rozwoju pieczy zastĘpczej w m st warszawie na … · zastępczej, jasno wskazują pola, na...
Post on 28-Feb-2019
218 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Załącznik
do uchwały nr XXII/553/2016
Rady m.st. Warszawy
z dnia 14 stycznia 2016 r.
PROGRAM ROZWOJU PIECZY ZASTĘPCZEJ W M.ST. WARSZAWIE NA LATA 2016-2018
2
Spis treści
Spis skrótów wykorzystanych w Programie ................................................................................................................. 3
1. Kontekst Programu .......................................................................................................................................... 4
2. Uzasadnienie wprowadzenia Programu .......................................................................................................... 5
3. Założenia programowe .................................................................................................................................. 10
4. Opis systemu pieczy zastępczej w m.st. Warszawie ..................................................................................... 13
4.1. Struktura i charakterystyka rodzinnej pieczy zastępczej............................................................................... 13
4.2. Charakterystyka i struktura instytucjonalnej pieczy zastępczej .................................................................... 17
4.3. Specyficzne formy wspierania wychowanków rodzinnej i instytucjonalnej pieczy zastępczej ..................... 21
4.4. Usamodzielniani wychowankowie pieczy zastępczej .................................................................................... 23
4.5. Napływ do pieczy zastępczej dzieci z poszczególnych dzielnic ..................................................................... 26
4.6. Przyczyny opuszczania rodzinnej i instytucjonalnej pieczy zastępczej ......................................................... 28
5. Mocne i słabe strony istniejącego systemu pieczy zastępczej ...................................................................... 30
6. Struktura celów i wskaźniki ich realizacji, harmonogram zadań ................................................................... 36
7. System monitoringu i ewaluacji .................................................................................................................... 52
8. Źródła finansowania ...................................................................................................................................... 52
3
Spis skrótów wykorzystanych w Programie
BPiPS Biuro Pomocy i Projektów Społecznych
Miasto miasto stołeczne Warszawa
organizacja
pozarządowa
organizacja pozarządowa i podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 ustawy
z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o
wolontariacie (Dz. U. z 2014 r. poz. 1118, z późn. zm.)
w
wymieniony w art. 3
Program Program Rozwoju Pieczy Zastępczej w m.st. Warszawie na lata 2016-2018
RDD rodzinny dom dziecka
RZ rodzina zastępcza
RZZ rodzina zastępcza zawodowa
SWOT
Technika analityczna polegająca na posegregowaniu posiadanych informacji
o danej sprawie na cztery grupy czynników:
S (strengths) – mocne strony;
W (weaknesses) – słabe strony;
O (opportunities) – szanse;
T (threats) – zagrożenia.
Ustawa Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy
zastępczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 332, z późn. zm. )
WCPR Warszawskie Centrum Pomocy Rodzinie
4
1. Kontekst Programu
Program Rozwoju Pieczy Zastępczej w m.st. Warszawie na lata 2016-2018 został opracowany na podstawie wyników badania ewaluacyjnego
Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej w m.st. Warszawie na lata 2013–2015, dwóch spotkań warsztatowych, które zostały zorganizowane
w dniach 16 i 18 września 2015 r.1, spotkania konsultacyjnego przeprowadzonego z przedstawicielami BPiPS i WCPR w dniu 28 września
2015 r. oraz czterech spotkań konsultacyjnych z przedstawicielami ośrodków pomocy społecznej, organizacji pozarządowych, ośrodków
adopcyjnych, placówek opiekuńczo-wychowawczych, rodzinnej pieczy zastępczej oraz WCPR i BPiPS, które miały miejsce w dniach 5–6
października 2015 r.2.
Po dokonaniu systematycznego przeglądu ewaluowanego Programu, zdecydowano się na zachowanie formalnego kształtu dokumentu i nadanie
takiej samej formy Programowi opracowanemu na lata 2016-2018. Wypracowana dotychczas struktura dokumentu programowego została
oceniona, jako właściwa: zawiera wszystkie wymagane elementy, jest czytelna, zostało opracowane odpowiadające jej „sprawdzone”
i poprawnie przygotowane narzędzie monitoringu.
Na bazie wyników badania ewaluacyjnego zaproponowano, by cel główny oraz cele szczegółowe Programu opracowanego
na lata 2013-2015 zostały skonkretyzowane i zaktualizowane, ale w głównej mierze wyznaczały główne kierunki działań zmierzających
do rozwoju pieczy zastępczej również w latach 2016–2018. Cele te zostały wyznaczone adekwatnie, odnoszą się do całości obszaru pieczy
zastępczej, jasno wskazują pola, na których należy działać (rodzinna piecza zastępcza, instytucjonalna piecza zastępcza oraz organizacja systemu
pieczy zastępczej). Równocześnie nie bez przyczyny dokonana została zmiana kolejności celów i wskazanie, jako celu I. Rozwoju, w tym
profesjonalizacji, rodzinnej pieczy zastępczej - na bazie wyników badania ewaluacyjnego rekomenduje się położenie głównego nacisku
na pozyskiwanie kandydatów do pełnienia funkcji rodzin zastępczych zawodowych, w tym rodzin specjalistycznych i pełniących funkcję
pogotowia rodzinnego a także osób do prowadzenia rodzinnych domów dziecka.
W Programie Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata 2013–2015 odpowiednio dobrane zostały wskaźniki realizacji tego programu, przez co również
rekomenduje się ich zastosowanie w Programie opracowywanym na kolejne lata. Równocześnie zostały one udoskonalone zgodnie z wymogami,
w myśl których wskaźnik musi być: konkretny (określać poziom, jaki chcemy osiągnąć), mierzalny, osiągalny, realistyczny i określony
w czasie3. Określony został również sposób i częstotliwość pomiaru wskaźników.
1 W warsztatach uczestniczyły w sumie 43 osoby, w tym 15 przedstawicieli ośrodków pomocy społecznej, 10 przedstawicieli placówek opiekuńczo-wychowawczych, 5 przedstawicieli RZZ i
RDD, 8 przedstawicieli WCPR, 3 przedstawicieli BPiPS oraz 2 przedstawicieli Public Profits Sp. z o.o. 2 W konsultacjach wzięło udział w sumie 49 osób, w tym 17 przedstawicieli ośrodków pomocy społecznej 9 przedstawicieli placówek opiekuńczo-wychowawczych, 7 przedstawicieli RZZ i
RDD, 4 przedstawicieli organizacji pozarządowych, 3 przedstawicieli ośrodków adopcyjnych, 4 przedstawicieli WCPR, 3 przedstawicieli BPiPS oraz 2 przedstawicieli Public Profits Sp. z o.o. 3 Centrum PISOP, Ewaluacja projektów miękkich KOMPENDIUM, s. 42.
5
2. Uzasadnienie wprowadzenia Programu
System pieczy zastępczej to zespół osób, instytucji i działań mających na celu zapewnienie czasowej opieki i wychowania dzieciom
w przypadkach niemożności sprawowania opieki i wychowania przez rodziców4. Należy pamiętać, że w systemie polityki na rzecz dzieci
i rodziny prawo dziecka do pieczy zastępczej jest prawem subsydiarnym wobec prawa dziecka do życia w rodzinie. Formą najbardziej
zbliżoną do naturalnego środowiska, w jakim powinno wychowywać się dziecko, są rodziny zastępcze5. Rolą systemu pieczy zastępczej
(zarówno pieczy rodzinnej, jak i instytucjonalnej) jest zapewnienie dziecku bezpiecznego środowiska wychowawczego respektującego jego
prawa: prawo powrotu do rodziny, utrzymywania osobistych kontaktów z rodzicami, stabilnego środowiska wychowawczego, kształcenia,
rozwoju uzdolnień oraz pomocy w przygotowaniu do samodzielnego życia.
W systemie pieczy zastępczej wyróżnia się pieczę zastępczą instytucjonalną i rodzinną (rysunek 1).
Rodzinna piecza zastępcza jest realizowana w dwóch formach, tj.:
Rodzina zastępcza;
Rodzinny dom dziecka.
Wyróżnia się trzy typy rodzin zastępczych:
Rodzina zastępcza spokrewniona – tworzona jest przez wstępnych lub rodzeństwo dziecka, przysługują jej świadczenia finansowe
na utrzymanie dziecka;
Rodzina zastępcza niezawodowa – tworzona jest przez osoby, które nie są wstępnymi lub rodzeństwem dziecka, przysługują jej
świadczenia pieniężne na pokrycie kosztów utrzymania każdego umieszczonego w niej dziecka, w rodzinie zastępczej niezawodowej
umieszcza się w tym samym czasie nie więcej niż 3 dzieci (z wyjątkiem licznego rodzeństwa);
Rodzina zastępcza zawodowa – tworzona jest przez osoby, które nie są wstępnymi lub rodzeństwem dziecka, oprócz świadczenia
pieniężnego na pokrycie kosztów utrzymania każdego umieszczonego w niej dziecka otrzymuje także wynagrodzenie z tytułu pełnienia
funkcji rodziny zastępczej, w rodzinie tej umieszcza się w tym samym czasie nie więcej niż 3 dzieci (z wyjątkiem licznego rodzeństwa).
Rodzina zastępcza zawodowa może działać również jako:
4 Art. 2 ust. 2 Ustawy.
5 Regulska A., Rodzinne formy opieki nad dzieckiem osieroconym, [w:] Studia Gdańskie tom XXVIII /2011, s. 182-183
6
rodzina zastępcza zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego – przyjmuje dziecko na podstawie orzeczenia sądu,
w przypadku gdy dziecko zostało doprowadzone przez Policję lub Straż Graniczną, na wniosek rodziców dziecka lub innej osoby,
w przypadku bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia dziecka w związku z przemocą w rodzinie;
rodzina zastępcza zawodowa specjalistyczna – umieszcza się w niej w szczególności dzieci legitymujące się orzeczeniem
o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, dzieci na podstawie art. 6 pkt 9
ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2014 r. poz. 382, z późn. zm.) oraz małoletnie
matki z dziećmi.
Obok rodziny zastępczej drugą formą rodzinnej pieczy zastępczej jest rodzinny dom dziecka. Tworzą go małżonkowie lub osoba niepozostająca
w związku małżeńskim. W tym samym czasie może w nim przebywać nie więcej niż 8 dzieci (z wyjątkiem licznego rodzeństwa).
Piecza zastępcza instytucjonalna realizowana jest w ramach placówek opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych placówek opiekuńczo-
terapeutycznych oraz interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych. Ze względu na specyfikę, wyróżnia się następujące rodzaje placówek
opiekuńczo-wychowawczych:
typu socjalizacyjnego;
typu interwencyjnego;
typu specjalistyczno–terapeutycznego;
typu rodzinnego.
Niezależnie od typu, placówka opiekuńczo-wychowawcza zapewnia dziecku całodobową opiekę i wychowanie oraz zaspokaja jego niezbędne
potrzeby bytowe, zdrowotne, emocjonalne, rozwojowe, społeczne i religijne, w tym zapewnia dostęp do kształcenia dostosowanego do jego
wieku i możliwości. Pracownicy placówki umożliwiają także kontakt dziecka z rodzicami i innymi osobami bliskimi oraz podejmują działania
w celu powrotu dziecka do rodziny.
Placówka typu interwencyjnego w szczególności przyjmuje dzieci w sytuacjach wymagających natychmiastowego zapewnienia im opieki.
Pobyt dziecka w placówce interwencyjnej nie może trwać dłużej niż 3 miesiące (w sytuacjach, gdy postępowanie sądowe w sprawie
uregulowania sytuacji prawnej dziecka jest w toku, pobyt w placówce interwencyjnej może być przedłużony do czasu zakończenia trwającego
postępowania sądowego).
Placówka typu specjalistyczno-terapeutycznego sprawuje opiekę nad dziećmi o indywidualnych potrzebach, w szczególności legitymującymi
się orzeczeniem o niepełnosprawności albo orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności, wymagającymi
stosowania specjalnych metod wychowawczych i specjalistycznej terapii, wymagającymi wyrównania opóźnień rozwojowych i edukacyjnych
7
Placówka typu specjalistyczno-terapeutycznego zapewnia dzieciom zajęcia wychowawcze, socjoterapeutyczne, korekcyjne, kompensacyjne,
logopedyczne, terapeutyczne, rekompensujące braki w wychowaniu w rodzinie i przygotowujące do życia społecznego, a dzieciom
niepełnosprawnym także odpowiednią rehabilitację i zajęcia rewalidacyjne. W placówce typu rodzinnego wychowują się dzieci w różnym wieku, w tym dorastające i usamodzielniające się, w szczególności umożliwia
wspólne wychowanie i opiekę licznemu rodzeństwu. W tym samym czasie w placówce tego typu może przebywać nie więcej niż
8 wychowanków.
W regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej są umieszczane dzieci wymagające szczególnej opieki, które ze względu na stan zdrowia
wymagający stosowania specjalistycznej opieki i rehabilitacji nie mogą zostać umieszczone w rodzinnej pieczy zastępczej lub w placówce
opiekuńczo-wychowawczej. W placówce tego typu można umieścić, w tym samym czasie, łącznie nie więcej niż 30 dzieci.
W interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym umieszcza się dzieci do ukończenia pierwszego roku życia, które wymagają specjalistycznej
opieki i w okresie oczekiwania na przysposobienie nie mogą zostać umieszczone w rodzinnej pieczy zastępczej. W ośrodku w tym samym czasie
można umieścić nie więcej niż 20 dzieci.
Prowadzenie regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej oraz interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego należy do zadań własnych
samorządu województwa.
9
Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, która weszła w życie 1 stycznia 2012 r., wprowadziła
znaczące zmiany w systemie opieki nad dzieckiem i rodziną, w tym wyraźnie podzieliła kompetencje między samorząd gminny i powiatowy
w zakresie: pracy z rodziną - co należy do zadań własnych gmin - i organizacji pieczy zastępczej – co należy do zadań własnych powiatu. Należy
przypomnieć w tym miejscu, że umieszczenie dziecka w systemie pieczy zastępczej powinno być ostatecznością, po wykorzystaniu przez gminę
wszystkich możliwych form wsparcia rodziny naturalnej, a celem umieszczenia dziecka w środowisku zastępczym jest stworzenie warunków
pomocy i pozytywnych zmian w rodzinie, aby dziecko mogło powrócić pod opiekę rodziców. Natomiast w sytuacji, gdy jest to niemożliwe,
prowadzone są działania pozwalające na przysposobienie dziecka lub przygotowanie go do samodzielnego i odpowiedzialnego życia poprzez
zaspokojenie jego niezbędnych potrzeb, w szczególności emocjonalnych, rozwojowych, zdrowotnych, bytowych, społecznych i religijnych.
Jak już wspomniano, pieczę zastępczą organizuje powiat.6
Zgodnie z art. 180 Ustawy do zadań własnych powiatu w kontekście pieczy zastępczej należy:
1) opracowanie i realizacja 3-letnich powiatowych programów dotyczących rozwoju pieczy zastępczej, zawierających
między innymi coroczny limit rodzin zastępczych zawodowych;
2) zapewnienie dzieciom pieczy zastępczej w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka oraz w placówkach
opiekuńczo-wychowawczych;
3) organizowanie wsparcia osobom usamodzielnianym opuszczającym rodziny zastępcze, rodzinne domy dziecka oraz
placówki opiekuńczo-wychowawcze i regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne, przez wspieranie procesu
usamodzielnienia;
4) tworzenie warunków do powstawania i działania rodzin zastępczych, rodzinnych domów dziecka i rodzin pomocowych;
5) prowadzenie placówek opiekuńczo-wychowawczych;
6) organizowanie szkoleń dla rodzin zastępczych, prowadzących rodzinne domy dziecka i dyrektorów placówek opiekuńczo-
wychowawczych typu rodzinnego oraz kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, prowadzenia rodzinnego
domu dziecka lub pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego;
7) organizowanie wsparcia dla rodzinnej pieczy zastępczej, w szczególności przez tworzenie warunków do powstawania:
a) grup wsparcia,
b) specjalistycznego poradnictwa;
6 Art. 32 ust. 2 Ustawy.
10
8) wyznaczanie organizatora rodzinnej pieczy zastępczej;
9) zapewnienie przeprowadzenia przyjętemu do pieczy zastępczej dziecku niezbędnych badań lekarskich;
10) kompletowanie we współpracy z właściwym ośrodkiem pomocy społecznej dokumentacji związanej z przygotowaniem
dziecka do umieszczenia w rodzinie zastępczej albo rodzinnym domu dziecka;
11) finansowanie:
a) świadczeń pieniężnych dotyczących dzieci z terenu powiatu, umieszczonych w rodzinach zastępczych, rodzinnych
domach dziecka, placówkach opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych placówkach opiekuńczo-terapeutycznych,
interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych lub rodzinach pomocowych, na jego terenie lub na terenie innego powiatu;
b) pomocy przyznawanej osobom usamodzielnianym opuszczającym rodziny zastępcze, rodzinne domy dziecka,
placówki opiekuńczo-wychowawcze lub regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne;
c) szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, prowadzenia rodzinnego domu dziecka lub pełnienia
funkcji dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego oraz szkoleń dla rodzin zastępczych,
prowadzących rodzinne domy dziecka oraz dyrektorów placówek opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego.
Zadania powiatu w zakresie pieczy zastępczej są realizowane w m.st. Warszawie przez Biuro Pomocy i Projektów Społecznych Urzędu
Miasta Stołecznego Warszawy i Warszawskie Centrum Pomocy Rodzinie. Warszawskie Centrum Pomocy Rodzinie zostało jednocześnie
wyznaczone przez Prezydenta m.st. Warszawy na organizatora rodzinnej pieczy zastępczej (zarządzenie nr 1773/2011 Prezydenta
m. st. Warszawy z dnia 22.11.2011 r.).
Zadania gminnych podmiotów organizujących pracę z rodziną wykonują w Warszawie ośrodki pomocy społecznej funkcjonujące
we wszystkich dzielnicach.
3. Założenia programowe
Jak wspomniano w rozdziale drugim, do zadań powiatu należy opracowanie i realizacja 3-letnich powiatowych programów dotyczących rozwoju
pieczy zastępczej, zawierających między innymi coroczny limit rodzin zastępczych zawodowych. Niniejszy Program jest kolejnym tego typu
dokumentem opracowanym przez m.st. Warszawę i w zasadniczym kształcie stanowi kontynuację „Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej
w m.st. Warszawie na lata 2013-2015” – kontynuuje realizację celów określonych we wspomnianym programie przy nieco zmienionym
11
rozkładzie punktów ciężkości i poprzez określenie w ich ramach nowych zadań. Założenia programowe są równocześnie zbieżne
z obowiązującym od 13 maja 2010 r. Programem „Rodzina”, który został przyjęty uchwałą nr LXXXII/2398/2010 Rady m.st. Warszawy z dnia
13 maja 2010 r. w sprawie przyjęcia Programu „Rodzina” na lata 2010-2020. Program „Rodzina” jest programem operacyjnym Społecznej
Strategii Warszawy Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2009-2020, przyjętej uchwałą nr XLVI/1427/2008 Rady m.st.
Warszawy z dnia 18 grudnia 2008 r.
Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej wskazuje kierunek działań podejmowanych przez powiat w celu zorganizowania na
jego terenie prawidłowo funkcjonującego i efektywnego systemu pieczy zastępczej. Jego zadania skoncentrowane są przede wszystkim na
zapewnieniu dzieciom pieczy zastępczej w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka oraz w placówkach opiekuńczo-
wychowawczych, tworzeniu warunków do powstawania i działania rodzin zastępczych, rodzinnych domów dziecka i rodzin pomocowych,
prowadzeniu placówek opiekuńczo-wychowawczych. Powiaty organizują także wsparcie osobom usamodzielnianym opuszczającym rodziny
zastępcze, rodzinne domy dziecka oraz placówki opiekuńczo-wychowawcze i regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne7. Zadaniem
gminnych podmiotów organizujących pracę z rodziną – ośrodków pomocy społecznej – jest umożliwienie powrotu dziecka do rodziny. W tym
kontekście, zadaniem powiatu jest także współpraca ze służbami gminnymi (w tym m.in. asystentami rodzinnymi) przy udzielaniu
pomocy rodzinie, szczególnie w sytuacji zagrożenia jej funkcji socjalnych i wychowawczych oraz w pracy na rzecz powrotu dzieci
z pieczy zastępczej do rodziny8.
Głównym kierunkiem rozwoju pieczy zastępczej zgodnie z Ustawą jest rozwój rodzinnych form pieczy zastępczej. Tą formą pieczy
zastępczej objęte są przede wszystkim dzieci do 7. roku życia, które zgodnie z Ustawą, po 1 stycznia 2012 r. nie mogą być kierowane do pieczy
instytucjonalnej, z wyjątkiem placówek opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego. W odniesieniu do placówek opiekuńczo-
wychowawczych typu interwencyjnego, socjalizacyjnego i specjalistyczno-terapeutycznego Ustawa zobowiązuje do sukcesywnego dostosowania
istniejących placówek opiekuńczo-wychowawczych do małych – 14-osobowych. Do końca 2020 r., liczba dzieci w tych placówkach
opiekuńczo-wychowawczych nie powinna być wyższa niż 30. Od 2021 r. funkcjonować powinny maksymalnie 14-osobowe placówki
opiekuńczo-wychowawcze ww. typów, z zastrzeżeniem możliwości przebywania w nich jedynie dzieci powyżej 10. roku życia (w okresie
przejściowym, tzn. do końca 2019 r., w placówkach mogą przebywać dzieci powyżej 7. roku życia)9.
7 Art. 180 pkt 3 Ustawy.
8 Art. 76 ust. 4 pkt 8, art. 77 ust 3 pkt. 2 Ustawy.
9 Art. 230-232 Ustawy.
12
W Programie Rozwoju Pieczy Zastępczej w m.st. Warszawie na lata 2016-2018, wszystkie wskazane powyżej dyrektywy stanowią punkt
wyjścia do projektowania działań zmierzających do stworzenia takiego systemu pieczy zastępczej, który zapewni dzieciom potrzebującym
wsparcia odpowiednią liczbę miejsc w rodzinnych i instytucjonalnych formach pieczy zastępczej, właściwe standardy świadczonej pomocy oraz
taki poziom współpracy między podmiotami udzielającymi dziecku wsparcia, który – jeśli jest to możliwe – pozwoli na przywrócenie dziecka
jego rodzinie lub też umożliwi mu funkcjonowanie we właściwy sposób w ramach odpowiednich – rodzinnych lub instytucjonalnych – form
pieczy zastępczej.
W tym celu podejmowane będą następujące działania:
Rozwój, w tym profesjonalizacja, rodzinnej pieczy zastępczej – przede wszystkim poprzez zwiększanie skuteczności działań
sprzyjających pozyskiwaniu kandydatów do pełnienia funkcji zawodowych rodzin zastępczych, w tym rodzin zastępczych
specjalistycznych i prowadzących rodzinne domy dziecka, doskonalenie warunków prowadzenia zawodowych form rodzinnej pieczy
zastępczej oraz rozwój kompetencji wychowawczych osób sprawujących funkcję rodzin zastępczych wszelkiego typu. Poprzez
profesjonalizację rozumie się w Programie dążenie do tego, by funkcji rodziny zastępczej zawodowej lub prowadzącego rodzinny dom
dziecka nadać charakter zawodowy, m. in. poprzez wyposażenie osób podejmujących się tych funkcji w odpowiednie kompetencje
zawodowe (zwłaszcza umiejętności wychowawcze) oraz określenie ścieżki rozwoju zawodowego dla osób pełniących funkcję
niezawodowych i zawodowych rodzin zastępczych.
Modernizacja placówek opiekuńczo-wychowawczych zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i tworzenie warunków
sprzyjających indywidualizacji pracy z dzieckiem – poprzez zapewnienie kadrze kierowniczej i pedagogicznej placówek opiekuńczo-
wychowawczych dostępu do szkoleń adekwatnie do potrzeb oraz optymalną reorganizację istniejącej struktury placówek i dalszy rozwój
sieci placówek opiekuńczo-wychowawczych.
Doskonalenie podstaw organizacyjnych systemu pieczy zastępczej, jako kolejny etap długofalowej budowy systemu pieczy zastępczej
w Warszawie, dzięki któremu będzie możliwe jeszcze efektywniejsze niż dotychczas wykonywanie zadań związanych z zapewnianiem
dzieciom umieszczonym w pieczy zastępczej możliwie najlepszych warunków opieki, wychowania i rozwoju.
13
4. Opis systemu pieczy zastępczej w m.st. Warszawie
4.1. Struktura i charakterystyka rodzinnej pieczy zastępczej
W pierwszym półroczu 2015 roku, w Warszawie funkcjonowały 1 362 rodziny zastępcze i rodzinne domy dziecka, z czego 1 009 stanowiły
rodziny zastępcze spokrewnione, 323 - rodziny niezawodowe, 20 - rodziny zastępcze zawodowe, a 10 - rodzinne domy dziecka (tabela 1).
W rodzinach tych zapewniano opiekę dla 1 638 dzieci, z czego 1 153 dzieci pozostawało pod opieką rodzin zastępczych spokrewnionych, 368 –
niezawodowych, 59 - rodzin zastępczych zawodowych, a 58 - rodzinnych domów dziecka (tabela 2).
Tabela 1. Liczba rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka w latach 2013-2015 w podziale na poszczególne typy.
FORMA RODZINNEJ
PIECZY ZASTĘPCZEJ 2013* 2014* 2015**
Rodziny zastępcze spokrewnione 896 1 027 1 009
Rodziny zastępcze niezawodowe 327 324 323
Rodziny zastępcze zawodowe,
w tym specjalistyczne i pogotowia
rodzinnego
rodziopiekuńcze
17 20 20
Rodzinne domy dziecka 8 10 10
SUMA 1 248 1 381 1 362
* dane za okres całego roku
** dane za pierwsze półrocze
14
Tabela 2. Liczba dzieci przebywających w latach 2013–2015 w poszczególnych formach rodzinnej pieczy zastępczej.
FORMA RODZINNEJ
PIECZY ZASTĘPCZEJ 2013* 2014* 2015**
Rodziny zastępcze spokrewnione 1 140 1 227 1 153
Rodziny zastępcze niezawodowe 407 368 368
Rodziny zastępcze zawodowe,
w tym specjalistyczne i pogotowia
rodzinnego
45 49 59
Rodzinne domy dziecka 45 59 58
SUMA 1 637 1 703 1 638
* dane za okres całego roku
** dane za pierwsze półrocze
Jakkolwiek dane dotyczące 2015 r. obejmują wyłącznie pierwsze półrocze, można zauważyć, że liczba dzieci przebywających corocznie
w rodzinach zastępczych spokrewnionych i niezawodowych kształtuje się na zbliżonym poziomie. Równocześnie należy podkreślić,
że w porównaniu z rokiem 2013, liczba rodzin zastępczych zawodowych wzrosła o 3, (co stanowi 15,0% wszystkich rodzin tego typu), a liczba
rodzinnych domów dziecka wzrosła o 2, (co stanowi 20,0% wszystkich rodzinnych domów dziecka funkcjonujących w Mieście). W porównaniu
z rokiem 2013, znacząco wzrosła też liczba dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych zawodowych (przyrost o 14 dzieci, co stanowi 23,7%
dzieci wychowujących się w tych rodzinach) i rodzinnych domach dziecka (przyrost o 13 dzieci, co stanowi 22,4% dzieci wychowujących się
w tej formie pieczy zastępczej).
W pierwszym półroczu 2015 r. w rodzinach zastępczych spokrewnionych przebywało 142 dzieci do 7. roku życia (12,3%) i 1 011 dzieci powyżej
7. roku życia (87,7%), w rodzinach zastępczych niezawodowych przebywało 32 dzieci w wieku do 7. roku życia (8,7%) i 336 dzieci powyżej 7.
roku życia (91,3%), w rodzinach zastępczych zawodowych przebywało 39 dzieci w wieku do 7 lat (66,1%) i 20 dzieci powyżej 7. roku życia
(33,9%), w rodzinnych domach dziecka przebywało natomiast 31 dzieci w wieku do 7 lat (53,4%) i 27 dzieci powyżej 7. roku życia (46,6%).
Szczegółowy rozkład dotyczący wieku dzieci przebywających w rodzinnych formach pieczy zastępczej poszczególnych typów został
przedstawiony w tabeli 3.
15
Tabela 3. Wiek dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej w pierwszym półroczu 2015 r.
WIEK DZIECKA
W LATACH
RZ
SPOKREWNIO
NE
RZ
NIEZAWODO
WE
RZZ RDD
Poniżej 1. roku 4 0 6 6
1-3 39 9 22 13
4-7 99 23 11 12
Dzieci do 7 lat ogółem 142 32 39 31
8-13 406 121 14 19
14-17 313 124 2 6
18-24 292 91 4 2
Dzieci powyżej 7. roku
życia ogółem 1 011 336 20 27
SUMA 1 153 368 59 58
Na dzień 01.10.2015 r. opiekę nad rodzinami zastępczymi w Warszawie sprawowało 33 koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej oraz
6 pracowników socjalnych wykonujących obowiązki koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej zatrudnionych przez Warszawskie Centrum
Pomocy Rodzinie. Zgodnie z przyjętą praktyką koordynator rodzinnej pieczy zastępczej pozostaje w stałym kontakcie osobistym, telefonicznym
lub mailowym z rodziną zastępczą (spotkania odbywają się nie rzadziej niż raz na dwa miesiące). Na podstawie dokonanej przez siebie diagnozy
oraz zgłoszonych przez rodzinę zastępczą potrzeb obejmuje ją wsparciem i udziela pomocy. Koordynator pozostaje również w stałym kontakcie
z sądem, instytucjami oświatowymi, placówkami medycznymi i innymi współpracującymi z rodziną zastępczą.
Do zadań koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej należy w szczególności:
udzielanie pomocy rodzinom zastępczym i prowadzącym rodzinne domy dziecka w realizacji zadań wynikających z pieczy zastępczej;
16
przygotowanie, we współpracy z asystentem rodziny, a jeżeli rodzinie dziecka nie został przydzielony asystent rodziny – we współpracy
z podmiotem organizującym pracę z rodziną i odpowiednio rodziną zastępczą lub prowadzącym rodzinny dom dziecka, planu pomocy
dziecku, w którym zostają zawarte cele i zadania do realizacji na każde sześć miesięcy pobytu dziecka w pieczy zastępczej, które
następnie są podsumowywane i tworzony jest plan na kolejne półrocze (w przypadku dzieci poniżej 3. roku życia – nie rzadziej niż raz
na trzy miesiące);
pomoc rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka w nawiązaniu wzajemnego kontaktu, w szczególności przez
organizowanie grup wsparcia;
zapewnianie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka dostępu do specjalistycznej pomocy dla dzieci, w tym
psychologicznej, reedukacyjnej i rehabilitacyjnej;
organizowanie opieki nad dzieckiem, w przypadku gdy rodzina zastępcza niezawodowa, rodzina zastępcza zawodowa albo prowadzący
rodzinny dom dziecka okresowo nie może sprawować opieki, w szczególności z powodów zdrowotnych lub losowych albo
zaplanowanego wypoczynku.
Koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej wspierają również pełnoletnich wychowanków rodzinnych form pieczy zastępczej w procesie
usamodzielniania. Koordynator pozostaje w stałym kontakcie osobistym, telefonicznym lub mailowym z pełnoletnim wychowankiem rodzinnej
pieczy zastępczej, także z tym pozostającym po osiągnięciu pełnoletności w dotychczasowej rodzinie zastępczej za jej zgodą (kontakt odbywa się
nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy). Wspiera go w procesie wyboru opiekuna usamodzielniania, opracowania i realizacji indywidualnego
programu usamodzielniania, który jest realizowany przez wychowanka do ukończenia przez niego 25 lat oraz udziela mu wsparcia w zakresie
zdiagnozowanych i zgłoszonych przez niego potrzeb.
Tabela 4. Pełnoletni wychowankowie, z którymi współpracują koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej
Wychowankowie pozostający w
dotychczasowych rodzinach
zastępczych za ich zgodą
Wychowankowie
prowadzący samodzielne
gospodarstwo domowe
31.12.2013r.1
3r. 308 100
31.12.2014r.
372 150
31.12.2015r.3
1.12.2015r. 332 195
17
Koordynator rodzinnej pieczy zastępczej może mieć pod opieką łącznie nie więcej niż 15 rodzin zastępczych lub rodzinnych domów dziecka.
Równocześnie należy pamiętać, że do obowiązków tych osób należy również udzielanie wsparcia pełnoletnim wychowankom rodzinnych form
pieczy zastępczej (w 2013 r. usamodzielniło się 79, a w 2014 – 70 wychowanków rodzinnej pieczy zastępczej). Aktualna liczba koordynatorów
rodzinnej pieczy zastępczej i pracowników socjalnych zatrudnionych przez WCPR nie wyczerpuje potrzeb organizatora rodzinnej pieczy
zastępczej w tym zakresie, pozwala zabezpieczyć opiekę koordynatora jedynie dla rodzin najbardziej potrzebujących bieżącego wsparcia
i pomocy przy realizacji zadań wynikających z pełnionej przez nie pieczy zastępczej.
Miasto przekazuje, w miarę możliwości, lokale na potrzeby rodzinnej pieczy zastępczej, w których funkcjonują rodziny zastępcze zawodowe lub
rodzinne domy dziecka - w latach 2013-2014 przekazano 4 lokale, w 2015 r. - 2 lokale.
Rodziny zastępcze i prowadzący rodzinne domy dziecka korzystać mogą również ze wsparcia oferowanego przez organizacje pozarządowe
działające w Warszawie w obszarze pieczy zastępczej, takie jak między innymi Towarzystwo Nasz Dom, z którym Miasto współpracuje od
2008 r., Fundacja Dobrych Praktyk, Koalicja na rzecz Rodzinnej Opieki Zastępczej, Fundacja Wspierania Rodzin „Korale”, Fundacja EY
(Fundacja firmy Ernst & Young), Fundacja Przyjaciółka. W zależności od podmiotu, organizują one dla rodzin zastępczych i prowadzących
rodzinne domy dziecka pomoc wolontariuszy, grupy wsparcia, ułatwiają dostęp do specjalistycznych konsultacji, prowadzą działania
edukacyjne, szkoleniowe. Warto wspomnieć w tym miejscu, że Miasto zleca realizację zadań publicznych, również w obszarze pieczy
zastępczej, organizacjom pozarządowym w ramach otwartych konkursów ofert.
4.2. Charakterystyka i struktura instytucjonalnej pieczy zastępczej
Według stanu na dzień 30.06.2015 r. w Warszawie funkcjonowało 17 placówek opiekuńczo-wychowawczych zapewniających 649 miejsc, w tym
5 placówek typu rodzinnego zapewniających 27 miejsc (tabela 5). Miasto dodatkowo zlecało prowadzenie 4 placówek opiekuńczo-
wychowawczych (typu socjalizacyjnego) zgromadzeniom zakonnym zapewniając 87 miejsc (tabela 6).
18
Tabela 5. Liczba publicznych placówek opiekuńczo-wychowawczych w podziale na poszczególne typy (stan na dzień 30.06.2015 r.).
TYP PLACÓWKI LICZBA
Socjalizacyjna 9
Interwencyjna 2
Specjalistyczno-terapeutyczna 1
Rodzinna 5
SUMA 17
Tabela 6. Liczba niepublicznych placówek opiekuńczo-wychowawczych (stan na dzień 30.06.2015 r.).
PLACÓWKI LICZBA
Niepubliczne socjalizacyjne 4
W pierwszym półroczu 2015 r., opieką w placówkach opiekuńczo-wychowawczych objętych zostało w sumie 1 067 dzieci, z czego opieką
w placówkach socjalizacyjnych objęto 801 dzieci, w placówkach interwencyjnych – 183 dzieci, w placówce specjalistyczno-terapeutycznej –
49 dzieci, a w placówkach rodzinnych – 34 dzieci (tabela 7). Opieką w czterech socjalizacyjnych niepublicznych placówkach opiekuńczo-
wychowawczych, w pierwszym półroczu 2015 r. objętych zostało 103 dzieci (tabela 8).
19
Tabela 7. Liczba dzieci, które w latach 2013 – 2015 przebywały w publicznych placówkach opiekuńczo-wychowawczych poszczególnych
typów.
TYP PLACÓWKI 2013* 2014* 2015**
Socjalizacyjna 967 966 801
Interwencyjna 317 311 183
Specjalistyczno-
terapeutyczna 67 62 49
Rodzinna 42 38 34
SUMA 1 393 1 377 1 067
* dane za okres całego roku
** dane za pierwsze półrocze
Tabela 8. Liczba dzieci, które w latach 2013-2015 przebywały w niepublicznych placówkach opiekuńczo-wychowawczych.
TYP PLACÓWKI 2013* 2014* 2015**
Niepubliczne
socjalizacyjne 147 125 103
* dane za okres całego roku
** dane za pierwsze półrocze
W pierwszym półroczu 2015 r. w placówkach opiekuńczo-wychowawczych typu socjalizacyjnego przebywało 121 dzieci do 7. roku życia
(18,3%) i 542 dzieci powyżej 7. roku życia (81,7%), w placówkach typu interwencyjnego przebywały wyłącznie dzieci powyżej 7. roku życia
(81 dzieci, 100%), w placówkach specjalistyczno-terapeutycznych przebywało 34 dzieci w wieku do 7 lat (80,6%) i 8 dzieci powyżej 7. roku
życia (19,0%), w placówkach typu rodzinnego przebywało natomiast 10 dzieci w wieku do 7 lat (35,7%) i 18 dzieci powyżej 7. roku życia
(64,3%). W odniesieniu do wieku dzieci przebywających w placówkach opiekuńczo-wychowawczych należy zauważyć,
20
że do placówek interwencyjnych są przyjmowane generalnie dzieci od 11. roku życia na podstawie rozstrzygnięcia sądu w sprawach
opiekuńczych, niezależnie od miejsca zamieszkania (dzieci młodsze mogą być przyjmowane w wyjątkowych przypadkach). W placówkach
specjalistyczno-terapeutycznych przebywają dzieci wymagające stałej specjalistycznej opieki (w różnym stopniu niepełnosprawne), niezależnie
od wieku. Ze względu na swój, jak sama nazwa wskazuje, rodzinny charakter, również placówka typu rodzinnego jest odpowiednim miejscem
przebywania dla małych dzieci (do 7. roku życia). O niekorzystnej sytuacji można zatem mówić jedynie w odniesieniu do placówek typu
socjalizacyjnego, w których łącznie, w pierwszym półroczu przebywało 121 dzieci do 7. roku życia. Zgodnie z Ustawą, dzieci do 7. roku życia
powinny być umieszczane w rodzinnej pieczy zastępczej albo placówce opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego (w innej placówce dziecko
może zostać umieszczone w wyjątkowych przypadkach, przede wszystkim gdy umieszczone zostało tam jego rodzeństwo lub małoletni rodzic).
Szczegółowy rozkład dotyczący wieku dzieci przebywających w placówkach opiekuńczo-wychowawczych poszczególnych typów został
przedstawiony w tabeli 9.
Tabela 9. Wiek dzieci, które przebywały w publicznych placówkach opiekuńczo-wychowawczych poszczególnych typów w pierwszym
półroczu 2015 r.
WIEK DZIECKA
W LATACH SOCJALIZACYJNE INTERWENCYJNE
SPECJALISTYCZNO-
TERAPEUTYCZNE RODZINNE
Poniżej 1. roku 8 0 0 1
1-3 50 0 16 8
4-7 63 0 18 1
Dzieci do 7 lat ogółem 121 0 34 10
8-13 214 11 6 14
14-17 281 70 2 4
18-24 47 0 0 0
Dzieci powyżej 7. roku
życia ogółem 542 81 8 18
SUMA 663 81 42 28
21
W m.st. Warszawie od kilku lat podejmowane są działania mające na celu rozwijanie małych form opieki nad dziećmi poprzez pozyskiwanie
lokali w budynkach wielorodzinnych na organizację mieszkań filialnych przy placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Proces ten
powoduje, że duże placówki opiekuńczo-wychowawcze sukcesywnie są reorganizowane i zmniejszane. Mieszkania filialne wchodzą w strukturę
placówki opiekuńczo-wychowawczej i są umiejscowione w budynkach wielorodzinnych lub domach jednorodzinnych w środowisku. Pobyt
w mieszkaniu filialnym zapewnia wszelkie warunki niezbędne dla pełnego i prawidłowego rozwoju dzieci i młodzieży. Wychowankowie
mieszkający w nim przebywają pod stałą opieką wychowawców. Domowy charakter takiej grupy, mniejsze pomieszczenia, stała kadra
wychowawcza sprzyja prawidłowemu rozwojowi dziecka, kształtowaniu umiejętności niezbędnych do satysfakcjonującego funkcjonowania
w społeczeństwie, budowania relacji z innymi opartych na poczuciu zaufania i bezpieczeństwa psychicznego. Wolna powierzchnia budynków
powstała po zamieszkaniu dzieci w mieszkaniach filialnych jest wykorzystywana na inne potrzeby społeczne, między innymi takie jak
utworzenie żłobka czy ośrodka interwencji kryzysowej. Od roku 2007 do 30.06.2015 r. utworzono w sumie 25 mieszkań filialnych, które
dysponują 270 miejscami dla wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych (w roku 2012 przekazano 2 mieszkania, w roku 2013 – 5
mieszkań, a w roku 2014 – 1 mieszkanie).
Z dniem 1 stycznia 2015 roku na podstawie uchwały nr LXXXV/2189/2014 Rady m.st. Warszawy z dnia 3 lipca 2014 r. (Dz. Urz. Woj. Maz.
poz. 6877) utworzone zostało Centrum Administracyjne nr 1 do obsługi placówek opiekuńczo-wychowawczych. Centrum zapewnia obsługę
ekonomiczno-administracyjną i organizacyjną czterem placówkom: Pogotowiu Opiekuńczemu nr 1 przy ul. Henryka Dembińskiego 1
w Warszawie, Pogotowiu Opiekuńczemu nr 2 im. Czesława Józefa Babickiego przy ul. św. Bonifacego 81 w Warszawie, Domowi Dziecka nr 12
przy ul. Tarczyńskiej 27 w Warszawie oraz Ośrodkowi Wspomagania Rodziny przy ul. 6 Sierpnia 1/5 w Warszawie. Należy zaznaczyć, że po
wejściu w życie ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 poz.
1045), które nastąpi 1 stycznia 2016 r., Centrum Administracyjne nr 1 będzie mogło funkcjonować w oparciu o obecną podstawę prawną (tj.
ustawę o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej) jedynie do końca 2016 r.10
4.3. Specyficzne formy wspierania wychowanków rodzinnej i instytucjonalnej pieczy zastępczej
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.) w szerokim stopniu uwzględnia w toku postępowania
rekrutacyjnego do publicznych przedszkoli, publicznych innych form wychowania przedszkolnego, publicznych szkół i publicznych placówek okoliczność
objęcia dziecka pieczą zastępczą.
10
Zgodnie z art. 48 pkt 7 powołanej ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. centra administracyjne do obsługi placówek opiekuńczo-wychowawczych, utworzone przez powiat na podstawie art. 94
ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, w brzmieniu dotychczasowym, mogą działać na dotychczasowych zasadach, nie dłużej jednak niż
przez 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy zmieniającej.
22
W m.st. Warszawie od kilku lat wprowadzane są rozwiązania systemowe stanowiące formy dodatkowego wsparcia dla wychowanków
pieczy zastępczej, zarówno rodzinnej, jak i instytucjonalnej. Spośród najważniejszych należy wymienić następujące formy wsparcia:
Wychowankowie rodzinnych domów dziecka działających na terenie m.st. Warszawy, wychowankowie placówek opiekuńczo-
wychowawczych typu rodzinnego działających na terenie m.st. Warszawy oraz dzieci umieszczone w rodzinach zastępczych
zamieszkujących na terenie m.st. Warszawy są zwolnieni z opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego, w czasie
przekraczającym czas określony na bezpłatne nauczanie, wychowanie i opiekę.11
;
Dzieci z rodzinnych domów dziecka, rodzin zastępczych, placówek opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego, placówek
opiekuńczo-wychowawczych typu socjalizacyjnego, interwencyjnego i specjalistyczno-terapeutyczngo, stale zamieszkałe na terenie m.st.
Warszawy są uprawnione do bezpłatnych przejazdów środkami lokalnego transportu zbiorowego w m.st. Warszawie nie dłużej niż do 30
września roku kalendarzowego, w którym kończą 21. rok życia, na podstawie imiennego uprawnienia do bezpłatnych przejazdów12.
Osobom, które uzyskały pełnoletniość w placówce opiekuńczo-wychowawczej, zawodowej rodzinie zastępczej, niezawodowej rodzinie
zastępczej lub rodzinnym domu dziecka przysługuje pierwszeństwo zawarcia umowy najmu lokalu z mieszkaniowego zasobu miasta
stołecznego Warszawy, pod warunkiem, że z wnioskiem o zawarcie umowy najmu lokalu wystąpią w ciągu 3 lat od uzyskania
pełnoletności i spełniają warunki do zawarcia umowy.13
Liczbę lokali przekazanych w najem wspomnianym osobom przedstawia tabela 10.
11
§ 4 ust. 1 pkt 1 uchwały nr LXXXIV/2166/2014 Rady m.st. Warszawy z dnia 26 czerwca 2014 r. w sprawie opłat za korzystanie z wychowania przedszkolnego i czasu
przeznaczonego na bezpłatne nauczanie, wychowanie i opiekę w przedszkolach m.st. Warszawy (Dz. Urz. Woj. Maz. poz. 6848). 12
§ 1 pkt 21 załącznika do uchwały nr LVI/1584/2013 Rady m.st. Warszawy z dnia 23 maja 2013 r. w sprawie ustalenia ulg za usługi przewozowe środkami lokalnego
transportu zbiorowego w m.st. Warszawie (Dz. Urz. Woj. Maz. poz. 6320, z późn. zm.). 13
§ 7 ust. 1 pkt 5 uchwały nr LVIII/1751/2009 Rady m.st. Warszawy z dnia 9 lipca 2009 r. w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego
zasobu miasta stołecznego Warszawy (Dz. Urz. Woj. Maz. Nr 132, poz. 3937, z późn. zm.)
23
Tabela 10. Liczba lokali przekazanych w latach 2012-2014 w najem usamodzielniającym się wychowankom pieczy zastępczej.
CHARAKTER NAJMU 2012 2013 2014
Lokal wynajęty na czas
nieoznaczony 27 47 53
Lokal wynajęty na czas
oznaczony 13 20 14
SUMA 40 67 67
4.4. Usamodzielniani wychowankowie pieczy zastępczej
W ramach procesu usamodzielnienia wychowankowi przyznaje się pomoc na kontynuowanie nauki, pomoc na usamodzielnienie oraz pomoc na
zagospodarowanie. Osobie usamodzielnianej udziela się również pomocy w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych oraz
zatrudnienia. Po nowelizacji Ustawy zapewnia się również pomoc prawną i psychologiczną.
24
Tabela 11. Liczba wychowanków pieczy zastępczej, którzy skorzystali z przysługujących finansowych form pomocy w latach 2013-2015
Wychowankowie
placówek opiekuńczo-
wychowawczych
2013 2014 2015 (do 30.06.2015 r.)
Piecza
Zastępcza
Ustawa o
pomocy
społecznej
Piecza Zastępcza
Ustawa o
pomocy
społecznej
Piecza Zastępcza
Ustawa o
pomocy
społecznej
Pomoc na kontynuowanie
nauki (liczba osób) 109 128 155 104 160 64
Pomoc na
zagospodarowanie (liczba
osób)
11 42 32 43 25 12
Pomoc na usamodzielnienie
(liczba osób) 7 18 9 25 5 12
25
Wychowankowie
rodzinnej pieczy
zastępczej
2013 2014 2015 (do 30.06.2015r.)
Piecza
Zastępcza
Ustawa o
pomocy
społecznej
Piecza Zastępcza Ustawa o pomocy
społecznej
Piecza
Zastępcza
Ustawa
o pomocy
społecznej
Pomoc na kontynuowanie
nauki (liczba osób) 101 240 163 171 173 125
Pomoc na
zagospodarowanie (liczba
osób)
11 58 31 51 9 28
Pomoc na usamodzielnienie
(liczba osób) 1 26 8 27 5 20
Pełnoletni wychowanek w procesie usamodzielnienia wspierany jest przez pracownika socjalnego lub koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej
oraz opiekuna usamodzielnienia. Ponadto WCPR w ramach projektu „Integracja dla Samodzielności” stworzył katalog fakultatywnych
świadczeń niepieniężnych, które były proponowane wychowankom przystępującym do niego. Indywidualizacja metod i świadczeń ma na celu
zwiększenie skuteczności pomocy. Diagnoza potrzeb wychowanków daje możliwość trafnego doboru wsparcia dla tej grupy. Adekwatność
oferowanego wsparcia do oczekiwań i potrzeb usamodzielnianych zwiększa prawdopodobieństwo właściwego skorzystania z pomocy
Pomoc w uzyskaniu zatrudnienia polega na wspieraniu osoby usamodzielnianej w zdobyciu kwalifikacji zawodowych, uzyskaniu
odpowiedniego wykształcenia zgodnie z jej możliwościami i dążeniami mającymi na celu uzyskanie zatrudnienia. W Warszawie pomoc ta
realizowana była przede wszystkim w ramach projektu „Integracja dla Samodzielności”. Uczestnicy Projektu mogą skorzystać z instrumentów
aktywizacji zawodowej, w tym usług doradcy zawodowego, czy instrumentów aktywizacji edukacyjnej, w tym zajęć w ramach podnoszenia
kluczowych kompetencji o charakterze zawodowym lub zdobywania nowych kompetencji i umiejętności zawodowych, umożliwiających
aktywizację zawodową. Należy zauważyć, że w Warszawie zmotywowani wychowankowie znajdują zatrudnienie.
26
Pomoc w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, jest realizowana przez umożliwienie zamieszkania w mieszkaniu
rotacyjnym dla usamodzielnianych wychowanków. Mieszkanie zapewnia warunki samodzielnego funkcjonowania w środowisku, w integracji ze
społecznością lokalną. W Warszawie funkcjonuje 17 mieszkań dla usamodzielnianych wychowanków przeznaczonych dla 34 wychowanków,
przede wszystkim instytucjonalnej pieczy zastępczej. Tabela poniżej przedstawia liczbę wychowanków, którzy skorzystali z tej formy pomocy.
Ponadto w Warszawie pomoc w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych realizowana jest poprzez pisanie poparć wniosków
wychowanków o przydział lokalu z zasobów lokalowych Miasta.
Tabela 12. Liczba wychowanków korzystających z pomocy w formie mieszkania dla usamodzielnianych w latach 2013-3015
rok 2013 2014 2015 (do
30.06.2015r.)
liczba
wychowanków 47 48 35
4.5. Napływ do pieczy zastępczej dzieci z poszczególnych dzielnic
Z analizy przeprowadzonej na poziomie poszczególnych dzielnic wynika, że według danych na dzień 31.12.2014 r., największa liczba dzieci
trafiła do pieczy zastępczej z dzielnicy Praga-Północ. Przeważały one w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Niewiele mniej dzieci
przebywających w pieczy zastępczej było mieszkańcami Pragi-Południe, a następnie: Woli, Bielan i Mokotowa. Stanowi to odzwierciedlenie
występujących w tych dzielnicach od wielu lat licznych problemów społecznych, w tym zamieszkiwania w nich największej liczby rodzin
przeżywających trudności w codziennym funkcjonowaniu, zagrożonych marginalizacją społeczną. Do rodzin zastępczych spokrewnionych
i niezawodowych trafiały najczęściej dzieci z Bielan. Szczegółowe dane w zakresie szacunkowej liczby dzieci przebywających w placówkach
opiekuńczo-wychowawczych i rodzinach zastępczych z podziałem na poszczególne dzielnice przedstawia tabela 13.
27
Tabela 13. Szacunkowa liczba dzieci przebywających w pieczy zastępczej (stan na dzień 31.12.2014 r.)
LP. DZIELNICA
POCHODZENIA
DZIECKA
LICZBA DZIECI
W RODZINACH
ZASTĘPCZYCH
SPOKREWNIONYCH
I NIEZAWODOWYCH
LICZBA DZIECI
W RODZINACH ZASTĘPCZYCH
ZAWODOWYCH
I RODZINNYCH DOMACH
DZIECKA
LICZBA DZIECI
W PLACÓWKACH
OPIEKUŃCZO-
WYCHOWAWCZYCH
LICZBA DZIECI
W PIECZY
ZASTĘPCZEJ
(SUMA)
1. Bemowo 17 1 17 35
2. Białołęka 15 0 25 40
3. Bielany 98 7 44 149
4. Mokotów 69 8 70 147
5. Ochota 14 4 33 51
6. Praga-Południe 71 18 81 170
7. Praga-Północ 54 13 124 191
8. Rembertów 15 0 7 22
9. Śródmieście 61 12 49 122
10. Targówek 30 5 67 102
11. Ursus 20 0 7 27
12. Ursynów 15 1 15 31
13. Wawer 13 8 52 73
14. Wesoła 3 0 3 6
15. Wilanów 9 0 1 10
16. Włochy 9 1 24 34
17. Wola 60 11 85 156
18. Żoliborz 32 3 9 44
SUMA 605 92 713 1410
28
4.6. Przyczyny opuszczania rodzinnej i instytucjonalnej pieczy zastępczej
W okresie od początku 2013 r. do połowy 2015 r. rodzinną pieczę zastępczą opuściło 601 dzieci. Spośród nich blisko trzecia część (179 dzieci)
usamodzielniła się (29,8%), nieco mniej niż czwarta część powróciła do rodziny (140 dzieci; 23,3%) a 99 dzieci zostało przysposobionych
(16,5%). Ponad jedna czwarta spośród omawianej grupy dzieci zmieniła formę pieczy zastępczej, zostały umieszczone w innej rodzinie
zastępczej lub w placówce opiekuńczo-wychowawczej (169 dzieci; 28,1%).
W tym samym okresie, od początku 2013 r. do połowy 2015 r., instytucjonalną pieczę zastępczą opuściło 1 375 dzieci. Niemal trzecia część
z nich (451 dzieci) powróciła do rodziny (32,8%), 262 dzieci usamodzielniło się (19%) a 139 dzieci zostało przysposobionych (10,1%). Dalszych
115 dzieci zostało umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej (8,4%). Zmieniło placówkę opiekuńczo-wychowawczą 239 dzieci (17,4%).
W przypadku 169 dzieci (12,3%) wskazuje się inne przyczyny, co w szczególności dotyczy sytuacji czasowego objęcia opieką dzieci, które
zostały doprowadzone po ucieczce z domów rodzinnych lub innych placówek. Szczegółowe dane dotyczące przyczyn opuszczania rodzinnej
i instytucjonalnej pieczy zastępczej w omawianych latach zaprezentowane zostały w tabeli 14.
29
Tabela 14. Przyczyny opuszczania pieczy zastępczej w latach 2013-2015 r.
FO
RM
A P
IEC
ZY
ZA
ST
ĘP
CZ
EJ
LICZBA
DZIECI
W ROKU
LICZBA DZIECI,
KTÓRE OPUŚCIŁY DANĄ
FORMĘ PIECZY ZASTĘPCZEJ
PRZYCZYNY OPUSZCZENIA DANEJ FORMY PIECZY ZASTĘPCZEJ
US
AM
OD
ZIE
LN
IEN
IE
PO
WR
ÓT
DO
RO
DZ
INY
PR
ZY
SP
OS
OB
IEN
IE
(AD
OP
CJ
A)
UM
IES
ZC
ZE
NIE
W R
OD
ZIN
IE
ZA
ST
ĘP
CZ
EJ
UM
IES
ZC
ZE
NIE
W I
NN
EJ
RO
DZ
INIE
ZA
ST
ĘP
CZ
EJ
UM
IES
ZC
ZE
NIE
W P
LA
CÓ
WC
E
ZM
IAN
A P
LA
CÓ
WK
I
INN
E
Rodzi
nna
2013* 1 668 256 79 54 32 nd 29 53 nd 9
2014* 1 846 246 70 63 46 nd 20 42 nd 5
2015** 1 671 99 30 23 21 nd 7 18 nd 0
Inst
ytu
cjonal
na 2013* 1 337 564 100 174 67 48 nd nd 114 61
2014* 1 254 560 100 185 52 44 nd nd 88 91
2015** 814 251 62 92 20 23 nd nd 37 17
* dane za okres całego roku
** dane za pierwsze półrocze
30
5. Mocne i słabe strony istniejącego systemu pieczy zastępczej
W poniższej rozbudowanej tabeli przedstawiono wyniki analizy SWOT systemu pieczy zastępczej funkcjonującego w m.st. Warszawie. SWOT
jest techniką analityczną polegającą w najprostszej wersji na posegregowaniu posiadanych informacji w danym obszarze na cztery grupy (cztery
kategorie czynników strategicznych):
S (z ang. strengths) – mocne strony: wszystko to, co stanowi atut, przewagę, zaletę w analizowanym obszarze;
W (z ang. weaknesses) – słabe strony: wszystko to, co stanowi słabość, barierę, wadę w analizowanym obszarze;
O (z ang. opportunities) – szanse: wszystko to, co stwarza szansę korzystnej zmiany w analizowanym obszarze;
T (z ang. threats) – zagrożenia: wszystko to, co stwarza w danym obszarze niebezpieczeństwo zmiany niekorzystnej.
Zestawienie wspomnianych grup czynników ułatwia planowanie działań w danym obszarze, w tym wskazuje obszary problemowe, które
w pierwszej kolejności powinny stać się przedmiotem interwencji.
Tabela 15. Wyniki analizy SWOT systemu pieczy zastępczej.
MOCNE STRONY SŁABE STRONY
System pieczy zastępczej
Wdrożone zasady współpracy przedstawicieli pieczy zastępczej
i ośrodków pomocy społecznej w zakresie umieszczania dziecka
w pieczy zastępczej, pracy z rodziną dziecka umieszczonego
w pieczy zastępczej oraz powrotu dziecka do rodziny oraz
procedury przewozu i przekazania dziecka do rodziny zastępczej,
rodzinnego domu dziecka lub placówki opiekuńczo-wychowawczej
w związku z interwencją kryzysową w rodzinie dziecka;
Prowadzony monitoring potrzeb szkoleniowych kadry placówek
opiekuńczo-wychowawczych i rodzinnych form pieczy zastępczej
Brak prowadzenia systematycznej diagnozy potrzeb w zakresie
pieczy zastępczej;
Brak standardu sporządzania diagnozy psychofizycznej dzieci
umieszczanych w pieczy zastępczej i zapewniania przeprowadzenia
niezbędnych badań lekarskich dziecku przyjętemu do pieczy
zastępczej;
Niewystarczający dostęp wychowanków placówek opiekuńczo-
wychowawczych do specjalistów (psychiatrów, logopedów,
psychologów, neurologów dziecięcych itp.), brak preferencji dla
31
wszystkich typów;
Stworzone dobre warunki „startu” dla usamodzielniających się
wychowanków pieczy zastępczej (m.in. wsparcie koordynatorów
rodzinnej pieczy zastępczej, preferencje przy najmie lokalu
z zasobów Miasta itp.);
Partycypacyjny model tworzenia Programu Rozwoju Pieczy
Zastępczej na lata 2016–2018 uwzględniający środowisko
organizacji pozarządowych działających w obszarze pieczy
zastępczej.
dzieci z rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka
w dostępie do lekarzy specjalistów;
Niewystarczająca w stosunku do zapotrzebowania liczba szkoleń
organizowanych dla prowadzących rodzinne formy pieczy
zastępczej wszystkich typów i pracowników placówek opiekuńczo-
wychowawczych (kadry kierowniczej i pedagogicznej) oraz
koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej;
Niewystarczająca w stosunku do potrzeb liczba koordynatorów
i pracowników socjalnych rodzinnej pieczy zastępczej, duża rotacja
wśród pracowników placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz
na stanowiskach koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej;
Niewystarczający stopień upowszechnienia dobrych praktyk,
rekomendowanych sposobów postępowania we współpracy
placówek opiekuńczo-wychowawczych, rodzinnych form pieczy
zastępczej i organizatora rodzinnej pieczy zastępczej z sądami
i placówkami służby zdrowia oraz szkołami i poradniami
psychologiczno-pedagogicznymi;
Bardzo zróżnicowana jakość współpracy przedstawicieli placówek
opiekuńczo-wychowawczych, rodzinnych form pieczy zastępczej
i organizatora rodzinnej pieczy zastępczej z przedstawicielami
sądów (od bardzo dobrej do bardzo słabej), brak wypracowanych
rekomendacji dotyczących zasad współpracy, niewystarczający
stopień upowszechniania dobrych praktyk;
Konieczność pozyskiwania środków finansowych na realizację
wszystkich potrzebnych działań w obszarze pieczy zastępczej
z wielu źródeł (i wynikająca stąd niepewność, brak pewnej
32
projektowej ciągłości finansowania) - w latach ubiegłych część
zadań finansowana była m.in. ze środków unijnych, przede
wszystkim w ramach projektu systemowego „Integracja dla
Samodzielności” zrealizowanego w latach 2008–2015 przez
WCPR. Zadania w ramach tego projektu obejmowały m.in.
udzielanie wsparcia merytorycznego prowadzącym rodzinne formy
pieczy zastępczej, wsparcie usamodzielnianych wychowanków
pieczy zastępczej itp.
33
Rodzinna piecza zastępcza
Stworzone dobre warunki do powstawania i działania rodzinnych
form pieczy zastępczej wszystkich typów (przekazywanie przez
Miasto lokali mieszkalnych do prowadzenia zawodowych form
rodzinnej pieczy zastępczej, uprawnienie do bezpłatnych
przejazdów środkami lokalnego transportu zbiorowego itp.);
Wykwalifikowana kadra systemu rodzinnej pieczy zastępczej,
w tym przede wszystkim 33 koordynatorów rodzinnej pieczy
zastępczej i 6 pracowników socjalnych;
Wdrożony standard sprawowania rodzinnej pieczy zastępczej,
w tym zawodowych rodzin zastępczych oraz prowadzących
rodzinne domy dziecka;
Zorganizowany system szkolenia kandydatów do pełnienia funkcji
zawodowej i niezawodowej rodziny zastępczej lub prowadzenia
rodzinnego domu dziecka;
Szeroka, w tym także specjalistyczna, oferta wsparcia dla
rodzinnych form pieczy zastępczej wszystkich typów.
Niska efektywność pozyskiwania nowych kandydatów
na zawodowe i niezawodowe rodziny zastępcze oraz
do prowadzenia rodzinnych domów dziecka;
Brak zorganizowanego systemu cyklicznego opiniowania osób
pełniących funkcję rodziny zastępczej zawodowej lub rodziny
zastępczej niezawodowej oraz prowadzących rodzinny dom
dziecka w zakresie posiadania predyspozycji i motywacji
do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia
rodzinnego domu dziecka (wymaganych zgodnie z art. 46 ust. 3
Ustawy);
Niewystarczająca profesjonalizacja zawodowych form rodzinnej
pieczy zastępczej w zakresie obejmowania pieczą zastępczą dzieci
wymagających zastosowania specjalnych środków oddziaływania
ze względu na ich niepełnosprawność lub trudności natury
wychowawczej, w tym brak określonej ścieżki rozwoju
zawodowego dla osób pełniących funkcję niezawodowych
i zawodowych rodzin zastępczych;
Niewystarczająca liczba nadzorowanych miejsc kontaktu rodzin
zastępczych zawodowych z rodziną pochodzenia.
Instytucjonalna piecza zastępcza
Wdrożone standardy organizacyjne placówek opiekuńczo-
wychowawczych, procedury przyjmowania dzieci do placówek
opiekuńczo-wychowawczych, zasady współpracy placówek
Brak wystarczającej liczby placówek opiekuńczo-wychowawczych
typu specjalistyczno-terapeutycznego;
34
opiekuńczo-wychowawczych z innymi instytucjami, zasady
postępowania w przypadku nieusprawiedliwionej nieobecności
wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych;
Wzrastająca liczba mieszkań filialnych;
Dostęp do szkoleń zawodowych kadry placówek opiekuńczo-
wychowawczych (m.in. w ramach współpracy z Warszawskim
Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych);
Wypracowane w ramach Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej
w m.st. Warszawie na lata 2013-2015 rekomendacje dotyczące
współpracy pomiędzy wybranymi placówkami opiekuńczo-
wychowawczymi, szkołami i poradniami psychologiczno-
pedagogicznymi;
Opracowana i wdrożona koncepcja funkcjonowania wspólnej
obsługi administracyjno-ekonomicznej i organizacyjnej placówek
opiekuńczo-wychowawczych – funkcjonowanie Centrum
Administracyjnego nr 1.
Brak prowadzenia superwizji dla pracowników placówek
opiekuńczo-wychowawczych, w tym zespołów wychowawczych;
Przebywanie w placówkach opiekuńczo-wychowawczych typu
socjalizacyjnego dzieci w wieku poniżej 10. roku życia;
Brak wypracowanych zasad wspierania usamodzielniających się
wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych, w tym
osób niepełnosprawnych, w tym brak kontynuacji wsparcia
psychologicznego (oferta tego wsparcia była dostępna w ramach
projektu Integracja dla Samodzielności realizowanego przez WCPR
w latach 2008-2015), brak procedury wyznaczania opiekunów
usamodzielniania);
Brak wypracowanych zasad współpracy (w tym dobrych praktyk)
między placówkami opiekuńczo-wychowawczymi i organizacjami
pozarządowymi (w tym niestabilność współpracy wynikająca
z „projektowego”, nieciągłego w czasie charakteru działalności
organizacji pozarządowych, brak wskazania konkretnych sposobów
i obszarów, w jakich organizacje pozarządowe powinny
współpracować z placówkami opiekuńczo-wychowawczymi, brak
podziału kompetencji).
SZANSE ZAGROŻENIA
Uzyskanie szerszego dostępu do wolnych zasobów lokalowych
Miasta w dobrym stanie technicznym na potrzeby rozwoju
rodzinnych form pieczy zastępczej i prowadzenia placówek
opiekuńczo-wychowawczych;
Pozyskanie zewnętrznych środków finansowych na realizację
Zmienność przepisów prawa w obszarze pieczy zastępczej, która
może spowodować zniweczenie wysiłku włożonego
w organizowanie czy prowadzenie działań, które następnie muszą
zostać poniechane czy zmodyfikowane w celu dostosowania
do zmienionych zasad;
35
zadań w zakresie pieczy zastępczej, zwłaszcza środków unijnych
w ramach pespektywy finansowej 2014-2020;
Stworzenie zintegrowanej międzyinstytucjonalnej platformy
współpracy uwzględniającej w szczególności pracowników sądów,
placówek służby zdrowia oraz oświaty, która przyczyniłaby się
do zwiększenia efektywności całego systemu pieczy zastępczej;
Korzystanie z potencjału organizacji pozarządowych działających
w Mieście w obszarze pieczy zastępczej (zwłaszcza ich oferty
szkoleniowej, dostępnych specjalistów itp.).
Brak dostępu do wolnych zasobów lokalowych Miasta w dobrym
stanie technicznym na potrzeby rozwoju rodzinnych form pieczy
zastępczej i prowadzenia placówek opiekuńczo-wychowawczych;
Dysponowanie zbyt ograniczonymi środkami finansowymi,
niepozwalającymi na realizację wszystkich zadań zaplanowanych
w Programie, w tym brak możliwości pozyskania dofinansowania
zewnętrznego, np. unijnego;
Zbyt mała, nieodpowiadająca potrzebom, liczba organizacji
pozarządowych wyspecjalizowanych w obszarze pracy z dzieckiem
umieszczonym w pieczy zastępczej oraz z rodzinnymi formami
pieczy zastępczej.
36
6. Struktura celów i wskaźniki ich realizacji, harmonogram zadań
CEL GŁÓWNY: ZAPEWNIENIE DZIECIOM PROFESJONALNEJ OPIEKI W ODPOWIEDNICH FORMACH PIECZY
ZASTĘPCZEJ
Wskaźnik realizacji:
1. Liczba miejsc w rodzinnej i instytucjonalnej pieczy zastępczej jest adekwatna do bieżących potrzeb Miasta w tym zakresie, biorąc
za podstawę wyniki przeprowadzanej corocznie diagnozy potrzeb Miasta w obszarze pieczy zastępczej;
2. Wzrost liczby rodzinnych form pieczy zastępczej, przede wszystkim rodzin zastępczych zawodowych i rodzinnych domów dziecka.
Przewidywany efekt:
Na koniec okresu realizacji Programu, w Mieście funkcjonuje system pieczy zastępczej odpowiadający na potrzeby mieszkańców, zapewniający
wszystkim dzieciom potrzebującym wsparcia odpowiednią liczbę miejsc w rodzinnych i instytucjonalnych formach pieczy zastępczej. Następuje
rozwój rodzinnych form pieczy zastępczej, rozumiany przede wszystkim, jako zwiększenie liczby rodzin zastępczych zawodowych i rodzinnych
domów dziecka oraz ich profesjonalizacja (specjalizacja). System pieczy zastępczej sprawnie i efektywnie realizuje zadania wynikające
z obowiązujących regulacji prawnych, jego działania są ukierunkowane na zapewnienie odpowiednich warunków do opieki i rozwoju dzieciom
umieszczonym w pieczy zastępczej.
Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej wskazuje, jako konieczny element programu rozwoju pieczy zastępczej określenie
limitu zawodowych rodzin zastępczych. Limit ten jest rozumiany, jako zapewnienie środków na ich zorganizowanie i prowadzenie, a nie
konieczność jego osiągnięcia.
Projektowany coroczny limit rodzin zastępczych zawodowych
Według stanu na dany dzień Limit zawodowych rodzin
zastępczych
31.XII.2016 r. 24
37
31.XII.2017 r. 28
31.XII.2018 r. 32
Funkcję zawodowej rodziny zastępczej można pełnić dla co najmniej 2 dzieci. Aby pełnić w Mieście funkcję rodziny zastępczej zawodowej lub
prowadzić rodzinny dom dziecka należy wcześniej pełnić funkcję rodziny zastępczej niezawodowej lub posiadać doświadczenie w prowadzeniu
jakiejkolwiek formy rodzinnej pieczy zastępczej.
Dodatkowo określony został również limit rodzinnych domów dziecka.
Projektowany coroczny limit rodzinnych domów dziecka
Według stanu na dany dzień Limit rodzinnych domów
dziecka
31.XII.2016 r. 13
31.XII.2017 r. 16
31.XII.2018 r. 19
38
CEL I: ROZWÓJ, W TYM PROFESJONALIZACJA, RODZINNEJ PIECZY ZASTĘPCZEJ
Przewidywany efekt: W wyniku podjętych licznych inicjatyw sprzyjających pozyskiwaniu kandydatów do sprawowania rodzinnych form
pieczy zastępczej, zwiększy się liczba rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka funkcjonujących w Warszawie. Wzrośnie także poziom
ich specjalizacji między innymi poprzez określenie ścieżki rozwoju zawodowego, zapewnienie możliwości udziału w szkoleniach, warsztatach
oraz możliwości korzystania z oferty wsparcia. Dzięki ofercie szkoleń dla niezawodowych i spokrewnionych rodzin zastępczych wzrośnie także
jakość sprawowanej przez nie pieczy. W wyniku podejmowania inicjatyw integracyjnych (w tym organizacji grup wsparcia), wzrośnie spójność
środowiska rodzinnej pieczy zastępczej. Specjalizacja rodzinnej pieczy zastępczej, w tym zbudowanie atrakcyjnej oferty wsparcia dla rodzin
zastępczych zawodowych i rodzinnych domów dziecka, przyczyni się do podniesienia atrakcyjności pełnienia roli zawodowych rodzin
zastępczych i prowadzących rodzinne domy dziecka, co również przyczyni się do zwiększenia liczby kandydatów do pełnienia tych funkcji.
ZADANIA
Treść Realizatorzy Termin
realizacji
Wskaźnik/i realizacji
zadania
Sposób i częstotliwość mierzenia
poziomu wskaźnika
1. Opracowanie koncepcji
realizacji działań sprzyjających
pozyskiwaniu kandydatów
do sprawowania funkcji RZZ
i prowadzenia RDD.
BPiPS,
WCPR,
organizacje
pozarządowe
XII 2016 Opracowana koncepcja
realizacji działań
sprzyjających
pozyskiwaniu
kandydatów do
sprawowania funkcji
RZZ i prowadzenia RDD.
Bieżące monitorowanie procesu
opracowywania koncepcji,
odnotowywanie „kamieni
milowych”14
.
2. Prowadzenie działań BPiPS, Przez cały okres Rodzaj i liczba Zliczanie liczby
14
Ważne zdarzenie w harmonogramie, które podsumowuje określony zestaw zadań, bądź daną fazę projektu.
39
informacyjnych sprzyjających
pozyskiwaniu kandydatów
do sprawowania funkcji RZZ i
prowadzenia RDD oraz
ewentualne modyfikowanie ich
na postawie wyników
monitoringów.
Monitorowanie efektów
prowadzonych działań
informacyjnych sprzyjających
pozyskiwaniu kandydatów
do sprawowania RZZ
i prowadzenia RDD
i ewentualne modyfikowanie
sposobu prowadzenia działań
zgodnie z wynikami
monitoringu.
WCPR,
organizacje
pozarządowe
realizacji
Programu
przeprowadzonych
działań (wskaźnik
produktu);
Wzrost liczby RZZ
i RDD (wskaźnik
rezultatu).
W zależności od typu
inicjatywy: stopień
zainteresowania
bezpośrednich
odbiorców,
przedstawicieli mediów
itp.
przeprowadzonych działań -
na bieżąco, po zakończeniu
kolejnego (nowego) działania;
Monitorowanie liczby RZZ i RDD
– na bieżąco.
W zależności od typu inicjatywy:
określanie (szacunkowej) liczby
uczestników wydarzenia, ocena
zainteresowania bezpośrednich
odbiorców, przedstawicieli
mediów itp.
3. Opracowanie i wdrożenie ścieżki
rozwoju zawodowego dla osób
pełniących funkcję
niezawodowych RZ, RZZ i
prowadzących RDD oraz
upowszechnienie informacji
w tym zakresie wśród
zainteresowanych stron.
Opracowanie i wdrożenie
zasad wynagradzania osób
pełniących funkcję RZZ oraz
prowadzących RDD oraz
upowszechnienie informacji
na temat zasad wśród
WCPR
organizacje
pozarządowe
XII 2016 Opracowana i wdrożona
ścieżka rozwoju
zawodowego dla osób
pełniących funkcję
niezawodowych RZ i
RZZ oraz prowadzących
RDD, w tym zasady
wynagradzania osób
pełniących funkcję RZZ
oraz prowadzących RDD,
rodzin pomocowych oraz
osób zatrudnianych
do pomocy.
Bieżące monitorowanie procesu
opracowywania i wdrażania
ścieżki rozwoju zawodowego,
odnotowywanie „kamieni
milowych”.
40
zainteresowanych stron;
Opracowanie i wdrożenie
zasad wynagradzania rodzin
pomocowych oraz osób
zatrudnianych do pomocy w
RZZ i RDD oraz
upowszechnienie informacji
na temat zasad wśród
zainteresowanych stron.
4. Zapewnianie oferty szkoleń
i warsztatów dla osób pełniących
funkcję RZZ oraz prowadzących
RDD adekwatnie do potrzeb
zdiagnozowanych w trakcie
diagnozy potrzeb i przy
uwzględnieniu wyników
ewaluacji szkoleń.
Prowadzenie monitoringu
potrzeb szkoleniowych osób
pełniących funkcję RZZ oraz
prowadzących RDD;
Ewaluacja szkoleń i warsztatów
prowadzonych dla osób
pełniących funkcję RZZ oraz
prowadzących RDD.
BPiPS, WCPR
organizacje
pozarządowe
Przez cały okres
realizacji
Programu
Rodzaj i liczba szkoleń
i warsztatów
zorganizowanych dla
RZZ i RDD;
Liczba uczestników
szkoleń, warsztatów,
w których wzięli udział
przedstawiciele RZZ
i RDD.
Prowadzenie bieżącego wykazu
szkoleń, warsztatów, w których
wzięli udział przedstawiciele RZZ
i RDD (liczba, rodzaj);
Bieżące zliczanie liczby
uczestników szkoleń, warsztatów,
w których wzięli udział
przedstawiciele RZZ i RDD.
5. Zapewnianie oferty szkoleń
i warsztatów adekwatnie
do potrzeb osób pełniących
funkcję spokrewnionych
WCPR
organizacje
pozarządowe
Przez cały okres
realizacji
Programu
Rodzaj i liczba szkoleń,
warsztatów
zorganizowanych dla
osób pełniących funkcję
Prowadzenie bieżącego wykazu
szkoleń, warsztatów
zorganizowanych dla osób
pełniących funkcję
41
i niezawodowych RZ. spokrewnionych
i niezawodowych RZ;
Liczba uczestników
szkoleń, warsztatów
zorganizowanych dla
osób pełniących funkcję
spokrewnionych
i niezawodowych RZ.
spokrewnionych i niezawodowych
RZ (liczba, rodzaj);
Bieżące zliczanie liczby
uczestników szkoleń, warsztatów
zorganizowanych dla osób
pełniących funkcję
spokrewnionych i niezawodowych
RZ.
6. Organizowanie spotkań
profilowanych grup wsparcia dla
osób pełniących funkcję RZZ,
niezawodowych,
spokrewnionych oraz
prowadzących RDD.
WCPR
organizacje
pozarządowe
Przez cały okres
realizacji
Programu
Liczba spotkań grup/y
wsparcia dla osób
pełniących funkcję RZZ,
niezawodowych,
spokrewnionych oraz
prowadzących RDD;
Liczba uczestników
spotkań grup/y wsparcia
dla osób pełniących
funkcję RZZ,
niezawodowych,
spokrewnionych oraz
prowadzących RDD.
Bieżące zliczanie liczby spotkań
i liczby uczestników grup/y
wsparcia.
7. Opracowanie i wdrożenie
standardu wyposażenia mieszkań
przekazywanych RZZ i RDD
oraz upowszechnienie informacji
w tym zakresie wśród
zainteresowanych stron.
BPiPS, WCPR VI 2017 Opracowany i wdrożony
standard wyposażenia
mieszkań
przekazywanych RZZ
i RDD.
Bieżące monitorowanie procesu
opracowywania i wdrażania
standardu, odnotowywanie
„kamieni milowych”.
8. Pozyskiwanie lokali z zasobów
Miasta z przeznaczeniem dla
BPiPS,
WCPR, Biuro
Przez cały okres
realizacji
Liczba lokali
pozyskanych z zasobów
Prowadzenie przez BPiPS
bieżącego rejestru lokali
42
osób pełniących funkcję RZZ
lub prowadzących RDD.
Polityki
Lokalowej
i Rewitalizacji,
Wydziały
Zasobów
Lokalowych
w Dzielnicach
Programu Miasta z przeznaczeniem
dla osób pełniących
funkcję RZZ lub
prowadzących RDD.
pozyskanych z zasobów Miasta
z przeznaczeniem dla osób
pełniących funkcję RZZ lub
prowadzących RDD.
9. Opracowanie systemu
zapewniania możliwości opieki
nad dzieckiem w sytuacji
korzystania z prawa do
czasowego niesprawowania
opieki nad dzieckiem przez
osoby pełniące funkcję RZZ lub
prowadzących RDD.
BPiPS, WCPR VI 2017 Zapewnianie możliwości
opieki nad dzieckiem
w sytuacji korzystania
z prawa do czasowego
niesprawowania opieki
nad dzieckiem przez
osoby pełniące funkcję
RZZ lub prowadzących
RDD.
Bieżące monitorowanie sytuacji
w zakresie możliwości
zapewniania opieki nad dzieckiem
w sytuacji korzystania z prawa
do czasowego niesprawowania
opieki nad dzieckiem przez osoby
pełniące funkcję RZZ lub
prowadzących RDD.
10. Opracowanie i wdrożenie
systemu cyklicznego
opiniowania osób pełniących
funkcję RZZ lub RZ
niezawodowej oraz
prowadzących RDD w zakresie
posiadania predyspozycji
i motywacji
do pełnienia funkcji RZ lub
prowadzenia RDD oraz
upowszechnienie informacji na
temat zasad opiniowania wśród
zainteresowanych stron.
BPiPS, WCPR
organizacje
pozarządowe
XII 2016 Opracowany i wdrożony
system cyklicznego
opiniowania osób
pełniących funkcję RZZ
lub RZ niezawodowej
oraz prowadzących RDD
w zakresie posiadania
predyspozycji
i motywacji do pełnienia
funkcji RZ lub
prowadzenia RDD.
Bieżące monitorowanie procesu
opracowywania i wdrażania
systemu cyklicznego opiniowania
osób pełniących funkcję RZZ lub
RZ niezawodowej oraz
prowadzących RDD w zakresie
posiadania predyspozycji
i motywacji
do pełnienia funkcji RZ lub
prowadzenia RDD,
odnotowywanie „kamieni
milowych”.
43
11. Opracowanie, wdrożenie oraz
upowszechnienie wśród osób
zainteresowanych zasad
dotyczących przyznawania
świadczeń finansowych
obligatoryjnych i fakultatywnych
(zgodnie z art. 80-83 Ustawy)
dla RZ spokrewnionych,
niezawodowych i zawodowych
oraz prowadzących RDD.
WCPR XII 2017 Wdrożone
i upowszechnione zasady
dotyczące przyznawania
osobom pełniącym
funkcję RZ
spokrewnionych,
niezawodowych
i zawodowych oraz
prowadzącym RDD
świadczeń finansowych.
Monitorowanie procesu wdrażania
zasad dotyczących przyznawania
osobom pełniącym funkcję RZ
spokrewnionych, niezawodowych
i zawodowych oraz prowadzącym
RDD świadczeń finansowych
(obligatoryjnych
i fakultatywnych), odnotowywanie
„kamieni milowych”.
44
CEL II: MODERNIZACJA PLACÓWEK OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZYCH ZGODNIE Z WYMOGAMI PRAWA
I TWORZENIE WARUNKÓW SPRZYJAJĄCYCH INDYWIDUALIZACJI PRACY Z DZIECKIEM
Przewidywany efekt:
Struktura placówek opiekuńczo- wychowawczych zostanie zmodernizowana zgodnie z wymogami prawa. Zapewnienie kadrze kierowniczej
i pedagogicznej placówek opiekuńczo-wychowawczych dostępu do szkoleń i warsztatów zgodnie z ich zapotrzebowaniem oraz niezbędne
przekształcenia strukturalne przyczynią się do wzrostu efektywności działań wychowawczych. Indywidualizowanie pracy z dzieckiem odbywać
się będzie przy zapewnieniu odpowiednich warunków: 1) małe grupy wychowawcze, środowisko zbliżone do rodzinnego, co sprzyja
wytworzeniu poczucia bezpieczeństwa psychicznego i zaufania, 2) odpowiednie kwalifikacje kadry pracującej z dzieckiem.
ZADANIA
Treść Realizator Termin
realizacji
Wskaźnik/i realizacji
zadania
Sposób i częstotliwość mierzenia
poziomu wskaźnika
1. Opracowanie koncepcji
dostosowania struktury
placówek opiekuńczo-
wychowawczych oraz Centrum
Administracyjnego
nr 1 i mieszkań filialnych do
wymogów prawa,
z uwzględnieniem planu działań
mających na celu przygotowanie
kadry placówek opiekuńczo-
wychowawczych
do zmian.
BPiPS, WCPR XII 2016 Opracowana koncepcja
dostosowania struktury
placówek opiekuńczo-
wychowawczych oraz
Centrum
Administracyjnego
nr 1 i mieszkań filialnych
do wymogów prawa,
z uwzględnieniem planu
działań mających na celu
przygotowanie kadry
placówek opiekuńczo-
wychowawczych
do zmian.
Bieżące monitorowanie procesu
opracowywania, koncepcji
dostosowania struktury placówek
opiekuńczo- wychowawczych oraz
Centrum Administracyjnego
nr 1 i mieszkań filialnych do
wymogów prawa,
z uwzględnieniem planu działań
mających na celu przygotowanie
kadry placówek opiekuńczo-
wychowawczych
do zmian. odnotowywanie
„kamieni milowych”.
45
2. Pozyskiwanie z zasobów Miasta
lokali z przeznaczeniem na
prowadzenie 14-osobowych
placówek opiekuńczo-
wychowawczych typu
socjalizacyjnego,
interwencyjnego oraz
specjalistyczno-
terapeutycznego.
BPiPS,
WCPR, Biuro
Polityki
Lokalowej
i Rewitalizacji
Przez cały okres
realizacji
Programu
Liczba lokali
pozyskanych z zasobów
Miasta z przeznaczeniem
na prowadzenie 14–
osobowych placówek
opiekuńczo-
wychowawczych typu
socjalizacyjnego,
interwencyjnego oraz
specjalistyczno-
terapeutycznego.
Prowadzenie bieżącego rejestru
lokali pozyskanych z zasobów
Miasta z przeznaczeniem na
prowadzenie 14–osobowych
placówek opiekuńczo-
wychowawczych typu
socjalizacyjnego, interwencyjnego
oraz specjalistyczno-
terapeutycznego.
3. Zapewnianie oferty szkoleń
i warsztatów oraz superwizji dla
kadry kierowniczej i
pedagogicznej placówek
opiekuńczo-wychowawczych
zgodnie z wynikami
prowadzonej diagnozy potrzeb
szkoleniowych.
BPiPS, WCPR
organizacje
pozarządowe
Przez cały okres
realizacji
Programu
Rodzaj i liczba szkoleń,
warsztatów oraz
superwizji, w których
wzięli udział
przedstawiciele kadry
kierowniczej
i pedagogicznej placówek
opiekuńczo-
wychowawczych;
Liczba uczestników
szkoleń, warsztatów oraz
superwizji, w których
wzięli udział
przedstawiciele kadry
kierowniczej
i pedagogicznej placówek
opiekuńczo-
wychowawczych.
Prowadzenie bieżącego wykazu
szkoleń, warsztatów i superwizji,
w których wzięli udział
przedstawiciele kadry kierowniczej
i pedagogicznej placówek
opiekuńczo-wychowawczych;
Bieżące zliczanie liczby
uczestników szkoleń, warsztatów
i superwizji, w których wzięli
udział przedstawiciele kadry
kierowniczej i pedagogicznej
placówek opiekuńczo-
wychowawczych.
46
4. Opracowanie i upowszechnienie
zasad współpracy (w tym
dobrych praktyk) między
placówkami opiekuńczo-
wychowawczymi i
organizacjami pozarządowymi.
BPiPS,
WCPR,
organizacje
pozarządowe
Przez cały okres
realizacji
Programu
Opracowane
i upowszechnione zasady
współpracy (w tym dobre
praktyki) między
placówkami opiekuńczo-
wychowawczymi
i organizacjami
pozarządowymi.
Monitorowanie procesu
opracowywania i upowszechniania
zasad współpracy (w tym dobrych
praktyk) między placówkami
opiekuńczo-wychowawczymi
i organizacjami pozarządowymi.
47
CEL III: WZMOCNIENIE PODSTAW ORGANIZACYJNYCH SYSTEMU PIECZY ZASTĘPCZEJ
Przewidywany efekt:
Wprowadzone procedury i zasady dotyczące realizacji określonych zadań w obszarze pieczy zastępczej, jak też upowszechnienie dobrych
praktyk zidentyfikowanych w zakresie współpracy między kluczowymi instytucjami zaangażowanymi w system pieczy zastępczej (organizatorem
rodzinnej pieczy zastępczej, placówkami opiekuńczo-wychowawczymi, formami rodzinnej pieczy zastępczej, poradniami psychologiczno-
pedagogicznymi, szkołami, placówkami służby zdrowia oraz sądami) doprowadzą w rezultacie do udoskonalenia podstaw organizacyjnych
systemu pieczy zastępczej funkcjonującego w m.st. Warszawie. Przyczyni się do tego również wzmocnienie potencjału kadry organizatora
rodzinnej pieczy zastępczej poprzez zatrudnienie adekwatnej do potrzeb liczby koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej i pracowników
socjalnych pracujących w obszarze pieczy zastępczej oraz umożliwienie im dostępu do szkoleń podnoszących kwalifikacje zawodowe zgodnie
z zapotrzebowaniem.
ZADANIA
Treść Realizator Termin
realizacji
Wskaźnik/i realizacji
zadania
Sposób i częstotliwość mierzenia
poziomu wskaźnika
1. Opracowanie i wdrożenie zasad
prowadzenia kontroli
funkcjonowania wszystkich
podmiotów systemu pieczy
zastępczej (dalej „podmioty pieczy
zastępczej”).
BPiPS XII 2016 Wdrożone zasady
prowadzenia kontroli
funkcjonowania
podmiotów pieczy
zastępczej.
Bieżące monitorowanie procesu
wdrażania zasad kontroli
funkcjonowania podmiotów pieczy
zastępczej, odnotowywanie
„kamieni milowych”.
2. Opracowanie narzędzia
do prowadzenia diagnozy potrzeb
w zakresie pieczy zastępczej
i prowadzenie corocznych diagnoz
BPiPS, WCPR XII 2016
(opracowanie
narzędzia);
Przez cały okres
Opracowane
narzędzie
do prowadzenia
diagnozy potrzeb
Bieżące monitorowanie procesu
opracowywania narzędzia
do prowadzenia diagnozy potrzeb
w zakresie pieczy zastępczej,
48
w tym zakresie. realizacji
Programu
(prowadzenie
corocznych
diagnoz)
w zakresie pieczy
zastępczej
i prowadzenie
corocznych diagnoz
w tym zakresie.
odnotowywanie „kamieni
milowych”.
3. Upowszechnianie rekomendacji
do współpracy placówek
opiekuńczo-wychowawczych
i rodzinnych form pieczy zastępczej
ze szkołami i poradniami
psychologiczno-pedagogicznymi.
BPiPS, WCPR
organizacje
pozarządowe
Przez cały okres
realizacji
Programu
Upowszechnienie
rekomendacji
do współpracy
placówek
opiekuńczo-
wychowawczych
i rodzinnych form
pieczy zastępczej
ze szkołami
i poradniami
psychologiczno-
pedagogicznymi
we wszystkich
dzielnicach.
Bieżące monitorowanie procesu
upowszechnienia rekomendacji,
odnotowywanie „kamieni
milowych”.
4. Upowszechnianie dobrych praktyk
we współpracy placówek
opiekuńczo-wychowawczych,
rodzinnych form pieczy zastępczej
i WCPR z sądami i placówkami
służby zdrowia.
BPiPS, WCPR
organizacje
pozarządowe
Przez cały okres
realizacji
Programu
Stopień
upowszechnienia
dobrych praktyk
we współpracy
placówek
opiekuńczo-
wychowawczych,
rodzinnych form
pieczy zastępczej
i WCPR z sądami
i placówkami służby
Bieżące monitorowanie procesu
upowszechnienia dobrych praktyk
we współpracy placówek
opiekuńczo-wychowawczych,
rodzinnych form pieczy zastępczej
i WCPR z sądami i placówkami
służby zdrowia.
49
zdrowia.
5. Opracowanie standardów
sporządzania diagnozy
psychofizycznej dzieci
umieszczanych w pieczy zastępczej
i zapewniania przeprowadzenia
niezbędnych badań lekarskich
dziecku przyjętemu do pieczy
zastępczej.
BPiPS, WCPR
organizacje
pozarządowe
Przez cały okres
realizacji
Programu
Opracowane
standardy
sporządzania
diagnozy
psychofizycznej
dzieci umieszczanych
w pieczy zastępczej
i zapewniania
przeprowadzenia
niezbędnych badań
lekarskich dziecku
przyjętemu do pieczy
zastępczej.
Bieżące monitorowanie procesu
opracowywania standardów
sporządzania diagnozy
psychofizycznej dzieci
umieszczanych w pieczy
zastępczej i zapewniania
przeprowadzenia niezbędnych
badań lekarskich dziecku
przyjętemu do pieczy zastępczej.
6. Opracowanie i wdrożenie
ujednoliconych zasad:
przyznawania pomocy finansowej
usamodzielnianym wychowankom
pieczy zastępczej i upowszechnienie
informacji o zasadach wśród
zainteresowanych osób;
wspierania usamodzielniających się
wychowanków placówek
opiekuńczo-wychowawczych,
w szczególności wychowanków
z orzeczeniem o stopniu
niepełnosprawności, w tym
opracowanie zasad wskazywania
opiekuna usamodzielniania dla tych
WCPR Przez cały okres
realizacji
Programu
Opracowane
i wdrożone
ujednolicone zasady
przyznawania
pomocy finansowej
usamodzielnianym
wychowankom
pieczy zastępczej
oraz zasady
wspierania
usamodzielniających
się wychowanków
placówek
opiekuńczo-
wychowawczych,
w szczególności
Bieżące monitorowanie procesu
opracowywania ujednoliconych
zasad przyznawania pomocy
finansowej usamodzielnianym
wychowankom pieczy zastępczej
oraz procesu opracowywania
i wdrażania zasad wspierania
usamodzielniających się
wychowanków placówek
opiekuńczo-wychowawczych,
w szczególności wychowanków
z orzeczeniem o stopniu
niepełnosprawnosci (w tym
opracowania zasad emocjonalnego
wspierania wychowanków
z orzeczeniem o stopniu
50
wychowanków. z orzeczeniem
o stopniu
niepełnosprawności
(w tym opracowanie
zasad emocjonalnego
wspierania
wychowanków
z orzeczeniem
o stopniu
niepełnosprawności
w procesie
usamodzielniania,
oraz wskazywania
opiekunów
usamodzielniania).
niepełnosprawności w procesie
usamodzielniania, oraz
wskazywania opiekunów
usamodzielniania).
7. Wzmacnianie kompetencji osób
zatrudnionych przez organizatora
rodzinnej pieczy zastępczej
(koordynatorów rodzinnej pieczy
zastępczej i pracowników
socjalnych) poprzez zapewnianie im
oferty szkoleń adekwatnie do
potrzeb.
BPiPS, WCPR Przez cały okres
realizacji
Programu
Rodzaj i liczba
szkoleń, w których
wzięły udział osoby
zatrudnione przez
organizatora
rodzinnej pieczy
zastępczej
(koordynatorzy
rodzinnej pieczy
zastępczej
i pracownicy
socjalni).
Prowadzenie bieżącego wykazu
szkoleń, w których wzięły udział
osoby zatrudnione przez
organizatora rodzinnej pieczy
zastępczej (koordynatorzy
rodzinnej pieczy zastępczej
i pracownicy socjalnych).
8. Zapewnianie adekwatnej do potrzeb
liczby osób zatrudnionych przez
organizatora rodzinnej pieczy
BPiPS, WCPR Przez cały okres
realizacji
Programu
Liczba osób
zatrudnionych przez
organizatora
Monitorowanie liczby osób
zatrudnionych przez organizatora
rodzinnej pieczy zastępczej
51
zastępczej (koordynatorów
rodzinnej pieczy zastępczej
i pracowników socjalnych).
rodzinnej pieczy
zastępczej
(koordynatorów
rodzinnej pieczy
zastępczej
i pracowników
socjalnych).
(koordynatorów rodzinnej pieczy
zastępczej i pracowników
socjalnych).
9. Realizacja spotkań służących
integracji całego środowiska pieczy
zastępczej, w tym przedstawicieli
placówek opiekuńczo-
wychowawczych, RZZ i RDD,
ośrodków pomocy społecznej,
organizacji pozarządowych, WCPR,
BPiPS mających na celu wzrost
integracji całego środowiska pieczy
zastępczej i doskonalenie jakości
współpracy tych podmiotów
w obszarze pieczy zastępczej.
BPiPS, WCPR Przez cały okres
realizacji
Programu
Liczba i typ spotkań
służących integracji
całego środowiska
pieczy zastępczej;
Zainteresowanie
spotkaniami
służącymi integracji
całego środowiska
pieczy zastępczej
(w tym liczba
uczestników).
Zliczanie liczby spotkań służących
integracji całego środowiska
pieczy zastępczej;
Zliczanie liczby uczestników
poszczególnych typów.
52
7. System monitoringu i ewaluacji
Program Rozwoju Pieczy Zastępczej w Mieście będzie podlegał monitoringowi i ewaluacji.
Prowadzony monitoring będzie zakładał systematyczną analizę stopnia realizacji poszczególnych celów i zadań Programu. Jego celem będzie
ocena procesu wdrażania Programu, gdzie podstawowym kryterium jej dokonywania będą określone wskaźniki realizacji zadań. Monitoring
będzie prowadzony przez wyznaczonych pracowników Biura Pomocy i Projektów Społecznych, dwa razy do roku na podstawie danych
przekazanych przez realizatorów zadań (zwłaszcza WCPR i organizacje pozarządowe, jeśli zostaną one zaangażowane w realizowanie
wybranych zadań). W odniesieniu do zadań, których realizacja została przewidziana w sposób ciągły, przez cały okres realizacji Programu,
analiza stopnia realizacji wskaźników powinna być dokonywana minimum raz do roku – w powiązaniu z prowadzoną ewaluacją wewnętrzną.
Dane potrzebne do monitorowania zbierane będą na bieżąco przez instytucje realizujące poszczególne zadania.
Prowadzona będzie ewaluacja wewnętrzna polegająca na dokonaniu (po każdym roku wdrażania Programu) przeglądu zrealizowanych zadań,
w tym stopnia osiągnięcia poszczególnych wskaźników oraz wprowadzeniu tam, gdzie zostanie to uznane za zasadne, odpowiednich zmian
w sposobie realizacji zadań tak, by ostatecznie osiągnąć wszystkie założone wskaźniki i cele założone w Programie.
W końcowym etapie realizacji Programu, przeprowadzona zostanie (przez podmiot zewnętrzny) ewaluacja końcowa mająca na celu analizę
skuteczności, efektywności i trafności realizacji Programu. Wyniki ewaluacji będą stanowić podstawę do sformułowania celów i zadań
w kolejnych edycjach programów rozwoju pieczy zastępczej.
8. Źródła finansowania
Do podstawowych źródeł finansowania Programu należą:
Budżet m.st. Warszawy w ramach limitów rocznych planów budżetowych;
Środki finansowe z funduszy unijnych pozyskiwane zarówno przez jednostki organizacyjne Miasta, jak i organizacje pozarządowe
realizujące projekty społeczne w partnerstwie z Miastem;
Środki finansowe innych podmiotów współpracujących z Miastem w zakresie realizacji celów i zadań Programu Rozwoju Pieczy
Zastępczej.
top related