ang wika at wikang filipino

3
Ang Wika at Wikang Filipino Wika Ito ay isang paraan ng pagpapahayag ng kaisipan at damdamin ng tao sa pamamagitan ng salita. Isa itong sistemang panagisag na binubuo ng mga salitang binibigkas o isinusulat at may kahulugang nauunawaan. Isang sistema ng mga arbitraryong simbolo ng mga tunog para sa komunikasyon ng tao. Pambansang Wika Isang wikang magiging daan ng pagkakaisa at pag-unlad bilang simbolo ng pag-unlad ng isang  bansa. Kinikilalang pangkalahatan g midyum ng komunikasyon sa isang bansa. Kadalasan, ito ang wikang ginagamit sa pang-ara w-araw na pamumuhay ng lahat ng mamama yan ng isang bansa. Opisyal na Wika Ginagamit sa opisyal na komunikasyo n ng estado sa kanyang mga mamama yan at ibang bansa sa daigdig. Wikang Tagalog Ang unang wikang ginagamit sa katagalugan. Pinagbatayan ng wikang Pambansa noong 1935. Wikang Pilipino Wikang Pambansa ng Pilipinas na nakabatay sa Tagalog. Opisyal na tinawag na Pilipino ng utos Pangkagawara n Blg. 7 ng Departamento ng Edukasyon sa ilalim ni Sekretaryo Jose E. Romero noong ika-13 ng Nobyembre 1959. Wikang Filipino Ito ang ating wikang pambansa na hindi batay sa isang wika lamang kundi sa iba’t ibang wika sa Pilipinas. Ito’y kusang nababago, kusang naiiba, natural, buhay, dinamiko, sinasalita at ginagamit. Ang Wikang Filipino ay isang wikang batay sa modernong Tagalog na bukas sa lahat ng  pagbabago ng maaaring ma nggaling sa ba nyagang wikan g tulad ng Ingle s, Kastila, Niponggo at iba pang wika sa Pilipinas. Kasaysayan ng Wikang Pambansa ng Pilipinas 1934 – Konstitusyonal na Kumbensyo n. Mainit ang balitak takan nang talak ayin ang isyu tun gkol sa wika Ang asembleang konstitusyon al na ito na binubuo ng mga hirang na delegado mula sa iba’t ibang lugar sa Pilipinas ay naging makiling sa kabuluhan ng wikang pambansa bilang “simbolo ng kalayaan at bilang tanikala na magbibigkis sa kaluluwa ng bayang Pilipino.” 1935, Artikulo XIII, Seksyon 3: o  Ang Saligang B atas Pambansang Asemblea ay gagawa ng mga hakbang tungo sa  pagpapaunlad at pagpapatiba y ng isang wikang pamban sa na batay sa isa sa mga umiiral na katutubong wika. Hanggang hindi nagtatadhan a ng iba ang batas, ang Ingles at  Kastila ay patuloy na gag amiting opisyal. Sa pangunguna ni Pangulong Manuel L. Quezon, isa sa mga unang batas na naisagawa ay ang  Batas Komonwelt Blg. 1 84 na inaprobahan noong Nobyembre 13, 1936. Layunin ng batas na ito ang lumikha ng isang institusyong pangwika na mangangasiwa sa pagkakaroon ng wikang  pambansa. A ng institusyong ito a y tinaguriang Surian ng Wikang Pambansa (SWP) .

Upload: dewitt-lin

Post on 30-Oct-2015

256 views

Category:

Documents


7 download

DESCRIPTION

Ang Wika at Wikang Filipino FILKOMU Notes

TRANSCRIPT

Page 1: Ang Wika at Wikang Filipino

7/16/2019 Ang Wika at Wikang Filipino

http://slidepdf.com/reader/full/ang-wika-at-wikang-filipino 1/3

Ang Wika at Wikang Filipino

Wika

• Ito ay isang paraan ng pagpapahayag ng kaisipan at damdamin ng tao sa pamamagitan ng salita.• Isa itong sistemang panagisag na binubuo ng mga salitang binibigkas o isinusulat at may

kahulugang nauunawaan.• Isang sistema ng mga arbitraryong simbolo ng mga tunog para sa komunikasyon ng tao.

Pambansang Wika

• Isang wikang magiging daan ng pagkakaisa at pag-unlad bilang simbolo ng pag-unlad ng isang bansa.

• Kinikilalang pangkalahatang midyum ng komunikasyon sa isang bansa. Kadalasan, ito angwikang ginagamit sa pang-araw-araw na pamumuhay ng lahat ng mamamayan ng isang bansa.

Opisyal na Wika

• Ginagamit sa opisyal na komunikasyon ng estado sa kanyang mga mamamayan at ibang bansa sadaigdig.

Wikang Tagalog• Ang unang wikang ginagamit sa katagalugan.• Pinagbatayan ng wikang Pambansa noong 1935.

Wikang Pilipino

• Wikang Pambansa ng Pilipinas na nakabatay sa Tagalog.• Opisyal na tinawag na Pilipino ng utos Pangkagawaran Blg. 7 ng Departamento ng Edukasyon sa

ilalim ni Sekretaryo Jose E. Romero noong ika-13 ng Nobyembre 1959.

Wikang Filipino

Ito ang ating wikang pambansa na hindi batay sa isang wika lamang kundi sa iba’t ibang wika saPilipinas.• Ito’y kusang nababago, kusang naiiba, natural, buhay, dinamiko, sinasalita at ginagamit.• Ang Wikang Filipino ay isang wikang batay sa modernong Tagalog na bukas sa lahat ng

 pagbabagong maaaring manggaling sa banyagang wikang tulad ng Ingles, Kastila, Niponggo atiba pang wika sa Pilipinas.

Kasaysayan ng Wikang Pambansa ng Pilipinas

• 1934 – Konstitusyonal na Kumbensyon. Mainit ang balitaktakan nang talakayin ang isyu tungkolsa wika

• Ang asembleang konstitusyonal na ito na binubuo ng mga hirang na delegado mula sa iba’t ibanglugar sa Pilipinas ay naging makiling sa kabuluhan ng wikang pambansa bilang “simbolo ng kalayaan at bilang tanikala na magbibigkis sa kaluluwa ng bayang Pilipino.”

• 1935, Artikulo XIII, Seksyon 3:

o  Ang Saligang Batas Pambansang Asemblea ay gagawa ng mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at pagpapatibay ng isang wikang pambansa na batay sa isa sa mga umiiral na katutubong wika. Hanggang hindi nagtatadhana ng iba ang batas, ang Ingles at 

 Kastila ay patuloy na gagamiting opisyal.

• Sa pangunguna ni Pangulong Manuel L. Quezon, isa sa mga unang batas na naisagawa ay ang Batas Komonwelt Blg. 184 na inaprobahan noong Nobyembre 13, 1936. Layunin ng batas na itoang lumikha ng isang institusyong pangwika na mangangasiwa sa pagkakaroon ng wikang

 pambansa. Ang institusyong ito ay tinaguriang Surian ng Wikang Pambansa (SWP).

Page 2: Ang Wika at Wikang Filipino

7/16/2019 Ang Wika at Wikang Filipino

http://slidepdf.com/reader/full/ang-wika-at-wikang-filipino 2/3

•  Naging gampanin ng SWP ang mga sumusunod:o Gumawa ng pag-aaral tungkol sa mga pangunahing wikang sinasalita ng hindi bababa sa

kalahating milyong Pilipino;o Gumawa ng komparatibong pag-aaral sa mga bokabularyo ng mga pangunahing wikang 

ito;

• Pumili ng katutubong wika na gagawing batayan para sa ebalwasyon at adaptasyon ng

Pambansang Wika sa pagsasaalang-alang ng mga sumusunod:o ang wikang mayroong pinakamaunlad na istruktura, mekaniks at literatura.o ang wikang tinatanggap at ginagamit sa kasalukuyan ng nakararaming Pilipino.

• Wala pa halos isang taon nang ipasa ang mga kagawad ng SWP noong Nobyembre 9, 1937 angresolusyong nagpapahayag na “ang wikang Tagalog ang magiging batayan ng wikang 

 pambansa.” Ayon sa kanila, ang wikang Tagalog ang lubos na nakatugon sa mga hinihingi ngBatas Komonwelt Blg. 184.

• Sa bisa ng Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134 noong Disyembre 30, 1937, iprinoklama ng

Pangulong Quezon na: Ang wikang Tagalog ang magiging batayan ng Wikang Pambansa. Magkakabisa ang proklamasyong ito dalawang taon matapos itong mapagtibay.

• Dito ipinakilala ni Lope K. Santos ang ABAKADA na may 20 titik:o  A B K D E G H I L M N NG O P R S T U W Y 

• Simula Hunyo 4, 1946 , nagkabisa naman ang Batas Komonwelt Blg. 570 na nagproklama naang Wikang Pambansa na tatawaging Wikang Pambansang Pilipino ay isa nang wikangopisyal.

•  Marso 26, 1954 – nilagdaan ni Pangulong Ramon Magsaysay ang Proklamasyon Blg. 12 nanagpapahayag ng pagdiriwang ng Linggo ng Wikang Pambansa mula Marso 29 hanggang 

 Abril 4 taun-taon, gayundin ang pagdiriwan ng Araw ni Balagtas tuwing Abril 2. Makalipas angisang taon, Setyembre 23, 1955, nilagdaan ng Pangulong Magsaysay ang Proklamasyon Blg.186 na nagsususog sa Proklamasyon Blg. 12 na ililipat ang petsa ng pagdiriwang ng Linggo ng 

Wika simula Agosto 13 hanggang Agosto 19, taun-taon.

•  Noong 1959, ibinaba ng Kalihim Jose B. Romero ng Edukasyon ang Kautusang PangkagawaranBlg. 7 na nagsasaad na ang Wikang Pambansa ay tatawagin nang Pilipino upang mailagan naang mahabang katawagang “Wikang Pambansang Pilipino” o “Wikang Pambansa Batay saTagalog”.

•  Noong Oktubre 4, 1971, pinagtibay ng Sanggunian ng SWP ang pinagyamang alpabeto na binubuo ng 31 na letra.o A B C CH D E F G H I J K L LL M N Ñ NG O P Q R RR S T U V W X Y Z

•  Sa Saligang Batas ng 1987, Art. XIV, Seksyon 6:

o  Ang Wikang Pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Samantalang nililinang, ito’y dapat  payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral na mga wika ng Pilipinas at sa iba pang mga wika.

Sagisag rin ng pagkakaroon ng modernisasyon ng Wikang Pambansa, pinagtibay noong 1987ang bagong alpabetong Filipino na may 28 titik:o  A B C D E F G H I J K L M N Ñ NG O P Q R S T U V W X Y Z 

Page 3: Ang Wika at Wikang Filipino

7/16/2019 Ang Wika at Wikang Filipino

http://slidepdf.com/reader/full/ang-wika-at-wikang-filipino 3/3

• 1997 – Nilagdaan ni Pangulong Ramos ang Proklamasyon Blg. 1041 na nagpapahayag ngtaunang pagdiriwang tuwing Agosto 1-31 bilang Buwan ng Wikang Pambansa.