เทคนิคและเทคโนโลยีในการ...

1

เทคนคและเทคโนโลยในการจดการวทยชมชนรศ.ดร.รงสรรค วงศสรรค

รองศาสตราจารยประจำาสาขาวชาวศวกรรมโทรคมนาคม

มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร

0-4422-4991-2

rangsan@sut.ac.th

ขอเทจจรงเกยวกบการสงสญญาณคลนวทยชมชนรบกวนคลนวทยการบน

แมวาการรบกวนคลนวทยการบนจะเปนเพยงประเดนเดยวทไดรบผล

กระทบจากสถานวทยชมชน แตขอเทจจรงนนผลดงกลาวไดไปกระทบกบกจการ

โทรคมนาคมอน ๆ อกมาก สาเหตทผเขยนไดเนนในประเดนนขนมากเพราะวา

สญญาณจากเครองสงวทยกระจายเสยงทถกสงออกอากาศไปแลวเกดการรบกวน

ความถของวทยการบนนนจะเกดอนตรายเปนอยางยง เนองจากเสนทางการบนภายใน

ประเทศ ทงสวนทเปนของราชการและเชงพาณชยนนมโครงขายครอบคลมเกอบ

ทกพนทของประเทศ จงมโอกาสทจะไดรบผลกระทบจากสถานวทยชมชนทมมาตรฐาน

ไมเปนไปตามทกำาหนด

ทกวนนเมอเปดเครองรบวทยกระจายเสยงในระบบ FM แลวปรบเลอกรบ

สถาน จะพบวาแตละสถานจะมชองความถใกลชดกนมากหรอหางกนเพยง 0.25

MHz ซงแตเดมแตละสถานจะหางกน 1 MHz หรอ 0.5 MHz เทานน จำานวน

ของสถานสงวทยกระจายเสยงทเพมขนกเนองจากมการตงสถานวทยชมชนนนเอง

โดยมเหตผลสนองตอบตอมาตรา 40 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยฉบบป

พ.ศ. 2540 ตอเนองมาจนถงฉบบป พ.ศ. 2550 ซงมเนอหาวาดวยการเสรมสราง

ความเขมแขงขององคกรชมชนและเพอสนบสนนการปฏรปสอตามหลกการสทธใน

เรองการสอสารของประชาชน คณะอนกรรมการวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน

ในคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาตจงไดออกประกาศหลกเกณฑและ

2

วธการอนญาตประกอบกจการบรการชมชนชวคราว (วทยกระจายเสยงชมชน)

ขนมา เพอเปนการเตรยมความพรอมในการเขาถงชองทางการสอสารของชมชน ทง

ทางดานเทคนค ดานการผลตรายการ และดานการบรหารจดการคลนความถ ซง

เปนสมบตสาธารณะของประเทศนนเอง อยางไรกตามการตงสถานสงวทยกระจาย

เสยงนนตองอยในหลกเกณฑทางดานเทคนคอยางเครงครด มเชนนนอาจจะมผล

เสยหายทไมคาดคดตามมาได ดงทไดเปดประเดนไวในตอนตน

1. ยานความถทอาจสงสญญาณรบกวนระบบการบน

ยานความถใชงานตาง ๆ ทเกยวของกบระบบการบนซงสถานวทยชมชน

อาจสงสญญาณไปรบกวนไดมดงน

1.1 ระบบเครองรบ-สงวทย สำาหรบการตดตอสอสาร อยในยานความถ

100 - 156 MHz (VHF/AM), ยานความถ 225.000 - 399.950 MHz (UHF/AM),

ยานความถ 30.000 - 87.975 MHz (VHF/FM) และยานความถ 2 - 30 MHz

(HF/SSB)

1.2 ระบบเครองชวยการเดนอากาศทใชเปนหลกโดยทวไป เชน ระบบ

นำาเครองบนลงสสนามบนดวยเครองวดประกอบการบน (ILS) ประกอบดวย

LOCALIZER ยานความถ 108 - 112 MHz, GLIDESLOPE ยานความถ 328 - 336

MHz และ MARKER BEACON ยานความถ 75 MHz,

1.3 ระบบนำาเครองบน เขา-ออกสนามบน (VOR) ยานความถ 108 - 118

MHz, DME ยานความถ 962 - 1215 MHz

1.4 ระบบเครองชวยการเดนอากาศยทธวธทางทหาร (TACAN) ยาน

ความถ 960 - 1215 MHz

นอกจากน ยงมยานความถของระบบการสงสญญาณวทยโทรทศนภายใน

ประเทศ ทแมวาผลกระทบของการรบกวนจากสถานวทยชมชนจะไมกอใหเกด

อนตรายกตาม แตกอาจทำาใหเกดผลกระทบทางขอกฎหมาย สงผลใหสถานวทย

3

ชมชนนนถกดำาเนนคดและถกสงปดหรอถกสงยดอปกรณ จนกระทงไมสามารถดำาเนน

การออกอากาศไดตามทตองการ

2. ขอมลพนฐานเกยวกบยานความถ

ผเขยนนำาความรพนฐานทางเทคนคทสำาคญมาแนะนำาใหทราบ เพอจะ

ไดเขาใจถงวธการแกไขและการเลอกใชเครองมอหรออปกรณประกอบสถานใหถก

ตองและทสำาคญจะไดไมถกหลอกลวงจากผประกอบการทขาดจรยธรรมในการ

ประกอบวชาชพทางเทคนควศวกรรมของตนเอง

เมอพจารณายานความถดงกลาวแลว อาจจะมองอยางผวเผนวาความถ

ของคลนวทยสถานวทยชมชนถกกำาหนดใหอยในชวงตงแต 87 – 108 MHz

ซงไมตรงกนเลยจงไมนาจะไปรบกวนความถของคลนวทยการบนได แตทำาไม

จงเกดปรากฏการณทมคลนวทยชมชนหลายแหงไดไปรบกวนระบบเครองรบสง

วทยสำาหรบการตดตอสอสารและเครองชวยเดนอากาศของระบบการบน ทง

ในยานความถ VHF และ UHF ลกษณะการรบกวนบางครงจะไดยนเสยงผจด

รายการวทยกระจายเสยงหรอมเสยงเพลงแทรกทเครองรบวทยทใชในการตดตอ

สอสารระหวางนกบนกบเจาหนาทหอบงคบการบนในพนทน น ๆ ซงสดทาย

จากการตรวจสอบสามารถระบไดชดเจนวาการรบกวนดงกลาวเกดจากคลนวทยของ

สถานวทยชมชน เนองจากเมอแจงใหดำาเนนการแกไข การรบกวนดงกลาวกหายไป

ซงในขนตนสามารถทำาไดดวยการหยดการสงออกอากาศชวคราวหรอใหทดลองลด

กำาลงสงออกอากาศลงกจะสามารถวเคราะหไดเปนอยางดและเปนวธทงายทสด

2.1 การแพรแปลกปลอม สำาหรบลกษณะของการรบกวนทเกดจากเครอง

สงวทยทมลกษณะทางเทคนคทไมผานเกณฑมาตรฐานและกอใหเกดการรบกวนตอ

การใชความถวทยในขายสอสารอนนน จะถกเรยกลกษณะการรบกวนนวา “การแพร

แปลกปลอม” ซงหมายถง การแพรทขวตอสายอากาศทความถวทยใด ๆ ทอย

4

นอกเหนอแถบความถทจำาเปน ซงหมายรวมถงการแพรแปลกปลอมจากปจจยตาง ๆ

ดงตอไปนดวย

2.1.1 การแพรฮารมอนก เปนการสรางความถทมคาเปนทวคณของ

ความถทกำาหนดใหออกอากาศหรอทเรยกวา ความถมล โดยจะมความถทสงเปน

2 เทา 3 เทา 4 เทา หรอ 5 เทาของความถทกำาหนดในการออกอากาศ ซง

อาจไปรบกวนความถขายสอสารอน ๆ เชน คลนความถของระบบการบน หรอ

คลนความถของสถานสงสญญาณโทรทศนเปนตน ตวอยางเชน ระบบ FM ใชยาน

ความถในการออกอากาศ 87.75 - 107.75 MHz จะมฮารมอนกท 2 ทความถ

175.5 - 215.5 MHz จะรบกวนการสงสญญาณโทรทศนชอง 5 - 10 ฮารมอนก

ท 3 ทความถ 263.25 - 323.25 MHz จะรบกวนการสงสญญาณโทรทศนระบบ

เคเบลชอง S11 - S22 ฮารมอนกท 4 ทความถ 351 - 431 MHz จะรบกวนการ

สงสญญาณโทรทศนระบบเคเบลชอง S27 - S37 ฮารมอนกท 5 ทความถ 438.75

- 538.75 MHz จะรบกวนการสงสญญาณโทรทศนระบบเคเบลชอง S38 - S41

และการสงสญญาณโทรทศนชอง 29 (โทรทศนสาธารณะ Thai PBS) ฮารมอนกท

6 ทความถ 526.5 - 646.5 MHz จะรบกวนการสงสญญาณโทรทศนชอง 28 - 43

และฮารมอนกท 7 ทความถ 614.25 - 754.25 MHz จะรบกวนการสงสญญาณ

โทรทศนชอง 39 - 56 นอกจากนยงพบวาฮารมอนกทเกดขนทงหมดนจะมบางชวง

ความถทไปตรงกบคลนความถของระบบการบนดวย โดยคาทวคณของฮารมอนกน

เมอมลำาดบมากขนกำาลงสงจะออนลงไปตามลำาดบ สวนสาเหตทสามารถสรางคลน

ฮารมอนกออกมาไดนนอาจเกดจากเครองสงทมาจากโรงงานผผลตไมไดมาตรฐาน

หรอเครองสงนนผานการซอมทมเครองมอไมเพยงพอหรอมการดดแปลงเพอหวงให

ไดกำาลงสงเพมขน

5

แผนภาพท 2 การแพรฮารมอนก

6

2.1.2 การแพรพาราซตก เปนความถแปลกปลอมทแพรออกมาจาก

เครองสงวทยในยานความถวทย 87.5 - 108 MHz ซงเกดจากชดขยายสญญาณ

ว ท ย ข อ ง เ ค ร อ ง ส ง ว ท ย ทำ า ง า น ไ ม ถ ก ต อ ง ส ง เ ก ต ไ ด จ า ก เ ค ร อ ง ร บ

ว ท ย จ ะ ร บ ส ญญ าณท ส ง อ อ ก อ า ก า ศ ไ ด ห ล า ย ช อ ง ค ว า ม ถ พ ร อ ม ก น

ดงนนระเบยบคณะกรรมการบรหารวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนวาดวย

การกำาหนดลกษณะพงประสงคทางเทคนคสำาหรบสถานวทยกระจายเสยง

พ.ศ. 2520 จงกำาหนดการควบคมความแรงของคลนความถแปลกปลอม โดย

เครองสงวทยจะตองมวงจรลดทอนกำาลงของคลนฮารมอนกทสองและวธการกำาจด

กำาลงของคลนความถแปลกปลอมอน ๆ ไมใหมคาเกนจากทกำาหนดคอ จะตอง

มความแรงของคลนความถแปลกปลอมสวนทแรงทสด (วดทจดตอเขาสายสงของ

ระบบสายอากาศ) ตำากวาความแรงของคลนความถมลซงวดไดทจดเดยวกนไม

นอยกวา 60 dB และคาความแรงดงกลาวจะตองมคาไมเกน 1 มลลวตต

นอกจากนการแพรแปลกปลอมยงไดรวมถงผลจากการมอดเลตระหวาง

กนในอากาศ รวมทงการมอดเลตเกนไวในกรณนดวย การมอดเลตหรอ

การผสมคลนในอากาศเกดจากการสงคลนออกอากาศพรอมกนสองสถานขนไป

จะทำาใหเกดการสรางความถขนมาใหม เชน อาจจะมความถ ฮารมอนกท 2 ของ

ความถสถานท 1 ลบกบความถของสถานท 2 ทกำาลงสงออกอากาศและอาจ

กลายเปนความถใหมไปตรงกบความถของวทยการบนหรอวทยโทรทศน

7

สำาหรบการรบกวนอกสาเหตหนงทเกดจากการมอดเลตเกนนน เกดจาก

อตราทใชในการผสมคลนเสยงกบคลนพาหทเรยกวา มอดเลชนอนเดกซ มคาสง

เกนพกดจนเปนเหตใหเกดการแผกระจายคลนวทยทไมตองการ ออกมารบกวน

การรบฟงในชองสญญาณอน ซงในสภาวะปกตในการมอดเลตแบบ FM นความถ

มลจะเกดการเบยงเบน ซงมคามาตรฐานอยท 150 KHz หมายความวา ความถจะ

แกวงเพมขนหรอลดลงจากความถคลนพาห 75 kHz เชน เมอเราฟงสญญาณวทย

ทความถ 100 MHz แสดงวาความถจะแกวงอยระหวาง 99.925 - 100.075 MHz

เกรดเลกนาร

ทานทราบหรอไมวา พระบาทสมเดจพระเจาอยหวไดทรงคนพบ

ความจรงของการเกดสญญาณรบกวนอกลกษณะหนงดวยพระองคเอง

วา การรบกวนระหวางกน เนองจากการมอดเลตระหวางกนหรอ inter-

modulation นน มใชเกดจากสาระสำาคญทวา เกดจากกรณทมสถาน

สงวทยตงแตสองสถานขนไปอยในบรเวณเดยวกนและทำาการแผกระจาย

สงคลนวทยออกมาพรอม ๆ กนแลวเกดการผสมระหวางกนทำาใหเกด

คลนวทยขนาดความถใหมทเรยกวา “ความถฮารโมนค” เทานน แต

พระองคพบวาจะเกดขนอยางรนแรงในลกษณะคลนตรงเขาไปในขายของ

อกฝายหนงซงมความถปานกลางของภาคเครองรบเทากบผลตางระหวาง

ความถวทย หรอเทากบครงหนงของผลตางระหวางความถวทยทใชใน

การปฏบตงานของขายทงสอง แตเปนทนาแปลกใจเปนอยางยงวาตำารา

หรอบทความทางวชาการตงแตอดตมาจนถงปจจบนยงไมมเลมใดฉบบ

ใดกลาวถงผลการวเคราะหในลกษณะเดยวหรอคลายคลงกบทพระบาท

สมเดจพระเจาอยหวไดทรงพบเมอสามสบกวาปทแลวตามประเดนทได

กลาวไวขางตนแตอยางใด

(พลตำารวจตร สชาต เผอกสกนธ, 2554)

8

และหากเกดการมอดเลตเกน ความถเบยงเบนในสวนทเกนออกไปจะยงมลกษณะ

เปนสญญาณแบบ AM มากขนและทำาใหเกดการรบกวนในชองความถขางเคยงได

มากขน

สำาหรบขอกำาหนดการสงวทยชมชน คอ คลนความถแปลกปลอมตำากวา

ความแรงของคลนความถมล ซงวดไดทจดเดยวกนไมนอยกวา 45 dB ตามรป

(กำาลงสง 30 วตต)

แผนภาพท 3 คลนความถแปลกปลอมตำากวาความแรงของคลนความถมล

2.2 การแพรนอกแถบ หมายถง การแพรทขวตอของสายอากาศท

ความถวทย ใด ๆ ทอยนอกเหนอแถบความถทจำาเปน ในขณะทมการมอดเลต

ความถเสยงตามทกำาหนด โดยไมรวมถงการแพรแปลกปลอม โดยตองจำากดการ

แพรนอกแถบนใหอยในขอบเขตทกำาหนดไวในตารางขางลางน

9

Frequency relative to the centre

of the channel (kHz)

Relative level

(dBc)-๕๐๐ -๘๕-๓๐๐ -๘๕-๒๐๐ -๘๐-๑๐๐ ๐๑๐๐ ๐๒๐๐ -๘๐๓๐๐ -๘๕๕๐๐ -๘๕

แผนภาพท 4 การแพรนอกแถบ

ตารางท 1 แสดงขอบเขตของการแพรนอกแถบ

10

นอกจากน ยงมขอกำาหนดทางเทคนคทสำาคญอก 2 ขอ ไดแก คา

ผดพลาดทางความถ ซงหมายถง คาแตกตางระหวางความถคลนพาหในขณะท

ไมมการมอดเลตกบความถทระบของภาคเครองสงซงจะตองมคาไมเกน 2 kHz

และสดทายคอคาเบยงเบนทางความถ หมายถง คาแตกตางทมากทสดระหวาง

ความถขณะใดขณะหนง เมอมการมอดเลตกบความถคลนพาหในขณะทไมมการ

มอดเลตซงจะตองมคาไมเกน 75 kHz

เกรดเลกนาร

ทราบหรอไมวาพระบาทสมเดจพระเจาอยหวไดทรงพถพถนในการปรบ

จนความถและอตราผสมสญญาณของเครองรบ-สงวทยททรงใชงานเปน

อยางยง แมแตเครองตรวจวดความถวทยและเครองมอตรวจวดตาง ๆ

ททรงใชงานในการปรบจนของพระองคทานกจะตองมความละเอยด

เทยงตรงทสดดวยเชนกน วธการทดสอบอตราการผสมคลน จะทรง

ผวพระโอษฐ บางครงทรงเปลงพระสรเสยงยาว ๆ ผานไมโครโฟนของ

เครองสงวทยวา “อา ๆ ๆ ๆ……” ซงเปนวธการเดยวกบทชางวทยถอ

ปฏบตกนทวไป นอกจากนเครองอปกรณการสอสารตางๆ ทไดทรงมทรง

ใชนนเปนเครองทมมาตรฐานสงยง ซงนกวทยสอสารเมองไทยไดยอมรบ

และยกยองกนอยางเตมปากสนทใจวาเปน “Royal Standards”

(พลตำารวจตร สชาต เผอกสกนธ, 2554)

11

จากผงไดอะแกรมระบบของสถานสงสญญาณวทยระบบ FM ดงแสดง

ในภาพขางตนน ประกอบดวยสวนตาง ๆ ทมความจำาเปนตองใชงานรวมกน

เพอใหการสงสญญาณวทยของสถานในระบบ FM สามารถดำาเนนการไดอยางม

ประสทธภาพ โดยในสวนของแหลงกำาเนดเสยงและสอนน จะเปนอปกรณทถกตดตง

อยในสตดโอทงหมด ไดแก เครองเลนสอประเภทฮารดดสก เครองเลนดวด เครอง

บนทกเสยงระบบดจทล ไมโครโฟนระดบคณภาพ และทสำาคญคอ เครองผสม

สญญาณจากแหลงกำาเนดเสยงระบบดจทลเพอผสมสญญาณเสยงจากแหลงตาง ๆ

ใหเปนไปตามวตถประสงค จากนนจงยกระดบความแรงของสญญาณใหมระดบ

ทสงขนผานเครองขยายเสยงคณภาพด กอนสงตอไปยงเครองเขารหสสญญาณ

สเตอรโอ หรอบางครงอาจถกเรยกวาเครองผลตสญญาณสเตอรโอกได

เพอเปนการเพมประสทธภาพของสญญาณเสยงกอนสงตอไปยงเครอง

เขารหสสญญาณสเตอรโอ ในบางสถานทมความสามารถในการลงทนอาจจะไดรบคำา

แนะนำาใหจดการปรบแตงคณภาพของเสยงใหมคณภาพสงไดตงแตการเลอกใช

ไมโครโฟนทมคณภาพสงและอาจเพมเตมดวยเครองประมวลผลไมโครโฟน ซงใชใน

การควบคมคณภาพของเสยงทมลกษณะของทมาของเสยงทแตกตางกน เชน เสยง

พด เสยงรองเพลงในรปแบบตาง ๆ และทสำาคญจะใชในการควบคม

เทคโนโลยของเครองมอ/อปกรณทชวยในการจดการสถานวทยชมชน

แผนภาพท 5 ผงไดอะแกรมระบบของสถานสงสญญาณวทยระบบ FM

12

ในสวนสดทายของสถานสงสญญาณระบบ FM นนกคอ ระบบสงสญญาณ

ซงประกอบดวยเครองสงหรอเครองขยายกำาลงคลนวทย ซงมกมกำาลงสงสง อยางไร

กตามหากเครองขยายกำาลงดงกลาวมกำาลงสงสง อาจจำาเปนตองใชเครองขยายกำาลง

เพมอกหนงลำาดบสำาหรบใชในการขบหรอกระตนเครองขยายกำาลงภาคสดทายใหม

กำาลงสงออกไปตามทระบในขอกำาหนดทางเทคนคของเครองสง โดยรจกกนในชอ

วา เครองกระตนระบบเอฟเอม ซงมหนาทในการรบสญญาณเสยง ทผานการปรบ

แตงใหเปนสญญาณสเตอรโอแลว (รบสญญาณทเปนโมโนกได) มาผสมกบสญญาณ

คลนพาห ตามความถทกำาหนดหรอทใชในการสงออกอากาศ สวนอปกรณทสำาคญ

ทไมควรละเลย กคอ ตวกรองฮารมอนก ซงมกออกแบบเปนวงจรกรองผานความถตำา

เพอบงคบไมใหชวงของความถใชงานทมความถสงกวาทกำาหนดสามารถผานออก

ไปยงสายอากาศได

สำาหรบอปกรณสำาคญของระบบสงสญญาณกคอ สายอากาศ ซงทำาหนาท

เปลยนสญญาณทมการมอดเลตในระบบ FM และอยในรปของกระแสไฟฟาสลบให

เปนคลนแมเหลกไฟฟาหรอคลนวทยแลวสงออกอากาศไปในทศทางทตองการ แต

สวนใหญผออกแบบมกเลอกชนดของสายอากาศทมการแผกำาลงของคลนวทยทม

ลกษณะเปนแบบแผรอบตวในระนาบเดยว ดงแสดงในภาพเพอทจะไดสงสญญาณ

ออกไปเปนวงกวางในทศทางรศมของวงกลม

สญญาณรบกวนไดตงแตตนทาง เครองมออกชนดหนงทนยมใชในระบบสตดโอของ

สถานวทย FM เพอวตถประสงคในการควบคมระดบของสญญาณเสยง ควบคม

สญญาณรบกวน และสามารถควบคมการมอดเลตเกนในระบบ FM ไดเปนอยางด

นนคอ เครองจำากดการอดแอมปลจดของสญญาณ นอกจากนยงมเครองประมวล

ผลสญญาณเสยงระบบดจทล ทใชในการปรบแตงเสยงจากแหลงกำาเนดเสยงทก

ชนดทเราใชงานโดยใชเทคโนโลยดเอสพ และสามารถสรางสญญาณแบบมลตเพลกซ

เพอนำาไปใชงานตอไดทนท

13

อยางไรกตาม สถานวทยกระจายเสยงบางแหงทมพนทอยในแนวตะเขบ

ชายแดนของประเทศและมความจำาเปนตองสงคลนวทยเฉพาะภายในประเทศไทย

ไมตองการสงคลนออกไปดานหลง เนองจากเปนพนทของตางประเทศกสามารถเลอก

ชนดของสายอากาศทมการแผกำาลงของคลนวทยทมลกษณะเปนแบบทศทาง ดงแสดง

ในแผนภาพท 3 ซงสามารถควบคมทศทางโดยการหนทศทางดานทมการแผคลน

สงสดไปยงทศทางทตองการ

แผนภาพท 7 การแผกำาลงของคลนวทยทมลกษณะเปนแบบทศทาง(ทมา: http://csmaster.sxu.edu/doboikovitz/eportfolio/)

นอกจากน สงทมความสำาคญมากในเรองของการพจารณาเลอกใชสาย

อากาศกคอ การโพลาไรซของคลน ในทางธรรมชาตของคลนแมเหลกไฟฟาหรอ

แผนภาพท 6 การแผกำาลงของคลนวทยทมลกษณะเปนแบบแผรอบตวในระนาบเดยว

(ทมา: http://csmaster.sxu.edu/doboikovitz/eportfolio/)

14

อยางไรกตาม สายอากาศของสถานวทยทมกำาลงสงสง ๆ นนมกจะ

เลอกใชสายอากาศทมการโพลาไรซแบบวงกลม เนองจากในขณะทคลนมการเดน

ทางออกมาจากสายอากาศภาคสงของสถานวทย การโพลาไรซของคลนทเดนทางเขาหา

สายอากาศของเครองรบจะมลกษณะหมนเปนวงกลมคลายเขมนาฬกา (สามารถ

เลอกใหเปนแบบหมนตามเขมหรอทวนเขมนาฬกาได) และหากถาเราตองการรบ

สญญาณทมลกษณะเปนโพลาไรซแบบวงกลมใหมประสทธภาพสงสด เรากจะตอง

เลอกใชสายอากาศของเครองรบเปนแบบโพลาไรซวงกลมเชนเดยวกน อยางไรกตาม

ในโลกของความเปนจรงนนเครองรบวทยจำานวนมากทมการผลตออกมาจำาหนาย

ไมวาจะใชรบฟงทบานหรอในรถยนตกตามจะมการโพลาไรซของสายอากาศเปน

แบบเสนตรงเสมอ ซงอาจจะปรบทศทางใหอยในแนวตงหรอแนวนอนหรอแนวเอยง

ไดในลกษณะใดลกษณะหนงเทานน ดงนนโอกาสเฉลยของประสทธภาพจงเหลอ

เพยงครงเดยวเทานนเพราะโอกาสทโพลาไรซของสาย อากาศภาคสงจะหมนมาทำา

มมตรงกบการวางตวของสายอากาศภาครบของเราไดพอดนนจะเหลอโอกาสเพยง

ครงเดยว จงสงผลใหสามารถรบกำาลงจากคลนวทยไดเพยงครงเดยวเชนเดยวกน

วตถประสงคทสถานวทยทกำาลงสงสงเลอกใชสายอากาศภาคสงทมการโพลาไรซ

เปนแบบวงกลมกเพราะวาตองการชดเชยในกรณทตำาแหนงของสายอากาศภาครบ

ในขณะเคลอนท เชน ในรถยนต มการเปลยนแปลง

คลนวทยทถกสงออกไปจากสายอากาศของสถานวทยกระจายเสยงไมวาจะเปน

ระบบอะไรกตาม หากตองการใหสายอากาศของเครองรบวทยสามารถรบสญญาณ

ทมประสทธภาพสงสด จะตองใหการโพลาไรซของสายอากาศของเครองรบนอยในทศทาง

เดยวกบโพลาไรซของคลนทออกมาจากสายอากาศของสถานสง นนคอ หากการโพ

ลาไรซของคลนวทยเดนทางออกมาในลกษณะทเปนแนวตง การตดตงสายอากาศ

ของเครองรบกจะตองใหมทศทางอยในแนวตงเชนกน และในกรณทการโพลาไรซ

ของคลนเปนแนวนอน สายอากาศภาครบกจะตองถกวางใหอยในแนวนอนและม

ทศทางหนเขาหาสถานวทยนน

15

จากขอมลทงหมดน จะเหนวาผรบสญญาณทางบานจะรบสญญาณของ

ทานไดเพยงครงเดยว (เมอหกคาการสญเสยทเกดจากระยะทางแลว) บางครงอาจ

มความรสกวาเครองสงทมอย “สงไมออก” เมอใชกบสายอากาศแบบน กเลยจำา

ใจถกหลอกใหซอเครองสงใหมหรอนำาเครองสงไปดดแปลงเพอเพมกำาลงสงใหสงขน

เพอจะไดอดกำาลงสงใหกบสายอากาศสงทมโพลาไรซแบบวงกลมตามทไดรบการ

แนะนำามาอยางไมเหมาะสมกบบรบททเปนอย

ทศทางจากการเคลอนทบนภมประเทศทไมใชพนราบ ทำาใหมชวงจงหวะประจำาทเกด

การตรงกนของโพลาไรซอยางแนนอน ถงแมจะสามารถรบกำาลงงานไดเพยงครงเดยว

แตกถอวามากพอ เพราะกำาลงสงจากสถานสงคลนวทยตนทางมกำาลงสงสงตนเอา

ไวแลว ซงผดกบสถานวทยชมชนของบานเราซงมกเลอกใชแตสายอากาศทมการโพลาไรซ

แบบวงกลมทงทกำาลงสงของเครองสงทถกกำาหนดใหใชไดไมเกน 30 วตต ซงวดขณะ

ทตอโหลดเทยม หรออาจวดทขวของสายอากาศ

16

รายการอางอง

คณะกรรมการรณรงคเพอการปฏรปสอ (คปส.). (2552). คมอกฎหมายวทย

ชมชน. 42 - 43

คณะอนกรรมการวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน. หลกเกณฑและวธการ

ออกใบอนญาตประกอบกจการบรการชมชนชวคราว. คณะกรรมการ

กจการโทรคมนาคมแหงชาต. ภาคผนวก ข.

หนงสอพมพสอสาร. (2006). คลนวทยสถานวทยชมชนรบกวนคลนวทยการบน.

วารสาร Safety Information. Royal Thai Air Force. 12(79): 1 – 2

รงสรรค วงศสรรค .(2552). วศวกรรมสายอากาศ. มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร.

พมพครงท 2. นครราชสมา. 97 – 103

พลตำารวจตร สชาต เผอกสกนธ. (2554). วธการบรหารความถวทยของพระบาท

สมเดจพระเจาอยหว. [ออนไลน]. ไดจาก: http://www.hs5ap14535.

ob.tc/hs1%20radio1.html

Diana, P. (2009). ภาพแบบรปการแผกระจายกำาลงของสายอากาศจากเวบไซต

[Online]. Available: http://csmaster.sxu.edu/doboikovitz/eportfolio/

17