tema 4. a hidrosfera

Hidrosfera

A hidrosferaA hidrosfera é o conxunto de toda aauga presente na Terra, que se atopatanto baixo a superficie coma sobre ela.A auga pode atoparse nos seus tresestados .A hidrosfera formouse apartir dos gases procedentesda actividade volcánicahai máis de 4400 millónsde anos.

A hidrosfera

A medida que a terra arrefriaba, ovapor de auga foise condensandoe precipitou en forma de chuvia,acumulándose na superficie.

A hidrosfera

A auga dos océanosCaracterísticas: É auga salgada.

Cada litro contén algomáis de 35 g de salesdisoltos.

A hidrosfera Contén gases disoltos.

Nitróxeno, osíxeno, dióxido de carbono eoutros gases disólvense na auga dedous xeitos:

1. Polas ondas: que tenden a mesturar a auga co aire.

2. Pola actividade dos seres vivos acuáticos. Os fotosintéticos producen osíxeno e a respiración de todos os seres vivos produce dióxido de carbono.

A hidrosfera A temperatura varía coa profundidade:

Na superficie, a auga é quentada polo sole a súa temperatura é maior ca a da augaque se atopa por debaixo.

Nas zonas máis profundas, onde non chegaa luz do sol, a auga encóntrase entre 4 e -2ºC.

A hidrosfera

As augas continentaisFormadas por:

Augas superficiais.Como os ríos, lagos, etc.

Auga en forma de xeo.Glaciares, icebergs, casquetes polares, etc.

Augas subterráneas.Gran parte da auga doce encóntrase baixoterra, formando os acuíferos.

A hidrosfera

Toda esta auga procede dasprecipitacións en forma dechuvia, neve ou sarabia.

A salinidade destas augas é moito menorca das augas oceánicas, por iso sedenomina auga doce (a excepción domar de Aral ou mar Morto).Esta auga doce tamén ten sales disoltos,procedentes dos minerais máis solublesdas rochas e do solo.

A hidrosfera

Transporte de sales caraao mar:

As augas continentais arrastran ossales minerais e transpórtanos atao mar.A evaporación leva do oceanoauga sen sales, que pasa a formarparte das nubes.

A hidrosferaCando chove ou neva sobreo continente, a auga que caecarece de sales.

O resultado é queos ríos están proporcionándolleconstantemente sales ao mar.

Distribución da augana hidrosfera

A hidrosfera

As propiedades da auga

A auga é unha substanciacunhas propiedadesextraordinarias, intervén enmoitos procesos que ocorrenna superficie terrestre e tenmoitaimportanciapara osseres vivos.

As propiedades da auga

A substancia máis abundante nosseres vivos é a auga.

Importancia da auga para a vida

A hidrosfera

O corpo humano está formadopor un 65% por auga.

Os organismos terrestres teñen que repoñerconstantemente a auga a medida que seevapora ou se perde de diversas formas (orina ,suor ou bágoas).

A hidrosfera

Os organismos acuáticos non teñenEste problema, pero necesitanmanter a súa auga interna coamesma concentración de sales,e esta non sempre coincide cossalinidade da auga en que viven.

Osmorregulación

A hidrosfera

A hidrosferaA auga desempeña varias función importantes dentro dos seres vivos:

1. É o medio en que se producen as reaccións químicas.

O metabolismo é oconxunto de moitísimasreaccións químicas, etodas ocorren nunmedio líquido (formadopor auga).

A hidrosfera2. Serve de medio de transporte para a distribución de substancias.

Os vertebrados temosun complicado sistemacirculatorio cun líquido,o sangue, formado pormáis dun 95%de auga.

A hidrosfera3. Impide cambios bruscos de temperatura.

A auga pode absorber e ceder unha grancantidade de enerxía térmica, polo que sequenta a arrefría amodo. Isto permítelles aosorganismos regular a súa temperatura.

A hidrosfera4. É un vehículo moi eficaz para eliminar as substancias de refugo.

O noso aparello excretorproduce substanciascomo a urina e a suor,que son auga consubstancias de refugodisoltas.

Ciclo da auga

O ciclo da auga mantense en movementograzas á enerxía solar que produce aevaporación da auga de tres formas:

1. Aumentando a súa temperatura.

A luz do sol é absorbida polaauga e aumenta a súatemperatura. Canto máisquente está a auga máis fácilé a súa evaporación.

Ciclo da auga

2. Diminuíndo a humidade do aire.

Canto máis quente está o aire máis vaporde auga pode conter.

Por iso, a auga dunha charca rodeadade aire moi quente evapórase máisrapidamente ca en presenzade aire frío.

Ciclo da auga

3. Producindo ventos e brisas.

O aire en movemento acelera o procesode evaporación da auga nunha superficiehúmida, xa que arrastra os seuscompoñentes.Isto pode ocurririncluso coa nevee co xeo deglaciares.

Usosda

auga

Usos da auga

• A auga é un dos recursos naturais máis valiosos

• A maioría dos obxetos que pasan acotío polas nosas mans, como o papel, os plásticos e os alimentos, necesitan grandes cantidades de auga para ser producidos.

• O mesmo pode dicirse dos servicios públicos (limpeza, zonas verdes, etc) e todas as actividades da nosa vida cotiá, como o aseo persoal ou beber.

Usos da auga

Principais usos da auga:

1. Uso agrícola e gandeiro.

É a auga empregada para regar oscultivos, abastecer as granxas, producirfertilizantes, pensos e outros productos.

Usos da auga

2. Uso doméstico.

É a auga que chega aos fogares e éusada nas nosas actividades persoais.

Usos da auga

3. Uso urbano.

É a auga utilizada para regar parques,limpeza viaria, fontes públicas, etc.

Usos da auga

4. Uso industrial.

Principalmente para a elaboración deproductos, pero tamén é necesaria paraque funcionen os equipos de refrixeracióne calefacción, así como para aproducción de enerxía, como nascentrais hidroeléctricas.

Usos da auga por sectoresAgriculturaFogaresIndustriaServicios

Uso Doméstico Uso Agrícola Uso Gandeiro Producir enerxíaeléctrica nas

centrais eléctricas

Deporte e xogono auga e

neve

Vía deTranspoprte

Uso Público

Usos da Auga

Aforraauga

• A auga doce é un recurso renovable pero necesitamos tanta cantidade para realizar todas as nosas actividades que en ocasións pode chegar a escasear.

Aforra auga

• Por iso que debemos apreciala en todo o seu valor.• Para conseguilo non só debemos coidar a súa calidade, evitando contaminala, senón que temos que consumila de forma responsable para evitar malgastala.

Algunhas medidas domésticas para aforrarauga son:

Aforra auga

• Ducharnos en vez de bañarnos.

• Instalar difusores nas billas, que aumenten a eficacia da auga usando menos cantidade.

• Pechar a billa do lavabo mentres cepillamos os dentes e só usar auga para aclaralos.

Aforra auga

• Instalar dispositivos reguladores de auga na cisterna do inodoro.

• Usar a lavadora e a lavalouza cando estean cheas e elexir os programas que aforran auga.

• Regar as plantas ou o xardín nas horas de menos calor.

Aforra auga

Auga potable

Na nosa vida cotiá facemos un constante usoda auga.O uso máis significativo da auga que chegaaos noso fogares é que se poida beber.

Por iso, esta auga é a única que de ser potableobrigatoriamente.

A auga potable é a que tras unproceso de adecuación servepara beber coas garantíassuficientes.

Auga potable

Este tratamento non só debe deixar aauga limpa de partículas en suspensión,senón que debe eliminar todos osmicroorganismos e as substancias disoltasque poidan ser dañinas.

POTABILIZACIÓN

Auga potable

Decantación

Impactosambientaissobre ahidrosfera

As actividades humanas teñen unha granrepercusión sobre a hidrosfera.

A contaminación é un dos principais impactosnegativos sobre a auga.

Esta contaminación consiste na presenza desubstancias, organismos ou formas de enerxíaque deterioran a súa calidade e a fan menosapta para usala.

Contaminación

Tipos de contaminantes da auga:

1. Partículas sólidas.

Contaminación

Son partículas sólidas en suspensión comoarea, arxilas, materia orgánica, feluxe e outras.

2. Líquidos.

Contaminación

Como aceites, disolventes, lixiviados devertedoiros ou de explotacións mineiras,pesticidas, fertilizantes, verteduras sendepurar de industrias ou zonas urbanas, etc.

3. Contaminantes biolóxicos.

Contaminación

Como virus, bacteriase outros organismos.

Bacterias

Fungos

ParásitosVirus

4. Formas de enerxía.

Contaminación

Como calor, redioactividade ou sons.

Contaminación por radioactividadeFukushima (Japón)

5. Gases.

Contaminación

Como diósixo de carbono, óxidos de metano, etc.

Outrosimpactos

ambientaisnegativos

sobre ahidrosfera

Contaminación

Ademáis da contaminación, a hidrosfera estáexposta a outros impactos negativos:

• Sobreexplotación de augas subterráneas e de augas superficiais:

En España o maior consumo de auga débeseá rega de cultivos agrícolas.

Para este fín extráense grandes volúmenes deauga de acuíferos, ríos, lagos e zonas húmidas.A sobreexplotación ten como consecuencia oesgotamento destas reservas de auga.

Contaminación

• Alteración do réxime dos ríos:

A construcción de encoros altera a dinámicafluvial e pode producir que o caudal dun ríodescenda por debaixo do mínimo necesariopara o mantemento dos ecosistemas fluviais.

Por iso é tan impostante que se desembalseunha cantidade mínima e constante de augachamada caudal ecolóxico, que serve paramanter a vida do río.

Contaminación

• Salinización de acuíferos:

A extracción abusiva de augas subterráneasen zonas costeiras produce a invasión dosacuíferos con auga salgada.Isto produce un deterioro da auga que se extraedeles.

Impactos ambientaispositivos sobre a

hidrosfera

Gran parte dos impactos negativossobre a hidrosfera poden correxirsemediante accións que constituenimpactos ambientais positivos.

Impactos positivos

Estos impactos positivos permitenrecuperar a calidade edispoñibilidade da auga.

Impactos positivos

Recarga artificial de acuíferos:Esta recarga prodúcese mediante a inxecciónde auga doce en pozos.

Impactos positivos

Limpeza de lixo flotante:O lixo flotante dos lagos, ríos ou do mar producenademáis dunha deterioración da calidade daauga, un grave impacto negativo sobre osanimais, que con frecuencia morren enredadosou atragoados con estes residuos.

Impactos positivos

Regulación do uso de pesticidas e fertilizanets:

Esta regulacíón ten como propósito limitar oseu uso e evitar que se produza a contaminacióndas augas subterráneas.

Hai que favorecer aagricultura biolóxicaQue evita o uso destesproductos

Impactos positivos

Depuración das augas residuais urbanas e industriais:

As intalacións depuradoras de augas residuais(EDAR) son instalacións que permiten recuperara calidade das augas residuais antes dedevolvelas aomedio natural.

A Fosa séptica

• A fosa séptica é un artiluxio para o tratamento primario das augas residuais domésticas.

• Nela realízase a separación e transformación físico-química da materia orgánica contida nesas augas

• Trátase dunha forma sinxela e barata de tratar as augas residuais e está indicada (preferentemente) para zonas rurais ou residencias situadas en paraxes illados e lugares onde usase letrinas de furado.

• Sen embargo, o tratamento non é tan completo como nunha estación depuradora de augas residuais.

Fosa séptica

• Cando dichos sólidos deposítanse no fondo, son descompostos por bacterias anaeróbicas, resultando deste proceso lodos de pouca aleación residual que, por medio de bacterias aeróbicas, descompoñense producindo auga limpa.

Fosa séptica• O sistema de depuración básase na doble

decantación de residuos sólidos das augas fecais.

Fin