toliman i dai pin1s - wantok...
Post on 13-Nov-2018
219 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Namba 76 Trinde, 19 Septemba 1973 Prais 104
TOLIMAN I DAI PIN1S
Mista Matias Toliman,Tokman bilong YunaitetP.ati na Lida bilongOposisen, I dai pinislong apinun bilong Fonde, de námba6 bilongmun Septemba. Em i gat48 krismas tasol.
Em I stap insait longkibung bilong HausAsembli na I laik go dringimwanpéla glas wara longliklik rum kaikai. Hiaem i plum nogut na Ipundaun. Dokta Taureka,Minista bilong Helt, nabikbrata Stanis Tolimantupela i bringim MatiasI go kwiktaim long haussik.Tasol ol dokta i nomap stretim sik bilonghat o pam bilong em naem i dai long hap pastn.
Spika,Mista Holloway,i kisim dispela nius nai tok save longol memba i stap kibung yetlong Haus Asembli. 01 ikalap noguttruna wantui stapim kibung bilongol. Planti i ran i golong haus sik bilonglukim Matias Toliman.
Long neks de AsbisopCopas bilong Port Moresby I mekim wanpela bikpela lotu misa na planti blkpela man na membaI stap long en.
Long Sarere balus Ikarim bodi bilong MistaToliman I go 1on Rabaulna taim ol I kamap,samting olsem 7000 pipelI sanapkrai na son.
Monsignor George BataNantha tu bilong DaiosIs
bilong Rabaul I iekimbikpela misa bilongplanim man long Paparatava na ol i planim bodi bilong Mista Tolimanlong Bitakapuk matmatklostu long Kokopo.
Mista Mornison,Minista bilong ol Tenitoribilong Australia, wantaim Mista JohnsonNamba Wan Gavman bilongyumi, Namba Wan MinistaMista Somare,na22 mem-ba bilong Haus Asemblii bin kamap pinls longson wantaimMatilda Toliman na 7-pela pikinini
Planti planti .gutpelatok amarnas na son ikam long olgeta kainbikpela man bilong Papua Nu GininaAustraliabilong onaim Mista Ma-
tlas Tollman.Mama i bin kanim Ma
tias long yIa 1925 longBltakapuk.Em I skul longkatolik misin na I laikgoskul long pris.Tasolwoa I kamap na pasImrot bilong em.
Long yla 1953 em Itnen long tlsa. Dlspelataim sik I daunim em,Tasol em i kirap bek naI stap long wok katekisna tlsa map long 18yIa olgeta.
Mista Toliman I binwlnlm ileksen olgetatalm em I nesis longkamap memba bllong gayman. Namba wan talm emI win long 1964, blhaingen long 1968, na long1972 tu.
Kwlktaim tnu em i binkislm bikpela nambanawok ‘Insait long dipatmen bilong edmlnistretana bilong dlpatmenbIlong ediikesen.
Em I kamap namba wanMlnista bilong Edukesenlong PapuaNu GinI.
Long yia 1971 em Iklslm wanpela medal olI kolim CBE long hanbilong kwln, long wanememibin meklm plantikaln gutpela wok bilonghelpim pipel na kantnl.
Bikpela son tru Ibin daunlm olgeta pipelbilong Papua Nu GinIlong dispela Indai bIlong Mista Toliman. 01-geta plak I flal namellong plak mas map wanpela de olgeta.Em I makbllong son bilong gavman long wanpela bikpela man Indal pinis.
God i ken bleslm Mista Toliman, em man bilong hatwok tnu.
Taim Mista Matias Toliman i Minista bilong Edukesen, em i kamap papa trubilong 01 skulmanki bilong olgeta hap bilong Papua Nu Gini.
Publ.by Wantok Publications Inc.P.O.Box 396,Wewak. Phone 86.2488
Dia Edita.- Mi C.P.Nisbet I laik tok beklong ol bisop bilongMisin bilong Luteran.
Nogut planti yupela ilukim pas bilong milong Wantok Niuspepa namekim pianti toktok tumas. Mi bin mekim toklong mekim em i tru mipopala. Tasol hap tokml mekim em i stret tu,bikos mi hanim sampelatok long maus bilongsampela man, na tu milukim sainpela pepa tu.
Olsem na ml rait longWantok Nius. Na saposkain tok olsem ml raitlong Nu Gini Luteranbaxnbai ol ± rausim. Misave gut long Nu GiniLuteran em i save raus-im planti iok i go longNu Gin± Luteran.
Nau mi laik tokimbrata Dadok Tamasen. Yubrata Dadok yu ‘na mi,mitupela I save mekimwok misin bilong yumibihainim arere bilongnaznbis tasol. Sapos yuna ml lusim nambis naI go insait long bus,bal Luteran memba longMadang Distrik bai Ikamap planti. Yu lukim3-pela Patrol Pos longbus bilong Madang, Bundl, Aiom, Simnbai, RamuSap Distrik. Husat bal± wok long dispela? Ating yu na ml tasol yuml no iai]c lusim gutpela sup bliong pis,.Olsemna yuini I stap longnamnbis tasol. Mi iuk±mwok bllong Lae naFlnschhafen em ± go in-salt long bus. Lae Distrik nau ± skruim gutinsait long hap bilongPapua,naol Finschhafen
Madang Distrik. Insaitlong Sa±dor Sap Distrikwanpela Serket Tapen emples wok bilong Madang,na hap bllong BanaraSeketemtu hap wok bIlongyu Madang. Tasolyu ± stap we? Pies bilong wok misin bilongyu Madang em ± l±kliktru arere long soiwaratasol.
Nau ml askim yu, bra-ta Dadok Tamasen.‘Hamaswokman bll9ng Madang olI wok mls±n long 3-pelabrata distrik long Hallans, Goroka, Chimbu naMt. Hagen? Sapos yu save long ol, orait tokimmi.
Yes brata Dadok Tamasen, ml tokim yu, yu ino bin wok bipo long NuGini Luteran. Yu jolnimdispela wok long 1972tasol. Olsem na yu nosave gut long sampelapas na tok ± go long NuGInI Luteran na edita ±no putim na ± no stretim tu na -rauslm tasol.Na narapel samtlngedita i no stietlm sampela popaia bliong emlong Nu Glnl Luteran.Mi save long yu,yu statlong dispela wok asdetasol.
Trü ml no wokman ta-
Sapos yu gat tok,yu raitim sotpela tasol. Sapos yu raitimlongpela, bai mipela i sotim. Yu mas raitim nem bilong yutru long olgeta pas i kam long mipela. Sapos yu no laikmipela i prinim nem bilong yu tru,orait yu raitim wanpelanarapela nem bilong yu.
BEKIM TOK I mekim wok m±sln I kami go insait tru long
BILONG BISOP Wantok. TasolGini Luteran mlsalim leta.
sd, ml save ml wanpelaKristen man, memba bi-long Elcong. Olsem nawanem samting ml lukimlong sios bilong yumi,ml gat rait long toktoklong leta na I go long
long Nuno map
WAR! LONGSELP GAVMAN
MR. C.P. Nisbet,Madang.
01 a. r ba.kpela taun,tasol ol buska-
DIa Edita.- Nau ml naka maski, yum± bal Istap gut.
Tasol long dIspeiataim ml bilip olsem.Bai blkpeia trabel 1kirap na kllim man na
gat bikpela wan trulong Papua Nu Gini ±laik kisim seip Gavmanna independens.
Long wanem ml wanolsem? 01 Minista Nambawan, o namnba tu o plan-ti bikman bilong PapuaNu Gini ol I no savelong Insait long vilespipel. 01 i no savelong wanem kain wan ohevl I stap long ol.Wanemn kain pilim ± staplong bel bilong ol, oli no save
Oralt,pasln ml± go pas
tu.long dispela
save ólsem;Manlong Papua Nu
raun longG±ni ol I go
baut na l i no maptru long ol wanskIn bIlong 01. I tru, gavmanI gat pawa na ol bal Ibihalnim lo tasol 11k-11k taim tasol bal paitI km na ol I sindaunolsem bipo.
Toktok bllong paltsampela taim ml yet mlharlm long yau bilongml tu. Planti taim mlhanim long redlo na oltaun ol ± kllim man nabaut, ol draiva tu ±bamim ka nabaut.
Ml billp olsem dispela ol I putim dinaulong ol arapela laIn.
Anapela ± laik kilimlaIn bilong em oralt,arapela 1 laik I laikbeklm dispela bai paitI go blkpela tru.
Tasol wanpela samtingtu, ol kaunsil bilongples ol I go long miting, orait ol 1 gosindaun nating na harimmaus bliong wanpelastrongpela kaunsll ±laik nupela rot. Na tu,memba bilong Haus Asem-bli em ± go sindaun nating long Pont Noresbyna hanim tok bilongnamnbawan man i go paslong Papua Nu GIni.
Maus bilong em I nesa
bikpela taun olsem Lae,Rabaul, Madang, Wewak,Goroka, Buka, Mt. HagenDaru, Popondetta ol Ilukim plantl wokman namen bllong Papua NuGInI na ol I tlngtlnglong ol map tru.
Long dlspela samtlngml soni tnu. Long wanemml gat son olsem? 01dispela man i go paslong plpel I stap longsab dlstnik ol ± notingting, oll no tingIm ol plpel 1 stap In-salt long ol Patrol Posna ol i no tingim olpela man bllong bipo. 01i no gat save na ol Idoti man tnu.
Na tu ol i no tlngting long ol sampelapipel ol I no gat skul.
WANTOK - Trlnde, 19 Septemba1973 Pes 2
na ol memba natlng I nogat toktok. Long wanemol I pret long ol blkman bllong ol.
MI tlngting lopg dlspela na ml save ianItnu long wanem blhainmipela bal slndaun guto ml no save tasol.
Dispela wan bllongml, ml autim. Em tasolwarl na bèl hevi bilongml.
Yapua KinapeasiUsa/Kagua. S.H.D.
KAIJNSIL NOBRUKIM LO
Dia Edita.- Mi gatwanpela wan long olkaunsil, i save pulimol mankl long takislong ples.
Sapos wanpela skulboiI olsem 13 yia o olsem12 yla, na em i binpinisim standet 6 bIlong em na em I staplong ples na em bal IEakis.
Tasol em I no stnet.Na olsem wanem em I kenpainlm mani we na em Iken takis.
Em I manki na em i nomap long wok long timba.
WAN PAPA NAWAN MAMA
Dia Edita.- Wanpelasamting oltaim ml putimyau long Redlo Monobena mi hanim long pas Ikam long ol pipel.
01 man bilong Siasina sampelanambis ma?iolsem Bukawa, oltaim ol± kros long singsingsia bilong ol.
Na mlpela man bilongbus, mipela I amamastasol long hanim singsing sia bllong ol.
Long wanm mipela Ino save long as bilongSia. Olsem na ml toktokol Sem.
Slngsing em ± no bilong kinaplm kantn±,tnu singsing em i bilong Nu GIni yet. Tasol
yumi no ken knos longarapela bnata.
Yumi mas pas wantaimna kamap wan bnata wanmama wan papa na wanlain.
Dispela tasol bai ikinapim kantni i go hetstrong moa.
S. Yamansang/Yakam,Wantoat/Lae.
HAISKUL MAST!NGTING GUT
Dia Edita.- Mi lukimwanpela pasin i nostnet long mi, olsem nami nait long yu.
Mi laikim dispel’a tokbilong ml yu ken pninimlong Wantok Nius na olI ken lukim.
Tok bilong mi I olsem: Nau yumi tok long
kislm selp gavman naIndependens long 73 na’74.
Na ol ± tok, Tok PlesbilongPisin.skul IIngl±s, sampela I kullong Tok Ples bilongyumi stnet.
Olsem na sampelaskul I mekim paslnstnet long ol TokSkul.
Long taim so ± kamaplong Mt Hagen, ol Halskul I bosim dua. 01 1lanim, ol Ingl±s Skultasol I ken go Insaitlong so. Na ol I nausimol Tok Ples Skul I goausait long dua. Na ol± tok long ol I mas baim.
Olsem na ml tok, TokPles Skul tasol I gatmoa manl na ol I kenbairn dua na ol ± ken goinsa±t, na ol ana?elaskul ± no gat?
Em Tok Ples Skul naInglis Skul tupela Iwanka4.n. Na bllong wanem ol I nausIm TokPles Skul I go ausalt?
Nau yumi tok klslmselp gavman na Indepen-dens, na tok ples bIlong dispela kantrl hiaol I Tok Pisin wanpelatasol I stap.
Mi ting long dispelana ml naltim dispelapas.
Sapos wanpela ingllsI laik bekim dispelaaskim bllong ml ,onalt,em I ken beklrn. Bal mlluklrn long Wantok. Miwanpela bllong Tok PlesSkul long Kentagl Mt.Hagen.
Biniec Wane.Mt. Hagen.
yumi em ± tokTasol sampela
skul long Tok
HalI noPles
TUMINITTINGTING
01 bikpela man ol ±ken wok na tu ol. maplong bairn takls.
Sapos wanpela man ±laik bekim pas b±longml, welkam tasol longem. Tebno Salmon,
Ramu Riva.
BILIPIM TOK I GAT LAIP
TRU
"B±kpela, bal mipela I go long husat? Yu gattok bilong laip I stap gut oltaim." Jon 6:68
Dispela stori i kamap long de bihain longtaim Jisas i givim kaikai long 5000 man. 01man i lukim dispela mirakel na ol i amamas trulong Jisas na i laik mekim em i kamap man hi-long givim nating bret long ol.
Tasol Jisas i noamamas. Em i askim ol:"Dispela tok i bagarapim tingting bilong yupela, a?" Em wanem tok? Yes, em i tok long bodibilong em i kaikai tru, na blut hilong em isamting tru bilong dring.
Wok Jisas i mekim long givim kaikai longplanti man, em i laik ol i lukim na hilip longdispela tok, "Mi yet, mi bret bilong laip."
Tasol planti 01 no laik bilip. Long wanem:ol i save, em i Pikinini bilong Josep. Em iKamda. Olsem na ol i lsim em na i no wokabautwantaim Jisas moa.
Na Jisas i askim ol l2-pela disaipel, "Yupela olsem wanem? Bai yupela lusim mi tu?"
Kwiktaim Pita i bekim tok, "I tru, mipela ino klia gut long tok bilong yu, tasol mipela ibin lukim planti pasin bilong yu, na p1antitok yu bin autim klia long mipela. Olsem dispela tok tu, bai mipela laik bilipim. Mipelano ken lusim yu."
Dispela naispela tingting i kam long wanpela naispela buk ol i kolim WOK4BAUT WANTAIM JISAS. Pasto YanadabingAPO i edita, naKristen Buk Senta, Madang i save salim. Igut yu kisim wanpela.
WANTOK - Tninde, 19 Septemba1973 Pes 3
storibilongtumbunáTalinga I Kamap
We PastaimWanpela men I kanim
nupela pikinInI na Islip I stap long haus.Man bllong em I go wantairn ol sampela plpelol I go slngsing longwanpela ples.
Long nait blakbkis Ikam kaikalpikInIni diwai anene long haus b±-long em. I no blakbokIstnu em I dewel I kamglaxnan long em olsem namenl I ting em blakbokis na I knosim em.
Na dewel ± tokim em yukukim hap sospen longpala. Onait dispela meri ± kuklm hap sospenlong paia nau. Na blakbokisI tok hap i tanhap I no tan na menI Itok o dewel bai ± kaikal ml ya. Na blakboklsi kam insalt long hauswantaim em tupela I pa-it nogut tru.
Na dewel I klllm em Ikaikaim em wantaim nupela plklnlni na em Iputim bun bilong tupelalong haus. Na susa bi-
long em i katim na ±klslm I go tromoi longman bllong em I staplong singsing.
Em I tnomol ± go an-tap long gras bllongem na em i tlng wanemsamting ± pundaun longhet bIlong em. Na em Iklsim luklrn na I tok omenl bllong ml ± nogutplnis.Mobeta ml mas go.
Oralt em I kislm susana I go long pies. Em Igo na i luklm meme bIlong saksak na I subimsusa aninit long memebllong saksak. Na em Igo long haus lukim menli no stap. Na em I gobek ± lalk klslm susatasol nogat I kamap olsem Talinga.
Olsent na nau I gattalinga long meme bilong saksak talm olmenl I wasim saksak.
Stoni bllong miMagdalena N. Tango,C . M. Yandugen/Nuku/WSD
4*- 4 41!$
4. J’ 4i.
SKUL BILONG STUAKIPAKopnatlv Koles long
Port Moresby I statlong 17 Septemba longgivim skul long ol manna men I save bosimtnetstua.
Skul hja baI go maplong 4 wik naolmanmenlI lalk kam I mas balmlong $40.
Long Wewak I gat kainskul bilong stuaklpa Ibin winim wan yla pinis
na I nanim 2-pela stuanau. I go gut tnu.
bk Amamas Long KaunsilMista Paulus Anek,
Mlnlsta bilong Tok SaveI tenkyu na tok.amamaslong ol lokal gavmankaunsll long wanem ol Iwok gut wantalmol lokalredlo stesIn. 01 tu Ibnlnglm wan na tingting bllong ol manmenlI kajn long stesin.
WOKABAUT WANTAIM
BUK 4 NAU EM I REDI
JISAS
WOKABAUT
tn mun tn mun. Olsem na nau dispela em namba foa
WANTAIM
na bal I pinis.
JISAS em i wanpela gutpela
hap map yu stat long Oktoba I go map long Desemba
buk tru na em I bin kamap
WOK ABA UTTAI
Ahri4’ .1Ift;WL 14
long hatwok bilong yumi
Vu ken bairn dispela buk long dispela 4.pela bukstua:
Papuà Niugini yet. Pasto
Vanadabing Apo em i wok
KRISTEN
edita long en. Dispela buk
em I bilong helpim olgeta
BUK SENTAP.O. BOX 222, MADANG
Kristen famili long lotu bi,
P.O. BOX 215, KUNDIAWA
long ol long olgeta de.
P.O. BOX 718, LAE
Na dispela buk em bal I kamap 4.pela hap map olsem
MT. HAG’N CHRISTIAN BOOKSHOP
P.O.B0X78MT. HAGEN
Order No. 121 Price: 3O
WANTOK - Tninde, 19 Septemba1973 Pes 4
Dispela marasin bliong kllnim tis, ol I kolim long "COLGATE". Smelbilong em i switmoa yet. COLGATE I nap long rausim ol Iiklik pipiabilong kaikai i pas long tis bilong yu. I klinim tu retpela pipia bilongbuai long tis.Sopos yu usim COLGATE bilong klinim tis bilong yu long olgeta del,bal tis bilong yu I stap kiln oltaim.Yu nap painim dispela marasin COLGATE bilong klinim tis long plantistua long hap yu stap. Em I gutpela marasin tru bilong lukautim oltaimtis biIong yu.Sopos yu go long stua yu askim long COLGATE marasin bilong klinimtis.
SWITA!
WANTOK - Trinde, 19 Septemba1973 Pes 5
Namba wan samting Ibin helplm Nu GInI Ikamap wanpela kantrl emItok pisln. Pastaim oltisa na katekls na evansells I pnet trulong goaut longol p1-pel I gat nanapela tokpies. Long wanem saposyuml hanlm sampela manI sknaplm narapela tokpies na yumI no maphanim, yumi ting ol isutIm tok long yumI o Itok egens long yumi.
Long mun Ogas yumilukim blkpela Hagen So.Samting olsem 100,000
pipel bilong Hagen naEnga na Simbu na WahgiI bin bung singsingwantaim. Bipo long 10-pela yla yuml no mapmekim kain pilal olsem.Bilong wanem? Long wanem nau 01 map toktokwantaim. Bipo nogat. Emtok pisin I mekim.
TOKPISIN BUNGIM OL.Long bigin yet,tok
pisir I kinapim dispelawok long bungim ol kalnkaln plpel. Long yla1901 katolik misin longhap bildng Madang I gatwokboi bilong 24 kain
Yu ken tanimwantaim
olkain kaikai
kain tok pies I katirnlain long plantesin.Sapos i no gat tok pisin,ol i no Inap wok longwaneni ol i no map toktok wantaim.
01 dispela plnistalmboi I bringim dispelanupela tok bol I golong pies bilong ol. Na01 tu I putim arnpelanupela tok insait longtok pisin yet. Em hiasampela tok I kamaplong ol kain kain tokpies biiong Nu Ginj:masalai, sumatin, kaukau, sanguma, limbum,buka, kiau, iikiik.
Oisem yumi lukim tokplsin I bungim olgetakain tok pies insaitlong en.
BEKIM SAMPELATOKOrait, nau iT laik
tnalm bekim tok bilongsampela waitman01 1 nolalklm tru tok plsln.
Sampela man hia I save lap long en na tokem i no tok pies tru...em i hapkas samting, emI glaman samtlng na emI wanpela iespasln bIlong paulim tok Ingllstasol. Long oigeta 10-pela tok o wot long tokplsln,8-peia I kam longtok ingils tasol.
Olsem na oi dlspeiabIrua bliong tok plsinI tok: yu luklm. . .em Iknanki tok ingils tasoina I luk na i krai longyau olsem tok bilong oipikinlni.
NOKRANKI TOKINGLISTaim ml hanim dispela
kaln mauswarabliong oidlspela kain savenian,misave kirapim wanpelapilal bilong semim ol.
MI save kisirn 5 dolana putlm long tebol naml grisIm na traim ol.Mi tokim oi : sapos wan-peia bliong yupeia oiman biiong tok Ingllsem map long kolim 5-peia toko wot bliongtok I’nglis I no kamaplong narapeia tok pies,orait, em i ken klsImdlspela 5 dola.
01 1 traim traim tasol ol i no map. Yuluklm: ol I no Inappainlm 5-pela tok tasolna I gat samting olsem800 tausen tok o wotlong tok inglls.
Orait, nau ml tanimkwesten I go long ol:Oisem wanem? Nau yupelaI laik tok, tok ingllsem I no wanpela trupeiatok pies long wanemem I kisim kloctii olgeta tok long ol arapelatok pies? 01 1 no gattok. Na ml skruim tok Igo olsem: oralt, tokpisin tu em i wankãin.I no gat asua longen.
Onait,na ml klslm bek5 doia bliong ml, mapnau ml no Mn lusim $5olsem.
Henganofi ileksenSikispeia man i bin
putlm nem bliong kamapkendidet bilong Henganofi kiostu long Gorokalong wanem memba bIiongol, Mista Atlheml KImiI bIn dai long bagarapem I bin klsim longtrak I bamim em.
Nem bliong 01 em hia:Oto Tove, Eseyamu Paslngireha,Bono Azanlfa,Tove Tooe, Kabaya Jano,Aro Habahetihafa.
EM I N MT MGMi.. EM ASPR
MA LAWAN ?vARASMBft.ON QLt TP
MICROFINLO
stori bilong tumbuna 6
Marasin bilong Olkainman men pikinini
I mas kisim strong.
OLAO MAMA HE? BIL.otgI PEN MOA MO.& YT
I7
,‘1/
Tg41wvs ,P4% o PNS . MAMA U SMATThrAc..
WANTOK - Tninde, 19 Septemba1973 Pes 6
‘ASPRQ’
stap samting olsern 18
mail longwe long Taunb±long Lae.
01 ± kirapim d±spelaskul long nem bilongnamba 7 lain sold±a bilong Australia ± binstap pait long bikpelawoa na ± dai hia longPapua Nu G±ni.
Wanpela asos±esenbilong namnba 7 lain soldia ± stap long Australia ± bungim mani na ol± wokim d±spela skul.
Olsem nau ol ± binopim p±n±s dispelaskul
Biha±n long op±m d±spela skul ol ± g±v±md±sela skul long Gay-man bilong Papua Nu Gini. Na em i mm olsem,dispela skul ±bilongPapua Nu GIn±.
Dispela gutpela wokbilong ol soldia bilongAustralia i soim olsem,ol ± laik helpim yumi.
01 ba1usbilong mipela i save flaimoa long 200 taim long wik.
Mipela save flai i go long 40 piesbalus insait long olgeta hap bilong Papua Nu Gini.
Na wanem, em i pies trubilong mipela Ansett.
Mipela i gat sampela pailot i bindrai vim balus map 18,000 aua.
Olsem tasol, mipela I pilim mipelai save moa long flai long apuaNu Gini.
Servrig the country-sterday today& IL rrv
ANSEr AIRLINES OF PARUA NEW GUINEAin conjunction with ANSETT AIRLINES OF AUSTRALIA
AP112
Australia Soldia HelpimPapua Nu Gini
Poto antap long rait
ban sait i soim Situm
Poto antap long lep
han salt I soim ol manI rausim banis I staplong tupela bos kaving.
Tupela keying boshia i sanap long maus
bilong rot, I olsem due
bilong go insait na go
long Situm Skul.
Dispela Situm Skul ±
Mipela heipim kantriasde tude turnóra
WANTOK - Tninde, 19 Septemba1972 Pes 7
ELEPAN yumI luklm longiephan em I bin staplong Hagen So. Hia eiw Ikamap long hip kaikalbliong em. Kaukau hlaem map long pulaplm
Namba wan gavman, Mist3-pela nupela mlnlsta.tin Mlnista bilong Lo,ol Wok, na Mista PIta Lu
Mista Michael Somare Iman bllong Konos long halukim 01 dlspela hap bii
Mista Matias Toliman talm em I Mlnista bilong Edukesen, I luklm nupela
masln bliong tilim pe long ol tlsa. Mlsta McKinnon I stap wantaim em.
poto i k
bel bllOng 100 man. Tasol em I wanpela kaikaibilong dispela elepanstrét long wanpeia taim.
Elepan hIa I bin golong sip na kamap longhap bilong Rabaui. Em Ilaiklm tru long staplong kantni bllong yuml.
Mista Toilman em I memba bliong Gazelle long hap bliong Rabaul.HIa em Islndaun klbung wantalm oi wantok na I hanlm wani bllong ol.
WANTOK - Trinde, 19 Septemba1973 Pes 8
ohnson, I sanap wantaimlong lephan Mista KapuYano Belo Minista bilongsta bilong ol Pus.
toktok wantaim ol. wokng Nu Allan taim em i go
NIUSLONGPOTO
Long mun Ogas longMurray Bareks long PortMoresby Leptenan TomNiaga bilong Ambuntilong Is Sepik Distrik Imarit long haus lotubilong, ol soldia. Menbilong em, em Mis MariaDambui, em tu I bilongAmbunti yet. Maria em Iwanpela neslong PortMoresby Medikal Koles.
01 arapela ofisa I gosambai long LeptenanNiaga, poroman bilong01. Em i pasin bilongami na ol soldia.
01 1 putim narapelakain yunifom bilas Igat retpela pus.
Long poto daunbilo yuini lukim tupela einsinia ofisa bilong ami, em Leptenan Gabriel Brawa namel bilong Kundiawa na LeptenanMoses Reu bilongKavieng. Tupela,i bilong ami bilong PapuaNu Gini tasol nau tupela istaplong Casula klostu long Sydney. Em i namba wan taim tupela ofisa bilongPapuaNu Gini I go long dispela skul bilong ol ensinia. I gat soldia tu Ikam long Australia, Nu Silan, Indonesia, na Singapore.ntri.
GO ISI ISILIKLIKLong klbung bilong
Lokal Gavman Asosiesenlong Port Moresby sampela man i autim wanbilongolnaltokol ino laik gavman i harlaptumas long rausIm olwaitman na harlap putim lokal man long wokbilong em bipo em I gatsave tru. Olsem tasolbal plantl wok i pundaun.
011 tok long dipatmen bIlong helt na bilong edukesenol I binpilim pinis dispela wanI.
LAIKIMNU GINI RAISMista JeebangSlfuya,
dairekta bilong ol koprativ asoslesen, I lalkbal Papua Nu Gini yet imas planlm moa rais.
Long wanpela yiayumisave balm i!nap 47,800tan rals na yumI lusim$6,300,000 dola long en.
Mipela map wokim
OLKAIN
Long Is Sepik Distrikol map groim plantirais.
Nau olgeta kantri isot long rals na olsemprais bilong en i goantap moa.
RAIT MOA LONGPISINLong resis bilong
rait long dispela yia Iga’t 614 poem I bin kamap. Long yia i go pas Igat 35 tasol ol i binraitim long tok pislnna dispela taim I gat94 poem long tok pisin.
Mista Arek, Ministabilong Tok Save, I tokem i soim I gat moa manI laik raIt long tokplsin olsem bipo.
KALABUSLONGPLESDokta Guise I orait
long wokim sampelakalabus long ol sampelasmolpela ples bal ol Ino Xmas westim mani longbnlngim ol kalabusmanI
Autim laik bilongyu tas.ol
olkain siaolkain tebololkain basket
SAMTING blainpangal
LONGMipela ken salim long sipobalus. Raittasol igo long:
go longwe na kalabus.Em i tok sampela Se
vis plisman 0. woda maplong bosim dispela olsmolpela kalabus.
BROTKAS AIDIAMista Paulus Arek,Mi
nista bilong Tok Save,1 tok: bihain long selpgavman o1 stesin bilongABC bai brotkas i golong olgeta hap bilongPapuaNu GIni. wantaim.
Na ol lokal stesinbilong gavmanbaiskruimwok bilong brotkasim 01kain kain lokal niusinsait long wan wandlstrik.
PIPEL LAIKIM FILMMoa olsem 2000 pipel
I bin kam lukim 6-pelanupela muvi I fIlm Dipatmen bilong Nius naTok Save I bin redim.
01 plpel I laikim tumas. Nau ol I redi longgo aut long ol skul na
01 LIKLIK HAP NIUS kaunsil na samting olsem.
.Nem bilong ol muvi emhia:Bugla Yunggu stonibilong Chimbu, NesenelDe 1972.01 i1eksenl972Goroka Lokal GavmanKaunsil; olkain wok bilong Pos na Telegrap.
NO GAT SPEAPATMinista bilong Wok
Didinian, Mista lambakeyOkuk,l kros long 01 manI salim olkaIn trak naI nogatspeapat bllongol. Olsem tasol plantldnalva I lush wok natnak I stap nating.
Tasol wanpela blsnlsman bilong Hagen I tok,I gat plantl a*sua bilong dispela trabel.
Wanpela hia em J manI no save long pasinbllong odaim ol speapat. 01 1 luslm tInglong namba.Natu ol sipna baus i no savebrlngim ol i kam kwik.
nupela bisnis 1 stat
KANDACANE INDUSTRYPES-AITAPE, W.S.D.Bisnisbilong ollokal pip&stret
luj<im olprais hia Mista Waosi Wekina hetman bilong Kopratif
I yusim namba wan sok Papua Nu Gini yet I woidm.
Hia long Papua Nu Gi- na, dispe1a bisnis sok Ini I gat nupela bisnis kamap.i stat pinis. Masin bilong wokim.
Dispela bisnis hia I sok, Mista Eric Hovey Ibilong wokim sok. Sok odaim yet long Japan.em I wanpela kahn sam Mista Eric Hovey emiting olgeta de ol tisa wanpela ofisa bilong oli save yusim na raitirn Dipatmen blong ol Bisolkain samtinq long nis Devélopmen Sentablakbot. long Port Moresby.
Long hatwok bilong 01 I ken wokim waitMista Eric Hovey olsem sok na kala sok tu.
WANTOK - Trinde, 19 Septemba1973 Pes 10
distiikhilongyu kisiffi hamas maniWOKIMOL ROT NABRIS: WOKIM OL PLESBALUS:
Galp Distrlk. . .$183,738S. Distrik $393,362M.Bay Distrik. .$125,042Noten Dlstrik. . . $40,000Sauten Hailans.$747,248Morobe Dis1rIk.$486,739Madang Distrik.$923,980I.S.Distrlk... .$427,l81
W.S.Dlstrlk $96,750Isten Hallans. . $793,931Simbu Distrik. . $374,022W.Hallans... .$2,587,223Manus Distrik... . $3,638Nu Allan $124,733I.N.B.Distrik. . .$63,335W.N.D.Distrik. . $254,587Bougainville D.$348,966
WOKIMBRIS BILONGSIP:WestenDistrik. .$39,934Gaip Distrik.. . . $39,000Sentral Distrik. .$1,4l3M.Bay Distrik.. . $12,000Noten Distrik. .. . $4,431
I.S.Distrik$20,000
Nupela memba bhlongYangoru Saussla Ilektoret em I Lainus Hepau Jhnguan.EmI sanapolsem memba bllong Pe11 Asoslesen; tasol emI no Peli tru.Em I bilong Seven Asoshesen,em I nupela lain bIlong Matias Yallwan.
Jlnguan I bin wokimofls na haus kapa bIlong ol Pell’ long Marambanja tasol bihalnem I lusim ol.
Mista Jlnguan I gat35 krlsmas.Em I no bIlong Yangoru,tasol bilong pies Saure kiostulong Wewak.
Em I skul map 2-pe-la yha long katollkmhsin long WIrul. Em Isave rltim tok pisln.
Long yla 1955 em Ibin wok long Lae longCDW long masln I savebruklm ston. BIhain emi wok Inap i2-pela yiaolsem plama long Wewakna long Lispela taimem i helpim ol long
wokim Boram haus sikna Moem Bareks.
Merl bilong Lainus Idal plnls long yla 1967na em I gat 3-pela p1-kinlnl.
Em I tok1 wok bliongem tru, em I bilongautlm olgeta as bhlongtok I stap long Balbel.
Mlsta Jlnguan I klsIm 2,451 vot na em Iwinlm arapela 7-pelaman I resls long klshmples bhlong Matlas Yãliwan,em I no lalk moalong Haus Asembll.
Nupela Memba Bilong Haus
WestenDistrik. .$41,000Galp Distrik. . . .$67,718M.Bay Distrik. .$141,779Sauten Hailans.. . $3,158
W.S.Distrjk $41,910Simbu Distrik. . . $15,500WestenHailans.$106,000Nu Allan $16,000W.N.B.Distrik. .$194,952Bougainville D. . $15,239
WOKIMOL PAMWARA:S.Distrik $257,251
M.Bay Distrik.. .$50,000Noten Dlstrik. . . $60,269Isten Hallans. . .$90,248W.N.B.Distrik.. .$ll.005
WOKIMOL HAUSPAWA:Westen Distrik.. . $4,450GaIp Distrik. .. .$12,7l5Sauten Hailans. .$57,400Morobe Distrik. .$26,652
I.S.Distrik $9,000Madang Distrik..$14,000
*Lainus Hepau Jinguan
W.S.Distrlk$27,123 Simbu Distrik... .$6,000Nu Allan $34,000 WestenHailans. .$94,997Bougainville D. .$10,000 W.N.B.Dlstrlk.. .$20,000
Manus Distrik.. . $27,063
SUNJIGHT sop I wasirn ol samtingklin tru; ol doti I raus tru.
Putim ol doti kios i go dauninsait long wanpela baket wara.
WANTOK - Trinde, 19 Septemba1973 Pes 11
lokal Sista holim stia nauLong dispela taim nau
Sister Mary Veronica,C.S.N. i bosim ol lainnetif sister bilongBougainville Daioses.
01 dispela lain sister hia 01 kolim 01long Sisters of Naza
reth. Long bipo ol Ibin statim pasin bilongLokolaisesen nambawan
taim
Long yia i go pinis,Sister Mary Pauline,C.S.N. i stap narnba tubosmeri bilong ol yang-
pela men I laik kamapsister na kisim kiosbilong ol netif sister.
Nau em yet wantaimnarapela sister nem bi-long em Sister MaryMaurice, C.S.N. em tupela I save skulim ol
yangpela men i lalkkamap
sister
Long 30 Jun tupelayangpelamen 01 1 kolim Novis i mekim kontrak bilong tupela.Long tok inglis ol ±kolim long Profesen.
Antap yu lukim tupela yangpela men i mekimkontrak bilong Novis long ai bilong Katolik Sios.
Long dispela namba 2 poto hia i stap antap yülukim tupela men i raitim nem bilong tupelanamba wan taim long kisim kontrak bilong Novis.
Yu ken lukim tu Sister Mary Veronica i raitimnem bilong em long hap pepa bilong toksave longtupela Novis i ken mekim kontrak bilong tupela.bi1ong bilongol
strongiml liklikbun.. pikinini
4
swit moa olsem loll
Las poto hia I stap long lephan salt idispela tupela nupela Novis I kamap Sisterpinis. Nem bilong tupela Sister Mary GertrudeSister Mary Joanita. Tupela I kisim.klos
Yu ken lukim tu namba tu bosmeri bilong olSister na bosmeni bilong ol Novis I stap hia tu.
WANTOK - Trinde, 19 Septemba1973 Pes 12
MOA STRONGPELA 10Long 01 mun I go p1-
Is pianth palt na trael tumas I bin kamapLnsaht long oi taun.Ol;em na gavman I les p1-us na I laik woklmanpela strongpela ioua oda bhl. BIhaIn ilkIlk bai oi I paltlm toktong dlspela samtIngtong Haus Asembli.
Bal ol I toktok long-pela lo. Em hla:1. BIlong rauslm 01 mani save meklm trabel.2.BIlOng tambulm ol manlong go ausalt long hausDihaln long blknalt.3. Long bosim ol kamiian I se slndaun natlng na 1 no gat wok.. l3llong dabolhm pebilong kot.
Nambá. wan lo I givhmstrong long kot o gayuian long rauslm Inapsampelatalm, kahn kahnnan i save skrapim belbhlong phpel na skullniDl long bruklm lo nasaklm toT!z bllong kantrl.
Gavman I ken raushm me-ri n famlll bllong emtu I go longwe.
Sapos plantl palt nastllpasin I kamap longtaun, gavman I ken tambuim ol manmerl longwokabaut blhaln longblknalt. Man I gat woklong dhspela talm em imas hoilm pas o tlket.Sapos nogat, bal em ikalabus, maskl em I nomekim wanpela rorg.
Namba trl lo I tokman I no gat wok na Imeklm rong I mas balmkot Inap $50 dola na emI mas palnim sampelapbpel I wltnes long embal sindaun gut. Saposnogat, bambal olgeta Iluslm mani long em naem I mas klia.
OLI WINIM MANI GEN:
Al bert Kuanu/RabaulHerman Bal/MadangElizabeth P./MinjTim Ibanga/GorokaMalus Muren/E.S.D.
RAUSIM
Nambawan marasi nbilongólgeta pen.
WANTOK - Trinde, 19 Septemba1973 Pes 13
jThe Phantombilong wanem
anman i bung?Yu gat sampelapreni ken ripot long ml?
no save. Atingl i wan long sikY 1:jki1impipe1.
By Le Falk andMaski, miTLukaut,
t mi g9Jnogut yu
Mi no gat.Em ol mannogut...
I
Yonikibung bilong oltambaranman.Bai ol
kilimyu.. .Mi go.
I gat sentri i
-
Guran. -
Mimascnn.1
‘I A
IFantom i halt long ol wasman.i. go wantaim u Em i lukim
ol....
Antap longInauntenol Atambarariinani mekimsingsingtainbaran.
‘I
king bilong
ol i tok p
sarap,
WANTOK - Trinde, 19 Septeinba1973 Pes 14
i 25 tauen dola stret.Dlspela I skul bilong
trenim ol yangpela boilong wokim ol rot nabris na ol pies bilongkisim wara p1 kaunsil ±save bosimna iukautim.
Skul bai ± stat longmun Mas long neks yla.Pastaim bal asosiesen ±trenim 54 yangpele boilong dispela nupelaskul long
Embogo
Olgeta Lokal GavmanKaunsil long Papua NuGini hal makim na salimol boi I pinisim stan-det 6 na Fom 2 long go
. long taun bilong Em- mekim dispeia skul.
KAUNSILA- Mipela RediLông Helpim Yupelasamting olsem 50 kàln kain savemankantni Austria i wok nau long Papuawantaim katolik misln. Tasol olItumas wok wantaim ol lokal gavman
I gatbilongNu Ginilai.klm
Dispela Medina Etpos I stap long poto antap emI bilong Tikana Lokal Gavman Kaunsil lông Nu Allan Distnik. Dispela em I wanpela gutpela ek.ampel bilong 01 arapela Lokal Gavman kaunsil in-salt long Papua Nu Gini i ken helpim 01 pipelbilong hap bilong 01 0 Ilektonet bilong 01.
Kaunsil hia jet I J:dn wokim dispela Medina Etpos long yla I go pinis. Em I kostim ol $2,5002 tausen na 5 handet dola long wokim em.
Etpos hia I save helpim ol viles pipel na olman I save wok long ol plantesin, wantaim tupelahaiskul na wan,pela praimeni skul long dispela
allan. Man, kas bilong dispela kaunsIhia.
tausen dola long wokimSurumba rot na mekim em
Wewak- But Ripot I kamap gutpela rot.
Em hia sampela ting-ting bilong WewakButLokal Gavman Kaunsil.
Kaunsil i bin askimDistrik Edukesen Bot
PABLIK NOTIS
Mi laikim pepa i kam olgeta taimSalim I kam long
/ WANTOK - P.O. BOX396 - WEWAK
Adres’
Salim i kam long
WANTOK - P.O. BOX396 - WEWAK
bogo insait long NotenDistrik. Kos bilong em
Skul KaunsilLokal çavman Asdsie
;en I kirapim pinis:anpela moa nupela jg
a1Gavman Tren±ngSen
kaunsil. 01 1 manmeni i save tru long olkainwok tisa na mekanik na nes na dldiman nabulmakau na kamda. 01 i save wok map 3-pelayla. N ol I no klslm blkpela pe: haus tasolna liklik manl bilong balm kaikai na lIklIkblas. Em tasol. 01 yet i balm rot bilong olI go i kam. 01 kaunsil I lalk save moalong
icingi ken rait I long:,r, P .0. Box 448, Goroka.
pinis long kirapim wan-pela pra±meri skul longhap bilong
Areng
Kaunsli hia i ting-ting tu long yusim 2
YU SAVE gutpela rotlong wokabaut bilong yumi long olgeta de? Saposyu laik kisim natingdispela buk, salim paslong Booklet, Box 1096,Boroko.
stapl9ng skul o longkaunsil 0 longkiap, mobeta yupela kisim planti
WANTOI< I kam olgeta taim. Sapos yupela kisim- o moa, bai pnai s I daun tru Yu rai t
na askim mipela tasolHia nazi yu raitim
I
pps yi wanpelayu.long yu stret, oraitI kam:
.z kamyu a1im tiket
Mi laik kisim WANTOK niuspepa map wan yiaolgeta. Nau mi salim $4 foa dola i kam;
Nejn:
Nenr
Adres
WANTOK - Tinde, 19 Septembà 1973 Pes 15
AM! BILONG 01 PIPEL PINISTAIM
Em hia las kibung bilong ol man I stap In-salt long P.N.G.V.R.bilong Wewak.
P.N.G.V.R. em I lainman I tien long samballong heiplm ol soldhasapos woa I kamap long
PapuaNu GIn101 1 stat tru long
yla 1939 nal meklm bIkpela wok tru long talm
bilong woa.Nau ol I407 memba bllong FNu GInI. Tasol nausevis pinls.
Published by Francis Mihalic,P.O.Box 396,Wewak,at the Wanto] Publications Inc.office in Wirui,Wewak. Printed by Wirui Press,Wirui,Wew&
SEPIKNIUS11RAGBI TIM BILONG WEWAK,YUNAITET 34 wiNiM AMI 24
01 poto hia I soIm Yunaltet na ii nagbi tim ipilaim las nesis bilong wlnim sil. Tupela timhia I bin pilal long 26 de bllong mun Ogas.
YunaItet I win na Mista Edward Hicks ± glvim sIllong kepten bilong Yunaltet, Mista Paul Makis.
Mista Edward Hicks i givim sil long Mista PeterAnasls. Em I gutpela pila±a bilongAmi nagbl tim.
Mista Edward Hicks ± givim sll long Mlsta JohnUrnba. Em I gutpela pilala bilong Pus ragbl tim.
11
-PAS I KAM LONGSEPIKRISPEKTIM 01
MEMBA OLTAIMDia Edita.- Hia ml
laik autim tingting bilong mi. Planti pIpel Isave knal long ol membabilong 01, long givimsampela ol toktok bilong Haus long pipelbilong hap bIlong ol,long wanem samting Isave senis ±nsalt longkantni bilong mipela,na ol I save belhat trulong memba bllong ol.
PlIs tru mIpela I mastingtIng gut pastaim nabel hevi long gutpelamemba bilong mlpela. Vusave tu? Planti memba Isave stap Insait longolgeta dlpatmen na ol Igat. wok bilong ol yetbIlong mekim, na mlpelaI save long memba bilong mlpela em I boslong wanem kain wok oem I stap long wanemdipatmen.
Hia long Is SepikDIstnik mlpela I saveMichael Somare em i Ri-jonal memba tasol nauer i wanpela bikpelaman bilong Papua Nu Gini. Mipela i gat askimlong sampela 10 bllongkantni onait yumi kenaskim em, bilong anemem I save long olgeta10 bilong kantnl bllongmipela.
Hia mi naitim wanpelatok piksa. Mipela longSepik i save kalkalsaksak, sapos wanpelaman bilong AustralIa ikam nupela na mipela Itok yu save kaikai saksak? Yu ting em bal Ikalkal saksak? Mi tingolsem em bal I no map1IkaI saksak, bllongpem long Australia iijat saksak, na turnbilong em i noli1!em long kaikalcsak..
nrQ1sWmpe1a tu ± mas,trtggii,t na givim
y
41
LA LvJA
$:‘
!A
AA
46A
f"‘$4
Ø. !A
4YA
AA
AgA‘v’
I ;kaikal long memba bilong mipela I save kalkai long en tasol. Mi-pela I glvim narapelaka±n kaika± long em balem I no map long kaikai gut. Vu yet yu massave, yu no save longkaikai em ± save kaikaibal yu ± no Inap longkaikai.
Olgeta taim mipela ±mas skelim tingtingpastalm na toktok. Sapos yupela I gat wanemkain tingting long tok
bilong ml, orait rait
tasol long Wantok.Melchlor SofI.
Passam/E. S.D.
stnet tru lo bllong ma-nit. Man ± mas blhainim0 lukautim gut men bilong em. Men tu I wan-kain. Em I mas bihainimgut man bilong em, longwokabaut bilong tupelalong not o long taun olong ples bung 0 maket.
Yu nanapela man ± nomap bnuklm manit bilong tupela. Lo bilongGod, I skul±m mipelaplnis long Baibel, olmanmeni ± manit, ol Igat wanpela bodl tasol,± no tupela bodi moa.
Son Samuel Alasi,nating yu nong long toksem long ol bnata bilong yu. Tenkyu SamuelAlasl.
Lazarus Wani,Nuku/W.S.D.
01 PAPAMAMAKAMAN WEKAP
Dia Edlta.- Mi lukim3ispela pasin InsaltLong 01 sampela skulinsait long Wes Sepik Irio stnet llkllk longtingting bilong ml.
01 papa na mama I nosave lalklm long helpimsampela skul wantalm ol
SAMUEL ALASI tisa na ol pikInini bi
VU DRIMAN A?Dia Edita.- Nau ml
laik bekim pas bilongSamuel Alasi bilong Laed
Yes bnata Samuel, mibin kisim Wantok na mlnitim na ml no klialong tok bilong yu.
Vu tok olsem, man ±save bihainlm men 01-sem dok. Wanem natingyu tok long manmeni ±manit? Omanmeni I sin-gel? 0 sapos yu toklong men I slngel, naman I save blhainim em,na singaut nating long01 men, em I stnetbnata. Em bilong ollong hainbak tasol.
Na manmeni I manitpinis, em ol ± bihainirn
long ol long go nakatIm gras long skul enia.
Tasol ol sampela ha?ml save hanlm ol hettlsa I save amamastnulong 01 1 save helpimgut tnu ol skul bilongol.
Plis tnu ol papa namama yupela I mas saveolsem olgeta skul Istap long Wes Sepik emI skul bllong yupela nayu?ela olgeta I mas wokwantaim ol tisa bilongyupela, ol meinba bilongP en C, na ol komitlmentha bliong Bot ov Me-nesmen long ol skul bilong yupela.
Mi akIm olgeta papana mama I mas salim olpikInIni bilong ol long
skul olgeta de 01 tisaI save wok hat tnu longskullm ol pikinini naol I no lalk long lukim5ampelalaiklm Imanki napulap .
Wanpela samting moaml lalkIm ol papa namama bilong Wes Sepik Imas kam long ol skulbilong ol na helpim oltlsa long lainim ol p1-klninl long ol sampelasamtlng bllong ples bilong ol stret I go longol pikInIni bllong o].yet. Mipela I no lalkirn01 long lusim ol sam-ting bllong tumbu.a hI-long yuml.
Clement Kelly,Malol/W.S .D.
englikennamba wan
Wanpeia kaln beng bilong 01 Englikaen Sios01 1 kollm Invesmen Koponesen I raun nabautnau long Papua Nu GInilong palnim 01 man Igat mani na I lalk put-im insalt long oikainiokai blsnis bal .01 1-nap long statim blsnis.
Engilken Sios I iaiksolm em I bliip trulong Papua Nu GinI nalong oikaIn wok I kirapInsalt long en. Olsembai em I putim $60,000insait long dispelakaln beng bllong helplmol iokal wok bisnis.
*cs Ccc:: -, J
MlC fl C
tasol. 01 1mas plantiskul I mas
SEPIK - Trinde, 19 Septemba1973 Pes 2
BAKSTUA BILONGOLKAIN MUSIKol rekot
teprikotakasetSony red io
olkain magasinkomikniuspepaposkat
WEWAK NEWS AGENCY
MaA Bilong Harim Kot Kisim KosTneIarnerihar
Wanpela man bilongharim kot long Wewak, MistaRonald Tovue i bin go pinis long bikpela yunive
siti long Nairobi long Kenya insait long kantri
bilong Afrika long mekim kos bilong harim olkainkot bilong famili plening na kirapim kantri.
Mista Tovue i. lusim Papua Nu Gini long namba21 de bilong mun Ogas na i statim kos bilong em
long namba 26 de, i go map long namba 31 de.
Em i lainim planti nupela we bilong kirapim
populesen o pipel bilong Papua Nu Gini i kamap
bikpela. Tupela wik em i go lukim kot long Kenya
"Tasol, sapos ol i no bilip long em, olsem
wanera bai ol i singaut long em? Na sapos ol i
no harim tok bilong em, Olsem wanem bai ol i
bilip long em? Na sapos i no gat wanpela i
autim tok long ol,olsem wanembai ol i harim?
Na sapos God i no salim ol man bilong autim
tok, olsem wanembai ol i autim? Baibel i tok
olsem: "01 man i bringim gutnius, olaman, lek
bilong ol em i naispela tumasY’ Rom.10:14-15
Saposy laik save moa, yu rait i go long:Sistersof theRosary,
Wirui,Wewak.
SEPIK - Trinde,19 Septemba 1973 Pes 3
MASTA MAK KISIM KOS
Long namba 20 de bilong mun Ogas, wanpelaman i wok olsem nambatu Masta Mak wantaimdipatmen bilong Bus naDiwai long Wewak, i bingo. mekim 6 mun skul okos long Kanbera long
Australia
WEWAK CHRISTIAN BOOKSIIOPBOX169,
Wewak Pies Ba/us Kamap BikpeiaI gat 3-pela bikpela
kampani turis bilongAmerika ± laik kirapirnbikpela bisnis long Papua Nu Cmi na i laikbai ol bikpela. balus ±ken karndaun long Wewakna ± no Port Moresby.
Sapos gavrnan ± oraitlong dispela samting,ba± ol I mas wokirn plesbalus bilong Wewak i golongpela moa map longol srnokbalus ± ken karn
01 turis kampani Itok Wewak i winim PortMoresby, long wanem Wewak ± stap námel longkantri na kiostu longolkain sarntlng ol turisI laik lukirn na bairn.
01 kampani bilong Arnerika I laik wokim
DE MUN9... .Oktoba..9... .Oktoba..7,...Novernba.10.. .Novemba.
sarnpelahotel tu.I gat plantl ol Arne
rlka ± gat planti rnan±i laik lukiuk raun longJapanna ol allan bllongPaslfik na Papua Nu CIni em I nambawan trubilong ol. Bal ol I kenflaI long allan Guam nakarn stret long Wewak.
Tasol ol I wetlm tokorait bilong gavmanhia.
Sapos gavman Ioralt,bal Wewak na ples balusbilong en I kamap nambawan tru bilong Papua NuCml. I gat Inap graunpinls bilóng en.
Sapos Wewak I kamapnamba wan ples turis,hal Sepik Distrlk Iwlnirn ol arapeladistrlk, na map long wInIrn planti mani rnoa yet.
____
GWE* . Kavieng
Lae* . Lombrum* .Lombrum
daun.
01 Bikpela Sip Kam Long WewakMWE
.Port St. Lawrence.Madang.
.MeishusanMaru. .. .Y’hama..AlderjoMadang..SlembeBrisbane.
01 Papa MamaYupela Mas
Helpim01 Pikinini
Skul Long Rit
Man hia em long MistaLionel Bunari- bilongPopondetta insait longNoten
Distrik
Insait long dispela 6mun kos bilong em, Mista Bünari i bin lainimrnoa long wok bilong olmasta
mak
Mista Bunari I pinisim Fom 3 long Martys’Haiskul long Popondetta.
Bihain em i go mekim2 yia trening long Forestri Koles long Lae.
Taim Mista Bunari Ipinisim 2 yia treningbilong em, dipatmen hiai salim em i go woklong
Madang
Long 1971, em i kamwok long Wewak I kam inap
nau
Dispela dipatmen yeti bin bairn rot bilongem long go na kam tu...
Mista Lionel Bunari imarit na i gat wanpelapikinini tasol.
MISTA LIONEL BUNARI
Mipela Sa!irn
Olkain Gutpela
P1kw Buk
Bilong Pikinini
WEWAK CORDIALS... swit tumas
Taim nek I dral, yu dringim dispela gut pelaIbliwara tasol. Planti kain I stap long olgetastua.
Olgeta de, dringim loliwara bilong
WEWAK CORDIALSSEPIK - Trinde, 19 Septemba1973 Pes 4
Y1C. NIUSLottg narnba 8 de bi
long dispelamun yetolmemba bilong Y.C. bilong Wewak i go pilaiwantaim ol sumatin bilong St. Xaviers’ Haiskul long Kairiru Allan.
01 man i bin pilaisoka o kikbal na basketbal na ragb±. Na olmen ± bin pila± sofbalna basketbal. Na ol meri bilong Y.C. hia longWewak yet ol ± bin winim dispela tupela piiai.
Na bilong ol man, olsumatin bilong St..viers Haiskul yet ol Ibin winim tupela pilaiolgeta. Em long soka nabasketbal. Na ragbi emol man bilong Y.C. bi
long Wewak yet ol I binwinim. Nau I luk olsemol sumatin bilong Kairiru Allan I winim tupela pila± na ol membabilong Y.C. bilong Wewakol ± bin winim tnpela pilai olgeta.
Long nait string benbilong Y.C. ± bin pilaim sampela gutpela mu-sik na ol man wantaimol men ol ± danis i gomap long biknait tru.
NIUSNABAUT NABAUBrata Petrik bipo em
I stap vais presidenbilong Y.C. bilong Wewak nau em ± go staplong Melbourne longAustralia na mekim wan-pela kain kos.
Dispela ± kos bilonglainim olkain we na pa-sin bilong stap na wokwantaim ol yangpela manna men na pikinini.Brata Petrik bai mekimdispela kos o skul maplong 4-pela mun olgeta.
Pater Edward Baur,bosman bilong Y.C. bilong Wewak nau em i go
stap kisim malolo bilong em long Arnenika.Em i bin raitim pas ±kam na tok olsem,embai± kam bek gen lbng Wewak long naxnba 7 de bilong mun Oktoba.i kam bek gen long Wewak long namba 7 de bIlong mun Oktoba.
Long olgeta Tnindenait ol Y.C. memba bi-long Wew’ak ol i savepilai volibal na baskethal, teboltenis nabadminton.
Dispela pilai badminton em i nupela kainpilai. Saposhusat olpipel i laik lainimdispela pilal, ol i kengo long St. FrancisY.C. senta long Wewaklong olgeta Trinde naitlong lainim badminton.
Resis bilong teboltenis bai I stat genlong dispela mun.
Husat ± laik go insaitlong tim bilong Y.C. olI mas givim nem bilong± go long Spot Komiti.
WEWAKSeptemba 1973 Pes 5
I GAl WOKHIA
I GAT WOK NAU TASOLLONG 4-PELA MAN IWINIM APRENTIS PINIS
1. Kamda2. Welda3. Mekanik4. Buk kipa
01 i lukautim tu mani winim fom 3 pinisna i laik kamap aprentis kamda. Em imas go long Marienberg map sampelataim bai ol i traimsave bilong em. Sapos ol i orait longem, baf em i kamapaprenti S.
Yu kam toktok o raiti go long:Bruder HubertKatolik MisinWewak
SMATPELA MAN RANIM HONDAPlanti kain- planti prais- planti speapat
C&B. DISTRIBUTORS,SEPIK - Trinde, 19
WELDISL
I
WEWAK PHAR MACYing IQng 862085
ol arapela samting tu.,Long namba 9 de long
mun Septemba i bin gatmiting bilong ol papana mama bilong ol suma-tin i go skul long St.Mary’s Skul long Wirui.
Dispela taim yet ±gat 70 manna men ±bin kamap long autimwan bilong ol na mekimtoktok long helpim 01
pikinini b±long ol.Sister ± askim ol pa
pa na mama sapos mapol tisa bilong em ± kenskulim ol sumatin lon.gol gutpela samting bilong tumbuna long skul?
Na olgeta papa na mama ± tok I orait longdispela tingting. Longwanem ol papa na mama ±ting olsem, em ± gutpela. Olsem tasol olsumatin ± ken save gut,na bihain ol man bilongarapela kantni I. laikaskim ol o ± laik savelong gutpasin long turnbuna, bai ol i ken bek
Moa stori long las ps
KIBUNG BILONG;oL PAPAMAMA KAMAP LONG
Tupela poto antap hia± soim het tisa bilongSt. Many’s Skul SisterMania Norma ± wok wan-taim ol sumatin menbilong em.
Sister Maria Norma i
soim ol surnatin menlong olkain pasin hi-long wokim ol kain kainbasket, na ol surnatinmen tu ± save tumaslong nolirn ol nop bilong wokim basket.
Sister Mania Norma ±tok,long skul bilong emlong St. Many’s, em ±save lainim na skulimol sumat±n men long olgutpela pasin bilonglukautim famili na kuk
im gutpela kai’kai, nasamapimkios, na planti
01 men I go insait long dispela stua bilong bairn santa, skin wel,blakproksait, marasin bliong stretim gras.
Man I save balm wel bilong gras na santa bilong putim bihain long sev.Sapos yu laik balm ol samting bilong inekim poto, yu go insait long dua
long craithan, dua bllong Poto Shop.
SEPIK - Tninde, 19 Septemba 1973 Pes 6
Saposyu laik hairim kago long taksio long bas
MR. MARIWA
Sapos yu laik bairn smatpela DATSUN ka
dairekta
Telipon: 86.2523
bilong B&G Motors
0 NISSAN trakyu go long
B&G MOTORS
_____
- I
SEPIK - Tninde, 19 Septemba1973 Pes 7
Stori i kam long pes eim stret. Nogut bai ol± no save bai ol manhia i tok ol pikin±nihia ± no b±long dispelakantni.
01 papa na mama ± toktu olsem, Tok Pisin em± gutpela. Long wanemol p±k±nini bilong mlpela ± no lusim mani nasave long en. Olsem TokPisin ± mas tok piestru bilong Papua Nu Gini.
Sister i askim ol papa na mama olsem, yupe-la I laikim ol pikininibiiong yupela ± statskul long wanem y±a?
01 ± tok, ol ± masstat skul long taimpikinini ± gat 6 via.
Sister ± askim. Yupela ol papa na mama, yu-pela I ting wanem longselp gavman?
01 papa na mama ± tokolsen, em i gutpelaaskim tru.Mipela ± laiksave wanem kain senisna wanem kain sarntingtnu bai ± karnap lon9dispela taim bilongseip gavman,Wanem samting tru I soim mipela olsem em ±
iaip bilong selp gavman
nau.Mista Albert Singer ±
tok, nau yet gavrnan ±mas painim wanpela kainfilm bilong arapelakantni em ol ± wok in
is insait long laip bi
long selp gavman, na I
ken soim ol lokal pipel
bilong PapuaNu Gini.Na
± ken tok klia lon9 ol
we na pasin. Olsem ta-
sol ol pipel ± ken luk
im na save olsem em ±
laip bilong seli? gay-
man.
Tupela SepikWinim Prais
FelixUwaik bilongSt. Benedict’s TeacherCollege ± bin winimnaniba tn prais $10na GuaniPeter bilongChungnibu ± bin kisimspesel prais long $5long resis bilong penimgutpela piksa bilongNesenel De.
I gat 18 boi na mensumatin ± bin winim mani, Mista Ebia OlewaleMinista bilong Edukesen± bin tok.
Wel KampaniLusim Bongos
Bikpela wel kampani Igo tnaim painim wel an-mit long graun long
Bongos i stat long tekewe olgeta msIn hi-long en nau. 01 i no I-nap palnim wel. Bal olI stretim bek ples balus nau wantalmbuldosabllong 01.
Na ol masln sarntlngbilong ol bal ol I karim I go long wára Keranilong hap lilong Kambot,I no longwe long Angoram. Bai ol I tralm genlong dlspela hap.
LOKAL POSMASTAHetman bi1on haus
pos long Rabaul em Iwanpela man bliong Bukanem bllong em BacchusKapapal.
Em I gat 36 Krlsmasna I bin klslrn ples hi-long Mista NIcholls.
Milta Kapapal bipo Iwok long Kokopo,KavlengBuka na Lorengau.
WEWAK P. N.G.V.R. HAUS BAI HAUS KAVING
Long dispela poto yumi lukim 01 sampela man ± I pinis na WewakBut Kaunsil I tbilong P.N.G.V.R. bilong Wewak, taim ol ± polain dispela b±kpela hausbilong P.N.G.V
stnet na kolim nem bilong ol las taim na Saiden seum 0 haüs kaving. 01 i
Pat Mokseng ± katim long buk.Nau dispela hap ami namba wan minista bilong di
top related