paleolitoa 1b
Post on 24-May-2015
1.841 Views
Preview:
TRANSCRIPT
INGURUNEA EREMU BEROETAN
Duela 4milioi urte, gizakiak Afrikan bizi ziren, klima beroko eremuetan. Eremu beroetako paisaia oraingo sabanaren antzekoa zen:
Belardi handiak, zuhaitz sakabanatuak...
BIZIKIDETZA(eremu beroetan)
Animalia arriskutsuekin bizi ziren:
Elefanteak, kokodriloak.
Animaliak harrapatzeko errekara hurbiltzen ziren.
INGURUNEA EREMU HOTZETAN
Duela milioi bat urte, Afrikatik irten ziren Europara,Asiara eta Ipar Amerika eta bertako klima hotzari aurre egin zioten
Bertan glaziazioak zeuden, hau da, ia urte osoan zehar izoztuta zegoen.
HOTZARI AURRE EGITEKO METODOAK
Hotzari aurre egiteko babestutako
haran eta kobazuloetan bizitzen hasi ziren,larru lodiak eta sua erabiltzen zuten berotzeko, janaria prestatzeko eta animaliak uxatzeko.
BERTAKO ANIMALIA ARRISKUTSUAK
Bertan ere animalia arriskutsuekin bizi ziren:
Hartzak, mamutak...
Animaliak tranpen bidez harrapatzen zituzten.
LANABESAK (1)
Paleolito hitzak “harri zaharra” esan nahi du, eta aldi horretan gizakiek eginiko harrizko lanabesei egiten die erreferentzia: gezi-puntei eta aizkorei adibidez.
LANABESAK(2)
Lanabesak egiteko, harria kolpatzen zuten bere forma
hartzeko.
LANABESAK(3)
Hezurrak eta egurra ere erabiltzen zuten, esate baterako arpoiak egiteko.
KOMUNITATEA (1)
20 eta 40 kide inguruko tributan bizi ziren. Tribuko kideak elkar lagundu eta maitatzen ziren.
KOMUNITATEA (2)
Haurtzaroa oso luzea zen, urte asko igarotzen ziren haur bat bere kasa baliatzeko.
Gurasoek umeei bizirik irauteko behar zuten guztia irakasten zieten: tresnak, arropak...
Txiki- txikitatik haurrek fruituak biltzen ikasten zuten.
KOMUNITATEA (3)
Zaharrenak ziren jakintsuenak, tribuak zuzentzeaz gain haurrei historioak kontatzen zizkieten.
HARREMANAK (1)
Tribuko harremanak izaten zituzten elkarren artean, horrela, seme- alabak izaten zituzten.
HARREMANAK(2)
Ehiza taldeak antolatzen zituzten guztien artean.
Batzuetan tribuen artean liskar bortitzak izaten zituzten.
JANTZIAK
Lehen gizakiak eremu beroetan bizi zirenez ez zuten gorputza estali beharrik.
Europara,Asiara eta Amerikara joan zirenean, hotzetik babestu behar izan zuten.Hezurrezko orratzez josten zituzten arropak eta animali-tendoiak haritzat erabili. Dotoretzeko lepokoak jantzi edo gorputza lur gorriz estaltzen zuten.
BIZITOKIA
Paleolitoan pertsonak
nomadak ziren. Aintziren ondoan eta ibai ertzetan kokatzen ziren.Leku horietan landare jangarri asko egoten zen.
Bizitoki desberdinak daude.
Toki beroetan aire zabalean kokatzen ziren txaboletan .
Toki hotzetan, haitzuloetan.
ELIKADURA
Ehizatik, bilketatik eta arrantzatik bizi ziren.Emakumeak: animali txikiak eta landare eta
fruituak harrapatzen zituzten Makil zorrotzekin egiten zuten lan eta oso gogorra zen.
Gizonak: animali handiak harrapatzen zituzten lantzak erabiliz, baina ez askotan.
Biak arrantzatzen zuten hezurrezko arpoi zorrotzekin.
OSASUNA ETA GAIXOTASUNA
Bizimodua oso gogorra zen zeren eta animaliek edozein gizakiri gaixotasuna trasmititzen zioten.Zoritsar bat gertatzen bazen ondorio izugarria izan zitekeen.Neguan elikadura topatzea oso zaila zen eta neguoro tribuko norbait hiltzen zen. Zenbait landereen sendatze ahalmen
ezagutzen zuten baina haur asko hiltzen ziren eta 20 urtetara ez ziren iristen.
SINISMENAK ETA ERRITUAK
Gure arbasoek espirituetan sinisten zuten, horregatik errituak egiten zituzten espirituak alde izateko.Paleolitoan gizakiek hildakoak ehortzen zituzten.
ARTEA
Duela 35.000 urte inguru gizakiek lehen artelanak egin zituzten.LEHEN PINTURAK:
Kobazuloetako paretetan margotzeari labar-artea deritzo.
- Polikromoak dira kolore asko erabiltzen zituztelako.- Pinturak oso errealistak dira.- Animalien irudiak agertzen dira.- Adibide onenak Espainiako iparraldean eta Frantziako
hegoaldean daude.
ESKULTURAK ETA GRABATUAK
Gure arbasoek grabatuak egiten zituzten harrietan eta animalien hezurretan.
Emakumeen eskultura txikiak egiten zituzten, Venus-ak. Eskulturatan nabarmenak ziren sexu organoak.
top related