Ang KamatayanAng Kamatayannini

José Protasio Rizal José Protasio Rizal Mercado y Alonso Mercado y Alonso

RealondaRealonda

Grupo ni Grupo ni MaludonMaludon

Adriatico, Adriatico, CedrickCedrick

Castro, Elaine Castro, Elaine BernadineBernadine

Cuevas, Ma. Cuevas, Ma. GracielleGracielleMaludon, ClarisseMaludon, Clarisse

Vergara, Ian JerseyVergara, Ian Jersey

Ang Huling Oras ng PagkabuhayAng Huling Oras ng PagkabuhayDisyembre 29, 1896Disyembre 29, 1896

6am – 7am

Nakapanayan ni Sr. S. Mataix si Rizal.

Binasa ni Kapitan Dominguez ang hinatulan ng kamatayan.

De Madrid, “Notes” ni Kapitan Dominguez at Testimonya ni Lt. Gallegos

Inilipat si Rizal sa kanyang “death cell” sa Fort Santiago

Kinausap si Rizal ni Fr. Saderra.

7am – 8am7am – 8am Nagprisinta ng “Statue of the Sacred Nagprisinta ng “Statue of the Sacred

Heart of Jesus” at “Medal of Mary” si Heart of Jesus” at “Medal of Mary” si Fr. Viza. Tinanggihan ni Rizal ang Fr. Viza. Tinanggihan ni Rizal ang sulat na nagsasabing “I’m little of a sulat na nagsasabing “I’m little of a Marian, Father.”Marian, Father.”

8am – 9am8am – 9am

Uminom ng gatas at kape si Rizal kasama si Fr. Rosell.

Si Lt. Andrade at ang chief ng Artillery ay bumisita kay Rizal at pinasalamatan ni Rizal silang dalawa.

Sumulat si Rizal sa kanyang pamilya upang siya’y bisitahin.

Disyembre 29, 1896Disyembre 29, 1896

9am – 10am9am – 10am Pumunta si Sr. Mataix kasama si Fr. Pumunta si Sr. Mataix kasama si Fr.

Rosell sa “death cell” ni Rizal upang Rosell sa “death cell” ni Rizal upang magbigay-panayam kay Rizal. magbigay-panayam kay Rizal. Mayamaya ay dumating si Gov. Mayamaya ay dumating si Gov. Luengo upang sumali.Luengo upang sumali.

Disyembre 29, 1896Disyembre 29, 1896

10am – 11am10am – 11am Ipinilit ni Fr. Faura si Rizal na Ipinilit ni Fr. Faura si Rizal na

sumuko na sa mga Kastilla upang sumuko na sa mga Kastilla upang makapagpakasal sila ni Josephine.makapagpakasal sila ni Josephine.

Nagkaroon ng diskusyon ukol sa Nagkaroon ng diskusyon ukol sa relihiyon ayon kay Fr. Rosell. relihiyon ayon kay Fr. Rosell.

Disyembre 29, 1896Disyembre 29, 1896

11am – 12 noon11am – 12 noon Nakausap ni Rizal si Fr. Vilaclara Nakausap ni Rizal si Fr. Vilaclara

ukol sa iba’t ibang paksa. Sinabi ni ukol sa iba’t ibang paksa. Sinabi ni Fr. Vilaclara na si Rizal ay isang Fr. Vilaclara na si Rizal ay isang Protestante o Rasyonalista na Protestante o Rasyonalista na nagsasalita sa malamig at nagsasalita sa malamig at matalinong pamamaraan.matalinong pamamaraan.

Disyembre 29, 1896Disyembre 29, 1896

12 noon – 1pm12 noon – 1pm Nagbasa ng Biblya at “Imitasyon ni Nagbasa ng Biblya at “Imitasyon ni

Kristo” ng Kempis si Rizal at Kristo” ng Kempis si Rizal at nagmeditahe.nagmeditahe.

Disyembre 29, 1896Disyembre 29, 1896

1pm – 2pm1pm – 2pm Tumanggi si Rizal sa pagasikaso ng Tumanggi si Rizal sa pagasikaso ng

kanyang pansariling mga kailangan.kanyang pansariling mga kailangan.

Disyembre 29, 1896Disyembre 29, 18962pm – 3pm2pm – 3pm Kinausap ni Rizal si Fr. March at Fr. Kinausap ni Rizal si Fr. March at Fr.

Vilaclara.Vilaclara.3pm – 4pm

Binasa ni Rizal ang verses na minarkahan niya sa Eggers German Reader, libro na ibibigay niya sa kanyang kapatid na ipinadala kay Dr. Blumentritt galing kay F. Stahl.

Nagsulat siya ng ilang liham at nagpahinga ng saglit.

4pm – 5.30pm4pm – 5.30pm Natamaan si Capt. Domiguez sa Natamaan si Capt. Domiguez sa

pagluhod ni Rizal sa harap ng pagluhod ni Rizal sa harap ng kanyang ina at humihingi ng kanyang ina at humihingi ng paumanhin.paumanhin.

Nagpaalam na si Rizal sa kanyang Nagpaalam na si Rizal sa kanyang malungkot na pamilya.malungkot na pamilya.

Binigay ni Rizal ang kanyang mga Binigay ni Rizal ang kanyang mga “pamana” sa kanyang mga kapatid.“pamana” sa kanyang mga kapatid.

Disyembre 29, 1896Disyembre 29, 1896

Alcohol Cooking Lamp. Kung saan Alcohol Cooking Lamp. Kung saan nakasulat ang Ultimo Adios. Ang tula nakasulat ang Ultimo Adios. Ang tula na isinulat ni Rizal isang araw bago na isinulat ni Rizal isang araw bago siya patayin.siya patayin.

Ultimo AdiosUltimo Adios “ “Oh how beautiful to fall to give you flight,Oh how beautiful to fall to give you flight,

To die to give you life, to rest under To die to give you life, to rest under your sky;your sky;And in your enchanted land forever And in your enchanted land forever sleep”sleep”

““I go where there are no slaves, hangmen I go where there are no slaves, hangmen or oppressors;or oppressors;Where faith does not kill; where the one Where faith does not kill; where the one who reigns is God.”who reigns is God.”

Ang Eggers German Reader na Ang Eggers German Reader na librolibro

Sapatos ni RizalSapatos ni Rizal At iba pang kagamitan na At iba pang kagamitan na

makakapagpaalala kay Rizalmakakapagpaalala kay Rizal

5.30pm – 6pm5.30pm – 6pm

Pumunta ang Dean of the Cathedral Pumunta ang Dean of the Cathedral sa kulungan ni Rizal upang siya’y sa kulungan ni Rizal upang siya’y makausap.makausap.

Disyembre 29, 1896Disyembre 29, 1896

6pm – 7pm

Umalis ng Fort Santiago si Fr. Rosell upang puntahan si Josephine Bracken. Nagkausap si Rizal at Josephine sa huling pagkakataon.

7pm – 8pm7pm – 8pm Bumalik si Fr. Faura sa kulungan ni Bumalik si Fr. Faura sa kulungan ni

Rizal at kinumbinsa na Rizal at kinumbinsa na pagkatiwalaan siya at ang iba pang pagkatiwalaan siya at ang iba pang guro sa Ateneo.guro sa Ateneo.

Pagkatapos ng ilang minuto Pagkatapos ng ilang minuto nagconfess si Rizal kay Fr. Faura.nagconfess si Rizal kay Fr. Faura.

8pm – 9pm

Kumain ng panghapunan si Rizal.

Bumisita si Bro. Titllot.9pm – 10pm

Bumisita si Fiscal Castano kay Rizal at nagusap tungkol sa kanilang mga propesor.

10pm – 11pm10pm – 11pm Humingi ng papel at panulat si Rizal Humingi ng papel at panulat si Rizal

sa mga guwardya.sa mga guwardya.

Disyembre 29, 1896Disyembre 29, 1896

11pm – 12am

Itinago ni Rizal ang kanyang mga tula sa Alcohol Burner.

Nagsulat siya ng huling liham sa kanyang kapatid na si Paciano.

12am – 4am12am – 4am Nagpahinga na si Rizal. Dahil sa Nagpahinga na si Rizal. Dahil sa

kanyang tatag ng loob sa kabaitan kanyang tatag ng loob sa kabaitan ng Diyos siya ay nakatulog ng ng Diyos siya ay nakatulog ng mahimbing.mahimbing.

Disyembre 30, 1896Disyembre 30, 1896

4am – 5am

Binasa muli ni Rizal ang Imitasyon ni Kristo na libro at nagmeditahe. Sinulatan niya ang libro para kay Josephine at ito lamang ang pruweba ng kanilang kasal.

5am – 6.15am5am – 6.15am Naligo at kumain si Rizal.Naligo at kumain si Rizal. Gumawa ng sulat sa kanyang mga Gumawa ng sulat sa kanyang mga

magulang.magulang. Nagbasa ng Biblya at nagmeditahe.Nagbasa ng Biblya at nagmeditahe. Ipinagbawal ng mga Kastilla na Ipinagbawal ng mga Kastilla na

magkita si Rizal at Josephine.magkita si Rizal at Josephine.

Disyembre 30, 1896Disyembre 30, 1896

6.15am – 7am6.15am – 7am Naglakad si Rizal sa ginta nila Fr. Naglakad si Rizal sa ginta nila Fr.

March at Fr. Vilaclara patungo sa March at Fr. Vilaclara patungo sa lugar kung saan siya ay babarilin.lugar kung saan siya ay babarilin.

Huling salita: Huling salita:

“ “If is finished.”If is finished.”

Disyembre 30, 1896Disyembre 30, 1896

7am – 7.03am

Binaril na si Rizal.