wolff-kishner İndirgenmesihilminamli.baun.edu.tr/lisanssem/ls2008-2009/kazim... · yükseltgenme...

Wolff-Kishner

İndirgenmesi

• Kimyasal reaksiyonlar gerçekleşirken atomlar arasındaki bağlar çözülür ve başka bir düzende yeniden sıralanır.

• Organik reaksiyonların çoğunda atomlar arasındaki bağlar parçalanırken kısa ömürlü

bileşikler oluşur.

Genel olarak;

Yükseltgenme

–

İndirgenme Reaksiyonları

Yükseltgenme

ve indirgenme reaksiyonları katılma, eliminasyon

ve sübstitüsyon

reaksiyonları

ile birlikte yürüyen değişimleri içerir.

İnorganik kimyada yükseltgenme

elektron kaybetme; indirgenme ise elektron kazanma olarak tanımlanır.

Organik bileşikler de yükseltgenme reaksiyonlarına girerler; ancak bunlar için tam

bir elektron transferinden söz etmek mümkün değildir.

Elementel

atomun yükseltgenme

sayısı sıfır kabul edilir.

Karbonun kendinden daha elektronegatif bir grupla bağ

yapması

yükseltgenme; daha

az elektronegatif bir grupla bağ

yapması

ise indirgenme olarak isimlendirilir.

Organik bir bileşiğe hidrojen bağlanması her zaman bir indirgenmedir.

Deoksijenasyon

(oksijenden kurtarma):

Karbonil grubunun (C=O)

CH2 ye indirgenmesi

için iki metot vardır. Bunlar;

Wolff-Kishner

indirgenmesi :(eğer indirgenecek molekül derişik baz

çözeltisinde kararlıysa).

Clemmensen

indirgenmesi :(eğer indirgenecek molekül sıcak asit çözeltisinde kararlıysa).

Wolff-Kishner

indirgenmesi :Karbonil grubuna sahip bileşiklerde,

(aldehit, keton) karbonil grubunu yok etmek için kullanılan bir indirgeme çeşididir. Bazik ortama karşı

dayanıklı

olan grupların

indirgenmesinde kullanılır. Bazik ortamda hidrazinle yapılan bir tepkimedir. İlk başta oksijenin bağlı

olduğu karbona hidrazin

bağlanır. Daha sonra da izole edilerek hidrazinden kurturulur.

Mekanizma;

Clemmensen

indirgenmesi :

Aldehit ya da ketonlarda karbonil grubunu indirgemek amacıyla kullanılan bir indirgeme çeşididir. İndirgenmek istenen molekülün asidik ortamda Zn-Hg ile tepkimesi ile olur. Asidik ortama karşı

dayanıklı

olan grupların

indirgemesinde kullanılır.

Wolff-Kishner

indirgenme mekanizması

Bir başka açıdan Wolff-Kishner

mekanizması;

Bazı

örnekler;

Aşağıdaki çok basamaklı

dönüşümü

gerçekleştirirken yapılan indirgenme tepkimesi bir Clemmensenindirgenmesi mi yoksa bir Wolff-Kishner

indirgenmesi

mi olmalıdır? Açıklayın..

O

S

O

O

OH

O ONH2

O CH3a) b) c) d)