anatomy unggas

45
ANATOMI VETERINER II : ANATOMI UNGGAS

Upload: dhea-kharisma-putri

Post on 25-Sep-2015

309 views

Category:

Documents


9 download

DESCRIPTION

Anatomi Unggas

TRANSCRIPT

  • ANATOMI VETERINER II : ANATOMI UNGGAS

  • How do birds differ from other animals?

    Feathers & ScalesBeaksOnly one functional ovary & oviductOvulate dailyEmbryo develops outside the body Testes are located inside the males bodyPneumatic Bones (air sacks fused to the bones)Hair & hideLips & teethTwo functional ovaries & oviductsOvulate is cycles Embryo develops inside the bodyTestes are located on the outside of the bodyNormal bones (1/3 organic matter, 2/3 inorganic matter)
  • BURUNG PURBA

    PUNYA GIGI TIGA JARI TERPISAH SAYAP BERKUKU EKOR MEMANJANG DENGAN 18 21 VERTEBRAE CAUDAL

    BURUNG MASA KINI

    TIDAK BERGIGI OSSA METACARPALIA BERSEJIWA EKOR PENDEK DENGAN 5 8 VERTEBRAE CAUDAL PYGOSTILE
  • KLAS AVES

    SUB KLAS ARCHAEORNITHES ACHAEOPTERYXSUB KLAS NEORNITHES 26 ORDOORDO ANSERIFORMESORDO GALLIFORMESORDO COLUMBIFORMES
  • SEJARAH PERKEMBANGAN AYAM (Gallus sp.)

    Gallus gallus (Gallus bankiva = ayam hutan merah)

    Gallus lafayetti (ayam hutan Ceylon)

    Gallus varius (ayam hutan hijau / Jawa)

    Gallus sonneratii (ayam hutan abu-abu)

  • SIFAT-SIFAT UMUM UNGGAS

    KEISTIMEWAAN STRUKTUR

    Berdarah panas, ditutupi bulu

    Badan kompak, rangka ringan

    Sayap dan kaki tumbuh dengan baik

    INTENSITAS PENGHIDUPAN

    Kecepatan metabolisme yang tinggi

    Kecepatan bernafas normal 40-50 tarikan nafas per menit

    Temperatur normal + 40oC

    Detak jantung 300 kali per menit

    KARAKTERISTIK UNGGAS

    Vertebrata yang sangat mengalami spesialisasi dan modifikasi

  • KULIT DAN DERIVATNYA

    TIDAK MENGANDUNG KELENJAR KERINGATKELENJAR MINYAK :

    (1) Glandula uropygialis

    (2) Glandula auriculares

    (3) Glandula venti

    Glandula uropygialis

    Ayam dewasa

    Itik

    Glandula auricularis

    Membrana nictitans

  • PIGMENTASI : LIPOCHROME, MELANIN (dari dalam), XANTHOPHYL (dari luar)Ayam produktif : lemas dan berminyakAyam tidak produktif (tua, sakit) : keras dan kering

    BULU (PENNAE)

    Saluran-saluran bulu (Pterylae)10 Saluran bulu utamaBagian kulit yang tidak ditumbuhi bulu Apteria (Apterylae)
  • STRUKTUR BULU

    RACHIS

    SCAPUSUMBILICUS INFERIOR

    CALAMUS

    UMBILICUS SUPERIOR

    RAMI (BARBAE)

    VEXILLAVEXILLUM BARBAE PROX.

    RADII (BARBULAE)

    VEXILLUM BARBAE DIST.

  • MACAM-MACAM BULU

    BULU KONTUR : TECTRICES, REMIGES, RETRICESBULU DONS (PLUMAE)BULU DONS HALUS (PULVIPLUMAE)BULU SEPERTI RAMBUT (FILIPLUMAE)BULU SAYAP (REMIGES) :

    Remiges primarii, remiges secundarii, remiges alulares, remiges carpalis.

    MOLTING (proses pergantian bulu)

  • SISTEM KERANGKA

    FUNGSI : > Sebagai rangka

    >Tempat penimbunan Ca dan P

    STRUKTUR TULANG :

    Cavum medullaris tulang medulla

    Ossa pneumatici

  • SKELETON UNGGAS

    Axial skeleton : tulang-tulang kepala

    Collumna vertebrales :

    Ossa vertebrae cervicales (13-14 buah)

    Ossa vertebrae thoracales (7 buah ossa costales)

    Os synsacrum dan pygostyle

    Extremitas pectoralis

    Os furcula, ossa coracoidea, ossa scapulae

    Tulang-tulang kaki muka

    Extremitas pelvicis

    Tulang-tulang pelvis dan tulang-tulang kaki belakang

  • Tulang rusuk (Ossa costales) processus uncinatusTulang dada (sternum) corpus sterni, rostrum sterni, carina sterni (crista sterni)Os carpus dan os metacarpus os carpometacarpusOs tibia dan ossa tarsale os tibiotarsusOssa tarsale dan os metatarsus os tarsometatarsusOs tarsometatarsus (kiri-kanan) processus calcaris
  • SISTEM OTOT

    Diaphragma rudimenterSerabut otot merah dan serabut otot putih dark and white meatOtot-otot kulit (bulu) : Mm. nonstriati dermatisOtot-otot tubuh (Mm. trunci)Otot-otot ekor (Mm. caudae)Otot-otot sayap : M. pectoralis, m. supracoracoideus,

    mm. deltoidei major et minor

    Otot-otot kakiLipatan kulit sayap (Patagia)
  • SISTEM RESPIRASI

    Beda dengan mammalia :

    Struktur trachea

    Volume paru-paru konstan

    Mempunyai kantong hawa

    Mempunyai syrinx (organ pembentuk suara)

    Cavum nasi larynx trachea syrinx pulmo, dan sacci pneumatici

  • Cavum nasi

    Dipisahkan oleh suatu sekat septum nasi

    2 3 lamela berstruktur tulang rawan (mirip ossa turbinatio pada mammalia)

    Concha nasalis rostralis

    Concha nasalis media

    Concha nasalis caudalis

    (tidak terdapat pada merpati dan beberapa jenis elang)

    Trachea

    Dibentuk oleh cartilagines trachealis yang sempurna

    Jumlah bervariasi (individual maupun jenis unggas)

    Pada ayam (termasuk cartilagines trachealis syringis) 125 + 15

  • Syrinx

    Hanya dimiliki unggas, dulu disebut laryngis caudalisUnggas domestik tipe tracheo-bronchialePessulus membrana tympani-formis lat. et med. ligamentum interbronchiale labium lat. et med.Otot-otot syrinx (Mm. syringealis) 7 pasangAyam tidak punya Mm. syringealis M. tracheolateralis dan M. sternotrachealis
  • Pulmo

    Sepasang, kecil, menempel di kiri dan kanan collumna vertebralis pada septum dorsalis di dalam cavum pulmonalePermukaan berlekuk-lekuk sesuai dengan lajur costae sulci costalesBronchus utama (bronchus primarius)Bronchus secundarii Bronchi medioventrales (4)Bronchi mediodorsales (7-10)Bronchi lateroventrales (4-7)Bronchi laterodorsales (4) membentuk anyaman pulmo reteformisParabronchi (bronchi tertier) satuan fungsional paru-paru
  • Kantong hawa

    (Sacci pneumatici)

    Terdapat 4 pasang dan satu tunggal

    Saccus cervicalis (2)

    Saccus thoracicus cranialis (2)

    Saccus thoracicus caudalis (2)

    Saccus abdominalis (2)

    Saccus clavicularis (1)

  • Otot-otot inspirasi

    Mm. levatores costarumM. scalenusM. costosternalis pars majorMm. intercostales externi

    Otot-otot ekspirasi

    Mm. intercostales interni M. costosternalis pars minorM. costoseptalisOtot-otot perut
  • SISTEM PENCERNAAN

    Beda dengan mammalia

    Cavum oris

    Oesophagus Tembolok (Ingluvies)

    Bentuk lambung

    Adanya sepasang caeca

    Cavum oris cavum pharyngis canalis alimentarius kelenjar asesoris

    Unggas tidak punya bibir, pipi dan gigi makanan langsung ditelan

  • Cavum oris et pharyngis

    Ossa maxillae et palati

    Rostrum

    Ossa mandibulae

    Lingua (lidah )

    Apex linguae

    Corpus linguae papillae linguales,

    berbentuk seperti

    Radix linguae cangkir

  • Glandulae salivares

    Sekresinya untuk menyelaputi partikel makanan mempermudah proses menelan

    Gl. oris monostomatis : Gl. maxillaris

    Gl. angularis oris

    polistomatis (Ductuli glandularum oralium)

    Gl. palatinaeGl. mandibulares rostralesGl. mandibulares intermedialeGl. linguales

    Gl. pharyngis

    polistomatis (Ductuli glandularum pharyngealium)

    Gl. sphenopterygoideaeGl. mandibulares caudalesGl. cricoarythenoideae
  • Oesophagus

    Pars cervicalisGlandulae oesophageales

    Pars thoracicaLymphonoduli oesophageales

    Tonsilla oesophageales

    Ingluvies

    Pelebaran bagian ventral dinding oesophagus

    Columbiformes diverticulum dextrum et sinistrum

    Anseriformes tidak punya, berbentuk gelendong meluas

    Glandulae ingluviales : Ayam di sulcus ingluvialis

    Merpati di fundus ingluvialis

    Susu tembolok

  • Gaster

    Lambung kelenjar (= pars glandularis)

    Isthmus gastris

    Glandulae proventriculus supf. et profundae papilla proventricularis

    Eksokrin : pepsinogen, HCl

    Endokrin : somatostatin, VIP, enteroglucagon

    Penyakit ND (Tetelo) ptechie pada tunica mucosae

    Lambung otot (= pars muscularis)

    Facies tendinae : saccus cranialis et caudalis

  • Otot-otot utama :

    M. crassus caudodorsalis

    M. crassus cranioventralis

    M. tenuis craniodorsalis

    M. tenuis caudoventralis

    Cuticula gastrica

    Ostium pylorica

    Glandulae pyloricales (endokrin)

    gastrin (sel G)

    somatostatin (sel D)

    neurotensin

  • Intestinum

    duodenum

    Intestinum tenuejejunum

    ileum

    Diverticulum vitellinum (Meckels diverticle)

    Duodenum ansa duodenalis

    mekanisme antiperistaltik

    Jejunum dan ileum jejunoileum

    Intestinum crassum sepasang caecum, rectum

    Psittaciformes : tidak punya caecum

    Ciconiiformes : satu caecum

    Columbiformes: sepasang, rudimenter

    Ayam basis caeci, corpus caeci, apex caeci

    Coccidiosis Eimeria avium

  • Cloaca

    Coprodaeum

    Urodaeum muara ureter dan saluran genital

    Proctodaeum : Dorsal bursa cloacalis (Fabricii)

    Ventral phallus ()

    Sexing

    Pankreas : ansa duodenalis

    Eksokrin : amylase, trypsin, lipase

    3 saluran : ductuli pancreaticae

    Endokrin :insulae pancreaticae

    cellulae pancreaticae

    Sel A : glukagon

    Sel B : insulin

    Sel D : somatostatin

  • Hati (Hepar)

    Lobus hepatis sinister et dexter

    Vesica fellea ductus cysticoentericus

    Columbiformes dan Psittaciformes tidak punya

  • Pulmo

    Rectum

    Hepar

    Ventriculus

    Intestinum tenue

    Plica caecalis

    Lien

  • SISTEM UROGENITALIS

    SISTEM URINARIA

    Renes tiga gelambir berwarna coklat merahUreter tidak ada kantong urine langsung ke kloaka (urodaeum) melalui ostium cloacale ureterisUrine dikeluarkan bersama faeces

    NEPHRON

    Tipe kortikal (reptilian type)

    Tipe medula (mammalian type)

  • SISTEM GENITALIA

    ORGANA GENITALIA MASCULINA

    Sepasang testisDuctus epididymis extremitas cranialis et caudalisDuctus deferens bermuara di kloaka (urodaeum) melalui ostium cloacale ductus deferentis

    Phallus non protudens corpus phallicum medianum

    Phallus protudens basis phalli, apex phalli

    Alat bantu phallus :

    Corpus vasculare paracloacale proses ereksi

    Ligamentum elasticum

    M. retractor phalli relaksasi phallus

  • Phallus non protudens

    Phallus protudens

  • ORGANA GENITALIA FEMININA

    Embrio betina sepasang ovarium dan oviductusSetelah menetas yang kanan mengalami degenerasi (rudimenter) pada ayam betina dewasa, hanya ada ovarium dan oviductus kiriOvarium kumpulan kuning telur (ova)Oviductus

    Infundibulum

    Magnum

    Isthmus

    Uterus

    Vagina

  • Ovulasi dan Pembentukan Telur

    Kuning telur dibungkus oleh folikel stigma pecah (ovulasi)

    Vagina Infundibulum

    CuticulaAlbuminMagnum


    0,3 0,2

    3 Albumin

    Kerabang Isthmus

    telur 1,3 Membran

    kulit telur

    Albumin

    J a m Air


    Kerabang 20

    telurKerabang

    telur

    Uterus

  • Female Reproductive Tract

    Ovary

    Infundibulum - site of fertilization

    Magnum - albumin addition

    Isthmus - membranes

    Uterus - shell gland

    Vagina - transport to exterior

    Sperm storage occurs at various sites in tract in some species

  • Telur Unggas

    Sel telur (kuning telur) Putih telurChalazen (tali spiral)Selaput (membran) kulit telur 2 lapisKerabang telur cuticula

    Telur-telur abnormal

    Telur dengan kuning telur gandaTelur dengan titik-titik darahTelur dengan titik-titik dagingTelur dengan kerabang yang lembekTelur tanpa kuning telurTelur di dalam telur
  • Telur dianggap lengkap jika tersusun dari yolk atau ovum, dibentuk di ovarium dan memiliki serangkaian lapisan albumin, membran kerabang dan kerabang yang ditambahkan ke yolk melalui oviduct.

    Warna telur berasal dari pigmen yang merupakan derivat dari pigmen hemoglobin darah atau pigmen empedu yang merupakan produk dekomposisi dari hemoglobin.

    Pigmen tersebut adalah porfirin yang berasal dari hemoglobin menimbulkan warna coklat dan olive, serta cyanin yang berasal dari empedu menimbulkan warna biru dan hijau

  • Review of the Parts of an Egg

    Yolk

    Vitelline Membrane

    Chalaza

    Germinal Disc

    Air Cell

    Albumen

    Shell

    Inner shell membrane

    Outer Shell Membrane

    *

  • SISTEM SIRKULASI

    SISTEM PEREDARAN DARAH DAN LIMFATIKA

    Darah

    Eritrosit berinti

    Leukosit

    Sistem Vaskular

    Aorta ascendens tubuh bagian depan

    Jantung Aorta

    Arcus aortae Aorta descendens tubuh bagian belakang

    *

  • Sistem Limfatika

    Limpa dan pembuluh-pembuluh limfeKelenjar thymusBursa cloacalis (Fabricii)Pada unggas dewasa mengecil hilangFungsi digantikan oleh limpa
  • SISTEM SYARAF

    Sistem syaraf pusatSistem syaraf otonom