gv: mai phƯƠng email: mphuong@agu.edu.vn Đt: 0918 606107 phßng chèng vò khÝ huû diÖt lín

GV: MAI PHƯƠNG

Email: mphuong@agu.edu.vn

ĐT: 0918 606107

Phßng chèng vò khÝ huû diÖt lín

MỤC ĐÍCH:Giới thiệu cho sinh viên hiểu được tính chất, đặc điểm, tác hại của vũ khí hủy diệt lớn và biện pháp phòng chống đơn giản.

YÊU CẦU:

- Nắm được những đặc điểm, tác hại của các loại vũ khí hủy diệt lớn và các biện pháp hạn chế tác hại của từng loại vũ khí đó.

- Nghiên cứu nắm chắc nội dung, vận dụng linh hoạt trong thực tế cuộc sống.

Vò khÝ

Huû diÖt lín

Gåm

Vò khÝ

H¹t nh©n

(VKHN)

Vò khÝ

Ho¸ häc

(VKHH)

Vò khÝ Sinh häc

(VKSH)

Vò khÝ Löa (VKL)

Vò khÝ huû diÖt lín (VKHDL) lµ lo¹i vò

khÝ cã hiÖu lùc rÊt lín, dïng ®Ó g©y cho ®èi

ph ¬ng nh÷ng tæn thÊt hµng lo¹t vÒ sinh lùc

và ph ¬ng tiÖn chiÕn tranh.

1. Kh¸i niÖm

VKHN lµ mét lo¹i VKHDL mµ ®Æc tÝnh

chiÕn ®Êu cña nã dùa trªn c¬ së sö dông n¨ng

l îng rÊt lín ® îc gi¶i phãng ra tõ ph¶n øng ph©n

h¹ch d©y chuyÒn vµ ph¶n øng tæng hîp h¹t

nh©n ®Ó tiªu diÖt c¸c môc tiªu.

Vũ khí hạt nhân bao gồm:

Đầu đạn hạt nhân: Bom, mìn, đạn pháo, tên lửa, ngư lôi.

Phương tiện sử dụng: Máy bay, tên lửa, pháo mặt đất, tàu ngầm.

2. Ph©n lo¹i vµ ph ¬ng tiÖn sö dông

a. Ph©n lo¹i:a. Ph©n lo¹i:

Vò khÝ

h¹t nh©n

+ Vò khÝ

nguyªn tö (A)

+ Vò khÝ

nhiÖt h¹ch

(khinh khÝ) (H)

+ Vò khÝ phãng x¹

Theo nguyªn lý næ: Chia thành 3 loại

Hai qu¶ bom nguyªn tö cã tªn lµ Patman (l·o bÐo) vµ littlerboy (chó nhãc) ®· nÐm xuèng Hirosima vµ Nagaraki. § ¬ng l îng næ 20Kt

Vò khÝ

h¹t nh©n

Lo¹i

cùc nhá

q 1 Kt

Lo¹i nhá

1Kt q 10 Kt

Lo¹i võa 10Kt q 100 Kt

* Theo ® ¬ng l îng næ (q): chia thµnh 5 lo¹i.

Lo¹i lín 100 Kt q 1 Mt

lo¹i cùc lín

q > 1 Mt

Vò khÝ

h¹t nh©n

+ Vò khÝ h¹t nh©n

chiÕn thuËt

+ Vò khÝ h¹t nh©n

chiÕn l îc

* Theo mục đích sử dụng: Chia thành 2 loại

HIROSHIMA NGÀY 06/08/1945

HIROSHIMA SAU VỤ NỔ

NAGASAKI NGÀY 09/08/1945

Hiroshima trước và sau ngày 6/8/1945

Nagasaki trước và sau ngày 9/8/1945

3. C¸c ph ¬ng thøc næ h¹t nh©n

Gồm 5 ph ¬ng thøc næ.

- Næ vò trô (VT): h ≥ 65 km

- Næ trªn cao (C): h = 16 65 km

- Næ trªn kh«ng (K): 16 km ≥ h ≥ rcl (cÇu löa kh«ng ch¹m ®Êt, n íc)

- Næ mÆt ®Êt (§), mÆt n íc (N): cÇu löa ch¹m vµo ®Êt (n íc) nên quan sát thÊy b¸n cÇu löa

- Næ d íi ®Êt (D§), d íi n íc (DN): kh«ng quan s¸t ® îc cÇu löa tõ mÆt ®Êt.

C¸c ph ¬ng thøc næ h¹t nh©n

Næ vò trô Næ trªn kh«ng

Næ mÆt ®Êt

Næ d íi ®Êt Næ d íi n ícNæ mÆt n íc

a. Nổ vũ trụ (VT).

• Cảnh tượng nổ: Cầu lửa sáng chói, lan nhanh với

bán kính khoảng 20km sau 2s. Bao quanh là lớp khí

phát sáng đỏ hồng, dày hàng trăm km.

* Các nhân tố sát thương phá hoại:

- Sóng xung kích (SXK).

- Bức xạ quang (BXQ) và bức xạ xuyên (BXX) là hai nhân tố sát thương chủ yếu.

- Nhiễm xạ mặt đất không đáng kể.

- Hiệu ứng điện từ (HƯĐT) có bán kính hàng ngàn km.

b. Næ trªn kh«ng (K).

* C¶nh t îng næ: Chíp s¸ng chãi läi, tiÕng næ rÒn

vang, cÇu löa trßn lan réng vµ bèc cao thµnh nÊm m©y nguyªn tö.

* C¸c nh©n tè s¸t th ¬ng ph¸ ho¹i:

- SXK lµ nh©n tè s¸t th ¬ng chñ yÕu.

- BXQ vµ BXX lµ hai nh©n tè s¸t th ¬ng quan träng

- H¦§T m¹nh.

* Môc ®Ých sö dông.

- Næ kh«ng cao (Kc), kh«ng võa (Kv): Tiªu diÖt các mục tiêu ngoµi c«ng sù vµ c¸c môc tiªu tương đối kiªn cè trªn mÆt ®Êt: nhµ gç, nhµ g¹ch, vò khÝ trang bị kỹ thuật trªn mÆt ®Êt.

- Næ kh«ng thÊp (Kt): Tiªu diÖt các mục tiêu trong c«ng sù vµ c¸c môc tiªu kiªn cè trªn mÆt ®Êt: nhµ x©y, nhµ ga, bÕn tµu, cÇu, cèng...

c. Næ mÆt ®Êt (§), mÆt n íc (N)

* C¶nh t îng næ: T ¬ng tù nh næ K gåm c¸c tÝn hiÖu.

¸nh chíp chãi läi, tiÕng næ rÒn vang, mÆt ®Êt rung chuyÓn m¹nh, cÇu löa bÞ khuyÕt phÇn d íi, nÊm m©y nguyªn tö thÊp h¬n nh ng to h¬n, dµy h¬n vµ thÉm mµu h¬n so víi næ K. T¹o hè bom s©u t¹i t©m næ * C¸c nh©n tè s¸t th ¬ng ph¸ ho¹i:

- Sãng xung kÝch, BXQ gÇn t©m næ rÊt m¹nh

- BXX m¹nh, nhiÔm x¹ ®Þa h×nh réng

- H¦§T m¹nh nh ng ph¹m vi hÑp.

Hiroshima th¸ng 8/1945

Nagasaki th¸ng 8/1945

Mét vô næ h¹t nh©n

Mét vô næ h¹t nh©n

* Môc ®Ých sö dông:

- Tiªu diÖt sinh lùc Èn nÊp trong c«ng sù kiªn cè vµ c¸c môc tiªu ®Æc biÖt kiªn cè trªn mÆt ®Êt.

T¹o khu nhiÔm x¹ ®Þa h×nh réng lín c¶n trë ho¹t ®éng cña ®èi ph ¬ng.

CẢNH TƯỢNG NỔ MẶT ĐẤT

Hố s©u sau một vụ thử bom hạt nh©n của Mỹ năm 1962.

Cảnh tượng nổ mặt nước

4. C¸c nh©n tè s¸t th ¬ng ph¸

ho¹i

Sãng xung kÝch(SXK)

Bøc x¹ quang(BXQ)

Bøc x¹ xuyªn(BXX)

HiÖu øng ®iÖn tõ(H¦§T)

ChÊt phãng x¹ (CPX)

a. Sãng xung kÝch (SXK).

* Kh¸i niÖm :

SXK trong kh«ng khÝ lµ mét miÒn kh«ng khÝ ë vïng næ bÞ dån nÐn rÊt m¹nh vµ ®ét nhiªn lan truyÒn kh¾p mäi ph ¬ng víi vËn tèc lín h¬n vËn tèc ©m thanh trong kh«ng khÝ.

Lµ nh©n tè g©y t¸c h¹i quan träng, chiÕm kho¶ng 50% n¨ng l îng cña vô næ, thêi gian g©y t¸c h¹i tõ 0,2 – 2s.

Hiệu ứng ĐOMINO của sóng xung kích

* §Æc tÝnh :

- SXK gièng sãng næ cña bom th êng nh ng uy lùc s¸t th ¬ng ph¸ ho¹i lín gÊp nhiÒu lÇn.

- SXK truyÒn th¼ng, sau mét thêi gian míi tíi môc tiªu, nÕu phßng tr¸nh kÞp thêi sÏ gi¶m ® îc t¸c h¹i.

- SXK cã tÝnh chạy vßng, t¸c dông vµo phÝa sau vËt ch¾n kiªn cè.

- SXK chỉ cã t¸c dông lªn bÒ mÆt vËt thÓ.

* T¸c h¹i: SXK lµ nh©n tè huû diÖt toµn

bé.

* §èi víi ng êi:

- Trùc tiÕp: T¹o lùc Ðp g©y t¸c h¹i cho c¬ thÓ.

- Gi¸n tiÕp: C«ng tr×nh, c©y cèi ®æ sËp ®Ì lªn ng êi.

* §èi víi vò khÝ, trang bÞ kü thuËt (VKTBKT):

- Lµm sËp hÇm hè, c«ng sù, nhµ cöa, c«ng tr×nh; lµm biÕn d¹ng, h háng VKTBKT

* Phßng tr¸nh:

- Khi thấy chíp s¸ng, lËp tøc n»m sÊp ng îc h íng t©m næ, chèng khuûu tay xuèng ®Êt, bÞt lç tai, cói ®Çu, nh¾m m¾t, h¸ miÖng vµ thë ®Òu.

- Lîi dông ®Þa h×nh, địa vật Èn nÊp (c¸ch 3-4 b íc); tr¸nh n¬i dÔ bÞ ®æ sËp.

CÂU HỎI TÌNH HUỐNG- A nổ phía trước ? Nằm sấp, quay đầu phía sau !- A nổ phía sau ? Nằm sấp, hướng đầu phía trước !- A nổ bên phải ? Nằm sấp, quay đầu bên trái !- A nổ bên trái ? Nằm sấp, quay đầu bên phải !- A nổ trên đầu ?

CHẾT CHẮC !

b. Bøc x¹ quang (BXQ).

* Kh¸i niÖm :

BXQ lµ bøc x¹ nhiÖt ph¸t ra tõ bÒ mÆt cÇu löa. Lµ BXQ lµ bøc x¹ nhiÖt ph¸t ra tõ bÒ mÆt cÇu löa. Lµ

nh©n tè s¸t th ¬ng ph¸ ho¹i quan träng vµ tøc th×, nh©n tè s¸t th ¬ng ph¸ ho¹i quan träng vµ tøc th×,

chiÕm kho¶ng 35% n¨ng l îng vô næ, thêi gian tõ 2 - 10 chiÕm kho¶ng 35% n¨ng l îng vô næ, thêi gian tõ 2 - 10

s.s.

* §Æc tÝnh :

- BXQ cã b¶n chÊt gièng bøc x¹ mÆt trêi nh ng

c êng ®é lín h¬n nhiÒu lÇn.

- BXQ truyÒn th¼ng, t¸c dông ngay lËp tøc vµ duy tr× mét thêi gian.

- BXQ bÞ c¶n trë bëi vËt che khuÊt, chØ t¸c dông vµo phÝa vËt thÓ ® îc chiÕu s¸ng.

- VËt thÓ cã thÓ ph¶n x¹, t¸n x¹ BXQ.

- VËt thÓ hÊp thô BXQ vµ tù ch¸y hoÆc nãng ch¶y. (t¸c dông nhiÖt cña BXQ)

* T¸c h¹i:

* Víi ng êi: Trực tiếp gây mï m¾t, báng, ch¸y c¬ thÓ hoặc bị gián tiếp

từ các đám cháy lµm báng ng êi.

* Víi VKTBKT: G©y ch¸y, nãng ch¶y, ho¸ than, biÕn d¹ng, t¹o thµnh ®¸m ch¸y lín.

Bom nguyªn tö

* Phßng tr¸nh :

- Gièng phßng tr¸nh SXK.

- Lµm tèt c«ng t¸c phßng chèng ch¸y, næ, cÊp cøu ng êi vµ VKTBKT.

C. BỨC XẠ XUYÊN (BXX)

Khái niệm: BXX là dòng gama (γ)và dòng nơtron (n) phóng ra từ tâm nổ, cầu lửa và đám mây phóng xạ chiếu vào người.

Đặc tính:

- Gây ion hóa làm thay đổi cấu trúc hóa học của nguyên tử, phân tử trong tế bào.

- Phá hoại hệ thần kinh, tuần hoàn và cơ quan tạo máu

Tác hại:- Với người: Trực tiếp: Gây bệnh phóng xạ. Bị nhẹ có thể cứu được nhưng nặng thì sẽ tử vong (liều chiếu xạ > 500R)Gián tiếp: Từ các vật thể bị chiếu xạ thành đồng vị phóng xạ cảm ứng.- Với VKTBKT: Không phá hoại nhưng làm thay đổi tính chất của dụng cụ bán dẫn, phim ảnh.

Phòng chống: Với người: Giống BXQ- Uống thuốc phòng phóng xạ.- Kiểm tra độ phóng xạ của nước, lương thực, thực phẩmVới VKTBKT: Che đậy các dụng cụ bán dẫn, phim ảnh.

1. §¹i c ¬ng vÒ chÊt ®éc qu©n sù (C§QS)

a. Kh¸i niÖm

ChÊt ®éc lµ c¸c chÊt g©y t¸c h¹i cho ng êi khi chóng x©m nhËp vµo c¬ thÓ ng êi .

Chất độc quân sự (§QS) lµ chÊt ®éc ® îc sö dông vµo môc ®Ých qu©n sù.

Sử dông C§QS ®Ó chÕ t¹o vò khÝ ho¸ häc. Sö dông chÊt ®éc trong chiÕn tranh g©y nªn chiÕn tranh ho¸ häc.

VÝ dô: ChiÕn tranh hãa häc trong thế chiÕn I.

Mü g©y nªn chiÕn tranh ho¸ häc trong cuộc chiÕn tranh x©m l îc ViÖt Nam .

b. Ph©n lo¹i C§QS

Theo bÖnh lÝ: dùa trªn ®Æc ®iÓm bÖnh lý khi bÞ tróng ®éc mµ chia C§QS thµnh 6 nhãm

- Chất độc thần kinh: Sarin GB, Soman GD, VX, Tabun GA.

- Chất độc toàn thân: Hy®roxynuaAC, cloxyanua CK. C¸c muèi Xyanua cßn ® îc dïng lµm chÊt ®Çu ®éc

- Chất độc loét da: Yperit HD, Yperit nit¬ HN.

- ChÊt ®éc ng¹t thë: Photgen CG, Diphotgen DP.

- ChÊt ®éc kÝch thÝch: Cloaxetophenon CN, CR .

- ChÊt ®éc t©m thÇn: Lµ nhãm chÊt ®éc nguy hiÓm cã c¬ chÕ t¸c dông gièng ma tuý: BZ .

Ngoµi ra cßn sö dông thªm 2 nhãm chÊt ®éc kh¸c:

ChÊt ®éc diÖt c©y vµ chÊt ®Çu ®éc.

Dùa vµo ®é ®éc chia C§QS thµnh 2 nhãm

ChÊt ®éc giÕt ng êi: thÇn kinh, toµn th©n, loÐt da, ng¹t thë .

ChÊt ®éc g©y MSC§: kÝch thÝch, t©m thÇn

Dùa vµo thêi gian tån t¹i cña C§QS sau khi sö dông mµ chia thµnh hai nhãm: mau tan vµ l©u tan.

- ChÊt ®éc mau tan: thêi gian g©y t¸c h¹i < 1h

- ChÊt ®é l©u tan: thêi gian g©y t¸c h¹i > 1h

c. Trạng thái sử dụng và con đường trúng độc.

* Trạng thái sử dụng.

Lµ c¸c d¹ng tån t¹i cña chÊt ®éc sau khi sö dông VKHH.

Bom ®¹n næ, C§QS ® îc ph©n t¸n vµo m«i tr êng d íi c¸c d¹ng: h¬i, sol-khÝ (khÝ dung) giät láng, bét.

Dï ë d¹ng nµo còng lu«n cã mét phÇn chÊt ®éc chuyÓn thµnh h¬i hoÆc sol – khÝ nên b¾t buéc ph¶i ®eo mÆt n¹ phßng độc.

Tuú theo môc ®Ých sö dông, mét chÊt ®éc cã thÓ ® îc sö dông ë nhiÒu d¹ng, vÝ dô: CS cã c¸c d¹ng sol-khÝ vµ bét; VX cã d¹ng giät vµ sol-khÝ.

* Con ® êng tróng ®éc:

Lµ con ® êng chÊt ®éc x©m nhËp vµo

c¬ thÓ

- Qua h« hÊp: §©y lµ con ® êng tróng ®éc nguy hiÓm nhÊt trong chiÕn ®Êu.

Phßng tr¸nh t ¬ng ®èi ®¬n gi¶n v× chØ cÇn ®eo mÆt n¹ hoÆc dïng khÈu trang, kh¨n mÆt che mòi, miÖng.

Qua tiÕp xóc: X©m nhËp qua da vµ niªm

m¹c. TÊt c¶ c¸c d¹ng chÊt ®éc ®Òu cã thÓ

x©m nhËp qua tiÕp xóc, nh ng nguy hiÓm

nhÊt lµ chÊt ®éc d¹ng giät.

RÊt khã phßng tr¸nh trong chiÕn ®Êu v×

ph¶i mang ®Çy ®ñ trang bÞ ®Ò phßng c¸

nh©n mÊt thêi gian kho¶ng 3, 4 phót.

Qua tiªu ho¸: ¡n uèng ph¶i chÊt ®éc Ýt gÆp,

nh ng rÊt phæ biÕn trong ®êi sèng. Ph¶i xö lý

t¹i chç b»ng g©y n«n (ói) råi ® a ®i ®iÒu trÞ.

2. C¸c chÊt ®éc qu©n sù (C§QS) ®iÓn h×nh

a. ChÊt ®éc thÇn kinh

* Giíi thiÖu chung:

ChÊt ®éc thÇn kinh gåm nh÷ng hîp chÊt phèt pho h÷u c¬, dÔ x©m nhËp vµo c¬ thÓ, g©y tróng ®éc thÇn kinh dÉn tíi chÕt nhanh chãng.

Khi bÞ tróng ®éc cã c¸c triÖu chøng: con ng ¬i m¾t thu nhá, đổ må h«i, sïi bät mÐp, sæ mòi, ch¶y n íc m¾t, n«n möa, nghÑt thë, co giËt, tª liÖt, lÞm ®i råi chÕt.

* ChÊt ®éc thÇn kinh ®iÓn h×nh: Sarin GB

Sarin lµ chÊt láng trong suèt kh«ng mµu, mïi, vÞ; tan tèt trong n íc, r îu, dung m«i h÷u c¬ vµ C§QS kh¸c .

Sarin bay h¬i rÊt m¹nh, dễ bÞ vËt liÖu xèp hÊp phô. T ¬ng ®èi bÒn v÷ng vÒ mÆt ho¸ häc, tµng tr÷ được hµng chôc n¨m.

Sarin rÊt ®éc x©m nhËp vµo c¬ thÓ theo tÊt c¶ c¸c con ® êng, g©y chÕt nhanh.

Sö dông trong chiÕn ®Êu chñ yÕu ë d¹ng h¬I để tiªu diÖt sinh lùc ®èi ph ¬ng.

* Phßng chèng chÊt ®éc thÇn kinh.

§Ò phßng

+ Uèng thuèc phßng chÊt ®éc thÇn kinh

+ KhÈn tr ¬ng ®eo mÆt n¹ (cã thÓ mÆc bé phßng da)

+ B¶o vÖ n íc, l ¬ng thùc, thùc phÈm

+ Nhanh chãng ra khái khu ®éc, cÊp cøu n¹n nh©n.

CÊp cøu

+ Tù ®éng tiªm (chích) b¾p, bá vá èng vµo tói ngùc tr¸i.

+ Sóc miÖng, röa m¾t, röa mòi häng.

+ ThÊm giät ®éc, tiªu ®éc cho da.

+ G©y n«n (ói), röa ruét.

+ Lµm h« hÊp nh©n t¹o råi ® a ®i ®iÒu trÞ.

b. ChÊt ®éc kÝch thÝch

* Giíi thiÖu chung

ChÊt ®éc kÝch thÝch lµ nh÷ng chÊt ®éc cã t¸c

dông kÝch thÝch rÊt m¹nh tíi m¾t vµ ® êng h« hÊp

dÉn tíi mất sức chiến đấu (MSC§) nhanh chãng: CS,

CR, Cloaxetophenon CN, Adamsit DM…

G©y cay m¾t, ®á m¾t, ch¶y n íc m¾t d÷ déi.

G©y cay mòi, ngøa häng, ho, h¾t h¬I (nh¶y mòi),

ch¶y n íc mòi.

Dïng phæ biÕn trong ho¹t ®éng qu©n sù vµ ® îc

trang bÞ cho c¶nh s¸t (Lựu đạn cay).

* Phßng chèng chÊt ®éc kÝch thÝch

§Ò phßng

+ KÞp thêi ®eo mÆt n¹ (cã thÓ mÆc bé phßng da)

+ §i ng îc chiÒu giã ra khái khu ®éc

CÊp cøu

+ Ngöi thuèc chèng khãi ®éc.

+ Sóc miÖng, rửa m¾t, rửa mòi häng.

+ T¾m giÆt

Ngoµi ra, cßn mét sè chÊt ®éc kh¸c, sinh viªn nghiªn cøu trong gi¸o tr×nh.

3. Vò khÝ ho¸ häc

a. Kh¸i niÖm. a. Kh¸i niÖm.

* §Þnh nghÜa:* §Þnh nghÜa:

VKHH lµ mét lo¹i VKHDL mµ ®Æc tÝnh chiÕn ®Êu VKHH lµ mét lo¹i VKHDL mµ ®Æc tÝnh chiÕn ®Êu

dùa trªn c¬ së t¸c h¹i cña c¸c C§QS ®èi víi sinh lùc.dùa trªn c¬ së t¸c h¹i cña c¸c C§QS ®èi víi sinh lùc.

VKHH gåm 2 bé phËn.VKHH gåm 2 bé phËn.

+ C§QS lµ bé phËn g©y t¸c h¹i chñ yÕu cña VKHH.

+ Ph ¬ng tiÖn chuyÓn C§QS thµnh tr¹ng th¸i chiÕn ®Êu: Bom, m×n, ®¹n, lùu ®¹n.

Ngoµi ra cßn cã ph ¬ng tiÖn ® a bom ®¹n ho¸ häc tíi môc tiªu nh m¸y bay, ph¸o, ho¶ tiÔn

§ång b»ng s«ng Cöu Long, Nam ViÖt Nam: Mét m¸y bay trùc th¨ng UH-1D cña ®¹i ®éi kh«ng qu©n 336, Kh«ng lùc Hoa Kú r¶i chÊt diÖt cá lªn mét khu vùc rõng rËm, ngµy 26-7-1969.

CẢNH TƯỢNG MỸ RẢI CHẤT ĐỘC DA CAM VÀ HẬU QUẢ

Nh÷ng n¹n nh©n chÊt ®éc mµu da cam viÖt nam

PHIM TƯ LIỆUNẠN NHÂN CHẤT ĐỘC DA CAM

DIOXIN

Môc ®Ých sö dông VKHH trong chiÕn ®Êu

+ Tiªu diÖt sinh lùc ®èi ph ¬ng

+ Lµm mÊt søc chiÕn ®Êu cña ®èi ph ¬ng

+ C¶n trë hµnh ®éng chiÕn ®Êu

2. §Æc ®iÓm t¸c h¹i c¬ b¶n cña VKHH :

- S¸t th ¬ng chñ yÕu b»ng tÝnh ®éc, kh«ng ph¸ ho¹i c¬ së vËt chÊt nh ng lµm nhiÔm ®éc chóng.

- Ph¹m vi g©y t¸c h¹i réng lín

- Thêi gian g©y t¸c h¹i l©u dµi

3. Sö dông vò khÝ ho¸ häc.

a. CÊu t¹o vò khÝ ho¸ häc :

VKHH cã cÊu t¹o ®Æc biÖt ®Ó:

+ Kh«ng lµm biÕn ®æi tÝnh chÊt ®éc.

+ Nhanh chãng chuyÓn C§QS thµnh tr¹ng th¸i chiÕn ®Êu.

+ Ph©n bè ®Òu vµ réng chÊt ®éc trªn khu vùc bÞ tËp kÝch.

b. Ký hiÖu VKHH :

- VKHH cã ký hiÖu riªng, kh¸c víi bom ®¹n th êng.

- NÒn x¸m; cã c¸c v¹ch s¬n mµu, cã ký hiÖu chÊt ®éc vµ c¸c ch÷ (GAS, RIOT, BOM, TACC) cïng mµu víi mµu v¹ch s¬n.

+ C¸c ký hiÖu mµu xanh: ChÊt ®éc trong bom ®¹n lµ lo¹i g©y chÕt ng êi.

+ C¸c ký hiÖu mµu ®á: ChÊt ®éc trong bom ®¹n lµ lo¹i g©y mÊt søc chiÕn ®Êu.

+ Một vạch sơn: ChÊt ®éc mau tan.

+ Hai vạch sơn: ChÊt ®éc lâu tan.

c. DÊu hiÖu ®Þch sö dông VKHH:

DÊu hiÖu ®Æc tr ng ®Þch sö dông VKHH:

C¸c dÊu hiÖu dÊu hiÖu nghi ngê.

+ Bom ®¹n næ trÇm (kh«ng næ, x× khãi); quanh hè bom ®¹n cã chÊt láng, chÊt bét l¹, m¶nh vá bom ®¹n cã ký hiÖu cña VKHH.

+ M¸y bay bay thÊp phun r¶i m©y, khãi ®Æc, mµu sÉm.

+ Mµu khãi kh¶ nghi lan tíi .

+ HiÖn t îng n íc cã v¸ng dÇu, v¸ng bät, sñi bät kh¶ nghi.

+ HiÖn t îng ®éng vËt chÕt hµng lo¹t hoÆc ch¹y tø tung.

+ HiÖn t îng cã chÊt láng, chÊt bét l¹ trªn mÆt ®Êt, m¸i nhµ, l¸ c©y, c©y cèi hÐo.

+ HiÖn t îng ng êi bÞ tróng ®éc: ngöi mïi l¹ khã chÞu, ho, khã thë, ch¶y n íc m¾t, ngøa, buån n«n (ãi)

4. BiÖn ph¸p chung phßng chèng VKHH.

Ph¸t hiÖn sím t×nh huèng ho¸ häc, th«ng b¸o, b¸o ®éng cho mäi ng êi phßng tr¸nh.

ChuÈn bÞ ®Çy ®ñ trang bÞ ®Ò phßng, luyÖn tËp sö dông thµnh th¹o, kÞp thêi mang trang bÞ ®Ò phßng khi bÞ ®Þch tËp kÝch ho¸ häc.

B¶o vÖ nguån n íc, l ¬ng thùc, thùc phÈm.

Nhanh chãng ra khái khu ®éc, cÊp cøu n¹n nh©n råi ® a ®i ®iÒu trÞ.

Nghiªm tóc vµ triÖt ®Ó chÊp hµnh biÖn ph¸p an toµn khi ho¹t ®éng trong khu ®éc.

Tiªu ®éc sím cho c¸c cho c¸c ®èi t îng bÞ nhiÔm ®éc

ChÊt ®éc Di«xin

Chất diệt cây(Mỹ sö

dông tại VN74,2 tr lít)

Chất Trắng(19,8 tr lít)

Chất Xanh lam(8,2 tr lít)

Chất Tím

Chất Xanh lá cây

Chất Hồng

Chất Da cam(44,3 tr lít)

In 1969, at Bien Hoa Air Base, 28,000-Liter above ground tanks were constructed for temporary storage.

C¸c thïng chøa chÊt diÖt ®éc t¹i phi tr êng biªn hoµ

M¸y bay trùc th¨ng phun r¶i chÊt ®éc ho¸ häc cña qu©n ®éi Mü

During the period 1966-1970, the herbicides were pumped from the 208-liter drums into F-6 Tank trucks that held 29,000 liters (78 drums).

Vïng ®Êt chÕt

M¸y bay Mü r¶i chÊt ®éc ho¸ häc t¹i ViÖt Nam

Bom sinh häc cña Mü M33

500-lB

Mét sè c«ng nghÖ gen ®· ® îc øng dông ®Ó chÕ t¹o vò khÝ sinh häc

Bom sinh häc

dÞch h¹ch KhuÈn t¶

1. Kh¸i niÖm.

Vò khÝ sinh häc (VKSH) lµ mét lo¹i vò khÝ VKHDL mµ ®Æc tÝnh chiÕn ®Êu dùa trªn c¬ së t¸c h¹i cña c¸c vi sinh vËt g©y bÖnh dÞch cho ng êi, ®éng vËt vµ thùc vËt.

Vò khÝ sinh häc bao gåm:

+ MÇm bÖnh: (c¸c VSV g©y bÖnh) lµ bé phËn g©y t¸c h¹i cña VKSH.

+ M«i giíi: M«i tr êng nu«i cÊy mÇm bÖnh ®éng vËt (chuét, c«n trïng) vµ l¸ c©y, l«ng chim.

+ Ph ¬ng tiÖn gieo r¾c mÇm bÖnh: bom, ®¹n, thïng, hép, bao gãi, chai, lä, m¸y phun.

* §Æc tÝnh VKSH:

- G©y t¸c h¹i cho sinh vËt, cã tÝnh chän läc.

- L©y lan nhanh.

- G©y t¸c h¹i trªn ph¹m vi réng lín.

- G©y t¸c h¹i l©u dµi vµ dai d¼ng.

- Thời gian ñ bÖnh.

- BÝ mËt bÊt ngê

- G©y æ bÖnh thiªn nhiªn míi.

b. Sö dông VKSH.

* Bom ®¹n vi trïng:

- MÇm bÖnh ® îc lùa chän, ® îc huÊn luyÖn

lµm t¨ng ®éng lùc vµ kh¶ n¨ng ®Ò kh¸ng

nªn bÖnh do VKSH rÊt nÆng, khó cøu ch÷a,

khã dËp t¾t æ dÞch.

- Bom ®¹n vi trïng cã cÊu t¹o ®Æc biÖt.

* Ph ¬ng ph¸p sö dông:

- C¸c ph ¬ng ph¸p sö dông rÊt ®a d¹ng - C¸c ph ¬ng ph¸p sö dông rÊt ®a d¹ng

phong phó: phun, r¶i, nÐm bom, b¾n ph¸o, phong phó: phun, r¶i, nÐm bom, b¾n ph¸o,

th¶ b»ng khÝ cÇu, b»ng ® êng thuû hoặc qua th¶ b»ng khÝ cÇu, b»ng ® êng thuû hoặc qua

bu«n b¸n trao ®æi hµng ho¸.bu«n b¸n trao ®æi hµng ho¸.

- C¸c ph ¬ng ph¸p sö dông: th êng bÝ mËt bÊt - C¸c ph ¬ng ph¸p sö dông: th êng bÝ mËt bÊt

ngê. §èi ph ¬ng khã ph¸t hiÖn, kh«ng thu ® îc ngê. §èi ph ¬ng khã ph¸t hiÖn, kh«ng thu ® îc

b»ng chøng ®Ó tè c¸o.b»ng chøng ®Ó tè c¸o.

c. DÊu hiÖu ®Þch sö dông VKSH:

- Bom ®¹n næ trÇm (hoÆc kh«ng næ) xung quanh cã

chÊt dÞch l¹ hoÆc l¸ c©y l«ng chim.

- M¸y bay phun r¶i nh÷ng d¶i m©y hoÆc khãi.

- HiÖn t îng chÊt dÞch l¹ trªn m¸i nhµ, mÆt ®Êt, l¸ c©y.

- HiÖn t îng c«n trïng, l¸ c©y, l«ng chim dày ®Æc mét

c¸ch bÊt th êng, tr¸i mïa hoÆc thuéc lo¹i kh«ng cã ë

®Þa ph ¬ng.

- HiÖn t îng chuét hay ®éng vËt chÕt hµng lo¹t kh«ng

râ nguyªn nh©n.

KhÝ tµi Phßng ho¸ c¸ nh©n

a. BÖnh dÞch h¹ch

TriÖu chøng: Nhøc ®Çu, sèt cao, buån n«n, ®au

m×nh mÈy, m¾t ®á, m¹ch ®Ëp nhanh, h¹ch næi ë

bÑn, n¸ch, cæ. Thêi gian ñ bÖnh 2-5 ngµy.

C¸ch phßng chèng: B¶o vÖ c¬ quan h« hÊp, tiªm

chñng, diÖt chuét, tiªm kh¸ng sinh vµ thuèc ®Æc

hiÖu.

2. BÖnh do VKSH g©y nªn

b. BÖnh dÞch t¶

TriÖu chøng: Tiªu ch¶y, n«n möa (ãi) nhiÒu lÇn,

mÊt n íc, ng êi gÇy èm, th©n nhiÖt h¹ xuèng 30-

320C, tim ®Ëp nhanh nh ng yÕu, huyÕt ¸p thÊp.

Thêi gian ñ bÖnh 2-3 ngµy.

C¸ch phßng chèng: VÖ sinh ¨n uèng, tiªm chñng,

diÖt ruåi; uèng kh¸ng sinh, truyÒn huyÕt thanh.

Ngoµi ra cßn cã: BÖnh than, viªm n·o nhËt B¶n…

3. Phßng chèng VKSH

* BiÖn ph¸p vÖ sinh phßng bÖnh th êng xuyªn.

- VÖ sinh ¨n ë, th©n thÓ vµ m«i tr êng.

- DiÖt chuét, ruåi, muçi, ve.

- TiÕn hµnh tiªm chñng phßng bÖnh.

* BiÖn ph¸p ®Ò phßng khi ®Þch sö dông VKSH.

- C¶nh gi¸c ph¸t hiÖn ®Þch sö dông VKSH vµ b¸o c¸o lªn cÊp trªn.

- KÞp thêi mang, mÆc khÝ tµi ®Ò phßng.

- TiÕn hµnh phßng dÞch khÈn cÊp.

* Kh¾c phôc hËu qu¶ ®Þch sö dông VKSH.

- CÊm ra vµo khu vùc cã dÞch bÖnh.

- Ph¸t hiÖn ng êi nhiÔm bÖnh ph¶i kÞp thêi b¸o cho c¬ quan y tÕ ®Ó gi¶i quyÕt.

- DiÖt trïng trªn da vµ quÇn ¸o.

- Kh«ng dïng qu©n trang, qu©n dông vµ ®å vËt bÞ nhiÔm mÇm bÖnh. Kh«ng dïng n íc, l ¬ng thùc, thùc phÈm bÞ nhiÔm.

- TÝch cùc tÈy uÕ, khö trïng lµm s¹ch khu vùc cã dÞch.

- TÝch cùc ®iÒu trÞ ch¨m sãc ng êi bÖnh, dËp t¾t æ bÖnh.

Na pan cña Mü t¹i VN

Bom löa trªn d¶i Gada

TrËn bom löa Napan cña Mü t¹i Tokyo 1945

I. Kh¸i niÖm.

Vò khÝ Löa lµ lo¹i vò khÝ s¸t th ¬ng ph¸ ho¹i dùa trªn c¬ së sö dông n¨ng l îng cña chÊt ch¸y cã nhiÖt ®é cao vµ ngän löa m¹nh khi ch¸y t¹o nªn, nh»m tiªu diÖt, s¸t th ¬ng sinh lùc, thiªu huû vò khÝ, trang bÞ kü thuËt…

ChÊt ch¸y

ChÊt ch¸y

cÇn « xy

kh«ng khÝ

(X¨ng, dÇu, Napan)

ChÊt ch¸y

kh«ng cÇn « xy

kh«ng khÝ

(chÊt ch¸y

kim lo¹i , nhiÖt nh«m)

* Ph©n lo¹i theo thµnh phÇn ho¸ häc chia thµnh 2

lo¹i

2. Ph©n lo¹i chÊt ch¸y

ChÊt ch¸y

ChÊt ch¸y thÓ r¾n

(ChÊt ch¸y nhiÖt nh«m,

c¸c muèi giµu « xy)

ChÊt ch¸y thÓ láng

(X¨ng, dÇu ho¶,

dÇu diªzen)

ChÊt ch¸y thÓ khÝ(Etilenoxit, khÝ ®èt)

* Ph©n lo¹i theo tr¹ng th¸i tån t¹i chia thµnh 3 lo¹i

ChÊt ch¸y

ChÊt ch¸y lÊy

tõ s¶n phÈm

dÇu má

(ChÊt ch¸y

nhiÖt nh«m,

c¸c muèi giµu « xy)

ChÊt ch¸y

kim lo¹i

(TÐc mÝt, Electron,

Natri)

ChÊt ch¸y thÓ khÝ

(Etilenoxit, khÝ ®èt)

* Ph©n lo¹i theo nguån gèc chÊt ch¸y chia thµnh 4 lo¹i

ChÊt ch¸y

hçn hîp

(Pyrogen,

Trietyl nh«m)

3. Mét sè chÊt ch¸y chñ yÕu

a. ChÊt ch¸y Napan (NP)

- Thµnh phÇn: X¨ng 92% ®Õn 98%...

- §Æc tÝnh: §é b¸m dÝnh cao, thêi gian ch¸y l©u. Ch¸y cÇn « xy cña kh«ng khÝ, dÔ måi ch¸y b»ng löa. Khi ch¸y cã löa mµu vµng, nhiÒu khãi ®en…cã thÓ ch¸y næi trªn mÆt n íc.

NhiÖt ®é ch¸y: 900 - 1000Oc

- Ph ¬ng ph¸p sö dông: Th êng ®ãng n¹p trong bom, ®¹n ch¸y, sóng phun löa vµ c¸c ph ¬ng tiÖn kh¸c… ®Ó tËp kÝch vµo c¸c môc tiªu cña ®èi ph ¬ng.

b. ChÊt ch¸y TÐcmit (TH)

- Thµnh phÇn: ¤xit s¾t 76% bét nh«m 24%...

- §Æc tÝnh: Ch¸y kh«ng cÇn « xy kh«ng khÝ, khi ch¸y cã ngän löa s¸ng chãi, kh«ng cã khãi.

NhiÖt ®é måi ch¸y: 1150 - 1250Oc

NhiÖt ®é ch¸y: 2200Oc

- Ph ¬ng ph¸p sö dông: Th êng ® îc nhåi trong bom, ®¹n ch¸y, sóng phun löa vµ c¸c ph ¬ng tiÖn kh¸c… ®Ó tËp kÝch vµo c¸c môc tiªu cña ®èi ph ¬ng.

c. ChÊt ch¸y Phèt pho tr¾ng ( lo¹i r¾n WP, lo¹i dÎo

PWP)

- Thµnh phÇn: WP Phèt pho tr¾ng nguyªn chÊt, mµu vµng nh¹t, mïi khÐt; PWP Phèt pho tr¾ng pha víi cao su tæng hîp, kh¶ n¨ng b¸m dÝnh cao, thêi gian ch¸y kÐo dµi.

- §Æc tÝnh: Tù bèc ch¸y trong kh«ng khÝ, khi ch¸y cã ngän löa s¸ng xanh, khãi tr¾ng rÊt ®éc víi hÖ thÇn kinh.

NhiÖt ®é ch¸y: 1200Oc

- Ph ¬ng ph¸p sö dông: § îc nhåi trong bom, ®¹n ch¸y, sóng phun löa vµ c¸c ph ¬ng tiÖn kh¸c… ®Ó tËp kÝch vµo c¸c môc tiªu cña ®èi ph ¬ng.

Ngoµi ra, cßn ChÊt ch¸y Etylen oxit,

ChÊt ch¸y Pyrogen (PT-1)

4. T¸c h¹i :

* §èi víi ng êi: ChÊt ch¸y g©y ch¸y báng trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp, t¹o h¬i hoÆc khãi ®éc g©y thiÕu o xy trong vïng ch¸y…g©y nªn cho¸ng ngÊt do nãng r¸t, g©y t©m lÝ hoang mang cho ®èi ph ¬ng.

* §èi víi VKTBKT. ChÊt ch¸y lµm nãng ch¶y, biÕn d¹ng, nÕu r¬i trªn nhiªn liÖu hoÆc chÊt næ sÏ dÉn ®Õn nh÷ng vô ch¸y næ rÊt nguy hiÓm.

* §èi víi c«ng sù trËn ®Þa, c«ng tr×nh kiÕn tróc…

5. Ph ¬ng ph¸p chung phßng chèng vò khÝ löa

a. BiÖn ph¸p ®Ò phßng.

- HuÊn luyÖn vµ phæ biÕn kiÕn thøc...

- CÊp bao tiªu ®éc cÊp cøu...

- Tõng ng êi ph¶i thµnh th¹o biÖn ph¸p dËp ch¸y...

- Bè trÝ kho tµng ph©n t¸n…

- C«ng sù chiÕn ®Êu, c¸c ph ¬ng tiÖn kü thuËt…

b. DËp ch¸y.

- Ph ¬ng ph¸p: Lµm l¹nh (h¹ nhiÖt ®é), lµm lo·ng, k×m h·m ph¶n øng ch¸y, ph ¬ng ph¸p c¸ch li.

- Nguyªn t¾c: X¸c ®Þnh chÊt ch¸y, diÖn tÝch ch¸y, sử dông ph ¬ng tiÖn g×…

- Thùc hµnh dËp ch¸y:..

c. CÊp cøu ng êi bÞ báng

- Nguyªn t¾c chung: NÕu võa bÞ báng, võa bÞ th ¬ng th× cÊp cøu vÕt th ¬ng tr íc, xử lÝ vÕt báng sau. NÕu bÞ nhiÔm ®éc th× xử lÝ nhiÔm ®éc tr íc, vÕt báng sau.

KÞp thêi, chÝnh x¸c kh«ng ®Ó tæn th ¬ng thªm vµ nhiÔm trïng.

- CÊp cøu:

+ Dïng b¨ng v« trïng…

+ Kh«ng lµm vì nèt rép, phång…

+ Ch¨m sãc bÖnh nh©n…

+ L u ý khi bÞ báng WP, PWP…

KẾT LUẬN

CÂU HỎI ÔN TẬP

1. Cho biết biện pháp chung phòng chống VKHN ?2. Đặc điểm, tác hại của VKHH và biện pháp phòng

chống một số loại chất độc chủ yếu ?3. Một số bệnh chính do VKSH gây ra và cách phòng

chống ?4. Một số loại chất cháy được sử dụng chủ yếu trong

chiến tranh và biện pháp phòng chống chung đối với VKL ?