anti-semitism in thought of (martin luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر...

30
ة في فكر لساميداة ا عا م- مارتن لوثر- م.م ليث كاظم- اق العر (ون، مجلدلقانسية والسياعلوم اة ال مجل1 (د، العد) 4 ول،، أيل) 2017 مقراطي العر عن المركز الدي . تصدر بي- لمانيا ا- برلين صفحة257 ة في فكر لساميداة ا عا م- مارتن لوثر- م.م ليث كاظم- اق العر Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) ملخص: تل اد حئ تد ألتئم ئق د ارهنستل قأح تئل ارتتئة طلر م رتق ائتت دتد ر اسوتلحترلتئ ار رستاد ا مرتئتل ار تانتلست ارلئقت ارتدينلتد د،غ قي تن تل رت اوتيئقئ، ول صات و ت ر ق تلا تل ق بتل دينرطال اريهتقدلت نوت تح ارتداء ارقاتم ار ل ئ تأو ار، ئ اربا م نتا تتل ح رلسا لتدا ل سراسرت ار ا ا،دلرل حرا ف ئ ا نبهاغ قدق ل دت ارتل ق ل ت ا،قئقورات ئقط ار اجنددل قاا ارتة ارتل ت ل ر مت ي ت ر ئت ار تا ئ تل قارن دينرتم ارنوتقص ار تا م نوتئ اريهتقد، تل ار ادرتا رهئت دقاانت اتغ قلص قارستوتاتم ارو ذتلل ل ذتادئ، ل قتوقا ار تل وئقر، ا ل قارهتقا توادر ا- تئ ت ذتلئحل تل ، غتايئ تقا تم صاتي رئة ر تئقئ، أم درتقك تارنتل صرت أم ر م لغ قدق ستطقئ، ا را وتدم تت ، ل. يهقدرسأرل ار رلاتل بتاحرل لغ اريهقد. ررسادا، اا ئغ ائتم رق : Abstract: There is no doubt that (Martin Luther) was the head of ecclesiastical reprobation and one of the most important establisher of the Protestant Reformation Movement in the 16 th century, Luther's delayed ideational legacy contains a kind of explicit hostility against Jews as a religious cult and national group of special conformation which didn't succeed in affiliation with the conditions of European societies that had been existed with it, this phenomenon was known later as (Anti-Semitism), it has its own characteristics, Luther's motives of antipathy Jewish element was a composition of religious texts, racial theories, economic factors and mythical obsessions, but definitely he had a different attitude in early period of his involvement with the Jewish issue. Key words: Martin Luther, Anti-Semitism, Jews. يا يئ احي وم . ريث ي.ي- وقول ارا - ل سراسرلقي ار ل ار لر - اب.ئ ار

Upload: others

Post on 08-Oct-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

257صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

العراق- م.م ليث كاظم-مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther)

:ملخص

د،غ ق تتد ارتتدينل ارلئقتستتتانتل تتل اررتتئم ارستتاد تتئ ار تترل اسوتتلحر تتد د تتائتم رتتق ئة طلر تتل ارت تتئد ارهنستتل قأح تتد ألتتئم ئق اد حئ تتل

تل رتي تتن ألح تل ت م نتاألا ارب ئ، ار تأو ئ ل تم ار تداء ارقا تح ار نوت لت اريهتقد طالبتل دينر تل قأل ا تل ق ر تل صات وتيئقئ، واو

ي مت ر لة ارتل ت ارت ادل قاالند اج ئقط ار ألت ات ا،قئقور ل ارتل قألدت ل نبهاغ قدق ا ئف الحرا ل ا،دلر ات ارسراسر ل لتدارلسا

ار قا تتو ل ق تتادئ،ذ لأل لتتلذ تتم ارووتتالص قارستت اتغ ق انتتت دقا تتا رهئادر تتل ار نوتتئ اريهتتقد، م ألتتا تتم ارنوتتقص اردينر تتل قارن ئ تتات ار ئ ر تت

، تم توتد را ا،ستطقئ لغ قدقم أم ر نتل صرتك تار تئقئ، أم درتق ئة رتي ر تم صا قا ت غتايئ، تل ئحلتلذ ت تئ -اال توادر ل قارهتقاأل ا،وئقر تل

رل سأرل اريهقدر ل.

: ائتم رق ئغ ادا، ارسا ر لغ اريهقد. بتاحرل ل ات

Abstract:

There is no doubt that (Martin Luther) was the head of ecclesiastical reprobation and one of the most

important establisher of the Protestant Reformation Movement in the 16th century, Luther's delayed

ideational legacy contains a kind of explicit hostility against Jews as a religious cult and national group of

special conformation which didn't succeed in affiliation with the conditions of European societies that had

been existed with it, this phenomenon was known later as (Anti-Semitism), it has its own characteristics,

Luther's motives of antipathy Jewish element was a composition of religious texts, racial theories,

economic factors and mythical obsessions, but definitely he had a different attitude in early period of his

involvement with the Jewish issue.

Key words: Martin Luther, Anti-Semitism, Jews.

ار ئاب. - لر ل ار لقي ارسراسر ل-ألا ل ار قوو -ي.ي. ريث ماحي و يئ ا ي

Page 2: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

258صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

مة: المقدد،غ قتناقرتهتا ارتحتقث قار دئاستات تتم احتل تت ق تق ل ارلستا ر ل حي تما قاست ا تل رتاديم ئ ر تل ت تد

ألقانتت قأقألتتا تنق تتلغ قنهتتا تتادئ، ت تتمج ارسراستتل تتتاررق لغ قر تتتتك يهتتا ارتتدينل تارتتتائ ولغ تتل تتمتت تتل أ تتابانطقالهتتا لتت ناوتتئ رغقر تتل ق ئ ر تتل لتتو قحت تت أستتطقئ لغ غن هتتا ان تتا ر يتتو بتتا و تئس

ص صرتك ارت ليتئ قاالوتطلح ارب تباو ار رتتت تم نوتق –ار رلر ل ارغئور تل رلحتصئ قارتتقأل تم ارستا ي يم غ قرر سقى اريهقد م و رل ئب ارسا ل ل ارب اء ا،قئقو ل.-دينر لي تأألرتتاره–تابترتتا ار ستترح قأوتتتحقا -تحستت ارلدتتقت ار ستترحل–قطار تتا أم اريهتتقد تتانقا تتد تقئ طتتقا ادر تل ئ وتقئا -ت وذ لل تئاه ل– تا اددا ل ارألئ لغ قطار ا أم ارق ل ا،قئقو ل يوتمم - ا ل

توت ارهنرستل ست م داردويوةغ رصا رتد اوتتحقا ئ تل رلستتهداف نتص ئس لطتها ديد، ارسللر ل م دصا ار ق ائتم أ توذ تام تد الح رهتي تانل تاب حئ تل االوتلح ارتدينل ارلئقتستتانتل تررتاد، د ت ل أقئقت اغ رهتم توترص

اد، يهتا رق ئة ل أر انراغ قدق تورص ري يللث أم انطبأ ند ا انرل درق ئة ل اريهقد لنا حئوتا ال دتق ل اريهقد قاريهقدر ل.

إشكالية الدراسة:ح تنحوئ اس ارر ل ارئلرسل رلدئاسل ل ارس ل رإلألاتل ل ارسؤا ار حقئ،: دو ام ئالتد حئ تل اسوتل

ل ألتتاا لتتارتتدينل ارلئقتستتتانتل د تتائتم رتتق ئة رح تتو نم تتل ادر تتل رلستتا ر لغ ل تتئا نهتتا لتحا لتتا ارقا تتح ت ار ئب ارسا ل ل أقئقت ا داريهقدة؟.

فرضية الدراسة: نتتتت تتتتل ارألا - ل تتتتئذ نهتتتتا ت تتتتداء اريهتتتتقد–تحتتتتاق دتتتتصا اردئاستتتتل غ تتتتتات قألتتتتقد نم تتتتل تتتتادا،ذ رلستتتتا ر ل

سراستتتلة تتتم تتتئ ئالتتتد االوتتتلح ارلئقتستتتتانتل د تتتائتم رتتتق ئةغ قدتتتل نم تتتلس لتتتدت -ارتتتدينل دار يتتتق-ارسراستتتل هاصيلهية.وائول ل سنقات درق ئة ا،ويئ، قتهئ ست نور ا ل ؤر با ا،دي داريهقد قأ

اسئلة الدراسة: تتبئ ا م ئ رل ارتحث حم ل م ارتساؤالتغ قر و م أد ها:

ا أ ئ ارليلل قارتهق م اردينل رتد ائتم رق ئة ل قا با ارلحرل م اريهقد؟ .1 ا طلر ل دقئا ل حئ ل االحتألاج ل ارهنرسل ارترليدر ل؟ .2د،؟ دو ينطق، بهقي ارلسا ر ل ل دالال .3 ت رغقر ل ق ئ ر ل حد ا دل ارووالص ارئلرسل رهصا ار ادئ، ار حي ئ،؟ .4و أهانتتت دقا تت درتتق ئة رهئادر تتل اريهتتقد دينر تتل تحتتتل؟ أي ت تتا ئت دقا تت أوتتئى تتل للتتقئ، دتتصا ار تت .5

ارحاد م ارهئادر ل؟

Page 3: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

259صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

منهجية الدراسة:قائ ، ت ا تل ن تئا رلحاألتل ارقا تحل غرت ستلئ أبتاستودي ار نهألام ارقوبل ار حايد قارتائ ول ارئوتد

لها ارتتتتائ ولغ تتتا ألتتتئت ار تتتادئ، تتتا دتتتل قألتتتلء ووالوتتتها قت هئاتهتتتا قتتتتتت ويقطهتتتا ارم نر تتتل قت تتت أ ا تاردئاسلغ االست انل تار نهج ار رائم أدا،ذ رئود أقألا ارترائ اق ارتنا ئ ليم ا، ائ قار قادئ ار ت ولل

ل رل ت تادئ،اروطا رد رألأ غررا ارتاحث دئ ت لل ا، ئ ت يئاث درق ئة ارب ئ، قتدق ناتا ار ت نهج تحليو ارلسا ر ل ق ئاأل اتا اروطيئ، ر ق قا االحتقاء ار سرحل رلنتقء اريهقد، ار حي ئ قار يئ رلألد .

أهمية الدراسة:، تتتتا ستت قتذ نتتا تتتل تتتئاث درتتق ئة ارب تتتئ،غ أتتألل تت أد ر تتل اردئاستتتل تتل أن هتتا تتطتتتئ ب غرتت ألانتت ذ

م اريهتقد، تل ارح تائ، ارغئور تل ت تد رتقدذ تم حتاقالت ارتتأطيئ اربا تلل غ ول تا انرلتا ار ني ل ار تق ت تل تنتاق تل اره يتئ تم ارت س وتل تم اروتهيقنر لغ ل رطئ رتل ارتتتار تا تتئق ج رتا ار ن ق تل اسنأليلر تل ار رئ

تتئ، هتتا درتتق ئة طئ رتتل ت اطرتتا تت ار تت لل اريهقدر تتل ا،قئقور تتلغ قأبلتت ا، تتقاء تستتل ا لتت ئحلتتلذ أدائ ل ت ت تتم حرتتا، درتتق ئة اتستت ت لألهتتقدا ارح ي تتل الحتتتقاء اريهتتقد قاستتت ارتهي رل ستترحر لغ قدتتل ار ئحلتتل ارتتتل أسستت

، رت ارري درق ئة ا،ويئ،. ليها اروهيقنر ل ألسقئ تقاولها ار سرحر ل ارلئقتستانتر ل ارألاحد هيكلية الدراسة:

ن تتتأ، ت تتت نت اردئاستتتل تح تتتيم ئلرستتتيمغ أ تتتئد ا،ق نه تتتا ر تتتئو ارألقانتتت ارن ئ تتتل قار بادر ر تتتلغ ار تتل االألت ا ر تتل قاردينر تتل رئالتتد حئ تتل االوتتلح ارتتدينل د تتائتم رتتق ئة قنم اتتتا قأ تتائا ار قئ تتلغ ق حاق رتتل ترو

ل رهئادر تلر ل قورام ووالوا ارئلرسلغ أ ا ار تحث ار انل ألتئى رتا لرتام أدتي ارتدقا ار حئ ت بهقي ارلسا درق ئة ار ررل رلهرام اريهقد، ا،قئقو لغ دينر ا ق ق ر ا قأسطقئ ا قا توادر ا .

طار مفاهيمي: المبحث األول: مدخل نظري وا

لوثر( القلقة ونشأته االجتماعية والفكرية:المطلب األول: شخصية )مارتن ة تتتتل دينتتتتل دأرستتتتليلم 1483قرتتتتد د تتتتائتم دتتتتانم رتتتتق ئة تتتتل ار ا تتتتئ تتتتم تتتتهئ ت تتتتئ م ار تتتتانل تتتتاي د

Eislebenحر تتل د تتل تتنت أحقارهتتا تب تتو تحتتق ئ ا،ستتئ، غرتت ة1دة ا،ر انر تل تتم اللتتل ل ستتئ ام تا تحس نا ص الا ار تق د قورارا ار لته ار مقج ترلتل قألتقد، يتل قوتقف تديد تم غ ئف ة2دأن طل ارت ديم

د ار اد، رل رطام ن ئا رتلررا ل طبقرتا ت لر ا دينرا وائ ا ررقي ل ارق يد قارتهديد أه تئ ة3داأل اي قارتألس

. 23غ 21غ ص ص 2008ة ح د الق حط غ ائتم رق ئ قاسسليغ ار ألل ا، ل رل را لغ اررادئ،غ 1د . 27غ ص2014ة س قت أتش دندئ غ ائتم رق ئغ ت: ق ئ ح قد ح دغ ؤسسل دنداق، رلت لري قار را لغ اررادئ،غ 2د . 163غ ص1968ة نقئ ارديم حاطقيغ تائ وئ ارنه ل ا،قئقور لغ دائ ارب ئغ د لغ 3د

Page 4: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

260صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

تتئ ان طا تتا ار بتتاألئ تتم دئاستتل اة1د تتم ارق تتد تارئح تتل قاروتتبح ،د قاررتتانقم غرتت ار لتتقي غ قر تتو صرتتك ربس غ وتد ا تتئف ارهنرستل ارها قرر ر تل ار ل تئ نتتا ة2دة1512اردينر تلغ رينتا ارتد تقئاا تل ارهتتا ار رتد تتاي د

ستتل ئوحر تتل تتتتاألئ توتت قك ارغبتتئام ة3دللتتصخ ا،حتتتائ قوهتتئج ارتتتلط ارتتتالق، رهتتا غرتت ؤس غ قدتتق ارتتص، ة4دقتحق ستتل تتل نبستتا لقوتتبها ار دينتتل ارتتتل ت تت لتت ار تتاري ت تتارري ارستتي د ار ستتترح تتام تتد أ تتئد رئق تتا نمرتتل رد

. ة5دقارب الو ارئقحر لتل رإلوتلح تتا تحاألل اس غ قدتق غوتلح ة6دررد اهت درق ئة أم ارن اي ارههنقتل ارها قرر ل ام لئ

طر تتتل تتت را تتتل دينر تتتل ا قرر ر تتتل رتتتي ر تتتم درتتتق ئة رروتتتد تتتم قئالتتتا غ ا تتتل طر تتتل لئ تتتل تتت ارتتتديمغ لتتتو ة احتألاألا تتديم ائستات ارهنرستلغ دا رتا 95ة م ق ررل أل ت نت د1517غ أ لم اي دة7دتا،سا

تاحتل ارتمقاج رلرساقستل قارطتلب ر تقي ار سترحي يم ة8د يها غر د ي ارسلطل ار دنر ل قتأ ري ارهتتا ار رتد قاأستتا لتتصرك ر يقرقألرتتا ، رستتلطل ارتاتتتا ارترليدر تتل ةد ؤس ئ، ة9د قئ تتل تتاد ترتتقي لتت اردر رئاطر تتل ار ستترحر ل ار تحتتئ

ا اوتتل لتتيم ة10د تتم ارتن تتري ارهنستتلغ قارطرتتق اردينر تتل بيتتئ اروا تت ل رستتطق، ئألتتا ارتتديم غ ققا تت ا حتتد غ ة11د ألتئ د طرتق ق ت الئأ ا اررل داسر امة ارتل ا تلئدا ألتقدئ ارتديمغ قأ تا ارألتقائح ارتتل ا تلئدتا

غ ق تد تادت رئاء ة12دالحار، يعايش وفقاا لايماان، منعتقاا مان كال قاانون ومان كال أمار ار سرحل ل ن ئا ال،ن تا ة13ددرق ئة ار قئ ل دصا غر ت ئ ا رحئ ام نسل ري رأتا تا يئا قئد لرا تحئب ق ررل ارحئ ام لنتا

. 129غ ص2012ئنلغ ؤسسل اد رلوحا ل قارن ئغ ارئ اوغ ة غن اي ح د ريوغ طقال ارهنرسل ارلئقتستانتر ل ق رالدداغ دئاسل را1د . 587غ ص2006غ دائ ارطلر ل رلطتا ل قارن ئغ ليئقتغ 3ة ألقئج طئالر لغ ألي اربلسبلغ ط2د . 59-58غ ص ص2004ة اح د لل ألينلغ أ ئ ارهنرسل ل ارب ئ ا،قئقو لغ دائ األ اب ار ئور لغ اررادئ،غ 3د . 438غ ص2015حسيم ارط ام قروئقمغ قسق ل ارب ئ ارسراسل لئ ار وقئغ الم ارندري رلن ئ قارتقم غ ارألمالئغ ة لد ارئ ا4د . 163ة نقئ ارديم حاطقيغ ودئ سلل ص ئاغ ص5د .131-130ة غن اي ح د ريوغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص6دارلئقتستانتر ل أن قصألا غ ألل ل ار لقي اسنسانر ل قاالألت ا ر لغ لر تل األدا غ ة ا ئ ناوئ طائ،غ ا،نا قت لت األوئ: ا،وقررل ار سرحر ل 7د

. 584غ ص2013ةغ ار دد ار ارثغ امغ 40ارألا ل ا،ئدنر لغ ار ألل ددرب تئ ار ئوتلغ ة لدار م م سلر امغ ح قد ح دغ ارتائ ا،قئقول ارحديث م وئ ارنه تل حت ت نهارتل ارحتئ ار ار ر تل ا،قرت غ دائ ا8د

. 123-122غ ص ص1999لنرتتد اق ار تتكغ ة دتتل صرتتك ار لتتي داق ارت تتاررية ارتتتل تتنتتاق ار رالتتد اردينر تتل بيتتئ ارراللتتل رTheologyة ار يقرقألرتتا اق ارلدتتقت اق اسرهر تتات دد

در تلغ ست اقر ل اق ق ت ر لغ ر ،غ لتي لستبا تل ين تئ: وم تو ار األتدقترط ارن ئ م ودئ تتها اق طلر تهتاغ ستقاءس انتت تقحيدر تل اق ت د . 413غ 408غ ص ص2016ا،درامغ تائ واغ قناتاغ نادألاغ أ ل اغ حا ئاغ سترللاغ ؤ نقم تل حدقد رلن ئ قارتقم غ

د وتتئ االوتتلح ارتتدينلةغ ت: حيتتدئ حتتاج استت ا يوغ ار ن تتل ار ئور تتل رلتئأل تتلغ 2ة تتق نتم ستت نئغ أستت ارب تتئ ارسراستتل ارحتتديثغ ج9د . 12غ ص2012ليئقتغ

ر تتدد ة انتا ح تم، هتد،غ ق ت ارهنرستل تم حئ تل االوتلح ارتتدينل تل أر انرتاغ ألل تل ار لتقي االنستانر لغ ألا تل تالتوغ ار ألل تد ا،ق غ ا10د . 178غ ص2010ار ارثغ تالوغ

. 168ة نقئ ارديم حاطقيغ ودئ سلل ص ئاغ ص11د . 215غ ص1983غ ت: ل رل دغ اردائ ار ار ر ل رلطتا ل قارن ئ قارتقم غ ليئقتغ 2ة ألام تق ائ قروئقمغ تائ ارب ئ ارسراسلغ ط12د . 123ة لدار م م سلر امغ ح قد ح دغ ودئ سلل ص ئاغ ص13د

Page 5: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

261صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

يحرم المسايحي مان المشااركة الجسامية ماع الماؤمنين ولكناه ال يقصايه ا تل ال ام قا را أم ارطئد م ارأل . ة1دالعن الكنيسة الالمرئية وعن هللا

غ ق تتام تتد تتتمق ج تتل أقاوتتئ حراتتتا تتم ارئادتتتل د تتاتئ م ة2دة1546تتتق ل درتتق ئة تتل ستترا ئأستتا تتاي د قارئدلنتل ار بئق تل لت اررساقستل ارها قررتكغ لت قم لتقئاة قأنألت نهتا ستت ل ألنتاءغ ن ارتل لت تارري ارتلتتو .ة3دارئبي م أن ا ام رحتبظ تآئاءذ بئ تل م ن اي ارمقاج

ق تتتئى اره يتتتئقم تتتم تتت تتتل ستتتيئ، درتتتق ئة أن تتتا ال بتتتتائ لتتت قنتتتا ار تتتا الدقتر تتتا لتتتئما غ رهن تتتا تتتئ تا قت لرتتا تاروئا تتات ق تتراء طبقرتتتا ق ستتق، ألرتتا غ ق تتد ة4دتوتتئا ات ئقحر تتل ررتتل ،ستتتا ذ نهتتا تتتئد ، وتتح

غ هق واح ة5دقن ئتا ار ت ل رلحرا، قاسنسام ر ست ر ائ و صرك ل ا طئاتا قتنا ا ق اداتا رل لي ئ بيئ سراسلغ ق نادو رلرتانقم قارحرتقبغ قرهن تا تقئ،ن دينر تا ق حتا ظغ لتو ئأل تل تل ارسراستل تا تل

غ ا ام ديد اربوئ ئبي وطاتا ار تقا غ ئادر ارر ا د ار ريد،غ وئا ر ا ة6دار ألا اال تواد، اق ار ل لد تا تا يد ل ا حل ارت و يند تئ رألتقء درتق ئة تل تئو تناقرتا رليهتقد ة7دروئا لغ ت و غ قر و صرك ربس

غ غص يئا ة8دغر رغلذ يها م ارغل ل قارقح ر ل ا ال ر اديها أ، رغلذ ل تائ أر انرا حت أللء ارنام لتبتتقئات ب تت درتتق ئة ار ادرتتل رليهتتقد ق تائاتتتا ارألائحتتل تتا تست تتهد اردئاستتات ار ت ل رتتل لتتتائ ارلستتا ر ل

. ة9دقار هينل قارتل ت د أن قصألا ،د ادا، ارسا ر ل ل اررئقم ارقسط غم ئادر ل اريهقد قارد ق، ر حق قألقددي م أقئقت ا ت ن ذ ق سق، ري تهتم ح تئا لت د تائتم رتق ئةغ لتو

تتئ م ار ستترحي يمغ تتو اسوتتلحل ارلئقتستتتانتل د تتائتم لقستتئة قارهتتا قرر ل تل تت تتل رئاء ار ديتتد تتم ار ب

. 167ة نقئ ارديم حاطقيغ ودئ سلل ص ئاغ ص1دغ 2008ةغ ار قوتوغ 51ة أراد لل راسيمغ ائتم رق ئغ لدارل االولح قن أ، ارلئقتستانتر لغ ألل ل لر ل األدا غ ألا تل ار قوتوغ ار تددد2د

. 3-2ص صل ا،وقرر ل ا، ئ ر لغ دائ ا3د غ ق انت دصا ارئادتتل غحتدى 27ص 2005ر ئ غ اررادئ،غ ة أ يو أ يمغ صلا ل را ح لمغ وتوئ و

حارا ا ئف تحاد ل ارديئ ا،سقدغ ند ا داألي درق ئة قأتتا ا أحتد ا،ديتئ، ق تا قا تابتوتا أل رت ارئادتتات رتاغ ين تئ: أ يتو أ تيمغ . 27ار ودئ ارسالل نبساغ ص

. 128ة غن اي ح د ريوغ ودئ سلل ص ئاغ ص4د . 146-145ة ار ودئ نبساغ ص ص5د . 216ة ألام تق ائ قروئقمغ ودئ سلل ص ئاغ ص6د .28-27ة أ يو أ يمغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص7دغ 2002غ ت: ألتتتئألر تتتتح فغ دائ رئا رلطتا تتتل قارن تتتئغ أئويتتتوغ 1ة قررتتتاي تتتايئئغ رتتتاي قستتترقط ارتتتئاي ار ارتتتث دنهارتتتل د تتتتاتقئةغ ج8د

. 259صةغ 23 غ اروتهيقنر ل بيتئ اريهقدر تلغ ألتصقئدا تل ارتتأئ ارغئوتلغ ت: اح تد لتدف لتدار م مغ سلستلل تاري ار ئ تلغ ار تدددة ئ ألينا ار ئ 9د

غ قتتئى دئ ألينتا ار تئ ة أم رهألتل درتق ئة ارتهأل ر تل تد اريهتقد انتت 34غ ص1985ار ألل ارقطنل رل را ل قاربنقم قاألدا غ ارهق تغ ، غصا ا ق ئنت لوطاتا ار ب ي دألاء قتحريئا تحل ارهنرسل ارها قرر ر ل قاربئب ارلئقتستانتر ل ار ن ر لغ ين ئ: ئ ألينا ار ئ غ ودئ أ و حد . 34سلل ص ئاغ ص

Page 6: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

262صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

، ت يتئ تم نرتدا رليهقدر تلغ لت ارتئبي تم أن تا ة1ددألقم غركة غ قرلحظ أم نرد درق ئة رإلسلي ام أ تو حتد تتو ار تتانل ار يتتل تتل قستتا أقئقت تتا ةغ ئا تتا تتم 1529ي دقارتتص، تتتق ج تحوتتائ د ينتتاة تتا ة2د اوتتئ ارتقب

يناادى أمامهااا حتتئ ذ وتتليلر ل ألديتتد، تتد ا،تتتئاك ار تتاني يمغ لتتدرا انلهتتائا لترتتقى ار ستتل يم ارتتتل ينتغتتل أم ال . ة3دالجبين القساوسة المسيحيين خجال

ار تتالر ل اوتا درق ئة ق با ت يتما لتيم أل رت ار وتلحيم ارلئقتستتانتغ قدتق ق ت يت ستي تتارغ قو ق غ ق تتئى ة4دقارترلتت قت تت وذ أئوتتك ارتتتاح يم تتل تتتئاث درتتق ئة لتتيم تتم ا تلتتئقا ادرتتا رلستتا ر ل اق ناوتتئا رهتتا

خصما لدودا وحشيا للسامية، ... اجتماع فاي خلقاه العااتي أطياب ة أم د ائتم رق ئة ام الةددقرراي ايئئ .ة5دالالفضائل وأخس الرذائل األلمانية المطلب الثاني: مفهوم الالسامية:

ة لدالرتتا ارسراستر ل غرت ار لتم التتداء لت يتد اريهتقد، anti-Semitic هئ وطلح د تادا، ارستا ر ل ة تتتاي ةدت تتتد أم نحتتتتا تتتم ار تتتدي تتتاري ارلدتتتقت ارن ستتتاق، د تتتلقتمئ ة6دة1860د تتتقئ تتتنايدئة تتتاي د

غ تي ة8دول تح ا تل تتائ ا، تي ارغتالئ، ت تدا لت ألتدق ترستري ار ت ق ارتقائد تل ارتتقئا، ة7دة1781دة رقوت قألتات ارهئادر تل تد اريهتقد 1879ة تاي دةداستود ا اروحا ل ا،ر انل ار غ قئ دق لهلتي تائ

. ة1د ل أقئقت ا ارقسط أقاسا اررئم ارتاس ئ

. 97ة س قت أتش دندئ غ ودئ سلل ص ئاغ ص1د . 98ة ار ودئ نبساغ ص2د . 99ة ار ودئ نبساغ ص3د . 32ة ئ ألينا ار ئ غ ودئ سلل ص ئاغ ص4دة وتحا ل أ يئ تل ق تؤئ خ اوتئ ارحتئ ار ار ر تل ار انرتلغ تت قاحتدا تم أدتي 1993-1904ة دWilliam L. Shirerة قررتاي تايئئ دد

ة قارتص، -قئنهارتل د تتات-ر ارتث رتاي قسترقط ارتئاي اار ؤر بات ارتل تناقرتت رتاي ارن تاي ارنتام، قونيتتا قألئال تا قأويتئا سترقطاغ قدتق تتا د است ئ االست هاد تا ر د، و سيم ا ا غ رلتقس ين ئ:

https://en.wikipedia.org/wiki/William_L._Shirer . 105ة قرراي ايئئغ ودئ سلل ص ئاغ ص5د . 38غ ص2016اررادئ،غ ة ألام لق سائتئغ تأ لت ل ار سأرل اريهقدر لغ ت: حاتي ارألقدئ،غ ئقا د رلن ئ قارتقم غ 6دة ست ئب ن ساق، يهقد، هيئغ ام هت ا لدئاسات 1809-1735ة دAugust Ludwig von Schlözerة أقألست رقد رغ لقتمئ دد

ألتا ا ئقاة االست ا تل تم اوتطلح دار ت ق ار تئ ر لة تارستا ر لغ قال ت ا تئاحت1781ارتقئا،ةغ ا تئح اي د–ارهتا ار رد دار هد ارردري قاس ا غ رل م دغ ين ئ:

https://en.wikipedia.org/wiki/August_Ludwig_von_Schl%C3%B6zer . 34غ ص2011ة ندى ار رربلغ ارهقرق قستغ حرررتهاغ قاالستغل اروهيقنل رهاغ تاحث رلدئاساتغ ليئقتغ 7دريغ ألل تل غ تاءات نردر تلغ ألا تل رماد اسستل ر لغ ار تدد ارتاست غ ة ح د وارح ئ غ ار ئورل ق انتهتا لتيم ارلغتات ارستا رل دئاستل قترتق 8د

. 67غ ص2013طهئامغ ةغ وتتحا ل أر تتانل يهتتقد، حتتا ظغ تتام تتم أ تتد ارئا تتيم ر لتتدأ د تتج اريهتتقد تتل 1904-1819ة دWilhelm Marrدة ق لهلتتي تتائ د

ل لتت قاررق ر تتلغ ق تتد غرتت تتئح لستتبتا تتل تاتتتا ار تتهيئ دانتوتتائ اريهقدر تتار ألت تت ا،ر تتانل رالتتو تولتتيهي ارتتتاي تتم وتتتغتهي اردينر تتل ةغ رل م دغ ين ئ:1879ا،ر انر لة ار ن قئ اي د

Page 7: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

263صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

ة دتتق ألتتن س ت تتئ، يتتم ي أن تتا انحتتدئ تتم ستتاي لتتم Semitدة غرتت أم دستتا ل ق تتصد تتا ق دأهستتبقئ anti-غ ق لرتتتتتا ر تتتتتقم نتتتتت دة3دغ قدتتتتتق ت ئ تتتتت رتتتتتتت س ت تتتتت وذ أللتتتتتل تتتتتم ار هتتتتتد اررتتتتتدري دارتتتتتتقئا،ةة2دنتتتتتقح

Semitism ة دق ار داء رهو أ ئاد دصا ارنقا ارت ئ،غ قوصرك تت ح أوطاء ا،وص تار ن ارحئ ل ر وطلحلقم ستتقى أ لر تتل تت م د تتاد، ارستتا ر لةغ تتتارن ئ ،ن تتا تتاد، تتا ررتتقد رنتتتالج تتل لل طار تتا أم اريهتتقد ال ر تت

غ قدتتق أ تتئ غرتت أم ر تتقم ة5دغ هتتق اوتتطلح تتباو ر تتقما ارتحديتتد ارتتدالرل ارتتد يلة4دار تت ق ارستتا ر للر تتات قارح تتائات ارتتتل انتتت تلتتك ارلغتتات ت ليتتئا رغقرنتتا قح تتائ ا يتتد لتت رغتتاتذ ي نتتلغ تتل تتم ا،د

غ ارسا ي قم دي ار ق ارتل يأل لينها ار ا تو ارلغتق، ة6درسانها ارحلغ قال ينطق، ل أ، دالالت ئ ر لدت لهتتصا ة7دقتتتتهل ي رغتتل ستتا ر ل غ لتتو غم ت تتو ارتتتاح يم ينبتتل أم تهتتقم اللتتل ارلغتتات ار ستت ا، ستتا ر ل تتد تحتتد . ة8د قم نها تاسي دارلغات ار ئ ر لةارقو غ قرست ر

رستتتيقر ل ار تتتو ل -ت تتتائ،ذ أوتتتئى: غم ارستتا ر ل دتتتل ت ليتتئس ل تتتل ربتتتئاذ تتم تتتئقا اللتتل ارلغتتتات ا، تتئق قارتتل تل ت ت تها قانتد ئ ر تا ال يتما ت تها ا،وتئ حر تا غ قال ر تم تحتا أم تنتتما ارتست رل تم ار ددغ

غ تل تم أم قوت أل ق تلذ ي نتل تاستي أحتد ناوتئدا ة9د ل ئبذ ت تئ، ت ينتاحرو ارلغات رتروئ . ة10د د يؤد ، تسهقرل غر اال طئا

ق د رطلل اوطلح دارسا ر لة ل اردرانات ارتل ائتتا هقئدا ت وور ات تنت ل رح تائات ستا ر لغ غ قن تتئا ،م اريهتتقد دتتي ار لتتقم ة11درانات ستتا ي قم قدقم أم ر نتتل صرتتك تار تتئقئ، أم أل رتت أتتتتاا دتتصا ارتتد

http://www.antisemitism.org.il/ara/%D9%81%D9%8A%D9%84%D9%87%D9%84%D9%85%20%D9%85%D8%A7%D8%B1%D7%9E%D7%90%D7%A8

. 111ة لئنائد رقر غ ارسا ي قم قار ادقم رلسا ر لغ ت: ح د ح قد ئغ تل دائ ن ئ اق سنل طت غ ص1د(2) N. S. Doniach, The Oxford English-Arabic Dictionary of current usage, Oxford University Press,

London, U.K, 1972, P1122. . 457غ ص1991غ ألئق لئ غ طئالل غ 2ات ارسا ر لغ طة دنئ، . ل قد،غ ألي ارح ائ 3د . 137غ ص2006غ دائ ار ئقبغ اررادئ،غ 3ة لدارقدا ار سيئ،غ قسق ل اريهقد قاريهقدر ل قاروهيقنر لغ ار ألل د ا،ق غ ط4د . 94غ ص2014غ اررادئ،غ ة م أل قنت تاق امغ ارحدا ل قارهقرق قستغ ت: حألاج الق أللئغ دينا ئ امغ دائات روتحاث قارن ئ5د . 65ة لئنائد رقر غ ودئ سلل ص ئاغ ص6د . 458ة دنئ، . ل قد،غ ودئ سلل ص ئاغ ص7د . 69ة ح د وارح ئ غ ودئ سلل ص ئاغ ص8د . 18-17ة بيل رائغ ئاء، سراسر ل رلتقئا،غ ئ او ارئ رلهت قارن ئغ رندمغ تل سنل ن ئغ ص ص9د . 64ة لئنائد رقر غ ودئ سلل ص ئاغ ص10د . 33ة ندى ار رربلغ ودئ سلل ص ئاغ ص11د

Page 8: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

264صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

غ ر تتتقم اوتتتطلح د تتتادا، اريهتتتقدة أه تتتئ غحاطتتتل ة1دارقحيتتتدقم رل نوتتتئ ارستتتا ل درغتتتل قدينتتتا ة داوتتتو أقئقت تتتا لتأللرات دصا ار بهقي ار الك.

رتت صرتتتك صدلتتت ار قستتتق ل ارلئ طانر تتتل ارتتتل ئأت تتتل دارلستتا ر لة تتت ل تتتم ارت ييتتم ار نوتتت لتتت قاأالتتتتداء تتتم تح تتتيلهي تت تتتات ا،م تتتات ارقطنر تتتل تتتئقئا تحئ تتتانهي قاأ وتتتالهي ة2داريهتتتقد تتتئب قأل ا تتتل دينر تتتل

قطتئدديغ قانتهتاء لإتتتادتهيغ اق دتتل ة4دغ اق دتل ئادر تتل ار ت اريهتقد، قار ريتتد، قارتتئاث قارتراريتتد اريهقدر تلة3د

.ة5دارص، ربتئو استحارل تقا ل اريهقد دينر ا ق را ر ا ارح ائ، ارغئور ل ةدن اس م ارتحس اردقب الل المطلب الثالث: خصائص الالسامية:

ار ستترحلغ لتت ستتليو -ار ار ر تتل: غم دارلستتا ر لة دتتل تتادئ، تتالئ، رووقوتتر ل اروتتئاا اريهتتقد، .1ارغئ دل ح ائ، دسا لة ال ل ل ة أم ح ائ، ةدار ا غ يئى ارنا د ارراتانل دتسق قئا ديديق

غ غن ا وس م ت قري ارهئادر ل ار نوت ل ل درانل نوئ ل تبترئ رلموي ة6داررق ، ارئأس ارر ل اريهقدر للتتل حتتاد -قت تت و تتاص–ارتتدر قبئا لغ رهن هتتا تتل ارق تتت ينتتا تنت تتئ غ تتل ة7دأ رر تتا لتت نحتتق تطب

غ ق اد، ا ين ئ رليهقد تأن هي أ داءس رووارل ة8دئات م اريهقديقألد س ل ار اري ال رحتق، صار را ر تتل لتتئ اتهتتا هي تتتارق قف ولتت اربلستتبات صات ارستت ل ارهقنر تتلغ تتار قئ، اربئنستتر ل قار تتتيق ر ل

ئ م ة9دقار ل انر تتتل غرتتت بيتتتئ صرتتتك تتتم ة10دقارليلئارر تتتل قار استتتقنر ل قأندرتتتل ارئقتتتتائ، قأل ر تتتات ار تنتتتق

ة تا ي لتل هتد،غ تادا، ارستا رل تتل ارب تئ ارسراستل اسستئاليلل ار اوتئغ ارهقرق قستتت أن قصألتا غ أللتل ئ تم اردئاستات اربلستتطينر لغ 1د . 66غ ص2012ةغ تغدادغ 15ألا ل تغدادغ ار ددد

(2) Encyclopedia Concise Britannica, Library of Congress, U.S.A, 2006, P81. . 77ة ألام لق سائتئغ ودئ سلل ص ئاغ ص3د . 34غ ص2003ة ستربم . ألاهقت غ ائك ايتس مغ تبنيد ارهصتل ارهلئىغ لئقتق قالت ح اء وهيقمغ دائ تاف رلن ئغ نيق قئكغ 4دو دتتل تتصد تتم ي تتل تار رتو قتردئتتتا ار طلرتتل لتت غدئاك ارحرررتتل قارقوتق غرتت ارررتتيمغ أق دتتل صرتتك ار يتتة Dogmatismة اردقب الر تل دد

رتديم ست يدغ رلتسلري ا، تار تادئ ارتل ر ت ددا ار رو دقم ارتحث ل طلر تها ق تئ يتها ق ر تهتاغ هتل راللتل رلئ لر تلغ ين تئ: ألتل ا .191غ ص2004دائ ارألنق رلن ئغ تقن غ ألي ار وطلحات قار قادد اربلسبر لغ

م اريهقد، ل ارح ائ، ارغئور لغ ار ئ م ار را ل ار ئولغ اردائ ارلر اءغ 5د . 44-43غ ص ص2007ة س د ارتام لغ ار ق اررتتقى ة أحتتد أ تتهئ ارنرتتاد ارستتين الي يم تتل ارراتتتامغ دتتاألي ت تت و نيتت در نتتل 1985-1907ة دTsumura Hideoتستتق قئا ديتتديق د ةد

ن ئ:ارغئور ل ق حاقالتها ئو س تها ار را ل ل ار اريغ حص ئا م راا ارهقر ل ارراتانر ل ارصاتر ل أ اي طق ام ارحدا لغ ي http://cross-currents.berkeley.edu/e-journal/issue-5

غ 14غ ص ص2008ة رام لقئق ا قأ ر ا، ئبليتغ االستغئا غ تأئ ارنم ل ار ادرل رلغئ غ ت: الئ دي غ تتل ار لر امغ ارئ اوغ 6د40 .

غ يئا تل دتصا 97غ 95غ ص ص1996ةغ دائ ارهتل غ اررتادئ،غ 542ة أل ا ح دامغ اريهقدغ أن ئقوقرقألراغ تا ارهتل دسلستللةغ ار تدد د7دقم ل ار دم ارهلئىغ ق ل ار قاوي تحديدا غ دد اريهتقد تل نيق تقئك رقحتددااالنت ائ ا يتقام، - ت ل –ر ئ و واور ل د دنر لةغ هي يتئ م

ام غستتئاليوغ هتتي قم قوقريتتتاني قم ددقري تتقمة ق تئقوقريتتتاني قم د تتدني قمة تتل رم قاحتتدغ ين تتئ: أل تتا ح تتدامغ ار وتتدئ نبستتاغ ص تتدد ستت . 117غ 109ص

. 8غ ص1973غ ت: اد نقئغ دائ ارطلر ل رلطتا ل قارن ئغ ليئقتغ 2الئاداي ريقمغ ار بهقي ار اد، رل سأرل اريهقدر لغ ط ة8د . 46ة رام لقئق ا قأ ر ا، ئبليتغ ودئ سلل ص ئاغ ص9د . 139ة لئنائد رقر غ ودئ سلل ص ئاغ ص10د

Page 9: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

265صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

منافقون، قلقاون، طااموحون، غ هي الة1دئ قارتن ر ات ار بترئ، رلت للل ارقطنر ل قارح ر ل اررق ر لا، اغ قرطار تا ألتئى ا تتتائدي رتقى حئ تل ر تقادئ حدي تل ة2دالمعتنقون لكال ماا هاو جدياد او معاارض

طتت ارحتتدقد اررق ر تتل تتاررري ارليلئارر تتل قا،ستتقاب ارنردر تتل ار ار ر تتل د، ارألنستتر ل ة3دتتو قار تتئ ات ت تتد اريهقدر تل ةدغ ررد ام انه اك ا،نتلألنسراة4دقارلقئوات اردقرر ل روقئاب ار ارر ل قارق االت اسوتائ ل

داال تئاهر لغ ارتحليو ارنبسلغ لتي االألت تااغ ةد ل تطق ئ لسبات ق نادج ق لقي قم قوقريتانر ل .ة5دل ادرل قاأ تات حسم ارسلقك أ اي وويذ تحا و... ار ة دق حاقرل رلتأ لي قسا ليل

ة أم تتادا، ارستتا ر ل دتتل أ تتئ غرتت أم تهتتقم د اطبتتلة نهتتا د تتئ،ةغ ةدار اطبر تتل: يتتئى دستتائتئ .2 ة6د اطبتتتل ئادر تتتل واربتتتل رل نطتتتل نحتتهتتتا ا،ستتتاطيئ قارتراريتتتد قار تتتقئقث ار تتت لل قارتن تتترا اربتتتج

ألتهتتتتا ن ئ تتتتات ا،ألنتتتتا قارتوتتتتنربات ارلغقر تتتتل قارتب تتتترلت ارأل ارر تتتتل قارئق انستتتتر ل قارحرتتتتالل قأأل تت ة7دارتائ ور تتل قار را ر تتل قارسراستتر ل ق رتهتتا را تتل يهقدر تتل ان مارر تتل قأن تتطل ا توتتادر ل التمام تتل ق ئ

ي تارصات ار تبق ل حست غ لتو ئ تد، ردئألتل ت يتئ غ تلك ارصات ارتل ال تلتدق ئ تد، ة8دغحسا ت و .ة9دار أل قارحسد قتارتارل: ارهئادر ل لئ ار وقئ

غ نتص ة10دارتائ ور ل: تهتس ار سأرل اريهقدر تل لئقمدتا نتد ا يألتئ، تن ترا ارتتائ نرطتل ئأل ر تل .3د، أالف ارسنيم انت ادا، اريهقد ل بار ا، ئ ادئ، ار ر لغ سقاء ام دتصا ار تداء ا توتا

. 118ة م أل قنت تاق امغ ودئ سلل ص ئاغ ص1د . 115ة لئنائد رقر غ ودئ سلل ص ئاغ ص2د

(3) Werner Bergmann, Anti-Semitic Attitudes in Europe: A Comparative Perspective, Journal of Social Issues, Vol. 64, No. 2, Wiley Online Library, Washington, 2008 P346.

. 22غ 17غ ص ص2013ل ا،قر غ ت: أهئي ؤ مغ تتل الم سيناغ اررادئ،غ ة دنئ، قئدغ اريهقد، ار ار لغ ار لل ار ار ر 4دارتدق قر تيئ رلطترتات ار ربتل ارلقئألقام تل تل 1917ة وطلح أطلرا ارئق ل ار ربيم لو قئ، اي Intelligentsiaا،نتلألنسرا د ةد

ت تتد مغ نتتل داربهتتيةغ ين تتئ: لتتدارغنل م تتدامغ االنتلألنستتراغ ارحتتقائ ارة قرlntelliyersارئأستت ارر لغ قار وتتطلح تتتل تتم ا،وتتو ارلتينتتل د .10/4/2013 ل 4058ار دد:

نتغتتل ية اق لستتبل ارتحتتئئ تتم ارنم تتات اس لر ر تتلغ دتتل اررتتق تانت تتاء ارت تتئ غرتت ألت تت قاحتتد Cosmopolitanismارهقم قوقريتانر تتل د ةدار ئور تتتل تتتئ: أناليتتو تتقنلغ ليتستتل غربتتانمغ ار قر تتلغ ار بتتتادري ا،ساستتر لغ ت: رستترا دستتق لغ ار تتت لتطتتق ئا لتتئ تتئ، ارتقاوتتو ار تتتتاد غ ين

. 230غ ص2009روتحاث قارن ئغ . 88غ 86ة س د ارتام لغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص5دق ؤر تتت ستتتئحل ة يلستتتقف قئقالتتتل قنا تتتد قأهتتتادر ل قنا تتتا سراستتتل1980-1905ة دJean-Paul Sartreة ألتتتام لتتتق ستتتائتئ دد

لغ ين ئ: باتا ارب ئ ئنسلغ قر د يد اربلسبل ارقألقدر ل ار اوئ،غ اتسي نتاألا ارب ئ، تارغمائ، قاأ ائ، ارألد غ رل م د م حرا، دسائتئة ق ن ط .2011 ا ئ م قئ غ رق س ر لغ ألام لق سائتئغ ت: اح د لل لدق،غ ار ئ م اررق ل رلتئأل لغ اررادئ،غ

. 85غ 78ة ألام لق سائتئغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص6د .130ة لئنائد رقر غ ودئ سلل ص ئاغ ص7د . 167ة أل ا ح دامغ ودئ سلل ص ئاغ ص8دادغ اح تتد تتقوغ تتتتل ار لر تتامغ 9د ة نقئ تتام ج. ن لستتتيمغ تتا ربتتقب ارق احتتلغ غستتاء، استتتوداي ارلستتا ر ل قت تتقرا ارتتتائ غ ت: أر تتم حتتد

. 51ص غ2008ارئ اوغ (10) Werner Bergmann, op.cit, P345.

Page 10: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

266صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

تتئ قنهتتا تتادئ، تصلصتتتل لتتيم ارو تتقد ة1داق رتتا ل اق ئ تتلغ تتتد اق تطتتئ ف غ قر تتو صرتتك ربس غ رهن هتتا تقط نتتل قأمرر تتل تربتتم ألتتأ، لتت ار ستتئح ارتتتائ ولغ قتت ي تتم ة2دقار نتت غ قتت ستتي تطتتات ذ قتتتالل

تتل ل تتتل ارتتصئال غ ئادر تتل اريهتتقد انتتت غ تا أن هتتا ترة3دتار تطا قارأل تتقحغ قت ل تتئ تتم نبستتها للغتتلذ أل ارليقرقألر تتتلغ تحستتت -تتتتتتايم تتتم ا،ستتتتا ار را ر تتتل قارسراستتتر ل قاردينر تتتلغ غرتتت ا،ستتتتا ار نوتتتئ ل

.ة4دار وئ قار ئحلل

االستتتت ئائ ل: غم ارتتتتدالسا ر ل ارهقنر تتتلة ارتائ ور تتتل انتتتت قال تتتتما تأئألحتتتل لتتتيم اربتتتقئام قاروبتتتقتغ .4غ ق ئى ار ؤئ خ ارسق راتل ة5دأد ار ق م غ ائ، ا غر وقئ، اريهقد، ار لتص ق ندئ أم يولق

غ ق تد تهئ ستت ة6ددسارق ق رقئ تاة أم دنتاك أدر تل لت تادا، دق نر تلة رلستا ر ل ت تقد ر وتقئ ستحررل تتا غ قدنتاكة7د نص ت ييل ار را تل ارهيلينر تل لت اريهتقد لتئ تن هي تم أداء ت الئدي قطرقستهي

األ تتتااذ لتتتيم ار تتتؤئ ويم لتتت أم لدارتتتل تتتادا، ارستتتا ر ل ت تتتقد غرتتت ارتتتتد يئ ار تتتانل رلرتتتد لتتت يتتتد غ ق لتتتو استتتتتتا ار ستتترحر ل ترتتتئقمغ ت تتتئ وت اربلستتتبل ة8دة رل تتترلد70ة ارئق تتتانل تتتاي دةددتيتتتتق

ي ارت تتتئ،ة تحستتت ةغ قدار تتتؤ ةدارئق انر تتتل ت ئادر تتتل اريهتتتقدغ هتتتي دار نوتتتئ ار ألتتتئية نتتتد دستتتينر اغ قألتتتتتاءت اررتتتتتئقم ة1دةةدةغ قد وتتتتتدئ ار تا تتتتت ة تتتتتم قألهتتتتتل ن تتتتتئ دألق ينتتتتتا ةدد ينتيلرتتتتتام

. 92ة م أل قنت تاق امغ ودئ سلل ص ئاغ ص1د . 111ة لئنائد رقر غ ودئ سلل ص ئاغ ص2د . 303غ ص ص2011ة ألقئج ئيغ تأئ أقئقت ا قوناء أسطقئ، ارغئ غ ت: ئر صلرامغ دائ اربائاللغ ليئقتغ 3د . 35ة ستربم . ألاهقت غ ائك ايتس مغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص4د . 306ة ألقئج ئيغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص5د . 94-93ة م أل قنت تاق امغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص6د . 52غ 49غ ص ص1997ة ئ ام لدارح يد ت احغ اريهقدر لغ ئوس تائ ولغ قارحئ ات ارحدي ل ل اريهقدر لغ دائ ائغ امغ 7درل ترلدة أحتد أ تهئ أتتاطئ، 81-39د ةTitus Flavius Vespasianusة اس لئاطتقئ ارئق تانل ار ا تئ دتيتتق ل يتق ستتام ان ة دد

ح لتتل ئق تتاغ تتئف تتم ددالتتا ار ستت ئ، ق ئ تتا ارقاستت غ تتم أدتتي أ ارتتا اروارتتد، ت تتييد ل تت ارهقرقستتيقيغ ق لتتو تنوتتيتا غ لئاطتتقئاغ تتاد ارتل ار ستترح اق ارح تتائ،غ روتئ ق ارئق انر تل ار تهيئ، سنهتتاء ارت تئد اريهتتقد، تل لستطيم قتتتد يئ أقئ تلريغ رل م تتدغ ين تئ: ق تو ديقئانتتتغ و

. 152-151غ ص ص1992غ ار أللد ار ارثغ غ داد: ح د لدارئحريغ دائ ارأليوغ ليئقتغ 2ارح ائ، ارئق انر لغ ج . 94-93ة م أل قنت تاق امغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص8دوطاتتتل ق تتام قارتتدا يلستتق ا غ استتتهقاا ارنحتتق ارب.ية تتل ئطتتتلغ 4رق يتتق أن تتايق ستتينرك دار تتهيئ تاستتي ستتينر اة تتاي دة قرتتد اربيلستتقف د

ر ل تتم قتتل تص لت يتد اربي ابقئستتي يمغ تام ئقا تل ارنم تتل ؤ نتا تتأم ارستت اد، ته تم تل سترطئ، اسنستتام لت ئبتاتتا ق تتتح ار تهقات ارحستق تتاغ حتتائ ت تتلهل ارورانتتل قد تتم تتل ئ طئ تتل ولتتل ن تتاذ تتم ارتتتقامم قاال تتتدا لتتيم ار اطبتتل قار رتتوغ أأللتتئا اس لئاطتتقئ دنيتتئقمة لتت االنت

ئ ارب تتتئ ارسراستتتلغ ج تتتل ار وتتتئ ل رلهتتتتا غ اررتتتادئ،غ 2رلستبا تتتلغ ين تتتئ: ألتتتقئج ستتتتايمغ تطتتتق غ ت: حستتتم ألتتتل ار ئقستتتلغ ارهيلتتتل ار ا . 77غ 70غ ص ص2010

ستتينر ا قتتتأ ئ تتتاغ قحتتام نتيألتتل ية أحتتد أ تتهئ أدتتتاء ار وتتئ ارئق تتانلغ اوتتئ اربيلستتقف 100-35د تتائ ق تتاليق ينتيلرتتانق ةد ود اتا ار ولول رإل لئاطقئ ل نوتا نولر ا غ ين ئ:

http://www.nndb.com/people/898/000087637 ا ددرستر ق يقنيتتق يق ينتتاريق ةغ دتتق تتا ئ ئق تتانل تتدري تتاش تل تتتئ، تتا لتتيم اررتتئنيم ا،ق قار تتانل ار تترلد،غ ار لق تتات نتت ةد

م ئف نا أ ائا ارهمرر لغ ار ودئ: حرحلغ رهhttps://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%88%D9%81%D9%8A%D9%86%D8%A7%D9%84

Page 11: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

267صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

ة2دارقسط رت ل ارلسا ر ل طات ا دينر ا وائوا غ قترطت ارن تئ تم ار قا تو قارتدقا ا،وتئى ارئستتارل ار ستترحر ل ق لرتتل ن تتئا ،م استتت ئائ ارتتئ و اريهتتقد، ارتتقا ل رل ستترحر ل تتو يم تتما حرررتتل

غ قاستت ئ ت ارلستا ر ل قا تحل حت ت تل ن تايذ غرحتاد، أ تل ة3دت ل ار تك حتق اهت تا ه تهتاغ لمقغ ار وتئ اال تتئاهل قارتت تيئ ة4د اوئ نادو ار ترد اردينل ت ئاسل داالتحاد ارسق راتلة

غ تتا غم رتتاي غستتئاليو تتقطمذ ة5دا اريهتتقدتار تتيق ر ل رتتي ررتتد غرتت تئاألتت ار تتغالم ار توتتا د، تألتتا ق ل رليهقد ام د سادي ل انتاج ن اذ ألديد تم ارهئادر تل اق دارلستا ر ل ارألديتد،ة لت ستتقى

.ة6دارقحدات اردقرر ل: أ، ان طاف ارهئادر ل م اريهقد، درانلذ ق ئد غر غسئاليو دقرل ق رام

م: رتتتر تار تتتئقئ، أم .5 تهتستتت ارلستتتا ر ل وتتتتغل دينر تتتل أحادر تتتلغ هتتتل تتتادئ، لتتت ارترلتتت قارتلتتتق غ ة7داالنت تتتتاث توتتتترغذ دينر تتتتل أق أيديقرقألر تتتتل أق ل انر تتتتل تحستتتت ار تغي تتتتئات ارسراستتتتر ل قارح تتتتائ ل

تتا ار حتتا قم ئأقا تتل اريهتتقد أنوتتائا رلئادر تتاري يمغ قارلئألقام تتقم ا تلتتئقدي نا ستتيم حت لتتيمغ أ صا ام اريهقد ل ن تئ ة8دار سترل ل أئأل ت لؤ ار غيلل غر ارئأس ارر ل اريهقدر ل ةدارلئقريتائ ا غ قاأ

ئ، قارلأدئ ل ا،قئقور ل ار ادرتل ا،وقرر ل ار سرحر ل دي د تلل ار سرحةغ إم اربلسبل ار ل انر ل ار تنق ر تم اررتق أم وتئ ارتنتق ئ غ قتارتتارل ة9درلهنرسل ئأت يهي لقترل أنتألت وئا تل ارتديم ار سترحل

غ ق نتتتتد ا هتتتتئت ئدقد ارب تتتتو ة10د تتتتام تتتتد تتتتهد تللتتتتقئ ا،ستتتت ارب ئ تتتتل ارحدي تتتتل ر تتتتادا، اريهتتتتقدارئق انستتتر ل ار ادرتتتل رلتنتتتق ئغ رتتتي توتتتو دتتتل ا،وتتتئى تتتم ناوتتتئ ارلستتتا ر ل لتتتئ ارن تتتئ رليهتتتقد

.ة11د سا ل رسيق، نلقص

. 9ة الئاداي ريقمغ ودئ سلل ص ئاغ ص1د . 112ة لئنائد رقر غ ودئ سلل ص ئاغ ص2د . 99-98ة م أل قنت تاق امغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص3دغ قر بل رلتدريو ل صرك ت تئ و أألهتم، دستتاريمة ارد الر تل تأوتو ار ن تل ار تيق ل 59غ 48سلل ص ئاغ ص ص ة لئنائد رقر غ ودئ4د

يئاد اس ا ل ارورغل ارتاررل: غ رإل تائ، غرت ألتصقئا اريهقدر تلغ ين تئ: ]ري دا يدق يتش تئقتس ل دستاترا لئقنق تتايمة[دريقم تئقتس لة قاأ .52نبساغ صلئنائد رقر غ ار ودئ ارسالل

. 323ة ألقئج ئيغ ودئ سلل ص ئاغ ص5د . 108ة نقئ ام ج. ن لستيمغ ودئ سلل ص ئاغ ص6د . 54ة س د ارتام لغ ودئ سلل ص ئاغ ص7داالوتطلح تائ ور ا دل ارطترل ارسادسل قا،ويئ، تل ار ألت ت ارئق تانل ارتتل ال تحستم بيتئ اسنألتا غ رهتم ةProletariusة ارلئقريتائ ا دد

، رللئألقام أوص ر يئ نص اررئم ارتاس ئ رلبلات ار د ل ل ار ألت غ قتارنستل رل ائ سر ل إم ارلئقريتائ ا دل دار غيللة ار ا ل م د . 533غ ص1994غ ار ؤسسل ار ئور ل رلدئاسات قارن ئغ ليئقتغ 1: لدارقدا ارهر ارلغ قسق ل ارسراسلغ ج ا ق لحيمغ ين ئ

. 381غ ص1994غ ار ؤسسل ار ئورل رلدئاسات قارن ئغ ليئقتغ 5ة لدارقدا ارهرارلغ قسق ل ارسراسلغ ج8د . 119-118ة لئنائد رقر غ ودئ سلل ص ئاغ ص ص9د . 145-144 ار سيئ،غ قسق ل اريهقد قاريهقدر ل قاروهيقنر لغ ودئ سلل ص ئاغ ص صة لدارقدا10د . 145-144ة ار ودئ نبساغ ص ص11د

Page 12: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

268صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

د تتست ئ ت بائ ات قتنا تات بئ تتل توتو غرت حتد غررتاء ارلتقي لت ارتنا و: غم اد، ارسا ر ل .6غ بتتل ارق تتت ارتتص، ال ر تتم رتتا غن تتائ رهألتتل ارغطئستتل ة1داريهتتقد أنبستتهي ر تتا ال تتقا تتم ا تتطهاد

اردينر تتل قار ئ ر تتل ارتتتل تحبتتو لهتتا ارتتتقئا، ار لئ تتل قتوتتنربها ارت تتئ ،ألنتتا ذ ئلرستتل أ لدتتا تتا انحتتدئ غ إم ئقحات ارتقئا، دارتل قدة ألاءت رتهئ دصا ارنمقا اريهقد، نحتق ة2دنقحة م نسو دساي لم

ط قوهر ر ل األوئ دارغق ري غ غن ا ت قئ تتاالوتلف ة3دةةد ئ، ارويئ ل قاالوطباء قار مرل قارتسوبذ وبل أنبسهي ت نمرل غ اريهقد ري ر تبقا لق ة4دربترد ارحرادر ل قنا ام قتا دال ا ت قئ تبق

تت قا ار تتاري نبستتا غرتت يهتتقد قبئوتتاء د غ قدتتؤالء ة5دةGentilesد تت ف ار وتتتائة حستت غ لتتو س تتئ ألانتتتا تتم ة6دروتتن بقم لتتدقئدي غرتت دأ تتي ارهر تتوة قدأ تتي ارتتتا ة ق تت ق دنألستتلة غ قدتتق تتا ربس غ ة7د ت و ط ا اتها ارحيقر لبئقئ اريهقد قت اريهي ل ار ألت ات ارغئور ل قس يهي رلسرطئ، ل

رهم دتصا رتي ر نت يلستق ا تحألتي دألتام لتق ستائتئة أم يتصد غرت اررتق تتأم تاد، ارستا ر ل دتل غ غم تتا يأل تتو ة8دررستتت نتاألتتا رل ووتتر ل اريهقدر تتل ترتتدئ تتا أن هتتا تستتهي تتل ولتتل تلتتك ار ووتتر ل

ا قرتتتتر حت ر تتتتات ار تتتتئب قا،ئو اريهتتتتقد، تتتتصرك دتتتتق داألوتتتتئة ارتتتتص، ر تتتتائ اال تتتتطهاد تتتتد تتلل ارستتلقك ارلئوتتئ، ا،قئقوتتلة9دقارتتديم ة10دغ ألتتمءس ليتتئ تتم ارولتتو ا،ول تتل اريهتتقد، دتتق حو

غ ررتتتق ة11دارتتتص، ق تتت تتت تا تأه لتتتا تتتل ارحألتتتئ اروتتتحل ق ن تتتا تتتم اروتتتئقج لتتتو رتتتاي ارستتتا لن لام ددئتتم ة: ال إني أتفهم الالسامية، فنحن اليهود بقينا أجساما أجنبية داخل مختلف األمام، وا

. 29ة رام لقئق ا قأ ر ا، ئبليتغ ودئ سلل ص ئاغ ص1د . 39-38ة ألام لق سائتئغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص2دد تنطتتق، لتت لئ تتل صات دالرتتل دينر تتل ت نتتل حئ ر تتا دا، تتية بيتتئ اريهقدر تتلغ قرهن هتتا تتة أق ا،برتتائ أق ارواستتقتغ ل تتل goyimارغتتق ري د ةد

امذ هينل ال سر ا ند ا ت تمج لنلئ، االست لء قارغطئسلغ رلتبويوغ ين ئ:http://www.urbandictionary.com/define.php?term=goyim

. 11-10غ ص ص2003لغ دائ ا، و رلن ئ قارتقم غ أئودغ ة اح د سقسلغ أتحاث ل اريهقدر ل قاروهيقنر 3د . 97ة س د ارتام لغ ودئ سلل ص ئاغ ص 4دة أ م تتام حستتيمغ ا،بئ تتل قاريهتتقد قا،ر تتام تتل لستتبل نيت تتلغ دئاستتل تتل لستتبل ارتتتائ قارح تتائ،غ أطئقحتتل د تتتقئاا بيتتئ ن تتقئ،غ ألا تتل 5د

. 217-261غ ص ص2007اسنسانر لغ سي ارتائ قاأل ائغ سنطينلغ ارألمالئغ نتقئ،غ لر ل ار لقي االألت ا ر ل قار لقيد، ل ود ل اروهيقنر ل ار ار ر لغ اردائ ارقطنر ل ارألديد، رلن ئ قارتقم غ د لغ 6د . 32غ ص2004ة رس اررامأللغ ار سرحر ل ار تهق . 46غ ص2004غ دائ ارئ ادغ اررادئ،غ 3ة حسيم ؤن غ ي نبهي اريهقد؟ ط7د . 27ة ألام لق سائتئغ ودئ سلل ص ئاغ ص8د . 31ة ار ودئ نبساغ ص9دة اق Philo-Semitismغ قرطلتل لت ارنم تل ارتوتحرحر ل ار تاد، رهئادر تل ارستا ر ل استي د118ة لئنائد رقر غ وتدئ ستلل ص تئاغ ص10د

در ل ار ت ن ألل تحل اريهقد ق حاقرل رئد اال تتائ رهيغ رلتقس ين ئ: ادا، ارسا ر لغ قدل وس م ار ئاأل ات رل ق ارترلي- ادا،Jonathan Karp, Adam Sutcliffe, Philosemitism in History, Cambridge University Press, Cambridge, U.K,

2011. . 307ة ألقئج ئيغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص11د

Page 13: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

269صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

تئ اروتهيقنل دألر تق لتتم يمة1داليكن الخطأ خطأنا ة اريهتقد ةدغ ق تل ار نت صاتتا قوت ار ب ى غ ررتتد أد ت استتتادات ارهلتتئ ة2دالجساامم مغااروس وسااط األماام التااي يعيشااون بااين ظهرانيهاااتتتأن هي ال

رليهقد داأل قئ يمغ ارتاللي يمغ ارئق امة غر لر ل انتوا ري تلل ل وتا ها سقى ل ار ناوتئ غ استت ئ ار يتو ارتتائ ول رت توري وطتئ ارألاررتات اريهقدر تل لدئألتلذ ة3دارألتانل قار واد تل قار لتقرتل

د ليئ، ل ارئبي م آرل حأل ها اردر قبئا ل

الكامنة وراء كراهية )لوثر( لليهود:المبحث الثاني: الدوافع المطلب األول: الدوافع الدينية:

ئ، م تائ ار سترحر لغ غص أئست أل ت ت قد ارألصقئ ا،قر رلت ييم اردينل د اريهقد غر ئاحو ت ائا تتتم تلتتتك غ ا تتتتتة4درل تتترلدة أستتت اررتتتانقم ارتتتدينل ر تتتادا، ارستتتا ر ل 309دأربيتتتئاة ارهنستتتل دتحتتتدقد ار تتتاي

غ قأوتتتح ر تتم اريهتتقد تتم رتتقامي ة5دارلح تتلغ قألهتتت رليهتتقد ته تتل ائتهتتا أ تتن ألئ تتل دينر تتل د تتتو ار ستترحةغ قألتئى ا تتتائدي النتا بئ تتا ة7دوبل ارويئ ل قاالوطباء -ئس ر ا –قانتبت م اريهقد ة6داسر ام ارها قرر ل

دا ية لت تئقئ، ا تتل أل رت 604-590اتتا دألئ ألتقئ، ا، تي غ قأوتئ ارتة8دوطيئا اسدا بسدا ت تئ تتائ ول -غ تئمح اريهتقد نصلتصذ تحتت قطتأ، غ تي دألينتل ة9دأألرا اريهتقد البترتارهي ار سترح

ة رتي يتول وتقا تم ةد

غ 2010ة ح تتتتد يتتتتقن دا تتتتيغ ارتتتتديم قارسراستتتتل قارنلتتتتقء، لتتتتيم ا،ستتتتاطيئ اروتتتتهيقنر ل قار تتتتئال ارستتتت اقر لغ دائ ارهتتتتتا ار ئوتتتتلغ د تتتتلغ 1د

. 288صةغ اتتت ئقستتل وتتهيقنل قالتتم حاوتتاي ق تتاري تل تتقد،غ قت تتد تاتاتتتا تتم أدتتي 1948-1882ة دJacob Klatzkinألر تتق لتتتم يم د ةد

انها اريهتتقد لتتق تتالل ارب تتئ اروتتهيق ئ ارهألتتئ،غ نل ن تتئا رق تتقحها ارنستتللغ أه تتد لتت أد ر تتل رتتاي اردقرتتل اريهقدر تتل قتوتتبرل أقئقت تتا تتم ستت رل م دغ ين ئ:

http://almomenoon1.0wn0.com/t4294-topic . 295ة ح د يقن دا يغ ودئ سلل ص ئاغ ص2د . 74-73ة أل ا ح دامغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص3د . 59غ ص2004 لدار م مغ اسرحاد قأستاتاغ اروبحل ارسقداء رلهنرسلغ دائ ارهتا ار ئول رلن ئغ اررادئ،غ ة م ن4د . 190ة ح د يقن دا يغ ودئ سلل ص ئاغ ص5د . 112ة لئنائد رقر غ ودئ سلل ص ئاغ ص6ديغ دائ طتل رلدئاستات قارتئأل تل قارن تئغ د تلغ ة ئقألرا بتائقد،غ لستطيم أئو ارئستاالت ارست اقر لغ ت: وتل أتاستلغ ر تيو قاهتر7د

. 139غ ص1991 . 58ة ألقئج ئيغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص8د . 65غ ص1993غ دائ ار ئقبغ اررادئ،غ 2ة اهئاي ر لغ االوتئاب اروهيقنل رل سرحر لغ ط9دألتتاء تل غنأليتتو ة تئمغ ا تلتتئت ارهنرستل ارها قرر ر تتل أم دي درستقاة تتل ئ تتل أألرتتا اريهتقد ا تتلغ حت ت نهارتتل ار تاري تتتأقرل ر تا16ة طتقا دد

تتانل تتاي ت تتل لتت رستتام هنتتل اريهتتقد: دد تتا لينتتا ق لتت أقالدنتتاةغ قاستتت ئت ئق تتا لل تتنهي تتل تتو وتتل، حت تت لتتئ أدي أل تت ارباتر تتام ار ة. 1965د

Page 14: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

270صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

ت لتت تا تتصائ نتادئ يتئى اريهتقد أن تا ألتاء ت تد ة1دة توتبرل سراستر ل أه تئ نهتا دينر تل1965 قا تا غال تاي د .ة3دة ا تئف ارباتر ام لإسئاليو قأ اي ها ت رل دللق اسر ا ا ل 1993غ ق ل اي دة2دأقاناق تتتد أ لتتتتت تتتقادد ارتتتتائ أم تتتائ، دنأل تتتل داقد اروتتتبئاءة رتتتي تهتتتم اوتئا تتتا نام تتتا غ لتتتو ل تتتل ئادر تتتل

ة اربئنستر ل نتص تاي Arlesقا ئ تها سلطات دينتل د ة4دة1215تاتا دأينقسنت ار ارثة اي درلسا ر ل أ ئ لها ار .ة5دةغ أ، لو أه ئ م و سل ئقم م ودقئ اررقانيم ار نوئ ل ل أر انرا ارنام ل1234د

تأئ رتدي ار سترحغ قطقا تلك اربتئ،غ تريت ار ألت ات اريهقدر ل ا،قئقور ل ئ ل رلنتراي تحتت طاللتل ار تتصت لتت يتتد اروتتليلي يم ا،قالتتو تتل طتتئ رهي رغتتمق ار تتصاتح ار ئق تتل ا،قرتت رليهتتقد تتل أقئقت تتا انتتت تتد نب

ق تد ة7دقتحديتدا تل أر انرتا قوقدر رتاغ قدتل تصاتح رتي تأربهتا أقئقت تا تم ناحرتل توا تها قاتستا ها ة6داررد ارقاأل ار رد رستد ل ار ئقا ت ا تل د تلل ار سرحة التتداء لتو تحئ تئ تصئ ا اروليلي قم حينها تاررق أم

ستتل ا د تت اريهتتقد الحرتتا ة8دا،ئو ار رد اللتتتداا -وتتل ارح لتتل اروتتليلر ل ار انرتتل– ق تتد للتتغ ألنتتقم اررتتتو حتتد ارت تتتئو ائستتل تت الئ ل د قر تتل دتتل دطرتت االست تتتهادة لتتئ االنتحتتائ ار تتاللل ارأل تتا ل رلحيلقرتتل دقم

. ة9درلتن يو اق ارت يد االألتائ، ل يد اربئسام اروليلي يمق تتم ألانتتتاغ حتتاق درتتق ئة قربتتتئ، طق لتتل استتت ارل اريهتتقد ال تنتتاب ار ستترحر لغ بتتل تاتتتا دار ستترح قرتتد

كاألطفال حديثي ي اليهقدر ا ةغ ا تلئ درق ئة اريهقد حارا ألئ اء ق ئ سل رلت ليوغ رتئحا أم تألئ، تا لتهال تاال تنتتتتاا تتتتم ترتتتتئ هي قرتتتتق هي قت نتتتتربهي ،م صرتتتتك تتتتم تتتتأنا أم ررتتتتق و ارألهتتتتقد ارئا رتتتتل غرتتتت الااااوالدةتو غستئاليو ة11دغ ئا ا غدانل يهقد اريقي لألئ ئ، أتاءدية10دتنويئدي –غ ا ر م أم نلقء، ارتقئا، حق غنرتاص

. 59ة م ن لدار م مغ ودئ سلل ص ئاغ ص1د .19ة حسيم ؤن غ ودئ سلل ص ئاغ ص2د . 124ة رس اررامأللغ ودئ سلل ص ئاغ ص3د . 124ة لئنائد رقر غ ودئ سلل ص ئاغ ص4دارأل تتتائك ارن ستتتاقر ل قارسقرستتتئ ل تتتاي غ قستتتلل غحرتتتاء دتتتصا ارد غتتتل ارلستتتا ر ل رتتتاي ديلتتتات 79ة م نتتت لتتتدار م مغ وتتتدئ ستتتلل ص تتتئاغ ص5د

ة. Jة لت ييم ق الل ارسبئ رو ئاد اريهقد تحئف د1938د . 22ة ئ ألينا ار ئ غ ودئ سلل ص ئاغ ص6د . 91ة ألقئج ئيغ ودئ سلل ص ئاغ ص7د . 43-42ة س د ارتام لغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص8دغ ص 1999ولربتتتلغ تتتيم رلدئاستتتات قارتحتتتقث اسنستتتانر ل قاالألت ا ر تتتلغ اررتتتادئ،غ ة يق تتت لتتتئاقئغ تتتاري اروتتتليلي يمغ ت: استتتي لتتتداغ ح تتتد9د

تتد تتئ، االنتحتتائ ارأل تتا ل قت نتتل لتت ارحتتقادث ارتائ ور تتل ارتتتل أ تتدي يهتتا يهتتقد لتت تتتتو 190غ 188ص غ قرلحتتظ أم اروتتهيقنر ل ت أل أنبسهي أل ا ر ا دأسطقئ، ل ل ار اسادا ق قم قبيئداة.

(10) Jason Martin, An Abandonment of Hope: Martin Luther and the Jews, international journal of theology, Church Society, Vol. 107, Issue.4, 1993, U.K, P332.

. 67ة اهئاي ر لغ ودئ سلل ص ئاغ ص11د

Page 15: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

271صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

تل ا اريهتتقد رل سترحر ل تتم وتل تح ستتا ردئاستل ارلغتتل ار لئ تتل غ قر هتئ حئوتتا لت األتتتصة1دستتتتحرل - أ ل تساطل ار تادئ اريهقدر تل لت ت ريتد ارلدتقت ارهتا قرر لغ حت ت قوت ا أ تداءا تتاريهقد، اق نوت ب

إن الروح القدس أنازل كال أسافار الكتااب المقادس عان طرياق غ ق ل دصا ارودد ررق درق ئة: الة2داريهقد،اليهود هم غ ق د تارغ يئا ل ت لرا رليهقد قا تتائ ار سرحر ل ارل ل ار قسقر ل حيم ا تلتئ أم الة3دالليهودا

أبناء هللا، ونحن الضيوف الغرباء، ولذلك فإن علينا أن نرضى أن نكون كاالكالب التاي تأكال مماا يتسااقط تاسيألتتتا ألئاء ارههنتتتقت اريهتتتقد، ار ت ل رتتتل لن ئ تتتل االوترتتتائ غ تنتتتاقال ة4دالمااان فتاااات مائااادة أسااايادها،...

ت ت أللهتل تتدق دي ة5داسرهتل غ قال تك أم اريهتقد ئحلتقا التتداء تحئ تل اسوتلح ارلئقتستتانتلغ طار تا أن هتا س سل اردينر ل ارتل تئادي تلل ا،نلراء ة6دار سرحل . ة7دقأئو ت ار ؤس

ة ا تا غ حت ت انرلت تد 21غودائ درق ئة رهتاتا د رس قرد يهقدر تا ة أه تئ تم درهم ري ر و ل تد أم اريهتقد دتي ال خلايطم مان مختلاف األوغااد اريهقد م ارنررو غر ارنررو غ غص تاد ت تد رتديم رتا ريؤ

قاستتألللقا ستوا ة9دالالشايطانغربااء أقااموا حلفاا ماع غ قأن هتي الة8دالوسفلة اللئام، ال نظير لهم في العالم كلاه تقنهي ة 10دارس اء رقتل ل ألئال هيغ تسللهي أ حلت ا،ئو قانت ئت االقولل قحل ت ارل نات لت أر انرتا

وحتاى لاو تنصاروا افتراضاا ، فتنصارهم ال غ ألام ا تاستحارل تنويئديغ الة11دا، ل ا، د غوئائا ل اروطيللأت تتتد ارنتتتا تتتم اسوتتتلح طار تتتا أن هتتتي رتتتي ربيتتتدقا تتتم ار حتتتم ارراستتترل ارتتتتل غ هتتتي نتتتدا ة12دالياااأتي بخيااار

غ قأم ارقاألتتتت تتتتام رستتتتتلمي ار تتتتأئ تتتتم اريهتتتتقد رتتتتدي ار ستتتترح قد تتتتاء ا،لئ تتتتاء ت تتتتد وتتتتئا ليتتتتت ة13د التتتتدقداغ قر تتمق ت تتو ارتتتاح يم تحا تتو درتتق ئة لتت اريهتتقد ر رتتاق تهي حتتاقالت ارتت تتيئ ارلئقتستتتانتل ة14دار رتتد

. 33ة ئ ألينا ار ئ غ ودئ سلل ص ئاغ ص1د . 33-32ة ار ودئ نبساغ ص ص2د . 34غ ص2004غ دائ ارنبال غ ليئقتغ 4ة ح د ارس اكغ اروهيقنر ل ار سرحر لغ ط3د . 34ة ار ودئ نبساغ ص4د . 33غ ص2007ة ائتم رق ئغ اريهقد قأهاصيلهيغ دئاسل قتردري قت ليل: ح قد ارنأليئ،غ تتل ارنا ص،غ ارأليم،غ 5د . 67ة اهئاي ر لغ ودئ سلل ص ئاغ ص6د . 29ص 2005أ يمغ ودئ سلل ص ئاغ ة أ يو 7د . 154-153ة ائتم رق ئغ ودئ سلل ص ئاغ ص8د

(9) Dan Cohn-Sherbok, The Crucified Jew: Twenty Centuries of Christian Anti- Semitism, Grand Rapids, William B. Eerdmans Publishing Co., U.S.A, 1992, PP72-74.

(10) Bret Stephenson and Susan Power Bratton, Martin Luther’s Understanding of Sin’s Impact on Nature and the Unlanding of the Jew, Journal of religion, nature & the environment, Vol.9, U.K, 2000, PP87, 90.

(11) Ibid, P93. . 55ة ائتم رق ئغ ودئ سلل ص ئاغ ص12د . 62بساغ صة ار ودئ ن13د . 117ة ار ودئ نبساغ ص14د

Page 16: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

272صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

غ ر ا يئى بيئدي أم انرل درق ئة ار ني ل اريهقد ة1دي ا،وص تارتبسيئ ارهنسل دارلق ئ،ة رلتقئا،قئ هد، ارتتل هتئت تل قئا رتا Sabbatariansد ةد ام د ألاء ت د د هتي حئ تل ارستلتي يم ة ار سترحر ل ار ت تد

.ة3دصت تتسئ رلب ئ ار سرحلغ تلئا أم ار رالد اريهقدر ل أوة2ددأل هقئ ل ارت رك حاررا ةق لتت دتتصا ارنحتتقغ انطلتتل درتتق ئة تتل ح لتتل ت تتنر لتتئى تتد اريهتتقدغ لتتئ اتهتتا هي لت تتقرا نوتتقص

رضعوا سم الكراهاة لمؤسساها ماع اللابن مان أثاداء ارتل ال ة4دارتقئا، قتحئ بها رد ل رنرو أس ار سرحر لتا تد لتدقا اسرتا اروطتأ ة5دالأمهاتوهم أق -تبتئو حستم ني تتهي–غ تلئا أنهي ق ني تقم تم ا تل ارقألتقاغ هتي غ

ة أحتتتد رتتتتاء ةدغ قدتتتق ئأ،س رطتتتالل تتتا صدتتت غررتتتا ديقحن تتتا ئ مقستتتتقية6د لتتتدقا اسرتتتا اروتتتقا تطئ رتتتل واطلتتتلتدا أم تا ة7دالوهاوياة الهاالكمعباد الشاياطين ووكاروهم ارهنرسل ا،قالو حيم قوت نتر اريهتقد تأن تا ال غ ؤ

. ة8د م يهقد، د اي ت تاد، ف ألدا :ة9دقت وذ ايغ استندت دقا درق ئة اردينر ل ل داء ارسا ر ل غر أئو ئ الم ئلرسل دل

اررئاءات ار لتقئ، رتئاث ارتبسيئ اردينل ار تئاهي م اررئقم ارقسط . .1

سل.االست ائ، قار ألام قارتقئ ل ا .2 ر تحا لل رلنوقص ار لئ ل ار رد

ار بادري ار ت ل رل تارولص ار سرحل. .3

ار انل ارتاطنر ل ارغا ل ارقائد، ل اسنأليو. .4

(1) Bret Stephenson and Susan Power Bratton, op.cit, 2000, P84.

تارري تغ ول تا رتة انت ارحئ ل ارسلتر ل تول تل ل ا،وص ارحئ ل رنوقص ار هد ارردري دارتقئا،ة ار ت ل رل لتردر الئ ار تاد، يقي ارسلدرلستبا تلغ ارترليدر ل ارتل حد دت يقي ا،حد رلول،غ ا يواربقم أل ر ارهنال ار سرحر ل ل اره يتئ تم ار رالتد قار ائستاتغار سرحر ل

.2007ين ئ: ارتاتا نقد، ار ارثغ لدا ارسلتي يم ا،د نتستغ تل دائ ن ئغ اررادئ،غ (2) Jason Martin, op.cit, P332. (3) Ibid, P333.

. 53ة ائتم رق ئغ ودئ سلل ص ئاغ ص4د . 61ة ائتم رق ئغ ودئ سلل ص ئاغ ص5د . 125ة رام لقئق ا قأ ر ا، ئبليت ودئ سلل ص ئاغ ص6د، ةغ ئلر أسا بل اررسطنطينر لغ قأحتد رتتاء ارهنرستل ا،قالتوغ تئف لتلبتتا ق ت407-349ة دJohn Chrysostomة يقحن ا ئ مقستقي دد د

ا قبمائ، انتاألاغ ق د د ت د ق اتا درسا ل أبل ارهنال غ ين ئ:مددhttps://en.wikipedia.org/wiki/John_Chrysostom

. 137ة لئنائد رقر غ ودئ سلل ص ئاغ ص7د . 59ة م ن لدار م مغ ودئ سلل ص ئاغ ص8د

(9) Steven Ozment, The Age of Reform 1250–1550: An Intellectual and Religious History of Late Medieval and Reformation Europe, New Haven: Yale University Press, U.S.A, 1980, P66.

Page 17: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

273صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

العرقية:-المطلب الثاني: الدوافع القوميةس ستتتقنر ل تتتم يتتتوذ قا تتتح رووتتتص ت تتتصد اسحتتتل غ أ، ارتواوتتتي ار ل تتتل - انتتتت ارح تتتائ، ا،نأللتتتق

تت تأوتتارل تتتات اردينر تتل رهتتصا ارح تتائ،: ارها قررتتكغ ارلئقتستتتانتغ اريهتتقدغ ق نا تتل تتو ئ ارتتد ق، لتتيم ار ئ ق ينر ل ا تل تبتتئو استتحارل ارت تتارش غ ا،يتديقرقألر ات ار نوتئ ل قار تة1داستتول ا قتها تت د تاقى األوتئ م

.ة2دا توادر ل-ارسل ل ليم قنات وتلبل ل و أ، ن اي سراسل اق أ، ت يلل األت ا ر لرغرتتا ارطتتئف - أر انرتتا–قق رتتا رتتصركغ رتتد انتتت ارلستتا ر ل تتل صئقتهتتا تت م ارللتتدام ارلئقتستتتانتر ل

تتتل غ قوتتتصرك ولتتتت ارستتتاحل روتتتداي ة3دارهئادر تتتل دأ، ارها قرر ر تتتلة ار ارتتتث ارتتتص، تتتام تتتم ار تتتم أم يتتتقامم ب غ قدتتق وتتدايس انتتت ل تتتا ار بتاحر تتل دتتل ة4داريهقدر تتل تت ارهلئ تتاء ارلئقتستتتانتل ا،ر تتانل-ار ألئ تتل ارستتا ر ل

ة ارتتتل ألم تتت أم دنتتاك نوتتئام تتتت ام تتل ئ تتلذ أمرر تتل رلهر نتتل لتت ار تتاري د تتا داألئ تتقم ةدداألئ تتلطار ا أم اروو يم يد رام حلتق ئقح ف رتا ة5دقارسا ي قمة قأم ال حرص م ناء أحدد ا قتراء األوئ

تم لتت ا،ستتاطيئ قاروتتقائب تتل ة6دقتلتت ار تترطام تتل رتتام بئ تتا غ قال تك أم تتل ارطتتئ يم تتام تتد ت .ة7دت م م حألألا

غ نادرتتتا ة8دقوتتتدقئاغ ن تتتد درتتتق ئة تتتما ي اريهتتتقد ار ت ل رتتتل لنتتتللهي قئ تتتي هي ار ئ تتتل قانتستتتالهي رستتتلرل نلقر تتتل تدا ت ئقئ، ت ييد حماي نراء رالد، ر قم ت اتل دار ألتا ارحيتق، ار رتد ة لقألتا ارتلتقث ارئقحتل ارتص، ألس

ناتهي اردينر تتل غ ناوتتحا تاألتنتتا التتددي ق دائستتهي ق تتن ة9داريهتتقد هي تتم اس ا تتل قستتا ار تتدم قح تتئ تتدق ة11دغ قدل د ق،س انت ت اتل ارلصقئ ا،قر رلرق ر ل ا،ر انر تلة10دقحئ ام ارطترل ارحاوا ر ل م ماقرل ارت لري

لت غنأللتتتئا قأ ئ تتاغ ج1د غ ت: استتي لتتد، استتيغ تتتتل ار تتئقب اردقرر تتلغ اررتتادئ،غ 2ة لربتتقئد رتتقنألللغ ار تت ار وتتتائغ ا،ستتطقئ، ارتتتل تت

. 17غ ص2003 . 163غ ص2001ة ح د س يد ار ق دغ ا،تائتيد اروهيقنل ددئاسلةغ اتحاد ارهت ا ار ئ غ د لغ 2د . 16ة لربقئد رقنألللغ ودئ سلل ص ئاغ ص3د . 23ة دنئ، قئدغ ودئ سلل ص ئاغ ص4دلستاد،غ قتارتتارل ارتل ت نل دارنتلءةغ أ ا ل اربائسر ل ارردر تل ت تيئ ر (Arya)ة غر ارلب ل ارسنس ئ ترل Aryanة ر قد أوو ل ل رئ ل دد

ةغ د ددق بقوينتقسراستر ا غال تل أقاستا اررتئم ارتاست تئ لت يت-لدالالت نولقر لغ رهن هتا رتي تهتست ت قنا ئ ر تا -رغقر ا – إن ها تموئ ارن تئ ل تل اررتئم ار تئ مغ ت: ألتقئج تتقئ،غ ألتد ار ؤسستل ارألا رتل رلدئاستات ق انتا يلتقم درستق غ ا، تائ ارسراستر رل م دغ ين ئ:

.113غ 63غ ص ص1994قارتقم غ ليئقتغ

. 39ة لئنائد رقر غ ودئ سلل ص ئاغ ص5د . 306ة ألقئج ئيغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص6د . 63ة لئنائد رقر غ ودئ سلل ص ئاغ ص7د . 67غ 63ص ص ة ائتم رق ئغ ودئ سلل ص ئاغ8د

(9) Bret Stephenson and Susan Power Bratton, op.cit, P100. . 118ة ائتم رق ئغ ودئ سلل ص ئاغ ص10د

(11) Bret Stephenson and Susan Power Bratton, op.cit, P100.

Page 18: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

274صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

ة حين تتتا حتتتث ارتتتدق ا،قئقور تتتل لتتت احتألتتتام اريهتتتقد داوتتتو 1559-1476ستتتترا يهتتتا ارتاتتتتا دلتتتقر ارئاتتتت غ قتارتتارل تإم ارألتصقئ ا،قرت رل حئ تل ة1دة ارنتام، تحتقارل ل تل تئقم ةد تل وطتق، ستترت دارغيتتقحقائ هي

تتتئا تارنام تتتتل ا،ر انر تتتتل ة2دارنام تتتل تحتتتتل يهتتتقد أقئقتتتتتا غن تتتا قألتتتتدت تتتتل أ تتتائ درتتتتق ئة غ غص ا تلتتتئا ارتتتتت و ت تتا ار لتهت داريهتقد قأهتاصيلهية اروتتادئ ق لتت ا،وتص تا ة3دارلستا ر ل تستل قا بتا ار تنا تل تم اريهتقد

غ ق تتتل دتتتصا ار ؤرتتت يتستتتاء ة4دة قارتتتص، تتتو ئ استتتل تتتو ، تتتئام ارغتتتام قارهقرق قستتتت ارنتتتام، 1543 تتتاي دلام ناأتو ]ا،ر تام[ وأي شايطان جلابهم إليناا؟، فانحندرق ئة م سل تطبو اريهقد ل ار ت ا،ر تانل ال

ذا هام اختااروا الرحيال عناا فانحن مساتعدون أن نقادم إلايهم حسان المعوناة بهم من بيات المقادس، ... وا فاااليهود لاايس لهاام أرضم يملكونهااا كمااا لألماام، غ الة5دالحتااى نااتخلص ماانهم، ... فمااا رأينااا ماانهم إال النكبااات

غ غم دتتصا ارتتتن ا تتم ارت تتتنج ارب تتتئ، ة6دالفكيااف يساااوي أن يكاااون لهااام هاااذا وهااام غربااااء فاااي باااالد أجنبياااة؟غ ار نوتئ ل ارنام تل ة7داس والل ام حا ئا الحرا ند ا استح ئ ددتلئة رئاء درق ئة ل ار ت ار لتئ،

-ت تتو ألملر تتا تت ل تتم ارت ليتتئ تتتا ار ل تتل رلوتتلف ار ستترحل -لتتد قتها رلت ييتتم لتتيم األئ تتيم قارستتا ي يم– .ة8داريهقد،

تتتتا تتتتتم ارناحرتتتتل اربلستتتتتبر لغ تتتتإم أوتتتتتات ة لقوتتتتتبا هنتتتتتد ةداالت هتتتتاي تت ألتتتتتا نحتتتتق د ئ تتتتتدئ ك نيت تتتتلأ قار تحا لتتتل لتتت ارههنتتتقت اريهتتتقد، ارتتتص، اته تتتا ترلتتت اررتتتري ة9دا،يتتتديقرقألرا ارنام تتتل ارحرتتتقد، لتتت ارستتتا ر ل

.ة10دارترليدر ل قولا ا، ئاب ق حاقرل تد يئ ار نوئ ارألئ انل

غ قاريهقد ة ت نل ل أولها ارلغق،: ون ارسلح اق ستك ار دا غ لو أم تستودي رلدالرل ل أحراء ا، لر اتGhettoرب ل دبيتق ةد

لغ ين ئ: ا و س بامغ اريهقد م سئادي ارغيتق غر راويئ ارباتر امغ دائ ارب يللغ اررادئ،غ . 152غ ص2000 نهي واو تتو أت تتئ ارتتد قات الحتألتتام اريهتتقد قاحتتتقالهي انتتت تتد وتتدئت تتم ار أل تت ار ستت قنل غ قر50ة حستتيم تتؤن غ وتتدئ ستتلل ص تتئاغ ص1د

رل رلدةغ ين ئ: هدر ل وارح حسمغ درانا حسيم للغ ائتم رق ئ قار ت لل اريهقدر تلغ ألل تل دئاستات دقرر تلغ ئ تم 451ارهنسل ارئات د . 100غ ص2016ةغ تغدادغ 66اردئاسات االستئاتيألر ل قاردقرر لغ ألا ل تغدادغ ار ددد

ة ح تتد تتائفغ وتت قد ارلئقتستتتانتر ل ا،ربانأليلر ر تتل تتل أ ئ تتا قتتتأ يئا لتت ار تتاري اسستتل لغ ت: ئانرتتل وتتلفغ تتتتل ار تتئقب اردقرر تتلغ2د . 160غ ص2006اررادئ،غ

. 32ة ئ ألينا ار ئ غ ودئ سلل ص ئاغ ص3د . 68-67ة اهئاي ر لغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص4د . 114-113ة ائتم رق ئغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص5د . 128ة ار ودئ نبساغ ص6د . 43ة حسيم ؤن غ ودئ سلل ص ئاغ ص7د . 48غ 47ة لئنائد رقر غ ودئ سلل ص ئاغ ص ص8د ارر تل ةغ يلستقف تارل أر تانل قئالتد ا،يتديقرقألرا اربا تر ل ق هنتد ار 1900-1844ة دFriedrich Nietzscheة ئ دئ ك يلهلي نيت تل دد

قديمغ قمنتتتا غ . يتتتا،ر انر تتل قدا رتتل ربلستتتبل اررتتق ،غ تتام ناد تتتا رليلئارر تتل قاردر رئاطر تتتل ق تتدق ا رلستتا ر لغ رل م تتتد تتم نيت تتلغ ين تتتئ: ي. ئ . 554-553غ ص ص1987لر ل رلطتا ل قارن ئغ ليئقتغ ار قسق ل اربلسبر لغ ت: س يئ ئيغ دائ ارط

. 234ة أ م ام حسيمغ ودئ سلل ص ئاغ ص9د . 311غ 308ة ألقئج ئيغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص10د

Page 19: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

275صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

ئ أنوتائ درتتق ئة وطاتتا ار ب تي تارهئادر تل تألتاا اريهتتقد تأن تا نتتاجس طلر تل رل را تل ا،ر انر تتل ق تاد، تا يلتئ غئوتاء اق هتاألئ م -ق را ر اييئ اررئم ارتاس ئ ل أقئقت ا-غ اريهقد ري رون بقا ة1دارسالد، ل وئا

غ غص دألت أ ي أقئقتا ل ة2داالنت اء ار ئقف ،، قطم أألان غ لو بلل نمق ل اررق ر لغ تر وائج حدقدغ قدتق تا ينستألي ت ة4دقتأن هي ددقرل داوو اردقرتلة ة3داررئم ارتاس ئ ل ن ت اريهقد تار دارطترلة

. ة5دن ئ، اريهقد ،نبسهي ت قنهي ر لقم ارتطالل ارتاي ليم ار ريد، قاررق ر ل رتلئ ئ حاألتهي غر قطمذ ق لستت ح تائات غم دصا ارتحس اررتق ل تم األوتئ اريهتقد، دتق استت ئائ رهتقاأل در تلغ لطار تا تقأل

ال ارتتصيم لتتئقا ة6د الباادو، اللصااوص، المرتزقااة، الرعاااة المتخلفااين حضااارياار تتئب اررتتدري وربتتل تتم دتتؤالء اللقا واتات ق تال سلحل ترطت ارطتئب قتن تئ ارئ ت ارنهئ داربئات اق ا،ئدمة وائقا د لئانييمة رر

.ة7دقت ئو سلحها رإليألائ األخروية: -المطلب الثالث: الدوافع األسطورية

، أرت ام االدت اي لتحريل ارنلقءات ارتقئاتر ل ار ت ل رتل لنهارتل ارم تام د تقد، ار سترح رح تي ا،ئو ر تد ئ تتل اسوتتلح ارتتدينل ارلئقتستتتانتل ارتتتل اددتتا ئق اد ارحئ تتل تتاية تتم لتتيم ارنتتتالج ارتتتل ت و تتت نهتتا ح

ة ار ألتام، رب تئ، ةدة ل ارئبي م درق ئة ام ت س ا لتبسيئ دأبستطيمةدمق ن لل- اربم-ا،قالو درق ئغ هتق تد ألتمي ت ت و قا تح أم ار سترح ار نت تتئ ة9دقئا تا رنلتقء، ارح تي ارحئ تل رل ستترح ة8دا،ربر تل ارست يد،

(1) Jason Martin, op.cit, P331. (2) Werner Bergmann, op.cit, P346.

. 319ة ألقئج ئيغ ودئ سلل ص ئاغ ص3د . 42ة لدارقدا ار سيئ،غ قسق ل اريهقد قاريهقدر ل قاروهيقنر لغ ودئ سلل ص ئاغ ص4د . 17-16ة ئ ام لدارح يد ت احغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص5د . 55ة أل ا ح دامغ ودئ سلل ص ئاغ ص6د . 66ة ئقألرا بائقد،غ ودئ سلل ص ئاغ ص7دمة لن تتئ حئ تتل اسوتتلح ارتتدينل ارلئقتستتتانتل غرتت ألانتت د تتائتم رتتق ئةغ لين تتا انه تتك د تتاربة ر تتد تتون تتم د تتاربمة قدمق ن لتتلة أ طتتاد

ارتتد ق، اسوتتلحر ل تتل سقرستتئاغ ن تتا م يلتتا دمق ن لتتلة تتل ألنيتت ق ئنستتاغ رلتقستت حتتق ار ق تتقاغ ين تتئ: تتق نتم ستت نئغ أستت ارب تتئ ق تتا 313غ ص2012ا يوغ ار ن تتل ار ئور تل رلتئأل تلغ ليتئقتغ د وتئ االوتلح ارتتدينلةغ ت: حيتدئ حتاج است 2ارسراستل ارحتديثغ ج

ت ددا.م مغ قرتد ،ي سترحر ل أ ام غر تل قأ ق 430-354ارردر أبسطينق د ةد نتلغ تتأ ئ ية اتت ق يلستقف التينتلغ قأحتد رتتاء ارهنرستل ار لتئ

غ در أبستطينق تا رئقء، ل ت أنحاء ار اريغ رل م تد تم لستبل اررت ئا اردينل قاربلسبل تارئقا ر ل قا، لطقنر لغ قالمارت ت و ؤر با-79غ ص ص2010غ ت: م ل نألي ح قدغ ارهيلل ار وئ ل ار ا ل رلهتا غ اررتادئ،غ 2ين ئ: لئتئاند ئسوغ تائ اربلسبل ارغئور لغ ج

98 . . 29-28ة ئ ألينا ار ئ غ ودئ سلل ص ئاغ ص ص8د . 24ئ سلل ص ئاغ صة اهئاي ر لغ ود9د

Page 20: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

276صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

غ رهتتم ارتر تتائ ارلئقتستتتانتل ار ن تتل تتتح ارتتتا أ تتاي غ تتاد، تتئاء، أستتاطيئ ارتتتقئا، ة1ددتتق حتتو وئا تتل يهقدر تتل .ة2دقأسبائدا ارتنلؤر لغ ق ل قألا ارووقص سبئ، ددانرا قارئؤراة

ا تتتتل قاالستتتتت ئائ ل لتتتتيم هتتتتد، ارهتتتتتا ار رتتتتد داررتتتتدري ق تتتتد انتتتتت ارها قرر ر تتتتل ستتتتت ا ل تتتتل ئوتتتتد ارتق تد - تم قألهتل ن تئ ا قرر ر تل–دقم أم تصد غر تلن ل أسطقئ، ار قد، ار لئ ل ربلسطيم قنها ة3دقارألديدة

تتتت تتتل هتتتد ار لتتتك اربائستتتل د تتتقئش د انل تتتاب ارلئقتستتتتانتر لغ أ يتتتد ة4دةةدت تأهيتتتد -قترتتتق ،–غ رهتتتم قت ألتتتئ ليم اسنأليو قارتقئا، لئ غررتاد ار رالتد ار سترحانر ل قن ئ تل ار هتد ا،ربتل ارست يد ارتص، ستيتحر ل تم ارت ادل

. ة5دول أ لر ل ار ار لئ، ق ئقئ، قدتا ربلسطيمقنتيألتتل رتلتتك اررتتئاءات ار وتلطتتلغ ت انرتتت أ تت ا س تنا تتل تتم ار تتا ئ ار تتطئول توتتدد غستتئاليو

غ تاريهقد ة7دقتللقئت حارل م ارتنابي ارنادئ ليم ار ل قارهئادر ل ة6دها ارح قارتغو ل رمذ قاحديألت يغ ق ل ارق تت ة8ددي د ف ار وتائةغ رهن هي م ألان أوئ درساد قم ل انحطاط ار ارية - م ألان –

غ ة9د انقا ار نتروتيم ار تغ تيم رهتصا ار تاري - ل ارق ت ينا–ارص، ر لقم را رتاء ار اري ار سرحلغ إن هي - تل ارق تت ينتا– ار سرح ار ول ص ر و نوئ توحرح ار ادرل ار غلقطل: ف ار وتتائ ار لتلت

د ة11دغ قتارتارل إم ألد غسئاليو ال ينت ل رلحا تئ لتو رل ستترلوة10دتار حم قارن تات قدتل دغستئاليوة ألتئ . ة13دأق حو دررل دئ لة تهيئ اردنرا رردقي ار سرح ارغال ة12دي لرا روئ وق ارت ئ لد سئحة سررد

. 96ة ائتم رق ئغ ودئ سلل ص ئاغ ص1د .46ص 2005ة أ يو أ يمغ ودئ سلل ص ئاغ 2د . 45ة ؤاد تامغ ودئ سلل ص ئاغ ص3دتت دقرتتل قر تتل تئا رتتل ا،طتتئا 530-546ة تتقئش ا،هلتتئ دد ال تتل ف ب.يةغ ليتتئ ا،ستتئ، ا،و ينر تتل ق ؤستت اس لئاطقئ تتل اربائستتر لغ أس

در تتل اردينر تتلغ أطلتتل ستتئاح أستتئى اريهتتقد ار حتألتتم م تتل تالتتو نتتص هتتد ار لتتك دنلقوصنوتت ئةغ لتت وتتو ار لتتد تتم ارروتتئ قاررلتتق تارت د .417-416ين ئ: لدارقدا ار سيئ،غ قسق ل اريهقد قاريهقدر ل قاروهيقنر لغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص

.271غ ص2002غ دائ ارب ئغ د لغ 2ي قاالست ئابغ طة ح د ائقب ارم مغ ار سرحرل قاسسل4د . 23ة ئ ألينا ار ئ غ ودئ سلل ص ئاغ ص5د . 128غ ص2004ة طائب تئ،غ دينل ل أللوغ م ارديم قارسراسل ل أ ئ اغ دائ ارنهائ رلن ئغ ليئقتغ 6د . 33ة ائتم رق ئغ ودئ سلل ص ئاغ ص7د . 132ة طائب تئ،غ ودئ سلل ص ئاغ ص8د . 98ة م أل قنت تاق امغ ودئ سلل ص ئاغ ص9دةغ ار أللت ارتقطنل 186ة ئ اد لدف ار ا لغ اررقى اردينر ل ل غسئاليوغ ليم تهبيئ اردقرل قر تل ارسراسلغ سلسلل اري ار ئ لغ ار تددد10د

. 105غ ص1994رل را ل قاربنقم قاألدا غ ارهق تغ . 132ة طائب تئ،غ ودئ سلل ص ئاغ ص11د . 26غ ص2003غ ت: ح د ارس اكغ دائ ار ئقبغ اررادئ،غ 2ة ألئ دارسوغ ارنلقء، قارسراسلغ ط12د . 29غ ص2003ة ح د اس ا يو ار رديغ ود ل دئ ألدقمغ دائ للنسرلغ ارئ اوغ 13د

Page 21: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

277صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

ررد ر م ا،وقري قم ارلئقتستتانت تارتدقئ ار حتقئ، ارتص، ستيناط تتاريهقد ر تا يت ل تل لتتدسينائ ق ار ألتلء ق تتم دنتتا ربهتتي غ ة2دليو ق تتقد، ار ستترحن تتئا ررريتتنهي ارئاستت تتتارتلمي ارستتللل لتتيم رتتاي غستتئا ة1دار تتانل رل ستترحة

غ تتداي ستترحل أوتتقرل أستتتئارل دتتق ددينتتر ار تتو ئقدتتامة قرتتر تطئ تتا يهقدر تتا تا تحتتاي ار ستتألد ا، وتت حئاب نلئ ولح ارديم ا،يقول اي د م حتت تو صرتك أنتا ة تد را 1969قاأ غ تاد، تم غستئاليو يهتقد يتت

لص رل سرح ار انل ار أللء تسئ قتارتارل ارهر و لناء .ة3دار و ق تتد تنت تتا ت تتو ح تتاء اريهتتقد غرتت ارتتدقا اردينر تتل اروبر تتل ارها نتتل قئاء ارتتقد ار ستترحل ارمالتت ار تتالئ

- تل ارق تت ينتا–ررطر ل ارتتأئ لتيم ارتدرانتيم قأدئ تقا أم ارغتئ ارلئقتستتانتل تد ر تل غستئاليوغ رهن تا ةغ قا تتتداءس لتت ةد تتأ لنقا أم اوتتتلب دقرتتل يهقدر تتل دتتق استتت ألا س رلنهارتتل ددحررتتات دتتاهت غ ة4در تتئا اريهتتقد

تل تأستر غستئاليو ر سترحها ة5دسلطل ار سرح غ قاوتل س ردقئا قت قراس رلسينائ ق اسرهل اررا ل لإستناد ه هقا الة6دار نت ئ ا ار ق ت ارحاوتا ل ا،ئ قص ستل غ قانستح دتصة7دالأقسى اللوم لمقدر النهاية وحاسبهاغ ققأل

تو ارنهارتلال غ قدتق تا ة8درر و اروهيقنر ل تاتها ها أن ها التتحد ى يلل اسرا لتئ اوتتلب دقرتل غستئاليو قت أل . ة9دألئ ل ار اريهقد، رقتاتذ ت ل رر روئدا ارهقرق قست

ارغارل ارنهالر ل رتلن ل ا،وقرر ل ار سرحر ل ر ريد، ار قد، ار لئ ل ربلسطيم انت دتنوتيئ اريهتقدة ت هيتدا غ حينلتتصذ ستتتتحق أئو غستتئاليو ر يتتدام ار ئ تتل اروتا ر تتل ارتتتل ستتربن يهتتا أ تتداء ة10در تتقد، ار ستترح ار انرتتل

دة11دار سرح ا ل طار ا أم ة1د راي غسئاليوغ سيلدأ ار د ارتنامرل رنهارل ار اري قدصا ر نل تاوتوائ أن ا ت ألئ .ة2دةpiece-Israel is God's timeغسئاليو نبسها دل د مقرل ارم ام اسرهل

. 272ة ح د ائقب ارم مغ ودئ سلل ص ئاغ ص1د .254ة ار ودئ نبساغ ص2داالنحرتتامغ دئاستتل تل تتتأ يئ ا،وتتقرر ل ار سترحر ل تتل ارسراستتل اال ئ ر تل تألتتاا ارر تتر ل اربلستطينر لغ ئ تتم اس تتائات ة يقست ارحستتمغ ألتصقئ 3د

.41ص غ2002رلدئاسات قارتحقث االستئاتيألر لغ ألق للغ . 37ة ائتم رق ئغ ودئ سلل ص ئاغ ص4دحتدى ئ ر تا دغألتتائ ارتئ لت ارتستئ لإ تاد، ار سترح اريهتقد،ةغ قدتل أة اق ارتتل ت نتل حForcing the Endة ريتد، ارت أليتو تارنهارتل دد

دئ ستتلل رالتتد اروتتهيقنر ل ارتتتل تئ تتها اريهقدر تتل ارحاوا ر تتلغ ين تتئ: لتتدارقدا ار ستتيئ،غ قستتق ل اريهتتقد قاريهقدر تتل قاروتتهيقنر لغ وتت .72غ ص2006ص ئاغ

. 106ة ئ اد لدف ار ا لغ ودئ سلل ص ئاغ ص5د . 62غ 60ار ودئ نبساغ ص صة 6دئ ار رد، قارت ئ ل ل ارتديم اسستل لغ ط7د غ ت: ح تد يقست قست 2ة أألنا ألقردتسيهئغ ار ريد، قار ئ ل ل اسسليغ تأئ ارتطق

.217غ ص1959قروئقمغ دائ ارهت ارحدي ل ت وئغ اررادئ،غ . 172ة ح د يقن دا يغ ودئ سلل ص ئاغ ص8د . 189ة ار ودئ نبساغ ص9د . 33ة ئ ألينا ار ئ غ ودئ سلل ص ئاغ ص10دة ألر تتتق تتتقرئغ تتتادئنهقرتمغ اروتتتئاا لتتت ف تتتل أ ئ تتتاغ ستتترحل أقئقو تتتل ر تتتايم ارتتتديم ار تتتدنلغ ت: تتتيم اس تتتايغ ار لر تتتام رلن تتتئغ 11د

. 82-81غ ص ص2010ارئ اوغ

Page 22: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

278صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

قت يو ا،وقرر ل اريهقدر ل غر تبستيئ صرتك االستتهداف ار ستت ئ رل ت ار لتئ، ت قنتا تئقئ ا ر ألتلء ق رتا ر تا تئف ة4دت قاوت تم ارنتائ قارهلئ تت قار حتق ارنتقق، ة3د ل تل ارت تئ سرحهي ارص، سرر تل لت

ق م ارغئ أم تهقم نستل ار ل تيم دتل ارنستتل نبستها ارتتل تد ت ها ا،وتقرر ل ة5د ل ارتل قد لتدحئ ارتنيمةتتا ار ؤ نتتة6دارلئقتستتانتر ل تتل تو ينهتتا ر تتدد اررتلتت تتم اريهتتقد تتل ار ئ تتل صاتهتتا قم ستتيئ قم ادر تتا غرتت غ أ

.ة7دارغ اي ت ر ل ار سرح د قرقديم م ألديدةق د د ا،وقري قم ارلئقتستانت ت ريد، امدئاء ارسلي قت أليد ارحئ غرت أ وت حتد نتد ا تئئقا أم

طار تا أم ار سترح اررتادي رتم ر تقم ئألتو ة8دارتت يئ تارسلي لو قد، ار سرح دق حو ددئطرل قتألتدي ة .ة9دسليذ قح غ لو حائوا ألت ائا ستتلط لتسا لد اء أ دالا

ول ا رل أللء ا،ق ارص، ال را ار سرح أرقام ار تصا لت أيتد، ارئق تام حت ت تتي وتلتاغ تإم اررتدقي تتتي تتتح دتتتصا االستتتتئألاا ار نيتتت ة10دار تتترطامار تتتانل سر تستتتل تتتتاررق ، قار هاتتتتلغ يتتتديم ا، تتتئائ قرحط ق تق

ر وور ل ار سرح ار انرل لت يتد ارحئ تل ا،وتقرر ل ارلئقتستتانتر ل ا، ئ ر تل ارتتل أ تائت ئؤرتل تنلؤر تل باددتا إنأليتتو د ت تتلة تت ل ة11دأم انحتتدائ ار تتاري أول رتتا سيتستتل ت تتقد، ق تتر ل رل ستترح تتد تتوتتص طات تتا انترا ر تتا

ئاات ألحماال السااالم إلااى األرض، مااا جئاات ألحماال سااالما ، باال رستتام ار ستترح الررتتق لتت ال تظنااوا أنااي جوأما أعدائي اولئك الذين لم يريدوني ملوكاا علايهم، غ أ ا غنأليو درق اة روئ ح تأقا ئ صتح ارناه يم الة12دالسيفا

رهتتم االوتتتلف ارهنستتل حتتق ربرتتل قتباوتتيو ار ألتتلء ة13دالفااأتوا بهاام إلااى هنااا واضااربوا أعناااقهم أمااامي

.254ة ح د ائقب ارم مغ ودئ سلل ص ئاغ ص1د . 180غ ص2004ة نيئ ار شغ تل قد ار ي سايغ ا،ساطيئ ار لئ ل ارتل تأسست ليها أ ئ اغ ئ او ارئ رلهت قارن ئغ ليئقتغ 2د . 80غ ص2004اررادئ،غ -ة نوقئ لدارح ريغ ئ، ينت ئدا ار اري ند ار سل يم قاريهقد قارنوائىغ دائ ارهتا ار ئولغ د ل3د . 183 ودئ سلل ص ئاغ ص ة نيئ ار شغ4دة أل ر تتتل االوتتتلح االألت تتتا ل لدقرتتتل ارهق تتتتغ حرررتتتل نتتتقاد، ارئقتتتتائ، قارليتتتقنم ق ل تهتتتا تار حا تتتو ار استتتقنر ل قار ن تتتات قار وط طتتتات 5د

. 38-37غ ص ص2011غ أل ر ل االولح االألت ا لغ ارهق تغ 3اروهيقنر ل ل ار اريغ طل ارلئقتستتتانتر ل ق ل تهتتا تاروتتهيقنر ل تتل ارقالرتتات ار ت حتتد،غ دئاستتل ردر تتل تحليلر تتلغ ئستتارل األستتتيئ بيتتئ ة ئاألتتح التتئادري ح تتدغ ار ستترحر 6د

. 117غ ص2007 ن قئ،غ لر ل اردئاسات ار لراغ ارألا ل ا،ئدنر لغ امغ ةغ ار قوتوغ 4ةغ ار تددد3لر ل ارحدتاء ارألا لغ ار ألل تددة الم ح قد وارحغ ارت د اردينل ل ارسراسل ا، ئ ر لغ أللل تحقث سترللر لغ 7د

. 168-167غ ص ص2005 . 28ة ألئ دارسوغ ودئ سلل ص ئاغ ص8د . 164-163ة ح د ائفغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص9د . 202غ ص2009ة ح د م ت ح دغ نلقءات نهارل ار اري ند اسنأليلي يم ق ق اسسلي نهاغ دائ ارتوالئغ اررادئ،غ 10د

(11) Appleby Scott & Marty Martin, "Fundamentalism", Foreign Policy magazine, Issue 128 U.S.A, Jan/Feb2002, PP6, PP6,16.

. 65غ ص1994غ دائ ار ئبغ ليئقتغ 3ة ارهتا ار رد غ ط12د . 258ة ار ودئ نبساغ ص13د

Page 23: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

279صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

ار انل رل سرح ام ار غئ، ارتل نبصت نهتا اروتهيقنر ل غرت ار سترحر ل قأ ن تهتا أم رتاي غستئاليو ار ست ئ ل دتق .ة1د ل ل ر قد، رسقا دار سلحة رح ي ار اري

المطلب الرابع: الدوافع االقتصادية:تتتئ، تتتم أن تتتطل اريهتتتقد ارئوقر تتتل ار تتتلقدلغ لررتتتا تارلل تتتل لتتت ا،ر تتتام دا تتت درتتتق ئة تتتل ئاحتتتو ت

ال يكتفاون بأكال رلرق تتأن هي ال -ت د انرلتا ار ني ليهي–غ رهن ا اد ة2درحئ انهي اريهقد م ار و قارتألائ،نهماة وشارها غ ل تا اريهتقد رستيو الة3د تئق ر ل دينر تل ال تبيم لرتاالربا أكال لما ، بل يعلموناه تعليماا ...

من ذهب وفضاة،... وأعلام هاذا مان اقتتاالهم علاى امتصااص الادماء ]ا، ي ا،وئى [ إلى ما بيد الوثنيينغ ق تد طارت درتق ئة أ تئاء ة4دالبالربا الملعون، ... فهم ال يرون معنى للحيااة إال مان خاالل الاذهب والفضاة

ت نتت ارئوتتا ق وتتادئ، تتا ليتتد اريهتتقد تتم أ تتقا قئ تت ارح ارتتل تتنهي ،ن هتتي أألانتت استتاءقا ا،د تت أقئقت تتا تتتاي قارئ ر تتتل تارئوتتتاغ تت تتتا ي تتتئقاتهي ق تتتمداد ا،قئقوي تتتقم رتتتئا ة5د تتتر بهي رتتتقا ة6د لتتتئ التتتتمام ارح ت تتتد أم حق

غ قتارتتتارلغ تتام اروطتتا ة7دالسااوق صاايارفة وباعااة ماان كاال مهنااة وصاانعة وتجااارة خسيسااةدتتر لهي غرتت الر د تألتتتاا أن تتتطل اريهتتتقد اال توتتتادر لغ غص تتتام اررتتتد ارلتتتق ئ، نستتتأل ا تتت ق تتت ارهنرستتتل ارترليتتتد، ار ت تتتد

تتتئ ةددأ لتتتئقم ة لتتت ستتتليو ار تتتا رحترتتتئ تتتئقات اريهتتتقد ألام تتتا لهلههتتتي ا،لتتتد،غ ق تتتام دتتتصا ار ق تتت ار ت . ة8د ل ئاديتهي ارقح ر ل رها رلها قرر ر ل تألاا اريهقد سلتا ئلرسا

ق تتل ارحرررتتل تتإم ار ألت تتات ا،قئقور تتل ار ستترحر ل وتتل ار وتتقئ ارقستتط انتتت تحب تتل ألتتدا غماء تلل ار تو تل ارمئا تل غ ق تل ارق تت ينتاغ انتت ت تائو أ، دقئذ ة9داس ئاء م ارتألائ، ،ستتا ذ دينر تلغ ب

ل قارتألائ تتتتلغ ق تتتتم تتتتي تحتتتتق اريهتتتتقد غرتتتت بئوتتتتاء ر ائستتتتقم ارق تتتتال ار ارر تتتتل رليهتتتتقد تتتتل ار هتتتتم ار ستتتت ئ ل قا تتحل تتل ة10دقاسدائ تتل د انهرتتائ ارن تتاي اس طتتا ل تتل اررتتئم ارحتتاد، تتئ رل تترلد قوتتئقم تتح غ قت ألتتئ

.188 -187ة اهئاي ر لغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص1د

(2) Jason Martin, op.cit, P332. . 82-81ة ائتم رق ئغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص3د . 99-98ة ائتم رق ئغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص4د . 122غ 102ة ار ودئ نبساغ ص ص5د . 131-130ة ار ودئ نبساغ ص ص6د . 105ة ار ودئ نبساغ ص7ديةغ ار تئقف تاررتدر أ لتئقمغ تو أستربا ر دينتل رلنتقغ ا تتهئ 397-340ةدAmbrosius Aurelianusة أ لئقم تق أقئ لرتانق دد

.94غ 86تارمدد قارتر غ ق ام صا تأ يئ ري ل تائ ارهنرسل ارها قرر ر لغ ين ئ: ألقئج ستايمغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص . 9ة الئاداي ريقمغ ودئ سلل ص ئاغ ص8داروتتلي غ ق تت اريهتتقد تتل اررتئقم ارقستتط غ ت: غستتلي درتتاغ تتم ولبتتاق،غ ن تتقئات ارأل تتوغ قرقنرتتاغ ة تائك ئ. تتقديمغ لتتيم ارهتتل ق 9د

. 200غ 197غ ص ص2007 . 121ة لدارقدا ار سيئ،غ قسق ل اريهقد قاريهقدر ل قاروهيقنر لغ ودئ سلل ص ئاغ ص10د

Page 24: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

280صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

غ لتو ة1دلألهتقد رستيئ،ارنرد ارسالوغ ابتتني اريهتقد اربئوتل رر ائستقا ارئوتا اربتاحش ارتص، ألنتقا نتا أئواحتا ق يتئ، ر ل هتتي ت تتادقا تتل ط قحتتتاتهي تتاحتئ قا وتتنا اتذ ق هنتتتا بيتتئ تتئ ر لغ ارتهئ تتت قاالتألتتائ تتتارئ يل ا،لتتترو

ئات قارد ائ، .ة2داريهقد، قار ود قرلحتظ غم ار تتائوات ارنردر تتل ارتتتل أألاددتا اريهتتقد دتتل حئ تتل ال ق ر تل رهتتا قال ألنستتر ل ق انتتت تنستتألي غ رهتتتم دتتتصا ارتتتن ا تتتم ارن تتتاط ة3د تتت تتت قئ االبتتتتئا ارتتتص، يهتتتر م لتتت ار ووتتتر ل اريهقدر تتتل اررلرتتتل ت ا تتتا

، ارحرد ار نو ل اريهقد -ت وذ يل–اال تواد، ار لقا ام د أسهي غ ا تطئائ ة4د ل تأأليج حد ل تست ري ار ل تل لتيم ارطتئ يم ا، ئاد ار سرحي يم رل تئاو م ار ئاليم اريهقد ارأل يم ام ا ل ئلرسا

تحيتتتتتث ن تتتتتأ تتتتتا ر تتتتتم تستتتتت يتا دالستتتتتا ر ل ة5دوتتتتتل ار وتتتتتقئ ارقستتتتتط قتمايتتتتتد ار تتتتت قئ ار تتتتتاد، رليهتتتتتقدت د أم أ ي رلهئا ار يقرقألل ار تألص ئ د اريهقد تقأل س اي م اريهتقد، تتاألئغ غرت حتدذ ة6دا توادر لة

غ ق نتتد ا نألحتتت ارأل ا تتات ة7دتا تتتئاد يم تتل ارصدنر تتل ارغئور تتلأوتتتح رتتا وتتطلحل ديهتتقد،ة قدتتتاألئة تتاريهقدر ل ا،قئقور ل ل غنألام و قد األت ا ل وا ل قنألاحات ص ، تل غدائ، أستقاب ار تا غ قرتدت أستطقئ،

. ة8دار وطا اريهقد، ارسئ ، رلسرطئ، ل ار اري سراسر ا قا توادر ا تتتائ قار تتتئاليم اريهتتتقد ةدغدقائد أليلتتتقم ق تتتام ار تتتؤئ خ ارلئ طتتتانل د تتتح غرتتت ارتتتتأ يئات ار بستتتد، رلتأل ة تتتد ر

غ ق تاد، تا يقوتت اريهتقد لت رستتام أ تدالهي تتتأن هي ة9دقدقئدتي تل انحطتتاط قانهرتائ اس لئاطقئ تل ارئق انر تتلارئأست ارييم اريهتقد قارطبيلر تات الغ قئوتا د تائ تائ ة لتيم كوزموبوليتيون بال جذور، أدمنوا أحالم الثاروةال

.ة11دارتل تحتئف تألائ، لدالر ل قا ها اال تئاو ارئوق، ة10دارولي ل

. 18ة رس اررامأللغ ودئ سلل ص ئاغ ص1د . 227ة ح د يقن دا يغ ودئ سلل ص ئاغ ص2د . 33ة ألام لق سائتئغ ودئ سلل ص ئاغ ص3د . 8ة الئاداي ريقمغ ودئ سلل ص ئاغ ص4د . 218-217ة ائك ئ. قديمغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص5د . 304ة ألقئج ئيغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص6د . 205غ 202ة ائك ئ. قديمغ ودئ سلل ص ئاغ ص ص7د

(8) Werner Bergmann, op.cit, P346. ةغ تؤئ خ لئ طتانل قوتتاح أ تهئ تتا تم ستترقط اس لئاطقئ تل ارئق انر تلغ أ تتائ 1794-1737ة د(Edward Gibbonغدقائد أليلتقم ةد

،غ ين ئ: ارا ول ر ل ديد،غ ق ام صا ئؤرل ت اؤ ر ل حاد https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A5%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%AC%D9%8A%D8%A8%D9%88%D9%86

. 228ة ائك ئ. قديمغ ص9د . 29ة رام لقئق ا قأ ر ا، ئبليتغ ودئ سلل ص ئاغ ص10د . 21غ ص2003ة لدارقدا ار سيئ،غ اروهيقنر ل قارح ائ، ارغئور لغ دائ ارهل غ اررادئ،غ 11د

Page 25: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

281صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

غم ار ائستل ارئوقر تتل ارتتتل أترتم اريهتتقد ر لتهتتا رتتي تن تئ أستتلق انتتتاج ألديتتدغ قرتصرك انتتت تتنتتا و تت دتتق -ةةدف اال تتتئاهل دألقم تت لتتئقدقم لتت حتتد قوتت اربيلستتق –غ تتاريهقد، ة1دأستت ارئأستت ارر ل ار ل ر تتل

د قستتتتراغ ر تتتتو تتتتل ارتألتتتتائ، تتتتا تتتتل اربلستتتتبل لقاستتتتطل ارهتتتتص قارتمق تتتتئ تتتتد االنتتتتتاج تطت تتتتاغ غن تتتتا ألتتتتئ مااا هااي العبااادة الدنيويااة لليهااودي؟ التجااارة، مااا هااو إلهااه غ قرستئستتو د تتائ ة تستتالل : الة2دقاالحترتتا

.ة4دغرا غسئاليو ار تح ارص، ال ينتغل أم يقألد أ ا ا غرا روئغ ار ا قحدا دق ة3دالالدنيوي؟ المال الخاتمة واالستنتاجات:

ر نتتا تتت تتت دتتصا اردئاستتل ألتتصقئ قأستتتا قدقا تت صرتتك ارهتتي ارهليتتئ تتم ارهئادر تتل قار رتتت قاالمدئاء ارتتص، يتا تارستتا ر لغ صرتتك يتتد حئ تتل االوتتلح ارتتدينل ارلئقتستتتانتل د تتائتم رتتق ئة تألتتاا تتا اوتتطلح لتت تستت

االوتتتتتطلح ارتتتتتص، تتتتتئ ارتنتتتتتاما حتتتتتق ئأل يتتتتتتا ار ئ ر تتتتتل لتتتتتيم يتتتتتدام ارلغتتتتتات ارردر تتتتتل قحرتتتتتو اردئاستتتتتات ا،ن ئقوقرقألر ل.

قارتتتقتئ غم ق تت درتتق ئة ار ت تتن ج دتتصا يوتتتم ئقنتتا تتم ار تتغينل اردينر تتل قارتحا تتو ار ر تتل ار تتاد ، تل رستل ارلق ئ س اتقرقألر ل ا،وئقر لغ قال ما حت اريقي يتسل تحتئجذ ،تتتاا ارهناررق ل ار ئ ل قارقساق اس

را ق ئق هتتا ار وتلبتتل لقوتتبا تت ل تتم اروطتتا ار نيتت ارتتص، استتتلهي الحرتتا ستتندذ الدتتقتل تتل ا،يتتديقرقأللتا ار ريدر تتل قارنبستتت ما تتتل لغ ق ت ي تتتر ل قاالألت ا ر تتارنام تتلغ تتتا ال تتك رتتتا أم درتتق ئة تتتام ئ تتتدا تتل ت تتت

د ارنص اردينل قأحادر ل ارسطق، ارهنسر ل اروتائ ل قا ت تل تللتقئ سيئقئتا اردينر ل قار قئ لغ رهم اررق لتبئم اريهتتقد، دتتق تتتق يألانتتتا ارتق يتتلغ ن تتئا ، ، دال تتتا تتم ار تتق ل م ارستتتا ر درتتق ئة ار تنا تتل حينتتا غ قارحتتاد

تد، ألتدا ت ئادر تل اريهتقد– ا،قئقور ل ستت ئ دتل تادئ، أ تدي تم ار سترحر ل نبستهاغ ت تتام تطتات تقنل - ألس يت لتبستيئ ق م مغ ديد، ارترل قارتلقمغ قال ر م تحا أم يألئ، اوتما ادئ، ئ ل ارألقان ر د، ارتئ

سل رقحددا. دينل أحاد، ر ت د ارنوقص ار رد صا انت اردئ اسل د ولوت غر قألقد نوئ الت ل ئ درق ئة تألاا اريهقد دتق ارتتقأل قارئ تتل قاأ

دغ االستتتتتدئاجغ ارترتتتتئ غ ارهتتتتئاغ اال تتتت لمامغ ... ارتتتت ة لتتتت قار تتتت قكغ تتتتإم ا تتتتل ار ناوتتتتئ ا،وتتتتئى دارتتتتتقدرتتتل ق تحئ تتتلغ تتتتدقئ تتتل لتتتك ار نوتتتئ ا،ق ق نتتتا تستتتترل تنا تتتاتها دتتتل ررستتتت أه تتتئ تتتم ناوتتتئ تحق

. 10ة الئاداي ريقمغ ودئ سلل ص ئاغ ص1دتئ ا تتتئاهل ئنستلغ تاي صدتتتا لت تتئ، 1865-1809ة دPierre-Joseph Proudhonلييتئ ألقم ت لتتئقدقم د ةد ةغ يلستتقف ق ب

. 82-81ار دارلغ ق ام صا نم ل ا تئاهر ل ق يق ارر ل رسائ ل ق قر لغ ين ئ: ي. ئقمنتا غ . يقديمغ ودئ سلل ص ئا ص ص . 152ئاغ صة لئنائد رقر غ ودئ سلل ص 2د . 52غ ص2003ة ائ ائ غ حق ار سأرل اريهقدر لغ ت: ناللل اروارحلغ ن قئات ارأل وغ قرقنراغ 3د . 56ة ار ودئ نبساغ ص4د

Page 26: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

282صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

حئ ي تها قطا تهاغ قت مج ار ناوئغ يتأه د داء درق ئة اروت ر ل قارحتاد رليهتقد قئبلتتا ار ائ تل تل تطلهي لت اردئاسل غر ارنتالج قارولوات األترلت ا ا م وائطل ارتائ ا،قئقو لغ قوألان صركغ :تقو

ر تتل طلر تل تب يتتئا ار تت ل ق ن ق تتتا اررر انتت قا تت درتتق ئة ار توتتل تل تألتاا اريهتتقد نستتأل ل تتم .1د قتتل تتتتتتصا ارهتتتتتتا قرر ل اروتتتتتتائ ل قن ئتتتتتتتا ار ارر تتتتتتل ار وتتتتتتطتغل تارت تتتتتتاؤي قار ر ارتتتتتتل رل تتتتتتقئ، قارت تتتتتتئ

ا،قبسطينل ار اد، رليهقد.

ري ينرل درق ئة انرلتا ار ني ل اريهقد ر ألئد رأسا م استدئاألهي رل سرحر لغ ررد ام يو .2ن تر ل غرت حئ تتا رتتد يئدا تم ارتداوو لتئ تؤامئتهي رحئ تل ارستلتييم ارلئقتستتانتر ل ار م تسل لهي

ل ت ارر ا.

تتل ار ئ ر ت-ال ر تم اس تئائ لقألتقد تطتتالل لتيم ارحتدقد ارلغقر تتل ر بهتقي ارستا ر ل قحتتدقدا اررق ر تل .3 لغ دينر تل تا قئالر تل تبترتئ ت س قا ح ل تناق أت اد دصا االوطلح ار نحدئ أول تم نوتقص

س تاتات ل ر ل ئوينل.

ا ي تمت ارستا ر ل أل لتل تم ارووتتالص قارست اتغ ر تو تم أد هتتا ار ر تل دتصا ار تادئ، قاستتت ئائ ته .4، ترللها قتنا اتها. لئ ار وقئ ق ئأل ي تها ارتائ ور ل ق د

م ري ر م قحيدا اق ئلرسا –ر ارديم دقئا دا ا .5 قدر تلغ ق درق ئة ا،ويئ تم اريه ل للقئ، -قاأقدتتق ق تت ال ر تتاد ربتتتئب تتم ق تت ارهنرستتل ارترليتتد، تتل ئادر تتل اريهتتقد قرتتق هي لتت ألئ تتل

ابترا ار سرح قئ هي اررلق لئسارتا.

ئددي ألمي درق ئة ت تصقص اريهتقد ق ر تا قاستتحارل د ألهتي تل أر انرتاغ نادرتا ت تئقئ، استتت اددي قطت .6 بئ تل ت و ل تلق ث نراء ارقطم. أ، األساي

يتتث حرتتي يتتدا درتتق ئة ر تتقد، اريهتتقد غرتت لستتطيم ،ن تتا رتتي ر تتم ؤ نتتا لن ئ تتل ا،ربر تتل ارستت يد، تتم .7ئمت ار لتتدأغ رهتتم االن تترا ات ار تتاررتتل تتل رتتام ارحئ تتل االحتألاألر تتل ارتتتل أطلرهتتا رتتي تللتتث أم أ تت

تأسر قطمذ ق ل رليهقد ل أئ ا ار ق قد،. تر ائات تناوئ اروهيقنر ل قتد ي ألهقددا ل

، لتت أن تتطل اريهتتقد اال توتتادر لغ ق لتت قألتتا ارووتتقص تتا ت ل تتل ت ائستتاتهي .8 ح تتو درتتق ئة ت تتد ددي ارر تتا داوتتو أقئقت تتا قستت يهي رلستترطئ، لتت رتت ئات أ ارئوقر تتل قاال تئا تتر لغ حتتص ئا تتم ت تتد هتتا د

ق قوها.

Page 27: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

283صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

ر والمراجع:المصادغ ت: تتتاد نتتتقئغ دائ ارطلر تتتل رلطتا تتتل قارن تتتتئغ 2الئادتتتاي ريتتتقمغ ار بهتتتقي ار تتتاد، رل ستتتأرل اريهقدر تتتتلغ ط .1

.1973ليئقتغ ئ ار رتد، قارت تئ ل تل ارتديم اسستل .2 لغ أألنا ألقردتسيهئغ ار ريد، قار ئ ل تل اسستليغ تتأئ ارتطتق

.1959ارحدي ل ت وئغ اررادئ،غ غ ت: ح د يقس قس قروئقمغ دائ ارهت 2ط .2003اح د سقسلغ أتحاث ل اريهقدر ل قاروهيقنر لغ دائ ا، و رلن ئ قارتقم غ أئودغ .3 .2004اح د لل ألينلغ أ ئ ارهنرسل ل ارب ئ ا،قئقو لغ دائ األ اب ار ئور لغ اررادئ،غ .4 .1993دئ،غ غ دائ ار ئقبغ اررا2اهئاي ر لغ االوتئاب اروهيقنل رل سرحر لغ ط .5 أ م تام حستيمغ ا،بئ تل قاريهتقد قا،ر تتام تل لستبل نيت تلغ دئاستل تتل لستبل ارتتائ قارح تائ،غ أطئقحتتل .6

أل تتتائغ د تتتقئاا بيتتتئ ن تتقئ،غ ألا تتتل نتتتتقئ،غ لر تتل ار لتتتقي االألت ا ر تتل قار لتتتقي اسنستتتانر لغ ستتي ارتتتتائ قا .2007 سنطينلغ ارألمالئغ

ل ا،وقرر ل ا، ئ ر لغ دائ ار ئ غ اررادئ،غ .7 . 2005أ يو أ يمغ صلا ل را ح لمغ وتوئ و ل انا ح م، هد،غ ق ارهنرسل م حئ تل االوتلح ارتدينل تل أر انرتاغ ألل تل ار لتقي االنستانر لغ ألا ت .8

.2010تالوغ ار ألل د ا،ق غ ار دد ار ارثغ تالوغ ن ئغ ال ارهنرسل ارلئقتستانتر ل ق رالدداغ دئاسل رائنلغ ؤسسل اد رلوحا ل قارغن اي ح د ريوغ طق .9

. 2012ارئ اوغ قوتوغ أراد لل راسيمغ تائتم رتق ئغ لدارتل االوتلح قن تأ، ارلئقتستتانتر لغ ألل تل لر تل األدا غ ألا تل ار .10

. 2008ةغ ار قووغ 51ار ددد ا ر لغ ت: ح د ح قد ئغ تل دائ ن ئ اق سنل طت .لئنائد رقر غ ارسا ي قم قار ادقم رلس .11ألتتتام لتتتق ستتتائتئغ تتتتأ لت تتتل ار ستتتأرل اريهقدر تتتلغ ت: حتتتاتي ارألتتتقدئ،غ ئقا تتتد رلن تتتئ قارتقم تتت غ اررتتتادئ،غ .12

2016 . غ ت: لت 2ألام تق ائغ رقر لقدامغ لرائ ألانيمغ ألقئج ال قغ ألام سيئ نللغ تتائ ارب تئ ارسراستلغ ط .13

.1983 ار ر ل رلطتا ل قارن ئ قارتقم غ ليئقتغ رل دغ اردائ ار .2003غ ت: ح د ارس اكغ دائ ار ئقبغ اررادئ،غ 2ألئ دارسوغ ارنلقء، قارسراسلغ ط .14 .1996ةغ دائ ارهل غ اررادئ،غ 542أل ا ح دامغ اريهقدغ أن ئقوقرقألراغ تا ارهل دسلسللةغ ار دد د .15نر ل غ حرررتل نتقاد، ارئقتتائ، قارليتقنم ق ل تهتا تار حا تو ار استق أل ر ل االوتلح االألت تا ل لدقرتل ارهق تت .16

. 2011غ أل ر ل االولح االألت ا لغ ارهق تغ 3قار ن ات قار وط طات اروهيقنر ل ل ار اريغ ط .2006غ دائ ارطلر ل رلطتا ل قارن ئغ ليئقتغ 3ألقئج طئالر لغ ألي اربلسبلغ ط .17 .2011أسطقئ، ارغئ غ ت: ئر صلرامغ دائ اربائاللغ ليئقتغ ألقئج ئيغ تأئ أقئقت ا قوناء .18 ألر تتق تتقرئغ تتادئنهقرتمغ اروتتئاا لتت ف تتل أ ئ تتاغ ستترحل أقئقو تتل ر تتايم ارتتديم ار تتدنلغ ت: تتيم .19

. 2010اس ايغ ار لر ام رلن ئغ ارئ اوغ .2004غ دائ ارئ ادغ اررادئ،غ 3حسيم ؤن غ ي نبهي اريهقد؟ ط .20 .2001د ار ق دغ ا،تائتيد اروهيقنل ددئاسلةغ اتحاد ارهت ا ار ئ غ د لغ ح د س ي .21

Page 28: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

284صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

ردر تتتل ئاألتتتح التتتئادري ح تتتدغ ار ستتترحر ل ارلئقتستتتتانتر ل ق ل تهتتتا تاروتتتهيقنر ل تتتل ارقالرتتتات ار ت حتتتد،غ دئاستتتل .22 .2007امغ تحليلر لغ ئسارل األستيئ بيئ ن قئ،غ لر ل اردئاسات ار لراغ ارألا ل ا،ئدنر لغ

ئ تتلغ ئ تاد لتدف ار تا لغ اررتتقى اردينر تل تل غستئاليوغ لتتيم تهبيتئ اردقرتل قر تتل ارسراستتلغ سلستلل تاري ار .23 .1994ةغ ار ألل ارقطنل رل را ل قاربنقم قاألدا غ ارهق تغ 186ار ددد

ئقألرتتتتا بتتتتائقد،غ لستتتتطيم أئو ارئستتتتاالت ارستتتت اقر لغ ت: وتتتتل أتاستتتتلغ ر تتتتيو قاهتتتتريغ دائ طتتتتل .24 . 1991رلدئاسات قارتئأل ل قارن ئغ د لغ

سلسلل ئ ألينا ار ئ غ اروهيقنر ل بيئ اريهقدر لغ ألصقئدا ل ارتأئ ارغئولغ ت: اح د لدف لدار م مغ .25 . 1985ةغ ار ألل ارقطنل رل را ل قاربنقم قاألدا غ ارهق تغ 23 اري ار ئ لغ ار ددد

: حألتتاج التتق أللتتئغ دينتتا ئ تتامغ تتدائات روتحتتاث قارن تتئغ م أل قنتتت تاق تتامغ ارحدا تتل قارهقرق قستتتغ ت .26 . 2014اررادئ،غ

.2004م ن لدار م مغ اسرحاد قأستاتاغ اروبحل ارسقداء رلهنرسلغ دائ ارهتا ار ئول رلن ئغ اررادئ،غ .27غ ستربم . ألاهقت غ ائك ايتس مغ تبنيد ارهصتل ارهلئىغ لئقتق قالت ح تاء وتهيقمغ دائ تتاف رلن تئ .28

. 2003نيق قئكغ م اريهقد، ل ارح ائ، ارغئور لغ ار ئ م ار را ل ار ئولغ اردائ ارلر اءغ .29 .2007س د ارتام لغ ار ق ستت قت أتتتش دنتتدئ غ تتائتم رتتق ئغ ت: تتق ئ ح تتقد ح تتدغ ؤسستتل دنتتداق، رلت لتتري قار را تتلغ اررتتادئ،غ .30

2014 . رلهت قارن ئغ رندمغ تل سنل ن ئ. بيل رائغ ئاء، سراسر ل رلتقئا،غ ئ او ارئ .31 .2004طائب تئ،غ دينل ل أللوغ م ارديم قارسراسل ل أ ئ اغ دائ ارنهائ رلن ئغ ليئقتغ .32ي تتتا ئ ناوتتتئ تتتطائ،غ ا،نتتتا قت تتت لت األوتتتئ: ا،وتتتقررل ار ستتترحر ل ارلئقتستتتتانتر ل أن قصألتتتا غ ألل تتتل ار لتتتق .33

.2013ةغ ار دد ار ارثغ امغ 40ارألا ل ا،ئدنر لغ ار ألل دداسنسانر ل قاالألت ا ر لغ لر ل األدا غ تتام قروتتئقمغ قستتق ل ارب تتئ ارسراستتل لتتئ ار وتتقئغ التتم ارنتتدري رلن تتئ قارتقم تت غ .34 لتتد ارئ تتا حستتيم ارط

.2015ارألمالئغ لتتتدار م م ستتتلر امغ ح تتتقد ح تتتدغ ارتتتتائ ا،قئقوتتتل ارحتتتديث تتتم وتتتئ ارنه تتتل حت تتت نهارتتتل ارحتتتئ .35

. 1999ار ار ر ل ا،قر غ دائ ارب ئ ار ئولغ . 1994غ ار ؤسسل ار ئورل رلدئاسات قارن ئغ ليئقتغ 5 لدارقدا ارهرارلغ قسق ل ارسراسلغ ج .36 .2003غئور لغ دائ ارهل غ اررادئ،غ لدارقدا ار سيئ،غ اروهيقنر ل قارح ائ، ار .37دئ،غ غ دائ ار تتئقبغ اررتتا3 لتتدارقدا ار ستتيئ،غ قستتق ل اريهتتقد قاريهقدر تتل قاروتتهيقنر لغ ار ألل تتد ا،ق غ ط .38

2006 . تت .39 تتائغ امغ ئ تتام لدارح يتتد ت تتاحغ اريهقدر تتلغ تتئوس تتتائ ولغ قارحئ تتات ارحدي تتل تتل اريهقدر تتلغ دائ

1997. د، ل ود تل اروتهيقنر ل ار ار ر تلغ ارتدائ ارقطنر تل ارألديتد، رلن تئ رس اررامألل .40 قارتقم ت غ غ ار سرحر ل ار تهق

.2004د لغ ألا تتلغ تتالم ح تتقد وتتارحغ ارت تتد ارتتدينل تتل ارسراستتل ا، ئ ر تتلغ أللتتل تحتتقث ستتترللر لغ لر تتل ارحتتدتاء ار .41

. 2005ةغ ار قووغ 4ةغ ار ددد3ار ألل دد

Page 29: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

285صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

.2003 ار سأرل اريهقدر لغ ت: ناللل اروارحلغ ن قئات ارأل وغ قرقنراغ ائ ائ غ حق .42 ا ي لل هد،غ تادا، ارستا رل تل ارب تئ ارسراستل اسستئاليلل ار اوتئغ ارهقرق قستت أن قصألتا غ أللتل .43

.2012ةغ تغدادغ 15 ئ م اردئاسات اربلسطينر لغ ألا ل تغدادغ ار ددد .1994ئبغ ليئقتغ غ دائ ار 3ارهتا ار رد غ ط .44لت غنأللتئا قأ ئ اغ ج .45 تتتل غ ت: اسي لد، اسيغ 2 لربقئد رقنألللغ ار ار وتائغ ا،سطقئ، ارتل

. 2003ار ئقب اردقرر لغ اررادئ،غ د وتئ االوتلح ارتدينلةغ ت: حيتدئ حتاج است ا يوغ 2 ق نتم س نئغ أس ارب ئ ارسراستل ارحتديثغ ج .46

.2012ئأل لغ ليئقتغ ار ن ل ار ئور ل رلت .2007 ائتم رق ئغ اريهقد قأهاصيلهيغ دئاسل قتردري قت ليل: ح قد ارنأليئ،غ تتل ارنا ص،غ ارأليم،غ .47 ائك ئ. قديمغ ليم ارهل قارولي غ ق اريهقد ل اررئقم ارقستط غ ت: غستلي درتاغ تم ولبتاق،غ .48

. 2007 ن قئات ارأل وغ قرقنراغ .2008رق ئ قاسسليغ ار ألل ا، ل رل را لغ اررادئ،غ ح د الق حط غ ائتم .49 .2003 ح د اس ا يو ار رديغ ود ل دئ ألدقمغ دائ للنسرلغ ارئ اوغ .50 . 2004غ دائ ارنبال غ ليئقتغ 4 ح د ارس اكغ اروهيقنر ل ار سرحر لغ ط .51 تل غ تاءات نردر تلغ ألا ح د وتارح تئ غ ار ئورتل ق انتهتا لتيم ارلغتات ارستا رل دئاستل قترتقريغ ألل تل .52

. 2013رماد اسسل ر لغ ار دد ارتاس غ طهئامغ ل ح تتتد تتتائفغ وتتت قد ارلئقتستتتتانتر ل ا،ربانأليلر ر تتتل تتتل أ ئ تتتا قتتتتأ يئا لتتت ار تتتاري اسستتتل لغ ت: ئانرتتت .53

.2006ولفغ تتل ار ئقب اردقرر لغ اررادئ،غ يم ق ق تت اسستتلي نهتتاغ دائ ارتوتتالئغ اررتتادئ،غ ح تتد تتم ت ح تتدغ نلتتقءات نهارتتل ار تتاري نتتد اسنأليلي تت .54

2009 . .2002غ دائ ارب ئغ د لغ 2 ح د ائقب ارم مغ ار سرحرل قاسسلي قاالست ئابغ ط .55 ح تتد يتتقن دا تتيغ ارتتتديم قارسراستتل قارنلتتقء، لتتيم ا،ستتتاطيئ اروتتهيقنر ل قار تتئال ارستت اقر لغ دائ ارهتتتتا .56

.2010ار ئولغ د لغ -يغ تئ، ينت ئدتا ار تاري نتد ار ستل يم قاريهتقد قارنوتائىغ دائ ارهتتا ار ئوتلغ د تل نوقئ لدارح ر .57

.2004اررادئ،غ رن تئغ نيئ ار شغ تل قد ار ي سايغ ا،ساطيئ ار لئ ل ارتل تأسست ليها أ ئ تاغ ئ تاو ارتئ رلهتت قا .58

.. 2004ليئقتغ .2011اروهيقنل رهاغ تاحث رلدئاساتغ ليئقتغ ندى ار رربلغ ارهقرق قستغ حرررتهاغ قاالستغل .59 .1968نقئ ارديم حاطقيغ تائ وئ ارنه ل ا،قئقور لغ دائ ارب ئغ د لغ .60ادغ .61 ح تد انقئ ام ج. ن لستيمغ ا ربقب ارق احلغ غستاء، استتوداي ارلستا ر ل قت تقرا ارتتائ غ ت: أر تم حتد

. 51غ ص2008 قوغ تتل ار لر امغ ارئ اوغ . 1991غ ألئق لئ غ طئالل غ 2. ل قد،غ ألي ارح ائات ارسا ر لغ طدنئ، .62 دنتتتئ، تتتقئدغ اريهتتتقد، ار تتتار لغ ار تتت لل ار ار ر تتتل ا،قرتتت غ ت: أهتتتئي تتتؤ مغ تتتتتل التتتم ستتتيناغ اررتتتادئ،غ .63

2013.

Page 30: Anti-Semitism in Thought of (Martin Luther) · قارعا مظاك ثي مم رثو نترام ر ف يف ةيّماس ا ةاداعُم 259 ةحفص نيلرب ايناملا يبرعلا

العراق-م.م ليث كاظم -مارتن لوثر-معاداة السامية في فكر

286صفحة برلين -المانيا -بي. تصدر عن المركز الديمقراطي العر2017(، أيلول،4(، العدد)1مجلة العلوم السياسية والقانون، مجلد)

تلغ ت: ألتئألر تتح فغ دائ رئا رلطتا1قرراي تايئئغ رتاي قسترقط ارتئاي ار ارتث دنهارتل د تتاتقئةغ ج .64 .2002قارن ئغ أئويوغ

امغ رام لقئق ا قأ ر ا، ئبليتغ االستتغئا غ تتأئ ارنم تل ار ادرتل رلغتئ غ ت: تالئ ديت غ تتتل ار لر ت .65 .2008ارئ اوغ

ر ل يقس ارحسمغ ألصقئ االنحرامغ دئاسل ل تتأ يئ ا،وتقرر ل ار سترحر ل تل ارسراستل اال ئ ر تل تألتاا ارر ت .66 .2002ات رلدئاسات قارتحقث االستئاتيألر لغ ألق للغ اربلسطينر لغ ئ م اس ائ

يق تتتت لتتتتتئاقئغ تتتتتاري اروتتتتتليلي يمغ ت: استتتتي لتتتتتداغ ح تتتتتد ولربتتتتتلغ تتتتيم رلدئاستتتتتات قارتحتتتتتقث اسنستتتتتانر ل .67 .1999قاالألت ا ر لغ اررادئ،غ

68. Appleby Scott & Marty Martin, "Fundamentalism", Foreign Policy magazine, Issue 128 U.S.A, Jan/Feb2002.

69. Bret Stephenson and Susan Power Bratton, Martin Luther’s Understanding of Sin’s Impact on Nature and the Unlanding of the Jew, Journal of religion, nature & the environment, Vol.9, U.K, 2000.

70. Dan Cohn-Sherbok, The Crucified Jew: Twenty Centuries of Christian Anti- Semitism, Grand Rapids, William B. Eerdmans Publishing Co., U.S.A, 1992.

71. Encyclopedia Concise Britannica, Library of Congress, U.S.A, 2006 . 72. Jason Martin, An Abandonment of Hope: Martin Luther and the Jews,

international journal of theology, Church Society, Vol. 107, Issue.4, U.K, 1993. 73. N. S. Doniach, The Oxford English-Arabic Dictionary of current usage, Oxford

University Press, London, U.K, 1972. 74. Steven Ozment, The Age of Reform 1250–1550: An Intellectual and Religious

History of Late Medieval and Reformation Europe, New Haven, Yale University Press, U.S.A, 1980.

75. Werner Bergmann, Anti-Semitic Attitudes in Europe: A Comparative Perspective, Journal of Social Issues, Vol. 64, No. 2, Wiley Online Library, Washington, 2008.