sekse dgo
Post on 14-Jul-2015
153 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Het ontstaan Het ontstaan der seksender seksen
Dr. R. SchatsDr. R. SchatsVU mcVU mc
Een mensEen mens 10 triljoen cellen10 triljoen cellen Elke cel bevat chromosomenElke cel bevat chromosomen Het genoom: 30.000 genenHet genoom: 30.000 genen Base paren: 3 miljard Base paren: 3 miljard Code voor eiwittenCode voor eiwitten Eiwitten: 10.000 per cel Eiwitten: 10.000 per cel
Sekse = geslachtSekse = geslacht
Twee geslachten: Twee geslachten: en en
Doel: Doel: VOORTPLANTING !VOORTPLANTING !
Soorten geslachten:Soorten geslachten:
ChromosomaalChromosomaalGonadaalGonadaalHormonaalHormonaalPhenotypischPhenotypisch
Sekse: ChromosomaalSekse: Chromosomaal
46 chromosomen in elke cel46 chromosomen in elke cel44 autosomen44 autosomen2 geslachtschromosomen2 geslachtschromosomen46, XX meestal een vrouw46, XX meestal een vrouw46, XY meestal een man46, XY meestal een man
Enkele vuistregelsEnkele vuistregels
Het basispatroon is vrouwelijkHet basispatroon is vrouwelijk
Y chromosoom: MSY (male specific Y chromosoom: MSY (male specific
region): SRY gen: TDF productie: leidt region): SRY gen: TDF productie: leidt
tot ontwikkeling testistot ontwikkeling testis
Testis produceert testosteron en MIF Testis produceert testosteron en MIF
(ook wel AMH genoemd)(ook wel AMH genoemd)
Sekse: GonadaalSekse: Gonadaal
De geslachtsklier is:De geslachtsklier is:
OVARIUMOVARIUM
TESTIS TESTIS
Testis betekent………Testis betekent………
Het woord komt uit het LatijnHet woord komt uit het Latijn
Het betekent…… GETUIGEHet betekent…… GETUIGE
In het Romeinse Rijk mochten In het Romeinse Rijk mochten
alleen mannen getuigen alleen mannen getuigen
Sekse: HormonaalSekse: Hormonaal
Androgenen: Androgenen: TESTOSTERONTESTOSTERON
Oestrogenen: Oestrogenen: OESTRADIOLOESTRADIOL
Basisprincipe Endocrinologie:Basisprincipe Endocrinologie:effect van hormoneneffect van hormonen
Een bepaalde produktie die leidt tot Een bepaalde produktie die leidt tot een zekere concentratie in het een zekere concentratie in het bloedbloed
De gevoeligheid van het eindorgaan De gevoeligheid van het eindorgaan voor een bepaald hormoonvoor een bepaald hormoon
Sekse: PhenotypischSekse: Phenotypisch
Hoe zie je eruitHoe zie je eruit Uitwendige geslachtsorganenUitwendige geslachtsorganen Bij geboorte vast te stellenBij geboorte vast te stellen Belangrijk voor naamgevingBelangrijk voor naamgeving Soms niet duidelijk bij geboorte Soms niet duidelijk bij geboorte
Uitwendige geslachtsorganen: Uitwendige geslachtsorganen:
en en
Bipotentieel stadium van de Bipotentieel stadium van de
sinus urogenitalissinus urogenitalis
Onder invloed testosteron: Onder invloed testosteron:
mannelijke richtingmannelijke richting
Zo gaat het bij de mens……Zo gaat het bij de mens……
Een aantal diersoorten Een aantal diersoorten doen het heel anders: doen het heel anders:
* Temperatuur afhankelijk* Temperatuur afhankelijk
* Parthenogenese* Parthenogenese
* Hermafroditisme* Hermafroditisme
Ontwikkeling uitwendige Ontwikkeling uitwendige genitalia bij man en vrouwgenitalia bij man en vrouw
Mannelijke en Vrouwelijke Mannelijke en Vrouwelijke geslachtsorganen: inwendiggeslachtsorganen: inwendig
Vrouw: Vrouw:
ovarium en buizen van Müllerovarium en buizen van Müller
Man: Man:
testis en gangen van Wolfftestis en gangen van Wolff
Vrouwelijke geslachtsorganenVrouwelijke geslachtsorganenOvarium en Buizen van MüllerOvarium en Buizen van Müller
OvariumOvarium
EileidersEileiders
Baarmoeder (corpus + cervix)Baarmoeder (corpus + cervix)
Bovenste 2/3 deel vaginaBovenste 2/3 deel vagina
Mannelijke geslachtsorganenMannelijke geslachtsorganenTestis en Gangen van WolffTestis en Gangen van Wolff
TestisTestisEpididymisEpididymisVas deferensVas deferensZaadblazenZaadblazen
Embryologie van het Embryologie van het Endocriene SysteemEndocriene Systeem
HypothalamusHypothalamus
Hypophyse: Hypophyse:
zakje van Rathkezakje van Rathke
Portaal vaatstelselPortaal vaatstelsel
Al volledig ontwikkeldAl volledig ontwikkeld
ManMan Ik ben een echte man
VrouwVrouwIk ben
een echte vrouw
Wat maakt het verschilWat maakt het verschil
Man, Vrouw ???Man, Vrouw ???
Ik ben Kelly uit Big
Brother
Syndroom van TurnerSyndroom van Turner
Chromosomen: 45, X0Chromosomen: 45, X0
Dus vrouw: maar…….Dus vrouw: maar…….
Geen ovaria, infertielGeen ovaria, infertiel
Andere afwijkingenAndere afwijkingen
Syndroom van TurnerSyndroom van Turner
Syndroom van KlinefelterSyndroom van Klinefelter
Chromosomen: 47, XXYChromosomen: 47, XXY
Dus man: maar…….Dus man: maar…….
Kleine testes, geen Kleine testes, geen spermaproductie: infertielspermaproductie: infertiel
Soms andere afwijkingenSoms andere afwijkingen
Syndroom van KlinefelterSyndroom van Klinefelter
Testiculaire feminisatieTesticulaire feminisatie
Chromosomen: 46, XYChromosomen: 46, XY Gonade: testisGonade: testis Phenotype: vrouwPhenotype: vrouw Oorzaak: testosteron werkt nietOorzaak: testosteron werkt niet ““Hairless women”Hairless women”
Syndroom van KallmannSyndroom van Kallmann
GnRH deficiëntie + anosmieGnRH deficiëntie + anosmie
Stoornis in bulbus olfactoriusStoornis in bulbus olfactorius
Geen aansturing hypophyseGeen aansturing hypophyse
Behandeling: GnRH pompBehandeling: GnRH pomp
Syndroom van Mayer – Syndroom van Mayer – Rokitansky - KüsterRokitansky - Küster
Chromosomen: 46, XXChromosomen: 46, XX Gonade: ovariumGonade: ovarium Phenotype: vrouw Phenotype: vrouw Complete fusiestoornis van de Complete fusiestoornis van de
buizen van Müller buizen van Müller Gevolgen: geen baarmoeder en Gevolgen: geen baarmoeder en
daardoor geen bovenste 2/3 deel daardoor geen bovenste 2/3 deel van de vaginavan de vagina
Normale uterus Normale uterus ontwikkelingontwikkeling
10-16e wk
Indeling uterus anomalieën Indeling uterus anomalieën
S. van Mayer-Rokitanski-KusterS. van Mayer-Rokitanski-Kuster::aplasie vagina / uterus 1:5000aplasie vagina / uterus 1:5000
Uterus anomalieënUterus anomalieën
Sekse: Lichaam en GeestSekse: Lichaam en Geest
Zijn deze in balans ?Zijn deze in balans ?
Past je lichaam bij je seksebelevingPast je lichaam bij je seksebeleving
Wat bepaalt het sekse gevoel ?Wat bepaalt het sekse gevoel ?
Rol opvoeding: rolpatronen ?Rol opvoeding: rolpatronen ?
Relatie met omgeving ?Relatie met omgeving ?
Relatie met cultuur ? Relatie met cultuur ?
Priming hersenen: Priming hersenen: Oestradiol of TestosteronOestradiol of Testosteron
TESTOSTERONTESTOSTERON* Mannelijk gedrag:* Mannelijk gedrag:• Actief, jagerActief, jager• Sport, VoetbalSport, Voetbal• StoerStoer• WiskundeWiskunde• Auto’sAuto’s• Et ceteraEt cetera
OESTRADIOLOESTRADIOL* Vrouwelijk gedrag:* Vrouwelijk gedrag:• Passief, gejaagdePassief, gejaagde• Cultuur, BalletCultuur, Ballet• GevoeligGevoelig• TalenTalen• Kleren, modeKleren, mode• Et ceteraEt cetera
Behoorlijke overlapBehoorlijke overlap
VROUW MAN
GenderdysforieGenderdysforie
Ontevreden met je eigen sekseOntevreden met je eigen sekse
Vrouw in mannenlichaamVrouw in mannenlichaam
Man in vrouwenlichaamMan in vrouwenlichaam
TravestieTravestie
TranssexualiteitTranssexualiteit
GendereuforieGendereuforie
Hoe tevreden met je eigen sekseHoe tevreden met je eigen sekse ‘‘Vrouwelijk’ gedragVrouwelijk’ gedrag ‘‘Mannelijk’ gedragMannelijk’ gedrag Hetero- en HomosexualiteitHetero- en Homosexualiteit BisexualiteitBisexualiteit
Sekse: Sekse: een complex gebeureneen complex gebeuren
Hormonale beïnvloedingHormonale beïnvloeding
Opvoeding, vormingOpvoeding, vorming
Maatschappij, cultuurMaatschappij, cultuur
Sekse-identiteitSekse-identiteit
top related