health problems after spinal cord injury rehabilitation: who cares? jos bloemen-vrencken

Health problems after Health problems after spinal cord injuryspinal cord injuryrehabilitation: who cares?rehabilitation: who cares?

Jos Bloemen-VrenckenJos Bloemen-Vrencken

Inhoud presentatieInhoud presentatie

• AanleidingAanleiding• DoelDoel• Resultaten deelprojectenResultaten deelprojecten• ConclusiesConclusies• Aanbevelingen voor praktijk en onderzoekAanbevelingen voor praktijk en onderzoek

De aanleiding De aanleiding

Mensen met een dwarslaesie ervaren Mensen met een dwarslaesie ervaren veel gezondheidsproblemen na ontslag veel gezondheidsproblemen na ontslag

De revalidatiecentra en de reguliere De revalidatiecentra en de reguliere thuiszorginstanties zijn hierop niet altijd thuiszorginstanties zijn hierop niet altijd voldoende toegelegdvoldoende toegelegd

Het doelHet doel

Een bijdrage leveren aan de ontwikkeling Een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van betere nazorgvan betere nazorg

DeelprojectenDeelprojecten

1 Probleemverkenning:1 Probleemverkenning:Onderzoek naar gezondheidsproblemen en Onderzoek naar gezondheidsproblemen en gezondheidsgedraggezondheidsgedrag

2 Literatuuronderzoek nazorg 2 Literatuuronderzoek nazorg

3 Hoofdonderzoek: 3 Hoofdonderzoek: Ontwikkelen, invoeren en evalueren van Ontwikkelen, invoeren en evalueren van transmuraal verpleegkundig zorgmodel transmuraal verpleegkundig zorgmodel

1 Probleemverkenning1 Probleemverkenning

GezondheidsproblemenGezondheidsproblemen• Blaas- en darmproblemen, spasme, pijn en Blaas- en darmproblemen, spasme, pijn en

problemen op gebied van sexualiteit komen problemen op gebied van sexualiteit komen frequent voorfrequent voor

• Het optreden van problemen neemt niet af Het optreden van problemen neemt niet af naarmate de duur van de dwarslaesie naarmate de duur van de dwarslaesie toeneemttoeneemt

1 Probleemverkenning1 Probleemverkenning

GezondheidsgedragGezondheidsgedrag• Frequentie van toepassen varieert per Frequentie van toepassen varieert per

persoon en per gezondheidsbevorderende persoon en per gezondheidsbevorderende maatregelmaatregel

• Gezondheidsbevorderend gedrag wordt Gezondheidsbevorderend gedrag wordt vaker toegepast naarmate mensen meer vaker toegepast naarmate mensen meer gezondheidsproblemen hebbengezondheidsproblemen hebben

2 Literatuuronderzoek nazorg2 Literatuuronderzoek nazorg

24 nazorgbeschrijvingen 24 nazorgbeschrijvingen

Vijf methoden van nazorg:Vijf methoden van nazorg:Telemedicine (6), Spreekuren (6), Telemedicine (6), Spreekuren (6), Huisbezoeken (3), Case management (1), Huisbezoeken (3), Case management (1), Mengvorm (8)Mengvorm (8)

Inhoud programma’s vaag, kort en Inhoud programma’s vaag, kort en diffuus beschreven diffuus beschreven

2 Literatuuronderzoek nazorg2 Literatuuronderzoek nazorg

16 van de 24 programma’s werden 16 van de 24 programma’s werden geëvalueerdgeëvalueerd

Kwaliteit van de evaluaties was matig tot Kwaliteit van de evaluaties was matig tot slechtslecht

Effectiviteit van nazorg werd niet Effectiviteit van nazorg werd niet bewezenbewezen

3 Het hoofdonderzoek 3 Het hoofdonderzoek

De interventieDe interventie

Methode van evaluatieMethode van evaluatie

Resultaat van de evaluatie:Resultaat van de evaluatie:• hoe verliep de implementatie?hoe verliep de implementatie?• had de interventie effect?had de interventie effect?

3.1 De interventie3.1 De interventie

Centrale element: Centrale element: • transmuraal verpleegkundige met ‘liaison’ transmuraal verpleegkundige met ‘liaison’

functiefunctie

Vier hoofdtaken:Vier hoofdtaken:• ondersteunen van cliëntenondersteunen van cliënten• ondersteunen hulpverleners 1e lijnondersteunen hulpverleners 1e lijn• bevorderen van afstemming van zorgbevorderen van afstemming van zorg• feedback geven aan revalidatieteam en feedback geven aan revalidatieteam en

verbeteringen voorstellen voor klinische verbeteringen voorstellen voor klinische zorgzorg

3.2 Methode van evaluatie3.2 Methode van evaluatie

Hoe verliep de implementatie?Hoe verliep de implementatie?• De mate van invoeringDe mate van invoering• Belemmerende en bevorderende factoren Belemmerende en bevorderende factoren

voor de invoeringvoor de invoering

3.2 Methode van evaluatie3.2 Methode van evaluatie

Heeft de interventie effect?Heeft de interventie effect?

Vergelijking van gezondheidsproblemen, Vergelijking van gezondheidsproblemen, heropnames en ervaren kwaliteit van heropnames en ervaren kwaliteit van zorg bij:zorg bij:• mensen met transmurale zorg mensen met transmurale zorg • mensen met reguliere nazorg mensen met reguliere nazorg

3.3 Resultaat procesevaluatie3.3 Resultaat procesevaluatie

• Niet alle activiteiten werden ingevoerdNiet alle activiteiten werden ingevoerd

• Meeste aandacht ging naar het Meeste aandacht ging naar het ondersteunen van cliëntenondersteunen van cliënten

• Meeste interventies op gebied van Meeste interventies op gebied van decubitus, darm- en blaasproblemen, decubitus, darm- en blaasproblemen, pijnpijn

• Uitvoering was verschillend in de 2 Uitvoering was verschillend in de 2 interventiecentrainterventiecentra

3.3 Resultaat procesevaluatie3.3 Resultaat procesevaluatie

Belemmerende en bevorderende Belemmerende en bevorderende factoren factoren • Individuele professionalIndividuele professional

• competentie, attitude, motivatiecompetentie, attitude, motivatie

• Organisatie en financiële vergoedingOrganisatie en financiële vergoeding• beschikbaarheid faciliteiten en financiënbeschikbaarheid faciliteiten en financiën

• Sociale omgevingSociale omgeving• mening van collega’s, managers, betrokken mening van collega’s, managers, betrokken

hulpverlenershulpverleners

3.3 Resultaat effectevaluatie3.3 Resultaat effectevaluatie

De transmurale zorg bleek niet effectiefDe transmurale zorg bleek niet effectief

voor wat betreftvoor wat betreft• optreden van gezondheidsproblemenoptreden van gezondheidsproblemen• optreden van heropnamesoptreden van heropnames• de ervaren kwaliteit van nazorgde ervaren kwaliteit van nazorg

3.3 Resultaat effectevaluatie3.3 Resultaat effectevaluatie

Mogelijke verklaringenMogelijke verklaringen• Meer nazorg in controle centraMeer nazorg in controle centra• Interventie niet uitgevoerd volgens plan Interventie niet uitgevoerd volgens plan

ConclusieConclusie

• Nazorg is nodigNazorg is nodig• Nazorg moet stevig ingebed worden in het Nazorg moet stevig ingebed worden in het

revalidatieprocesrevalidatieproces

Aanbevelingen voor de praktijkAanbevelingen voor de praktijk

• Evalueer de doeltreffendheid van de Evalueer de doeltreffendheid van de klinische revalidatie klinische revalidatie

• Besteed aandacht aan begeleiding op lange Besteed aandacht aan begeleiding op lange termijntermijn

• Revalidatieteams neem hierbij het voortouwRevalidatieteams neem hierbij het voortouw

Aanbevelingen voor onderzoekAanbevelingen voor onderzoek

• Evalueer het proces en de effectiviteit van Evalueer het proces en de effectiviteit van nazorg, en, communiceer en publiceer de nazorg, en, communiceer en publiceer de resultaten resultaten

Bedankt voor uw aandacht!Bedankt voor uw aandacht!

j.bloemen@srl.nlj.bloemen@srl.nl