definicija hobp - mc.rs · pdf file– €2.9 milijardi- bolničko lečenje1 ... preko...

Global Strategy for Diagnosis, Management and Prevention of COPD

Definicija HOBP

n HOBP, je bolest koja se može sprečiti i lečiti,akarakteriše je prezistentno ograničenje protoka vazduha u disajnim putevima koje je obično progresivno i udruženo sa popravljivim hroničnim inflamataornim odgovorom u disajnim putevima i plućima na štetne čestice i gasove.

n Egzacerbacije i komorbiditeti doprinose ukupnoj težini kod svakog pojedinačnog pacijenta. GOLD 2011

HOBP - na trećem mestu vodećih uzroka smrti do 2020

Murray & Lopez 1997

Ishemijske bolesti srcaCV Infekcije donjih disajnih putevaDijarejaPerinatalna stanjaHOBPTuberkulozaBoginjeSaobraćajne nesrećeKarcinom pluća

Karcinom želucaHIVSuicide

1990 2020

3th

6th

Među 6 vodećih razloga umiranja u SAD samo kod HOBP stalno raste broj umrlih od 1970. godine

Jemal A. et al. JAMA 2005

Oboljenja srca

karcinom

Moždani udar

nesreće

HOBP

Šećerna bolest

NEDIJAGNOSTIKOVANA HOBP

Stang P et al. Chest 2000;117:354S

56-85%

Duvanski dim

Unutrašnje aerozagadjenje

Profesionalna izloženost

Atmosfersko zagadjenje

Adapted from the Global Strategy for the Diagnosis, Management, and Prevention of Chronic Obstructive Pulmonary Disease, Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD) 2008. Available from: http://www.goldcopd.org.

Kardiovaskularni komorbidet

poremećaj funkcije skeletnih mišića

poremećaj ishrane gubitak u težini

Osteoporoza

mukocilijarna disfunkcija

Strukturne promene

InflamacijaSistemska

komponenta

opstrukcija disajnih puteva

www.udah.org.rs

Udruženje za astmu i hronične opstruktivne bolesti Srbije - UDAH Srbije

Faktori rizika za HOBP

Adapted from Global Strategy for the Diagnosis, Management, and Prevention of Chronic Obstructive Pulmonary Disease, Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD) 2011. Available from www.goldcopd.org

Prevalencija HOBP u Evropi

4–6% odraslih stanovnika Evrope ima klinički značajnu HOBP1

–3.0 miliona u V. Britaniji

–2.7 miliona u Nemačkoj

–2.6 miliona u Italiji

–2.6 miliona u Francuskoj

–1.8 miliona u Španiji

Više od 10% odraslih stanovnika Evrope ima ograničenje protoka vazduha potvrđeno spirometrijom1

1. European Lung White Book 2003

SIMPTOMI ASTME I BRONHITISA MEĐU ODRASLIM STANOVNICIMA BEOGRADA Pušenje cigareta

oPušači – 37.5%

oBivši pušači – 17.5%

oNepušači – 45.0%

Respiratorni simptomi – kod 79.9%, i to:

oKašalj - 32.2%

o Iskašljavanje - 30.4%

o Sviranje u grudima - 30.3%

Simptomi bronhitisa – 21.6%

Simptomi astme – 12.5%

Respiratorni simptomi su bili češći kod pušača

55.0%

Prevalencija HOBP u Srbiji

Prema simptomima, Beograd, 2002.g:– Hroničan kašalj: 32.2% (28.9% M, 35.1% Ž)

– Hronično iskašljavanje: 30.4% (35.0% M, 25.8% Ž)

U 2006. godini dijagnoza HOBP u Srbiji je postavljena kod 4.3% pacijenata

U 2007.godini u Srbiji koja je tada imala 7 381 580 stanovnika, oko 370 000 osoba je imalo HOBP, odnosno 5% populacije.

Nedijagnostikovanje HOBP

U sličnoj epidemiološkoj studiji u SAD je pokazano da kod63.3% osoba sa oštećenom plućnom funkcijom, nije bila postavljena dijagnoza niti jedne plućne bolesti6

1. Menezes AM et al. Lancet 2005; 2. Chapman KR et al. Eur Respir J 2006; 3. Lopez AD et al. Eur Respir J 2006; 4. Buist AS et al. J COPD 2005;

5. Shahab L. Thorax 2006; 6. Mannino DM et al. Arch Intern Med 2000

• Ukupni troškovi lečenja HOBP u Evropi su 4.7 milijardi € godišnje1

– €2.9 milijardi - bolničko lečenje1

– Do 84% su direktni troškovi vezani za hospitalizacije1

• €28.5 milijardi produktivnosti se gubi svake godine u EU1

1. European Respiratory Society, European Lung Federation, European White Lung Book, 2003

HOBP - troškovi u Evropi

Troškovi: 1990. HOBP je bila 12. bolestpo troškovima koje je prouzrokovala, a očekuje se da će 2020. biti peta

Činjenice o HOBP

J42- J44: troškovi u Srbiji u 2007.godini

Broj hospitalizacija – 12 381

Broj dana hospitalizacije – 145 040

Prosečna hospitalizacija – 11.8 dana

Troškovi:

ohospitalizacije+pregled u PZ

o14 023 003 evra Odsustvo sa posla - hospitalizacija+pregledi u PZ => 2 033 388

dana ( po 5571 svakodnevno)

HOBP - Globalni mortalitet

1990: U svetu je HOBP bio šesti uzrok letalnog ishoda 1

2001: Oko 2.7 miliona letalnih ishoda zbog HOBP (više od 5% u svetu)2

2001: Stopa mortaliteta od HOBP je iznosila ≈45 na 100 000 stanovnika, kada se smatra da je broj stanovnika u svetu iznosio 6.1 milijardu

2020: Predviđa se da će HOBP biti treći uzrok smrti (oko 4.5 miliona smrtnih ishoda)1

–Predviđa se da će samo ishemijska bolest srca i cerebrovaskularne bolesti uzrokovati veći broj smrti

1. Murray CJ & Lopez AD. Lancet 1997;2. WHO Report 2002

Smrti povezane sa pušenjem

Skoro svaka 3 minuta umire žena zbog bolesti povezane sa pušenjem.

Više od 3 miliona žena je umrlo zbog bolesti povezane sa pušenjem od 1980.

19 smrti u toku sata,> 450 smrti dnevno, preko 165,000 godišnje.

0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

1965 – 1998 1965 – 1998 1965 – 1998 1965 – 1998 1965 – 1998

–59% –64% –35% +163% –7%

Koronarnabolest srca

Šlog Druge kardio-

vaskularnebolesti

HOBP Svidrugi

razlozi

Promena smrtnostiod 1965. do 1998. godine

Uticaj HOBP na život pacijenta

Mnogi pacijenti sa HOBP doživljavaju ograničenja u svakodnevnim aktivnostima, kao što su sport i rekreacija, socijalne aktivnosti, kućni poslovi, porodične aktivnosti1

•Pacijenti mogu postati previše vezani za kuću i mogu da pate od prevremene invalidnosti.1

•Pacijenti često opisuju stanje koje oslikava loš kvalitet života sa poremećenim emotivnim i socijalnim funkcionisanjem.1

1. Rennard S, Decramer M, Calverley PM, et al. Impact of COPD in North America and Europe in 2000: subjects' perspective of Confronting COPD International Survey. Eur Respir J 2002;20:799–805.

Zašto nastaje bolest?

Alveolarni makrofagi u HOBP

↓ Fagocitoza

Duvanski dimDim od drveta

ElastolizaMMP-9, MMP-12

Katepsini K, L, S

Empfizem

↑ Broj↑ SekrecijaRezistencija na steroide

NO

ROSONOO-

↓ HDAC↓ Odgovor na steroide

Monociti

MCP-1GRO-α

Neutrofili

LTB4IL-8

GRO-α

CD8+ ćelije

IP-10Mig

I-TAC

Barnes PJ. J COPD. 2004;1:59-70.

CD8+ ćelije u HOBP

Berke G. Ann Rev Immunol. 1994; 12: 735-773. Cosio MG, et al. Chest. 2002;121:160S-165SGrumelli S, et al PLoS Med. 2004;1: 75-83. Majo J, et al. Eur Respir J. 2001;17:946-953

Citotoksične T-ćelije(CD8+: Tc1 ćelije)

Makrofage

Bronhiolarne epitelijalne ćelije

IP-10, Mig, I-TAC

CXCR3

Perforini, Granzim BEmfizem(Apoptoza pneumocita tipa I)

IFN-γ

Seemungal TAR, Donaldson GC, Paul EA, et al. Am J Respir Crit Care Med 1998;157:1418-1422.

Pacijenti ne prijavljuju polovinu pogoršanja bolesti (egzacerbacije)

• Pacijenata ne napušta svoje domove zbog osećaja nedostatka vazduha ,a smatra da je njihova bolest blaga ili umerena36 %

• Pacijenata ima osećaj nedostatka vazduha nakon par minuta hoda po ravnom, a opisuju svoje stanje kao blago ili umereno

60 %

Podaci iz kliničkog istraživanja1 (N = 3265) o uticaju HOBP u Evropi i Severnoj Americi iz 2000 godine su pokazali :

Pacijenti sa HOBP često podcenjuju svoje stanje

1. Rennard S, Decramer M, Calverley PM, et al. Impact of COPD in North America and Europe in 2000: subjects' perspective of Confronting COPD International Survey. Eur Respir J 2002;20:799–805.

Značajan disparitet postoji između onoga kako pacijenti doživljavaju svoju težinu bolesti i stepena težine procenjene skalom dispneje1

Psihološke posledice HOBP

Depresija

Izolacija

Osećaj bespomoćnosti

Anksioznost

Manjak samopouzdanja

Frustracija

Komorbiditet

1. Hronična opstruktivna bolest pluća (HOBP) i ishemijska bolestmiokarda – faktori rizika, morbiditet i mortalitet

2. Inflamacija u HOBP i ishemijskoj bolesti miokarda

3. Značaj oksidativnog stresa u nastanku HOBP i ishemijske bolestimiokarda

4. Otkrivanje udružene HOBP i ishemijske bolesti miokarda

5. Aritmije kod bolesnika sa HOBP i ishemijskom bolesti miokarda

6. Dileme u lečenju bolesnika sa istovremenim postojanjem HOBP i ishemijske bolesti miokarda

Osteoporoza

•Pušenje cigareta doprinosi nastanku osteoporoze.

•Pušenje smanjuje gustinu koštanog tkiva, verovatnoputem delovanja na estrogene.

•Žene koje puše 20 cigareta dnevno će imati koštanumasu 5 do 10 puta manju nego nepušači sličnogživotnog doba – ovakvno smanjenje koštane mase jedovoljno da poveća rizik od nastanka frakture.

Hopper JL, Seeman E. The bone density of female twins discordant for tobacco use. N Engl J Med 1994; 330: 387-392.

Kako možemo pomoći ženama?Gde je tu naše mesto?

11. februar 2012. 25. februar 2012.

10. mart 2012.25. februar 2012.

10. mart 2012. 24. mart 2012.

11. februar 2012.

25. februar 2012.

11.mart 2012.

Pauza

7. april 2012.