ARHITEKTURA RAČUNARAULAZNI I IZLAZNI UREĐAJI

Ulazni uređaji računara: svi uređaji koji omogućuju unos podataka ili programa iz okoline u računar; zadatak je pretavranje podataka u digitalni zapis

Izlazni uređaji pretvaraju podatke iz računara u oblik prihvatljiv okolini-korisniku

ULAZNI UREĐAJI

Tastatura (engl. Keyboard) - najstariji i najčešći ulazni uređaj računara

ULAZNI UREĐAJI

Miš (engl. Mouse) - pokazivački uređaj koji služi za pomicanje pokazivača (kursora) i davanje naredbi računaru

Trekbol (Trackball)

Trekbol (Trackball) sličan je obrnuto okrenutom mišu. Umjesto pomjeranja po ravnoj površini, kuglica je postavljena u ležište i okreće se prstom. Smjer okretanja kuglice određuje pomjeranje kursora po ekranu.

Trekbol (Trackball)

ULAZNI UREĐAJI

ULAZNI UREĐAJI

Grafička ploča (engl. Tablet, digitizing tablet) - najpogodniji ulazni uređaj za izradu crteža

ULAZNI UREĐAJI

Palica (engl. Joystick) - pokazni uređaj koji služi za pomicanje pokazivača ili nekih drugih objekata na ekranu monitora i davanje naredbi računaru pritiskom jedne od tipki palice

Joystic

ULAZNI UREĐAJI

ULAZNI UREĐAJI

Ekran osjetljiv na dodir (engl. Touch screen) - pogodan za javne informacione sisteme.

Svjetlosno pero

ULAZNI UREĐAJI

Digitajzeri i grafički tabletiDigitajzeri i grafički tableti su u suštini isti

uređaji, razlika je jedino u veličini. Koriste se za unošenje podataka (koordinata) sa crteža.

Pored toga, mogu da se koriste i za zadavanje komandi u nekim programima pokazivanjem na komande iz menija koji se postavi na grafički tablet.

ULAZNI UREĐAJI

ULAZNI UREĐAJI

Osjetljiva ploča (engl. Touchpad) – kod prijenosnih računara

Osjetljivi ekran

ULAZNI UREĐAJI

ULAZNI UREĐAJI

Skener (engl.scanner) - namjenjen direktnom unosu crteža i slika s predloška u računar

Rad se temelji na pretvaranju odbijene ili propuštene svjetlosti sa slike u električne impulse

Skeneri

ULAZNI UREĐAJI

ULAZNI UREĐAJI

Digitalni fotoaparat - namjenjen direktnom unosu slika u računar

ULAZNI UREĐAJI

Webcam – videokamera spojena na računar koja omogućuje da se dva udaljena sagovornika vide na ekranu monitora

Čitač crtičnoga kôda (engl. bar code reader) – najčešće upotrebljavana tehnologija automatskog raspoznavanja

sastoji se od izvora svjetlosti (osvjetljava crtični kôd), senzora (pretvara odbijenu zraku u električne impulse), i elektronskog sklopa (impulse pretvara u oblik prihvatljiv računaru)

posebna vrsta skenera

ULAZNI UREĐAJI

Čitač prugastog koda

Prugasti kod (Bar code)

ULAZNI UREĐAJI

Nekoliko je vrsta čitača crtičnoga kôda: u obliku olovke, pištolja i lasersko

IZLAZNI UREĐAJI

Monitor - izlazni uređaj koji podatke iz računara prikazuje na svom ekranu

osnovni element slike na ekranu monitora je tačka (engl. pixel, picture element)

Kvaliteta slike ovisi o rezoluciji prikaza: podatak o najvećem broju piksela koje na ekranu može prikazati monitor, a izražava se kao proizvod vodoravne i uspravne razolucije

kreće se od 800 x 600 do 2.560 x 2.048

Monitor s katodnom cijevi najrasprostranjenija je vrsta monitora

Prednosti: dobar kvalitete slike, pouzdanost i umjerena cijena

Nedostaci: relativno velike dimenzije i veća potrošnja energije

IZLAZNI UREĐAJI

Monitori s tečnim kristalom (engl. LCD monitor, liquid crystal display)

Prednosti: male dimenzije, vrlo mala potrošnja energije i nema štetnih zračenja

Nedostaci: cijena

IZLAZNI UREĐAJI

LED (Light Emitting Diode)

LED (Light Emitting Diode) monitori sastoje se od velikog broja vrlo malih LED dioda poređanih u obliku mreže na ekranu, gdje je svaka dioda jedan piksel. U zavisnosti od primljenog signala, svaka dioda zasvijetli odgovarajućim intenzitetom svjetla čime se formira slika na ekranu.

Monitori sa svjetlosnim diodama LED (Light Emitting Diode) -

GPD (Gas Plasma Display)

GPD (Gas Plasma Display) monitori - monitori sa gasnom plazmom sastoje se od minijaturnih sijalica napunjenih gasom, poslaganih u mrežu između dvije staklene ploče. Dva druga staklena zaslona sadrže električne provodnike poređane u redove. Provodnici u zaslonima su pod pravim uglom tako da čine mrežu. Ovi provodnici povezani su sa svakom od minijaturnih sijalica.

Svaka sijalica u mreži zasvijetli određenim intenzitetom na osnovu dobijenog signala u presjeku njenih provodnika čime se formira slika na ekranu.

Monitori sa gasnom plazmom GPD (Gas Plasma Display)

Monitor se spaja s računarom sklopom koji se naziva grafička kartica (engl. graphic card) - pretvara digitalne signale iz računara u oblik prihvatljiv monitoru

IZLAZNI UREĐAJI

Projektori – izlazni uređaji za istovremeno prikazivanje računarskih podataka većem broju gledaoca

IZLAZNI UREĐAJI

Štampač (engl. printer) – izlazni uređaji koji ispisuju podatke iz računara na papir

Osnovna obilježja štampača su

rezolucija (dpi), brzina rada (ppm ili cps),veličina (A4 ili A3) i tehnologija stvaranja otiska

IZLAZNI UREĐAJI

Vrste štampača:

Štampači s mlazom tinte (engl. Ink jet, buble jet) - sliku na papiru stvaraju štrcanjem mlaza tinte

Prednosti: bešuman rad, vrlo dobar kvalitet otiska i cijena

IZLAZNI UREĐAJI

Laserski pisači (engl. laser printer) - najkvalitetnija vrsta pisača

Prednosti: visoka kvaliteta otiska i cijena

IZLAZNI UREĐAJI

Termički pisači (engl. thermal printer)- stvara otisak na posebnom papiru toplinskim djelovanjem termičke glave

Prednosti: male dimenzije, bešuman rad i relativno niska cijena

IZLAZNI UREĐAJI

Matrični ili iglični pisač (engl. dot matrix printer)- stvara otisak pomoću iglica smještenih u glavi pisača

nedostaci: buka, sporost

IZLAZNI UREĐAJI

Ploter (engl. plotter)- namijenjen izradi crteža i nacrta pomoću računara

vrste:

Ploter s nepomičnim papirom (flat bed plotter)

Ploter s pomičnim papirom (drum plotter)

IZLAZNI UREĐAJI

Ploteri

Multimedijalni uređaji

S obzirom na to da je računar univerzalna mašina koja, između ostalog, može da radi i sa zvukom i slikom koji se uskladištavaju u njega u digitalnom obliku, na njega mogu da se priključe i uređaji koji omogućavaju snimanje i reprodukciju zvuka i slike (mikrofon, slušalice, zvučnici, digitalni fotoaparati, digitalne video-kamere itd.).