“İyİ hekİm olmak”cdn.istanbul.edu.tr/statics/istanbultip.istanbul.edu.tr/wp-content... ·...
TRANSCRIPT
Prof. Dr. Mehmet Şükrü Sever
Ġstanbul Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı BaĢkanı
Türk Nefroloji Derneği / International Society of Nephrology
Renal Felaket Yardım Komiteleri Koordinatörü
SINIR TANIMAYAN HEKİMLER
“İYİ HEKİM OLMAK”
- Médecins Sans Frontières=
- Doctors Without Borders =
- Sınır Tanımayan Hekimler
İnsani yardım amaçlı bir sivil toplum örgütü• Gelişmekte olan ülkelerde endemik hastalıklar
• Dünyanın her yerinde doğal / suni felaketler
TEMEL FELSEFE:
• Dil, din, ırk, cinsiyet, politik görüş gözetilmeksizin,
• Tüm insanlar tıbbi bakım hakkına sahiptir.
• Siyasi / politik sınırlar bu hakkı önleyemez.
• Politikalar uluslararası bir konsey tarafından belirlenir
• Operasyon kararları bağımsız olarak 5 operasyonel merkez
(Amsterdam, Barcelona, Brüksel, Cenevre ve Paris) tarafından alınır.
• 19 ülkede ofisler mevcut
2009• ~30.000’den fazla profesyonel
• ~3000 gönüllü
• Doktor, hemşire, diğer medikal profesyoneller,
• Lojistikçiler, su ve çevre mühendisleri, idareciler,....
Halen 60’dan fazla ülkede hizmet sunumu
ZENGİN BİR ÖRGÜT !!• 2009 Bütçesi: ~600.000.000 $
• Hemen hepsi bağışlardan karşılanıyor.
• Haiti depremi için bağışlar: 80.000.000 €
• En temel prensip: Politik, dini, ekonomik
tarafsızlık, bağımsızlık ve NÖTRALİTE• Her inanca saygı
• Silaha ve silahlı kuvvetlere yoğun bir antipati
• Tarihinde bir kez (1994 Ruanda katliam) ordudan yardım istemiş
• 1967-1970 Nijerya iç savaşı
• Ülke güneyinde Biafra bağımsız bölgesi (Fransız desteği)
• Nijerya hükümeti (ABD, İngiltere, Rusya desteği)
• Fransız Kızıl Haçı’na giren gönüllü Fransız doktorlar
• Yerel halk ve gönüllülere Nijerya ordusu tarafından saldırı
• Gönüllülerden Nijerya ve Kızılhaç’a ağır eleştiri
• Kızılhaç’dan daha başka bir organizasyon gereği
KURULUġ-I
1970-Groupe d'Intervention Médicale et Chirurgicale en Urgence
("Emergency Medical and Surgical Intervention Group")
1970-Raymond Borel (TONUS Tıp Dergisi Editörü) Médical Français ("French Medical Relief") Secours
Bengladeş’de 500.000 kişiyi öldüren 1970 Bhola siklonu
kurbanlarına yardım
20 Aralık 1971- Médecins Sans Frontières
KURULUġ-II
+
1972: Nikaragua depremi (~30.000 ölü)1974: Honduras Fifi tayfunu1975-79: Kızıl Kmer’lerden kaçan Kamboçya’lılara Tayland’da yardım
(İlk savaş misyonu)1976-84: Lübnan Ortadoğu savaşı.
Nötralitesini bütün dünyanın saptamasıHem Hristiyanlara, hem de Müslümanlara yardım
Misyonlar - I
AFRİKA
• 1980'den beri efor'un büyük kısmı.
• Hedefler: Endemik kolera, kızamık, çocuk felci, uyku hast., AIDS
• Afrika'da doğum kontrolu için Papa ile anlaşmazlık
1978- Afrika’da göçmen kamplarına yardım
1980- Afganistan misyonu
1984- Etiyopya’daki kıtlıkla mücadele
1985- Yardımların yerine gitmediğini açıklaması –sınırdışı edilme
1989- Komünist blok çökmesi doğu Avrupa’da sağlık programları
1991- Körfez savaşı kürtlere yönelik göçmen yardımları
1991- Haiti’de yeni hastaneler, mafya kurbanları, AIDS,
1994- Ruanda’da soykırım; 1 milyon göçmenin Zaire’ye kaçışı; en büyük
kolera önleme/tedavi programı
1997- Kuzey Kore’ye sağlık yardımı için girmesine izin verilen tek
organizasyon
Misyonlar - II
1999: Hayati ilaçlar / aşı sağlama kampanyaları
1999: Bosna – Sırbistan savaşı
1999: Yunan MSF grubunun (Sırplara boyun eğmesiyle) ihracı
1999:MARMARA DEPREMĠ2000: Güney Amerikada Gerilla’lardan kaçanlara destek
2004: Güneydoğu Asya depremi / tsunami kurbanlarına destek
Misyonlar - III
TOPLUM SAĞLIĞI• Aşılama kampanyaları
• AIDS, oportunistik - zührevi infeksiyonlar
• Uyuşturucu mücadelesi, psikolojik / psikiyatrik destek
• Beslenme yetersizliği; sağlıklı çocuk gelişimi
• Temiz su sağlama; sanitasyon
NOBEL BARIŞ ÖDÜLÜ – 1999
AFET SAHASI ÇALIġMALARI
• Öncü ekip barınma, beslenme, güvenlik, ulaşım raporu
• MEDCO atanması
• Lojistikçiler, mühendisler, finansçılar, idareciler
• Hekimler, hemşireler
• Lokal personel ile uyum
• Eğitim
GÖNÜLLÜ OLMANIN RİSKLERİ
Tabii afetlerde yaralanma; serseri kurşunlar; iç savaş hedefi
• 2004: Afganistan 5 gönüllü öldürüldü
(Afgan AF Ahmad ve Besmillah, Belçikalı H. Beir, Norveçli E Tynaes, Flaman W Kwint)
• 2007: Afrika 1 gönüllü (Fransız E. Serfass) öldürüldü
• 2008: Afrika 3 staff (Fransız D. Lehalle, V. Okumu, MB. Ali) öldürüldü
MİSYON SONLANDIRILDI
• Tutuklanma, kaçırılmalar oldukça sık
“ Volunteers are aware of the risks and dangers of the missions they
undertake and have no right to compensation for themselves or their
beneficiaries other than that which MSF is able to afford them”.
•Tipik bir özellikleri / niçin gönüllü olduklarının izahı . Ofis’te veya sahada çalışma.
Dünyanın her yerinden, erkek/hanım, her yaştan.
• Değişik kültürler ile aşinalık; iyi İngilizce ve/veya Fransızca.
Lokal dil bilmek (Arapça, Urduca, Farsça,Çince vb.) avantaj.
• Uygun adaya kısa bir eğitim; daha sonra listelenerek görev bekleme
Kendi ihtisasında en azından 2 yıl deneyim şart. Öğrenciler
• Ortalama misyon süresi 6 ay. Bu süre uzayıp kısalabilir. Fleksibilite esas.
• En çok ihtiyaç duyulanlar sağlık personeli, yöneticiler ve lojistikçiler.
(Sağlıkçılar içinde pratisyenler, cerrahlar, anestezistler, hemşireler, tropikal hast.
uzmanları, epidemiyologlar, laborantlar..)
NASIL ÜYE OLUNUR?
• MSF misyon sırasında gönüllüleri hastalık ve ölüme karşı sigorta eder; seyahat ve
kalma masrafını üstlenir. Bazen küçük bir ücret de ödenebilir.
Sahada gönüllü olarak çalışmak için kendi vatanında (Avustralya, Avusturya, Belçika,
Kanada, Danimarka, Fransa, Almanya, YUnanistan, Hong Kong, Italya, Japonya,
Lüksemburg, Hollanda, Norveç, İspanya, İsveç, İsviçre, BAE, UK, USA) veya en yakın
olan bir ülkede MSF ofisine başvurmalı. Ancak, diğer ülkelerden gönüllü olmak
çok zor; çünkü sahada çalışacak gönüllüler ile yüz yüze görüşme esas.
NASIL ÜYE OLUNUR?
DEPREMLERLE İÇ İÇE
11 YIL
1999 - 2010
• 17 Ağustos, 1999
• 7.4 (Richter ölçeği)
• 45 saniye
• Ölümler: 17,480
• Yaralı: 43,953
Hanshin-Awaji (Kobe)
Depremi
Diyaliz yapılanlar: 123Diyaliz yapılanlar: 477
DÜNYADA KAYDEDĠLMĠġ
EN BÜYÜK “RENAL FELAKET”!
Ezilme send./
ABY’li hastalar:
Ezilme send./
ABY’li hastalar:639 202
Marmara Depremi
Sever et al, Kidney Int 2001 Oda et al, J Trauma 1997
RENAL FELAKET !
BİNGÖL DEPREMİ• 1 Mayıs 2003• Şiddet: 6.4• Ölü: 177• Yaralı: 519
İRAN (BAM)
DEPREMİ2003
• 26 Aralık 2003• Şiddet: 6.6• Ölü: 26.000• Yaralı: 30.000
PAKİSTAN DEPREMİ
• 8 Ekim 2005• Şiddet: 7.6• Ölü: 79.000• Yaralı: 106.000
ÇĠN (SĠCHUAN –WECHUAN) DEPREMĠ
• 12 Mayıs 2008• Şiddet: 7.9• Ölü: 69,227• Yaralı: 374.643
HAİTİ DEPREMİ - 2010
• 12 Ocak 2010
• Şiddet: 7.0
• Ölü: 212.000
• Yaralı: 300.000
HAİTİ DEPREMİ - 2010
KÜBA
JAMAİKA
DOMİNİK CUMHURİYETİ
HAİTİ
İYİ HEKİM OLMAK:
İnsanı sevmekle başlar her şey.....
Sait Faik Abasıyanık