parlama, patlama ve yangindan korunma.pptx

1

PATLAMA, PARLAMA, YANGIN VE YANGINDAN KORUNMA

2

YANMA OLAYI

Yanıcı maddenin ısı ve oksijenle birleşmesi sonucu oluşan kimyasal bir olaydır.

Yanma olayının oluşabilmesi için; yanıcı madde, ısı ve oksijenin bir arada bulunması gerekir.

3

YANMA OLAYI

Yanma olayının meydana gelebilmesi için üç unsurun bir arada olması

gereklidir.

Bu unsurlar, yanıcı madde, ısı ve oksijendir. Bu şartlardan her hangi

birinin olmaması veya yeterli miktarda bulunmaması halinde yanma olayı

gerçekleşmez.

Belirli şartlar oluşturulduğunda ise hemen hemen bütün maddeler

yanabilir. O halde, meydana gelmiş bir yanma olayını (yangını)

söndürmek için, yanma unsurlarından en az birinin devre dışı bırakılması

gerekmektedir.

4

YANMA OLAYI

Bir yanma olayı ancak bu üç elemanın (Yanıcı

madde, ısı ve oksijen) bir araya gelmesiyle

sağlayabilir. Dolayısıyla birini ortamdan

uzaklaştırırsanız, yangını söndürmüş olursunuz.

Bu yangının önlenmesinin en basit kuralıdır.

5

YANMA ÇEŞİTLERİ

YAVAŞ YANMA

KENDİ KENDİNE YANMA

HIZLI YANMA

PARLAMA – PATLAMA ŞEKLİNDE YANMA

DETONASYON

6

YANMA ÇEŞİTLERİYAVAŞ YANMA;

Yanan maddede alev, ısı, ışık ve korlaşmanın görülmemesi ileoluşan yanmaya denir. Yanıcı maddenin buhar ve gaz çıkarmama halidir.

Örneğin; Demir (Fe) ve Bakir (Cu) gibi metallerin, zamanla havanın oksijeni ile birleşmesi sonucunda ( FeO ” Demir oksit ” ve CuO ” Bakir oksit ” oluşması) ortama isi ve ışık açığa çıkarmadan, meydana gelen yanma olayı.

7

YANMA ÇEŞİTLERİKENDİ KENDİNE YANMA;Yavaş yanmanın, zamanla hızlı yanma haline dönüşmesidir.

Özellikle yağ ve yağlı yüzeyler, normal hava sıcaklığında, oksijen ile birleşmek sureti ile kolayca oksitlenmeye baslar ve oksijen ile yağın birleşmesi sonucu isi oluşur, bir süre sonra oluşan isi, alevlenme derecesine ulaşır ve madde kendiliğinden alev alır.

Örnek : Bezir yağına bulaşmış bir benzinin, bir süre sonra kendi kendine alev alarak yanmaya başlaması gibi.

8

YANMA ÇEŞİTLERİHIZLI YANMA;

Alev, Kuvvetli Isı, Işık, Korlaşma gibi dışarıdan görülen yanma şeklidir.

9

YANMA ÇEŞİTLERİPARLAMA-PATLAMA ŞEKLİNDE YANMA;

Hızlı yanma esnasında yanan cismin ani şekilde enerji çıkararak patlama veya parlamalar şeklinde olan yanmadır.

10

YANMA ÇEŞİTLERİDETONASYON;Kimyasal veya nükleer zincir reaksiyonu tesiri ile patlayıcı maddelerin ani yanması. Patlayıcı maddelerin kimyasal reaksiyon sonucu ani yanmasında, sıcaklığı 4500ºC, ani basıncı 250000 atmosfer civarında, sirayet hızı ses hızının üzerinde ve tahrip gücü (kırıcılığı) yüksek, kor halindeki yanma şeklidir.

11

YANGIN SINIFLARI

A SINIFI YANGINLARB SINIFI YANGINLARC SINIFI YANGINLARD SINIFI YANGINLARE SINIFI YANGINLAR

12

Yangın Sınıfı Açıklaması Söndürme Tipi

Katı madde yangınlarıÇok maksatlı kuru kimyevi toz ve

su

Sıvı (akaryakıt) yangınları Kuru Kimyevi Toz, CO2 ve Köpük

Gaz yangınları Kuru Kimyevi Toz,CO2 ve

Metal tozu yangınları Kuru Metal tozu(Alkali Borat)

Elektrik Yangınları CO2

13

A SINIFI YANGINLAR

Katı yanıcı maddeler nedeniyle oluşmuş yangınlardır. Adi yangınlar da denir. Metaller dışındaki yanabilir bütün katı maddeleri kaplar. Odun, kömür, kağıt, pamuk vb. maddelerin yangınları katı madde yangınlarına örnektir.

Sıvı söndürücü veya Kuru Kimyevi Tozlu söndürücüler kullanılabilir.

YANGIN SINIFLARI

14

B SINIFI YANGINLAR

Yanabilen sıvılar, bu sınıfa girer. Benzin, benzol, yağlar, yağlı boyalar, katran vb. yangınlarıdır.Temel özellikleri korsuz ve alevli yanmalarıdır.Temel söndürme prensibi köpüktür. Temel söndürme maddesi ise köpüktür. Fakat başlangıç ve küçük çaplı yangınlarda Köpüklü söndürücü ve kuru kimyevi tozlar kullanılabilir.

YANGIN SINIFLARI

15

DİKKAT!..

B sınıfı yangınların üzerine su atmayın. Atılan sular, yanıcı

maddelerin çevreye akmasına ve yayılmasına neden olur.

16

C SINIFI YANGINLARGaz halindeki yanıcı madde yangınlarıdır. LPG, doğalgaz, metan, asetilen, kok gazı, doğalgaz vb. gazların yangınlarını kapsar.

Gaz yangınlarına müdahale ederken genel kural önce gaz akışını kesmek sonra sonra söndürmektir. Çünkü önce yangın söndürülecek olursa gaz akışı devem edeceğinden ortamda yanıcı gaz hava karışımı oluşur ve buda en ufak bir ısı kaynağı ile patlamaya ve yangının daha da büyümesine neden olur.

Halokarbonlu söndürücüler ile kuru kimyevi tozlu söndürücüler kullanılabilir.

YANGIN SINIFLARI

17

D SINIFI YANGINLAR

Yanabilen hafif metal yangınlarıdır.

Alüminyum, magnezyum, titanyum, karpit, çinko, sodyum, potasyum yangınları bu sınıfa girer.

Temel özellikleri korlu, alevsiz yüksek sıcaklıkta yanmalarıdır.

Halokarbonlu söndürücüler ile kuru kimyevi tozlu söndürücüler kullanılabilir.

YANGIN SINIFLARI

18

D SINIFI YANGINLAR

Temel söndürme prensibi boğmadır.

ABC türü kuru kimyevi söndürücüler faydasızdır.

Su kesinlikle kullanılmamalıdır. Çünkü bu yangınlarda yüksek

sıcaklık meydana geldiğinden su ayrışmasına bileşenlerine

ayrışmasına ve hidrojen gazı açığa çıkmasına neden olur.

Karpit, su ile reaksiyona girerek asetilen gazı açığa çıkarır. Bu

olay yangının büyümesine ve patlamalara yol açar. Yanıcı

metal tozları hava ile uygun karışımları tutuşma sıcaklığını

yakaladığında güçlü patlamalara yol açar.

YANGIN SINIFLARI

19

D SINIFI YANGINLAR

D sınıfı yangınların söndürme maddesi alkali borat bazlı D tipi kuru kimyevi tozdur. Kuru kum ile yanan malzemenin üzeri örtülerek de söndürülebilir.

Magnezyum nem, su ve asit ile reaksiyona girer. Reaksiyon sonucu hidrojen gazı açığa çıkar. Magnezyum yangınlarına en fazla 1 metre yaklaşılmalıdır. Ancak nemli ortamlarda bu mesafe sakıncalıdır. Yangın sonucu oluşan duman solunmamasına dikkat edilmelidir.

YANGIN SINIFLARI

20

E SINIFI YANGINLAR

E sınıfı yangınların söndürme maddesi CO2 ve Bioversal dir.

Amerika ve İngiltere’de çıkan yangınların %32’si,ülkemizde ise çıkan yangınların %20’sielektrik nedeni ile çıkan yangınlardan oluşmaktadır.

Amerikan yangın sınıflandırması içerisinde elektrik kaynaklı yangınların çok oluşu nedeni ile yangın sınıflandırılmasında elektrik yangınları da yer almıştır ve E Sınıfı Yangınlar kapsamına sokulmuştur.

YANGIN SINIFLARI

21

ELEKTRİK SEBEPLİ YANGINLAR

22

Elektrik Yangınları

Elektrik akım kaçağının etrafa yayılması ve elektrik çarpması kazalarının meydana

gelmesine neden olan yangınlardır.

23

YANGINI ÖNLEYİCİ TEDBİRİNİ ALMAKTAN

24

YANGININ FARKEDİLMESİNDEKİ OLUŞUM SAFHALARI

İlk aşamasında, KOKU,

İkinci aşamasında, DUMAN,

Üçüncü aşamasında, ALEV  görülür.

YANGIN SEBEPLERİ

25

1-İHMAL

2-TEDBİRSİZLİK

3-EMİR VE TALİMATLARAAYKIRI HAREKET

4-BİLGİSİZLİK

YANGIN SEBEPLERİ

26

5-KAZALAR

6-SABOTAJ

7-SİRAYET

8-TABİİ OLAYLAR

YANGINI BAŞLATAN ETKENLER

27

*Sigara ve kibrit. *Soba ve bacalar. *Elektrik. *Bazı kimyasal karışımlar Örnek : Asitle su karışımı, yanıcılarla tutuşturucuların karışımı.• *Kıvılcımlar.• *Doğal etkenler.

28

SON 10 YILIN YANGIN ÇIKIŞ NEDENLERİ

29

AYRINTILI YANGIN NEDENLERİ

ELEKTRİK %21DİĞER %17,3

BENZİN %0,6

SİGARA %40

KÖMÜR %1BACA %8,3

LPG %3

COCUKLAR %3,9

KIVILCIM %4,5

30

SANAYİ YANGINLARISanayi yangınları çoğunlukla; • Elektrik arıza ve kontağından

• Sürtünmeden

• Mekanik kıvılcımlardan

• Sigara ve

• kibrit alevinden

• Sıcak satıhlardan

• Açık alevlerden

• Kaynak ve kesme işlerinden

• Fazla ısınan malzemelerden

• Statik elektrikten

• Kendiliğinden meydana gelen yanmadan meydana gelir.

31

DİKKAT EDİLECEK İŞLER•Kaynak işleri

•Elektrikli aletlerle çalışma

•Enerji hat ve panelleri

•Yağlı ve gazlı bölgeler

•Yasak bölgeler

•Alevlenen maddelerin sıçramaları, kıvılcım

•Oksi-asetilen takım bağlantıları

•Gazlı-yanıcı maddelerin nakli, boru ve vanaları

32

33

YANGIN SÖNDÜRME USÜLLERİBir yangını söndürebilmek için yanmayı oluşturan unsurlardan birinin yok edilmesi gerekmektedir.

Bu şartlarda yanma olayının meydana gelmesi için gerekli ISI - OKSİJEN - YANICI MADDE - ZİNCİRLEME REAKSİYON ‘lardan herhangi birini ortadan kaldırmamız gerekir.

YANMA YOKYANMA YOK

YANMA YOK

34

SOĞUTARAK SÖNDÜRME

Yanma sırasında yanıcı maddenin ısısı maddenin cinsine göre yanma ısısının altına düşürülürse yanma olayı ortadan kalkar.

YANGIN SÖNDÜRME USÜLLERİ

35

HAVA İLE İRTİBATI KESME

Soluduğumuz havada % 21 oranında oksijen vardır. Yanma olayının gerçekleşmesi için % 16 oksijen yeterlidir. Bu oran gazlarda ise % 12 ‘dir. Bu olay 2 türlü gerçekleşebilir.a- Örtme: Yanan maddelerin üzerine havayı kesmek için örtülen veya yayılan maddelerle yapılan söndürme işlemidir. Başlangıç halindeki yangınlarda örtme yöntemi en etkili usuldür. (Halı, kilim,battaniye, kum vb.)

b- Boğma: Oluşan yangının oksijenle ilgisini önlemek veya yanma için gerekli oksijen oranını azaltmak amacıyla yapılan işlemdir. Bu tür söndürmeler daha ziyade kapalı yerlerdeki yangınlarda kullanılır.(Otomatik söndürme sistemi vb.)

YANGIN SÖNDÜRME USÜLLERİ

36

YANICI MADDEYİ ORTADAN KALDIRMAYanma olayını ortadan kaldırmak için yanıcı maddeyi ortamdan uzaklaştırmak ve ara boşluğu meydana getirmek gerekir.a- YANICI MADDEYİ ORTAMDAN UZAKLAŞTIRMA: Bu yöntem genellikle gaz halindeki yanıcı maddeler ile ilgili yangınlarda etkilidir. Örneklersek yanan gaz borusunda veya evlerde kullanılan LPG tüplerinde vana kapatılarak yanma olayına son verilmesi gibi

b- YANICI MADDEYİ ISIDAN AYIRMAK VE ARABOŞLUĞU YARATMAK : Katı yanıcı maddenin ana kütleden ayrılması yöntemi ve söndürmedir. Depo ve ambar gibi yanan kısmın dışında kalan maddelerin ortamdan uzaklaştırılması ve yangının genişlemeden zamana bağlı olarak söndürülmesini sağlamaktır.Örneklersek orman yangınlarında ara boşluk meydana getirilerek(çalı ve ağaçları keserek) yangın söndürülmesi gibi

YANGIN SÖNDÜRME USÜLLERİ

37

YANGIN SÖNDÜRME MADDELERİ Su

Kuru Kimyevi Toz

Köpük

Karbondioksit (CO2)

Kum

38

YANGIN SÖNDÜRME CİHAZISÖNDÜRME CİHAZLARININ ETKİNLİĞİ

Söndürme maddeleri yanma olayını yavaşlatıp durduran maddeler olup katı, sıvı, gaz ve çok bileşim şekillerinde görülür

Taşınabilir söndürme cihazları daha çok kuru kimyasal tozlu, karbondioksitli ve köpüklü cihazlardır. Sulu ve gazlı söndürme tüpleri de mevcuttur

Piyasada en çok, kimyasal kuru tozlu ve karbondioksitli cihazlar kullanılmaktadır.

39

YANGIN SÖNDÜRME CİHAZI Gaz yangın söndürücüler içinde en önemli yeri

karbondioksit alır. Taşınabilir bir Karbondioksitli yangın söndürme tüpü kuvvetle sıkıştırılmış sıvı karbondioksit ihtiva eder.

Karbondioksit gazı, ateşin sıcaklığını yanma sıcaklığının altına düşürür ve ortamdaki oksijeni azaltarak yangını söndürür. Karbondioksit, yangın mahallinde atık bırakmaz.

Karbondioksitli söndürücülerin bulunduğu yerin sıcaklığı 40 oC‘ in üzerine çıkmamalıdır; aksi halde sıvı karbondioksitin genişlemesi ile tüp patlayabilir.

40

SÖNDÜRME TÜPLERİNİN TİPİ, YERİ VE SAYISI

YANGIN SÖNDÜRME CİHAZI

En iyi yangın söndürücü, söndürülecek maddeye uygun olanıdır. Her yangın söndürücüsünün bir diğerine göre üstünlükleri mevcuttur.

Bütün arabalı yangın söndürücüler TS 11749- EN 1866 kalite belgeli ve diğer taşınabilir yangın söndürme tüpleri TS 862-EN 3 kalite belgeli olmalıdır.

Akaryakıt ve yağ yangınları için en uygun taşınabilir söndürücü köpüklü söndürücülerdir. Bürolarda, evlerde, katı madde bulunan bütün yerlerde kimyasal kuru tozlu cihazlar tercih edilmelidir.

41

YANGIN SÖNDÜRME CİHAZI Köpüklü söndürücüler, benzin, petrol, yağ, ahşap, kağıt,

saman, katran gibi maddelerin bulunduğu laboratuar, fabrika, garaj, mineral yağ depolarında daha etkilidir.

Yönetmeliğe göre, söndürme tüplerinin sayısı mekanlarda var olan durum ve risklere göre belirlenmelidir. Her bağımsız bölüm için en az 1 adet olmak üzere, beher 200 m2 taban alanı için 1 adet ilave edilerek uygun tipte 6 kg’ lık yangın söndürücü bulundurulması esas alınır.

Otopark, depo, tesisat daireleri ve benzeri yerlerde ayrıca tekerlekli tip söndürme cihazı bulundurulması gerekmektedir.

42

YANGIN SÖNDÜRME CİHAZI Komple trafik kitleri arasında yer alan sprey tipi yangın

söndürücüler yarar sağlamayabilir. Bu tür cihazlar yerine ABC tipi Kuru Kimyasal söndürme cihazı bulundurulmalıdır.

Otomobillerde 1-2 kg., büyük taşıtlarda 4 - 6 kg. yangın söndürme cihazı olmasında yarar vardır.

43

YANGIN SÖNDÜRÜCÜNÜN BÖLÜMLERİ

1. Basınç saati: Yangın söndürücüde yeterli basınç olup olmadığını gösterir.2. Pim: Yangın söndürücü kullanılmadan önce çekilip çıkartılmalıdır.3. Hortum başı: Yangının kaynağına doğrultulmalıdır.4. Hortum: Esnek, kaliteli ve kullanılması kolay olmalıdır.5. Etiket: Yangın söndürücünün hangi tür yangınlar için olduğunu ve nasıl kullanılacağını gösterir. ( A-B-C )6. Tarih etiketi: Son kullanım tarihini gösterir.

44

YANGIN SÖNDÜRME CİHAZI A Sınıfı Yangın çıkması muhtemel

yerlerde çok maksatlı kuru kimyevi tozlu veya sulu, B Sınıfı Yangın çıkması muhtemel yerlerde kuru kimyevi tozlu veya köpüklü,

D Sınıfı Yangın çıkması muhtemel yerlerde kuru metal tozlu ve bioversal tip söndürme cihazları bulundurulmalıdır.

C Sınıfı Yangın çıkması muhtemel yerlerde kuru kimyevi tozlu veya bioversal tip

E Sınıfı Yangın çıkması muhtemel yerlerde bioversal tip söndürme cihazları bulundurulmalıdır.

45

YENİLİK!..BIOVERSAL TİP SÖNDÜRÜCÜ NEDİR?

Bilindiği gibi mevcut söndürücülerin herbirisi farklı bir amaçla üretilmiş olup etkide bulundukları yangınlar farklıdır.Bununla beraber Mevcut yangın söndürücülerin söndürdükleri alanın yaklaşık olarak 10 katı hacmindeki bir bölgeyi de kirlettikleri,Kalıntılarının doğaya zararlı olduğu,Uygulama için çok farklı teçhizat gerektirebilecekleri

göz önünde bulundurularak belirli çalışmalar 90’lı yıllardan itibaren yapılmaktaydı.

46

BIOVERSAL TİP SÖNDÜRÜCÜ NEDİR?

Yapılan çalışmalar neticesinde tamamen DOĞA İLE İÇ İÇE yangın ile mücadele maddesi bulunarak tek madde ile aynı anda farklı tip yangını söndürebilen söndürücüler yani BIOVERSAL TİP SÖNDÜRÜCÜLER ortaya çıkmış oldu.

YENİLİK!..

47

BIOVERSAL TİP SÖNDÜRÜCÜ ÖZELLİKLERİ-    Bu söndürücü içerisinde bulunan Eco Aktivatör katalizör olarak görev yapar. Yağ ve petrol kaynaklı kirlilik, stabil olarak kapsüle edilen çok küçük parçalara ayrılır.-      Tamamen doğal esaslı olup canlılara ve çevreye hiçbir olumsuz etkisi yoktur.-      Konsantre sıvı olarak kullanıma sunulmaktadır.-     Yanıcı, tutuşturucu ve tahriş edici özellik içermez.-Kullanıldıktan sonra hiçbir atık oluşmaz. (Kirliliğe sebep olan maddeler ürünün kullanımı sonucu, 1-14 gün içinde, ayrışarak doğal ortamda var olan su (H2O) ve karbondioksite (CO2) dönüşerek havaya karışırlar.-Yüzeyde yanan akaryakıtın kimyasal  yapısını bozar , parçalar ve etrafını sararak kapsüle eder.Yangının ısısını üzerine alarak , hidrokarbon moleküllerini CO2 ve H2O ya çevirerek yanıcılık özelliğini ortadan kaldırır.

YENİLİK!..

48

BIOVERSAL TİP SÖNDÜRÜCÜ ÖZELLİKLERİ- Toksik yani zehirli artıklar hızlı bir şekilde mikroorganizmalar için enerji kaynağına dönüşür. En sonunda ise geriye sadece zararsız artıklar kalır.

- Bioversal tip söndürücüler raf ömrü aynı amaçlı kimyasal ürünlere göre bir kat daha fazladır.

-Soğutucu özelliğe sahiptir.

-Akaryakıt yangınlarında patlama tehlikesini engelleme özelliği bulunmaktadır.

-Yangın sonrası çevreye yayılan yağ ve yakıtı temizleme özelliğine sahiptir.

YENİLİK!..

49

YANGIN SÖNDÜRME CİHAZI Yangın Söndürme Tüplerinin Bakımı :

TS belgeli taşınabilir söndürme cihazlarının her 6 ayda gözle kontrolleri, her yıl genel bakımları ve her 5 yılda bir hidrostatik testleri yapılmalıdır.

Yeni alınan tüplerde garanti süresi malın tesliminden itibaren 2 yıl olmalı, söndürücünün bütün parçaları dahil olmak üzere tamamı firmanın garanti kapsamı içinde olmalıdır.

Kontrol tarihinde 5 yılını dolduran tüplerin 25 bar basınçta hidrostatik testi yapılmalıdır. Toz dolumundan sonra 4 yıl geçmişse mutlaka toz değişimi yapılmalıdır.

50

YANGIN SÖNDÜRME CİHAZI Yangın Söndürme cihazlarının görev

yapamamasının nedenleri :

Yangın söndürücünün içine konulan maddenin standartlara uygun olmaması ,

Söndürülecek maddeye uygun söndürme maddesinin kullanılmaması,

İtici gazın basıncının yeterli olmamasıdır.

51

UNUTMAYIN!..

EVİNİZDE, İŞYERİNİZDE VE ARACINIZDA MUTLAKA YANGIN

SÖNDÜRME CİHAZI BULUNDURUN !

52

YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARI

53

YANGIN SÖNDÜRÜCÜ KULLANIMI

BASINÇ GÖSTERGESİNİ KONTROL ET!.

54

YANGIN SÖNDÜRÜCÜ KULLANIMI

BİTMİŞ BİR TÜPE AİT GÖSTERGE;

Bitmiş veya bitmek üzere olan bir tüpe ait gösterge yandaki gibidir.Ortalama olarak 0 ile 10 bar kadar basıncı kalmış olan bir tüpün kullanımı uygun değildir. ( Yandaki örnekte verilen tüp için bu değerin 11 bar olduğu görülmektedir) En kısa sürede yetkili dolum kuruluşuna gönderilmesi gerekmektedir.

55

ÇOK YÜKSEK BASINÇLI TÜP

Ortam şartlarından dolayı bazı tüplerin basıncı da olması gerekenden fazla olabilir. Bu bizim için avantaj oluşturmaz. Bu şekilde yüksek basınç altında çalışan tüplerin değişen şartlar altında patlama riski bulunmaktadır.

YANGIN SÖNDÜRÜCÜ KULLANIMI

56

İDEAL BASINÇ;

Bir söndürücü için ideal basınç göstergesi yandaki gibi yeşil alan arasındaki bölümdür.

Rutin periyodik kontrollerimizde özellikle bu kontrolü yapmamız gerekmektedir.

YANGIN SÖNDÜRÜCÜ KULLANIMI

57

YANGIN SÖNDÜRÜCÜ KULLANIMI

PİMİNİ KONTROL ET!

58

YANGIN SÖNDÜRÜCÜ KULLANIMI

59

YANGIN SÖNDÜRÜCÜ KULLANIMI

60

YANGIN ESNASINDA!Telaşlanmayın Mevcut yangın malzemeleri ile ilk müdahaleyi yapınÇevrenizdekilere duyurun- varsa butona basın- Eğer yangın sizin müdahalenizle sönmeyecek ise en kısa süre içerisinde İtfaiyeye telefon edin Kapı ve pencereleri kapatın Kendinizin ve başkalarının güvenliğini düşünün Yangında kurtarmada önceliği olan malzemeleri tahliye edin Görevli olmayanları uzaklaştırınNOT: Burada anlatılmaya çalışılan şey Acil Durum Eylem Planını uygulamaktır…

61

YANGIN ESNASINDA İZLENECEK YÖNTEM

ACİL DURUM YAPILACAK FAALİYET SORUMLU

YANGIN

1. Telaşlanmayınız, yangını çevrenize ve sorumlu kişilere telsiz, telefon ya da bağırarak ses ile haber veriniz. Tüm çalışanlar

1. Yangın tehlikesinde koşuşturmayı ve paniği engelleyiniz. Tüm personeli toplanma bölgesinde toplayınız. Güvenlik Ekibi

1. Gaz vanalarını, elektrik şalterlerini, kapı ve pencereleri kapatınız.Kurtarma Ekibi

1. Yanıcı maddeleri uzaklaştırınız. Bunları yaparken kendinizi ve başkalarını tehlikeye atmayınız. Kurtarma Ekibi

1. Eğer yangın kendi imkanlarınız ile söndürülmeyecek kadar büyük ise yangını hızlı bir şekilde itfaiyeye haber veriniz. Yangın Söndürme

Ekibi

1. İtfaiye gelinceye kadar aldığınız eğitimler doğrultusunda yangın tüpleri ve yangın panosu malzemelerini kullanarak yangını söndürmeye çalışınız.

Yangın Söndürme Ekibi

1. Görevlilerden başka kişilerin yangın sahasına girmesine engel olunuz.Güvenlik Ekibi

1. Önce canlıları daha sonra kıymetli eşya ve dökümanları kurtarınız.Kurtarma Ekibi Güvenlik Ekibi

1. Yaralılara ilk yardım müdahalesi yapınız.İlk Yardım Ekibi

1. Hasar araştırması, normal duruma dönüş çalışmaları, toplantı, raporlama, işe devam kararı ve tekrarında zararı azaltıcı faaliyetler

Kriz Masası Ekibi

(ALINTIDIR!)

62

YANGIN İHBARININ VERİLMESİ

YANGIN İHBARI ÖZ, KISA VE NET OLARAK VERİLİR

AD VE SOYAD

TELEFON NUMARASI

YANGININ TAM YERİ

YANGIN TÜRÜ

63

YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELERYANGIN SAFHALARINDAKİ TEHLİKELER

Alev Dili Tehlikesi (Flame-Over)

Ani Tam Tutuşma Tehlikesi(Flash-Over)

64

YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELERYANGIN SAFHALARINDAKİ TEHLİKELER

Yangın Patlaması (Backdraft)

65

YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELER

1.GRUP GAZLAR: Oksijeni azaltarak Boğulmaya neden olurlar. Su Buharı, Azot, Asal Gazlar (Helyum, Neon, Argon, Kripton..) Hidrojen, LPG, Doğalgaz vb.

Zehirli Gazların Oluşturduğu Solunum Zorluğu Tehlikesi

2.GRUP GAZLAR: Nefes yollarını tahriş ederler. Göz ve deriye de zarar verirler. Bunlar asidik ve bazik gazlardır.

3.GRUP GAZLAR: Kana,sinir sistemine ve hücrelere tesir ederler Karbonmonoksit (CO), Hidrojen Siyanür (HCN)

66

PATLAMA TEHLİKESİ YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELER

Yangın yerinde, içinde gaz olsun veya olmasın bütün basınçlı kaplar fiziksel patlama tehlikesi oluştururlar.

67

ÇÖKME TEHLİKESİ YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELER

Yüksek sıcaklıktan dolayı yapı malzemelerinin taşıma gücünün zayıflaması çökme nedenidir.

68

KİMYASAL TEHLİKE YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELER

Yangın yerinde tehlikeli kimyasal maddeler bulunabilir. Tehlikeli kimyasal maddelerin çoğunluğunu, tahriş edici kimyasal maddeler oluşturur.

1- Su ile Reaksiyona girerek Yanıcı gaz üreten maddeler2- Zehirleyici Kimyasal Maddeler3- Radyoaktif Maddeler4- Tahriş Edici Sıvı Kimyasal Maddeler

69

ELEKTRİK TEHLİKESİ YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELER

Yangın yerindeki elektrik kaçağı itfaiyecileri en çok tehdit eden tehlikelerdendir. Dolayısıyla su sıkarken çarpılma ve ayrıca dokunarak çarpılma tehlikesi vardır. Yangın yerinde öncelikle şalter indirilerek veya sigorta sökülmelidir.

70

YANGINA MÜDAHALE MALZEMELERİ

Yangın Elbisesi

Baret

Eldiven

Çizme

Megafon

Emniyet Kemeri

Balta Kürek

Kurtarma ipiTemiz Hava Tüpü

71

YANGINA MÜDAHALE MALZEMELERİ

Ağır Köpük lansı

Köpük Menanjörü

Orta Köpük lansı

Turbo lans

Hortumlar

Hidrant Anahtarı

72

YARDIMCI MALZEMELER

73

YANGIN ALGILAMA SİSTEMLERİ

Tüm fabrika içine monte edilmiş olan Yangın algılama sensörleri;

• Duman dedektörleri• Beam dedektörler• Isı dedektörleri

• Acil durum butonları vasıtasıyla yangının çıkış aşamasında

noktasal olarak tespitini sağlayan sistem

74

YANGIN ALGILAMA SENSÖRLERİHerhangi bir noktada çıkan yangın sonucu yangın öncesi çıkan dumanı algılayarak Güvenlikte bulunan panele sinyal gönderip alarm sitemini harekete geçirir.

Duman Dedektörleri Beam Dedektörler

75

YANGIN ALGILAMA SENSÖRLERİAcil Durum Butonları

Oluşan acil durumun, güvenlik birimine ve diğer birimlere ve tüm çalışanlara bildirilmesini sağlar.

YANGIN SÖNDÜRME SİSTEMLERİ

76

• İki farklı sistemden oluşur1. Yangın dolapları ;

Yangın pompaları tarafında gönderilen basınçlı suyun hortum vasıtasıyla yangının söndürülmesinde kullanılır. Hortum uzunlukları 20 m dir. Dolaplarda ayrıca 6 kg lık yangın söndürme cihazı vardır.

Sulu söndürme sistemi

77

2. Sprinkler sistemi; Yangın kimsenin olmadığı anda çıkarsa tüm

tesiste bulunan ve yangın tesisatına bağlı nozullar vasıtasıyla yangının çıktığı bölgeye basınçlı su fışkırtarak söndürmeyi sağlar.

78

Sulu söndürme sistemi ve Dağıtım merkezi

ACİL DURUM KAÇIŞ SİSTEMLERİ

79

Acil Durum Aydınlatma SistemleriAcil Anons SistemleriAcil Çıkış Kapıları

ACİL DURUM AYDINLATMA SİSTEMİ

80

Acil Tahliyenin gece olması durumunda veya karanlık kalan bölgelerde;

1. Acil çıkış kapı yollarını2. Genel mekanları aydınlatan

iki tür sistemden oluşur.

ACİL ANONS SİSTEMİ

81

Acil durumda, çalışanların doğru yönlendirilmesini sağlamak amacıyla fabrikanın tüm noktalarından

duyulabilecek anonsun yapılmasını sağlar.

ACİL ÇIKIŞ KAPILARI

82

Acil çıkışlarda kullanılması gereken kapılardır. Sadece içeriden açılır.Bu kapılar sadece acil çıkış durumlarında kullanılmalıdır, kesinlikle günlük kullanımlar için değildir.

ACİL ÇIKIŞ YÖNLENDİRME TABELALARI

83

• Acil Durumlarda çıkış yönlerini gösteren ışıklı tabelalardır.

84

PANEL VE İHBAR SİSTEMİ

YANGIN KONTROL PANELLERİ

85

YANGINA YAKALANIRSANIZDuman ateşten daha öldürücüdür!

• Hemen yere yakın bir pozisyon alın. • Yüzünüzü ıslak bir havlu ile örtün.• Güvenli bir çıkış noktasına doğru sürünerek ilerleyin.• Sıcak olan bir kapıyı açmayın.• Eğer bir yerde kapalı kalırsanız, kapıyı kapatın ve kapının altını ıslak bezlerle tıkayın.• Sizinle çıkış arasındaki yangın küçükse, hızla çıkışa doğru gidin.• Eğer giysinizin tutuştuğunu fark ederseniz,•Yardım istemek için bağırın.

86

DUR, YAT, YUVARLAN!

Dur: Koşarsanız havadaki oksijen alevlerin artmasına neden olacaktır.Yat: Ayakta durursanız alevler hızla hayati organlarınıza doğru yükselecektir.Yuvarlan: Ateşi söndürmek için yerde yuvarlanın.Eğer başka birinin tutuştuğunu görürseniz o kişiyi durdurun, yere yatırın ve yuvarlayın.

87

YANGIN KAPINIZI ÇALARSA Telaşlanmayın,

Mümkünse yangının cinsini de belirtin.

İtfaiyeye telefon edin.

Bulunduğunuz yerde yangın ihbar düğmesi varsa basın.

Yangın yerinin adresini en kısa ve doğru şekilde bildirin.

88

YANGIN KAPINIZI ÇALARSA Yangını çevrenizdekilere duyurun.

Görevlilerden başkasının yangın sahasına girmesine engel olun.

Yangın yayılmasını önlemek için kapı ve pencereleri kapatın.

İtfaiye gelinceye kadar yangını söndürmek için elde mevcut malzeme ve imkanlardan faydalanın.

Bunları yaparken kendinizi ve başkalarını tehlikeye atmayın.

89

YANGIN KAPINIZI ÇALARSA Yangın çıkarsa binadan dışarı çıkın. Dışarıda kalın.

Kapıyı ellediğinizde sıcaksa açmayın. Çünkü büyük bir ihtimalle arkasında yangın var demektir.

Asla asansöre binmeyin.

Duman içinde bir bölgeden geçmeniz yada böyle bir bölgede kalmanız gerekirse yere yakın kalın; çünkü orada hava daha temizdir.

Yangın nedeniyle ölüm ve yaralanmaların çoğu insanlar uyurken gerçekleşir. Gece bir yangın çıkarsa nereden kaçacağınızı önceden planlayın.