðir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.699.828 1.627.022

Áhöld, tæki og bifreiðar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 586.340 570.524

2,8 2.286.168 2.197.546

Áhættufjármunir og langtímakröfur:

Eignarhlutir í öðrum félögum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.121 2.521

Skuldabréf og bundnar innstæður . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25.706 33.904

33.827 36.425

Fastafjármunir samtals 2.319.995 2.233.971

Veltuf jármunir :

Birgðir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 82.355 35.002

Skammtímakröfur:

Viðskiptakröfur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 774.723 675.953

Orlofskröfur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 471.371 533.239

Aðrar skammtímakröfur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165.656 432.656

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.411.750 1.641.848

Markaðsverðbréf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 426.553 357.207

Handbært fé . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 396.143 136.258

Veltufjármunir samtals 2.316.801 2.170.315

Eignir samtals 4.636.796 4.404.286

22 00

E F N A H A G S R E I K N I N G U R

Fjárhæðir eru í þúsundum króna

Page 20: Ársskýrsla 2000

Skuldir og eigið fé

Skýr. 31.12.2000 31.12.1999

Eigið fé:

Hlutafé . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.447.500 1.447.500

Endurmatsreikningur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 218.134 133.451

Varasjóður . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 440.437 458.929

Eigið fé samtals 10, 11 2.106.071 2.039.880

Langtímaskuldir :

Skuldabréfalán . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 952.766 616.855

Skammtímaskuldir :

Innlánsreikningar Póstgírós . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 347.037 270.000

Skuld við orlofsþega . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 481.331 507.442

Viðskiptaskuldir og aðrar skammtímaskuldir . . . . . . . . . . . 715.512 951.844

Næsta árs afborganir langtímaskulda . . . . . . . . . . . . . . . . 13 29.201 13.232

Skattar ársins . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.878 5.033

1.577.959 1.747.551

Skuldir samtals 2.530.725 2.364.406

Skuldir og eigið fé samtals 4.636.796 4.404.286

Ábyrgðarskuldbindingar 15

22 11Fjárhæðir eru í þúsundum króna

3 1 . D E S E M B E R 2 0 0 0

Page 21: Ársskýrsla 2000

Skýr. 2000 1999

Rekstrarhreyf ingar:Tap ársins . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ( 18.492) ( 59.477)

Rekstrarliðir sem hafa ekki áhrif á fjárstreymi:

Afskriftir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 273.957 192.614

Reiknaðar (tekjur) gjöld vegna verðlagsbreytinga . . . . . . 2 ( 7.068) 8.002

Tekjuskattsskuldbinding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 0 ( 18.968)

Verðbætur af langtímaskuldum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65.753 34.391

Hagnaður af sölu eigna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ( 15.934) ( 55.982)

Veltufé frá rekstri 298.216 100.580

Breytingar á rekstrartengdum eignum og skuldum:

Birgðir, (hækkun) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ( 47.353) ( 11.604)

Skammtímakröfur, lækkun (hækkun) . . . . . . . . . . . . . . . . 168.230 ( 309.930)

Skammtímaskuldir, (lækkun) hækkun. . . . . . . . . . . . . . . . . ( 236.487) 2.406

Breytingar á rekstrartengdum eignum og skuldum ( 115.610) ( 319.128)

Handbært fé (til) frá rekstri 182.606 ( 218.548)

Fjárfest ingarhreyf ingar:Varanlegir rekstrarfjármunir:

Fasteignir og lóðir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 (161.965) ( 442.277)

Áhöld, tæki og bifreiðar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 ( 178.260) ( 281.480)

Söluverð seldra eigna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85.331 259.573

Áhættufjármunir og langtímakröfur:

Fjárfesting í eignarhlutum í öðrum félögum . . . . . . . . . . . ( 5.600) 0

Breyting á skuldabréfaeign . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.198 4.903

( 252.296) ( 459.281)

Fjármögnunarhreyf ingar:

Tekin ný langtímalán . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 300.000 0

Afborganir langtímalána . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ( 13.873) ( 12.511)

Hækkun á viðskiptareikningum Póstgírós . . . . . . . . . . . . . . . . 112.794 ( 137.155)

398.921 ( 149.666)

Hækkun ( lækkun) á handbæru fé . . . . . . . . . 329.231 ( 827.495)

Handbært fé í ársbyrjun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 493.465 1.320.960

Handbært fé í árs lok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 822.696 493.465

Aðrar upplýsingar:

Greiddir vextir langtímalána 49.052

Greiddir skattar 5.032

22 22

Y F I R L I T U M S J Ó ‹ S T R E Y M I Á R I ‹ 2 0 0 0

Fjárhæðir eru í þúsundum króna

Page 22: Ársskýrsla 2000

Reikningsski laaðferðir

1. Ársreikningur félagsins er gerður í samræmi við lög um ársreikninga og reglugerð um framsetningu

og innihald ársreikninga og samstæðureikninga. Hann er í meginatriðum gerður eftir sömu reikn-

ingsskilaaðferðum og árið áður. Framsetningu hans hefur þó verið breytt til samræmis við reglu sem

Reikningsskilaráð setti nýlega um framsetningu reglulegra og óreglulegra rekstrarliða. Reglur þessar

fela í sér að hagnaður af sölu eigna að fjárhæð 15 millj. kr. er færður meðal rekstrartekna. Söluhagn-

aður eigna hefur undanfarin ár verið sýndur sem sérstakur liður, að frádregnum tekjuskatti, meðal

annarra tekna og gjalda. Samanburðarfjárhæðum fyrra árs hefur verið breytt til samræmis við fram-

angreinda breytingu, en þá nam hagnaður af sölu eigna 39 millj. kr.

2. Áhrif almennra verðlagsbreytinga á rekstur og fjárhagsstöðu félagsins eru reiknuð og færð í árs-

reikninginn miðað við hækkun á vísitölu neysluverðs á árinu, sem var 4,2%.

Varanlegir rekstrarfjármunir eru endurmetnir með því að framreikna upphaflegt stofnverð þeirra og

afskriftir til ársloka. Afskriftir eru færðar til gjalda á meðalverðlagi ársins. Áhrif verðlagsbreytinga á

peningalegar eignir og skuldir eru reiknuð og færð í reikningsskilin og mynda reiknaðar tekjur

vegna verðlagsbreytinga að fjárhæð 7 millj. kr. Endurmatsbreytingar hafa þau áhrif að fjárhæðir í

efnahagsreikningi eru á verðlagi í árslok og rekstrarárangur ársins á meðalverðlagi.

Endurmatshækkun rekstrarfjármuna og verðbreytingarfærsla eru færð í endurmatsreikning meðal

eigin fjár í efnahagsreikningi, sbr. skýringu 10.

3. Skammtímakröfur, sem námu 1.412 millj. kr. í árslok samkvæmt efnahagsreikningi, eru færðar niður

um 41 millj. kr. Ekki er um endanlega afskrift að ræða heldur er myndaður mótreikningur sem mæta

á þeim kröfum sem kunna að tapast.

4. Áunnið ótekið orlof starfsmanna í árslok er fært til skuldar í efnahagsreikningi og nam það 136 millj.

kr. Ógreiddar eftirstöðvar starfslokasamninga námu 10 millj. kr. í árslok og er sú fjárhæð færð til

skuldar í efnahagsreikningi.

5. Tekjur félagsins af póstþjónustu eru bókaðar í þeim mánuði sem þjónustan er innt af hendi án tillits

til þess hvenær uppgjör fyrir hana berast.

6. Eignir í erlendum gjaldmiðlum eru umreiknaðar í íslenskar krónur á kaupgengi í árslok en skuldir eru

umreiknaðar á sölugengi. Eignir og skuldir sem bundnar eru verðtryggingu eru færðar miðað við

vísitölur sem tóku gildi 1. janúar 2001.

7. Birgðir félagsins samanstanda af frímerkjum og rekstrarvörum. Frímerki eru færð til eignar á fram-

leiðslukostnaðarverði og rekstrarvörubirgðir á innkaupsverði.

22 33

S K † R I N G A R

Page 23: Ársskýrsla 2000

Varanlegir rekstrarf jármunir

8. Varanlegir rekstrarfjármunir, endurmat þeirra og afskriftir eru reiknaðar sem fastur árlegur hundraðs-

hluti, og greinast þannig:

Fasteignir Áhöld, tæki Samtals

og lóðir og bifreiðar

Heildarverð 01.01.2000 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.797.230 796.099 2.593.329

Endurmat á árinu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76.470 36.330 112.800

Viðbót á árinu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161.965 178.260 340.225

Selt og niðurlagt á árinu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ( 70.698) ( 23.959) ( 94.657)

Heildarverð 31.12.2000 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.964.967 986.730 2.951.698

Afskrifað áður . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170.208 225.575 395.783

Endurmat á árinu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.596 12.451 21.047

Afskrifað á árinu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95.809 178.149 273.957

Afskriftir færðar út . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ( 9.473) ( 15.785) ( 25.257)

Afskrifað samtals . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265.139 400.390 665.530

Bókfært verð 31.12.2000 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.699.828 586.340 2.286.168

Afskriftahlutföll . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 0 - 4% 15 - 20%

9. Fasteignir og lóðir í eigu félagsins, sem bókfærðar eru á 1.700 millj. kr. í ársreikningnum, voru metn-

ar á 1.402 millj. kr. samkvæmt fasteignamati í árslok 2000. Brunabótamat sömu eigna nam 2.632

millj. kr. á sama tíma.

Eigið fé

10. Yfirlit um eiginfjárreikninga:

Hlutafé Endurmats- Varasjóður Óráðstafað

reikningur eigið fé Samtals

Staða 01.01.2000 .. . . . . . . . . . . 1.447.500 133.451 458.929 0 2.039.880

Tap ársins . . . . . . . . . . . . . . . . . ( 18.492) ( 18.492)

Endurmat fastafjármuna . . . . . 91.751 91.751

Tekjufærsla vegna

verðlagsbreytinga . . . . . . . . . ( 7.068) ( 7.068)

Tap jafnað fyrir varasjóð . . . . . ( 18.492) 18.492

Eigið fé samtals . . . . . . . . . . . . 1.447.500 218.134 440.437 0 2.106.071

22 44

S K † R I N G A R F R H .

Fjárhæðir eru í þúsundum króna

Page 24: Ársskýrsla 2000

11. Eigið fé félagsins nam 2.040 millj. kr. í ársbyrjun sem jafngildir 2.125 millj. kr. í árslok miðað við 4,2%

verðlagsbreytingar innan ársins. Eigið fé í árslok nemur 2.106 millj. kr. samkvæmt efnahagsreikningi

eða 19 millj. kr. lægri fjárhæð en í ársbyrjun miðað við verðlag í árslok.

Breytingin greinist þannig:

Samkvæmt Á verðlagiársreikningi 31.12.2000

Eigið fé í ársbyrjun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.039.880 2.125.147

Tap ársins . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . (18.492) (19.074)

Endurmat að frádreginni verðbreytingafærslu . . . . . . . . . 84.685

Eigið fé í árslok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.106.073 2.106.073

Langtímaskuldir

12. Yfirlit um langtímaskuldir:

Fjölmyntalán, vextir breytilegir. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 339.539

Lífeyrissjóður starfsmanna ríkisins, verðtryggt lán, fastir vextir 6% . . . . . . . . . . . . 642.428

981.967

Næsta árs afborganir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ( 29.201)

Langtímaskuldir samkvæmt efnahagsreikningi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 952.766

13. Afborganir af langtímaskuldum í árslok greinast þannig á næstu ár:

Árið 2001 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29.201

Árið 2002 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29.201

Árið 2003 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29.201

Árið 2004 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 368.740

Árið 2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29.201

Síðar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 496.423

981.967

Skattamál

14. Yfirfæranlegt skattalegt tap félagsins í árslok nam 82 millj. kr. Skattalegt tap sem ekki nýtist á móti

hagnaði innan átta ára frá því að það myndast fellur niður. Yfirfæranlegt skattalegt tap í árslok er

nýtanlegt sem hér segir:

Tap ársins 1999 nýtanlegt til ársloka 2007 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66.110

Tap ársins 2000 nýtanlegt til ársloka 2008 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.612

Ójafnað skattalegt tap samtals . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80.722

22 55

S K † R I N G A R F R H .

Fjárhæðir eru í þúsundum króna

Page 25: Ársskýrsla 2000

Veðsetningar og ábyrgðarskuldbindingar

15. Félagið hefur skuldbundið sig til að greiða viðbótarframlag til Lífeyrissjóðs starfsmanna ríkisins sem

nemur 6% af mismuni heildarlauna og viðmiðunarlauna þeirra starfsmanna sem nýta sér rétt til

greiðslu iðgjalda í sjóðinn meðan þeir starfa hjá félaginu. Aðrar skuldbindingar vegna lífeyris-

greiðslna hvíla ekki á félaginu.

Starfsmannamál

16. Laun og launatengd gjöld greinast þannig:

2000 1999

Laun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.118.803 1.978.981

Launatengd gjöld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 272.875 263.310

Annar starfsmannakostnaður . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117.108 80.690

Laun og launatengd gjöld samtals . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.508.786 2.322.981

Meðalfjöldi starfsmanna umreiknuð í heilsársstörf . . . . . . 1.317 1.298

Sundurl iðanir

17. Meginstarfsemi félagsins felst í póstdreifingu sem er að hluta rekin í samkeppni við aðra aðila í sam-

bærilegum rekstri og að hluta samkvæmt einkarétti til póstdreifingar. Rekstrarreikningi félagsins

fyrir árið 2000 hefur verið skipt upp í þessa helstu rekstrarþætti eftir aðferðum sem þróaðar hafa

verið af starfsmönnum félagsins. Taka aðferðir þessar mið af talningum á þeim pósti sem dreift er í

samkeppni og samkvæmt einkarétti. Skipting rekstrarreiknings í framangreinda rekstrarþætti miðað

við framangreindar forsendur er þannig:

Einkaréttur Samkeppni Samtals

Rekstrartekjur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.139.390 1.712.305 3.851.695

Rekstrargjöld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.978.434 2.121.293 4.099.727

Hagnaður (tap) fyrir efnahagsliði . . . . . 160.956 ( 408.988) ( 248.032)

Hagnaðaráhrif frá efnahag . . . . . . . . . . . 229.540

Hagnaður (tap) ársins . . . . . . . . . . . . . . . ( 18.492)

Kennitölur

18. Helstu kennitölur um fjárhagsstöðu félagsins: 2000 1999

Veltufjárhlutfall - veltufjármunir/skammtímaskuldir 1,47 1,24

Eiginfjárhlutfall - eigið fé/heildarfjármagn 0,45 0,46

Innra virði hlutafjár - eigið fé/hlutafé 1,46 1,41

Arðsemi eigin fjár (0,9%) (2,9%)

22 66

S K † R I N G A R F R H .

Fjárhæðir eru í þúsundum króna

Page 26: Ársskýrsla 2000

Umsjón, hönnun og umbrot: Mekkano

Ljósmyndir: Kristján Maack

Prentvinnsla: Svansprent hf.

Page 27: Ársskýrsla 2000