twórcze metody i techniki pracy - womgorz.edu.pl · wielorakie inteligencje: językowa...
Post on 18-Jun-2018
222 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Twórcze metody i techniki pracy nie tylko z uczniem zdolnym
Na lekcjach odpowiada się na pytania, których uczniowie sobie nigdy nie postawili (Lew Wygotski)
Jeśli będziesz ciągle robił to samo, co zawsze robiłeś, zawsze otrzymasz to, co zawsze otrzymywałeś. Jeśli
to, co robisz, nie działa, zrób coś innego.
Twórcze metody i techniki pracy
nie tylko z uczniem zdolnym
Krzysztof J. Szmidt swoją książkę: Trening kreatywności. Podręcznik dla pedagogów, psychologów i trenerów grupowych opatrzył mottem:
Tym wszystkim aktualnym i byłym uczniom, którym – tak jak mnie wychowawcy matematycy przez całe lata wmawiali, że ‚nic z nich nie będzie.
Tym wszystkim krytykom, którzy z krytyki tego, co stworzyli inni ludzie, uczynili sens swego życia i motor kariery naukowej. Krytykujcie, ale najpierw twórzcie!
Twórcze techniki i metody pracy nie tylko z uczniem zdolnym
Cele:
• rozwijanie uczniowskiej kreatywności mające na celu uatrakcyjnienie procesu edukacyjnego
• promowanie strategii edukacyjnej, która często wychodzi poza mury szkoły, jest z jednej strony przygodą, z drugiej uczy samodzielności
i niezależności myślenia
• stymulowanie do rozwijania swoich pasji i zainteresowań
• Uświadomienie , czym jest kompletnie nowe spojrzenie na motywację
• promowanie takiego rodzaju aktywności edukacyjnej, która w przyszłości zapewni młodym ludziom łatwiejszy wybór drogi życiowej
Postawa nauczyciela w procesie kształcenia ucznia Nauczyciel to nie tylko osoba o dużej wiedzy, ale także o szczególnych
kompetencjach poznawczych i osobowości, umiejąca efektywnie stymulować rozwój poznawczy uczniów. Nauczyciele powinni charakteryzować się dużą dojrzałością i doświadczeniem, posiadać także zdolności twórcze.
Postawa nauczyciela w procesie kształcenia ucznia
Przykłady twórczego podejścia nauczyciela do obowiązków zawodowych to:
- brak szablonowości w organizowaniu lekcji,
- poszukiwanie własnego stylu pracy i systematyczne jego doskonalenie,
- samokształcenie w celu jak najlepszego przygotowania merytorycznego,
- stosowanie coraz to lepszych sposobów kontroli wiedzy uczniów,
- wykorzystywanie posiadanych środków dydaktyczno-wychowawczych w sposób nowatorski,
Postawa nauczyciela w procesie kształcenia ucznia
- stwarzanie sytuacji, w których uczeń musi wykazać się myśleniem twórczym, inwencją i samodzielnością,
- aprobowanie i zachęcanie uczniów do wyrażania własnych opinii oraz różnych dróg analizy tego samego zadania dydaktycznego,
- pełnienie roli doradcy i organizatora procesu uczenia się
-spontaniczne reagowanie na potrzeby ucznia.
Twórcze metody/techniki pracy
Twórcze metody/techniki przynoszą pozytywne efekty w pracy z każdym uczniem. Ich efektywność zależy od doboru metod do celów lekcji, stopnia trudności treści nauczania oraz motywacji wynikającej z zainteresowań i pasji uczniów.
Twórcze techniki i metody pracy
nie tylko z uczniem zdolnym
1. Jaki powinien być nauczyciel XXI wieku?
Powinien mieć wysokie kompetencje merytoryczne, stawiać sobie za cel nabycie przez uczniów umiejętności koniecznych do funkcjonowania we współczesnym świecie, w szczególności rozumowania i argumentowania. Dla uczniów jest przewodnikiem cieszącym się zaufaniem. Potrafi odpowiedzieć na wyzwania współczesności. Jest zafascynowany przedmiotem i swoją pasją zaraża uczniów. Zachęca ich do działania i eksperymentowania, do wysuwania hipotez i ich weryfikowania. Rozwija autonomię ucznia, pozwala mu na prezentowanie własnego stanowiska i wsłuchuje się w to, co uczeń mówi. Ponadto właściwie wykorzystuje technologie informacyjno-komunikacyjne do wspierania rozwoju myślenia uczniów.
za: Raport o stanie edukacji 2013
Kompetencje XXI wieku
Współczesny świat wymaga od uczniów zestawu nowych umiejętności, dzięki którym będą oni mogli w pełni korzystać z praw i możliwości rozwijającego się społeczeństwa wiedzy.
Rodzi to potrzebę wygenerowania kompetencji XXI wieku.
Kompetencje XXI wieku
1. Kreatywność i innowacyjność
2. Krytyczne myślenie i rozwiązywanie problemów
3. Komunikowanie
4. Kolaboracja-współpraca w ramach grupy/ społeczności
5. Alfabetyzm informacyjny ( umiejętności wyszukiwania, analizowania i zarządzania informacją)
6. Alfabetyzm medialny ( umiejętność korzystania z cyfrowych mediów)
7. Sprawność posługiwania się narzędziami technologii informacyjno-komunikacyjnej, czyli ICT,
8. Elastyczność i adaptacyjność ( umiejętność dostosowania się do zmieniających się warunków)
9. Inicjatywa i samodecydowanie o swoim życiu
10. Umiejętność funkcjonowania w zróżnicowanym i wielokulturowym środowisku
11. Produktywność
12. Umiejętności liderskie i odpowiedzialność
Kreatywność a motywacja
Wewnętrzna motywacja Wpływ nagród na działania (Efekt Sawyera: praktyki, które mogą albo zmienić zabawę w pracę, albo pracę w zabawę)
Doświadczenie:
Wyłonienie grupy dzieci, które najchętniej spędzały wolny czas na rysowaniu
Podział przedszkolaków, które bardzo lubiły malować na trzy grupy:
1. Grupa „oczekująca nagrody”. Powiedziano dzieciom, że za sporządzenie rysunku, otrzymają imienne dyplomy. Spytano, czy chcą rysować, żeby tę nagrodę dostać.
2. Grupa „nie oczekująca nagrody”. Zapytano dzieci, czy chcą rysować. Jeśli się na to zdecydowały, po ukończeniu rysunków naukowcy wręczyli im dyplom ”dobrego zawodnika”.
3. Grupa „bez nagrody” . Naukowcy spytali grupę, czy chcą coś narysować, ale nie obiecywali dyplomów, ani nie dali im ich na końcu.
Wewnętrzna motywacja
Wyniki
Po dwóch tygodniach od eksperymentu podczas czasu wolnego na zabawę nauczycielki znów rozłożyły kartki papieru i mazaki, a naukowcy potajemnie obserwowali dzieci.
Wynik
Najchętniej rysowały te z grupy 2. i 3., tj.
”nie oczekujące nagrody:” oraz „bez nagrody”. Dzieci z grupy 1., te - które spodziewały się nagrody i ją dostały – rysowały niechętnie. Zadziałał efekt Sawyera: nagrody zmieniały zabawę w pracę. Nagrody warunkowe – jeśli to zrobisz, dostaniesz tamto – miały negatywny wpływ na aktywność dzieci.
Dlaczego?
Nagrody typu „jeśli- to” wymagają od ludzi, by zrezygnowali z części swej autonomii. Najważniejsza jest wewnętrzna motywacja. Wiąże się ona z przyjemnością i zainteresowaniami!
za: Daniel Pink, Drive. Kompletnie nowe spojrzenie na motywację
Jak myślimy?
Ćwiczenie „świeczka”(Karl Duncker, lata trzydzieste XX wieku); wykorzystywane po dzień dzisiejszy podczas różnych eksperymentach w naukach behawioralnych
Wariant 1.(6 osób)
Przymocuj świeczkę do tablicy w taki sposób, żeby wosk nie kapał
na stół. Do dyspozycji masz: świeczkę, trochę pluskiewek i zapałki.
Wariant 2. – patrz film (wpływ nagród na myślenie twórcze)
Kreatywność a motywacja
Daniel H. Pink, Drive. Kompletnie nowe spojrzenie na motywację, wyd. Studio Emka, Warszawa 2012 http://www.ted.com/talks/dan_pink_on_motivation/transcript?language=pl (18 min.)
Wyobraźnia jest ważniejsza od wiedzy. Albert Einstein
W pewnym okresie życia, Einstein regularnie prowadził zajęcia na uczelni, jeden z jego studentów ze zdziwieniem stwierdził: - Panie profesorze, pytania na tegorocznym egzaminie były takie same jak w latach poprzednich! - To prawda - powiedział Einstein - lecz w tym roku odpowiedzi są inne.
Myślenie konwergencyjne
Dedukcja – rodzaj rozumowania logicznego, mającego na celu dojście do określonego wniosku na podstawie założonego wcześniej zbioru przesłanek. Rozumowanie dedukcyjne w odróżnieniu od rozumowania indukcyjnego jest w całości zawarte wewnątrz swoich założeń, to znaczy nie wymaga tworzenia nowych twierdzeń czy pojęć, lecz jest tylko prostym wyciąganiem wniosków. Jeśli jest przeprowadzone poprawnie, zaś zbiór przesłanek nie zawiera zdań fałszywych, to wnioski wyciągnięte w wyniku rozumowania dedukcyjnego są nieodparcie prawdziwe i nie można ich zasadnie zakwestionować.
Myślenie dywergencyjne
dywergencyjne myślenie psychol. proces myślowy zakładający wiele punktów widzenia i obejmujący liczne możliwości problemu, bez troski o "poprawną" odpowiedź czy "logiczny" układ; por. konwergencyjne myślenie.
Kreatywność to działanie nierutynowe
Staś uczeń I klasy gimnazjum
Płynąc przez morza liczb, Na statku ze wzorów, Wyławiając trójkąty i kwadraty, Matematyk myśli, Rozwiązuje problemy, Oblicza raty w banku, A sama matematyka, królowa nauk, W koronie z wielokątów foremnych, Dzierżąc berło z pierwiastków i potęg, I jabłko niewiadomych, Dumnie kroczy po dywanie z wykresów, Najściślejsza ze wszystkich nauk.
Kreatywność to działanie nierutynowe
Historia
Nauczyciel: Co zdarzyło się po śmierci Bolesława Krzywoustego?
Uczeń: Nie zdążyłem, doszedłem do I wojny światowej.
Spotkanie Kulinaria
Akcja PARK(ING) DAY odbywa się co roku w trzeci piątek września, kiedy mieszkańcy
miast na całym świecie przekształcają pojedyncze miejsce parkingowe w przestrzeń
przyjazną mieszkańcom. Przynoszą leżaki, montują stoliki, rozkładają trawę,
spędzają wspólnie czas, jedząc, rozmawiając, czytając książki – ot, taka
manifestacja, która ma pokazywać, że w przestrzeni publicznej najważniejsi są
ludzie. Projekt rozpoczął się w 2005 roku w San Francisco od przekształcenia
parkingu samochodowego w miejsce wypoczynku, w którym odbyła się otwarta
dyskusja o rosnącej przewadze samochodu nad człowiekiem w przestrzeni
miejskiej. Od tej chwili coraz więcej parkingów na świecie raz w roku zmienia swoje
oblicze, przyciągając uwagę mieszkańców i inicjując dyskusję na temat jakości
przestrzeni publicznej. PARK(ING) DAY to rocznie niemal 1000 przekształcanych w
zielone oazy parkingów – w ponad 160 miastach w 35 krajach, na 6 kontynentach.
K. Sabacińska, Jak tworzyć samego siebie?
• Chodzi o to, by wychowanie było na każdym etapie rozwoju człowieka procesem uświadamiania mu jego wielkości, możliwości samodzielnego myślenia, twórczego działania i autentycznej umiejętności odczuwania świata, by edukacja stanowiła proces ciągłego uświadamiania jednostce, jak wysoko mogą ją ponieść jej własne skrzydła .
• K. Sabacińska, Jak tworzyć samego siebie? [on-line] http://www.vulcan.edu.pl/eid/archiwum/1999/08/jak.html [data dostępu 02.2006r.]
• Kinga Sabacińska – psycholog, UAM w Poznaniu
Uczenie się jest grą
Uczenie się jest najwspanialszą i dającą najwięcej radości grą na świecie.
Wszystkie dzieci rodzą się z takim przekonaniem i pielęgnują je, dopóki nie przekonamy ich, że nauka jest ciężką i nieprzyjemną pracą.
Niektóre dzieci nigdy nie dają się o tym przekonać i przechodzą przez życie, wierząc, że nauka jest wspaniałą grą. Takich ludzi nazywamy geniuszami.
Glen Doman
Rusz głową
Stephen R. Covey (ur. 24 października 1932 w Salt Lake City, zm. 16 lipca 2012 w Idaho Falls) – autor bestsellerowych pozycji na temat przywództwa, rozwoju osobistego, twórca teorii 7 nawyków skutecznego działania, mówca motywacyjny.
Słynna myśl: Wszystkie największe odkrycia i wynalazki są rezultatem odważnego wyjścia poza konwencjonalne, tradycyjne myślenie. Przykład - K. Kolumb
Rusz głową
Andrzej Szczeklik, Kore, s.116 – lektura
Andrzej Tadeusz Szczeklik
– polski lekarz, naukowiec, profesor Kliniki Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, pisarz eseista i filozof medycyny, wiceprezes Polskiej Akademii Umiejętności, animator Akademii Młodych
"PAUeczka Akademicka". (Wikipedia)
Data i miejsce urodzenia: 29 lipca 1938, Kraków
Data i miejsce śmierci: 3 lutego 2012, Polska
Rusz głową
Władysław Kopaliński, Koty w worku czyli z dziejów pojęć i rzeczy, Intuicja w nauce – s.402-403 – lektura Władysław Kopaliński (1907–2007)polski leksykograf,
tłumacz, wydawca. (Wikipedia)
Dwie półkule naszego mózgu
mowa
logiczne myślenie
liczenie
zdolności matematyczne
szeregowanie
lewa półkula
rymy
rytm
muzyka
obrazy wyobraźnia
prawa półkula
Rodzaje inteligencji
Howard Gardner – amerykański psycholog, specjalista z dziedzin psychologii kognitywnej i psychologii uczenia się, wykładowca m.in Harvardu. Znany jest jako twórca teorii inteligencji wielorakiej. (Wikipedia)
Rodzaje inteligencji
wielorakie inteligencje:
Językowa
Matematyczno-logiczna
Wizualno-przestrzenna
Muzyczna
Przyrodnicza (naturalistyczna)
Interpersonalna
Intrapersonalna
Kinestetyczna(ruchowa)
Egzystencjalna (dziewiąty typ - nie został jeszcze przez Gardnera dodany do klasyfikacji), dot. rozważań na tematy życia, śmierci, sensu istnienia itd.
Główne założenia teorii Howarda Gardnera
Każda osoba posiada wszystkie rodzaje inteligencji, rozwinięte w różnym stopniu.
Tworzą one profil inteligencji niepowtarzalny dla innych jednostek.
Profile te są dynamiczne i zmieniają się w trakcie rozwoju jednostki.
Wszystkie inteligencje współpracują ze sobą w różnych konfiguracjach.
Inteligencje można rozwijać poprzez różnorodne ćwiczenia.
Rozwojowi inteligencji wielorakich sprzyja taka organizacja środowiska
szkolnego i domowego, która zapewnia wielointeligentne funkcjonowanie.
Howard Gardner
Zdaniem H. Gardnera najważniejszym wkładem jaki może wnieść oświata do rozwoju dziecka, jest dopomożenie mu w znalezieniu dziedziny:
która najbardziej odpowiada jego talentom
w której będzie w przyszłości kompetentnym fachowcem
Myślenie twórcze
Myślenie twórcze – proces poznawczy prowadzący do wyników dotychczas nieznanych i społecznie wartościowych, tzn. wyników użytecznych w aspekcie poznawczym, etycznym i estetycznym (Józef
Kozielecki)
Twórczy, znaczy jaki?
Każdy z pomysłów w zadaniach twórczych
oceniany jest ze względu na trzy kryteria: płynność,
giętkość i oryginalność.
płynność – to łatwość wytwarzania pomysłów,
giętkość – to gotowość do zmiany kierunków myślenia,
oryginalność – to zdolność do tworzenia elementów nietypowych, niespotykanych.
wrażliwość na problemy – to krytyczne dostrzeganie wad, braków, luk i niedostatków w ludzkich działaniach i rzeczach z perspektywy różnych postaci; myślenie o tym, co by można zrobić lepiej lub piękniej bez ulegania starym nawykom.
I.P. Guilford, Natura inteligencji człowieka
Myślenie twórcze
Eksperyment – uruchamianie pokładów twórczych (za: K. Gozdek – Michaelis, Rozwiń
swój genialny umysł)
Co blokuje naszą kreatywność?
• Sztywność w spostrzeganiu, myśleniu i wykorzystywaniu obiektów; przywiązanie się do jednego sposobu myślenia
• Skłonność do natychmiastowego oceniania swych pomysłów – wewnętrzna cenzura; porównywanie się do innych, zazdrość;
• Przekonanie, że nie jestem twórczy i nigdy nie będę. Każdy może twórczo myśleć. I można się tego nauczyć!!!
• Grupa i jej procesy – rywalizacja, onieśmielenie wobec innych; brak jasnych zasad w grupie; rozproszenie odpowiedzialności.
Zasady sprzyjające twórczości
Zasada pomocniczości:
Złem jest pozostawianie uczniów samych sobie, jak i roztaczanie nad nimi nadmiernej opieki.
Zasada autodeterminacji:
Im więcej instrukcji i zobowiązań przed wykonaniem zadania, tym mniej oryginalne i nowatorskie jego rozwiązanie.
Wiesław Andrukowicz, Wokół fenomenu i istoty twórczości
Zasady sprzyjające twórczości
Zasada autokreacji
Konieczne jest ustalenie hierarchii obiektów
i działań, które pozwalają nam być sobą i tych, które temu przeszkadzają, np. należy pamiętać o wyznaczeniu granic ingerencji innych w nasze życie, planowaniu tego, co „niemożliwe”, a ważne; uwierzeniu w swoje możliwości wyjścia poza stereotypy i otwarcie się na nieznane do końca zdolności kreowania świata i siebie; trzymaniu się wyzwań rozumu i własnej intuicji itd.
Wiesław Andrukowicz, Wokół fenomenu i istoty twórczości
Zasady sprzyjające twórczości
Zasada stymulowania zdolności.
Grunt pod podstawy i przekonania, które hamują późniejszy rozwój umysłowy i twórczy, przeszkadzają w osiągnięciu sukcesów społecznych, przygotowywany jest przed ukończeniem piątego roku życia. Na szczęście, proces stymulowania rozwoju intelektualnego, wolicjonalnego i emocjonalnego nie kończy się tak gwałtownie jak zaczyna.” Neurościeżki” rozwijają się jeszcze dosyć dynamicznie u nastolatków, szczególnie, te które kierują emocjami i intuicją .
Wiesław Andrukowicz, Wokół fenomenu i istoty twórczości
Metody stymulujące myślenie twórcze
• Abstrahowanie –wyróżnianie w wybranych obiektach (przedmiotach, zjawiskach, procesach )tylko pewnych ich aspektów czy cech a pomijanie innych.
• Dokonywanie skojarzeń – operacja myślowa polegająca na uruchamianiu procesu asocjacyjnego, którego istotą jest nieprzewidywalność. Preferowane są tu skojarzenia nietypowe oraz zaskakujące,
• Rozumowanie dedukcyjne – zgodne z przyjętymi zasadami logiki. Opiera się ono na wyciąganiu wniosków na podstawie wystarczającego zestawu przesłanek, wynikających z powszechnie obowiązujących praw.
Metody stymulujące myślenie twórcze
• Rozumowanie indukcyjne/analogie – polega na wyciąganiu wniosków z niepełnego zbioru przesłanek. Rozumowanie to w znacznym stopniu zawiera w sobie element zgadywania, domyślania się i wyciągania informacji niepełnych. Jest ono oparte na analogiach.
• Metaforyzowanie – operacja myślowa polegająca na dostrzeganiu związku między dwoma obiektami, podobnie jak w analogii, ale na podstawie wysublimowania określonej cechy ukrytej w obiektach.
• Transformowanie – dotyczy symbolicznego zmieniania wybranych parametrów przedmiotów, procesów lub stanów rzeczy
• Twórczy projekt edukacyjny
ZAGADKA EINSTEINA
• 5 ludzi zamieszkuje 5 domów w 5 różnych kolorach. Wszyscy palą papierosy 5 różnych • marek i piją 5 różnych napojów. Hodują zwierzęta 5 różnych gatunków.
• Pytanie: Kto hoduje rybki? Norweg zamieszkuje pierwszy dom Anglik mieszka w czerwonym domu Zielony dom znajduje się po lewej stronie domu białego Duńczyk pija herbatkę Palacz Rothmansów mieszka obok hodowcy kotów Mieszkaniec żółtego domu pali Dunhille Niemiec pali Marlboro Mieszkaniec środkowego domu pija mleko Palacz Rothmansów ma sąsiada, który pija wodę Palacz Pall Malli hoduje ptaki Szwed hoduje psy Norweg mieszka obok niebieskiego domu Hodowca koni mieszka obok żółtego domu Palacz Philip Morris pija piwo W zielonym domu pija się kawę
Odpowiedź
Dom 1 Dom 2 Dom 3 Dom 4 Dom 5
Narodowość Norweg Duńczyk Anglik Niemiec Szwed
Kolor domu żółty niebieski czerwony zielony biały
Co pali ? Dunhille Rothams Pall Mall Marlboro Philip Moris
Co pije ? woda herbata mleko kawa piwo
Co hoduje ? koty konie ptaki RYBKI psy
Rozgrzewka twórcza
Ćwiczenie –papuga premiera
Jeden z uczestników sesji w myślach literuje alfabet, drugi mu przerywa. Litera, na której pierwszy się zatrzymał staje się pierwszą literą ciągu przymiotników, którymi można w interesujący sposób opisać „papuga premiera”. Próbują po kolei wszyscy uczestnicy grupy.
• np. papuga premiera jest czerwona
• papuga premiera jest ciekawska
• papuga premiera jest ................
• papuga premiera jest.................
• papuga premiera jest.................
Rozgrzewka twórcza
• Ćwiczenie – skojarzenie
Odgadnij słowo, które kojarzy się z następującymi trzema
wyrazami: 1) telefon – życie – odcinek 2) szkoła – światło – oliwa
Rozgrzewka twórcza
Ćwiczenie – podobieństwa
• Jeden z uczestników sesji losuje 2 kartki spośród przygotowanych wcześniej, na których widnieją nazwy rzeczowników. W czym są do siebie podobne te obiekty?
• np. pomidor i sandały.
odpowiedź: np. Oba są zniszczalne itp.
Rozgrzewka twórcza
Zagadka zapałczana
Jak dołożyć do tej figury 3 zapałki tak, żeby figura przedstawiała sześcian?
Zapałczany koń
Zapałkę z lewego górnego rogu przesunąć (bez obracania) do miejsca, gdzie stykają się zapałki będące obecnie głową i przednimi nogami. W ten sposób koń będzie patrzał w lewo i dół.
Notowanie
Najbardziej popularnym systemem notowania jest system linearny.
Linearne notowanie to zapis takiego myślenia, które skupia się tylko na jednym zagadnieniu i wybiera spośród milionów informacji przebiegających przez nas mózg tylko te, które mają z tym zagadnieniem związek.
Mapy Myśli to system notowania, który pobudza w niespotykany dotąd sposób obie półkule mózgu.
Prawa pamięci
Mówi się, że „jeden obraz wart jest tysiąca słów”. Właśnie dlatego zawsze wybieraj do nauki książki z rysunkami, wykresami, ilustracjami, zdjęciami itp. formami graficznymi. Staraj się unikać uczenia z książki, w której jest tylko sam suchy tekst. Nauka z takiego źródła jest przeważnie dość nudna, trudna i mało efektywna.
Mapy myśli
Założenia teoretyczne Map Myśli
pojemność ludzkiej pamięci i zdolności analityczne mózgu są nieograniczone
dostęp do pokładów Twojej pamięci umożliwiają słowa klucze, które pojawiają się w pewnym kontekście skojarzeniowym
słowa klucze same w sobie są skojarzeniami. Wywołują one reakcję łańcuchową następnych skojarzeń, która u dorosłego człowieka mogłaby nigdy się nie skończyć
Mapa myśli
Zawsze w centrum umieszczaj rysunek.
Rysunki stosuj na przestrzeni całej mapy.
Używaj trzech lub więcej kolorów w centralnym rysunku.
Wykorzystuj efekt przestrzenności w rysunkach i wokół.
Stosuj litery, linie i obrazki różnej wielkości.
Uporządkuj odstępy między elementami mapy.
Używaj systemu umownych znaków.
Mapa myśli
Na każdej linii pisz tylko jedno słowo. Pisz drukowanymi literami/różnicuj wielkość liter. Słowa muszą biec wzdłuż linii. Linie muszą być tej samej długości co słowa. Centralne ramiona narysuj grubą kreską. Postaraj się, by rysunki były jak najwyraźniejsze. Postaraj się, by litery były pionowo.
Narzędzia online do tworzenia map myśli
1. bubbl.us 2. Gliffy.com 3. mind42 4. mapul 5. mindomo 6. mindmeister 7. wisemapping
Mapa myśli
Ćwiczenie
W jakich sytuacjach(do realizacji jakich treści) na lekcji swojego przedmiotu mogę wykorzystać mapę myśli? Proszę zapisać słowo kluczowe.
Techniki stymulowania twórczego myślenia
Oczywiście, na drodze do innowacyjnych rozwiązań, myślenie lateralne zapewnia tylko połowę sukcesu. Chaos i brak zahamowań służy generowaniu pomysłów. By jednak dana idea znalazła swoje miejsce w świecie realnym, musimy powrócić do myślenia wertykalnego, logicznego i analitycznego, a fantazje poddać ocenie. Problem tkwi w tym, że to drugie zazwyczaj przychodzi nam nieco łatwiej, niż mentalne skoki „w bok”. za: E. De Bono
Technika Burza pytań
Stawianie jak największej liczby pytań na wybrany temat
( sesja krótka i intensywna)
Wspólnie z uczniami poddajemy je obróbce; dzielimy na:
oczywiste
zaskakujące
łatwe
trudne
Chlorek sodu
• Związek chemiczny • Chlorek sodu – nieorganiczny związek chemiczny, sól kwasu
solnego i sodu. Czasami zapisuje się również ją jako sól kwasu solnego i wodorotlenku sodu. Stanowiący podstawowy składnik soli kuchennej, soli warzonej oraz soli drogowej. Wikipedia
• Wzór: NaCl • Gęstość: 2,16 g/cm³ • Masa molowa: 58,44 g/mol • Temperatura topnienia: 801 °C • Temperatura wrzenia: 1 413 °C • Klasyfikacja: Sole • Rozpuszczalniki: Woda, Metanol, Kwas mrówkowy, Gliceryna,
Glikol propylenowy, Formamid, Amoniak
Technika Burza pytań
Shel Silverstein, Clarance ew.książeczki; uczestnicy stawiają pytania; omówienie
Halo
• halo (gr. hálos, „tarcza słoneczna”) – zjawisko optyczne zachodzące w atmosferze ziemskiej obserwowane wokół tarczy słonecznej lub księżycowej. Jest to świetlisty, biały lub zawierający kolory tęczy (wewnątrz czerwony, fioletowy na zewnątrz), pierścień widoczny wokół słońca lub księżyca. Zjawisko wywołane jest załamaniem na kryształach lodu i odbiciem wewnątrz kryształów lodu znajdujących się w chmurach pierzastych piętra wysokiego (cirrostratus) lub we mgle lodowej. Różne rodzaje kryształów lodowych, możliwych ustawień w powietrzu i dróg optycznych w kryształach sprawia, że występuje wiele efektów halo.
• Najczęściej występuje tzw. małe halo o rozmiarze kątowym 22°, powstające przez załamanie na powierzchniach kryształów o kącie łamiącym 60°. W atmosferze polarnej lub w przypadku atmosfer planetarnych możliwe są okręgi halo o innych promieniach, jeżeli kryształy lodu mają kształt inny niż sześciokątne kolumny lub płytki (np. sześciany). Rzadziej widoczne bywa duże halo o rozmiarze kątowym 46°, powstające podczas załamania światła na krawędziach kryształów do siebie prostopadłych (kryształy lodu mają budowę graniastosłupa prostego o podstawie sześciokątnej).
• Wielkość halo określa się na podstawie rozmiarów kątowych[1]. W zależności od punktu obserwacji efekt halo tworzą różne, tego samego kształtu, kryształy w chmurze, oświetlone w ten sam sposób. Do zjawiska nie sposób się zbliżyć, bo jest ono specyficznym obrazem Księżyca lub Słońca. Pozorna odległość do halo wynosi więc odpowiednio: ok. 400 000 km albo ok. 150 mln km. Natomiast zasięg widoczności halo określony jest przez rozmiar chmury, na której rozprasza się światło.
Nosorożec
• Nosorożce, nosorożcowate (Rhinocerotidae) – rodzina dużych ssaków nieparzystokopytnych.
• Ciało koloru siwego, masywne, ciężkie, okryte grubą skórą, prawie całkowicie pozbawioną włosów, kończyny słupowate, trójpalczaste, zakończone kopytami. W okolicy nosowej jedno lub dwa rogowe wyrośla, pierwsze osadzone na kości nosowej, drugie (jeśli występuje) na kości czołowej. Oczy i uszy małe. Skóra bez gruczołów łojowych i potowych, podzielona na twarde płyty.
• Tryb życia głównie nocny. Żyją głównie samotnie, rzadziej parami lub rodzinami (samica z młodzieżą). Samica po 13-16-miesięcznej ciąży rodzi 1 młode co 3-4 lata. Zamieszkują sawanny i zarośla Afryki i Azji Południowo-Wschodniej.
• W XIX wieku nosorożce zaliczano do rzędu gruboskórych, wraz ze słoniami i hipopotamami, obecnie zaliczane są do podrzędu gruboskórców (Ceratomorpha) w rzędzie nieparzystokopytnych (Perissodactyla)
II Rzeczpospolita
• II Rzeczpospolita (II RP) – Rzeczpospolita Polska w latach 1918–1945, od odzyskania suwerenności (1918) do wycofania uznania międzynarodowego dla Rządu RP na uchodźstwie (1945), które było konsekwencją wykonania porozumień między mocarstwami wielkiej trójki zawartymi na konferencji jałtańskiej (1945)[4][5].
• Nazwa podkreśla ciągłość z I Rzecząpospolitą (1569–1795), zlikwidowaną traktatami rozbiorowymi zawartymi pomiędzy Austrią, Prusami i Rosją w drugiej połowie XVIII wieku (1772–1795). Urzędowym językiem II Rzeczypospolitej był polski, a walutą początkowo marka polska, a od 1924 złoty polski. Od 1939 roku, po agresji III Rzeszy i ZSRR, państwo znalazło się w stanie okupacji wojennej, posiadało jednak organy władzy państwowej i siły zbrojne, działające równolegle w podziemiu (Armia Krajowa) i na uchodźstwie (Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie).
• W czasie II wojny światowej (1939–1945) terytorium państwowe II Rzeczypospolitej było okupowane przez Niemcy, ZSRR, Słowację i Litwę[6]. II Rzeczpospolita zachowała suwerenność państwową[7], w stosunkach dyplomatycznych reprezentowana była przez Rząd RP na uchodźstwie, który uzyskał schronienie w Paryżu (do 1940), a następnie w Londynie[7].
• Większość terytorium Rzeczypospolitej Polskiej anektowanego przez Związek Radziecki i Litwę w 1939 została w 1945 wcielona do Ukraińskiej SRR, Białoruskiej SRR i Litewskiej SRR[
Pojęcia związane z kołem
• Koło otwarte to koło bez brzegu czyli ograniczającego je okręgu. Pojęcie to często pojawia się w analizie matematycznej w teorii funkcji zmiennej zespolonej. "Zwykłe" koło dla odróżnienia nazywa się wtedy kołem domkniętym.
• Cięciwa koła to odcinek o końcach na brzegu koła.
• Promień koła to:
• odcinek z jednym końcem na brzegu koła, a drugim w środku koła;
• długość tego odcinka.
• Średnica koła to:
• cięciwa przechodząca przez środek koła;
• długość tej cięciwy, czyli podwojona wartość promienia koła.
Złota liczba
• Ma ona piękne (piękne = złote) i bardzo ciekawe własności. Liczba ta pojawia się w wielu zagadnieniach, problemach i sytuacjach, zarówno matematycznych jak i z życia codziennego.
Złota liczba
Złota wartość to wartość niewymierna. Jakie jest jej przybliżenie dziesiętne?
Jeśli masz zwykły kalkulator otrzymasz wartość 1,61803398.
Za pomocą kalkulatora naukowego możesz otrzymać 1,6180339887.
Za pomocą arkusza kalkulacyjnego otrzymasz 1,61803398874989 - sprawdź to w swoim arkuszu.
Złoty podział
Złoty podział (łac. sectio aurea), podział harmoniczny, złota proporcja, boska proporcja (łac. divina proportio) – podział odcinka na dwie części tak, by stosunek długości dłuższej z nich do krótszej był taki sam, jak całego odcinka do części dłuższej. Innymi słowy: długość dłuższej części ma być średnią geometryczną długości krótszej części i całego odcinka.
Złote proporcje
Rysunek Leonarda da Vinci przedstawia złote proporcje ludzkiego ciała(Człowiek witruwiański).
Złote proporcje
Zadanie
Znajdź, na podstawie rysunku Leonarda da Vinci, złote proporcje ludzkiego ciała.
Złote proporcje
Odpowiedź
Leonardo da Vinci zauważył, że ciało człowieka zbudowanego proporcjonalnie jest wpisane w kwadrat i w koło. Taki kwadrat
i koło wyznaczają prostokąt ABCD, który dla człowieka
o prawidłowych proporcjach jest złoty, czyli wysokość człowieka
do długości dolnej części ciała (od pępka w dół) jest złotą liczbą (stosunek długości dolnej części ciała do górnej jest również złotą liczbą).
http://www.jakubas.pl/matematyka/1/zlota-liczba.htm
Warto też obejrzeć:
http:// www.youtube.com/watch?v=wb7kPaM8cfg (Mirosław Zelent, Leonardo Fibonacci i ciąg Fibanacciego. Złoty podział. Boska proporcja. Matematyka jest wszędzie, 25 minut)
http://www.zobaczycmatematyke.krk.pl/003-Golonka-Kalwaria/index.html#FI
6 myślowych kapeluszy
Edwarda de Bono przypisał kapeluszom
6 różnych sposobów myślenia. Kapelusze różnego koloru symbolizują różne sposoby postrzegania problemu, jego analizy, znajdowania różnych rozwiązań i argumentowania w dyskusji.
Metoda ta jest szczególnie przydatna tam, gdzie członkowie zespołu muszą współpracować ze sobą i zgodnie ze swoimi predyspozycjami brać udział w rozwiązywaniu problemów. Myśli i poglądy przedstawione są w sposób bardzo uporządkowany. Jest to spojrzenie na analizowane zagadnienie z różnych punktów widzenia.
Czerwony kapelusz służy analizie emocjonalnej
Kieruje się emocjami
i intuicją
Zastanawia się co czuje w
związku z określoną sprawą?
Przekazuje swoje odczucia
na gorąco,
Wydaje opinie na podstawie tego, czy pomysł mu się podoba, czy nie
Biały kapelusz służy analizie faktów
Opinie wydaje na podstawie faktów i liczb,
Nie poddaje się emocjom,
Podaje argumenty na płaszczyźnie rzeczowej
Żółty kapelusz jest optymistyczny
12
7
Optymista, nastawiony pozytywnie
Zastanawia się jakie wynikają z
tego korzyści i jakie sukcesy można osiągnąć?
Myśli konstruktywnie
Wskazuje na zalety i korzyści danego rozwiązania
Czarny kapelusz jest pesymistą
Nastawiony negatywnie Zastanawia się jakie występują
niebezpieczeństwa?
Zauważa tylko wady, niedociągnięcia, trudności
Krytykuje wszystkie rozwiązania
Innowator
Osoba myśląca twórczo, pomysłowa
Zastanawia się jak można
wykorzystać dany pomysł?
Podaje oryginalne nowe rozwiązania Rozważa różne możliwości
Zielony kapelusz jest twórczy
Szef grupy
Zdystansowany Kieruje dyskusją
Kontroluje przebieg spotkania
Udziela głosu poszczególnym
rozmówcom
Podsumowuje dyskusję
Niebieski kapelusz służy analizie procesu
Przygotowanie: -przygotowanie na kartkach opisu kolorów, -wykonanie 6 kapeluszy w 6 kolorach, -przygotowanie karteczek w takich ilościach, które umożliwiają podział grupy na różne zespoły (w kolorze niebieskim 2 kartki), Etap właściwy: -zaprezentowanie problemu – wybór z listy zaproponowanej przez nauczycieli -podział grupy na zespoły (dobór następuje wg kolorów), -osoby, które wylosowały kapelusze "reprezentują" kolory, -dyskusja w zespołach: ustalenie wspólnego stanowiska, -dyskusja kapeluszy - reprezentantów na forum grupy, -osoby, które wylosowały niebieskie kartki, zapisują na tablicy argumenty "za i przeciw", Podsumowanie: -podsumowanie dyskusji przez niebieski kapelusz.
Myślowe kapelusze Edwarda de Bono
Myślowe kapelusze Edwarda de Bono
Ćwiczenie1.
W. Szymborska, Ze wspomnień – lektura utworu(punkt wyjścia do sformułowania problemu)
Problem: Czy wierność małżeńska jest przereklamowana?
Zdrada – zjawisko powszechne czy ewenement ?
Myślowe kapelusze E. de Bono
W. Szymborska, Ze wspomnień Gawędziliśmy sobie, zamilkliśmy nagle. Na taras weszła dziewczyna, ach , jak piękna, zanadto piękna jak na nasz spokojny tutaj pobyt. Basia zerknęła w popłochu na męża. Krystyna odruchowo położyła dłoń na dłoni Zbyszka. Ja pomyślałam : zadzwonię do ciebie, jeszcze na razie - powiem - nie przyjeżdżaj, zapowiadają właśnie kilkudniowe deszcze. Tylko Agnieszka, wdowa, powitała piękną uśmiechem.
Myślowe kapelusze E. de Bono
Ćwiczenie 2.
Uczestnicy w grupach formułują problem:
np. Czy w Polsce powinny powstać elektrownie atomowe? Uzasadnij odpowiedź.
Jak potoczyłyby się losy świata, gdyby Adolf Hitler dostał się na Akademię Sztuk Pięknych w Wiedniu? Uzasadnij odpowiedź.
Czy sztuczna inteligencja stanowi zagrożenie dla człowieka ? Uzasadnij odpowiedź.
Co by było, gdyby ożyły elektroniczne urządzenia ? Uzasadnij odpowiedz.
Co zrobić, aby nasza szkoła/placówka może być szkołą/placówką twórczą? Uzasadnij odpowiedź.
Czy szkoła/placówka zabija kreatywność? Uzasadnij odpowiedź.
itd.
efektywne współdziałanie w zespole
podejmowanie grupowych decyzji
rozwijanie osobistych zainteresowań
uwzględnianie poglądów innych ludzi
przedstawienie własnego punktu widzenia
pozbywanie się wcześniejszych uprzedzeń i opinii dotyczących danego problemu
jednoczesne dostrzeganie bardzo wielu elementów, które zwiększają prawdopodobieństwo twórczych skojarzeń
generowanie pomysłów, których konsekwencją będzie podjęcie określonego działania, zmiana
Zalety metody
Techniki stymulowania twórczego myślenia
Oczywiście, na drodze do innowacyjnych rozwiązań, myślenie lateralne zapewnia tylko połowę sukcesu. Chaos i brak zahamowań służy generowaniu pomysłów. By jednak dana idea znalazła swoje miejsce w świecie realnym, musimy powrócić do myślenia wertykalnego, logicznego i analitycznego, a fantazje poddać ocenie. Problem tkwi w tym, że to drugie zazwyczaj przychodzi nam nieco łatwiej, niż mentalne skoki „w bok”. za: E. De Bono
Przykłady działań twórczych – dobra praktyka
Leszek Kołakowski, Kto z was chciałby rozweselić pechowego nosorożca - lektura
Wybrane techniki stymulowania twórczego myślenia
1. Jak on to zrobił – wyobrażanie sobie hipotetycznego procesu twórczego, który doprowadził do konkretnego odkrycia, wynalazku. Skupiamy uwagę ucznia na zwyczajnym przedmiocie(np. agrafka, spinacz biurowy).Uczniowie wyobrażają sobie sytuację przed wynalazkiem sytuację, która do niego doprowadziła. Dla ucznia ciekawa jest metoda tworzenia danej rzeczy; proponuje wtedy wiele ciekawych wariantów rozwiązań problemu.
Techniki stymulowania twórczego myślenia
2. Co mnie dziwi – zadajemy pytania, np. dlaczego krzesło ma taki kształt? Wiele spraw oczywistych zaczyna wtedy dziwić i wyzwala działania twórcze.
3. Ciekaw jestem czy rzeczywiście – kwestionujemy tu poglądy i wiedzę powszechnie utrwaloną, np. gry komputerowe szkodzą dzieciom. Skąd wiadomo, że szkodzą? Na co szkodzą? A może w czymś pomagają? Uczniowie sprawdzają czy potoczne sądy i opinie są rzeczywiście uzasadnione, czy wszystkie są prawdziwe? A może niektóre są bezpodstawne ?Wnioski dają odpowiedź na pytanie: Czy rzeczywiście, i pogłębiają zrozumienie rzeczywistości.
Techniki stymulowania twórczego myślenia
Ćw.
Wyobraź sobie, że lecisz z nosorożcem najprawdziwszym samolotem. Chcesz sprawić mu radość i pokazać najpiękniejszą tęczę, tj. taką, która ma kształt pełnego okręgu.
Ciekaw jestem, czy rzeczywiście taka tęcza istnieje? Jak wygląda? Jak powstała?
…………………………
Żebyś wiedział…
Kiedy można obejrzeć najpiękniejszą tęczę?
Tęcza oglądana z samolotu w południe tworzy pełny okrąg. Wszystkie tęcze mogłyby być pełnymi kolami, gdyby nie przeszkadzała temu Ziemia. Tęczę można zobaczyć, gdy promienie słoneczne padające zza pleców obserwatora ulegają rozszczepieniu na kroplach deszczu padającego przed nim. Wewnętrzny, intensywniejszy łuk tęczy, o promieniu 42 ͦpowstaje, gdy światło ulega jednokrotnemu wewnętrznemu odbiciu. Drugi – zewnętrzny, rzadziej obserwowany łuk o promieniu 50 ͦpowstaje, gdy światło odbija się we wnętrzu kropli dwukrotnie. Tęcze te nazywane są odpowiednio: pierwotną i wtórną. W tęczy pierwotnej kolory układają się od czerwonego na zewnątrz łuku do fioletowego wewnątrz. We wtórnej układ kolorów jest odwrotny.
Żebyś wiedział…
• Jest jednak łatwiejszy sposób na zobaczenie pełnego okręgu tęczy, sposób trochę podchwytliwy.
• Wystarczy tylko uwiecznić połowę łuku tęczy na zdjęciu nad jeziorem, a wówczas lustro wody odbije nam widok tęczy
i zobaczymy pełny okrąg. Poniżej możecie zobaczyć fotografię wykonaną właśnie takim przewrotnym sposobem w amerykańskim stanie Vermont. www.twojapogoda.pl
Techniki stymulowania twórczego myślenia
Ćw.
Wasz samolot przelatuje nad morzem. W oddali widzicie statek znajdujący się za horyzontem uniesiony ponad rzeczywisty poziom?
Ciekaw jestem czy rzeczywiście?
………………………………………………..
Żebyś wiedział…
Odp.
Jest to zjawisko mirażu morskiego, a powstaje wtedy, gdy nad chłodnym morzem temperatura powietrza rośnie z wysokości, co oznacza, że gęstość powietrza szybko maleje z wysokością. Wówczas światło odbite od przedmiotu ulega zakrzywieniu ku powierzchni morza właśnie w warstwach o mniejszej gęstości, a więc wyżej. Podobne zjawisko można czasem zaobserwować nad lądem, szczególnie w strefach polarnych.
Myślenie w bok - E. de Bono
1. Prowokacje zasłyszane
2. Prowokacje na opak
3. Prowokacje przez odrzucenie
4. Myślenie życzeniowe
5. Pomysły urągające zdrowemu rozsądkowi
Nie ma zdolności bez twórczości – twórcze techniki pracy z uczniem zdolnym w zakresie przedmiotów matematyczno-przyrodniczych
Żebyś wiedział - eksperyment
Nosorożec chce zostać ptakiem – omówienie eksperymentu
• Prezentacja zadań z zakresu fizyki zredagowanych przez grupę składającą się z jednego gimnazjalisty, jednego licealisty, dwojga studentów politechniki
• Zadania z zakresu nauk przyrodniczo-matematycznych
– propozycja nauczycielki matematyki
Żebyś wiedział - eksperyment
Pomysły urągające zdrowemu rozsądkowi
2. Nosorożec stoi u podnóża góry. Do dotarcia na górę wybrał najwyższy szczyt kontynentu afrykańskiego (5895 m n.p.m.). Jak może się dostać na ten szczyt ?
Tu: generowanie pomysłów, np. na linie podwieszony do helikoptera, ………………………………………………………………….
Żebyś wiedział - eksperyment
Zadania nie urągające zdrowemu rozsądkowi Zadanie nr 1.
Nosorożec stoi na szczycie góry. Do skoku wybrał najwyższy szczyt kontynentu (w Afryce)Co to za szczyt? Jaką ma wysokość?
Odp. Kilimandżaro, 5895 m n.p.m.
Żebyś wiedział - eksperyment
Zadania urągające zdrowemu rozsądkowi
2.Myślenie życzeniowe (E. de Bono)
Jak wspaniale byłoby, gdyby róg nosorożca zamienił się w kulinarny róg obfitości, ………………………………………………..
3.Prowokacja zasłyszana (E. de Bono)
Usłyszałem w telewizji, że odkryto fragment szkieletu nosorożca pochodzący z okresu kredy. Muszę to sprawdzić!
……………………………………………………………………………………………………….
Odp. Nosorożec włochaty pojawił się w okresie czwartorzędu (1,8 miliona lat temu); wcześniej był trzeciorzęd (60 milionów lat temu) zaś okres kredy – 120 milionów lat temu.
Żebyś wiedział - eksperyment
Zadania nie urągające zdrowemu rozsądkowi
1. Na grządce znalazłeś kość z kurczaka i fragment rogu nosorożca. Oba zanurz w naczyniu z octem. Co się stało?
Element którego ze szkieletów zmięknie bardziej?
Odp. Doświadczenie wykazało różną twardość elementów szkieletów dwu różnych organizmów. Zostały wytrącone sole mineralne. Bardziej miękka jest kość z kurczaka, bo w swojej strukturze ma więcej istoty sprężystej niż zbitej.
Żebyś wiedział - eksperyment
Prezentacja zadań grupy uczniów i studentów oraz grupy nauczycieli matematyki
Kto pocieszy skrzywdzonego nosorożca ?
Blobfish - paskudna, guzowata i galaretowata ryba wygrała konkurs na oficjalną maskotkę Towarzystwa Ochrony Brzydkich Zwierząt (Ugly Animal Preservation Society). To daje jej prawo do tytułu najbrzydszego zwierzęcia świata. Czym więc martwi się nosorożec?
Dobre zadanie w zakresie twórczego działania to…
Dobre ćwiczenie STWARZA Dobre ćwiczenie ZAWIERA
1………………………………….. 1…………………………………..
2………………………………….. 2…………………………………..
Dobre ćwiczenie WYMAGA Dobre ćwiczenie UNIKA
1………………………………….. 1…………………………………..
2………………………………….. 2…………………………………..
Jakub Perelman
Born December 4, 1882
Białystok, Congress Poland
Died March 16, 1942 (aged 59)
Leningrad, Soviet Union
Krzysztof J. Szmidt, Trening kreatywności
Książka warta polecenia: Trening kreatywności. Podręcznik dla pedagogów, psychologów i trenerów grupowych
tu:
Rozgrzewka twórcza – ćwiczenia wstępne
Twórcze widzenie świata – ćwiczenie myślenia pytajnego
Twórcze łączenie – ćwiczenie myślenia kombinacyjnego
Twórcze przekształcenie – ćwiczenie myślenia transformacyjnego
Kreatywność zaawansowana – metody twórczego rozwiazywania problemów
Autor opatrzył ją mottem:
„Tym wszystkim aktualnym i byłym uczniom, którym – tak jak mnie wychowawcy matematycy przez całe lata wmawiali, że ‚nic z nich nie będzie”.
„Tym wszystkim krytykom, którzy z krytyki tego, co stworzyli inni ludzie, uczynili sens swego życia i motor kariery naukowej. Krytykujcie, ale najpierw twórzcie!”
Przykłady działań twórczych – dobra praktyka
Trening twórczości z komputerem
www.ore.edu.pl/...ore/index.php
Małgorzata Jabłonowska
Zakład Metodologii i Pedagogiki twórczości
Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie
Trening twórczości z komputerem.
Założenia teoretyczne i przykłady zadań
Bibliografia
1. Ciekawa geometria, Jurij Perelman,Wyd. Państwowe Zaklady Wydawnictw Szkolnych,
Warszawa 1953
2. „Metody heurystyczne. Twórcze rozwiązywanie problemów”, Jan D. Antoszkiewicz, PWE,
Warszawa 1990
3. „Psychologia twórczości”, Edward Nęcka, Wyd. GWP, Gdańsk 2003
4. Sześć kapeluszy myślowych”, Edward de Bono (bdw)
5. „Trening twórczości”, Edward Nęcka, Jarosław Orzechowski, Aleksandra Słabosz, Błażej
Szymura, Wyd. GWP, Grańsk 2008
6. „Techniki organizatorskie w rozwiązywanie procesów zarządzania”. Zofia Mikołajczyk,
7. PWN, Warszawa 1999
8. „Twórcze rozwiązywanie problemów”, Tony Proctor, Wyd. GWP, Gdańsk 2002
9. „Trening kreatywności”, Krzysztof J. Szmidt, Wyd. Helion, Gliwice 2008
10. „„Techniki Kreatywności”, Matthias Nollke, Wyd. Fleshbook
11. „Zadanie, metoda, rozwiązanie”, Andrzej Góralski (red.), Wyd. Naukowo-Techniczne, Warszawa
1984
12. Zajmująca fizyka, Jurij Perelman,Wyd.Władysława Bąka, Łódź-Wrocław 1949
13. http://mozgowiec.pl
14. http://www.grylogiczne.pl
Dziękuję za uwagę i życzę wielu twórczych pomysłów!
kontakt:
Małgorzata Tyszkiewicz
–kinsultant WOM-u w Gorzowie Wlkp.
tel.95 72 16 124
malgorzata.tyszkiewicz@womgorz.edu.pl
top related