eğitimde Çoklu ortam tasarımlarının kullanıcı deneyimi ve ... · problem durumu eğitimde...

Eğitimde Çoklu Ortam Tasarımlarının Kullanıcı Deneyimi ve Kullanılabilirlik

Açısından İncelenmesi

Uygar Aydın

Problem Durumu Eğitimde kullanılan çoklu ortam tasarımları

kullanıcı deneyimi ve kullanılabilirlik ilkeleri göz önüne alınarak tasarlanmış mıdır ?

Alt Problemler: ◦ Kullanıcı deneyimi eğitimdeki çoklu ortam

tasarımlarında dikkate alınmış mıdır ? ◦ Kullanılabilirlik ilkesi eğitimdeki çoklu ortam

tasarımlarında dikkate alınmış mıdır ?

Yöntem

Kullanılabilirlik ve Kullanıcı Deneyimi Kavramları

Kullanıcı deneyimi; bir ürünün, sistemin veya servisin kullanımından, veya kullanım beklentisinden kaynaklanan izlenim ve tepkilerin tamamıdır. (Uluslar arası Standartlar Teşkilatı : ISO9241-210)

Kullanılabilirlik ise bir ürünün potansiyel kullanıcıları tarafından, belirli bir kullanım bağlamı içinde, amaçlanan kullanım hedeflerine ulaşmak için, ne derece etkin, verimli ve tatmin edici bir şekilde kullanılabildiğidir.(userspots.com)

Kullanıcı Deneyimi Tasarımı Tasarım sürecine ürünün hedef kitlesinin

dahil edilmesi, doğru araştırma tekniklerinin kullanılarak ortaya çıkan sonuçların göz önüne alınmasıdır. (userspots.com)

Neden Kullanıcı Deneyimi ? Tasarım sadece nasıl göründüğü değil,nasıl çalıştığıdır. (Steve

Jobs)

Ürünler ve dijital arayüzlerle yaşadığımız iyi deneyimler hayat kalitemizi olumlu yönde etkiliyor (Desmet, 2002).

Gilb’in 1988 yılında yaptığı bir çalışmaya göre dijital bir ürün geliştirme sürecinde kullanıcı deneyimleri için harcanan her 1 pound, firmaya 10 ila 100 pound olarak geri dönüyor. Bu çarpıcı figürün iki temel sebebi var: ◦ Kullanıcı deneyimine para yatırmak ürün geliştirme maliyetlerini

düşürüyor ◦ İyileştirilmiş kullanıcı deneyimi dijital ürünlerin kullanımını ve

satışları arttırıyor.

İyileşen kullanıcı deneyimi, kullanıcıların o dijital ürünü veya kanalı daha çok tercih etmesini sağlıyor. Dünyaca ünlü iş arama sitesi Monster’ın site deneyimini iyileştimek için yaptığı çalışmalar sonrasında daha fazla kullanıcı siteyi kullanmaya başladı ve sitede geçirilen süre arttı. Uservision şirketinin bulgularına göre , çalışma sonrasında toplam kullanıcı sayısı yüzde 38, kişi başına ziyaret edilen sayfa sayısı yüzde 16 arttı. (Casalo et al., 2008).

Kullanıcı Deneyimi ve Kullanılabilirlik Kapsamında Uygulanan Teknikler

Rakip Analizi

Rakip uygulamalar üzerinde kullanıcı testleri uygulayarak rekabet sıralamasını rapor halinde özetlemek olarak tanımlanabilir. Strateji ve araştırma için kullanılır.

Veri İncelemesi

Web ve Mobil uygulamalarda verileri analiz etmek ve sonrasında çeşitli aksiyonlar almak için kullanılan yöntemdir. Anahtar rapor sunan web analitik araçları, en çok ziyaret edilen sayfaları, ziyaretçi demografiklerini, hemen çıkma oranlarını ve daha fazlasını görmemizi sağlar.

Paydaş Analizi

Ürün konusunda kullanıcı portföyündeki kilit kişilerle konuşmak kullanıcıların mevcut durumunu özetler.

Kullanıcı Testi

Kullanıcıların genel davranışlarını gözlemlemek için benzer uygulamaları kullanırken doğal ortamlarında onlarla görüşerek araştırma yapma yöntemidir.

Anketler

Hem güncel hem de potansiyel kullanıcılardan geri bildirim almayı sağlar.

İçerik Denetimi

Uygulama ile ilgili tüm içeriği inceleyerek ve kataloglayarak çalışma yöntemidir.

Storyboard

Ürün ve kullanıcı arasındaki etkileşimin sıralamaya uygun şekilde görsel olarak sunulmasıdır.

Kişilik Kartları (Persona)

Ürünü kullanacak olan kişi profilini ve onların ürünle olan ilişkisini ortaya çıkaran bir araştırma yöntemdir.

Akış Diyagramları

Kullanıcının aktivite ve aksiyonlarının grafik tasarım olark gösterilmesidir.

Wireframe

Ürünün görsel ve fonksiyonel olarak henüz son halini almadığı bir biçimde grafiğe dökülmesidir.

Kullanılabilirlik Test Araçları Bilgi Mimarisi Online Göz İzleme Mouse hareketi ve tıklama haritası Yazılım bazlı göz izleme İmaj tıklama haritası Laboratuar test araçları Geri bildirim testleri Online sezgisel analiz Modere edilen online kullanıcı testi Modere edilmeyen online kullanıcı testi A/B testi

Eğitimde Çoklu Ortam Tasarımı İle İlgili Yapılan Çalışmalar Çok Ortamlı Öğrenmede Bilişsel Kuram İlkelerine Göre

Hazırlanan Öğretim Yazılımının Bilişsel Yüke, Öğrenme Düzeylerine ve Kalıcılığa Etkisi (M.E. Sezgin, 2009)

Çoklu Ortamlara Dayalı Öğretimde Paralel Tasarım ve Görev Zorunluluğunun Üniversite Öğrencilerinin Başarılarına ve Bilişsel Yüklenmelerine Etkisi (E. Kılıç, 2006)

Bilişsel Yük Kuramına Göre Termodinamik Konusunda Hazırlanan Öğretim Tasarımının Kimya Öğrencilerinin Hatırlama ve Transfer Düzeyindeki Öğrenmelerine Etkisi (N. Kala, 2012)

Kullanıcı Deneyimi İle İlgili Yapılan Çalışmalar Ortak Kullanıma Açık Ürünlerde Kullanıcı

Deneyimi Sosyal Bağlamın Etkisi (A. Günay, 2011)

Kütüphane Web Sitelerinde Kullanılabilirlik ve Kullanılabilirlik İlkelerine Dayalı Tasarım (E. A. Gürses, 2006)

Ambalaj Tasarımında Kullanıcı Deneyimi: Bir Zeytinyağı Ambalajı Üzerinden Değerlendirme (F. Yenilmez, 2012)

Sabırla dinlediğiniz için teşekkürler