anatomi extremitas superior -...
Embed Size (px)
TRANSCRIPT

ANATOMIANATOMIEXTREMITAS SUPERIOREXTREMITAS SUPERIOR
TimTim AnatomiAnatomi
(Jaka Sunardi, dkk)(Jaka Sunardi, dkk)
FIKFIK UniversitasUniversitas NegeriNegeri YogyakartaYogyakarta

OSTEOLOGIOSTEOLOGI

TULANGTULANG--TULANGTULANGEXTREMITAS SUPERIOREXTREMITAS SUPERIORTERDIRI DARI:TERDIRI DARI:
1. Os clavicula1. Os clavicula
2. Os scapula2. Os scapula
3. Os humerus3. Os humerus
4. Os radius4. Os radius
5. Os ulna5. Os ulna
6. Ossa carpalia6. Ossa carpalia
7. Ossa metacarpalia7. Ossa metacarpalia
8. Ossa phalanges8. Ossa phalanges
TULANGTULANG--TULANGTULANGEXTREMITAS SUPERIOREXTREMITAS SUPERIORTERDIRI DARI:TERDIRI DARI:
1. Os clavicula1. Os clavicula
2. Os scapula2. Os scapula
3. Os humerus3. Os humerus
4. Os radius4. Os radius
5. Os ulna5. Os ulna
6. Ossa carpalia6. Ossa carpalia
7. Ossa metacarpalia7. Ossa metacarpalia
8. Ossa phalanges8. Ossa phalanges

OS SCAPULAOS SCAPULA1. Acromion1. Acromion
2. Tuberculum supraglenoidale2. Tuberculum supraglenoidale
3. Processus coracoideus3. Processus coracoideus
4. Fossa supraspinata4. Fossa supraspinata
5. Fossa infraspinata5. Fossa infraspinata
6. Cavitas glenoidalis6. Cavitas glenoidalis
7. Tuberculum infraglenoidale7. Tuberculum infraglenoidale
8. Margo lateralis/axillaris8. Margo lateralis/axillaris
9. Angulus inferior9. Angulus inferior
10. Facies articularis acromii10. Facies articularis acromii
1
2
4
5
9
10
3
6
7
8
OS SCAPULAOS SCAPULA1. Acromion1. Acromion
2. Tuberculum supraglenoidale2. Tuberculum supraglenoidale
3. Processus coracoideus3. Processus coracoideus
4. Fossa supraspinata4. Fossa supraspinata
5. Fossa infraspinata5. Fossa infraspinata
6. Cavitas glenoidalis6. Cavitas glenoidalis
7. Tuberculum infraglenoidale7. Tuberculum infraglenoidale
8. Margo lateralis/axillaris8. Margo lateralis/axillaris
9. Angulus inferior9. Angulus inferior
10. Facies articularis acromii10. Facies articularis acromii
1
2
4
5
9

OS SCAPULAOS SCAPULA1. Acromion1. Acromion
2. Angulus acromialis2. Angulus acromialis
3. Angulus superior3. Angulus superior
4. Incisura scapulae4. Incisura scapulae
5. Trigonum spina scapulae5. Trigonum spina scapulae
6. Collum scapulae6. Collum scapulae
7. Fossa supraspinata7. Fossa supraspinata
8. Spina scapulae8. Spina scapulae
9. Fossa infraspinata9. Fossa infraspinata
10. Cavitas glenoidalis10. Cavitas glenoidalis
11. Tuberculum infraglenoidale11. Tuberculum infraglenoidale
12. Margo lateralis/axillaris12. Margo lateralis/axillaris
13. Margo medialis/vertebralis13. Margo medialis/vertebralis
14. Margo superior14. Margo superior
15. Angulus inferior15. Angulus inferior
16. Facies articularis acromii16. Facies articularis acromii
17. Linea m. scapulae17. Linea m. scapulae
1 2 16 4 7 14 8 3 5
6
10
11
9
12
13
17
15
OS SCAPULAOS SCAPULA1. Acromion1. Acromion
2. Angulus acromialis2. Angulus acromialis
3. Angulus superior3. Angulus superior
4. Incisura scapulae4. Incisura scapulae
5. Trigonum spina scapulae5. Trigonum spina scapulae
6. Collum scapulae6. Collum scapulae
7. Fossa supraspinata7. Fossa supraspinata
8. Spina scapulae8. Spina scapulae
9. Fossa infraspinata9. Fossa infraspinata
10. Cavitas glenoidalis10. Cavitas glenoidalis
11. Tuberculum infraglenoidale11. Tuberculum infraglenoidale
12. Margo lateralis/axillaris12. Margo lateralis/axillaris
13. Margo medialis/vertebralis13. Margo medialis/vertebralis
14. Margo superior14. Margo superior
15. Angulus inferior15. Angulus inferior
16. Facies articularis acromii16. Facies articularis acromii
17. Linea m. scapulae17. Linea m. scapulae
6
10
11
9
12
13
17
15

OS SCAPULAOS SCAPULA1. Acromion1. Acromion
2. Angulus acromialis2. Angulus acromialis
3. Angulus superior3. Angulus superior
4. Incisura scapulae4. Incisura scapulae
5. Processus coracoideus5. Processus coracoideus
6. Cavitas glenoidalis6. Cavitas glenoidalis
7. Tuberculum infraglenoidale7. Tuberculum infraglenoidale
8. Margo lateralis/axillaris8. Margo lateralis/axillaris
9. Margo medialis/vertebralis9. Margo medialis/vertebralis
10. Margo superior10. Margo superior
11. Angulus inferior11. Angulus inferior
12. Facies articularis acromii12. Facies articularis acromii
13. Fossa subscapularis13. Fossa subscapularis
14. Facies costalis14. Facies costalis
15. Collum scapulae15. Collum scapulae
1
2
5
15
6
7
8
9
14
11
3 13 10 4 12 OS SCAPULAOS SCAPULA1. Acromion1. Acromion
2. Angulus acromialis2. Angulus acromialis
3. Angulus superior3. Angulus superior
4. Incisura scapulae4. Incisura scapulae
5. Processus coracoideus5. Processus coracoideus
6. Cavitas glenoidalis6. Cavitas glenoidalis
7. Tuberculum infraglenoidale7. Tuberculum infraglenoidale
8. Margo lateralis/axillaris8. Margo lateralis/axillaris
9. Margo medialis/vertebralis9. Margo medialis/vertebralis
10. Margo superior10. Margo superior
11. Angulus inferior11. Angulus inferior
12. Facies articularis acromii12. Facies articularis acromii
13. Fossa subscapularis13. Fossa subscapularis
14. Facies costalis14. Facies costalis
15. Collum scapulae15. Collum scapulae
1
2
5
15
6
7
8
9
14
11

OS CLAVICULAOS CLAVICULA(kiri)(kiri)
1. Extremitas acromialis1. Extremitas acromialis
2. Extremitas sternalis2. Extremitas sternalis
3. Facies articularis acromialis3. Facies articularis acromialis
4. Facies articularis sternalis4. Facies articularis sternalis
5. Linea trapezoidea5. Linea trapezoidea
6. Tuberculum conoideum6. Tuberculum conoideum
7. Impressio ligamenti costoclavicu7. Impressio ligamenti costoclavicu--
larislaris
2 1 OS CLAVICULAOS CLAVICULA(kiri)(kiri)
1. Extremitas acromialis1. Extremitas acromialis
2. Extremitas sternalis2. Extremitas sternalis
3. Facies articularis acromialis3. Facies articularis acromialis
4. Facies articularis sternalis4. Facies articularis sternalis
5. Linea trapezoidea5. Linea trapezoidea
6. Tuberculum conoideum6. Tuberculum conoideum
7. Impressio ligamenti costoclavicu7. Impressio ligamenti costoclavicu--
larislaris
4 7 6 5 3

OS HUMERUSOS HUMERUS
1. Caput humeri1. Caput humeri2. Collum anatomicum2. Collum anatomicum3. Tuberculum majus3. Tuberculum majus4. Tuberculum minus4. Tuberculum minus5. Collum chirurgicum5. Collum chirurgicum6. Crista tuberculi minoris6. Crista tuberculi minoris7. Crista tuberculi majoris7. Crista tuberculi majoris8. Tuberositas deltoidea8. Tuberositas deltoidea9. Sulcus nervi radialis9. Sulcus nervi radialis10. Facies posterior10. Facies posterior11. Facies anterior lateralis11. Facies anterior lateralis12. Facies anterior medialis12. Facies anterior medialis13. Margo lateralis13. Margo lateralis14. Margo medialis14. Margo medialis15. Fossa radialis15. Fossa radialis16. Fossa coronoidea16. Fossa coronoidea17. Fossa olecrani17. Fossa olecrani18. Epicondylus lateralis18. Epicondylus lateralis19. Epicondylus medialis19. Epicondylus medialis20. Capitulum humeri20. Capitulum humeri21. Trochlea humeri21. Trochlea humeri22. Sulcus nervi ulnaris22. Sulcus nervi ulnaris
1
2
5
9
10
13
14
17
18
19
22
3
4
6
7
8
12
11
15
16
20
21
OS HUMERUSOS HUMERUS
1. Caput humeri1. Caput humeri2. Collum anatomicum2. Collum anatomicum3. Tuberculum majus3. Tuberculum majus4. Tuberculum minus4. Tuberculum minus5. Collum chirurgicum5. Collum chirurgicum6. Crista tuberculi minoris6. Crista tuberculi minoris7. Crista tuberculi majoris7. Crista tuberculi majoris8. Tuberositas deltoidea8. Tuberositas deltoidea9. Sulcus nervi radialis9. Sulcus nervi radialis10. Facies posterior10. Facies posterior11. Facies anterior lateralis11. Facies anterior lateralis12. Facies anterior medialis12. Facies anterior medialis13. Margo lateralis13. Margo lateralis14. Margo medialis14. Margo medialis15. Fossa radialis15. Fossa radialis16. Fossa coronoidea16. Fossa coronoidea17. Fossa olecrani17. Fossa olecrani18. Epicondylus lateralis18. Epicondylus lateralis19. Epicondylus medialis19. Epicondylus medialis20. Capitulum humeri20. Capitulum humeri21. Trochlea humeri21. Trochlea humeri22. Sulcus nervi ulnaris22. Sulcus nervi ulnaris
1
2
5
9
10
13
14
17
18
19
22
3
4
6
7
8
12
11
15
16
20
21

OS ULNAEOS ULNAE1. Olecranon1. Olecranon
2. Incisura trochlearis2. Incisura trochlearis
3. Processus coronoideus3. Processus coronoideus
4. Incisura radialis4. Incisura radialis
5. Crista supinatoris5. Crista supinatoris
6. Tuberositas ulnae6. Tuberositas ulnae
7. Foramen nutricium7. Foramen nutricium
8. Margo posterior8. Margo posterior
9. Margo anterior9. Margo anterior
10. Margo interossea10. Margo interossea
11. Facies anterior11. Facies anterior
12. Facies posterior12. Facies posterior
13. Kaput ulnae13. Kaput ulnae
14. Circumverentia articularis ulnae14. Circumverentia articularis ulnae
15.Processus stiloideus15.Processus stiloideus
16. Facies medialis16. Facies medialis
1
2
3
10
12
4
5
6
7
8
9
11
13
14
15
16
OS ULNAEOS ULNAE1. Olecranon1. Olecranon
2. Incisura trochlearis2. Incisura trochlearis
3. Processus coronoideus3. Processus coronoideus
4. Incisura radialis4. Incisura radialis
5. Crista supinatoris5. Crista supinatoris
6. Tuberositas ulnae6. Tuberositas ulnae
7. Foramen nutricium7. Foramen nutricium
8. Margo posterior8. Margo posterior
9. Margo anterior9. Margo anterior
10. Margo interossea10. Margo interossea
11. Facies anterior11. Facies anterior
12. Facies posterior12. Facies posterior
13. Kaput ulnae13. Kaput ulnae
14. Circumverentia articularis ulnae14. Circumverentia articularis ulnae
15.Processus stiloideus15.Processus stiloideus
16. Facies medialis16. Facies medialis
4
5
6
7
8
9
11
13
14
15
16
8 9 12 11 10

OS RADIUSOS RADIUS1.Fovea articularis capituli radii1.Fovea articularis capituli radii2. Circumverentia articularis radii2. Circumverentia articularis radii3. Collum radii3. Collum radii4. Tuberositas radii4. Tuberositas radii5. Foramen nutricium5. Foramen nutricium6. Margo interossea6. Margo interossea7. Margo anterior7. Margo anterior8. Facies posterior8. Facies posterior9. Facies anterior9. Facies anterior10. Processus stiloideus10. Processus stiloideus11. Incisura ulnaris11. Incisura ulnaris12. Sulcus mm. extensorum carpi12. Sulcus mm. extensorum carpi
radialiumradialium13. Sulcus m. extensoris policis13. Sulcus m. extensoris policis
longilongi14. Sulcus mm. extensoris14. Sulcus mm. extensoris
digitorum et extensoris indicisdigitorum et extensoris indicis15. Margo posterior15. Margo posterior16. Facies lateralis16. Facies lateralis
2
3
4
11
14
13
12
1
5
6
7
8
9
10
OS RADIUSOS RADIUS1.Fovea articularis capituli radii1.Fovea articularis capituli radii2. Circumverentia articularis radii2. Circumverentia articularis radii3. Collum radii3. Collum radii4. Tuberositas radii4. Tuberositas radii5. Foramen nutricium5. Foramen nutricium6. Margo interossea6. Margo interossea7. Margo anterior7. Margo anterior8. Facies posterior8. Facies posterior9. Facies anterior9. Facies anterior10. Processus stiloideus10. Processus stiloideus11. Incisura ulnaris11. Incisura ulnaris12. Sulcus mm. extensorum carpi12. Sulcus mm. extensorum carpi
radialiumradialium13. Sulcus m. extensoris policis13. Sulcus m. extensoris policis
longilongi14. Sulcus mm. extensoris14. Sulcus mm. extensoris
digitorum et extensoris indicisdigitorum et extensoris indicis15. Margo posterior15. Margo posterior16. Facies lateralis16. Facies lateralis
2
3
4
11
14
13
12
5
6
7
8
9
10
6 7 8 15
9
16

OSSA CARPALIAOSSA CARPALIA(kanan)(kanan)
1. Os schapoideum1. Os schapoideum2. Os capitatum2. Os capitatum3. Os trapezoideum3. Os trapezoideum4. Os trapezium4. Os trapezium5. Os lunatum5. Os lunatum6. Os triguetrum6. Os triguetrum7. Os pisiforme7. Os pisiforme8. Os hamatum8. Os hamatum9. OSSA METACARPALIA9. OSSA METACARPALIA10. OSSA DIGITORUM:10. OSSA DIGITORUM:
a. phalanx proximalisa. phalanx proximalisb. phalanx mediab. phalanx mediac. phalanx distalisc. phalanx distalis
ventral
9
10
OSSA CARPALIAOSSA CARPALIA(kanan)(kanan)
1. Os schapoideum1. Os schapoideum2. Os capitatum2. Os capitatum3. Os trapezoideum3. Os trapezoideum4. Os trapezium4. Os trapezium5. Os lunatum5. Os lunatum6. Os triguetrum6. Os triguetrum7. Os pisiforme7. Os pisiforme8. Os hamatum8. Os hamatum9. OSSA METACARPALIA9. OSSA METACARPALIA10. OSSA DIGITORUM:10. OSSA DIGITORUM:
a. phalanx proximalisa. phalanx proximalisb. phalanx mediab. phalanx mediac. phalanx distalisc. phalanx distalis
1
2
4
3
dorsal
5
6
7
8

SISTEM ALAT GERAKSISTEM ALAT GERAKANGGOTA BADAN ATASANGGOTA BADAN ATAS

Prinsip dasar terjadinya suatu gerakan:Prinsip dasar terjadinya suatu gerakan:
1.1. Otot harus kontraksi dan menyilangi sendi (kecualiOtot harus kontraksi dan menyilangi sendi (kecualiyang melekat pada kulit atau organ tubuh)yang melekat pada kulit atau organ tubuh)
2.2. Gerakan saat kontraksi otot: insersioGerakan saat kontraksi otot: insersio origoorigo3.3. Sendi: bisa satu aksis/lebihSendi: bisa satu aksis/lebih4.4. Posisi persilangan otot thd aksisPosisi persilangan otot thd aksis arah gerakan.arah gerakan.5.5. Otot dapat menyilangi lebih dari satu aksis sesuaiOtot dapat menyilangi lebih dari satu aksis sesuai
dengan jumlah aksis pada sendi yang disilanginyadengan jumlah aksis pada sendi yang disilanginya6.6. Otot dapat menyilangi satu sendi (monoartikuler),Otot dapat menyilangi satu sendi (monoartikuler),
dan menyilangi lebih dari satu sendi (polyartikuler)dan menyilangi lebih dari satu sendi (polyartikuler)7.7. Bidang gerakan otot selalu tegak lurus denganBidang gerakan otot selalu tegak lurus dengan
aksisnya.aksisnya.
Prinsip dasar terjadinya suatu gerakan:Prinsip dasar terjadinya suatu gerakan:
1.1. Otot harus kontraksi dan menyilangi sendi (kecualiOtot harus kontraksi dan menyilangi sendi (kecualiyang melekat pada kulit atau organ tubuh)yang melekat pada kulit atau organ tubuh)
2.2. Gerakan saat kontraksi otot: insersioGerakan saat kontraksi otot: insersio origoorigo3.3. Sendi: bisa satu aksis/lebihSendi: bisa satu aksis/lebih4.4. Posisi persilangan otot thd aksisPosisi persilangan otot thd aksis arah gerakan.arah gerakan.5.5. Otot dapat menyilangi lebih dari satu aksis sesuaiOtot dapat menyilangi lebih dari satu aksis sesuai
dengan jumlah aksis pada sendi yang disilanginyadengan jumlah aksis pada sendi yang disilanginya6.6. Otot dapat menyilangi satu sendi (monoartikuler),Otot dapat menyilangi satu sendi (monoartikuler),
dan menyilangi lebih dari satu sendi (polyartikuler)dan menyilangi lebih dari satu sendi (polyartikuler)7.7. Bidang gerakan otot selalu tegak lurus denganBidang gerakan otot selalu tegak lurus dengan
aksisnya.aksisnya.

Aksis posisi otot gerakanAksis posisi otot gerakan
thd aksisthd aksis
Sagital medial/inferior adduksiSagital medial/inferior adduksi
lateral/superior abduksilateral/superior abduksi
Transversal anterior/superior fleksi/antefleksiTransversal anterior/superior fleksi/antefleksi
posterior/inferior ekstensi/dorsofl.posterior/inferior ekstensi/dorsofl.
Longitudinal medial/anterior endorotasiLongitudinal medial/anterior endorotasi
lateral/posterior eksorotasilateral/posterior eksorotasi
origo
Aksis posisi otot gerakanAksis posisi otot gerakan
thd aksisthd aksis
Sagital medial/inferior adduksiSagital medial/inferior adduksi
lateral/superior abduksilateral/superior abduksi
Transversal anterior/superior fleksi/antefleksiTransversal anterior/superior fleksi/antefleksi
posterior/inferior ekstensi/dorsofl.posterior/inferior ekstensi/dorsofl.
Longitudinal medial/anterior endorotasiLongitudinal medial/anterior endorotasi
lateral/posterior eksorotasilateral/posterior eksorotasi
insertio
Arahgerakan
insertio