จุดประสงค์ของแบบฝึกทกัษะ · ค...

๑

จดประสงคของแบบฝกทกษะ

๑. นกเรยน คดวเคราะห และเขยนจากการอาน งานเขยนประเภทนทานได ๒. นกเรยนมนสยรกการอาน

๒

ค าชแจง

แบบฝกทกษะการอาน คดวเคราะห และเขยน มวตถประสงคเพอพฒนาทกษะการอาน คดวเคราะห และเขยน ใหกบนกเรยน โดยการสรางแบบฝกใหมความสอดคลอง กบเนอหาของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ โดยใชควบคกบแผนการจดการเรยนร แบบฝกทกษะการอาน คดวเคราะห และเขยน กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนประถมศกษาปท ๔ นกเรยนสามารถใชทกษะการอาน คดวเคราะห และเขยน ในการเรยนรในกลมสาระการเรยนรอน ๆ แบบฝกทกษะการอาน คดวเคราะหและเขยน มจานวน ๖ เลม ดงน เลมท ๑ อานนทาน เลมท ๒ อานบทเพลง

เลมท ๓ อานขาวและเหตการณ เลมท ๔ อานบทความ เลมท ๕ อานโฆษณา เลมท ๖ อานบทรอยกรอง เลมท ๗ อานพระบรมราโชวาท

ขนตอนการใชแบบฝกทกษะ

๑. นกเรยนอานคาชแจง จดประสงคการเรยนรและขนตอนการทาแบบฝก ๒. นกเรยนปฏบตกจกรรมตามทกาหนดในแบบฝกทกษะ ๓. นกเรยนสงครตรวจใหคะแนนและบนทกคะแนน

๓

ผลทคาดวาจะไดรบ

นกเรยนสามารถอาน คดวเคราะห และเขยน ได

ขอเสนอแนะ

๑. หากนกเรยนทาแบบฝกไมเสรจในเวลาเรยน ควรใหนาไปทาเปนการบาน ๒. ครสามารถใชแบบฝกนสอนซอมเสรมนกเรยนทมปญหาดานการอาน คดวเคราะห และเขยน ได

ไมยากอยางทคดใชไหมครบ

๔

ใบความร เรอง การอานนทาน

นทาน หมายถง เรองเลาสบตอกนมาเปนทอด ๆ อาจเปนเรองทองความจรง หรอแตงขนมากได จดประสงคของการเลานทาน เพอใหเกดความบนเทง ความสนกสนานเพลดเพลน ลดความเครยดและใหขอคด คตสอนใจ

ความส าคญของนทาน

๑) คณคาในการใหความบนเทง สนกสนาน ผอนคลายความเครยด ๒) คณคาในการปลกฝงความประพฤตและคานยมในสงคม และระเบยบ แบบแผน ของสงคม ๓) คณคาในการสะทอนโลกทศนและภาพของสงคม แสดงชวตความเปนอย ของสงคม

องคประกอบของนทาน

๑) แนวคด หรอแกนของเรอง หรอสารตถะของเรอง แนวคดของเรองนทานมกเปนองคประกอบพนฐาน งายไมลกซงนก เชน แนวคดเรองแมเลยงขมเหงลกเลยง การทาความดจะไดผลดตอบสนอง

๒) โครงเรองของนทาน มกสน กะทดรด เรยบงาย ไมซบซอน เปนลกษณะเรองเลาธรรมดาโดยดาเนนเรองไปตามลาดบเหตการณกอนหลง

๓) ตวละคร ไมควรมหลายตว เพราะเปนเรองสน ๆ จะนาอานกวาเรองยาว ๆ ตวละครอาจเปนคน สตว เทพเจา นางฟา มนษย อมนษย ฯลฯ

๕

๔) ฉาก เปนภาพจนตนาการทผเขยนสรางขน ใหสอดคลองกบเนอเรอง ๕) ถอยค า หรอบทสนทนาทตวละครในเรองพดกน ควรใชภาษาทกะทดรด เขาใจ

งาย สนกสนานชวนตดตาม

๖) คตชวต นทานทดตองมขอคดเกยวกบชวต สงคม และวฒนธรรม เพอเปนการปลกฝงคณธรรมแกผอาน ซงสวนใหญเปนผเยาว ดงนน ในตอนทายของนทานมกสรปคตชวตใหเปนเครองเตอนใจผอานดวย

ประโยชนจากการ อานนทาน

ผฟงและผเลานทานทเหมาะสมกบเพศและวยจะไดประโยชน ดงน ๑) เปนการพฒนาความคด สตปญญาทงดานภาษา สงคม ๒) สงเสรมพฒนาการดานอารมณ จตใจ บคลกภาพ

หลกในการอาน/เลานทาน

๑) ศกษา วเคราะหลกษณะนสยของตวละครในนทาน ตวละครในนทานสวนใหญจะเปนตวเดนเรองลกษณะนสยของตวละคร

แตละเรอง จะทาใหนทานนน ๆ สนกสนาน ตวละครและลกษณะนสยของตวละครในนทานเปนสงทสมมตหรอแตงขนมา อาจจะเปนคน สตว สงของตาง ๆ กได บทบาท ตวละครอาจจะมทงด ทงราย เพอเปนตวแทนเปรยบเทยบระหวางความด ความชว ความฉลาด ฯลฯ ผอานควรแยกแยะใหไดวา ลกษณะของตวละครในเรองเปนอยางไร มพฤตกรรมเดน ดอยอยางไร สามารถนามาเปนแบบอยางอยางไรไดบาง

๒) ขอคด คณคาและประโยชนทไดจากนทาน นทานทกๆ เรองจะมขอคด คณคา คตสอนใจ และประโยชนสอดแทรกไวทงใน

เนอเรองและตอนสรปทายเรอง เพอเปนการสอนผฟง/อานหรอเนนใหปฏบตตาม ดงนน ตองวเคราะหดวยวานทานเรองนนๆ มสาระสาคญอยางไร และสามารถยดถอเปนแบบอยางไดอยางไรบาง

๖

เทคนคการอาน

การอาน คอ การรบรความหมายจากถอยคาทตพมพอยในสงพมพหรอ ในหนงสอ เปนการรบรวาผเขยนคดอะไรและพดอะไร โดยเรมตนทาความเขาใจถอยคาแตละคา เขาใจวล เขาใจประโยค ซงรวมอยในยอหนา เขาใจแตละยอหนา ซงรวมเปนเรองราวเดยวกน การอานเปนการบรโภคคาทถกเขยนออกมาเปนตวหนงสอหรอสญลกษณ การอานโดยหลกวทยาศาสตรเรมจากการทแสงตกกระทบทสอ และสะทอนจากตวหนงสอผานทางเลนสนยนตา และประสาทตาเขาสเซลลสมองไปเปนความคด (Idea) การรบร (Perception) และกอใหเกดความจา (Memory) ทงความจาระยะสน และความจาระยะยาว กระบวนการอาน ม ๔ ขนตอน คอ ขนแรก การอานออก อานได หรอ อานออกเสยงไดถกตอง ขนทสอง การอานแลวเขาใจ ความหมายของคา วล ประโยค สรปความได ขนทสาม การอานแลวรจกใชความคด วเคราะห วจารณและออกความเหนในทางทขดแยงหรอเหนดวยกบผเขยนอยางมเหตผล และขนสดทาย คอการอาน เพอนาไปใชประยกตใชในเชงสรางสรรค ดงนนผทอานไดและอานเปนจะตองใชกระบวนการทงหมดในการอานทกอใหเกดประโยชนสงสด โดยการถายทอดความหมายจากตวอกษรออกมาเปนความคด และจากการคดทไดจากการอานผสมผสานกบประสบการณเดม และสามารถนาความคดนนไปใชประโยชนตอไป

๗

วธการอานทเหมาะสม

การอานมหลายระดบและมวธการตางๆ ตามความมงหมายของผอาน และประเภทของสอการอาน การอานเพอการศกษา คนควาและเขยนรายงาน อาจใชวธอานตาง ๆ เชน การอานสารวจ การอานขาม การอานผาน การอานจบประเดน การอานสรปความ และการอานวเคราะห ซงมรายละเอยดดงน

๑. การอานสารวจ คอ การอานขอเขยนอยางรวดเรว เพอรลกษณะโครงสรางของขอเขยน สานวนภาษา เนอเรองโดยสงเขป เปนวธอานทเปนประโยชนอยางยงในการเลอกสรรสงพมพ สาหรบใชประกอบการคนควา หรอการหาแนวเรองสาหรบเขยนรายงาน และรวบรวมบรรณานกรมในหวขอทเขยนรายงาน

๒. การอานขาม เปนวธอานอยางรวดเรวเพอเขาใจเนอหาของขอเขยน โดยเลอกอานขอความบางตอน เชน การอานคานา สาระสงเขป บทสรป และการอานเนอหาเฉพาะตอนทตรงกบความตองการ เปนตน

๓. การอานผาน เปนการอานแบบกวาดสายตา (Scanning Reading) โดยผอาน จะทาการกวาดสายตาอยางรวดเรวไปยงสงทเปนเปาหมายในขอเขยน เชน คาสาคญ ตวอกษร หรอ สญลกษณ แลวอานรายละเอยดเฉพาะทเกยวกบ สงทตองการ เชน การอานเพอคนหาชอในพจนานกรม และการอานแผนท

๔. การอานจบประเดน หมายถง การอานเรองหรอขอเขยนโดยทาความเขาใจสาระสาคญในขณะทอาน มกใชในการอานขอเขยนทไมยาวนก เชน บทความ การอานเรวๆ หลายครงจะชวยใหจบประเดนได โดยการอานมเทคนค คอ ตองสงเกตคาสาคญ ประโยคสาคญทมคาสาคญ และทาการยอสรปบนทกประโยคสาคญไวเพอใชประโยชนตอไป

๘

๕. การอานสรปความ หมายถง การอานโดยสามารถตความหมายสงทอานไดถกตอง

ชดเจนเขาใจเรองอยางด สามารถแยกสวนทสาคญหรอไมสาคญออกจากกน รวาสวนใดเปนขอเทจจรง หรอขอคดเหน สวนใดเปนความคดหลก ความคดรอง การอานสรปความมสองลกษณะคอ การสรปแตละยอหนาหรอแตละตอน และ สรปจากทงเรอง หรอทงบท การอานสรปความควรอานอยางคราว ๆ ครงหนงพอใหรเรอง แลวอานละเอยดอกครงเพอเขาใจเรองอยางด หลงจากนนตงคาถามตนเองในเรองทอานวาเกยวกบอะไร มเรองราวอยางไร แลวเรยบเรยงเนอหาเปนสานวนภาษาของผสรป

๖. การอานวเคราะห การอานเพอคนควาและเขยนรายงานโดยทวไปตองมการวเคราะหความหมายของขอความ ทงนเพราะผเขยนอาจใชคาและสานวนภาษา ในลกษณะตาง ๆ อาจเปนภาษาโดยตรงมความชดเจนเขาใจงาย ภาษาโดยนย ทตองทาความเขาใจ และภาษาทมความหมายตามอารมณและความรสกของผเขยน ผอาน ทมความรเรองคาศพทและสานวนภาษาด มประสบการณ ในการอานมาก และมสมาธในการอานด ยอมสามารถวเคราะหไดตรงความหมาย ทผ เ ขยนตองการสอและสามารถเขาใจเรองทอานไดด

ทมา: http://www.thaijustice.com/webboard.asp?sub=๐&id=๖๔๔๕๐๖

๙

ตวอยางนทานตวอยางนทาน

เรองเรอง สนขจงจอกจอมเกเรสนขจงจอกจอมเกเร

สนขจงจอกตวหนงอยากกนไกบานมากจงเเกลงถามดวยอบายวา ไกตวนน ขนเสยงไพเราะ ขอฟงเสยงสกครงไดหรอไม ไกบานหลงกล จงหลบตาโกงคอขนทนท สนขจงจอกจงฉวยโอกาสงบคอไกเเลวพาวงไป ชาวนาจงตะโกนรองวาจงจอกขโมยไกของตน ไกจงหลอกใหสนขจงจอกรองบอกชาวบานวา ไกตวนเปนของมนมใชของชาวบาน จงจอกเจาเลหคดวาตนฉลาดเเตทเเทยงขาดความเฉลยว

ดงนนมนจงอาปากรองบอกชาวบานตามทไกเเนะนา ไกจงไดทรบบนปรอ ออกจากปากหนไปหาเจาของอยางรวดเรว เเลวกหวเราะเยาะสนขจงจอกเปนการใหญ

(นทานอสป)

๑๐

กจกรรมท ๑ นกเรยนตงค าถามจากการอานนทาน

ค าชแจง นกเรยนอานนทานแลวตงค าถาม (๑๐ คะแนน) มพญาราชสหตวหนงเปนใหญกวาสตวทงหลายในปาเมอจบสตวไดมากเผอแผเลยงดบรวารของตน คราวหนงพวกบรวารปรกษากนวาเนอสตวทงหลายทพญาราชสหจบมาเรากรรสหมดแลว ยงมแตเนอพญาราชสหเทานนทไมเคยรรสวาจะอรอยสกแคไหน เราควรพยายามกนเนอราชสหสกทจะไดรรส วนหนง สตวทเปนบรวารกพากนเขาไปหาพญาราชสห ทามายาเสยอกเสยใจแลวพดวา “ขาแตทานผยงใหญ ทานเปนนายของพวกขาพเจาในปาเขาแหงน พวกขาพเจาทงหลายกเปนสขสบายมาโดยตลอดแตบดนมสตวใหญโตกวาทานทาทางสงางามมาก เหมอนกบทานทกประการ และมบรวารเทากบทานดวย” พญาราชสหจงใหบรวาร พาไปดบรวารกพาไปบอลก มนาใสสะอาด บรวารใหพญาราชสหมองไปทกนบอ และบรวารกยนรอบบอ พญาราชสหมองไปทกนบอ เหนราชสหและสตวตาง ๆ ยนอยกนบอ พญาราชสหแยกเขยว ราชสหกนบอกแยกเขยว บรวารกยพญาราชสหตอสกบราชสหตวทอยกนบอ พญาราชสหจงกระโดลงไปในบอเพอจะตอส หานกไมวาราชสห ทกนบอคอเงาของตนเอง พวกบรวารใจคดจงกระโดดลงไปในบอหมายจะกนเนอราชสห ในทสดพวกบรวารทงหมดกตองตายตามราชสหไป

๑๑

ค าชแจง นกเรยนอานนทานแลวตงค าถาม (๑๐ คะแนน) ค าถามท ๑ .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ค าถามท ๒ .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ค าถามท ๓ .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ค าถามท ๔ .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ค าถามท ๕ .......................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................

เกณฑการใหคะแนน ขอละ ๒ คะแนน ตงคาถามไดชดเจน ใชภาษาไดอยางเหมาะสม ๒ คะแนน ตงคาถามไดชดเจน ใชภาษายงไมเหมาะสม ๑ คะแนน

(การตรวจใหคะแนนอยในดลพนจครผสอน)

ตงใจท า นะจะ

๑๒

กจกรรมท ๒ นกเรยนตอบค าถามจากการอานนทาน

ค าชแจง นกเรยนอานนทานแลวตอบค าถาม ( ๑๐ คะแนน )

เรอง……………… พระเจาสามราชแหงพระนครพาราณส ทรงชอบใชมาเปนพาหนะ มาตวหนง ของพระองคมชอวา ปณฑวะ มาพระทนงตวนเลยงดโดยนายครทตมาก ซงเปนชาย รางพการ คอ ขาเป เดนโขยกเขยก มาปณฑวะมความคนเคยกบนายครทตมาก เมอคนเคยกนกเกดการเลยนแบบ การเลยนแบบของมาปณฑวะกคอ เดนกะเผลก ๆ ใหเหมอน นายครทต พระเจาสามราชเหนมาเดนอยางนน จงรบสงใหอามาตยไปตรวจดวามาขาเจบตรงไหนหรอเปลา อามาตยไปตรวจด ไมเหนมบาดเจบทตรงไหน ตอมาลองเฝาสงเกต กรวามาเดนกะเผลกกเพราะคนเลยงขาเปนนเอง จงเขาไปกราบทลวา “ขอเดชะ ! มาปณฑวะเดนกะเผลก กเพราะนายครทตเดนขาเปมามนเลยนแบบคนเลยงพระเจาขา” พระเจาสามราชตรสถามวา “จะทาอยางไรด ?” อามาตยทลตอบวา “ไมยากพระเจาขาเพยงแคหาคนปกต เดนสวยงามมาเลยงแทน มากจะเดนดเองพระเจาขา” พระเจาสามราชรบสงใหหาคนปกตมาเลยงมาแทนนายครทต ตงแตวนนน แลวใหนายครทตไปทางานแผนกอน พอไดคนเลยงคนใหมมา ไมนาน มาปณฑวะกเดนด มทวงทาสงาผาเผย เหมาะเปนมาพระทนงทเดยว จากสดยอดนทานชาดก เรองละบาท ของเอกรตน อดมพร

๑๓

ค าชแจง นกเรยนอานนทานแลวตอบค าถาม ( ๑๐ คะแนน ) ๑. นกเรยนคดวา เรองนควรตงชอเรองวาอยางไร เพราะอะไร

....................................................................................................................................

๒. นกเรยนเหนดวยกบความคดทวา คบคนเชนใดกจะเปนเชนนนหรอไม เพราะเหตใด

.....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

๓. นกเรยนคดวา สภาพแวดลอมมอทธพลตอผทอยในสงแวดลอมนนหรอไมมผล

อยางไร

.....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

๔. ถาคนสวนใหญในสงคม มพฤตกรรมเหมอนมาทเลยนแบบคนเลยงขาเป จะสงผล

ตอสวนรวมอยางไร นกเรยนมวธแกไขอยางไร

.....................................................................................................................................

....................................................................................................................................

๕. นกเรยนเหนดวยกบวธการแกปญหาหรอไม เพราะเหตใด ...........................................................................................................................................................................................................................................................................

เกณฑการใหคะแนน ขอละ ๒ คะแนน ตอบคาถามไดถกตอง ชดเจน ใชภาษาไดอยางเหมาะสม ๒ คะแนน ตอบคาถามไดถกตองบางสวน ใชภาษายงไมเหมาะสม ๑ คะแนน

(การตรวจใหคะแนนอยในดลพนจครผสอน)

๑๔

กจกรรมท ๓ การเขยนแผนภาพโครงเรอง

ค าชแจง นกเรยนอานนทานแลวเขยนแผนภาพโครงเรอง ( ๑๐ คะแนน )

เรอง ผเสยสละ ณ ปาแหงหนงสตวปาอาศยอยมากมาย สตวตาง ๆ มกจะมนสยรกตว กลวตาย เอาตวรอดและแยงชงอาหารกนกน แมแตละกลมแตละฝงจะมหวหนาคอยอบรมสงสอนใหเหนแกสวนรวม แตเมอพบอาหารมกจะแยงกนกนและเมอมเหตรายจวนตวกมกจะ เอาตวรอดเปนสวนใหญ ในปาแหงนมหมปาฝงหนงทมความสามคคกนด ทาอะไรมกจะทาดวยกน ไปหากนกไปกนเปนฝง แมแตมศตรทนากลวมากเคยรวมพลงกนสมาแลว ทงนเพราะมหวหนาฝงทดคอยอบรมสงสอน และเปนผนาทาอยเปนประจานนเอง “พวกเราตองมความสามคคกน เสยสละ ซอสตยตอสวนรวม” หวหนาฝงมกจะสอนสมาชกในฝงเชนนเสมอ “เฮย สหายเราขดพบหวมนขนกมากมายเลย มากนดวยกนเรว ๆ” หมหนมตวหนงเรยกเพอนมากนมนขนก ซงเปนมนทเกดขนเองตามปาขณะออกหากนในปา และเหตการณเชนนมกจะเกดขนบอย ๆ ในหมของหมปา

วนหนงขณะหมหนมกบเพอน ๆ ออกหาอาหาร รสกวาวนนนอาหารหายากมาก หมหนมจงพดกบเพอนวา “เราขอแยกไปหาอาหารไกลเพอนหนอยนะ ถาเจออาหาร แลวเรยกพวกเราดง ๆ ดวยนะ” เพอนเหนดดวย บอกลาเพอนแลวหมหนมกปลกตวออกไปหากนไกลเพอน ขณะกาลงหากน เพลน ๆ อยนนกมสงโตใหญโผลเขามาถงตวอยางกะทนหน

๑๕

“เอะ ! สงโต” หมหนมรองอทานออกมาอยางตกใจ จะวงหนกไปไมทนเสยแลว เพราะจวนตวและความไมคลองแคลว แขงแรงเทาสงโต หมหนมคดอยางฉบพลนวา “อยากระนนเลย เรายอมตายดกวาแตเพอนของ เราส เพอนของเรามากมายจะตายไมได “คดดงนนหมหนมกตะโกนดง ๆ บอกเพอน ๆ วา “สหายทงหลายขณะนสงโตมาแลว พวกเจาจงรบหน มฉะนนจะตกเปนเหยอของสงโต” เมอบอกเพอนแลวกพดกบสงโตวา “มาซเจาสงโต มากนขาเปนอาหารเสยส ขายอมเปนอาหารเจาแลว” สงโตเหนดงนนกแปลกใจไมคดวาเหตการณอยางนจะเกดมขนในปาแหงน เพราะปกตแลวสตวใด ๆ กตามเมอเจอสงโตแลวจะตองวงปาราบ เอาตวรอดแบบตวใครตวมน แตเจาหมหนมตวนกลบยนสงบนง แลวบอกใหเขาไปจบกนตวเองเสยอก สงโตไมผลผลาม ครนคดในใจวา “มนเปนหมทเสยสละ เปนหมทดเราจะฆาเขาไมได ถงแมเราจะหว จาเปนตองกนอาหาร เราจะทาอยางไรด” คดอยครหนงมนกรองออในใจวา ออ ! ทราบแลวเราตองบอกใหหมหนมหลอกลวงเพอนมาใหเรากนเพอเปนการแลกกบชวตของมน เราคงไดกนหมมากมายและเจาหมหนมกรอดชวต มนคมคากน” คดแลวสงโตกเดนเขาไปลบหวหมหนมเบา ๆ แลวบอกหมหนมวา “ใหเจาหลอกลวงเพอน ๆ มาใหขากนแทนแลวขากจะปลอยใหเจารอดชวตไป” แตหมหนมไมยอม มนไมยนดรบอบายน แมวาตวเองจะรอดชวต มนพดกบสงโตวา “ขายอมใหเจากนขาเปนอาหารดกวาหลอกใหเพอน ๆ มาเปนเหยอแทน ขาไมเอาตวรอดหรอก”

๑๖

“เจาไมกลวเจบ ไมกลวตายหรอ” สงโตถาม “ไมมใครไมกลวตายสงโตกกลวตาย เพอนของขากกลวตาย” หมหนมตอบตามจรง สงโตไดยนหมตอบเชนนนกไดขอคด และเกดซาบซงในใจของหมหนมทมนาใจตอเพอน ๆ มความรกและเสยสละตอเพอนอยางสงสง กลาเสยสละแมชวตของตนเอง สงโตจงไมกลากนหมหนม สงโตพดกบหมหนมวา “เจาเปนหมทดมาก ขาไมเคยเหนสตวใดในปาทม นสยด รกเพอน เสยสละเพอเพอนเทาเจาเลย สวนใหญเมอเหนขากจะวงปาราบ เอาตวรอดแบบตวใครตวมน แตเจายอมตายเพอเพอน มโอกาสเอาตวรอดแตผเดยว กไมเอา” หมหนมพดวา “สตวทกชนด ทกตวเกดมาตองตายเหมอนกน แตจะตายอยางมคณคาหรอไมเทานน ถาขาตายเพอเพอนขาเชอวาเปนการตายทมคณคามากกวา” สงโตไดยนเชนนนกตบขาฉาดใหญ แลวพดเหมอนอทานวา

“โอโฮ! ขาพงเคยไดยนคาน เจาพดไดดมาก ขาซงใจในความคดและคาพดของ

เจามาก” พรอมเดนเขาไปกอดหมหนมอยางเปนมตร “วนนขาอมแลว ขาไมหวอะไรแลว ขามความสขแลว ขามอบชวตของเจาเปนรางวล ขาไมกลากนเจาแลว ขอใหเจากลบไปบอกเพอน ๆ เจาดวยวาตอนไปขาจะไมกนหมอกเลย” ตงแตวนนนเปนตนมาสงโตตวนนกไมกลากนหมอกเลย หมปากมความสขตลอดมา

(ส าล รกสทธ)

คดดๆ กอนลงมอทานะครบ.

๑๗

ค าชแจง นกเรยนอานนทานแลวเขยนแผนภาพโครงเรอง ( ๑๐ คะแนน )

เรอง ผเสยสละ

ใคร ………………………………………………………………………………………… สถานท………………………………………………………………………………….…. เหตการณ/ ประเดนส าคญ …………………………...................................................................................................... …………………………………………………………………………………….….…… การกระท า ……………………………………………………………………………………….…….. ………………………………………………………………………………………..…… ………………………………………………………………………………………..…… ผลของการกระท า ……………………………………………………………………………………..….…... ………………………………………………………………………………………..…… ………………………………………………………………………………………..…… ขอคด .............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. เกณฑการใหคะแนน การใชภาษาในการเขยน ๒ คะแนน เขยนถกตองตรงประเดน ๔ คะแนน การแสดงความคดเหน ๔ คะแนน

(การตรวจใหคะแนนอยในดลพนจครผสอน)

๑๘

กจกรรมท ๔ อานนทานแลวเขยนสรปเรอง

ค าชแจง นกเรยนอานนทานแลวสรปเนอหาพรอมทงแสดงขอคดเหน (๑๐ คะแนน)

เรอง กา กานนมขนทดาสนทและเปนเงางาม แตทวาพวกมนกลบมไดพงพอใจในความงามของตวเอง พวกกาเหนวาหงสนนมขนสขาวสะอาดบรสทธ กพากนนกอจฉาและ อยากทจะมขนสขาวเชนนนบาง “สงสยวา คงเปนเพราะหงสชอบลงไปอาบนาอยเสมอ และกยงพานกอาศยอย ใกล ๆ กบสระนาดวย” กาตวหนงคาดคะเน กาอกตวหนงจงสนบสนนวา

“นนนะส ถาพวกเราวายนาบอย ๆ และพกอยใกลสระนา เรากคงจะขาวเหมอนหงสนะ”

เมอเหนดเหนงามดวยกนเชนนน พวกกากพากนละทงสถานทอนเปนทพานกอาศยมาตงแตเดมแลวพากนอพยพไปอยทรมสระนา พวกกาชวนกนลงเลนนาทกวนและ ไซรขนเปนประจาอยางหงส แตพวกมนกมไดมขนทขาวขนแตอยางใด กากยงคงมขนสดาสนทเชนเดม แตทวามนไมอาจมความสขดงเดม เพราะ สถานทใหมนนมไดมอาหารการกนอดมสมบรณเหมอนทเคยอย ดงนนพวกกาจงอดตายกนหมดในเวลาตอมา

(นทานอสป)

๑๙

ค าชแจง นกเรยนอานนทานแลวสรปเนอหาพรอมทงแสดงขอคดเหน (๑๐ คะแนน) นกเรยนสรปเรองจากการอานนทาน ..............................................................................................................................…….… …………………………………………………………………………………..………

นกเรยนเขยนขอคดจากการอานนทาน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………… ………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….. เกณฑการใหคะแนน สรปเรองและขอคดไดครบทกสวน ตรงตามเรอง เขยนถกตอง ๙ - ๑๐ คะแนน สรปเรองและขอคดไดบางสวน ตรงตามเรอง เขยนถกตอง ๗ - ๘ คะแนน สรปเรองและขอคดไดบางสวน ตรงตามเรอง เขยนผดมากกวา ๓ จด ๕ – ๖ คะแนน สรปเรองและขอคดไดบางสวน ตรงตามเรอง เขยนผดมากกวา ๔ จด ๓ – ๔ คะแนน สรปเรองและขอคดไดบางสวน ตรงตามเรอง เขยนผดมากกวา ๕ จด ๑ – ๒ คะแนน

(การตรวจใหคะแนนอยในดลพนจครผสอน)

๒๐

กจกรรมท ๕

นกเรยนตอบค าถามจากการอานนทาน

ค าชแจง นกเรยนตอบค าถามจากการอานนทาน ( ๑๐ คะแนน) เรองพระราชาองคนอย

พระราชากลไกเปนเจาชายทไดรบสถาปนาใหเปนพระราชาทอายนอยทสด ในโลก จรงๆ แลว เจาชายกลไกมไดคาดมากอนเลยวาพระองคจะตองขนครองราชยเปนพระราชา ทงๆ ทเพงจะมอายเพยง ๖ ขวบ เชนน แตดวยอบตเหตททาใหพระบดาและพระมารดาของพระองคตองเสดจสสรวงสวรรคกอนเวลาอนควร เจาชายกลไกจงจาตองครองราชบลลงกดวยความโศกเศราโดยไมอาจทจะปฏเสธได

ภารกจของพระราชาทกพระองค คอ การบาบดทกข บารงสขใหแกทวยราษฎร พระราชาองคนอยอยางเจาชายกลไกเองกมหนาทเชนเดยวกนกบพระราชาองคอนๆ แตพระอาณาจกรของพระองคเปนดนแดนทปราศจากทรพยากรธรรมชาตไมวาจะเปน หน แร ปาไม หรอนามน มหนาซ า สภาพดนฟาอากาศแหงแลงเกนกวาทจะทา การเพาะปลกพชผลตางๆ เพอการคาขาย ประชาชนในดนแดนแหงนจงอยกนอยาง อตคดขดสน และมชวตทนาสงสารเปนทสด

เจาชายกลไกตงใจทจะหาทางชวยเหลอราษฎรของพระองคเชนเดยวกบทพระบดาและพระมารดาไดทรงทมเทความพยายามมาตลอดชวชวต แตเพราะพระองคเปนเพยงราชาองคนอยๆ ปญหาทพระองคทรงเผชญอยจงดใหญหลวงเกนกวาทพระราชาอยางพระองคจะสามารถฟนฝาไปได

๒๑

พระราชาผนาสงสารหลบไปนงทรมหนาตางในหองสวนพระองค

ทตงอยบนหอคอยสงลบ พระองคเหมอมองทองฟาพลางคดถงพระบดาและพระมารดา ทจากไปอยางไมมวนหวนกลบ ในเวลานพระองคทรงอยากไดคาแนะนาจากพระบดา และพระมารดายงนก ทนใดนนเอง เจาชายกลไกกทรงมองเหนเมฆขาวสองกลม ซงดคลายกบพระพกตรทเปยมไปดวยพระเมตตาของพระบดาและพระมารดา คอยๆ เคลอนตวเขามาหาเจาชายผระทมทกขอยางชาๆ

เจาชายทรงเกดกาลงขนมาอยางประหลาดนคงเปนสาสนบางอยางทพระบดาและพระมารดาตองการจะสอถงพระโอรส เจาชายจองมองปยเมฆดวยแววตามงมน ฉบพลนพระองคกทรงเกดความคดทแสนวเศษในการชวยเหลอประชาชนทกาลงตกทกขไดยาก

พระราชาองคนอยสงใหทหารรวบรวมของเหลอใชในวงอนไดแก ตะกราใบใหญ เชอกเหนยวๆ ไมไผดามยาว ถงเชอเพลง และเศษผาหนาๆ เพอนามาประกอบกน เปนบอลลนขนาดยกษ สาหรบการเดนทางตามทพระองคทรงวางไว และเมอเหลาทหารสรางบอลลนเสรจ เจาชายกลไก กขนนงในตะกราแลวจดไฟจากเชอเพลงจนทาใหบอลลนพองใหญ และพาเจาชายองคนอยลอยจากพนดนขนสฟากฟา

ทนททบอลลนเคลอนตวเขาใกลกบกลมเมฆ เจาชายผชาญฉลาดกยนไมไผดามยาวเขาไปจอทกอนเมฆสขาวจากนน พระองคกคอย ๆ หมนดามไมไผเพอเกบปยเมฆ ใหตดกบปลายไมคลาย ๆ กบการปนไมเพอเกบสายไหมของพอคาขายขนม

เจาชายกลไกใชไมไผพนปยเมฆจนไดขนมสายไหมขนาดมหมา และเมอพระองคนาขนมสายไหมสดวเศษกลบมาใหเหลาขาราชบรพาร ทหารและประชาชนทดลองชม ทก ๆ คนตางกลงความเหนวา ปยเมฆสายไหมทพระราชาองคนอยทรงมอบให เปนขนมเลศรสทยากจะหาสงใดมาเปรยบเทยบได

๒๒

เจาชายกลไกทรงตดสนพระทยทจะเกบปยเมฆมรสชาตดเยยมและไดรบการตอบรบจากอาณาจกรตางๆ อยางเกนความคาดหมาย ไมชาไมนานพระราชาองคนอยกมทนพอทจะชวยใหประชาชนของพระองคมชวตเปนอยทดขน ราษฎรทกคนตางรกและเทดทนพระราชาองคนอยยงชวต สวนพระราชาองคนอยเองกรสกปลมปต ทพระองคสามารถทาใหความตงใจของพระบดาและพระมารดาเปนความจรงขนมาได

๒๓

ค าชแจง นกเรยนเลอกคาตอบทถกตองทสดเพยงคาตอบเดยว แลวกาเครองหมาย ×

ลงในกระดาษคาตอบ ๑. ขอใดจดลาดบเหตการณของเรองไดถกตอง ๑. เจาชายกลไกหาทางชวยเหลอราษฎร ๒. บอลลนพาเจาชายขนสทองฟา ๓. เจาชายกลไกคดถงพระบดามาดาทลวงลบไปแลว ๔. เจาชายกลไกประกอบบอลลนยกษ ก. ๓ ๒ ๔ ๑ ข. ๑ ๔ ๒ ๓ ค. ๑ ๓ ๔ ๒ ง. ๒ ๑ ๔ ๓ ๒. หนาทสาคญของพระมหากษตรย คอขอใด ก. ออกเยยมเยยนราษฎร ข. ออกกฎหมายควบคมราษฎร ค. ขจดทกข บารงสขใหแกราษฎร ง. ดแลความสงบเรยบรอยในพระราชวง ๓. สาเหตใดททาใหเจาชายกลไกครองราชบลลงกดวยความโศกเศรา ก. เพราะพระบดามาดาสวรรคต ข. เพราะประชาชนไมมทดนทากน ค. เพราะดนฟาอากาศแหงแลง ง. เพราะขาดทรพยากรธรรมชาต

๒๔

๔. ขอใดไมใชความเปนจรง ก. เจาชายครองราชยเมออาย ๖ ขวบ ข. ประชาชนอยอยางอตคดขดสน ค. เจาชายครองราชยเพราะพระบดามารดาสนพระชนม ง. เมฆขาวกลายเปนพระพกตรของพระบดามารดา ๕. คาวา“เจาชายผชาญฉลาด” นกเรยนคดขาขอใดถกทสด ก. การผลตบอลลนยกษ ข. การเสดจขนครองราชย ค. การนาปยเมฆมาทาขนม ง. การเปนทรกของเหลาราษฎร ๖. ขอใดเปนลกษณะเดนของเจาชายกลไก ก. มความอดทน ข. มความพยายาม ค. มความเมตตากรณา ง. มความเฉลยวฉลาด ๗. ทาไมเจาชายกลไกตองสรางบอลลนเพอเกบขนมปยเมฆ ก. พระบดาสงไว ข. เพอออกเดนทางทองเทยว ค. เพอหารายไดใหแกราษฎร ง. เพอทดลองขบบอลลนทสรางขน ๘. ทาไมประชาชนจงเทดทนพระราชาองคนอย ก. เพราะเปนโอรสของพระราชา ข. เพราะเปนราชาทมอายนอยทสด ค. เพราะพระราชาสรางบอลลนไดสาเรจ ง. เพราะพระราชาชวยเหลอราษฎรใหพนจากความทกข

๒๕

๙. สาเหตใดเปนสาเหตสาคญทสดของความทกขของประชาชนของเจาชาย ก. บานเมองแหงแลง ข. พระราชาองคนอยขนครองราชย ค. พระราชาและพระราชนสวรรคต ง. บานเมองขาดทรพยากรธรรมชาต อตคดขดสน ๑๐. นทานเรองพระราชาองคนอยใหขอคดอะไร ก. ตนเปนทพงแหงตน ข. ลกไมหลนไมไกลตน ค. ตกนาไมไหลตกไฟไมไหม ง. ความพยายามอยทไหนความสาเรจอยทนน เกณฑการใหคะแนน ตอบถกใหขอละ ๑ คะแนน

เกงจรง ๆ

๒๖

แนวการตอบ

๒๗

กจกรรมท ๑ นกเรยนตงค าถามจากเรองทอาน

ค าถามท ๑ ใครเปนผยงใหญในปา ค าถามท ๒ พวกบรวารราชสหมความตองการอยางไร ค าถามท ๓ เหตการณใดทแสดงถงความไมซอสตย ค าถามท ๔ เหตการณใดแสดงถงความมสตปญญา ค าถามท ๕ นกเรยนจะเลอกเปนผใดในเรอง เพราะเหตใด

กจกรรมท ๒ นกเรยนตอบค าถามจากเรองทอาน

๑. ตอบ มาปณฑวะ เพราะเนอหากลาวถงการเลยนแบบของมาปณฑวะ

๒. ตอบ ไมเหนดวย เพราะทกคนยอมมความคดเปนของตนเอง

๓. ตอบ มผลเพราะสภาพแวดลอมทดกจะชวยใหมแตสงด ๆ สภาพแวดลอมท

ไมดกจะทาใหการพฒนาไมด ๔. ตอบ สงคมกจะไมมความเรยบรอยเพราะคนไมมความคดเปนของตนเอง มวธแกไขไดโดยควรสงเสรมใหคนรจกใชความคดของตนเอง ๕. ตอบ เหนดวยเพราะการทใหคนเลยงมาทมความบกพรองมาเลยงมาทาใหมาเดน ไมตรง

๒๘

กจกรรมท ๓ การเขยนแผนภาพโครงเรอง

ใคร หมปา สงโต สถานท ปา เหตการณ/ ประเดนส าคญ หมออกไปหาอาหาร โดยแยกกน หมหนมพบกบสงโต สงโตใหหมหลอกเพอนมาใหกน การกระท า หมยอมสละชวตของตนไมยอมหลอกเพอนมาเปนอาหารสงโต และพดใหขอคดกบสงโต ผลของการกระท า สงโตไดยนหมตอบเชนนนกไดขอคด และเกดซาบซงในใจของหมหนมทมนาใจตอเพอน ๆ มความรกและเสยสละตอเพอนอยางสงสง กลาเสยสละแมชวตของตนเอง ขอคด การซอสตยตอเพอนและมความเสยสละจะทาใหสงคมด และควรใชสตปญญาในการแกปญหา

๒๙

กจกรรมท ๔ อานเรองแลวเขยนสรปเรอง

นกเรยนสรปเรองจากการอานนทาน กานนมขนทดาสนทและเปนเงางาม แตไมพงพอใจในความงามของตวเอง พวกกา เหนวาหงสนนมขนสขาวสะอาดบรสทธ กอจฉาและอยากทจะมขนสขาวเชนหงส พวกกากพากนละทงสถานทอนเปนทพานกอาศยมาตงแตเดมแลวพากนอพยพไปอยทรมสระนาทหงสอย พวกกาชวนกนลงเลนนาทกวนและไซรขนเปนประจาอยางหงส แตพวกมนกมไดมขนทขาวขนแตอยางใด นกเรยนเขยนขอคดจากนทาน กาทาอยางไรกไมสามารถทจะมขนสขาวอยางหงสได กากยงคงมขนสดาสนทเชนเดม แตทวามนไมอาจมความสขดงเดม เพราะสถานทใหมนนมไดมอาหาร การกนอดมสมบรณเหมอนทเคยอย ดงนนพวกกาจงอดตายกนหมดในเวลาตอมา แสดงใหเหนถงการไมพอใจในสงทตนม ทาใหเกดความหายนะไดทกคนควรพงพอใจ ในสงทตนเองไดรบ

๓๐

กจกรรมท ๕

เฉลย ๑.ค ๒. ค ๓. ก ๔. ง ๕. ก ๖.ง ๗. ค ๘. ง ๙. ง ๑๐. ง

ท าถกกขอเอย เกงจรงๆ

๓๑

แบบบนทกคะแนนการประเมน

๓๒

แบบบนทกคะแนนประเมนกจกรรมท ๑

เลขท

ขอท รวม

(๑๐ คะแนน) ๑ (๒ คะแนน)

๒

(๒ คะแนน) ๓

(๒ คะแนน) ๔

(๒ คะแนน)

๕

(๒ คะแนน)

๑

๒

๓

๔

๕

๖

๗

๘

๙

๑๐

๑๑

๑๒

๑๓

๓๓

แบบบนทกคะแนนประเมนกจกรรมท ๒

เลขท

ขอท รวม

( ๑๐ คะแนน) ๑ (๒ คะแนน)

๒

(๒ คะแนน) ๓

(๒ คะแนน) ๔

(๒ คะแนน)

๕

(๒ คะแนน)

๑

๒

๓

๔

๕

๖

๗

๘

๙

๑๐

๑๑

๑๒

๑๓

๓๔

แบบบนทกคะแนนประเมนกจกรรมท ๓

เลขท

รายการ

รวม

( ๑๐ คะแนน) การใชภาษา ในการเขยน

(๒ คะแนน)

เขยนถกตอง ตรงประเดน (๔ คะแนน)

การแสดง ความคดเหน (๔ คะแนน)

๑

๒

๓

๔

๕

๖

๗

๘

๙

๑๐

๑๑

๑๒

๑๓

๓๕

แบบบนทกคะแนนประเมนกจกรรมท ๔

เลขท

รายการ

สรป

สรปเรองและขอคดไดครบ ทกสวน ตรงตามเรอง เขยนถกตอง ๙ – ๑๐ คะแนน

สรปเรองและขอคดไดบางสวน ตรงตามเรอง เขยนถกตอง ๗ - ๘คะแนน

สรปเรองและขอคดไดบางสวน ตรงตามเรอง เขยนผดมากกวา ๓ จด ๕ - ๖ คะแนน

สรปเรองและขอคดไดบางสวน ตรงตามเรอง เขยนผดมากกวา ๔ จด ๓ – ๔ คะแนน

สรปเรองและขอคดไดบางสวน ตรงตามเรอง เขยนผดมากกวา ๕ จด ๑ - ๒ คะแนน

๑

๒

๓

๔

๕

๖

๗

๘

๙

๑๐

๑๑

๑๒

๑๓

๓๖

แบบบนทกคะแนนประเมนกจกรรมท ๕

เลขท ขอท รวม

( ๑๐ คะแนน) ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ ๙ ๑๐

๑

๒

๓

๔

๕

๖

๗

๘

๙

๑๐

๑๑

๑๒

๑๓

หมายเหต ขอละ ๑ คะแนน

๓๗

แบบบนทกรวมคะแนนจากการปฏบตกจกรรม

เลขท

รายการประเมน

รวม กจกรรมท ๑ กจกรรมท ๒ กจกรรมท ๓ กจกรรมท ๔ กจกรรมท ๕

๑

๒

๓

๔

๕

๖

๗

๘

๙

๑๐

๑๑

๑๒

๑๓

๓๘

แบบประเมนนสยรกการอาน

ค าชแจง ท าเครองมมาย ลงในชองทตรงกบพฤตกรรมของนกเรยน

เกณฑการประเมน ผ คอ ผาน ม คอ ไมผาน (นกเรยนปฏบตไมต ากวา ๔ ครง ถอวาผาน)

เลขท

รายการประเมน

สรป

นกเรย

นเลอ

กหนง

สอทช

อบอานด

วยตน

เอง

นกเรย

นอานหน

งสอพ

มพเปนป

ระจ า

นกเรย

นอานหน

งสอท

ชอบซ

ากนห

ลาย ๆ

ครง

นกเรย

นเขาหอ

งสมด

เปนป

ระจ า

นกเรย

นแลก

เปลยนห

นงสอ

อานก

บเพอ

นเสม

อ

นกเรย

นจดบ

นทกข

อความห

รอเนอเร

องท

นาสน

ใจจากก

ารอาน

นกเรย

นน าเร

องทอ

านจากห

นงสอ

มาพด

คยหร

อเลา

ใหเพอน

ฟง

๑

๒

๓

๔

๕

๖

๗

๘

๙

๑๐

๑๑

๑๒

๑๓

๓๙

บรรณานกรม

กรมวชาการ. หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑. กรงเทพฯ : ครสภาลาดพราว, ๒๕๕๒. กระทรวงศกษาธการ. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒. กรงเทพฯ : ครสภาลาดพราว, ๒๕๔๒. . นทานอสป. กรงเทพฯ : ครสภาลาดพราว, ๒๕๔๓. เกรยงศกด เจรญวงศศกด. การคดเชงวเคราะห. กรงเทพฯ : ซคเซสมเดย, ๒๕๔๖. กลยา สหชาตโกสย และคณะ. สานกงาน. กระทรวงศกษาธการ. หนงสอเรยน ภาษาไทย วรรณคดและวรรณกรรม ชนมธยมศกษาปท ๒. กรงเทพฯ : อกษรเจรญทศน, ๒๕๕๙. วชาการ, กรม. กระทรวงศกษาธการ. คมอการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย. กรงเทพฯ : องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ, ๒๕๔๔. เวบไซต. ความรเรองนทาน. http://www.thaijustice.com/webboard.asp?sub=๐&id=

๖๔๔๕๐๖, ๒๔ กรกฎาคม ๒๕๕๐. สนนทา มนเศรษฐวทย. หลกและวธสอนอานภาษาไทย. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช, ๒๕๔๐. สาล รกสทธ. แบบฝกการอาน คดวเคราะห และเขยนสอความ. กรงเทพฯ : รงเรองสาสนการพมพ, ๒๕๕๓. เอกรตน อดมพร. สดยอดนทานชาดก เรองละบาท. กรงเทพฯ : มลเลนเนยมมายดจากด, ๒๕๔๕.