f:standardnew stdtis244 2525 · 2016. 11. 28. · -1-มอก. 244 เล ม 4-2525...

สานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

กระทรวงอตสาหกรรม UDC 620.1/669.1/72 ISBN 974-8118-21-5

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

THAI INDUSTRIAL STANDARD

มอก. 244 เลม 4 ถง 7 2525

การทดสอบเหลกและเหลกกลาเลม 4 การทดสอบเหลกกลาโดยการดง (ทวไป)เลม 5 การทดสอบเหลกกลาแผนบางโดยการดงเลม 6 การทดสอบทอเหลกกลาโดยการดงเลม 7 การทดสอบลวดเหลกกลาโดยการดง

STANDARD TEST METHODS OF IRON AND STEEL

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

การทดสอบเหลกและเหลกกลา

สานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมกระทรวงอตสาหกรรม ถนนพระรามท 6 กรงเทพฯ 10400

โทรศพท 0 2202 3300

ประกาศในราชกจจานเบกษาฉบบพเศษ เลม 99 ตอนท 107วนท 4 สงหาคม พทธศกราช 2525

มอก. 244 เลม 4 ถง 7 2525

(2)

คณะกรรมการวชาการคณะท 156มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมวธทดสอบเหลกกลา

ประธานกรรมการดร. มน วรบรษ ผแทนคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

กรรมการ

นายมานะ นพพนธ ผแทนกรงเทพมหานครนายชลอ ศรเจรญ ผแทนการรถไฟแหงประเทศไทยนายกรด กรโกวท ผแทนกรมชลประทาน

นายนตย เกษชมพลนายประสป กระแสสนธ ผแทนกรมโยธาธการนายสนทร อรธชาต ผแทนกรมทางหลวงนายศรชย ชยอาญา ผแทนคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

นายสมศกด วระวณชยชยนายจรล ธนญชย ผแทนสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลานายณรงค สขพฒนธ ผแทนสถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทยดร. สธรรม สรยมงคล ผแทนวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย ในพระบรมราชปถมภนายสมนก แจมรงษ ผแทนบรษท จ. เอส. สตล จากดนายเทยง วฒนาพาห ผแทนบรษท เหลกสยาม จากดนายสวสด คหรตนพศาล ผแทนบรษท ไทย-เอเซย สตลไพพ จากดนายคงเดช ฤกษะสาร ผแทนบรษท ซาทาสค–เดรยม (ประเทศไทย) จากด

นายทว ลมพงศพนธ

กรรมการและเลขานการนายฉฬศร หอมหวล ผแทนสานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

นายวรพจน ชยพรหมประสทธ

(3)

เนองจากปจจบนนมการผลตและใชเหลกตางๆ โดยเฉพาะเหลกกลาภายในประเทศเปนจานวนมาก และมการกาหนดมาตรฐานเกยวกบผลตภณฑเหลกและเหลกกลาแลวหลายเรองทตองทดสอบคณสมบตทางกล โดยมการทดสอบการดงรวมอยดวย จงเหนสมควรกาหนดมาตรฐานการทดสอบการดงขน เพออานวยความสะดวกแกผใชโดยทวไปและเพอใชเปนหลกอางองใหเปนอนหนงอนเดยวกนมาตรฐานการทดสอบการดงเหลกกลาน แยกออกเปน 4 เลม คอ

เลม 4 การทดสอบเหลกกลาโดยการดง (ทวไป)เลม 5 การทดสอบเหลกกลาแผนบางโดยการดงเลม 6 การทดสอบทอเหลกกลาโดยการดงเลม 7 การทดสอบลวดเหลกกลาโดยการดง

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม การทดสอบเหลกและเหลกกลา เลม 4 การทดสอบเหลกกลาโดยการดง (ทวไป)กาหนดการทดสอบผลตภณฑเหลกกลา (ทวไป) ซงมขนาดเสนผานศนยกลางตงแต 4 มลลเมตรขนไป หรอหนาตงแต 3 มลลเมตรขนไป ตาม

BS 18 : Part 2 : 1971 Method for tensile testing of metals Part 2 steel (general)BS 4759 : 1971 Method for determination of K–values of a tensile testing system

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม การทดสอบเหลกและเหลกกลา เลม 5 การทดสอบเหลกกลาแผนบางโดยการดงกาหนดการทดสอบผลตภณฑเหลกกลาแผนบาง ซงมความหนานอยกวา 3 มลลเมตร แตไมนอยกวา 0.5 มลลเมตรตาม

BS 18 : Part 3 : 1971 Method for tensile testing of metals Part 3 steel sheet and strip (less than3 mm and not less than 0.5 mm thick)

BS 4759 : 1971 Method for determination of K–values of a tensile testing systemมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม การทดสอบเหลกและเหลกกลา เลม 6 การทดสอบทอเหลกกลาโดยการดง กาหนดการทดสอบผลตภณฑทอเหลกกลา ตาม

BS 18 : Part 4 : 1971 Method for tensile testing of metals Part 4 steel tubesBS 4759 : 1971 Method for determination of K–values of a tensile testing system

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม การทดสอบเหลกและเหลกกลา เลม 7 การทดสอบลวดเหลกกลาโดยการดง กาหนดการทดสอบผลตภณฑลวดเหลกกลา ตาม

BS 4545 : 1970 Method for mechanical testing of steel wire

คณะกรรมการมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมไดพจารณามาตรฐานนแลว เหนสมควรเสนอรฐมนตรประกาศตามมาตรา 15 แหงพระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม พ.ศ. 2511

(5)

ประกาศกระทรวงอตสาหกรรมฉบบท 598 ( พ.ศ. 2525 )

ออกตามความในพระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

พ.ศ. 2511

เรอง กาหนดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมการทดสอบเหลกและเหลกกลา

เลม 4 การทดสอบเหลกกลาโดยการดง (ทวไป)

อาศยอานาจตามความในมาตรา 15 แหงพระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม พ.ศ. 2511 รฐมนตรวาการกระทรวงอตสาหกรรมออกประกาศกาหนดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม การทดสอบเหลกและเหลกกลาเลม 4 การทดสอบเหลกกลาโดยการดง (ทวไป) มาตรฐานเลขท มอก. 244 เลม 4–2525 ไว ดงมรายการละเอยดตอทายประกาศน

ประกาศ ณ วนท 12 กรกฎาคม พ.ศ. 2525

รฐมนตรชวยวาการฯ ปฏบตราชการแทน

รฐมนตรวาการกระทรวงอตสาหกรรม

จราย อศรางกร ณ อยธยา

-1-

มอก. 244 เลม 4-2525

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

การทดสอบเหลกและเหลกกลาเลม 4 การทดสอบเหลกกลาโดยการดง (ทวไป)

1. ขอบขาย

1.1 มาตรฐานนกาหนด การทดสอบผลตภณฑเหลกกลา ซงมขนาดเสนผานศนยกลางตงแต 4 มลลเมตรขนไปหรอมความหนาตงแต 3 มลลเมตรขนไป โดยการดง สาหรบการทดสอบผลตภณฑเหลกกลาลกษณะอนโดยการดงทมไดกาหนดในเลมน จะปรากฎอยในเลมอนซงอยในชดการทดสอบเหลกและเหลกกลาน ไดแก(1) มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม การทดสอบเหลกและเหลกกลา เลม 5 การทดสอบเหลกกลาแผนบาง

โดยการดง มาตรฐานเลขท มอก. 244 เลม 5(2) มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม การทดสอบเหลกและเหลกกลา เลม 6 การทดสอบทอเหลกกลาโดย

การดง มาตรฐานเลขท มอก. 244 เลม 6(3) มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม การทดสอบเหลกและเหลกกลา เลม 7 การทดสอบลวดเหลกกลา

โดยการดง มาตรฐานเลขท มอก. 244 เลม 7

2. บทนยาม

ความหมายของคาทใชในมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมน มดงตอไปน2.1 ความยาวพกด (gauge length) หมายถง ความยาวระหวางจดทกาหนดขน 2 จด ในสวนทเปนรปทรงกระบอก

หรอรปทรงเหลยมของชนทดสอบ เพอใชหาความยดระหวางการทดสอบ2.1.1 ความยาวพกดเดม (Lo) หมายถง ความยาวพกดกอนการทดสอบ2.1.2 ความยาวพกดสดทาย (Lu) หมายถง ความยาวพกดหลงจากชนทดสอบถกดงใหขาด แลวนาสวนทขาด

มาวางตอเขาดวยกนใหสนททสดในแนวเสนตรงเดยวกน2.2 ความยาวพกดสาหรบเครองวดการยด (extensometer gauge length, Le) หมายถง ความยาวระหวางจดท

กาหนดขน 2 จดในสวนขนานของชนทดสอบ เพอใชสาหรบวดหาการยดโดยเครองวดการยด ความยาวนอาจจะแตกตางจากความยาวพกดเดม (Lo) และอาจจะมคาใดกไดทมากกวาเสนผานศนยกลาง (d) หรอความกวาง (b) ของชนทดสอบ แตตองนอยกวาความยาวของสวนขนาน (Lc)

2.3 ความยดถาวร (permanent elongation) หมายถง คาทเปลยนไปของความยาวพกดของชนทดสอบเนองจากความเคนทกาหนด (วดหลงจากเอาความเคนทกระทาบนชนทดสอบออกแลว) คดเปนรอยละของความยาวพกดเดม สญลกษณของความยดอนนควรจะมดชนบอกคาของความเคนทกาหนด

-2-

มอก. 244 เลม 4-2525

2.4 ความยด (elongation, A) หมายถง ความยดถาวรของความยาวพกดหลงจากชนทดสอบ คดเปนรอยละของความยาวพกดเดมหมายเหต ถาความยาวพกดไมใช 5.65So ควรจะระบความยาวพกดไวทายสญลกษณของความยด เชน

A10 หมายถง ความยดจากความยาวพกดเทากบ104 So/

2.5 การลดทอนพนท (reduction of area, Z) หมายถง การลดทอนพนทภาคตดขวางทลดลงมากทสดหลงจากชนทดสอบขาด คดเปนรอยละของพนทภาคตดขวางเดม

2.6 แรงสงสด (maximum load, Fm) หมายถง แรงสงสดทชนทดสอบไดรบระหวางการดง2.7 ความเคน (stress) หมายถง แรงทกระทาตอชนทดสอบขณะใดๆ ระหวางการทดสอบหารดวยพนทภาคตด

ขวางเดมหมายเหต ความเคนในทนคอ ความเคนระบ (nominal stress)

2.8 ความตานแรงดง หรอความเคนดงสงสด (tensile strength or maximum tensile stress, Rm) หมายถง แรงสงสด(Fm) หารดวยพนทภาคตดขวางเดมของชนทดสอบ

2.9 ความเคนคราก (yield stress) หมายถง ความเคนดงทเกดขนเมอการทดสอบดาเนนไปถงจดทชนทดสอบเรมจะเปลยนรปถาวร (plastic deformation) และดาเนนตอไปดวยความเคนซงเกอบคงท

2.9.1 ความเคนครากบน (upper yield stress, ReH) หมายถง คาความเคนทจดเรมตนของการเปลยนรปถาวร(ดรปท 3) ซงปรากฎในเหลกกลาบางชนด หรอหมายถง คาความเคนทไดจากจดยอดจดแรกของการคราก(yield) แมวาคงทไดจะเทากนหรอตากวาทจดยอดจดหลงๆ ระหวางการเปลยนรปถาวร

2.9.2 ความเคนครากกลาง (lower yield stress, ReL) หมายถง คาความเคนตาสดทวดไดชวงการเปลยนรปถาวรทจดครากโดยไมนบสภาวะปรบตวเรมแรก (initial transient effect) ซงอาจเกดขนได (ดรปท 3 และรปท 4)หมายเหต เหลกกลาซงปกตจะมการคราก หากผานงานแปรรปเยน (cold working) หรอผานกรรมวธ

ทางความรอน (heat treatment) แลวปรากฎการณการครากอาจหายไป ในกรณเชนนตองระบความเคนพสจน (ดขอ 2.10 และขอ 2.11)

2.10 ความเคนพสจนสาหรบความยดทไมไดสดสวน (proof stress for mom–proportional elongation, RP) หมายถงความเคนททาใหเกดความยดทไมไดสดสวน เทากบทกาหนดไวเปนรอยละของความยาวพกดเดม (รปท 7)เมอจะระบความเคนพสจนสาหรบความยดทไมไดสดสวน ตองบอกคาความยดทไมไดสดสวนไวดวย เชนรอยละ 0.2 และเมอจะใชสญลกษณใหระบความยดทไมไดสดสวนไวทายสญลกษณดวย เชน RP 0.2

2.11 ความเคนพสจนสาหรบความยดรวม (proof stress for total elongation or proof steess under load, Rt)หมายถง ความเคนททาใหเกดความยดรวม (total elongation) ซงประกอบดวยความยดทไมไดสดสวนรวมกบความยดยดหยน (elastic elongation) เทากบทกาหนดไวเปนรอยละของความยาวพกดเดม (ดรปท 8) เมอจะระบความเคนพสจนสาหรบความยดรวม ตองบอกคาความยดรวมไวดวย เชน รอยละ 0.5 และเมอจะใชสญลกษณใหระบความยดรวมไวทายสญลกษณดวย เชน Rt 0.5

2.12 ความเคนเปลยนรปถาวร (permanent set stress, Rr) หมายถง ความเคนทเมอเอาแรงกระทาออกแลว ทาใหเกดความยดถาวรเทากบทกาหนดไว เปนรอยละของความยาวพกดเดม (ดรปท 9) ถาใชสญลกษณใหระบคาความยดถาวรไวทายสญลกษณดวย เชน Rr 0.2

-3-

มอก. 244 เลม 4-2525

3. สญลกษณะและความหมาย

3.1 สญลกษณและความหมายในมาตรฐานน ใหเปนไปตามตารางท 1 และรปท 1 ถงรปท 10

ตารางท 1 สญลกษณและความหมาย(ขอ 3.1)

หมายเหต * ในกรณทไมทาใหเกดการเขาใจผดอาจใชสญลกษณ L และ R แทน Lo และRm

ไดตามลาดบ

Lu–Lo

Lo= 100

So–Su

So= 100

Fm

So

สญลกษณ ความหมาย

d เสนผานศนยกลางของสวนขนานของชนทดสอบซงมภาคตดวงกลม (ดรปท 1)

a ความหนาของสวนขนานของชนทดสอบ ซงมภาคตดสเหลยมมมฉาก (ดรปท 1)

b ความกวางของสวนขนานของชนทดสอบ ซงมภาคตดสเหลยมมมฉาก (ดรปท 1)

Lo* ความยาวพกดเดม (ดรปท 1)

Lc ความยาวสวนขนาน (ดรปท 1)

Le ความยาวพกดสาหรบเครองวดการยด

Lt ความยาวรวม (ดรปท 1)

Lu ความยาวพกดสดทาย (ดรปท 2)

A ความยด

(เชน A10) (ความยดจากความยาวพกด 10 4 So/ มลลเมตร)

So พนทภาคตดขวางเดมภายในความยาวพกด (ดรปท 1)

Su พนทภาคตดขวางนอยทสดหลงจากขาด (ดรปท 2)

SeH ความเคนครากบน (ดรปท 3, 4 และ 5)

ReL ความเคนครากลาง (ดรปท 3, 4 และ 5)

RP ความเคนพสจนสาหรบความยดทไมไดสดสวน (ดรปท 7)

(เชน Rp 0.2) (ความเคนพสจนสาหรบความยดทไมไดสดสวนเทากบรอยละ 0.2)

Rt ความเคนพสจนสาหรบความยดรวม (ดรปท 8)

(เชน Rt 0.5) (ความเคนพสจนสาหรบความยดรวมเทากบรอยละ 0.5)

Rr ความเคนเปลยนรปถาวร (ดรปท 9)

(เชน Rr 0.2) ความเคนเปลยนรปถาวร สาหรบความยดถาวรเทากบรอยละ 0.2)

Fm แรงสงสด

Z การลดทอดพนท

Rm* ความตานแรงดงหรอความเคนดงสงสด = (ดรปท 10)

r รศมของบาชนทดสอบ (ดรปท 1)

-4-

มอก. 244 เลม 4-2525

รปท 1 ลกษณะชนทดสอบภาคตดวงกลมและสเหลยมมมฉาก(ขอ 3.1 และขอ 4.1)

รปท 2 ลกษณะชนทดสอบภาคตดวงกลมหลงจากขาด(ขอ 3.1 และขอ 4.1)

หมายเหต ลกษณะปลายยดของชนทดสอบดงในรปท 1 และรปท 2 นน แสดงไวเพอเปนตวอยางและแนวทางเทานน

-5-

มอก. 244 เลม 4-2525

รปท 3 รปท 4

รปท 3 และรปท 4 แผนภาพของแรงกบการยดแสดงการคราก(ขอ 2.9.1 ขอ 2.9.2 และขอ 3.1)

รปท 5 รปท 6

จด A คอ ขดจากดความยดหยน (elastic limit)B คอ ความเคนครากบนCD คอ ความยดทความเคนคราก (yield stress elongation)

รปท 5 และรปท 6 แผนภาพของแรงกบการยด(ขอ 3.1)

หมายเหต คาแรงทจดตางๆ ทแสดงในแผนภาพ คอคาทใชในการหาคาความเคนตางๆ และคาการยดในแผนภาพ คอ คาทใชในการหาความยด

RoH

RoL

แรง

สภาวะปรบตวเรมแรก

การยดO

R oH

R oL

แรง

การยด

RoH

RoL

แรง

สภาวะปรบตวเรมแรก

การยดO

B

DCA

O

B

DAC

V

ความยดรวม 0.5%

X

O การยด

-6-

มอก. 244 เลม 4-2525

รปท 7 รปท 8

รปท 9 รปท 10จด A คอ ขดจากดความยดหยน

รปท 7 ถงรปท 10 แผนภาพของแรงกบการยด(ขอ 2.10 ขอ 2.11 ขอ 2.12 และขอ 3.1)

หมายเหต คาแรงทจดตางๆ ทแสดงในแผนภาพ คอคาทใชในการหาคาความเคนตางๆ และคาการยดในแผนภาพ คอ คาทใชในการหาความยด

4. ชนทดสอบ

4.1 ลกษณะชนทดสอบ4.1.1 ภาคตดขวางชนทดสอบ อาจจะเปนวงกลม สเหลยมจตรส สเหลยมผนผา หรอในกรณพเศษอาจจะเปน

รปอนใดกได สาหรบชนทดสอบทมภาคตดเปนรปสเหลยมผนผา อตราสวนของความกวางตอความหนาควรจะไมเกน 8 : 1 โดยทวไปชนทดสอบจะตองทาขนโดยเครองมอกลใหไดขนาดทตองการตามตารางท2 และ 3 เหลกโครงสรางรปพรรณ เหลกเสนหรออนๆ อาจทดสอบโดยไมตองเปลยนรปกได

4.1.2 ชนทดสอบซงทาขนโดยเครองมอกลตองมรศมของบาระหวางปลายยดและความยาวสวนขนานทเหมาะสม รศมของบานมความสาคญมากจะตองเปนไปตามตารางท 2 และ 3 เวนแตจะกาหนดเปนอยางอนปลายยดนนเปนรปอะไรกไดทเหมาะกบการจบยดของเครองทดสอบ

แรง

แรง

ความยดทไมไดสดสวนการยด การยด

R p

การยด

ความยดรวม

การยด

A A

OO

R t

R r

F mA

แรง

แรง

ความยดถาวร OO ความยดถาวรหลงจากขาด

-7-

มอก. 244 เลม 4-2525

4.1.3 ชนทดสอบตางๆ ทมรปทางเรขาคณตคลายกน และมความสมพนธระหวางความยาวพกด และพนทภาคตดขวางตามทกาหนดไว เรยกวาชนทดสอบไดสดสวน ตามขอตกลงสากลใหใช Lo = 5.65So สาหรบชนทดสอบภาคตดวงกลมจะไดคา Lo ป 5d

4.1.4 เพอเหตผลทางวชาการหรอเพอการประหยด อาจใชชนทดสอบแบบอนๆ นอกเหนอจากชนทดสอบไดสดสวนตามขอ 4.1.3 ได

4.1.5 ชนทดสอบภาคตดวงกลม ความยาวสวนขนาน (Lc) ตองมคาอยระหวาง Lo และ Lo 2d ชนทดสอบภาคตดสเหลยมมมฉาก (สเหลยมผนผา สเหลยมจตรส) ความยาวสวนขนานตองมคาอยระหวางLo 1.5So และ Lo 2.5So

ในกรณทตกลงกนไมได ถามวสดพอเพยงขนทดสอบภาคตดวงกลมใหใชความยาวสวนขนาน Lc = Lo 2dและสาหรบชนทดสอบภาคตดสเหลยมมมฉาก ใหใชความยาวสวนขนาน Lc = Lo 2 So

4.1.6 ถาจะทาชนทดสอบภาคตดสเหลยมมมฉากพรอมกนโดยเครองมอกลจากชนตวอยางชดหนงทมความหนาตางๆ กน ความยาวสวนขนานของชนทดสอบชดนจะตองมคาอยระหวาง Lo 1.5 So และ Lo 1.5So เมอ So เปนภาคตดใหญทสดของชนตวอยางชดน

ตารางท 2 มตของชนทดสอบภาคตดวงกลมความยาวพกด Lo = 5.6 So

(ขอ 4.1)

หมายเหต 1. ปลายยดและสวนขนานของชนทดสอบจะตองมแกนรวมกน โดยเกณฑความคลาดเคลอนของการรวมแกนจะตองอยภายในกาหนด 0.03 มลลเมตร

2. เสนผานศนยกลางตลอดความยาวสวนขนานจะตองตางกนไมเกน 0.03 มลลเมตร3. เกณฑความคลาดเคลอนของเสนผานศนยกลางไดมาจากหลกเกณฑวาดวยความละเอยดในการวดตามขอ 4.2.5.14. เศษมลลเมตรของความยาวพกดใหปดเปนเลขจานวนเตม และปรบความยาวสวนขนานตาสดให

สอดคลองกน (ดขอ 4.3.1)5. ในกรณพเศษชนทดสอบซงเสนผานศนยกลางแตกตางจากตารางท 2 อาจใชไดถาความยาวพกดเทากบ

5.65So คอประมาณ 5 เทาของเสนผานศนยกลาง

d2

เกณฑความคลาดเคลอน

ของเสนผานศนยกลาง

(ดหมายเหต 3.)

mm

3.99 20 22 4 0.02

25 5.64 28 31 5 0.03

50 7.98 40 44 8 0.04

100 11.28 56 62 10 0.06

150 13.82 69 76 13 0.07

200 15.96 80 88 15 0.08

400 22.56 113 124 0.13

เสนผานศนยกลาง

d

mmmm2

So

พนทภาคตดขวาง ความยาวพกด

Lo

(ดหมายเหต 4.)

mm

12.5

23.5

รศมของบา

ตาสด

r

mm

ความยาวสวนขนาน

ตาสด

Lc ป 5.5d

mm

-8-

มอก. 244 เลม 4-2525

ตารางท 3 มตของชนทดสอบภาคตดสเหลยมมมฉาก (ไมไดสดสวน)(ขอ 4.1)

หนวยเปนมลลเมตร

หมายเหต 1. นอกจากขนาดทกลาวไวตามตารางท 3 ใหใชชนทดสอบทมความยาวพกดเทากบ 5.6 So

2. ชนทดสอบทมความกวางตงแต 3 ถง 25 มลลเมตร อาจใชความยาวพกดเทากบ 50 มลลเมตร โดยมความยาวรวมประมาณ 200 มลลเมตร

3. ชนทดสอบทมความกวางไมเกน 12.5 มลลเมตร ความกวางของภาคตดในสวนขนานแตกตางกนไดไมเกน 0.03 มลลเมตร สวนชนทดสอบทมความกวางมากกวา 12.5 มลลเมตร ความกวางของภาคตดในสวนขนานแตกตางไดไมเกน 0.1 มลลเมตร

4. ชนทดสอบทตรงและมความกวางสมาเสมอกนตลอด ใหนามาทดสอบไดโดยตรงไมวาจะเปนขนาดใด

4.2 การเตรยมชนทดสอบ4.2.1 ชนทดสอบรปทรงกระบอกจากชนตวอยางขนาดตางๆ

ถามไดระบไวเปนอยางอน ในเกณฑกาหนดวาดวยวสดของมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนนๆ ใหกลงชนทดสอบรปทรงกระบอกจากตวอยางขนาดตางๆ ตามวธตอไปน

4.2.1.1 ทอนเหลกหรอชนตวอยาง ซงมเสนผานศนยกลางหรอมตสงสดของภาคตดไมเกน 30 มลลเมตรใหกลงตามยาว

4.2.1.2 ทอนเหลกหรอชนตวอยาง ซงมเสนผานศนยกลางหรอมตสวนเลกสดของภาคตดมากกวา 30มลลเมตร แตไมเกน 75 มลลเมตร แกนยาวของชนทดสอบจะตองหางจากผวชนตวอยางไมนอยกวา15 มลลเมตร

4.2.1.3 ทอนเหลกหรอชนตวอยาง ซงมเสนผานศนยกลางหรอมตสวนเลกสดของภาคตดมากกวา 75มลลเมตร แกนยาวของชนทดสอบจะตองอยทจดกงกลางของรศม หรอจะกลงตามขวางกไดถาเปนความประสงคของผทาผลตภณฑนน

4.2.2 ชนทดสอบจากผลตภณฑเหลกหนาราบ (flat products) ทาดวยเครองมอกลแนวแกนของชนทดสอบ ใหเปนไปตามเกณฑกาหนดวาดวยวสดของมาตรฐานผลตภณฑนนๆ ถาทศทางของแนวแกนมไดระบไว ใหตดชนทดสอบโดยมแนวแกนตามยาวตงไดฉากกบทศทางของการรดเหลกครงสดทาย ยกเวนในกรณทความกวางของชนทดสอบ เปนอปสรรคตอการทาดงกลาวขางตนและใหระบทศทางของแนวแกนไวในรายงงานการทดสอบดวย

3 12 6 50

6 24 12 100

50 25 200

25 100 25 300

12.5

ความกวาง

Lt

ความยาวรวมโดยประมาณรศมตาสดของบาชนทดสอบ

rLo

ความยาวพกด

b

-9-

มอก. 244 เลม 4-2525

4.2.3 การตดชนทดสอบออกจากชนตวอยางการตดชนทดสอบออกจากชนตวอยาง ตองระวงการเสยรปและใหเกดความรอนนอยทสดในสวนทจะนาไปทดสอบ โดยเฉพาะอยางยงชนทดสอบทจะนาไปหาความเคนพสจน ความเคนเปลยนรปถาวร หรอความเคนคราก วธทดทสดคอใชเลอยตด ถาจะตดชนทดสอบออกโดยการเฉอนหรอการตดดวยเปลวไฟควรเผอวสดไวใหเพยงพอทจะทาชนทดสอบดวยเครองมอกลภายหลง

4.2.4 การแตงขอบชนทดสอบขนสดทายผวของชนทดสอบ อาจปลอยไวในลกษณะเดมตามกรรมวธทผลตมา เชน รด ดง อดรด หรอหลอ มฉะนนแลวจะตองใชเครองมอขดแตง แตตองระวงไมใหรอนจนเกนไปหรอเกดความแขงโดยทางกล ขอบทคมตองลบมมใหมน และไมใหมรอยเครองมอ หรอรองตามแนวขวาง โดยเฉพาะอยางยงทจดสมผสระหวางสวนโคงของบากบความยาวสวนขนาน

4.2.5 พนทภาคตดขวาง4.2.5.1 ในกรณชนทดสอบภาคตดวงกลม ซงมเกณฑความคลาดเคลอนตามตารางท 2 พนทภาคตดขวาง

อาจจะคานวณไดจากมตระบ ชนทดสอบอนๆ ใหคานวณพนทภาคตดขวางจากมตทวดได โดยมเกณฑความคลาดเคลอนไมเกนรอยละ 0.5 ของแตละมต

4.2.5.2 ทอนเหลกทไมผานการแตงดวยเครองมอกล หรอขนตวอยางทมแนวขนานตรงสมาเสมอ พนทภาคตดขวางอาจคานวณไดจากนาหนกชนทดสอบหารดวยผลคณของความยาวเดมและความหนาแนนของวสดนน โดยใหเกณฑความคลาดเคลอนของความหนาแนนไมเกนรอยละ 1

4.3 การทาเครองหมายความยาวพกด4.3.1 ชนทดสอบไดสดสวน คาของความยาวพกดเดมซงคานวณไดจากขอ 4.1 อาจปดเปนพหคณของ 5 มลลเมตร

ทใกลเคยงได ทงนผลตางระหวางคาทคานวณไดกบคาความยาวพกดทใชตองตากวารอยละ 10 ของความยาวพกดเดม

4.3.2 ปลายแตละขางของความยาวพกด อาจทาเครองหมายเปนจดเลกๆ หรอเสนบางๆ กได หรออาจใชหมกแหงเรวทาชนทดสอบและทาเครองหมายความยาวพกด โดยขดเปนเสนบางๆ ถาเปนเหลกทไวตอการแตกราวเมอมรอยบาก ไมควรทาเครองหมายเปนรอยลกในเนอเหลก

4.3.3 เพอความสะดวกในการทดสอบ อาจทาเครองหมายบนผวชนทดสอบเปนเสนขนานกบแกนยาว ชนทดสอบแบนใหขดทกงกลางความกวางของชนทดสอบ

4.3.4 ถาความยาวสวนขนานยาวกวาความยาวพกดมาก เชนในกรณทชนทดสอบไมผานการแตงดวยเครองมอกลควรจดวางความยาวพกดเปนชดใหเหลอมกน และใหบางอนเลยเขาไปในปลายยด

-10-

มอก. 244 เลม 4-2525

5. การทดสอบ

5.1 ภาวะทดสอบนอกจากจะมการกาหนดเปนอยางอน ใหทาการทดสอบทอณหภมหอง

5.2 เครองทดสอบและเครองมออนๆตองเปนเครองมอทไดรบการปรบใหถกตอง ตามมาตรฐานเครองนนๆ

5.3 วธทดสอบ5.3.1 การทดสอบกระทาโดยใชแรงดงชนทดสอบ ใหเกดความเครยดในชนทดสอบ โดยทวไปแลวจะกระทาจน

ชนทดสอบขาด เพอทจะหาคณสมบตทางกลอยางหนงหรอหลายอยาง5.3.2 วธยดชนทดสอบ

จะตองยดชนทดสอบดวยวธเหมาะสม เชน ใชลม เกลยวยด บายด ฯลฯ แลวแตวธไหนจะสะดวก การยดชนทดสอบจะตองพยายามอยางดทสด ทจะใหแรงทกระทาอยในแนวแกนโดยเฉพาะการทดสอบวสดเปราะและเมอตองการหาความเคนครากหรอความเคนพสจน

5.3.3 การหาคณสมบตตางๆคณสมบตตางๆ ทตองการหา จะปรากฎอยในเกณฑกาหนดวาดวยวสดของมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนนๆ การหาคณสมบตเหลานจะตองเปนไปตามวธทกลาวไวในขอ 5.3.4 ถงขอ 5.3.11หมายเหต การระบคาความเคนคราก และความเคนพสจนตางๆ ควรใหถกตองและชดเจนตามขอ 2.9

ขอ 2.10 และขอ 2.11 (ดผนวก ก. ประกอบ)

5.3.4 เทคนคการทดสอบ5.3.4.1 ตวประกอบ ซงมผลตอการเปลยนอตราการเพมความเครยด

ในระหวางการทดสอบ คาของอตราการเพมความเครยดทแทจรงจะเปลยนไปมาเปนอยางมาก ดงนนจงตองนามาพจารณาดวยเพราะอาจมผลตอคาทดสอบทหาได ถาหากมเครองมอทเหมาะสมอาจจะวดอตราการเพมความเครยด ระหวางการเปลยนรปถาวรไดโดยตรง อยางไรกตามในทางปฏบตสวนมากอตราการเพมความเครยดนอาจจะประเมนไดดวยอตราการเพมแรงดง โดยพจารณาถงตวประกอบตอไปน(1) คาการยอมยดหยนปรากฎ (apparent elastic compliance, K) (ดขอ 5.3.4.3) คานจะตอง

หากอนการทดสอบ(2) พนทภาคตดขวางของชนทดสอบ(3) ความยาวสวนขนานของชนทดสอบ

-11-

มอก. 244 เลม 4-2525

5.3.4.2 การหาคณลกษณะของระบบการทดสอบการยอมยดหยนปรากฏ (K) ของระบบทดสอบโดยการดง หาไดจากสตร

Lc –1K =

เมอ K คอ การยอมยดหยนปรากฏ เปนมลลเมตรตอนวตนLc คอ ความยาวสวนขนาน เปนมลลเมตรVp คอ อตราการยดในชวงการครากดวยแรงดงคงท เปนมลลเมตรตอวนาทVe คอ อตราการยดในชวงการยดยดหยน เปนมลลเมตรตอวนาทE คอ โมดลสยดหยน เปนเมกาปาสกาลSo คอ พนทภาคตดขวางเดมภายในความยาวพกด เปนตารางมลลเมตร

วธทดสอบในการหาการยอมยดหยนปรากฏ ใหเปนไปตามมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม การหาการยอมยดหยนปรากฏ ตามประกาศกระทรวงอตสาหกรรม (ในกรณทยงมไดมการประกาศกาหนดมาตรฐานดงกลาวใหเปนไปตาม BS 4759) คาทหาจากชนทดสอบทใชเปนประจานอาจจะนาไปใชในการทดสอบโดยการดงอนๆ ไดทงหมด ถาเครองมอทดสอบใชอปกรณการยดแบบเดยวกนและทาการทดสอบภายใตภาวะคลายคลงกน

5.3.4.3 การใชคาการยอมยดหยนปรากฏ (K)(1) การวดความเคนครากบน และความเคนครากลาง

ควรใชอตราการเพมความเครยด ในชวงการเปลยนรปถาวรไมเกน 0.002 5 ตอวนาทโดยปกตแลวคานจะไดจากการดงชนทดสอบกลมไดสดสวน โดยควบคมเครองทดสอบใหมอตราการเพมความเคนดง 30 เมกาปาสกาลตอวนาท (ประมาณ 3 กโลกรมแรงตอตารางมลลเมตรตอวนาท) อนง ไมควรใชอตราการเพมความเคนยดหยนเกน 30 เมกาปาสกาลตอวนาท ทงนเพอหลกเลยงความผดพลาดตางๆ เชน ผลจากแรงเฉอย ตารางท 4 กาหนดคาสงสดของอตราการเพมความเคน สาหรบใชกบชนทดสอบขนาดตางๆ และทคา K ตางๆ เพอนาไปใชในกรณท ไมสามารถจะควบคมอตราการเพมความเครยดในชวงการเปลยนรปถาวร ไมใหเกน0.002 5 ตอวนาทไดโดยตรง อตราการเพมความเคนซงมคาไมนอยกวา 1 ใน 10 ของอตราการเพมความเคนยดหยน ทระบไวในตารางท 4 อนญาตใหใชได แตจะทาใหไดคาของความเคนครากตาลงเลกนอย ในกรณทหาคา K ไมได อาจจะตกลงกนใหใชคา K เทากบ0.000 3 มลลเมตรตอนวตนไดหมายเหต เครองทดสอบซงมคา K ตา สามารถใชอตราการเพมความเคนยดหยนสงสด (30

เมกาปาสกาลตอวนาท) กบชนทดสอบขนาดภาคตดตางๆ กนไดหลายขนาดชน โดยทไมทาให คาอตราการเพมความเครยด ในชวงการเปลยนรปถาวรเกน 0.002 5ตอวนาท

Vp

Ve

ESo

-12-

มอก. 244 เลม 4-2525

(2) การวดคาความเคนพสจนในกรณทไมมปรากฏการณการคราก คา K และขนาดของชนทดสอบ จะไมมผลตออตราการเพมความเครยดขณะทหาความเคนพสจนมากนก ดงนนในการหาความเคนพสจนจงควรใชอตราการเพมความเคนสงสด 30 เมกาปาสกาลตอวนาทเพยงคาเดยวหมายเหต ในทางปฏบต เปนการยากทจะระบอตราการเพมความเครยดซงสมนยกนลงไปให

แนนอนเพราะวาจะเปนการบงคบชนดของเครองวดการยดทจะใชจนเกนไป

5.3.5 ขอควรสงเกตเกยวกบแผนภาพของแรงกบการยด5.3.5.1 ในการทดสอบ แผนภาพทไดออกมาอาจเปนแบบใดแบบหนงกได (เชนรปท 5 ถงรปท 9) วสด

สวนมากเสนแสดงความสมพนธของแรงกบการยด ตอนแรกจะเปนเสนตรง คอ เสน 0A ในรปท 5ถงรปท 9 (คาของความเคนและความเครยด อาจหาไดจากการอานคาของการยดกบแรงทจดตางๆระหวางการทดสอบ)

5.3.5.2 ในรปท 5 เมอแรงเพมขนเลยจด A ไปแลว ความสมพนธระหวางแรงกบการยด จะไมเปนเสนตรงตอไปอก ในบางกรณแรงอาจจะขนถงจดสงสดกอนแลวลดลงมาทระดบหนง และรกษาระดบนไวจนเกอบจะถอไดวาคงทในขณะทการยดเพมขนอยางมาก (BCD ในรปท 5) ในกรณอน คาแรงสงสดอาจไมเกดขนในจดเรมตนของการเปลยนรปถาวร และในกรณเชนนคาของแรงยงคงรกษาระดบซงถอไดวาเกอบคงทระหวางการครากในขณะทการยดเพมขนอยางมาก (CD ในรปท 6 เสนโคง X)

5.3.5.3 หลงจากสนสดการครากแลว การยดตอไปจะเกดไดโดยการเพมแรงเทานน5.3.5.4 วสดทไมมปรากฏการณการคราก การยดหลงจากจด A (ในรปท 7, 8 และ 9) ไปแลวจะเพมขน

ไมเปนสดสวนกบแรง ในกรณเชนนควรวดความเคนพสจนหรอความเคนเปลยนรปถาวรตามขอ 5.3.7และขอ 5.3.8

5.3.6 การหาความเคนคราก5.3.6.1 ความเคนครากบน (ReH) และ/หรอ ความเคนครากลาง (ReL) อาจจะหาไดโดยอานจากเครองวด

หรอจากแผนภาพของแรงกบการยดหรอจากวธอนๆ ทคลายคลงกนหมายเหต การบนทกแผนภาพของแรงกบการยด อนญาตใหบนทกคาการยด จากระยะเคลอนทของ

ชดหวจบ

5.3.6.2 ในการหาความเคนคราก แรงทกระทาตอชนทดสอบจะตองมอตราการเพมความเครยดตามเกณฑตอไปน(1) อตราการเพมความเครยด ของความยาวสวนขนานของชนทดสอบขณะทเกดการคราก

จะตองไมเกน 0.002 5 ตอวนาท ถาควบคมอตราการเพมความเครยดอนนไมไดโดยตรงใหกระทาโดยการปรบอตราการเพมของแรงเพอใหไดอตราการเพมความเครยดทตองการขณะทเกดการคราก แตทงนตองใหเสรจกอนทแรงกระทาจะถงรอยละ 90 ของแรงทคาดวาจะทาใหเกดการคราก

(2) คาสงสดของอตราการเพมความเคนเรมแรกสาหรบขนาดชนทดสอบ และการยอมยดหยนปรากฏตางๆ ไดกาหนดไวในตารางท 4 (ดหมายเหต 4. ของตารางท 4)

(3) ไมวากรณใดๆ จะใชอตราการเพมความเคนยดหยนเกน 30 เมกาปาสกาลตอวนาทไมได

-13-

มอก. 244 เลม 4-2525

5.3.6.3 ในกรณทยากแกการหาความเคนครากบนและความเคนครากลางในขอ 2.9 (เสนโคง Y ในรปท 6)อาจหาความเคนพสจนทความยดรวมรอยละ 0.5 แทนไดและใหใชคานเปนคาความเคนครากลางถาเกณฑกาหนดวาดวยวสด ของมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนนอนญาตหรอแลวแตจะตกลงกนระหวางผทเกยวของ

5.3.7 การหาความเคนพสจน5.3.7.1 การหาความเคนพสจน สาหรบความยดทไมไดสดสวน (Rp) หรอความเคนพสจนสาหรบความยด

รวม (Rt) อตราการเพมความเคนในชวงยดหยนตองไมเกน 30 เมกาปาสกาลตอวนาท ตามขอ 5.3.4.3(2) และใหอยในชวง 3 ถง 30 เมกาปาสกาลตอวนาท การหาความเคนพสจนทงสองนตองใชเครองวดการยด

5.3.7.2 ความเคนพสจนสาหรบความยดทไมไดสดสวน (Rp) ความเคนพสจนน หาไดจากแผนภาพของแรงกบการยดโดยลากเสนขนานกบสวนทเปนเสนตรง ของเสนแสดงความสมพนธ ใหมระยะหางกนเทากบคาความยดทไมไดสดสวนทตองการ เชน ทระยะรอยละ 0.2 จดทเสนทขนานนตดเสนแสดงความสมพนธ เปนคาของแรงทจะนาไปคานวณหาความเคนพสจนทตองการ (ดรปท 7)(1) การหาแผนภาพของแรงกบการยด จาเปนทจะตองทาใหละเอยดถกตอง เสนแสดงความสมพนธ

อาจหาไดโดยวธธรรมดา หรอใชเครองอตโนมต(2) คาความยดทตองการ เพอใชหาความเคนพสจนจะตองระบไวในเกณฑกาหนดวาดวยวสด

ของมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม หรอแลวแตจะตกลงกนระหวางผทเกยวของ5.3.7.3 ความเคนพสจนสาหรบความยดรวม (Rt)

ความเคนพสจนนแสดงไวในแผนภาพของแรงกบการยดในรปท 8 ซงในแผนภาพนใชลากเสนตรงขนานกบแกนตง มระยะหางเทากบความยดรวมทตองการ คาแรงทไดจากจดซงเสนตรงนตดเสนแสดงความสมพนธเปนคาทนาไปคานวณหาความเคนพสจนทตองการ หรอคาแรงนอาจจะอานไดโดยตรงเมอเครองวดการยดชบอกคาความยดรวม(1) คาความยดรวมทตองการ เพอใชหาความเคนพสจน จะตองระบไวในเกณฑกาหนดวาดวยวสด

ของมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนนๆ หรอแลวแตจะตกลงกนระหวางผทเกยวของหมายเหต ความเคนพสจนซงหาตามวธขางตน ควรใชกบเหลกกลาทมความเคนคราก ไมเกน 650

เมกาปาสกาล และความเคนดงสงสดไมเกน 1 100 เมกาปาสกาลเทานน

5.3.8 การหาความเคนเปลยนรปถาวร5.3.8.1 เมอกาหนดคาความเคนเปลยนรปถาวรแลว ใหเรมดงชนทดสอบใหเกดความเคนเรมแรกขนเลกนอย

ตามทระบไวในเกณฑกาหนดวาดวยวสด ของมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนนๆ แลวจงเพมแรงดงขนไปจนไดคาความเคนเปลยนรปถาวรทกาหนด และใหคงไวทคาน 10 ถง 15 วนาท หลงจากนนใหลดลงมาจนตากวาคาความเคนเรมแรก แลวจงเพมกลบขนไปจนถงคาความเคนเรมแรก

5.3.8.2 ในกรณทใชเครองวดการยดตองตรวจสอบวาการยดถาวรทเกดขนไมเกนกวาพกดทเครองวดการยดกาหนดไว

-14-

มอก. 244 เลม 4-2525

5.3.9 การหาความเคนดงสงสด5.3.9.1 นอกจากเกณฑกาหนดวาดวยวสดของมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนนๆ จะกาหนดไวเปนอยางอน

การหาความเคนดงสงสด (ดรปท 10) แรงทใชกระทาตอชนทดสอบตองเปนไปตามหลกเกณฑดงตอไปน(1) ในชวงการเปลยนรปถาวรไมวาในขณะใดอตราการเคลอนออกจากกนของหวจบ ของ

เครองทดสอบ เมอคดเปนรอยละของความยาวสวนขนานตอนาท จะตองไมเกนสองเทาของความยดตาสดทระบแลวบวกดวยสบ

(2) ถาไมตองการหาความเคนคราก หรอความเคนพสจน อาจใชอตราการดงในชวงการเปลยนรปยดหยนสง เทาทไดอนญาตไวในชวงการเปลยนรปถาวรได

(3) ไมวาในกรณใดๆ อตราการดงระหวางการทดสอบจะตองสมาเสมอ การเปลยนอตราการดงจากชวงการเปลยนรปยดหยน ไปยงชวงการเปลยนรปถาวรจะตองคอยๆ กระทาโดยไมใหมการสะดด

5.3.9.2 ความเคนดงสงสดหาไดตามนยามทใหไวในขอ 2.85.3.10 การหาความยด

5.3.10.1 ความยดใหแสดงเปนเลขจานวนเตม ซงใกลเคยงทสดและหาไดตามนยามในขอ 2.45.3.10.2 การรายงานผลการทดสอบหาความยดตองระบมตภาคตดขวางและความยาวพกดของชนทดสอบ

หมายเหต เพอความประหยดหรอเหตผลอนใดกตาม หากสะดวก ทจะใชความยาวพกดตายตวโดยไมคานงถงขนาด ของพนทภาคตดขวาง ความยดซงเทยบเทาความยดจากความยาวพกด5.65 So อาจหาไดโดยใชสตรหรอแผนภมตามแตจะตกลงกน ในกรณทมการขดแยงใหหาความยดจากความยาวพกด 5.65 So

5.3.10.3 คาความยดหลงจากขาดจะถกตอง กตอเมอชนทดสอบขาดระหวางจดพกดทงสองและตาแหนงทขาดจะตองมระยะหางเพยงพอจากจดพกดทอยใกล ในการวดความยาวระหวางจดพกดหลงจากขาดจะตองระมดระวงใหสวนทขาดของชนทดสอบตอกนไดสนท (ดขอ 5.3.10.5) โดยเฉพาะเมอวดชนทดสอบซงมพนทภาคตดขวางเลกและชนทดสอบทมคาความยดตา เพอสะดวกในการวดอาจใชทรองรบ เพอชวยทาใหชนทดสอบทขาดแลวตอกนไดสนท

5.3.10.4 ในกรณทความยดตาสดทระบ มคานอยกวารอยละ 5 ควรหาคาความยดโดยวธการดงตอไปน กอนจะลงมอดงชนทดสอบใหทาจดเครองหมาย เปนจดขนาดเลกทสดเทาทจะทาไดใกลปลายขางหนงของความยาวสวนขนาน ใชจดนเปนจดศนยกลาง กางวงเวยนปลายเขมรศมเทากบความยาวพกดขดเสนโคงบนชนทดสอบหลงจากดงชนทดสอบขาดแลว ใหนาชนทดสอบทขาดมาตอกนในทยด ใชวงเวยนขดสวนโคงอนทสองโดยใชรศมและจดศนยกลางอนเดยวกน ระยะระหวางสวนโคงทงสองใหวดโดยใชกลองจลทรรศนหรอเครองมอทเหมาะสม ถาจะใหเหนรอยขดชดขนอาจใชสทาชนทดสอบเสยกอน

-15-

มอก. 244 เลม 4-2525

5.3.10.5 เกณฑตดสนในการทดสอบเพอรบรองคาของความยด ใหพจารณาโดยถอเกณฑดงน(1) ในกรณทผลการทดสอบ ไดคาความยดไมนอยกวาคาทระบไว ใหถอวาวสดนนเปนไปตามเกณฑ

กาหนด โดยไมตองคานงถงตาแหนงทชนทดสอบขาด(2) ในกรณทผลการทดสอบ ไดคาความยดนอยกวาคาทระบไว และตาแหนงทขาดอยหางจากจด

พกดทอยใกล มากกวาหนงในสามของความยาวพกด ใหถอวาวสดนนไมเปนไปตามเกณฑกาหนด

(3) ในกรณทผลการทดสอบ ไดคาความยดนอยกวาคาทระบไว และตาแหนงทขาดอยหางจากจดพกดทอยใกล นอยกวาหนงในสามของความยาวพกด ใหยกเลกผลการทดสอบน เวนแตจะตกลงกนเปนอยางอน

5.3.11 การหาการลดทอนพนทถาระบไว การลดทอนพนทหาไดตามนยามทใหไวในขอ 2.5

-16-

มอก. 244 เลม 4-2525ตารางท 4 อตราการเพมความเคนเรมแรกสาหรบใชหาความเคนคราก

(ขอ 5.3.4.3 และขอ 5.3.6.2)

ตารางนใชตอเมอไมสามารถควบคมอตราการเพมความเครยดในชวงการเปลยนแปลงรปถาวรทตองการ (ไมเกน 0.002 5 ตอวนาท) ไดโดยตรง

-17-

มอก. 244 เลม 4-2525

หมายเหต 1. คาของอตราการเพมความเคนยดหยนทกาหนดไวทางขวางของตาราง จะใหอตราการเพมความเครยดในชวงการเปลยนรปถาวรเทากบ 0.002 5 ตอวนาทระหวางการคราก ดงนนความเคนครากทหาไดจะสมนยกบอตราการเพมความเครยดน

2. บรเวณตวเลข 30 คอ บรเวณทใชอตราการเพมความเคนยดหยนไดไมเกน 30 เมกาปาสกาลตอวนาทในบางกรณอตราการเพมความเครยดในชวงการเปลยนรปถาวรจะตากวา 0.002 5 ตอวนาท เลกนอยแตความผดพลาดของความเคนครากอนเนองมาจากเหตน โดยปกตแลวจะตองไมตากวาเกณฑทกาหนดเกน 8 เมกาปาสกาล

3. บรเวณนคอ บรเวณทใชอตราการเพมความเคนยดหยนสงสดไมเกน 30 เมกาปาสกาลตอวนาท แตในบรเวณนความเคนครากทหาไดจะตากวาความเคนครากทอตราการเพมความเครยดในชวงการเปลยนรปถาวร (0.002 5 ตอวนาท) ตามปกตคาทตาไปนจะอยระหวาง 8 ถง 16 เมกาปาสกาล

4. อาจใชอตราการเพมความเครยดตาไดจนถง 1 ใน 10 ของคาทสงสด ทกาหนดไวในตารางซงจะทาใหคาความครากทหาไดตาลงไปเลกนอย

5. ในกรณอนๆ ซงไมระบไวในตาราง คาอตราการเพมความเคนยดหยนสงสดอาจจะคานวณไดจากสตร

อตราการเพมความเคนยดหยน = เมกาปาสคาลตอวนาท0.0025 E(1 K. E. So/Lc)

-18-

มอก. 244 เลม 4-2525

ผนวก ก.

ขอสงเกตเกยวกบการหาคณสมบตตางๆ

ก.1 ในการหาคณสมบตตางๆ จากการทดสอบโดยการดงแตละครงนนคาทดสอบทไดจะขนอยกบก.1.1 ชนดของเหลกก.1.2 กรรมวธทางกลและทางความรอนซงไดกระทากบชนทดสอบก.1.3 อตราการเพมความเครยดขณะททดสอบซงขนอยกบ อตราการเพมแรงดง รปราง ชนทดสอบและ

คณลกษณะของเครองทดสอบซงรวมถงวธยดชนทดสอบดวยก.2 อตราการเพมความเครยดระหวางการทดสอบจะมผลอยางเหนไดขดตอคาของความเคนคราก ความเคนพสจน

และความเคนเปลยนรปถาวรทหาได แตจะมผลนอยตอคาของความเคนดงสงสด ความยดและการลดทอนพนทก.3 การตดเยนชนตวอยางใหตรง อาจทาใหปรากฏการณการครากหายไป ในกรณนจะหาไดแตเพยงความเคน

พสจนเทานน และคาทหาไดนอาจจะมความสมพนธนอยมากกบความเคนคราก

ประกาศกระทรวงอตสาหกรรมฉบบท 599 ( พ.ศ. 2525 )

ออกตามความในพระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

พ.ศ. 2511

เรอง กาหนดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมการทดสอบเหลกและเหลกกลา

เลม 5 การทดสอบเหลกกลาแผนบางโดยการดง

อาศยอานาจตามความในมาตรา 15 แหงพระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม พ.ศ. 2511 รฐมนตรวาการกระทรวงอตสาหกรรมออกประกาศกาหนดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม การทดสอบเหลกและเหลกกลาเลม 5 การทดสอบเหลกกลาแผนบางโดยการดง มาตรฐานเลขท มอก. 244 เลม 5–2525 ไว ดงมรายการละเอยดตอทายประกาศน

ประกาศ ณ วนท 12 กรกฎาคม พ.ศ. 2525

รฐมนตรชวยวาการฯ ปฏบตราชการแทน

รฐมนตรวาการกระทรวงอตสาหกรรม

จราย อศรางกร ณ อยธยา

(5)

-1-

มอก. 244 เลม 5-2525

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

การทดสอบเหลกและเหลกกลาเลม 5 การทดสอบเหลกกลาแผนบางโดยการดง

1. ขอบขาย

1.1 มาตรฐานนกาหนด การทดสอบผลตภณฑเหลกกลาแผนบาง ซงมความหนานอยกวา 3 มลลเมตร แตไมนอยกวา0.5 มลลเมตร โดยการดง สาหรบการทดสอบผลตภณฑเหลกกลาลกษณะอนโดย การดงทมไดกาหนดในเลมนจะปรากฏอยในเลมอนซงอยในชดการทดสอบเหลกและเหลกกลาน ไดแก(1) มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม การทดสอบเหลกและเหลกกลา เลม 4 การทดสอบเหลกกลาโดยการดง

(ทวไป) มาตรฐานเลขท มอก. 244 เลม 4(2) มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม การทดสอบเหลกและเหลกกลา เลม 6 การทดสอบทอเหลกกลาโดย

การดง มาตรฐานเลขท มอก. 244 เลม 6(3) มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม การทดสอบเหลกและเหลกกลา เลม 7 การทดสอบลวดเหลกกลา

โดยการดง มาตรฐานเลขท มอก. 244 เลม 7

2. บทนยาม

2.1 ความหมายของคาทใชในมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมน มดงตอไปน ใหเปนไปตาม มอก. 244เลม 4

3. สญลกษณและความหมาย

3.1 สญลกษณและความหมายในมาตรฐานน ใหเปนไปตามขอ 3. สญลกษณและความหมายของ มอก. 244เลม 4 ยกเวน รปท 1 และรปท 2 ใหเปนไปดงน

รปท 1 ลกษณะชนทดสอบภาคตดรปสเหลยมผนผา(ขอ 3.1 และขอ 4.1.1)

-2-

มอก. 244 เลม 5-2525

รปท 2 ลกษณะชนทดสอบภาคตดรปสเหลยมผนผาหลงจากขาด(ขอ 3.1 และขอ 4.1.1)

หมายเหต ลกษณะปลายยดของชนทดสอบดงในรปท 1 และรปท 2 นน แสดงไวเพอเปนตวอยางและแนวทางเทานน

4. ชนทดสอบ

4.1 ลกษณะชนทดสอบ4.1.1 ชนทดสอบจะตองมความหนาตามทผลต มรปราง ลกษณะตามทแสดงไวในรปท 1 และรปท 2 รศมของ

บาทปลายของความยาวสวนขนานจะตองไมนอยกวา 20 มลลเมตร4.1.1.1 หากเปนการตกลงกนระหวางผซอกบผขาย อาจจะใชชนทดสอบซงมสวนขนานโดยตลอดแทนได

ความยาวระหวางหวจบควรเทากบ Lo 3b4.1.2 ขนาดของชนทดสอบทใช ใหมมตและเกณฑความคลาดเคลอนตามตารางท 1

ตารางท 1 มตและเกณฑความคลาดเคลอนของชนทดสอบ(ขอ 4.1.2)

หนวยเปนมลลเมตร

หมายเหต ความขนานจะตองผดพลาดไดไมเกนรอยละ 0.2

12.5 1 50 0.5 75 5

20 1 80 0.8 120 10 140 10

20 1 200 2 225 10 260 10

ความกวาง

b

87.5 5

Lo

ความยาวพกด ความยาวสวนขนาน

Lc

ความยาวระหวาง

หวจบของชนทดสอบ

-3-

มอก. 244 เลม 5-2525

4.2 การเตรยมชนทดสอบ4.2.1 ทศทางของแนวแกนชนทดสอบ ตองเปนไปตามทระบไวในเกณฑกาหนดวาดวยวสด ของมาตรฐานผลตภณฑ

อตสาหกรรมนนๆ หรอแลวแตจะตกลงกนระหวางผเกยวของ ไมวากรณใดๆ ทศทางของแนวแกนนจะตองแสดงไวในรายงานผลการทดสอบดวย

4.2.2 การตดชนทดสอบจากชนตวอยาง ตองระวงการเสยรปและใหเกดความรอนนอยทสดในสวนทจะนาไปทดสอบ โดยเฉพาะอยางยงเมอจะนาไปทดสอบหาความเคนพสจน ความเคนเปลยนรปถาวร หรอความเคนคราก

4.2.3 ผวของชนทดสอบอาจปลอยทงไวในลกษณะเดมตามกรรมวธทผลตมา เชน รด ดง หรออดรด เปนตนขอบทคมตองลบมมใหมนและตองหลกเลยงไมใหเกดรอยเครองมอในแนวขวางชนทดสอบ โดยเฉพาะอยางยงทจดสมผสระหวางสวนขนานกบสวนโคงของบา

4.2.4 พนทภาคตดขวางความคลาดเคลอนในการหาพนทภาคตดขวาง จะตองไมเกนรอยละ 2 โดยปกตแลวความคลาดเคลอนสวนใหญจะเกดจากการวดความหนาของชนทดสอบ ดงนนความคลาดเคลอนในการวดความกวางจะตองไมเกนรอยละ 0.2

4.3 การทาเครองหมายความยาวพกด4.3.1 การทาเครองหมายความยาวพกด ใหมเกณฑความคลาดเคลอนไดไมเกนรอยละ 14.3.2 ใหทาเครองหมายไว โดยใชเสนขดบางๆ แตจะตองระมดระวงไมใหชนทดสอบเสยหาย

5. การทดสอบ

5.1 ภาวะทดสอบนอกจากจะมการกาหนดเปนอยางอนใหทาการทดสอบทอณหภมหอง

5.2 เครองทดสอบและเครองมออนๆตองเปนเครองมอทไดรบการปรบใหถกตอง ตามมาตรฐานเครองนนๆ

5.3 วธทดสอบ5.3.1 การทดสอบกระทาโดยใชแรงดงชนทดสอบ ใหเกดความเครยดในชนทดสอบ โดยทวไปแลวจะกระทาจน

ชนทดสอบขาด เพอทจะหาคณสมบตทางกลอยางหนงหรอหลายอยาง5.3.2 วธยดชนทดสอบ

โดยปกตใหใชหวจบแบบลม สาหรบชนทดสอบทคอนขางบางควรใชหวจบตามรปท 3 นอกจากชนทดสอบจะมปลายแคบเกนไป ผวหนาของสวนทจบชนทดสอบอาจจะทาเปนลกษณะฟนละเอยดได การยดชนทดสอบจะตองพยายามอยางดทสดทจะใหแรงทกระทาอยในแนวแกน

-4-

มอก. 244 เลม 5-2525

รปท 3 หวจบชนทดสอบเหลกกลาแผนบาง(ขอ 5.3.2)

5.3.3 การหาคณสมบตตางๆคณสมบตตางๆ ทตองการหาจะปรากฏอยในเกณฑกาหนดวาดวยวสดของมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนนๆ การหาคณสมบตเหลานจะตองเปนไปตามวธทกลาวไวในขอ 5.3.4 และขอ 5.3.5หมายเหต การระบคาความเคนคราก และความเคนพสจนตางๆ ควรใหถกตอง และชดเจนตาม มอก.244

เลม 4 ขอ 2.9 ขอ 2.10 และขอ 2.11 (ดขอ 5.3.6 ประกอบ)

5.3.4 เทคนคการทดสอบ5.3.4.1 ตวประกอบ ซงมผลตอการเปลยนอตราการเพมความเครยด

ในระหวางการทดสอบ คาของอตราการเพมความเครยดทแทจรงจะเปลยนไปมาเปนอยางมาก ดงนนจงตองนามาพจารณาดวย เพราะอาจมผลตอคาทดสอบทหาได ถาหากมเครองมอทเหมาะสมอาจจะวดอตราการเพมความเครยด ระหวางการเปลยนรปถาวรไดโดยตรง อยางไรกตามในทางปฏบตสวนมากอตราการเพมความเครยดนอาจจะประเมนไดดวยอตราการเพมแรงดง โดยพจารณาถงตวประกอบตอไปน(1) คาการยอมยดหยนปรากฏ (apparent elastic compliance, K) ของเครองทดสอบและอปกรณ

ยดชนทดสอบ (ดขอ 5.3.4.3) คานจะตองหากอนการทดสอบ(2) พนทภาคตดขวางของชนทดสอบ(3) ความยาวสวนขนานของชนทดสอบ

-5-

มอก. 244 เลม 5-2525

5.3.4.2 การหาคณลกษณะของระบบการทดสอบการยอมยดหยนปรากฏ (K) ของระบบทดสอบโดยการดง หาไดจากสตร

K =

เมอ K คอ การยอมยดหยนปรากฏ เปนมลลเมตรตอนวตนLc คอ ความยาวสวนขนาน เปนมลลเมตรvp คอ อตราการยดในชวงการคราก ดวยแรงดงคงท เปนมลลเมตรตอวนาทve คอ อตราการยดในชวงการยดยดหยน เปนมลลเมตรตอวนาทE คอ โมดลสยดหยน เปนเมกาปาสกาลSo คอ พนทภาคตดขวางเดม ภายในความยาวพกด เปนตารางมลลเมตร

วธทดสอบในการหาการยอมยดหยนปรากฏ ใหเปนไปตามมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม การหาการยอมยดหยนปรากฏ ตามประกาศกระทรวงอตสาหกรรม (ในกรณทยงมไดมการประกาศกาหนดมาตรฐานดงกลาวใหเปนไปตาม BS 4759) คาทหาจากชนทดสอบทใชเปนประจานอาจจะนาไปใชในการทดสอบโดยการดงอนๆ ไดทงหมด ถาเครองมอทดสอบใชอปกรณการยดแบบเดยวกนและทาการทดสอบภายใตภาวะคลายคลงกน

5.3.4.3 การใชคาการยอมยดหยนปรากฏ (K)(1) การวดความเคนครากบน และความเคนครากลาง

ควรใชอตราการเพมความเครยด ในชวงการเปลยนรปถาวรไมเกน 0.002 5 ตอวนาทโดยปกตแลว คานจะไดจากการดงชนทดสอบกลมไดสดสวน โดยควบคมเครองทดสอบใหมอตราการเพมความเคนดง 30 เมกาปาสกาลตอวนาท (ประมาณ 3 กโลกรมแรงตอตารางมลลเมตรตอวนาท) อนงไมควรใชอตราการเพมความเคนยดหยนเกน 30 เมกาปาสกาลตอวนาท ทงนเพอหลกเลยงความผดพลาดตางๆ เชน ผลจากแรงเฉอยตารางท 2 กาหนดคาสงสดของอตราการเพมความเคน สาหรบใชกบชนทดสอบขนาดตางๆและทคา K ตางๆ เพอนาไปใชในกรณทไมสามารถจะควบคมอตราการเพมความเครยดในชวงการเปลยนรปถาวรไมใหเกน 0.002 5 ตอวนาทไดโดยตรง อตราการเพมความเคนซงมคาไมนอยกวา 1 ใน 10 ของอตราการเพมความเคนยดหยนทระบไวในตารางท 2 อนญาตใหใชไดแตจะทาใหไดคาของความเคนครากตาลงเลกนอย ในกรณทหาคา K ไมได อาจจะตกลงกนใหใชคา K เทากบ 0.000 3 มลลเมตรตอนวตนไดหมายเหต เครองทดสอบซงมคา K ตา สามารถใชอตราการเพมความเคนยดหยนสงสด (30

เมกาปาสกาลตอวนาท) กบชนทดสอบขนาดภาคตดตางๆ กนไดหลายขนาดขนโดยทไมทาใหคาอตราการเพมความเครยด ในชวงการเปลยนรปถาวรเกน 0.002 5ตอวนาท

vp

ve

E So

Lc –1

-6-

มอก. 244 เลม 5-2525

(2) การวดคาความเคนพสจนในกรณทไมมปรากฏการณการคราก คา K และขนาดของชนทดสอบ จะไมมผลตออตราการเพมความเครยดขณะทหาความเคนพสจนมากนก ดงนนในการหาความเคนพสจนจงควรใชอตราการเพมความเคนสงสด 30 เมกาปาสกาลตอวนาทเพยงคาเดยวหมายเหต ในทางปฏบต เปนการยากทจะระบอตราการเพมความเครยดซงสมนยกนลงไปให

แนนอน เพราะวาจะเปนการบงคบ ชนดของเครองวดการยดทจะใชจนเกนไป

5.3.5 ขอสงเกตเกยวกบแผนภาพของแรงกบการยด การหาความเคนคราก การหาความเคนพสจน การหาความเคนเปลยนรปถาวร การหาความเคนดงสงสด และการหาความยด ใหเปนไปตาม มอก.244 เลม 4ขอ 5.3.5 ขอ 5.3.6 ขอ 5.3.7 ขอ 5.3.8 ขอ 5.3.9 และขอ 5.3.10 ตามลาดบ ทงนใหใชตารางท 2ทายเลมน แทนตารางท 4 ของ มอก.244 เลม 4

5.3.6 ขอสงเกตเกยวกบการหาคณสมบตตางๆ ใหเปนไปตาม มอก.244 เลม 4 ผนวก ก.

-7-

มอก. 244 เลม 5-2525ตารางท 2 คาของอตราการเพมความเคนเรมแรกสาหรบใชหาความเคนคราก

(ขอ 5.3.4.3 และขอ 5.3.5)ตารางนใชตอเมอไมสามารถควบคมอตราการเพมความเครยดในชวงการเปลยนรปถาวรทตองการ (ไมเกน 0.002 5 ตอวนาท) ไดโดยตรง

-8-

มอก. 244 เลม 5-2525ตารางท 2 คาของอตราการเพมความเคนเรมแรกสาหรบใชหาความเคนคราก (ตอ)

-9-

มอก. 244 เลม 5-2525

หมายเหต 1. คาของอตราการเพมความเคนยดหยนทกาหนดไวทางขวาของตาราง จะใหอตราการเพมความเครยดในชวงการเปลยนรปถาวรเทากบ 0.002 5 ตอวนาทระหวางการคราก ดงนนความเคนครากทหาไดจะสมนยกบอตราการเพมความเครยดน

2. บรเวณตวเลข 30 คอ บรเวณทใชอตราการเพมความเคนยดหยนสงสดไมเกน 30 เมกาปาสกาลตอวนาทในบางกรณอตรการเพมความเครยดในชวงการเปลยนรปถาวรจะตากวา 0.002 5 ตอวนาทเลกนอยแตความผดพลาดของความเคนครากอนเนองจากเหตน โดยปกตแลวจะตองไมตากวาเกณฑทกาหนด เกน8 เมกาปาสกาล

3. บรเวณนคอ บรเวณท ใชอตราการเพมความเคนยดหยนสงสดไดไมเกน 30 เมกาปาสกาลตอวนาทแตในบรเวณนความเคนครากทหาไดจะตากวา ความเคนครากท อตราการเพ มความเครยดในชวงการเปลยนรปถาวร (0.002 5 ตอวนาท) ตามปกตคาทตาไปนจะอยระหวาง 8 ถง 16 เมกาปาสกาล

4. อาจใชอตราการเพ มความเครยดตาไดจนถง 1 ใน 10 ของคาสงสดท กาหนดไวในตาราง ซ งจะทาใหคาความเคนครากทหาไดตาลงไปเลกนอย

5. ในกรณอนๆ ซงไมระบไวในตาราง คาอตราการเพมความเคนแอาจจะคานวณไดจากสตร

อตราการเพมความเคนยดหยน = เมกาปาสกาลตอวนาท0.0025 E

(1 + K.E.So/Lc)

ประกาศกระทรวงอตสาหกรรมฉบบท 600 ( พ.ศ. 2525 )

ออกตามความในพระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

พ.ศ. 2511

เรอง กาหนดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมการทดสอบเหลกและเหลกกลา

เลม 6 การทดสอบทอเหลกกลาโดยการดง

อาศยอานาจตามความในมาตรา 15 แหงพระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม พ.ศ. 2511 รฐมนตรวาการกระทรวงอตสาหกรรมออกประกาศกาหนดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม การทดสอบเหลกและเหลกกลาเลม 6 การทดสอบทอเหลกกลาโดยการดง มาตรฐานเลขท มอก. 244 เลม 6–2525 ไว ดงมรายการละเอยดตอทายประกาศน

ประกาศ ณ วนท 12 กรกฎาคม พ.ศ. 2525

รฐมนตรชวยวาการฯ ปฏบตราชการแทน

รฐมนตรวาการกระทรวงอตสาหกรรม

จราย อศรางกร ณ อยธยา

(5)

-1-

มอก. 244 เลม 6-2525

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

การทดสอบเหลกและเหลกกลาเลม 6 การทดสอบทอเหลกกลาโดยการดง

1. ขอบขาย

1.1 มาตรฐานนกาหนด การทดสอบผลตภณฑทอเหลกกลาโดยการดงชนทดสอบตามรปพรรณเดม หรอดงชนทดสอบทตดเปนชนสวนตามแนวยาว โดยคงความหนาเดม ชนทดสอบตองมพนทภาคตดขวางไมนอยกวา40 ตารางมลลเมตร การทดสอบโดยวธตดชนสวนตามแนวยาวน ปกตใชกบทอเหลกทมความหนาไมนอยกวา0.5 มลลเมตร สาหรบการทดสอบผลตภณฑเหลกกลาลกษณะอนโดยการดงทมไดกาหนดในเลมนจะปรากฏอยในเลมอน ซงอยในชดการทดสอบเหลกและเหลกกลาน ไดแก(1) มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม การทดสอบเหลกและเหลกกลา เลม 4 การทดสอบเหลกกลาโดยการดง

(ทวไป) มาตรฐานเลขท มอก.244 เลม 4(2) มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม การทดสอบเหลกและเหลกกลา เลม 5 การทดสอบเหลกกลาแผนบาง

โดยการดง มาตรฐานเลขท มอก.244 เลม 5(3) มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม การทดสอบเหลกและเหลกกลา เลม 7 การทดสอบลวดเหลกกลา

โดยการดง มาตรฐานเลขท มอก.244 เลม 7

2. บทนยาม

2.1 ความหมายของคาทใชในมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมน ใหเปนไปตาม มอก.244 เลม 4

3. สญลกษณและความหมาย

3.1 สญลกษณและความหมายในมาตรฐานน ใหเปนไปตามขอ 3. สญลกษณและความหมายของ มอก.244เลม 4 ยกเวนสญลกษณและรปดงตอไปนa คอ ความหนาของทอเหลกกลาb คอ ความกวางเฉลยของชนทดสอบตามแนวยาวd คอ เสนผานศนยกลางภายในของทอเหลกกลาD คอ เสนผานศนยกลางภายนอกของทอเหลกกลา

-2-

มอก. 244 เลม 6-2525

รปท 1 ลกษณะชนทดสอบตามรปพรรณเดม(ขอ 3.1 และขอ 4.1)

รปท 2 ลกษณะชนทดสอบตดตามแนวยาว(ขอ 3.1 และขอ 4.1)

4. ชนทดสอบ

4.1 ลกษณะชนทดสอบ4.1.1 จะตองตดชนทดสอบจากทอเหลกกลา แลวดงตามรปพรรณเดมหรอตดเปนชนสวนตามแนวยาว โดยคง

ความหนาเดมตามรปท 1 และรปท 2 ตามลาดบ แตควรทดสอบโดยใชทอเหลกกลารปพรรณเดม4.1.1.1 รปรางของชนทดสอบทตดจากทอเหลกกลา ยอมใหมเกณฑความคลาดเคลอนได 0.33 มลลเมตร4.1.1.2 ระบลกษณะของชนทดสอบในรายงานผลการทดสอบ

-3-

มอก. 244 เลม 6-2525

4.1.2 การทดสอบชนทดสอบทมลกษณะเปนทอเหลกกลาตามรปพรรณเดม ทอทนามาทดสอบอาจจะอดดวยจกทปลายทงสองขางระยะระหวางปลายในจกอดกบตาแหนงพกดอนใกลตองอยในระหวาง และ D หากชนทดสอบยาวพอใหใชคา D

4.1.3 การทดสอบชนทดสอบทตดตามแนวยาว ชนทดสอบตองมความยาวสวนขนานคาหนง และสวนทเปนปลายยดอาจมความกวางมากกวาสวนขนาน ในกรณนจะตองมรศมของบาในการลดขนาด (ดรปท 2) จากสวนทเปนปลายยดมาเปนสวนขนาน ความยาวสวนขนานตองมคาอยระหวาง Lo และ Lo 2b ถามตวอยางพอเพยงใหใชความยาวสวนขนานเปน Lc = Lo 2b

4.1.4 การทดสอบชนทดสอบไดสดสวน เพอทจะใหไดคาความยดทมหลกเกณฑ ชนทดสอบตองมความสมพนธระหวางความยาวพกดกบพนทภาคตดขวางทกาหนดขน ตามขอตกลงสากลใหใช Lo = 5.65So อาจวดความยดตามความยาวพกดทกาหนดขนเปนคาคงทคาหนง แลวแปลงเปนความยาวพกดทไดสดสวนโดยอาศยสตรและตารางการแปลงคาตามแตจะตกลงกนในเกณฑกาหนดวาดวยวสดของมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนนๆ (ด มอก.244 เลม 4 ขอ 5.3.10.2 ประกอบ)

4.1.5 พนทภาคตดขวาง4.1.5.1 การหาพนทภาคตดขวางของชนทดสอบ จะตองมความถกตองถงรอยละ 1 นอกจากไดมการกาหนด

เปนอยางอนในเกณฑกาหนดวาดวยวสดของมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนนๆ4.1.5.2 พนทภาคตดขวางของชนทดสอบทตดมาจากทอเหลกกลาตามรปพรรณเดมหรอทมลกษณะเปน

ชนสวนตามแนวยาวของทอ อาจคานวณไดจากชนทดสอบททราบนาหนกและความยาว (สาหรบเหลกกลาคารบอนธรรมดา และเหลกกลาโลหะเจอตา ควรใชคานาหนกตอหนงหนวยปรมาตร เทากบ7.85 เมกากรมตอลกบาศกเมตรคานคณดวย 1.015 สาหรบเหลกกลาไรสนมออสเตไนต และคณดวย 0.985 สาหรบเหลกกลาไรสนมเฟอรไรต)

4.1.5.3 กรณททอเหลกกลามภาคตดสมาเสมอกนตลอด พนทภาคตดขวางอาจจะหาไดโดยการวดและนาไปคานวณ

4.1.5.4 เพอใหไดความละเอยดถกตอง พนทภาคตดขวางของชนทดสอบทตดดานขางตามแนวรศมของทอใหคานวณจากสตร

So = abในกรณทตดชนทดสอบใหดานขางขนานกน พนทภาคตดขวางใหคานวณจากสตร

So = ab (1 )(ดรปท 2 ประกอบ)

4.2 การทาเครองหมายความยาวพกด4.2.1 คาของความยาวพกดเดมของชนทดสอบไดสดสวน ซงคานวณไดจากขอ 4.1 อาจปดเปนพหคณของ 5

มลลเมตร ทใกลเคยงได แตผลตางระหวางคาทคานวณไดกบคาความยาวพกดทใชตองตากวารอยละ 10ของความยาวพกดเดม

4.2.2 ปลายแตละขางของความยาวพกด อาจทาเครองหมายเปนจดเลกๆ หรอเสนบางๆ กได หรออาจใชหมกแหงเรวทาชนทดสอบ และทาเครองหมายความยาวพกดโดยขดเปนเสนบางๆ ถาเปนเหลกทไวตอการแตกราวเมอมรอยบาก ไมควรทาเครองหมายเปนรอยลกในเนอเหลก

D4

b2

1 b2

6 Dd

-4-

มอก. 244 เลม 6-2525

4.2.3 เพอความสะดวกในการทดสอบ อาจทาเครองหมายบนผวชนทดสอบเปนเสนขนานกบแกนยาว ชนทดสอบแบนใหขดทกงกลางความกวางของชนทดสอบ

4.2.4 ถาความยาวสวนขนานยาวกวาความยาวพกดมาก เชนในกรณทชนทดสอบไมผานการแตงดวยเครองมอกลควรจดวางความยาวพกดเปนชดใหเหลอมกน และใหบางอนเลยเขาไปในปลายยด

5. การทดสอบ

5.1 ภาวะทดสอบนอกจากจะมการกาหนดเปนอยางอนใหทาการทดสอบทอณหภมหอง

5.2 เครองทดสอบและเครองมออนๆตองเปนเครองมอทไดรบการปรบใหถกตอง ตามมาตรฐานเครองนนๆ

5.3 วธทดสอบ5.3.1 การทดสอบกระทาโดยใชแรงดงชนทดสอบ ใหเกดความเครยดในชนทดสอบ โดยทวไปแลวจะกระทาจน

ชนทดสอบขาด เพอทจะหาคณสมบตทางกลอยางหนงหรอหลายอยาง5.3.2 วธยดชนทดสอบ

จะตองยดชนทดสอบดวยวธเหมาะสม เชน ใชลม เกลยวยด บายด ฯลฯ แลวแตวธไหนจะสะดวก การยดชนทดสอบจะตองพยายามอยางดทสด ทจะใหแรงทกระทาอยในแนวแกนโดยเฉพาะการทดสอบวสดเปราะและเมอตองการหาความเคนครากหรอความเคนพสจน

5.3.2.1 กรณทใชชนทดสอบตามรปพรรณเดม ความยาวของจกสวนทยนเลยหวยดเขาไปในทอเหลก ตองไมมากกวาเสนผานศนยกลางภายนอกของทอเหลกกลานน และรปรางของจกจะตองไมเปนอปสรรคตอการยดอสระของความยาวพกด

5.3.3 การหาคณสมบตตางๆคณสมบตตางๆ ทตองการหาจะปรากฏอยในเกณฑกาหนดวาดวยวสดของมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนนๆ การหาคณสมบตเหลานจะตองเปนไปตามวธทกลาวไวในขอ 5.3.4 ถงขอ 5.3.6หมายเหต การระบคาความเคนคราก และความเคนพสจนตางๆ ควรใหถกตองและชดเจนตาม มอก.244

เลม 4 ขอ 2.9 ขอ 2.10 ขอ 2.11 และดผนวก ก. ประกอบ

5.3.4 เทคนคการทดสอบ5.3.4.1 ตวประกอบ ซงมผลตอการเปลยนอตราการเพมความเครยด

ในระหวางการทดสอบ คาของอตราการเพมความเครยดทแทจรงจะเปลยนไปมาเปนอยางมาก ดงนนจงตองนามาพจารณาดวย เพราะอาจมผลตอคาทดสอบทหาได ถาหากมเครองมอทเหมาะสมอาจจะวดอตราการเพมความเครยด ระหวางการเปลยนรปถาวรไดโดยตรง อยางไรกตามในทางปฏบตสวนมากอตราการเพมความเครยดนอาจจะประเมนไดดวยอตราการเพมแรงดง โดยพจารณาถงตวประกอบตอไปน(1) คาการยอมยดหยนปรากฏ (apparent elastic compliance, K) (ดขอ 5.3.4.3) คานจะตอง

หากอนการทดสอบ(2) พนทภาคตดขวางของชนทดสอบ(3) ความยาวสวนขนานของชนทดสอบ

-5-

มอก. 244 เลม 6-2525

5.3.4.2 การหาคณลกษณะของระบบการทดสอบการยอมยดหยนปรากฏ (K) ของระบบทดสอบโดยการดง หาไดจากสตร

Lc –1K =

เมอ K คอ การยอมยดหยนปรากฏ เปนมลลเมตรตอนวตน

Lc คอ ความยาวสวนขนาน เปนมลลเมตร

vp คอ อตราการยดในชวงการครากดวยแรงดงคงท เปนมลลเมตรตอวนาท

ve คอ อตราการยดในชวงการยดยดหยน เปนมลลเมตรตอวนาท

E คอ โมดลสยดหยน เปนเมกาปาสกาล

So คอ พนทภาคตดขวางเดมภายในความยาวพกด เปนตารางมลลเมตร

วธทดสอบในการหาการยอมยดหยนปรากฏ ใหเปนไปตามมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม การหาการยอมยดหยนปรากฏ ตามประกาศกระทรวงอตสาหกรรม (ในกรณทยงมไดมการประกาศกาหนดมาตรฐานดงกลาวใหเปนไปตาม BS 4759) คาทหาจากชนทดสอบทใชเปนประจานอาจจะนาไปใชในการทดสอบโดยการดงอนๆ ไดทงหมด ถาเครองมอทดสอบใชอปกรณการยดแบบเดยวกนและทาการทดสอบภายใตภาวะคลายคลงกน

5.3.4.3 การใชคาการยอมยดหยนปรากฏ (K)(1) การวดความเคนครากบน และความเคนครากลาง

ควรใชอตราการเพมความเครยด ในชวงการเปลยนรปถาวรไมเกน 0.002 5 ตอวนาทโดยปกตแลวคานจะไดจากการดงชนทดสอบใหมอตราการเพมความเคนดง 30 เมกาปาสกาลตอวนาท (ประมาณ 3 กโลกรมแรงตอตารางมลลเมตรตอวนาท) อนง ไมควรใชอตราการเพมความเคนยดหยนเกน 30 เมกาปาสกาลตอวนาท ทงนเพอหลเลยงความผดพลาดตางๆ เชนผลจากแรงเฉอยตารางท 1 กาหนดคาสงสดของอตราการเพมความเคน สาหรบใชกบชนทดสอบขนาดตางๆและทคา K ตางๆ เพอนาไปใชในกรณทไมสามารถจะควบคมอตราการเพมความเครยดในชวงการเปลยนรปถาวรไมใหเกน 0.002 5 ตอวนาท ไดโดยตรง อตราการเพมความเคนซงมคาไมนอยกวา 1 ใน 10 ของอตราการเพมความเคนยดหยนทระบไวในตารางท 1 อนญาตใหใชได แตจะทาใหไดคาของความเคนครากตาลงเลกนอย ในกรณทหาคา K ไมไดอาจจะตกลงกนใหใชคา K เทากบ 0.00 3 มลลเมตรตอนวตนไดหมายเหต เครองทดสอบซงมคา K ตา สามารถใชอตราการเพมความเคนยดหยนสงสด (30

เมกาปาสกาลตอวนาท) กบชนทดสอบขนาดภาคตดตางๆ กนไดหลายขนาดขนโดยทไมทาใหคาอตราการเพมความเครยด ในชวงการเปลยนรปถาวรเกน 0.002 5ตอวนาท

vp

ve

ESo

-6-

มอก. 244 เลม 6-2525

(2) การวดคาความเคนพสจนในกรณทไมมปรากฏการณการคราก คา K และขนาดของชนทดสอบ จะไมมผลตออตราการเพมความเครยดขณะทหาความเคนพสจนมากนก ดงนนในการหาความเคนพสจนจงควรใชอตราการเพมความเคนสงสด 30 เมกาปาสกาลตอวนาทเพยงคาเดยวหมายเหต ในทางปฏบต เปนการยากทจะระบอตราการเพมความเครยดซงสมนยกนลงไปให

แนนอนเพราะวาจะเปนการบงคบชนดของเครองวดการยดทจะใชจนเกนไป

5.3.5 ขอสงเกตเกยวกบแผนภาพของแรงกบการยด การหาความเคนคราก การหาความเคนพสจน การหาความเคนเปลยนรปถาวร การหาความเคนดงสงสด และการหาความยดใหเปนไปตาม มอก.244 เลม 4ขอ 5.3.5 ขอ 5.3.6 ขอ 5.3.7 ขอ 5.3.8 ขอ 5.3.9 และขอ 5.3.10 ตามลาดบ ทงนใหใชตารางท 1ทายเลมน แทนตารางท 4 ของ มอก.244 เลม 4

5.3.6 การหาการลดทอนพนท5.3.6.1 กรณทชนทดสอบตามรปพรรณเดมหรอชนทดสอบทตดแนวยาว จากทอเหลกกลาทมความหนา

นอยมาก ในทางปฏบตเปนการยากทจะหาการลดทอนพนท จงไมจาเปนตองหากได5.3.6.2 กรณทสามารถหาการลดทอนพนทได ใหหาตามบทนยามทระบไวตาม มอก.244 เลม 4 ขอ 2.5

-7-

มอก. 244 เลม 6-2525ตารางท 1 คาของอตราการเพมความเคนเรมแรกสาหรบใชหาความเคนคราก

(ขอ 5.3.4.3 และขอ 5.3.5)ตารางนใชตอเมอไมสามารถควบคมอตราการเพมความเครยดในชวงการเปลยนรปถาวรทตองการ (ไมเกน 0.002 5 ตอวนาท) ไดโดยตรง

-8-

มอก. 244 เลม 6-2525ตารางท 1 คาของอตราการเพมความเคนเรมแรกสาหรบใชหาความเคนคราก (ตอ)

-9-

มอก. 244 เลม 6-2525

หมายเหต 1. คาของอตราการเพมความเคนยดหยนทกาหนดไวทางขวางของตาราง จะใหอตราการเพมความเครยดในชวงการเปลยนรปถาวรเทากบ 0.002 5 ตอวนาทระหวางการคราก ดงนนความเคนครากทหาไดจะสมนยกบอตราการเพมความเครยดน

2. บรเวณตวเลข 30 คอบรเวณทใชอตราการเพมความเคนยดหยนสงสดไมเกน 30 เมกาปาสกาลตอวนาทในบางกรณอตราการเพมความเครยดในชวงการเปลยนรปถาวรจะตากวา 0.002 5 ตอวนาทเลกนอยแตความผดพลาดของความเคนครากอนเนองจากเหตน โดยปกตแลวจะตองไมตากวาเกณฑทกาหนด8 เมกาปาสกาล

3. บรเวณนคอ บรเวณทใชอตราการเพมความเคนยดหยนสงสดไมเกน 30 เมกาปาสกาลตอวนาท แตในบร เวณน ความเคนครากทหาไดจะตากวาความเคนครากท อตราการเพ มความเครยดในชวงการเปลยนรปถาวร (0.002 5 ตอวนาท) ตามปกตคาทตาไปนจะอยระหวาง 8 ถง 16 เมกาปาสกาล

4. อาจใชอตราการเพมความเครยดตาไดจนถง 1 ใน 10 ของคาสงสดทกาหนดไวในตาราง ซงจะทาใหคาความเคนครากทหาไดตาลงไปเลกนอย

5. ในกรณอนๆ ซงไมระบไวในตาราง คาอตราการเพมความเคนอาจจะคานวณไดจากสตร

อตราการเพมความเคนยดหยน = เมกาปาสกาลตอวนาท0.0025 E

(1 + K.E.So/Lc)

ประกาศกระทรวงอตสาหกรรมฉบบท 601 ( พ.ศ. 2525 )

ออกตามความในพระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

พ.ศ. 2511

เรอง กาหนดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมการทดสอบเหลกและเหลกกลา

เลม 7 การทดสอบลวดเหลกกลาโดยการดง

อาศยอานาจตามความในมาตรา 15 แหงพระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม พ.ศ. 2511 รฐมนตรวาการกระทรวงอตสาหกรรมออกประกาศกาหนดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม การทดสอบเหลกและเหลกกลาเลม 7 การทดสอบลวดเหลกกลาโดยการดง มาตรฐานเลขท มอก. 244 เลม 7–2525 ไว ดงมรายการละเอยดตอทายประกาศน

ประกาศ ณ วนท 12 กรกฎาคม พ.ศ. 2525

รฐมนตรชวยวาการฯ ปฏบตราชการแทน

รฐมนตรวาการกระทรวงอตสาหกรรม

จราย อศรางกร ณ อยธยา

(5)

-1-

มอก. 244 เลม 7-2525

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

การทดสอบเหลกและเหลกกลาเลม 7 การทดสอบลวดเหลกกลาโดยการดง

1. ขอบขาย

1.1 มาตรฐานนกาหนด การทดสอบผลตภณฑลวดเหลกกลาโดยการดง โดยปกตลวดเหลกกลานผานงานแปรรปเยน(cold working) มาแลว และมภาคตดสมาเสมอซงอาจจะเปนรปกลม จตรส สเหลยมผนผาหรอรปพรรณอนมตของภาคตดขวางเลกมากเมอเทยบกบความยาวของลวดเหลกกลาทผลตออกมา สาหรบลวดเหลกกลาสเหลยมผนผาหรอรปพรรณอน อตราสวนของความกวางตอความหนาโดยทวไปแลวตองนอยกวา 4 เสนผานศนยกลางหรอมตแสดงคณลกษณะ (characteristic dimension) อน ของภาคตดขวาง ตามปกตแลวตองไมเกน10 มลลเมตรสาหรบการทดสอบผลตภณฑเหลกกลาลกษณะอนโดยการดงทมไดกาหนดในเลมน จะปรากฏอยในเลมอนซงอยในชดการทดสอบเหลกและเหลกกลาน ไดแก(1) มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม การทดสอบเหลกและเหลกกลา เลม 4 การทดสอบเหลกกลาโดยการดง

(ทวไป) มาตรฐานเลขท มอก.244 เลม 4(2) มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม การทดสอบเหลกและเหลกกลา เลม 5 การทดสอบเหลกกลานแผนบาง

โดยการดง มาตรฐานเลขท มอก.244 เลม 5(3) มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม การทดสอบเหลกและเหลกกลา เลม 6 การทดสอบทอเหลกกลา

โดยการดง มาตรฐานเลขท มอก.244 เลม 6

2. บทนยาม

ความหมายของคาทใชในมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมน ใหเปนไปตาม มอก.244 เลม 4 ยกเวนขอ 2.9ความเคนคราก ใหเปนไปดงนคอ

2.1 ความเคนคราก (ปรากฏ) (Re) หมายถง คาของความเคนทสมนยกบแรงทกระทาทจดซงเครองทดสอบแสดงการชะงก หรอลดลงครงแรก คาของแรงนปกตจะอานไดจากเครองบนทกคาสงสดหรอจากเขมลอย (slavepointer) ระหวางการคราก

-2-

มอก. 244 เลม 7-2525

3. สญลกษณและความหมาย

3.1 สญลกษณและความหมายในมาตรฐานน ใหเปนไปตาม มอก.244 เลม 4 ขอ 3. สญลกษณและความหมายยกเวนสญลกษณและรปดงตอไปน

a คอ ความหนาของลวดเหลกกลาแบนb คอ ความกวางของลวดเหลกกลาแบนd คอ เสนผานศนยกลางของลวดเหลกกลากลมหรอมตแสดงคณลกษณะของรปพรรณอน

รปท 1 ลกษณะชนทดสอบลวดเหลกกลา(ขอ 3.1 และขอ 4.1)

4. ชนทดสอบ

4.1 ลกษณะชนทดสอบ4.1.1 จะตองตดชนทดสอบจากลวดเหลกกลา แลวดงตามรปพรรณเดม4.1.2 ชนทดสอบไดสดสวนโดยทวไปไมเหมาะสมกบงานทดสอบลวดเหลก ดงนนความยาวพกดทใชโดยปกต

จะเปน 100 มลลเมตร หรอ 200 มลลเมตร แตควรใชคาหลง สาหรบลวดเหลกกลาเสนผานศนยกลางตงแต 3 มลลเมตรขนไป ความยาวพกดในทางปฏบตตองไมตากวา 10d อนง ความยาวพกด 50 มลลเมตรและ 250 มลลเมตร กอนญาตใหใชไดในบางกรณ

4.1.3 ระยะระหวางหวจบตองยาวกวาความยาวพกดอยางนอย 50 มลลเมตร

-3-

มอก. 244 เลม 7-2525

4.2 การเตรยมชนทดสอบ4.2.1 ถาจาเปนตองแตงชนทดสอบใหตรง ตองดดดวยมอถาทาไดหรอดดดวยคอนหวไม หรอปลาสตก หรอ

วสดอนทเหมาะสม ตองใชไมหนาเรยบ หรอวสดอนทเหมาะสมรองรบลวดเหลกกลา เพอใหเกดความเสยหายตอผวลวดเหลกกลานอยทสด

4.2.2 พนทภาคตดขวาง4.2.2.1 พนทภาคตดขวาง จะคานวณไดจากมตของชนทดสอบ ความผดพลาดในการวดของแตละมตจะตอง

ไมเกนรอยละ 0.5 สาหรบลวดเหลกกลาซงมขนาดเสนผานศนยกลางตงแต 3 มลลเมตรขนไปและรอยละ 1.0 สาหรบลวดเหลกกลาซงมขนาดเสนผานศนยกลางนอยกวา 3 มลลเมตรลงมา

4.2.2.2 ในกรณทมตของลวดเหลกกลาอยในพกดของเกณฑความคลาดเคลอน อาจใชมตระบคานวณหาพนทภาคตดขวางถาไมมขอหามในมาตรฐานนนๆ

4.2.2.3 สาหรบลวดเหลกกลารปพรรณอน พนทภาคตดขวางอาจคานวณจากชนทดสอบททราบมวล ความยาวและความหนาแนน

4.3 การทาเครองหมายความยาวพกด4.3.1 ในการหาความยดควรทาเครองหมายทกระยะครงของความยาวพกดตลอดความยาวของชนทดสอบ

ระหวางหวจบ ใหเวนระยะขดเครองหมายอยางนอย 2d จากหวจบ การทาเครองหมายความยาวพกดนยอมใหคลาดเคลอน 0.5 มลลเมตร

4.3.2 ตองทาชนทดสอบใหตรงกอนทจะทาเครองหมาย โดยใชหมกหรอสแหงเรวทาชนทดสอบ และทาเครองหมายความยาวพกดโดยขดเปนเสนบางๆ

5. การทดสอบ

5.1 ภาวะทดสอบนอกจากจะมการกาหนดเปนอยางอนใหทาการทดสอบทอณหภมหอง

5.2 เครองทดสอบและเครองมออนๆตองเปนเครองมอทไดรบการปรบใหถกตอง ตามมาตรฐานเครองนนๆ

5.3 วธทดสอบ5.3.1 การทดสอบกระทาโดยใชแรงดงชนทดสอบ ใหเกดความเครยดในชนทดสอบ โดยทวไปแลวจะกระทาจน

ชนทดสอบขาด เพอทจะหาคณสมบตทางกลอยางหนงหรอหลายอยาง5.3.2 วธยดชนทดสอบ

จะตองยดชนทดสอบดวยวธเหมาะสม เชน ใชลมฟนตน ถาเปนลวดเหลกกลาขนาดเลก อาจใชคารโบรนดม(carborundum) เคลอบดวยโลหะออนรองหวจบดานทสมผสลวด หากลวดเหลกกลาเลกมากใชวธดงกลาวไมไดใหใชวธมวนปลาย (capstans) หรอวธการทคลายคลงเขาชวย เมอจะหาความเคนครากหรอความเคนพสจนการยดชนทดสอบจะตองพยายามอยางดทสดทจะใหแรงทกระทาอยในแนวแกน

-4-

มอก. 244 เลม 7-2525

5.3.3 การหาคณสมบตตางๆคณสมบตตางๆ ทตองการหาจะปรากฏอยในเกณฑกาหนดวาดวยวสดของมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนนๆ การหาคณสมบตเหลานจะตองเปนไปตามวธทกลาวไวในขอ 5.3.4 ถงขอ 5.3.9หมายเหต การระบคาความเคนพสจนตางๆ ควรใหถกตองและชดเจนตาม มอก.244 เลม 4 ขอ 2.10 และ

ขอ 2.11

5.3.4 การหาความเคนครากสาหรบลวดเหลกทมปรากฏการณการคราก การหาความเคนคราก (Re) ใหเปนไปตามขอ 2.1 อตราของแรงทกระทาในชวงยดหยนตองไมเกน 30 เมกาปาสกาลตอวนาท

5.3.5 การหาความเคนพสจนโดยทวไปการหาความเคนพสจนสาหรบความยดทไมไดสดสวน (Rp) หรอการหาความเคนพสจนสาหรบความยดรวม (Rt) อตราการเพมความเคนตองไมเกน 30 เมกาปาสกาลตอวนาท อตราการเพมความเครยดของชนทดสอบ ขณะหาความเคนพสจนตองไมเกน 0.01 ตอวนาท การหาความเคนพสจนทงสองนตองใชเครองวดการยด ความเครยดหรอความยดรวมเปนรอยละ ทใชหาความเคนพสจนตองระบไวในเกณฑกาหนดวาดวยวสดของมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนนๆ หรอแลวแตจะตกลงกนระหวางผทเกยวของ

5.3.5.1 ความเคนพจสจนสาหรบความยดทไมไดสดสวน (Rp)ความเคนพสจนน หาไดจากแผนภาพของแรงกบการยดโดยลากเสนขนานกบสวนทเปนเสนตรง ของเสนแสดงความสมพนธ ใหมระยะหางเทากบคาความยดทไมไดสดสวนทตองการ เชนทระยะรอยละ0.2 จดทเสนทขนานนตดเสนแสดงความสมพนธเปนคาของแรงทจะนาไปคานวณหาความเคนพสจนทตองการ(1) การหาแผนภาพของแรงกบการยด จาเปนทจะตองทาใหละเอยดถกตอง เสนแสดงความสมพนธ

อาจหาไดโดยวธธรรมดา หรอใชเครองอตโนมต(2) เครองมออเลกตรอนกส ซงอานคาความเคนพสจนไดโดยตรง โดยไมตองทาแผนภาพแรงกบ

การยด อนญาตใหใชได5.3.5.2 ความเคนพสจนสาหรบความยดรวม (Rt)

ความเคนพสจนน หาไดจากแผนภาพของแรงกบการยดโดยลากเสนขนานกบแกนตงใหมระยะหางเทากบความยดรวมทตองการไปตดกบเสนแสดงความสมพนธทหาไดจากเครองมออตโนมตหรอวธธรรมดา อกวธหนงความเคนพสจนสามารถหาไดโดยตรง จากการอานคาของแรง เมอความยดรวมทอานไดจากเครองวดการยดเทากบความยดรวมทกาหนด เมอตดเครองวดการยดจะตองปรบหนาปดของเครองวดการยด ใหอานไดเทากบความเครยด ซงคานวณไดจากคาของแรงเรมแรก (initial load)นน กบโมดลสยดหยน ซงระบไวในเกณฑกาหนดวาดวยวสด ของมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนนๆ เพอชดเชยการยดยดหยนอนเกดจากแรงกระทาบนชนทดสอบในตอนแรก

-5-

มอก. 244 เลม 7-2525

5.3.6 การหาความเคนเปลยนรปถาวร5.3.6.1 เมอกาหนดคาความเคนเปลยนรปถาวรแลว ใหเรมดงชนทดสอบใหเกดความเคนเรมแรกขนเลกนอย

ตามทระบไวในเกณฑกาหนดวาดวยวสด ของมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนนๆ แลวจงเพมแรงดงขนไปจนไดคาความเคนเปลยนรปถาวรทกาหนด และใหคงไวทคานนาน 10 ถง 15 วนาท หลงจากนนใหลดลงมาจนตากวาคาความเคนเรมแรก แลวจงเพมกลบขนไปจนถงคาความเคนเรมแรก

5.3.6.2 ในกรณทใชเครองวดการยด ตองตรวจสอบวาการยดถาวรทเกดขนไมเกนกวาพกดทเครองวดการยดกาหนดไว

5.3.7 การหาความเคนดงสงสด5.3.7.1 ถาจะตองหาความเคนพสจน ในระหวางการทดสอบความเคนดงสงสด อตราของการเพมความเคน

จะตองเปนไปตามขอ 5.3.5 จนกระทงไดคาความเคนพสจนทตองการแลว จงเพมอตราการเพมความเคนใหสงขนแตตองไมเกน 100 เมกาปาสกาลตอวนาท

5.3.7.2 เมอตองการหาแตคาความเคนดงสงสด เพยงอยางเดยว อตราการเพมความเคนระหวางการทดสอบตองไมเกน 100 เมกาปาสกาลตอวนาท

5.3.7.3 ถาชนทดสอบขาดทหวจบ ยอมใหทดสอบใหมได5.3.8 การหาความยด

5.3.8.1 ความยดหาไดตามนยามใน มอก.244 เลม 4 ขอ 2.4 โดยการวดความยาวพกดสดทาย ยอมใหคลาดเคลอนได 0.5 มลลเมตร

5.3.8.2 การรายงานผลการทดสอบหาความยด ตองระบความยาวพกดของชนทดสอบ5.3.8.3 คาความยดหลงจากขาดจะไดคาเตมท กตอเมอชนทดสอบขาดระหวางจดพกดทงสอง และตาแหนง

ทขาดจะตองมระยะหางเพยงพอจากจดพกดอยใกล ในการวดความยาวระหวางจดพกดหลงจากขาดตองระมดระวงใหสวนทขาดของชนทดสอบตอกนเขาสนท โดยเฉพาะอยางยงเมอวดชนทดสอบซงมพนทภาคตดขวางเลกและชนทดสอบทมคาความยดตา ในการวดความยาวพกดทเพมขนใหวางชนทดสอบไวบนบรรทดเรยบ (straightedge) และอาจจะยดเสนลวดใหอยกบทไดโดยใชดนนามนสาหรบลวดทมคาความยดตาการวดควรใชเวอรเนยร

5.3.8.4 เกณฑตดสน(1) ในกรณทผลการทดสอบไดคาความยดไมนอยกวาคาทระบไว ใหถอวาวสดนนเปนไปตามเกณฑ

กาหนด โดยไมตองคานงถงตาแหนงทชนทดสอบขาด(2) ในกรณทผลการทดสอบไดคาความยดนอยกวาคาทระบไว และตาแหนงทขาดอยหางจากจดพกด

ทอยใกล มากกวา 2d ใหถอวาวสดนนไมเปนไปตามเกณฑกาหนด(3) ในกรณทผลการทดสอบไดคาความยดนอยกวาคาทระบไว และตาแหนงทขาดอยหางจากจดพกด

ทอยใกล นอยกวา 2d ใหยกเลกผลการทดสอบนแลวทาการทดสอบใหม5.3.9 การหาการลดทอนพนท

5.3.9.1 หากมไดระบไวเปนอยางอน การลดทอนพนทจะหาเฉพาะลวดเหลกทมขนาดเสนผานศนยกลาง ตงแต3 มลลเมตรขนไปเทานน

5.3.9.2 การลดทอนพนท หาไดตามนยามทใหไวใน มอก.244 เลม 4 ขอ 2.5