anne frank - nicurriculum.org.uk · anne frank 4 anne frank 3. léigh an chuid seo den leabhrán....

20
Ainm: ................................................................................................................................................................ Rang: ................................................................................................................................................................ Leabhar Saothair Anne Frank Beatha le Bua © Getty Images

Upload: others

Post on 18-Jul-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Anne Frank - nicurriculum.org.uk · Anne Frank 4 Anne Frank 3. Léigh an chuid seo den leabhrán. Nuair a bheidh sin déanta agat, roghnaigh na focail chearta sa bhosca thíos le

Ainm: ................................................................................................................................................................Rang: ................................................................................................................................................................

Leabhar Saothair

Anne Frank

Beatha le Bua

© G

etty

Imag

es

Page 2: Anne Frank - nicurriculum.org.uk · Anne Frank 4 Anne Frank 3. Léigh an chuid seo den leabhrán. Nuair a bheidh sin déanta agat, roghnaigh na focail chearta sa bhosca thíos le

Beatha Le BuaLeabhar Saothair

Anne Frank

Treoracha

Is féidir an leabhrán Beatha le Bua – Anne Frank a léamh go neamhspleách

ar mhaithe le spraoi agus le spéis amháin. Níl sa leabhar saothair seo ach

deis cur leis an léitheoireacht sin agus níos mó a fhoghlaim faoin duine agus

macnamh a dhéanamh ar na téamaí a thagann aníos agus, ar a bharr sin,

an teanga atá in úsáid a fhiosrú. Is féidir an leabhrán a léamh roimh ré nó

tabhairt faoi na réamhthascanna sa leabhar saothair seo ar dtús. Ba chóir

na tascanna a dhéanamh faoi threoir an mhúinteora. Tá na tascanna leagtha

amach de réir fhotheidil an leabhráin. Ní gá gach tasc a dhéanamh.

1

Tá CCEA fíorbhuíoch de na comhlachtaí seo a leanas as cead a thabhairt a gcuid pictiúr a úsáid san acmhainn seo:Pictiúr Clúdaigh © Getty ImagesPictiúir le © Press Association Images agus Getty Images

Page 3: Anne Frank - nicurriculum.org.uk · Anne Frank 4 Anne Frank 3. Léigh an chuid seo den leabhrán. Nuair a bheidh sin déanta agat, roghnaigh na focail chearta sa bhosca thíos le

Beatha Le BuaLeabhar Saothair

Anne Frank

2

Réamhthascanna1. Sa chuid seo, déanfaidh tú do mhachnamh ar chúpla ceist agus ansin thig leat taighde

neamhspleách a dhéanamh sula dtosaíonn tú ar an leabhrán a léamh.

Freagair na ceisteanna seo a leanas:

(a) Cad é atá ar eolas agat faoi charachtar an leabhair ón chlúdach?

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

(b) Ar chuala tú iomrá riamh ar Anne Frank?

.............................................................................................................................................................................

(c) Luaigh eolas ar bith atá agat cheana féin faoi Anne Frank:

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

Page 4: Anne Frank - nicurriculum.org.uk · Anne Frank 4 Anne Frank 3. Léigh an chuid seo den leabhrán. Nuair a bheidh sin déanta agat, roghnaigh na focail chearta sa bhosca thíos le

3

2. Taighde le déanamh: Cuir ceisteanna sa bhaile nó ar do chairde nó déan cuardach ar an idirlíon

le níos mó eolais ar na rudaí thíos a fháil.

(a) An fáth a bhfuil clú agus cáil ar Anne Frank:

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

(b) An tréimhse staire ina raibh sí beo:

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

(c) Saol na nGiúdach lena linn:

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

(d) Iarsmalann Anne Frank:

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

Page 5: Anne Frank - nicurriculum.org.uk · Anne Frank 4 Anne Frank 3. Léigh an chuid seo den leabhrán. Nuair a bheidh sin déanta agat, roghnaigh na focail chearta sa bhosca thíos le

Beatha Le BuaLeabhar Saothair

Anne Frank

4

Anne Frank3. Léigh an chuid seo den leabhrán. Nuair a bheidh sin déanta agat, roghnaigh na focail chearta

sa bhosca thíos le habairtí a chruthú a thugann an chiall chéanna leo siúd sa leabhrán. Déan do mhachnamh ar na focail seo agus bain úsáid as foclóir más gá.

as radharc i bhfeidhm foilsíodh

imní mhór d’éag léirigh

(a) Sa Leabhrán:

Cé nach raibh Anne Frank ach 16 bliana d’aois nuair a fuair sí bás.

Dóigh eile lena rá:

Cé nach raibh Anne Frank ar an saol ach le sé bliana déag nuair a .............................................. sí.

(b) Sa Leabhrán:

Bhí tionchar aici ar an domhan.

Dóigh eile lena rá:

Chuaigh sé ............................................... ar an domhan.

(c) Sa Leabhrán:

Nuair a bhí sí féin agus a teaghlach i bhfolach in Amstardam.

Dóigh eile lena rá:

Nuair a bhí sí féin agus a teaghlach ag fanacht ............................................... in Amstardam.

Page 6: Anne Frank - nicurriculum.org.uk · Anne Frank 4 Anne Frank 3. Léigh an chuid seo den leabhrán. Nuair a bheidh sin déanta agat, roghnaigh na focail chearta sa bhosca thíos le

5

(d) Sa Leabhrán:

Cuireadh an dialann i gcló i ndiaidh a báis.

Dóigh eile lena rá:

............................................... an dialann i ndiaidh a báis.

(e) Sa Leabhrán:

Thug sé pictiúr dúinn cad é mar a bhí sé eagla do bheatha a bheith ort.

Dóigh eile lena rá:

............................................... sé dúinn cad é mar a bhí sé ...............................................

a bheith ort.

Page 7: Anne Frank - nicurriculum.org.uk · Anne Frank 4 Anne Frank 3. Léigh an chuid seo den leabhrán. Nuair a bheidh sin déanta agat, roghnaigh na focail chearta sa bhosca thíos le

Beatha Le BuaLeabhar Saothair

Anne Frank

6

Anne agus Margot

4. Léigh an chuid seo den leabhrán. Nuair a bheidh sin déanta agat, roghnaigh cé acu fíor nó

bréagach atá na ráitis thíos agus tabhair fianaise le do fhreagra. Féach an sampla thíos.

Ráiteas: D’oibrigh daidí Anne i siopa.

Freagra: Fíor bréagach

Fianaise sa leabhrán:

Fuair Otto Frank, athair Anne, obair i monarcha.

(a) Ráiteas: Ba Chríostaithe iad teaghlach Anne Frank.

Freagra: Fíor bréagach

Fianaise sa leabhrán:

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

(b) Ráiteas: Ní raibh lucht leanúna mór ag Adolf Hitler.

Freagra: Fíor bréagach

Fianaise sa leabhrán:

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

Page 8: Anne Frank - nicurriculum.org.uk · Anne Frank 4 Anne Frank 3. Léigh an chuid seo den leabhrán. Nuair a bheidh sin déanta agat, roghnaigh na focail chearta sa bhosca thíos le

7

(c) Ráiteas: B’éigean do theaghlach Anne bogadh chun na hÍsealtíre.

Freagra: Fíor bréagach

Fianaise sa leabhrán:

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

(d) Ráiteas: Chaith na Naitsithe go maith leis na Giúdaigh.

Freagra: Fíor bréagach

Fianaise sa leabhrán:

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

(e) Ráiteas: Ní raibh pearsantacht Anne agus Margot mar an gcéanna.

Freagra: Fíor bréagach

Fianaise sa leabhrán:

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

Page 9: Anne Frank - nicurriculum.org.uk · Anne Frank 4 Anne Frank 3. Léigh an chuid seo den leabhrán. Nuair a bheidh sin déanta agat, roghnaigh na focail chearta sa bhosca thíos le

Beatha Le BuaLeabhar Saothair

Anne Frank

8

(f) Ráiteas: Bhí a lán cairde ag Anne.

Freagra: Fíor bréagach

Fianaise sa leabhrán:

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

(g) Ráiteas: Bhí Anne rúnda faoina scríbhneoireacht.

Freagra: Fíor bréagach

Fianaise sa leabhrán:

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

(h) Ráiteas: Bhí Margot maith ag an mhata.

Freagra: Fíor bréagach

Fianaise sa leabhrán:

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

Page 10: Anne Frank - nicurriculum.org.uk · Anne Frank 4 Anne Frank 3. Léigh an chuid seo den leabhrán. Nuair a bheidh sin déanta agat, roghnaigh na focail chearta sa bhosca thíos le

9

Na Naitsithe5. Léigh an chuid seo den leabhrán. Nuair a bheidh sin déanta agat, líon na bearnaí thíos leis an

eolas chuí ón leabhrán.

Tháinig rialtas Naitsíoch na Gearmáine i gceannas san Ísealtír sa bhliain ................................................

Ní raibh an saol mar an gcéanna do na ............................................... bhí ina gcónaí san Ísealtír.

Chuir na Naitsithe ............................................... ar na Giúdaigh agus mar gheall orthu b’éigean dóibh

insint do na Naitsithe cá raibh siad ag fanacht agus cá raibh siad ag dul.

Ní raibh cead ag na páistí Giúdacha freastal a dhéanamh ar na ...............................................

B’éigean do gach Giúdach ............................................... a chaitheamh. Chuir seo in iúl do dhaoine gur

Ghiúdaigh iad.

Page 11: Anne Frank - nicurriculum.org.uk · Anne Frank 4 Anne Frank 3. Léigh an chuid seo den leabhrán. Nuair a bheidh sin déanta agat, roghnaigh na focail chearta sa bhosca thíos le

Beatha Le BuaLeabhar Saothair

Anne Frank

10

Ag dul i bhfolach6. Léigh an chuid seo den leabhrán agus déan na ceisteanna seo a fhreagairt. Déan do dhícheall na

freagraí a thabairt i d’fhocail féin.

(a) Cad é a fuair Margot Frank sa phost?

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

(b) Cad chuige nach raibh an teaghlach ag iarraidh go rachadh sí ann?

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

(c) Cad é an rogha a rinne an teaghlach ina dhiaidh seo?

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

Page 12: Anne Frank - nicurriculum.org.uk · Anne Frank 4 Anne Frank 3. Léigh an chuid seo den leabhrán. Nuair a bheidh sin déanta agat, roghnaigh na focail chearta sa bhosca thíos le

11

(d) Cá háit a ndeachaigh siad i bhfolach?

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

(e) Ar inis siad do dhuine ar bith go raibh siad ag dul i bhfolach ann?

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

Page 13: Anne Frank - nicurriculum.org.uk · Anne Frank 4 Anne Frank 3. Léigh an chuid seo den leabhrán. Nuair a bheidh sin déanta agat, roghnaigh na focail chearta sa bhosca thíos le

Beatha Le BuaLeabhar Saothair

Anne Frank

12

© A

ssoc

iate

d Pr

ess

Fuair sí an dialann

.....................................................................................

.....................................................................................

Dialann7. Léigh an chuid seo den leabhrán agus líon isteach na boscaí thíos.

D’inis sí go mion

...........................................................................

...........................................................................

...........................................................................

Ní raibh Anne ag

iarraidh go léifeadh

duine eile na rudaí a

scríobh sí go dtí

..............................................

..............................................

..............................................

..............................................

Thosaigh sí ag scríobh

ann

..............................................

..............................................

..............................................

..............................................

Thug sí cuntas ar an dóigh

......................................................................................

......................................................................................

Page 14: Anne Frank - nicurriculum.org.uk · Anne Frank 4 Anne Frank 3. Léigh an chuid seo den leabhrán. Nuair a bheidh sin déanta agat, roghnaigh na focail chearta sa bhosca thíos le

13

Campa Cogaidh agus I ndiaidh an chogaidh8. Léigh an chuid seo den leabhrán agus aimsigh fianaise ón téacs le tacú leis na ráitis thíos.

(a) Caitheadh go holc leis na Giúdaigh sna campaí seo:

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

(b) Níor cuireadh teaglach Frank go Belsen leo féin:

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

(c) Tá ráchairt mhór ar dhialann Anne Frank ar fud an domhain:

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

(d) Chuir na rudaí a bhí scríofa sa dialann iontas ar Otto Frank:

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

Page 15: Anne Frank - nicurriculum.org.uk · Anne Frank 4 Anne Frank 3. Léigh an chuid seo den leabhrán. Nuair a bheidh sin déanta agat, roghnaigh na focail chearta sa bhosca thíos le

Beatha Le BuaLeabhar Saothair

Anne Frank

14

Tascanna Breise

9. (a) Cuir na heachtraí seo thíos in ord.

Fuair Anne bás i 1945. Tháinig Adolf Hitler i gcumhacht in Frankfurt.

Choinnigh Anne dialann le linn dóibh a bheith i

bhfolach.

Fuair rialtas Naitsíoch na Gearmáine bua ar

an Ísealtír.

Foilsíodh dialann Anne Frank.

Bhog an teaghlach go hAmstardam.

Gabhadh teaglach Anne Frank agus cuireadh go

campa géibhinn iad.

Chuaigh teaglach Anne Frank i bhfolach.

Page 16: Anne Frank - nicurriculum.org.uk · Anne Frank 4 Anne Frank 3. Léigh an chuid seo den leabhrán. Nuair a bheidh sin déanta agat, roghnaigh na focail chearta sa bhosca thíos le

15

(b) Líon isteach an cárta ionannais thíos do Anne Frank.

(c) Más mian leat an t-ábhar seo a fhiosrú a thuilleadh, bain triail as na suíomhanna seo a leanas:

http://en.wikipedia.org/wiki/Anne_Frank

http://www.annefrank.org/

http://www.youtube.com/watch?v=XH2HxdnUdWE

Cur síos fisiceach:.........................................................................

.........................................................................

.........................................................................

Pearsantacht:.........................................................................

.........................................................................

.........................................................................

Ainm:.........................................

© G

etty

Imag

es

Page 17: Anne Frank - nicurriculum.org.uk · Anne Frank 4 Anne Frank 3. Léigh an chuid seo den leabhrán. Nuair a bheidh sin déanta agat, roghnaigh na focail chearta sa bhosca thíos le

Beatha Le BuaLeabhar Saothair

Anne Frank

16

(d) Cad é an sórt duine a bhí in Anne Frank, dar leat? Cad chuige?

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

(e) Ar mhaith leat an saol a bhí aici a bheith agat féin? Cad chuige?

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

(f) Déan liosta aidiachtaí a chuireann síos ar Anne Frank:

...............................................................................................................

...............................................................................................................

...............................................................................................................

...............................................................................................................

...............................................................................................................

...............................................................................................................

...............................................................................................................

...............................................................................................................

Page 18: Anne Frank - nicurriculum.org.uk · Anne Frank 4 Anne Frank 3. Léigh an chuid seo den leabhrán. Nuair a bheidh sin déanta agat, roghnaigh na focail chearta sa bhosca thíos le

17

(g) Cad iad na rudaí a thaitin leat faoin leabhrán?

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

(h) Cad iad na rudaí nár thaitin leat faoin leabhrán?

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

Page 19: Anne Frank - nicurriculum.org.uk · Anne Frank 4 Anne Frank 3. Léigh an chuid seo den leabhrán. Nuair a bheidh sin déanta agat, roghnaigh na focail chearta sa bhosca thíos le

Beatha Le BuaLeabhar Saothair

Anne Frank

18

Nótaí breise:

Page 20: Anne Frank - nicurriculum.org.uk · Anne Frank 4 Anne Frank 3. Léigh an chuid seo den leabhrán. Nuair a bheidh sin déanta agat, roghnaigh na focail chearta sa bhosca thíos le

Foilseachán de chuid CCEA © 2013