เอกสารประกอบการสอน ·...

เอกสารประกอบการสอน วชางานเชอมและโลหะแผนเบองตน รหสวชา 2100 - 1005

หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ พทธศกราช 2556

นายเชาวลต ราชแกว ต าแหนงคร วทยฐานะครช านาญการ

สาขาวชาชางเชอมโลหะ วทยาลยเทคนคเลย ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา

กระทรวงศกษาธการ

แผนการจดการเรยนรท 1

รหสวชา 2100 - 1005 ชอวชา งานเชอมและโลหะแผนเบองตน สอนครงท 1

ชอหนวย ความปลอดภยในงานเชอม จ านวน 4 ชวโมง

*******************************************************************************************

เนอหาสาระ

1. ความปลอดภยในการเชอมอารก

2. ความปลอดภยในการเชอมแกสและการตดโลหะดวยแกส

3. อนตรายทเกดจากการใชเครองมอและขอควรระวง

สาระส าคญ

ความปลอดภย (Safety) หมายถง การท างานทปราศจากอบตเหต ไมวาจะเปนอบตเหต

ทเกดจากเครองมอ เครองจกร อปกรณ และสภาพแวดลอมของการท างาน อบตเหต (Accident)

จงเปนเรองทเกดขนโดยไมคาดคด มความหมายตรงกนขามกบความปลอดภย คอถาโรงงาน หรอ

สถานประกอบการใดมความปลอดภยรอยเปอรเซนต แสดงวาไมมอบตเหตเลย กอนทจะท าการ

เชอมและตดโลหะดวยแกส จะตองพจารณาเลอกอปกรณและเสอผาส าหรบปองกนอนตราย เพอให

การท างานเปนไปอยางปลอดภย อนตรายทเกดจากการใชเครองมอเกดจากตวผปฏบตงานเองหรอ

ตวของชางเอง ซงเปนสาเหตของปญหา เชน ปญหาดานสขภาพ ไมสบาย เหนอย พกผอนไม

เพยงพอ หรอปญหาทางดานจตใจ เชน ความเครยด ไมใสใจกบการท างาน หรอใชเครองมอชาง

ในทางทผดวธ

จดประสงคการเรยน

จดประสงคทวไป

1. นกเรยนมความรความเขาใจเกยวกบความปลอดภยในการเชอมอารกไดถกตอง

2. นกเรยนมความรความเขาใจเกยวกบความปลอดภยในการเชอมแกสและการตดโลหะดวย

แกสไดถกตอง

3. นกเรยนมความรความเขาใจเกยวกบอนตรายทเกดจากการใชเครองมอและขอควรระวง

ไดถกตอง

จดประสงคเชงพฤตกรรม

1. ดานความร (K)

1.1 นกเรยนอธบายความปลอดภยในการเชอมอารกได

1.2 นกเรยนอธบายความปลอดภยในการเชอมแกสและการตดโลหะดวยแกสได

1.3 นกเรยนอธบายอนตรายทเกดจากการใชเครองมอและขอควรระวงได

2. ดานทกษะ (S)

2.1 นกเรยนมความรและทกษะดานความปลอดภยในการเชอมอารกไดถกตอง

2.2 นกเรยนมความรและทกษะดานความปลอดภยในการเชอมแกสและการตดโลหะดวย

แกสไดถกตอง

2.3 นกเรยนมความรและทกษะดานอนตรายทเกดจากการใชเครองมอและขอควรระวง

ไดถกตอง

3. ดานคณลกษณะอนพงประสงค (A)

3.1 เขาเรยนตรงตามเวลา

3.2 แตงกายตามระเบยบสถานศกษา

3.3 ความมนใจในการท างาน

3.4 ความกระตอรอรนในการท างาน

3.5 มน าใจชวยเหลอผอน

กจกรรมการเรยนการสอน

1. นกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยน

ขนน าเขาสบทเรยน

1. แจงจดประสงคการเรยนร เรองความปลอดภยในงานเชอม

2. ครน าเขาสบทเรยนโดยครพดถงเนอหาโดยรวมของความปลอดภยในงานเชอม และครตง

ค าถามเพอใหนกเรยนรวมกนอภปราย จากประสบการณ ทเคยไดพบเหนตวอยางค าถาม เชน

2.1 ความปลอดภยในงานเชอม ทนกเรยนพบมอะไรบาง

2.2 ใหนกเรยนยกตวอยางความปลอดภยในงานเชอม

ขนสอน/ประกอบกจกรรม

1. ครอธบายเนอหาโดยใชสอ Power Point สอของจรง สอวดทศน สอนประกอบ

การบรรยายเพอใหนกเรยนเขาใจเนอหาสาระของการเรยนรเรอง

1.1 ความปลอดภยในการเชอมอารก

1.2 ความปลอดภยในการเชอมแกสและการตดโลหะดวยแกส

1.3 อนตรายทเกดจากการใชเครองมอและขอควรระวง

1.4 นกเรยนปฏบตงานตามใบมอบงานและใบงาน เรองความปลอดภยในงานเชอม โดย

ครอธบายวธการปฏบตงานตามใบงาน กอนใหนกเรยนปฏบตงานแลวสงเกตการปฏบตงานและ

ควบคมดแลอยางใกลชด

ขนสรป

1. ครอธบายสรปเนอหาเรองความปลอดภยในงานเชอม และสรปผลการปฏบตงานตามใบ

มอบงานและเสนอแนะการแกปญหาในการปฏบตงาน

2. นกเรยนท าแบบฝกหด เรองความปลอดภยในงานเชอม จากนนครและนกเรยนรวมกน

เฉลย ตรวจค าตอบเพอประเมนผลการเรยน

3. ท าแบบทดสอบหลงเรยน

4. ตรวจประเมนใบมอบงาน สรปผลการตรวจใหนกเรยนทราบ

สอการเรยนการสอน

สอสงพมพ

1. เอกสารประกอบการสอนวชางานเชอมและโลหะแผนเบองตน

2. แบบฝกหด พรอมเฉลย

3. แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยน พรอมเฉลย

สอโสตทศนปกรณ

1. สอ Power Point ประกอบการสอน เรองความปลอดภยในงานเชอม

2. เครองคอมพวเตอร

3. สอของจรง

4. เครองโปรเจคเตอร พรอมจอ

5. วดทศนความปลอดภยในงานเชอม

การวดผลและประเมนผล

1. คะแนนจากการอภปรายประเมนผลการปฏบตงาน เรองความปลอดภยในงานเชอม

2. คะแนนจากแบบฝกหดหนวยท 1 เรองความปลอดภยในงานเชอม

3. คะแนนจากแบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยนหนวยท 1 เรองความปลอดภยในงานเชอม

4. คะแนนจากแบบประเมนผลใบงาน เรองความปลอดภยในงานเชอม

5. คะแนนจากแบบสงเกตพฤตกรรมระหวางการเรยนและการปฏบตงาน

แหลงการเรยนรเพมเตม

1. หองสมด

2. สถานประกอบการ

3. ขอมลจากอนเทอรเนต

4. เอกสารวารสารเกยวกบความปลอดภยในงานเชอม

กจกรรมเสนอแนะ

1. นกเรยนศกษาเพมเตมจากเอกสารขอมลเกยวกบความปลอดภยในงานเชอม

2. นกเรยนสบคนขอมลเพมเตม หรอทบทวนเนอหาจากเวบไซตทหองศนยขอมล

คอมพวเตอรในเวลาวาง เรองความปลอดภยในงานเชอม

แบบทดสอบกอนเรยน

หนวยท 1 เรองความปลอดภยในงานเชอม

*******************************************************************************************

ค าชแจง ใหนกเรยนท าเครองหมายกากบาท (X) ลงในกระดาษค าตอบ ก , ข , ค และ ง

ทเปนค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว

1. ค าวา Safety มความหมายตรงกบขอใด

ก. การท างานทปราศจากอบตเหต

ข. การท างานทกอใหเกดอบตเหต

ค. เรองทเกดขนโดยไมคาดคด

ง. การรกษาความปลอดภย

2. ขอใดคออนตรายจากการเชอมอารก เมอใชเครองเชอมโดยทฉนวนหมสายไฟช ารด

ก. ชนงานหลอมละลายไมสมบรณ

ข. เกดความรอน,เพลงไหม

ค. ไฟชอตผปฏบตงาน

ง. เกดการระเบดขณะเชอม

3. ขอใดคออนตรายจากการเชอมอารก เมอใชเครองเชอมโดยทไมมสายกราวดลงดน

4. ขอใดคออปกรณทท าหนาทเปนสายไฟตอระหวางชนงานกบเครองเชอม เพอใหกระแสเชอมไหล

ครบวงจร

ก. ฉนวนหมสายไฟ

ข. สายกราวดลงดน

ค. สายดนเชอม

ง. สายเชอม

5. อปกรณปองกนอนตรายจากการเชอมอารกขอใด ทสามารถปองกนใบหนาและมอหนงขางของ

ชางเชอมได

ก. เอยมหนง

ข. แวนตาเชอม

ค. หนากากเชอมแบบสวมศรษะ

ง. หนากากเชอมแบบมอถอ

6. แกสทกอใหเกดอนตรายจากการระเบดในงานเชอมและตดโลหะดวยแกสคอขอใด

ก. ออกซเจนกบอะเซทลน

ข. ออกซเจนกบไฮโดรเจน

ค. ออกซเจนกบแกสโซฮอล

ง. ออกซเจนกบคารบอนไดออกไซด

7. หวคอนดานเรยวแหลมของคอนเคาะสแลก มไวเพออะไร

ก. ใชเจาะเพอใหสแลกแตกตว

ข. ใชเพอสรางหลมบอกต าแหนงเชอม

ค. ใชเคาะสแลกในพนททวไป

ง. ใชท าความสะอาดสแลกทอยในซอกเลก

8. แผนปองกนอนตรายทครอบใบหนเจยระไน ของเครองเจยระไนมอ เรยกวา

ก. Disk Safety

ข. Safety Disk

ค. Guard Disk

ง. Disk Guard

9. เพอปองกนลอหนเจยระไนดดชนงานไปในรองและเกดอนตราย ตองปรบระยะหางของแทนวาง

ชนงานเจยระไน ทเทาใด

ก. ไมเกน 2 มม.

ข. ไมนอยกวา 2 มม.

ค. ไมเกน 5 มม.

ง. ไมนอยกวา 5 มม.

10. เครองหมายสญลกษณความปลอดภย สใด หมายถง เครองหมายบงคบ ขอบงคบใหปฏบต

ตามหรอพงระมดระวงเปนพเศษ

ก. สเขยว

ข. สเหลอง

ค. สน าเงน

ง. สแดง

บตรบนทกกจกรรม

แบบทดสอบกอนเรยน

*******************************************************************************************

กระดาษค าตอบ แบบทดสอบกอนเรยน ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

สรปคะแนนสอบกอนเรยน

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน

*******************************************************************************************

เฉลยขอท 1 เฉลยขอท 2 เฉลยขอท 3 เฉลยขอท 4 เฉลยขอท 5 ตอบ ก. ตอบ ข. ตอบ ค. ตอบ ค. ตอบ ง.

เฉลยขอท 6 เฉลยขอท 7 เฉลยขอท 8 เฉลยขอท 9 เฉลยขอท 10 ตอบ ก. ตอบ ง. ตอบ ง. ตอบ ก. ตอบ ค.

ใบความร

*******************************************************************************************

ความปลอดภย (Safety) หมายถง การท างานทปราศจากอบตเหต ไมวาจะเปน

อบตเหตทเกดจากเครองมอ เครองจกร อปกรณ และสภาพแวดลอมของการท างาน อบตเหต

(Accident) จงเปนเรองทเกดขนโดยไมคาดคด มความหมายตรงกนขามกบความปลอดภย คอถา

โรงงาน หรอสถานประกอบการใดมความปลอดภยรอยเปอรเซนต แสดงวาไมมอบตเหตเลย

1 ความปลอดภยในการเชอมอารก (Arc Welding)

การเชอมแบบหลอมละลาย (Fusion Welding) การเชอมแบบหลอมละลาย เปน

กระบวนการเชอมทใหความรอนแกของโลหะงานใหหลอมละลายตดกน หรอใหความรอนแกขอบ

งานหลอมละลายแลว จงเตมลวดเตมลงไปในขอบงานทหลอมละลายอยจนเตมเปนแนวเชอม การ

หลอมละลายโลหะทงเหลกกลาและเหลกกลาผสม ซงตองใชความรอนทสงกวาจดหลอมละลายของ

โลหะทมาเชอมตอกน แหลงพลงงานความรอนทสงนนอาจกอใหเกดอนตรายได

สามารถระบถงอนตราย การปองกนทอาจเกดจากการใชเครองมอและอปกรณการเชอม

แบบหลอมละลาย ไดดงน

1.1 อปกรณการเชอมแบบหลอมละลาย ไดแก เครองเชอม ท าหนาทแปลงไฟฟาแรงดน

สงเปนไฟฟาแรงดนต า แตมกระแสเชอมสง เครองเชอมมอยหลายชนด เชน เครองเชอม

กระแสตรง เครองเชอมแบบหมอแปลง เครองเชอมแบบเรยงกระแส ซงเครองเชอมแตละชนด

แรงดนไฟฟาวงจรเปดระหวาง 50 - 100 โวลต และกระแสเชอมสงจนถง 500 แอมป วงจรไฟฟา

ของเครองเชอมจะมไฟฟาสลบแรงดนสงปอนเขาหมอแปลงดานขดลวดปฐมภม (Primary) และจาย

กระแสไฟเชอมออกดานขดลวดทตยภม (Secondary) พรอมกบมอปกรณปรบเพมลด ขนาด

กระแสเชอมออกไปใชใหเหมาะสมกบขนาดลวดเชอมทใช

รปท 1.1 แสดงลกษณะเครองเชอมอารกแบบหลอมละลาย

ทมา : https://www.cccme.org.cn

รปท 1.2 แสดงการใชงานเครองเชอมกระแสสลบ

ทมา : https://www.ppeinter.com

1.2 อนตรายจากการใชเครองเชอมอารก พอสรปไดดงตารางท 1.1 ซงจะตองท าความ

เขาใจอยางถองแท โดยดจากวงจรของการเชอมอารกโลหะแบบหลอมละลาย ไดแบงวงจรการเชอม

ออกเปนออกเปน 2 สวนดงน

1.2.1 วงจรกระแสไฟฟาเขาเครองเชอมทมแรงดงไฟฟาสง ซงการตดตงและการ

บ ารงรกษาตองกระท าโดยชางไฟฟาทมความช านาญ

ปลกไฟ

เครองเชอม

คมจบลวดเชอม

คมจบสายดน

1.2.2 วงจรทกระแสไฟเชอมออกจากเครองเชอมเพอน าไปเชอม เปนกระแสไฟเชอมท

แรงดนไฟฟาต า การปรบตงกระท าโดยชางเชอม เพอใหเหมาะสมกบการน าไปใชงานเชอม

ตารางท 1.1 อนตรายทเกดจากการเชอมอารก

วงจรกระเขาเครองเชอม - แรงดนไฟฟาสง ขอผดพลาด อนตราย

1. ฉนวนหมสายไฟช ารด เพลงไหม - สญเสยชวตและทรพยสน 2. ฟวสขนาดใหญเกนไป ความรอนสง - เกดการสญเสยกบอปกรณและเพลงไหม 3. สายกราวดลงดนไมเหมาะสม

ไฟชอต - ถาความเสยหายขยายเพม เกดแผลไหมอยางรนแรงและสญเสยชวต

วงจรกระแสทจายออกจากเครอง - แรงดนไฟฟาต า ขอผดพลาด อนตราย

1. ไมมสายกราวดลงดน ไฟชอต - ถาความเสยหายขยายเพม เกดแผลไฟไหมอยางรนแรง และสญเสยชวต

2. สายเชอมฉนวนเลกเกนไป เกดอารกระหวางสายเชอมกบโลหะทสายดนเชอมตอถง และอาจเกดเพลงไหมได

3. สายเชอมขนาดเลกเกนไป เกดความรอนสงทสายเชอมและอาจเกดเพลงไหมได 4. ขอตอสายไมด เกดความรอนสง - เกดแผลไหมรนแรง และอาจเกดเพลงไหมได 5. สายดนเชอมไมเหมาะสม เกดการสญเสยกระแสไฟฟา - เกดความรอนสง - อาจเกด

เพลงไหมได

1.2.3 จากอนตรายทอาจเกดจากการใชเครองเชอม และอปกรณไฟฟาจะตองปองกนให

เกดขนโดยปฏบตดงน

1.2.3.1 ตองใหเครองมอและอปกรณไฟฟาตอผานสวตชตดไฟ เพอใหแยกจาก

สายไฟฟาเมนทจายไฟเขาเครอง ต าแหนงของสวตชตดไฟตองตดตงใหสามารถใชงาน ไดสะดวก

ตลอดเวลาเมอเกดเหตฉกเฉน

1.2.3.2 สายไฟฟาแรงดนสงทตอเขาเครองเชอม ควรมทอรอยสายไฟเพอปองกนความ

เสยหายจากการทบหรอกระแทกดวยสงของ และควรมฉนวนหมทหนาพอทใชกบไฟฟาแรงดนสง

1.2.3.3 ตองแนใจวาฉนวนหมสายไฟฟาไมช ารด และทก ๆ ขอตอสายไฟฟาตอง

สมบรณ และไมช ารด แตถาไมแนใจไมควรเปดเครองใชงาน ควรใหชางไฟฟาทมความช านาญ

ตรวจสอบกอน

1.2.3.4 ตองแนใจวาทกอปกรณไดตอสายกราวดลงดนทมขนาดเหมาะสมแลว

1.2.3.5 เครองเชอมตองมสวตชปด - เปด เมอเกดปญหาจะสามารถปดไดทนท

โดยไมตองปดสวตชตดตอนในโรงงาน

1.2.3.6 ตองแนใจวาวงจรเชอมทออกจากเครองเชอมมขนาดของสายเชอม สายดน

และขอตอตาง ๆ สมบรณและเหมาะสมกบขนาดกระแสเชอมทใชเชอม

1.3 วงจรเชอมทตอออกจากเครองเชอม โดยชางเชอมจะเปนผตดตงใหเหมาะสมกบงาน

เชอมซงประกอบดวยการตอทส าคญในทก ๆ วงจรเชอม 4 สวน คอ

1.3.1 สายเชอม ส าหรบใหกระแสเชอมระหวางชนงานเชอมกบเครองเชอมไปยงหวจบ

ลวดเชอม (Electrode Holder)

1.3.2 สายดนเชอม เปนสายไฟตอระหวางชนงานกบเครองเชอม เพอใหกระแสเชอมไหล

1.3.3 สายกราวดลงดน เปนสงจ าเปนทจะตองตอสายกราวดลงดนจากโลหะงาน โลหะ

ตวน าอน ๆ และโครงสรางโลหะ

1.3.4 การเลอกใชและการดและรกษาสายเชอมเปนสงจ าเปนในเรองความปลอดภย ซง

หลายคนมกจะละเลยในเรองนไป จงท าใหเกดปญหาขนได ขอบกพรองทมกเกดขน ไดแก

1.3.4.1 ขอตอสายไฟไมด ท าใหกระแสไฟฟาไหลผานไมสะดวก จงเกดความตานทาน

และความรอนขนทขอตอ อาจเปนเหตใหเกดการลกไหมขนได และยงเปนการสนเปลองพลงงาน

ไฟฟาโดยใชเหต

1.3.4.2 ใชสายเชอมยาวเกนความจ าเปน ท าใหเกดแรงดนไฟฟาตกครอมสง

ในสายเชอม

1.3.4.3 ฉนวนหมสายไฟช ารด อาจท าใหเกดไฟฟาดดผปฏบตงานไดและเมอสายไฟ

ฉนวนหมช ารดสมผสกบโลหะเมอครบวงจร ไฟฟาจะเกดการอารกขน และอาจท าใหเกดการลกไหม

สายไฟฟาตอเขาเครองเชอม ทตอกระแสไฟฟาแรงดนสง จากแหลงจายไฟฟาไปยงเครอง

เชอม ประกอบดวยไฟฟาขนาดเสนเลกทหมดวยฉนวนจ านวน 3 - 4 เสน สวนสายเชอม

ประกอบดวยเสนทองแดงขนาดเลกจ านวนมากรวมกน แลวพนรอบดวยกระดาษและหมฉนวนยาง

อกทหนง เพอใหสามารถรบกระแสเชอมจ านวนมากและโคงงอได

รปท 1.3 แสดงลกษณะสายไฟและทยดสายดน

ทมา : เชาวลต ราชแกว : 2560

รปท 1.4 แสดงลกษณะแตกตางระหวางสายไฟฟาตอเขาเครองเชอมกบสายเชอม

1.4 หวจบลวดเชอม (Electrode holders)

หวจบลวดเชอมจะตอแนนไวกบสายเชอม เพอใหกระแสเชอมไหลผานไดสะดวก และ

หวจบลวดเชอมจะตองมขนาดเหมาะสมกระแสเชอมทใช ถาหากขนาดเลกไปจะกอใหเกดความรอน

สงทหวจบลวดเชอม หวจบลวดเชอมมใหเลอกใชหลายแบบ ไดแก แบบมฉนวนหมบางสวนและ

มฉนวนหมเตม

1.4.1 หวจบลวดเชอมแบบมฉนวนหมบางสวน ทดามมอจบท าดวยฉนวนกนไฟฟาและ

ความรอน และยงเปนวสดทไมตดไฟอกดวย ระหวางดามมอจบกบปากจบลวดเชอมจะมแผนกน

ความรอนไมใหโดนมอของชางเชอม และปองกนไมใหมอชางเชอมลนไปจบทปากจบลวดเชอม

ซงปากจบลวดเชอมท าดวยโลหะตวน าไฟฟาและไมมฉนวนหม อาจเกดอนตรายจากไฟฟาดดได

ในขณะเดยวกนแผนกนยงท าหนาทเปนตวรองรบไมใหปากจบลวดเชอมสมผสหรอซอตกบโลหะงาน

เมอวางหวจบลวดเชอมบนโลหะงานทเชอมกบสายดน

1.4.2 หวจบลวดเชอมแบบมฉนวนหมเตม เปนหวจบลวดเชอมทสมบรณแบบมฉนวนหม

ไวทกสวน ยกเวนทปากจบลวดเชอมเปนสวนนอยเทานนทไมมฉนวนหม การใชหวจบลวดเชอม

นอกจากจะเลอกใหเหมาะสมกบกระแสเชอม จะตองดแลอยาใหฉนวนหมช ารด เพราะอาจเกดการ

รวไหลของกระแสเชอม และเกดอนตรายกบชางเชอมได

แบบมฉนวนหมเตม แบบมฉนวนหมบางสวน

รปท 1.5 แสดงลกษณะหวจบลวดเชอม

ทมา : https://www.mscdirect.com

1.5 เครองเชอมแบบเครองยนตขบ

เครองเชอมแบบเครองยนตขบ เหมาะส าหรบใชเชอมงานในสนามหรอสถานททไมมระบบ

ไฟฟาไวให ถงแมวาเครองเชอมจะไมมระบบไฟฟาแรงสง แตอาจกอใหเกดอนตรายจากการใช

อปกรณของเครองเชอม ไดแก

1.5.1 ถงน ามนเชอเพลงของเครองยนต

1.5.2 ควนไอเสยจากเครองยนต โดยเฉพาะการใชงานอยในสถานททไมมอากาศถายเท

จะตองจดหาอปกรณระบายอากาศ เพอใหอากาศถายเทออกจากสถานทท างาน

1.5.3 เสยงดงจากเครองยนต

1.5.4. การหมนของชนสวนในเครองเชอมและเครองยนต อาจกอใหเกดอนตรายขนได

รปท 1.6 แสดงลกษณะเครองเชอมแบบเครองยนตขบกระแสตรง สามารถเคลอนทได

ทมา : https://www.diytrade.com

รปท 1.7 แสดงลกษณะหนากากเชอมส าหรบปองกนอนตรายตอตาและศรษะ

ทมา : https://www.sgb.co.th

1.6 การปองกนอนตรายจากการเชอมอารก

1.6.1 การปองกนอนตรายศรษะและตา ในการเชอมอารกไฟฟาจะกอใหเกดรงส สะเกด

เชอมกระเดนและสแลกรอน ซงเปนอนตรายตอชางเชอม ดงนนชางเชอมจะตองเลอกใชหนากาก

เชอมทมทงแบบสวมศรษะและแบบมอถอ ส าหรบปองกนอนตรายดงกลาว หนากากเชอมแบบ

มอถอใชในการปองกนหนาและมอชางเชอมหนงขาง หนากากเชอมท าดวยวสดฉนวนไฟฟาและความ

รอน สวนดามมอจบอาจอยนอกตวหนากากเชอม หรออยภายในหนากากเชอม เพอปองกนมอของ

ชางเชอมจากความรอนและรงสเชอม

หนากากแบบสวมศรษะ จะมแถบรดส าหรบสวมศรษะของชางเชอม และสามารถปรบ

ขนาดใหเหมาะสมกบขนาดศรษะชางเชอม แถบรดจะตองเปนฉนวนไฟฟาและไมดดซบความชนท

เกดจากเหงอของชางเชอม เพราะถาดดซบความชนแลวจะท าใหแถบรดกลายเปนตวน าไฟฟ า

หนากากเชอมแบบสวมศรษะไดออกแบบใหมจดหมนเพอปรบต าแหนงของหนากาก คอ

1.6.1.1 ต าแหนงต า คอใหหนากากปดหนาชางเชอม ใชในขณะเชอม

1.6.1.2 ต าแหนงยกขน คอเปดหนากากขนใหพนหนาชางเชอม ใชในการดงานเชอม

เมอยงไมไดอารกชนงาน

ชางเชอมมกเลอกใชหนากากเชอมแบบมอถอท าการเชอมงานเลก ๆ นอย ๆ สวนหนากาก

เชอมแบบสวมศรษะจะใหการปองกนทด และมอทงสองของชางเชอมอสระสามารถทจะจบถอ

สงอนได

รงสอารกทเกดจากการเชอมอารกไฟฟา ดวยกระแสตรงหรอกระแสสลบ มผลทกอใหเกด

อนตรายคลายกน รงสอนฟราเรดเมอถกหนาและตาชางเชอม จงท าใหเกดความรอนและเปน

อนตรายตอตา ถาชางเชอมหรอผรวมงานไดรบรงสอลตราไวโอเลตทรนแรง จะมผลคลายกบถกแดด

เผาบนผวหนง และเปนอนตรายตอตา สวนแสงทมองเหน ถาไดรบมากจะท าใหตาพรามองไมเหน

ชวขณะ และไดรบจ านวนนอยจะกอใหเกดอาการเพลยของตาและปวดศรษะ การปองกนอนตราย

จากรงสกระท าไดโดยมองผานเลนสกรองแสงทตดไวกบหนากากเชอม การเลอกความเขมของขนาด

เลนสกรองแสงตองใหเหมาะสมกบแหลงรงสทเกด เชน การเชอมอารก การเชอมแกส หรอการตด

โลหะ เปนตน

การก าจดสแลกออกหลงจากแนวเชอมเสรจ มกจะกอใหเกดอนตรายขนกบหนาและตา

ของผปฏบตงาน เนองจากสแลกรอนและแขงมกจะกระเดนระหวางการเคาะออก ขอแนะน าควร

สวมแวนตาปองกนสแลกกระเดนเขามา หรออาจใชหนากากเชอมทสามารถเปดเลนสกรองแสงขนได

การใชแวนตาหรอหนากากกนสแลกกระเดน ควรใชกระจกชนดไมแตกละเอยด (Shatterproof)

ถาหากเกดอบตเหตขนกระจกจะไดไมบาดตา

1.6.2 การปองกนรางกาย จากรปท 1.8 ชางเชอมทสวมใสชดปองกนอนตรายทสมบรณ

เพอปองกนอนตรายทเกดจากรงสอารกและสะเกดเชอมกระเดน ซงประกอบดวยอปกรณทจ าเปน

เชน เอยมทท าดวยหนง ในการตดและการเซาะรองดวยการอารกไฟฟาจะเกดสะเกดเชอมกระเดน

มากกวาการเชอมโดยทวไป ชางเชอมจะใชเอยมหนงสวมใสทบบนเสอผาทไมสามารถปองกนการตด

ไฟได เพอปองกนสะเกดเชอมกระเดนใสล าตว และขาของชางเชอม

หนากากเชอม

รปท 1.8 แสดงลกษณะชดปองกนอนตรายชางเชอม

1.7 ฉากกนรงสอารก

ผทท างานในบรเวณเชอมหรอผทท างานขางเคยงกบชางเชอม จะไดรบรงสและแสงจาก

การอารกอยประจ า ท าใหการท างานไมสะดวกสบาย หรอแมแตจะท างานในระยะทไกลจากการ

อารกหลาย ๆ เมตร เปนเวลา 2 - 3 วนาท กสามารถท าใหตาเคองได ตาทรบรงสอารกจะไมเหน

ผลทนททนใด แตจะแสดงผลออกมาหลงจากไดรบรงส 4 - 12 ชวโมง โดยปกตจะเกดขนในตอน

กลางคนเมอตนนอน ซงมอาการเจบแสบตาเหมอนเมดทรายอยในตาและมน าตาไหล อาการท

เกดขนทรมานมาก ไมสามารถลมตาได ดงนนในบรเวณทท าการอารกในแตละทมการท างานรวมกน

กบผอน ควรใชฉากกนรงสและอารกไมใหไปรบกวนผอน ผนงโรงงานเชอม หรอหองเชอมควรทา

ดวยสทดดซบแสงและมการสะทอนแสงต า โดยเฉพาะสด าไมควรใช

ผทไดรบแสงวาบจากการอารก และมอาการเคองตา สามารถบรรเทาใหอาการทจะ

เกดขนนอยลง โดยใชโลชนหยอดตาทนททนใด ซงสามารถหาไดจากชดปฐมพยาบาลเบองตน จาก

ประสบการณทเกดขน เมอไดรบรงสอารกและเกดอาการตาเจบอยางรนแรง ตอไปจะตองมความ

ระมดระวงและปองกนอยางด เพอจะไมใหเกดขนอก

ถงมอหนง

รองเทาบทนรภย

ชดเอยมหนง

รปท 1.9 แสดงลกษณะหองเชอมทมฉากกนรงสจากการอารกและปลองดดควนเชอม

ทมา : https://www.steelguardsafety.com

1.7.1 การปองกนอนตรายจากไฟไหม ในงานเชอมและงานตดมบอยครงทท าใหเกดเพลง

ไหม และสรางความเสยหายใหแกชวตและทรพยสนมากมาย ซงตนเหตทกอใหเกดเพลงไหมหลาย

สาเหตและชางเชอมมกจะมองขาม เชน โลหะรอนเมอสมผสกบวสดตดไฟจะท าใหเกดการลกไหม

ขนได ดงนนชางเชอมไมควรโยนวสดทก าลงรอน เชน โลหะรอน เศษปลายลวดเชอม ใสลงในถง

ขยะรวมกบวสดอน เพราะในถงขยะอาจมเศษผาและเศษกระดาษอย อาจท าใหเกดการลกไหม ได

เศษปลายลวดเชอมรอน ควรจดหากระบอกเกบใหเปนท ไมควรโยนทงไวบนพน เพราะท าใหเกด

อนตรายจากการทมแทงทะลพนรองเทาได หรออาจท าใหเกดการลนลมเมอเหยยบบนเศษปลาย

ลวดเชอม เนองจากเศษปลายลวดเชอมกลมและกลงบนพน ในกรณทพนบรเวณทท างานปดวยไม

หรอยาง เมอทงเศษปลายลวดเชอมรอนลงไปจะท าใหพนเปนรอยไหม หรออาจเกดการลกไหมได

ในบรเวณทท าการเชอมหรอตดโลหะทอยเหนอพนทท าดวยวสดทสามารถตดไฟไดจะตอง

หาทก าบงหรอรองรบสะเกดไฟหรอสะเกดโลหะรอนไมใหหลนลงพน ในขณะเดยวกนจะตองมคน

คอยเฝาดแลเพลงพรอมกบเตรยมอปกรณดบเพลงไวดวย ถาหากเกดเพลงลกไหมจะไดดบไดทน

เหตการณ

การเชอมในบรเวณทอาจเกดการลกไหมของเชอเพลงได โดยท าทรองรบสะเกดเชอมไมให

ตกลงบนพน และบคคลเตรยมอปกรณดบเพลงไว หากเกดเพลงไหมจะไดดบไดทน

รปท 1.10 แสดงลกษณะการปองกนลกไฟกระเดนจากดานบน

ทมา : https://www.shutterstock.com

เมอท าการตดแผนเหลกกลาละมนหนา 10 มม. สงจากพน 1.8 เมตร การตดใชแรงดน

ออกซเจน 25 ปอนด/ตารางนว สะเกดโลหะจะกระเดนไหล 9 ฟต เมอเพมแรงดนออกซเจน

สงขนเปน 65 ปอนด/ตารางนว สะเกดโลหะจะกระเดนไปไกล 17 ฟต จะเหนวาการใชแรงดน

ออกซเจนเพมขน สะเกดโลหะรอนจะยงกระเดนไกลขน

1.7.2 การปองกนอนตรายจากควนเชอม จากการเชอมไฟฟาดวยลวดเชอมหมฟลกซจะ

กอใหเกดความร าคาญและอนตรายตอสขภาพของชางเชอมมากมาย อนเนองมาจากควนและแกส -

พษทเกดจากการหลอมละลายโลหะงานและลวดเชอม จงเปนความจ าเปนทจะตองระบายอากาศทม

ควนและแกสพษทปะปนอย ออกจากบรเวณเชอมเพอใหอากาศทบรสทธเขามาแทนและยงชวยลด

อณหภมในบรเวณเชอมลงอกดวย

รปท 1.11 แสดงลกษณะเครองดดควนแบบเคลอนท

2 ความปลอดภยในการเชอมแกสและการตดโลหะดวยแกส

2.1 การปองกนอนตรายสวนบคคล กอนทจะท าการเชอมและตดโลหะดวยแกส จะตอง

พจารณาเลอกอปกรณและเสอผาส าหรบปองกนอนตราย เพอใหการท างานเปนไปอยางปลอดภย

ซงอปกรณทส าคญ ไดแก

2.1.1 แวนตาเชอมแกส (Goggles) เปนสงส าคญส าหรบผทจะท าการเชอมและตดโลหะ

ดวยแกส ตองสวมเพอปองกนอนตรายจากความรอน จากแสงจา สะเกดโลหะรอนกระเดน และ

สะเกดโลหะทเกดจากออกไซด แวนตาเชอมแกสมเลนสกรองแสงประกอบอย ชางเชอมสามารถ

เลอกใชใหเหมาะสมกบการเชอมและตดโลหะ ดงตารางท 1.2

รปท 1.12 แสดงลกษณะแวนตาเชอมแกส

เลนสกรองแสง

กระจกใส

ชองระบายอากาศ

สายคาดทหว

หมายเหต แวนส าหรบเชอมและตดโลหะดวยแกส ใชส าหรบการตดและเชอมแกสเทานน

ไมสามารถใชกบการเชอมดวยอารกไฟฟา

ตารางท 1.2 การเลอกใชเลนสแวนตาส าหรบการเชอมและการตดดวยแกส

เบอรของเลนสกรองแสง การน าไปใชส าหรบเชอมและตดโลหะ การเชอมท

ไมใชฟลกซ การเชอมทใชฟลกซ

3/GW - เหลกกลาแผน

- 3/GWF เชอมอะลมเนยม แมกนเซยม และอะลมเนยมผสม การเผาตะกวตดโลหะดวยแกสออกซอะเซทลน

- 4/GWF การตดโลหะหนาปานกลางดวยเปลวแกสโดยตดดวยเครอง การตดแกสดวยมอ การเซาะรองและการก าจดสะเกดดวยเปลวแกส

5/GW - การประกอบงานขนาดเลก การพอกผวแขง

- 5/GWF ทองแดงและทองแดงผสม นกเกลและนกเกลผสม อะลมเนยมหนาและอะลมเนยมผสม เชอมบดกรเหลกกลาหนาโดยไมใหความรอนกอนเชอมและเหลกกลาหลอ

5/GW - โลหะหนา ใหความรอนกอนเชอมเหลกหลอและเหลกเหนยวหลอ การเชอมพอกเสรมพนทบรเวณกวาง

- 6/GWF การเชอมบดกรเหลกหลอ และเหลกเหนยวหลอทใหความรอนกอนเชอม

2.1.2 เสอผาส าหรบปองกนอนตราย เสอผาส าหรบชางเชอมและชางตดดวยแกสควรท า

ดวยวสดทไมตดไฟงาย โดยปกต ไดแก ผาฝาย ถาหากเปนผาใยสงเคราะหเมอตดไฟแลวจะลกงาย

และขเถาจะเหนยวตดกบเนอผสวมใสเสอและกางเกงไมควรพบปลายแขนเสอและกางเกง เนองจาก

จะท าใหโลหะรอน ลกไฟเชอมและสแลกรอนกระเดนเขาไปตดอยในปลายพบแขนเสอและขากางเกง

และอาจเกดการลกไหมได

เสอผาสวมใสขนอยกบลกษณะงาน ซงเสนอแนะแนวทางในการเลอกใช ดงน

2.1.2.1 ถงมอหนงหรอแอสเบสทอส ใชส าหรบการตดงานและมการหยบจบโลหะรอน

2.1.2.2 รองเทาบทนรภย (Safety Boots) ใชส าหรบใสปองกนเทาไมใหโลหะรอน

สแลกรอนทเกดจากการตดตกใสเทา

2.1.2.3 ส าหรบการท างานตด ควรใชทปดหลงเทาทท าดวยแอสเบสทอส หมปดกน

รองเทา

2.1.2.4 สวมเอยมหนงปองกนประกายไฟ และสะเกดโลหะหลอมละลาย เพอปองกน

ล าตวจากประสบการณหลายคนสวมใสเสอผาเปดเอว ท าใหเปนทรองรบสะเกดโลหะหลอมละลาย

2.1.2.5 ควรสวมถงมอหนงยาวเมอเชอมตดโครงสราง ในต าแหนงทาเหนอศรษะ

และทาตง

2.1.2.6 ในสถานทท าการเชอมและตดโลหะในต าแหนงทอยสงเหนอศรษะ ผท

ปฏบตงานควรอยภายใตทก าบงไมใหสะเกดเชอมหรอสะเกดไฟตกใส และควรสวมหมวกนรภยและ

เสอหนงทคลมไหล

รปท 1.13 แสดงลกษณะอปกรณปองกนอนตรายส าหรบตดโลหะ

2.2 อนตรายทเกดจาการเชอมและการตดดวยแกส

2.2.1 อนตรายจากไฟไหม ขอควรระวงในการปองกนไฟไหม ควรถอเปนหลกปฏบต

อยางเครงครด ดงน

2.2.1.1 อยาวางถงแกส และสายแกส อยในต าแหนงทสะเกดไฟหรอสแลกรอน

สามารถตกใสได

2.2.1.2 พนบรเวณทท าการเชอมหรอตดโลหะทท าดวยไม ตองใหเปยกน าหรอใชวสด

ทนไฟปดใหด ไดแก การใชทรายปด

2.2.1.3 โครงสรางทท าดวยไม ควรปองกนใหเพยงพอ โดยใชแผนโลหะ

หรอแอสเบสทอสปองกน

2.2.1.4 วสดทตดไฟไดงายทกชนด ตองเอาออกไปไวในทปลอดภย หรอถาไมสามารถ

ท าไดตองปองกนไมใหสะเกดไฟกระเดนเขาไป สะเกดไฟจากการตดสามารถกระเดนไปไดไกลถง 9

เมตร ตามแนวพน

2.2.1.5 ตองตรวจสอบความปลอดภย ในกรณทเกดรอยแตกราวหรอรอยแยกทพน

หรอผนง

2.2.1.6 เตรยมอปกรณดบเพลงใหพรอมใชงาน และใหผเฝาดไฟตรวจสอบทกครง

ชวโมงหลงจากเสรจงาน โดยทวไปแลวกอนทจะเกดไฟลกจะตองไหมขนจะตองใชเวลาคกรนของ

เชอเพลงเสมออยางนอย 1 ชวโมง

2.2.2 อนตรายจากการระเบด การเชอมและตดโลหะดวยแกส จะไดความรอนจากการ

สนดาประหวางแกสเชอเพลงกบออกซเจน และแกสทใชในการเชอมคอ ออกซเจนกบอะเซทลน

เนองจากเมอสนดาปแลวใหความรอนทอณหภมสงกวาแกสชนดอน ๆ ซงเหมาะกบการน าไปใชเชอม

สวนแกสไฮโดรเจนกบออกซเจนจะใชในการตดใตน า

การระเบดอาจเกดขนไดเมออะเซทลน 2 เปอรเซนตผสมกบอากาศและอาจระเบดรนแรง

หรอแกสอะเซทลน 82 เปอรเซนต ผสมกบอากาศกอาจระเบดไดเหมอนกน ดงนนแกสอะเซทลน

อาจเปนไปไดจะระเบดภายใตความดนสง ถงแมวาจะไมมอากาศผสม ดงนนแกสอะเซทลนจงไมควร

ใชงานทแรงดนสงกวา 0.62 บาร เหนอบรรยากาศ เมอจะใชกระบวนการเชอมแกสความตองการ

ทจ าเปนอนดบแรก คอ

2.2.2.1 มการระบายอากาศทเหมาะสม

2.2.2.2 ตรวจสอบอปกรณและตองไมมการรวซมของแกส

การระเบดของอปกรณอาจมาจากสาเหตของการเกดแฟซแบค ซงแฟซแบคเนองมาจาก

อปกรณทช ารดหรออปกรณไมถกตอง โดยทเปลวไฟยอนกลบเขาไปในอปกรณหรอถงบรรจแกส

แฟซแบค สามารถเกดขนไดจากสาเหตดงตอไปน

1) หวทพจมลงในน าโลหะบอหลอมละลายเชอม

2) กดหวทพลงบนงานและหยดการไหลของแกส

3) นอซเซลสกปรกและเกดการอดตน

รปท 1.14 แสดงลกษณะอปกรณปองกนแกสและไฟยอนกลบ

สาเหตการเกดทก ๆ กรณทมการอดรของนอซเซล ท าใหออกซเจนไมสามารถไหลผาน

นอซเซลได จะท าใหออกซเจนพรอมเปลวไฟไหลยอนกลบเขาไปในทางเดนหรอทอของแกสอะเซทลน

และอาจเกดการลกไหมขนในถงหรอทอจายแกสอะเซทลนได การปองกนสาเหตดงกลาวจงจ าเปนท

จะตองตดตงอปกรณปองกนแกสและไฟยอนกลบ เขากบสายแกสและสายออกซเจน ทอ ขอตอ

และวาลวแกสอะเซทลนจะไมท าดวยวสดทองแดง หรอทองแดงผสมเกน 70 เปอรเซนต ยกเวน

นอซเซลของหวเชอมและหวตดแกส เนองจากแกสอะเซทลนเมอรวมกบทองแดง จะเกดปฏกรยาท

เรยกวา “Copper Acetylide” ซงพรอมทจะระเบดขนไดเมอมความรอนหรอการเสยดส

การระเบดสามารถเกดขนไดกบอปกรณปรบความดนออกซเจน ซงมผลมาจากฝนผง

(โดยเฉพาะฝนผงถานคารบอน) น ามน จาระบ ทอยตามขอตอของวาลวหวถงออกซเจน ดงนน

กอนประกอบอปกรณปรบความดนเขากบขอตอวาลวหวถงจะตองเปดออกซเจนเพอไลฝนผงท าความ

สะอาดขอตอทางออกออกซเจนทวาลวหวถงกอน เนองจากวสดแปลกปลอมทเปนคารบอนอาจเขา

ไปในอปกรณปรบความดน อาจเปนสาเหตใหเกดการลกไหมและระเบดได การท าความสะอาด

ขอตอทางออกออกซเจนวาลวหวถงเรยกวา แครกกรง

รปท 1.15 แสดงการท าแครกกรงเพอท าความสะอาดทางออกขอตอหวถงออกซเจน

2.3 การทดสอบรอยรว อปกรณเชอมและตด

2.3.1 การทดสอบหารอยรวของชดการเชอมและการตดออกซอะเซทลน ออกซเจนม

สมบตทไมตดไฟ และไมมกลน แตชวยใหไฟตด สวนแกสอะเซทลนมสมบต ตดไฟและมกลนฉน

จะเกดการลกไหมเมอมเปลวไฟและโลหะรอน กอนทดสอบหารอยรวของแกส ตองพจารณาถงความ

ดนแกสทจะใชใหด และด าเนนการทดสอบหารอยรว ตามขนตอนดงน

2.3.1.1 เปดวาลวหวทอช

2.3.1.2 คลายสกรตวปรบความดนใชงานทอปกรณปรบความดนหวถงแกส

2.3.1.3 เปดวาลวหวถงแกส โดยคอย ๆ หมนชา ๆ เพอใหแกสคอย ๆ ไหลออก

2.3.1.4 ปรบสกรตวปรบความดนใชงานทอปกรณปรบความดนหวถงแกสใหมความดน

ส าหรบการทดสอบ

2.3.1.5 เมอไดความดน ส าหรบการทดสอบส าหรบแกสแตละชนดแลว จงปดวาลวท

หวทอชเพอท าการทดสอบรอยรวของชดการเชอมและการตดออกซอะเซทลน

ปฏบตการทดสอบการอยรวโดยใชแปรงจมน าสบทาตามขอตอ เมอเกดรอยรวฟองสบ

จะผดทต าแหนงแกสรว ขณะทดสอบดวยฟองสบ จะตองไมมลมพดในบรเวณทท าการสดสอบ

การทดสอบเบองตนเมอเกดการรวไหลจะไดยนเสยง แตถาเปนแกสอะเซทลนเมอรวไหลจะไดกลน

ของแกส

เปด ปด

ขอควรระวง หามใชเปลวไฟลนทขอตอของแกสเพอหารอยรวแกส เนองจากจะเกด

อนตรายจากการลกไหมของแกสเชอเพลง

รปท 1.16 แสดงการทดสอบการอยรวดวยฟองสบ

2.4 ความปลอดภยในการใชถงแกส

2.4.1 ถงแกสแรงดนสงมใชจะตองมความปลอดภยเทานน แตจะตองมความแขงแรงตาม

มาตรฐานทก าหนดของแตละประเทศ และตองมการตรวจสอบและทดสอบตามขอก าหนด

2.4.2 โดยเฉพาะในบรเวณโรงงานทท างานเชอมและงานตดในประเทศไทย มกจะไมให

ความใสใจทจะปองกนอนตรายจากถงแกสเทาทควรนก ซงรายละเอยดเกยวกบความปลอดภยในการ

ขนสง การเกบและการใชแกสแตละชนด สามารถหาไดจากคมอของโรงงาน ขอควรระวงเกยวกบ

ความปลอดภย มดงน

2.4.2.1 ถงแกสตองมทปองกนวสดอนมากระแทกในระหวางการขนสง การเกบรกษา

และการใชงาน ส าหรบถงแกสอะเซทลนจะตองอยในต าแหนงตงขนตลอดเวลา

2.4.2.2 ถงแกส ตองไมโดนเปลวไฟเชอมหรอเปลวไฟจากทอน และตองใชทก าบง

ไมใหถงแกสโดนแสงแดดและน าฝนโดยตรง การเกบถงแกสควรเกบถงแกสไวในทอณหภมไมสงหรอ

ต าเกนไป

2.4.2.3 ถงแกส ควรเกบไวในทอากาศถายเท ถาหากมแกสรวเกดขนจะไดไมเกดการ

สะสมของแกส โดยเฉพาะเมอแกสมาผสมกนแลวอาจเกดการระเบดขนได

ใชแปรงทาน าสบ

ขอควรระวง หามสบบหรหรอจดประกายไฟในบรเวณทเกบถงแกส

2.4.2.4 ถงแกสจะตองไมเปรอะเปอน โดยเฉพาะน ามนและจาระบ ซงอาจเกดการลก

ไหมอยารนแรงเมอรวมกบออกซเจน ในลกษณะเดยวกนไมควรสวมเสอผาทเปรอะเปอนน ามนหรอ

จาระบ แลวใชออกซเจนแรงดนสงเปาท าความสะอาด

2.4.3 การเชอมในบรเวณทจ ากด โดยปกตในอากาศมออกซเจนประกอบอย 21

เปอรเซนต การเชอมหรอการตดในบรเวณทจ ากด อาจท าใหออกซเจนในบรเวณทท างานเชอมเพม

สงขนเพยงเลกนอยได ซงการเพมขนของปรมาณออกซเจนอาจท าใหเกดอนตรายกบผปฏบตใน

บรเวณนน เนองจากการลกไหมอาจเกดขนกบเสอผาของผปฏบตงานโดยมไดคาดหมาย ดงนน

ในการท างานเชอมในบรเวณทจ ากดจะตองใหมการระบายอากาศเพยงพอ ในการปฏบตงานตองท า

ตามกฎของความปลอดภย ไดแก

2.4.3.1 ปองกนอยาใหออกซเจนหมนเวยนอยในพนททจ ากด

2.4.3.2 จดใหมการระบายอากาศใหเพยงพอ การระบายอากาศเปนสงส าคญยงในการ

เชอมและตดใยบรเวณทจ ากดหรอบรเวณทปด ซงหลายทมกไมคอยใสใจเรองนจงท าใหเกดอนตราย

ถงชวตอยบอยครง

2.4.3.3 มผชวยคอยดอยภายนอกตลอดเวลาผชวยจะตองสามารถควบคมการจายแกส

และก าหนดวธการด าเนนงานเมอเกดเหตฉกเฉน

2.4.3.4 การเชอมภายในถงหรอเชอมงานในบรเวณทจ ากด ผชวยทอยดานนอกถงหรอ

บรเวณทจ ากด ตองมอปกรณถงน าดบไฟและทดบเพลง พรอมทจะใชงานไดทนท

2.4.3.5 เมอท าการเชอมหรอการตดอยภายในถงหมอน า หรอถงความดน ตองใหถง

แกสเชอเพลงเชอมอยภายนอกถงความดนทเขาไปเชอม

2.4.3.6 ตวทอชเชอมหรอหวทอชตด ตองจดและปรบเปลวไฟไหมเรยบรอยจาก

ภายนอกถงทจะเชอมกอนแลวจงสงใหกบชางเชอมทอยภายในถง หามเปดวาลวหวทอชและจดเปลว

ไฟเชอมหรอตดภายในถงทจะเชอม ซงอาจเกดอนตรายขนได เนองจากขณะเปดวาลวทหวทอชอย

แกสและออกซเจนจะไหลออกมาท าใหภายในถงทจะเชอมมแกสผสมอย เมอจดเปลวไฟอาจเกดการ

ลกไหมหรอระเบดขนในถงได

2.4.3.7 ไมควรทงหวทอชและสายแกสไวในถงเชอมหรอพนททจ ากดในขณะทหยด

เชอมหรอตด ตวอยางในชวงเวลาพก หรอทงไวขามคน เนองจากแกสออกซเจนอาจเกดการรวไหล

ท าใหในถงทจะเชอมมปรมาณแกสสงกวาบรรยากาศ และเมอมการจดเปลวไฟจะท าใหเกดการ

ลกไหมหรอระเบดขนได

2.5 ความปลอดภยในการเชอมโลหะแผน

ความปลอดภยในงานโลหะแผน อนตรายทเกดจากการปฏบตงานในดานโลหะแบง

ออกเปนดานตาง ๆ ดงน

2.5.1 ความปลอดภยในโรงงาน เกบแผนโลหะไวในทเหมาะสมและปลอดภย โดยจดเกบ

ในแนวตง ถาจ าเปนตองวางในแนวนอนกบพนควรมหมอนรองรบ

รปท 1.17 แสดงลกษณะการจดเกบโลหะแผน

ทมา : https://www.eurostorage - systems.co.uk

2.5.2 การเคลอนยายโลหะแผนควรยกในแนวตง เพราะถายกในแนวนอนโลหะจะหอย

ตวลง และตองใชพนทในการเคลอนยายกวาง ท าใหการจบและการเคลอนท าไดยาก

2.5.3 การเคลอนยายวสดใด ๆ ความสวมถงมอปองกนอนตรายจากคมของโลหะหรอ

เศษโลหะ

2.5.4 ปฏบตตามค าแนะน าและวธการใชเครองมอเครองจกรอยางเครงครด จดเกบและ

ท าความสะอาดเครองมอเครองจกร และพนทปฏบตงานทกครงหลงเลกใชงานเพอลดอบตเหต

จากการท างานได

3. อนตรายทเกดจากการใชเครองมอและขอควรระวง

อนตรายทเกดจากการใชเครองมอเกดจากตวผปฏบตงานเองหรอตวของชางเอง ซงเปน

สาเหตของปญหา เชน ปญหาดานสขภาพ ไมสบาย เหนอย พกผอนไมเพยงพอ หรอปญหา

ทางดานจตใจ เชน ความเครยด ไมใสใจกบการท างาน หรอใชเครองมอชางในทางทผดวธ

3.1 เครองมอพนฐาน (Hand Tools)

3.1.1 คอน (Hammers) คอนทนยมใชกน ไดแก

3.1.1.1 คอนหวหงอนเปนคอนชางไมใชส าหรบตอกคะปและถอนตะป

3.1.1.2 คอนสองหวเปนคอนส าหรบงานชางกล และชางเหลก สามารถใชงานไดทง

สองหว ซงแบงชนดคอนจากลกษณะรปรางและขนาดของน าหนก เชน คอนปอนด

3.1.1.3 คอนหนาผวออน หรอคอนสองหว (คอนตะลมพก) เปนคอนทมผวหนาหว

คอนท าดวยวสดออน ไดแก หนง ตะกว ทองแดง พลาสตก หรอวสดออนอน ๆ ใชส าหรบตอก

ใสเพอประกอบชนสวนเครองจกรทละเอยดหรองานทตอกดวยคอนเหลกแลวจะท าใหผวงานเสยหาย

3.1.1.4 คอนเคาะสแลก ท าดวยเหลกกลาทชบแขงและเหนยว

รปท 1.18 แสดงลกษณะคอนเคาะสแลกแบบดามเหลกขดเปนสปรง

ทมา : https://www.eddieswelding.com

คอนเคาะสแลกดามไมหรอเหลกขดเปนสปรง จะตองยดตดแนนกบหวคอน หวคอนดาน

เรยวแหลมใชเคาะท าความสะอาดสแลกทอยในซอกเลก สวนดานแบบทเปนปากสกด ใชเคาะสแลก

ในพนทกวาง ๆ หวคอนเคาะสแลก เมอทอแลวสามารถลบแตงใหแหลมใหมได

3.1.1.5 การใชคอนตจะจบทดามคอน โดยเหวยงหวคอนใหตสงทตองการ จดหมน

ส าหรบการเหวยงหวคอนเปนตวก าหนดน าหนกของแรงตทหวคอนดงน

1) จดหมนตอยทขอมอ จะไดแรงตทหวคอนเบา

2) จดหมนตอยทขอศอก จะไดแรงตทหวคอนปานกลาง

3) จดหมนตอยทไหล จะไดแรงตทหวคอนแรงมาก

การปองกนไมใหเกดอนตราย ตองตรวจสภาพของดามคอนและดามคอนจะตองยดตดแนน

กบหวคอน การเปลยนดามคอนใหม เมอใสดามกบหวคอนแลว ควรยดแนนดวยลม ตอกไวทรใส

ดามคอนทอยทหวคอน ดามคอนทเปลยนใหมตองเสมอกบหวคอนไมควรใหยาวเลยออกไป

3.1.2 สกด (Chisels) สกดเปนเครองมอตดทมรปรางเหมอนลม ท าหนาทส าหรบตด

เฉอน และสกดโลหะปากสกดลบคม แขง และไมเปราะเนองจากผานการอบคนไฟมาแลว สกดม

ลกษณะตาง ๆ หลายชนด

รปท 1.19 แสดงลกษณะของสกด

ทมา : https://www.bunnings.com.au

3.1.3 เลอยมอ (Hack saws) เลอนมอใชส าหรบการตดดวยมอ เลอยมอประกอบดวย

โครงเลอยและใบเลอย ตวโครงเลอยสามารถรบขนาดความยาวไดตามระยะความยาวของใบเลอย

และยงสามารถปรบมมเอยงของใบเลอยไดอกดวย

3.1.3.1 การใชเลอยมอทถกตอง การใสใบเลอยมอปรบความยาวโครงเลอยใหเหมาะ

กบขนาดความยาวใบเลอย แลวจงประกอบใบเลอยโดยใหฟนเลอยเอยงไปทางดานหนา เมอใบเลอย

อยในต าแหนงทถกตองแลวจงขบใบเลอยใหตง

3.1.3.2 การเลอยโลหะดวยมอ จะใชชวงชกเดนหนา - ถอยหลง ใหเตมความยาวของ

ชวงชกเทาทจะท าได การเลอยหรอการตดโลหะจะเกดขนในชวงดนใบเลอยเดนหนา โดยใชแรงกดท

ใบเลอยในขณะดนเดนหนาเพอใหตดโลหะ ในชวงชกถอยหลงใหดงใบเลอยกลบโดยไมตองยกและกด

ใบเลอย การออกแรงตดจะตองสม าเสมอ อยาใหใบเลอยกระแทกหรอกระดก เพราะจะท าใหฟน

เลอยและใบเลอยหกได ในการตดโลหะทวไป โดยเฉลยความเรวตด 40 - 50 ชวงชกตอนาท

ส าหรบโลหะแขงจะตองลดความเรวในการตดลงอก

3.1.3.3 การเลอยทถกตอง ชนงานเลอยตองจบดวยปากกาใหแนน ควรใหต าแหนงท

จะเลอยอยชดกบปากกามากทสด เพราะชนงานเลอยจะไดไมสนและเกดเสยงดงในขณะท าการเลอย

ต าแหนงยนเลอยตองอยหางจากชนงานใหสามารถเคลอนแขนและล าตว เพอใหออกแรงเลอย

ไดสะดวก

รปท 1.20 แสดงลกษณะการจบเลอยมอเลอยชนงานทถกตอง

3.1.3.4 การเลอกใชใบเลอย ใบเลอยส าหรบตดโลหะดวยมอมขนาดของฟนทงหยาบ

และละเอยด โดยทวไปมขนาด 14, 18, 24, และ 32 ฟนตอนว คอจ านวนฟนเลอยตอความยาว

ทใบเลอย 1 นว เชน 24 ฟน/นว หมายถง ใบเลอยทมชวงความยาว 1 นว มฟนอย 24 ฟน

ดงนนตองเลอกใชใบเลอยใหมจ านวนฟนเลอยเหมาะสมกบความหมายงานทตองการเลอย หลกการ

เลอยโดยทวไปแลว บนความหนางานนนจะตองมฟนเลอยไมนอยกวา 2 ฟน สมผสอย

3.1.3.5 การดแลเลอยมอทเหมาะสม ควรใชน ามนเชดใบเลอยเพอปองกนสนมในบาง

โอกาส การเกบเลอยมอจะตองเกบแยกไวจากเครองมออน ๆ ไมควรเกบกองไวรวมกน เพราะจะท า

ใหฟนเลอยหก หรอทอได โดยปกตแลวฟนใบเลอยเปนเหลกกลาแขงผานการชบแขงมา และมฟน

ละเอยด เมอฟนเลอยทอไมสามารถตดไดดแลว จะตองเปลยนใบใหมมาใชจะไมน าใบเลอยเกามาลบ

แตงใหคมใหม

3.1.4 ตะไบ (Files) ตะไบมหลายแบบ สามารถแบงตามชนดของรองฟน แบงตามชนด

ของฟน คอ ฟนหยาบ ฟนละเอยด และยงแบงตามรปรางของตะไบ

รปท 1.21 แสดงลกษณะของตะไบแบบตางๆ

รปท 1.22 แสดงชอสวนตาง ๆ ของตะไบ

3.1.4.1 การใชตะไบทถกตอง ตองใชตะไบทมดามจบแนนด ต าแหนงการยนตะไบท

เหมาะสมตองสามารถออกแรงกดตะไบใหตดงานไดสะดวก การตะไบใหกนงานจะออกแรงกดตะไบ

ตะไบหางหน

ตะไบทองปลง

ตะไบแบน ตะไบสามเหลยม

กนตะไบ

ขอบตะไบ

หนาตะไบ

ปลายตะไบ

ใหกนงานและออกแรงดนตะไบไปขางหนาจนสดชวงชก เมอชกตะไบกลบจะดงตะไบกลบโดยไมออก

แรงกดตะไบแบบชนงาน

3.1.4.2 การดแลรกษาตะไบ ไมควรใชคอนตทตะไบ และไมเกบตะไบรวมกองไวกบ

เครองมอชนดอน ๆ การเกบตะไบตองเกบใหถกตองมใชกองรวมกนไว เพราจะท าใหคมของตะไบ

ถกนทอหรอเสยหาย

รปท 1.23 แสดงลกษณะการใชแปรงลวดทองเหลองท าความสะอาดตะไบ

รปท 1.24 แสดงลกษณะการท าความสะอาดตะไบดวยแทงท าความสะอาด

3.1.4.3 การท าความสะอาดตะไบดวยแปรงลวดเพอเอาเศษโลหะทตดอยออก การ

แปรงจะดงแปรงเขาหาตวดวยชวงชกสน ๆ ในทศทางตามรองฟนตะไบ ส าหรบการตะไบวสดออน

เชนอะลมเนยม เศษวสดจะตดแนนอยตะไบ ควรจะใชแทงท าความสะอาดตะไบแทงไปตามรองฟน

ตะไบเพอใหเศษวสดหลดออก

3.1.4.4 อนตรายทเกดจากการใชตะไบ ในกรณทใชตะไบทไมมดามสวม หรอใชตะไบ

ทมดามสวมหลวม และอาจท าใหดามตะไบหลดเหลออยเฉพาะกนตะไบในขณะตะไบอย จะท าใหกน

ตะไบทมแทงมอได การน าตะไบไมมดามวางอยบนโตะท างาน ในบางครงถาหากมอะไรไปโดนตะไบ

หลนจากโตะ อาจท าใหกนตะไบหลนลงไปทมแทงหลงเทาทไมสวมรองเทานรภยได

3.2 เครองมอกล (Power tools)

3.2.1 เครองเจยระไนมอถอ งานชางเชอมจะขาดเสยไมไดเลยคอ เครองเจยระไนมอถอ

การใชเครองเจยระไนจะเรมตงแตการเตรยมงานเชอม ขณะเชอม และหลงจากเชอมแลว เครอง

เจยระไนมอถอผลตออกมาหลายรปแบบทงแบบดามตรงและดามมมเอยง ก าลงขบทนยมใชเปนแบบ

มอเตอรไฟฟาและแบบขบดวยลม ใบหนเจยระไนทใชเปนแบบความเรวรอบสง ดงนนใบหน

เจยระไนจงตองมแผนปองกนอนตรายครอบอย เรยกวา Disk Guard การใสใบหนเจยระไนตอง

ตรวจสอบดใหไดศนย ถาหากไมไดศนยแลวเมอหนเจยระไนหมนจะสนมาก และท าใหเกดอนตราย

อาจท าใหเครองเจยระไนหลดกระเดนได

รปท 1.25 แสดงลกษณะเครองเจยระไนมอถอ

ความปลอดภยในการใชเครองเจยระไนมอถอ

3.2.1.1 ตองแนใจวาสายไฟฟา และระบบไฟฟาของเครองเจยระไนอยในสภาพ

สมบรณ

3.2.1.2 ตองใชแผน Disk Guard เสมอ

สวตชปด - เปด

ปมกดลอกใบหนเจยระไน

มอจบเครองเจยระไนมอถอ ใบหนเจยระไน

Disk Guard

3.2.1.3 สวมแวนตานอนรภยขณะท าการเจยระไน

3.2.1.4 เลอกใชใบเจยระไนทถกตองกบงานและคณภาพด

3.2.1.5 เลอกใชใบเจยระไน ทก าหนดความเรวรอบไวเทากบ หรอสงกวาความเรว

รอบของเครองเจยระไน

3.2.2 เครองเจยระไนแบบตงโตะ เครองเจยระไนชนดนจะยดตดอยกบโตะหรอมการ

เชอมเหลก เพอท าเปนขาตงเพอเพมความสงของเครองเจยระไน ท าใหเพมความสะดวกในการใช

งาน งานเชอมมความจ าเปนทจะตองเจยระไน เพอใหไดความถกตองทงการเจยระไนบากรองงาน

การใชหนเจยระไนตองมความระมดระวงเปนพเศษ โดยสวนมากชางเชอมจะไมคอยใสใจกบเรองน

เทาไรนก จงท าใหเกดอนตรายขนบอยครง อยางเชน การใชใบหนเจยระไนจะตองดความเรวรอบ

สงสดของใบหนเจยระไนไปใชงานทความเรวรอบสงกวาทก าหนดไว อาจท าใหใบหนเจยระไนแตก

กระจายเปนอนตรายได

รปท 1.26 แสดงสวนประกอบเครองเจยระไนแบบตงโตะ

3.2.3 เครองเจยระไนแบบตงพน เปนเครองเจยระไนลบคมตดทมขนาดใหญกวาแบบตง

โตะ มสวนประกอบทเหมอนกน มสวนทเปนฐานเครองเพอใชยดตดกบพน ท าใหเครองเจยระไนม

ความมนคงแขงแรงมากกวาเครองเจยระไนแบบตงโตะ

กระจกนรภย

ฝาครอบลอหนเจยระไน

แทนรองรบชนงาน

ลอหนเจยระไน

มอเตอร

รปท 1.27 แสดงสวนประกอบเครองเจยระไนแบบตงพน

รปท 1.28 แสดงลกษณะใบหนเจยระไนมปายบอกรายละเอยดของใบหนเจยระไน

กอนทจะน าใบหนเจยระไนไปตดตงกบเครองเจยระไน จะตองตรวจสอบรอยราวทใบหน

เจยระไนกอน โดยใชวธเคาะบนใบหนเจยระไน จ านวนอยางนอย 4 ต าแหนงดงรป ถาหากเสยง

เคาะดงแหลมแสดงวาใบหนเจยระไนไมมรอยราว แตถาเคาะแลวเสยงดงไมแหลมแสดงวาใบหน

เจยระไนเกดรอยราวจงไมควรน าไปใช

ลอหนเจยระไน

มอเตอร

กระจกนรภย

ฝาครอบลอหนเจยระไน

แทนรองรบชนงาน

ฐานเครอง ภาชนะใสน า

รปท 1.29 แสดงต าแหนงทตรวจสอบรอยราวของใบหนเจยระไน

สงส าคญกอนน าใบหนเจยระไนไปตดตงกบเครองเจยระไน ตองปรบแตงความสมดล

(Balanced) ของใบหนเจยระไนกอน เมอตดตงเรยบรอยแลวตองแตงหนาใบหนเจยระไนดวย

อปกรณแตงหนาหนเจยระไน

รปท 1.30 แสดงลกษณะอปกรณแตงหนาหนหนเจยระไน

ชนดของใบหนเจยระไน ใบหนเจยระไนไดท าขนเพอใชกบโลหะโดยเฉพาะใบหนเจยระไน

โดยทวไปท าขนมาเพอใชกบโลหะเหลก ไดแก เหลกกลา เหลกหลอ เหลกกลาไรสนม ไมควร

น าไปใชเจยระไนโลหะนอกกลมเหลกไดแก อะลมเนยม ทองแดง ทองเหลอง และแมกนเซยม

ต าแหนงทเคาะ

เพอตรวจสอบรอยราว

ต าแหนงทเคาะ

เพอตรวจสอบรอยราว

ระยะหาง 1/16 นว (2 มลลเมตร)

เพราะโลหะดงกลาวจะไปอดตดกบผวหนาใบหนเจยระไน และขณะใชงานจะเกดความรอนทหนาใบ

หนเจยระไน และท าใหใบหนเจยระไนแตกกระเดนได ใบหนเจยระไนทท าไวส าหรบโลหะนอกกลม

เหลกไมควรใชเจยระไนโลหะเหลก เพราะใบหนเจยระไนออนกวาและหลดออกงาย จงท าใหอาย

การใชงานของใบหนเจยระไนสน

เมอใชงานไปเรอย ๆ ใบหนเจยระไนจะมขนาดเลกลง จงท าใหระยะหางระหวางผวหนาใบ

หนเจยระไนกบแทนวางงานเจยระไน (Tool Rest) กวางเกนกวา 2 มม. ดงนนจะตองปรบระยะ

แทนวางงานเจยระไนใหอยในคาพกดกวางไมเกน 2 มม. เพราะถาระยะนหางเกนไปจะท าใหใบหน

เจยระไนดดชนงานไปในรองและเกดอนตรายได การใชใบหนเจยระไนไมควรใชใหเหลอเลกจนถง

กระดาษปายทตดมากบใบหนเจยระไนหลดออกมาพรอมกบหนเจยระไน การเจยระไนงานขนาดเลก

ควรใชคมจบชนงานไมควรใชถงมอจบงาน เพราะหนเจยระไนอาจเกยวถงมอเขาไปในเครอง

เจยระไนได การใชหนเจยระไนตองใหประกายไฟกระเดนลงสพน หรอไมใหกระเดนใสชางเชอม

และเครองมอ

รปท 1.31 แสดงการปรบระยะชองหาง Tool Rest ขนาดไมเกน 2 มม.

3.2.4 เครองตดโลหะ (Metal Cutting Machine) ในโรงงานเชอมเครองตดโลหะใชอย

หลายชนด ไดแก เครองตด เครองปม เครองตดไฟเบอร เครองตดสายพาน เปนตน ขอดของ

การตดดวยเครองตดคอ ไมตองท าความสะอาดงานหลงจากตดเสรจ สามารถตดโลหะไดหลายชนด

และไมใชความรอนในการตดจงไมเกดการเปลยนแปลงสมบตของโลหะตรงรอยตด

ขอควรระวง

กอนทจะเดนเครองในครงแรก จะตองศกษาคมอความปลอดภย และคมอการใชเครองให

เขาใจกอน และควรหาผทมประสบการณเปนผชวยกอน และกอนจะเปดเครองตองแนใจวาไดเอา

มอออกพนจากเครองจกร ตองปดเครองและลอกเครองจงจะไปท างานบนจดอน ๆ ของเครองจกร

3.2.5 เครองตด (Shears) งานเชอมมความจ าเปนอยมากทจะตองใชเครองตดส าหรบตด

โลหะ เครองตดมทงระบบการท างานตดดวยมอและการท างานดวยก าลงของมอเตอรไฟฟา หรอ

ดวยระบบไฮดรอลก เครองตดทท างานโดยใชก าลงคนจะใชตดโลหะบางสวนทใชก าลงขบจาก

ระบบไฮดรอลกสามารถตดไดตงแตโลหะบางจนถงโลหะหนา และยงสามารถตดไดความยากมาก ๆ

ดงนนการใชเครองตดจะตองรถงความสามารถของเครองตด วาสามารถตดวสดอะไร ตดไดความ

หนาและความกวางของหนาตดเทาไร ซงการเลอกใชเครองตดใหเหมาะสมกบงาน เปนการปองกน

ไมใหเกดอนตรายตอเครองจกรและผปฏบตงาน

รปท 1.32 แสดงลกษณะเครองตดโลหะแผน POWER SHEAR

ทมา : https://www.southern - tool.com

อนตรายทอาจเกดกบการใชเครองตด ไดแก

3.2.5.1 ทเหยยบหรอทจบงาน เหยยบนวมอ ดงนนจะตองเอามอออกจากเครองตด

กอนทจะกดสวตชเครองตดใหตดงาน

3.2.5.2 กรรไกรหรอใบตด ตดนวมอ ดงนนจะตองเอามอออกจากเครองตดกอนทจะ

กดสวตชเครองตดใหตดงาน

3.2.5.3 งานทตดแลวหลนทบเทาหรอกระเดนใสรางกาย เนองจากไมมแผนกนงานตด

ดานหลงและไมควรยนอยดานหลงเครองตด

3.2.5.4 ชนงานตดกดทบนวมอในขณะเครองยายแผนโลหะบนเครองตด

ขอควรระวงในการใชเครองตด

3.2.5.5 เลอกใชเครองตดใหเหมาะสมกบโลหะงานตด

3.2.5.6 ตองปรบทเหยยบหรอกดชนงานใหแนนกอนทจะกดใบตดตดงาน

3.2.6 เครองปมโลหะ (Press) เครองปมโลหะทใชกนในโรงงานเชอมประกอบงานโลหะ

สวนมากเปนแบบเพลาลกเบยว (Eccentric press) และแบบไฮดรอลก การท างานของเครองปม

แบบไฮดรอลกสามารถทจะหยดการท างานในขณะเคลอนทได โดยไมตองรอใหสดชวงชก (Strock)

ของการเคลอนท สวนเครองปมแบบลกเบยวจะเคลอนทเรวมาก และไมสามารถหยดระหวางกลาง

ของชวงชก เพราะเครองจะตองเคลอนทจนสดชวงชก ซงเครองปมแบบลกเบยว จะท าใหเกด

อนตรายกบผปฏบตงานบอย ๆ ขอควรระวงจะตองเอามอทงสองขางออกจากแมพมพปมกอนทจะ

ปมตดงาน เพอปองกนแมพมพตดมอผปฏบตงาน และชนงานกอนทแมพมพจะตด ตองถกยดให

แนบแนนกบแมพมพตด ดวยกลไกของแมพมพตด

รปท 1.33 แสดงลกษณะเครองปมโลหะ

ทมา : https://www.alibaba.com

3.2.7 เครองตดไฟเบอร หรอตดดวยใบเลอย เครองตดไฟเบอรนยมใชมากในอตสาหกรรม

โลหะเหลก ใชส าหรบตดเหลกแทงตดเหลกกลวง และเหลกรดรปทรง การตดกระท าไดเรวโดยไม

จ าเปนตองใชหลอเยน งานทตดแลวไมตองท าความสะอาดรอยตดมากนก การตดดวยใบไฟเบอร

จะตองจบชนงานดวยปากกาจบงานใหแนน และสวมหนากากและแวนตานรภยขณะท าการตด

เครองตดมทงแบบปอนตดและแบบอตโนมต การปอนดวยมอจะตองปอนดวยความเรวสม าเสมอแรง

กดทใชปอนตดจะตองไมแรงเกนไปจนใบตดไมหมน ใบตดควรเลอกใบตดทเสรมเสนใย จะใหความ

ปลอดภยดกวา และอยาใชความเรวตดสงกวาความเรวของใบตดทก าหนดไว

รปท 1.34 แสดงลกษณะเครองตดไฟเบอร

3.2.8 การขนถายวสด การประกอบงานเชอมจะตองมการยก การเคลอนทและการขน

ถายวสดทเหมาะสม เพอใหเกดความปลอดภยตอผทท างานและชางเชอม การท างานทไมถกตองจะ

กอใหเกดอนตรายตอผปฏบตงานและเกดความสญเสยแกเครองมอและอปกรณได

3.2.8.1 การยกสงของ ในการยกสงของหนก ไมควรใหหลงของผยกท าหนาทรบน า

หนกของสงของ ควรใหน าหนกของสงของอยระหวางแขนและขาทงสอง และไมควรยกของทใหญโต

โดยไมมผชวย ถาหากสงของนนมน าหนกเกนกวาทจะยกไดดวยแขนเดยว

3.2.8.2 กวานหรอเครน กอนทใชกวานหรอเครนยกของ จะตองตรวจสอบน าหนก

ของทจะยกกอนวาเกนขนาดความสามารถของกวานหรอเครนหรอไม การใชเครนยกสงของควรให

สงของอยใกลกบพนมากทสดเทาทจะท าได ไมควรยกใหลอยสงจากพนเกนไป เพราะเมอสงของตก

มอเตอร

ฝาครอบใบตดไฟเบอร

ใบตดไฟเบอร

ฐานเครอง ตวลอกชนงาน

หลนจะไดไมเกดแรงกระแทกและความเสยหายมาก การออกแรงดนสงของทเครนยกอยใหเคลอน

ควรใชวธดนไมควรใชวธดง ถาหากจ าเปนจะตองใหวธดงควรใชเชอกผกกบสงของแลวดงทเชอก

โดยจะตองใหหางจากสงของทยกพอสมควร เมอสงของตกจะไมโดนสงของทบ

การใชกวานดงลากสงของใหเลอนไปบนพน ดวยการใชเชอก โซ หรอสลง ผกตดสงของ

กบกวาน ซงจะตองใชแรงดงจ านวนมาก ผปฏบตงานจงไมควรยนอยดานเดยวกบเชอกดงเพราะหาก

เชอกดงเกดขาดจะท าใหเชอกตผปฏบตงานอาจไดรบอนตรายได

รปท 1.35 แสดงลกษณะการยกสงของโดยใหขาทงสองรบน าหนก

ทมา : https://www.wukong.com

รปท 1.36 แสดงลกษณะของกวานแบบใชโซ

ทมา : https://www.mekshat.com

รปท 1.37 แสดงลกษณะการเคลอนสงของดวยเครน

ทมา : https://www.onvalla.com

3.2.9 เครองหมายสญลกษณความปลอดภย หรอปายเตอนความปลอดภย ตาม

มาตรฐานสากล

3.2.9.1 สแดง หมายถงเครองหมายหาม เชน หยด อนตราย ไฟ หรอลกษณะงาน

ทเกยวกบบรเวณทมอนตรายสง ระบบดบเพลงและอปกรณหยดฉกเฉนของเครองจกรกลตาง ๆ เชน

หามสบบหร หามจดไฟ ฯลฯ

3.2.9.2 สน าเงน หมายถง เครองหมายบงคบ ขอบงคบใหปฏบตตามหรอพง

ระมดระวงเปนพเศษเพราะอาจเกดอนตรายในการปฏบตงานได เชน ตองสวมหมวกนรภย สวม

รองเทานรภย ฯลฯ

3.2.9.2 สเขยว หมายถง เครองหมายสารนเทศเกยวกบสภาวะปลอดภย เชน ปาย

ทางหนไฟ ชดปฐมพยาบาล ฯลฯ

3.2.9.3 สเหลอง หมายถง เครองหมายเตอน การเตอนระวงอนตรายหรอบงชวาม

อนตราย อตสาหกรรมบางประเภทอาจใชสสมแทนสเหลอง ปายเตอน ระวงอนตรายไฟฟาแรงสง

ระวงสารเคมอนตราย ฯลฯ

รปท 1.38 แสดงลกษณะเครองหมายหาม

ทมา : https://www.tpa.or.th

รปท 1.39 แสดงลกษณะเครองหมายบงคบ

รปท 1.40 แสดงลกษณะเครองหมายสารนเทศเกยวกบสภาวะปลอดภย

รปท 1.41 แสดงลกษณะเครองหมายเตอน

บทสรป

ความปลอดภยเปนปจจยทส าคญ ในการใหบรการและงานเชอม ผเกยวของจะตอง

ปองกนอนตรายทกอใหเกดอบตเหต โดยก าหนดเปนนโยบายการปองกนอบตเหตทจะเกดขนในการ

ท างาน ผปฏบตงานควรยดถอปฏบตอยางเครงครด ความปลอดภยในการเชอมแกสและการตด

โลหะดวยแกสเปนอกสงทชางเชอมตองค านงถง เพอใหการท างานเปนไปอยางปลอดภยควรม

อปกรณปองกนอนตรายขณะปฏบตงาน เชน แวนตาเชอมแกส เสอผาส าหรบปองกนอนตราย ถง-

มอหนง รองเทาบทนรภย ฯลฯ อนตรายทเกดจากการใชเครองมอเปนอกสงหนงทชางเชอมควร

ระมดระวง ควรตรวจสอบสภาพความพรอมของเครองมอกอนน าไปใชงาน เลอกใชเครองมอให

ถกประเภทเหมาะสมกบงาน และเกบท าความสะอาดเครองมอทกครงหลงเลกปฏบตงาน

หนงสออางอง

1. สมบรณ เตงหงษเจรญ (2549) งานเชอมโลหะ 3 ส านกพมพศนยสงเสรมวชาการ : กรงเทพฯ 2. ชะลอ การทว (2556) งานฝกฝมอ 1 ส านกพมพเอมพนธ : กรงเทพฯ 3. วชย ศรกลยานนท (2557). งานเชอมและงานเชอมโลหะแผนเบองตน ส านกพมพ เอมพนธ : กรงเทพฯ

แบบฝกหด

*******************************************************************************************

1. จงอธบายความส าคญของความปลอดภย

.......................................................................................................................................................................................

2. จงยกตวอยางวธการปองกนอนตรายทอาจเกดจากการใชเครองเชอมและอปกรณไฟฟา

.......................................................................................................................................................................................

3. จงยกตวอยางการใชอปกรณปองกนอนตราย ในการเชอมและตดโลหะดวยแกส

.......................................................................................................................................................................................

4. จงบอกความปลอดภยในการปฏบตงานเชอมโลหะแผน

.......................................................................................................................................................................................

5. จงอธบายความหมายของสทใชแสดงสญลกษณความปลอดภย หรอปายเตอนความปลอดภย

ตามมาตรฐานสากล

.......................................................................................................................................................................................

แนวเฉลยแบบฝกหด

*******************************************************************************************

1. จงอธบายความส าคญของความปลอดภย

ความปลอดภย (Safety) หมายถง การท างานทปราศจากอบตเหต ไมวาจะเปนอบตเหต

ทเกดจากเครองมอ เครองจกร อปกรณ และสภาพแวดลอมของการท างาน อบตเหต (Accident)

จงเปนเรองทเกดขนโดยไมคาดคด มความหมายตรงกนขามกบความปลอดภย คอถาโรงงาน หรอ

สถานประกอบการใดมความปลอดภยรอยเปอรเซนต แสดงวาไมมอบตเหตเลย

2. จงยกตวอยางวธการปองกนอนตรายทอาจเกดจากการใชเครองเชอมและอปกรณไฟฟา

1. ตองใหเครองมอและอปกรณไฟฟาตอผานสวตชตดไฟ เพอใหแยกจากสายไฟฟาเมนทจายไฟเขาเครอง 2. สายไฟฟาแรงดนสงทตอเขาเครองเชอม ควรมทอรอยสายไฟเพอปองกนความเสยหายจากการทบหรอกระแทกดวยสงของ 3. ตองแนใจวาฉนวนหมสายไฟฟาไมช ารดและทก ๆ ขอตอสายไฟฟาตองสมบรณ และไมช ารด 4. ตองแนใจวาทกอปกรณไดตอสายกราวดลงดนทมขนาดเหมาะสมแลว

3. จงยกตวอยางการใชอปกรณปองกนอนตราย ในการเชอมและตดโลหะดวยแกส

1. แวนตาเชอมแกส (Goggles) ตองสวมเพอปองกนอนตรายจากความรอน จากแสงจา

สะเกดโลหะรอนกระเดนและสะเกดโลหะทเกดจากออกไซด

2. ถงมอหนงหรอแอสเบสทอส ใชส าหรบการตดงานและมการหยบจบโลหะรอน

3. รองเทาบทนรภย (Safety Boots) ใชส าหรบใสปองกนเทาไมใหโลหะรอนสแลกรอนทเกดจากการตดตกใสเทา 4. ส าหรบการท างานตด ควรใชทปดหลงเทาทท าดวยแอสเบสทอส หมปดกนรองเทา

5. ควรสวมถงมอหนงยาวเมอเชอมตดโครงสราง ในต าแหนงทาเหนอศรษะและทาตง

แนวเฉลยแบบฝกหด (ตอ)

*******************************************************************************************

4. จงบอกความปลอดภยในการปฏบตงานเชอมโลหะแผน

1. ความปลอดภยในโรงงาน ควรเกบแผนโลหะไวในทเหมาะสมและปลอดภย โดยจดเกบใน

แนวตง ถาจ าเปนตองวางในแนวนอนกบพนควรมหมอนรองรบ

2. การเคลอนยายโลหะแผนควรยกในแนวตง เพราะถายกในแนวนอนโลหะจะหอยตวลง

และตองใชพนทในการเคลอนยายกวาง ท าใหการจบและการเคลอนท าไดยาก และควรสวมถงมอ

ทกครงเพอปองกนอนตรายจากคมของโลหะหรอเศษโลหะ

3. ปฏบตตามค าแนะน าและวธการใชเครองมอเครองจกรอยางเครงครด จดเกบและท าความ

สะอาดเครองมอเครองจกร และพนทปฏบตงานทกครงหลงเลกใชงานเพอลดอบตเหตจากการท างาน

ได

5. จงอธบายความหมายของสทใชแสดงสญลกษณความปลอดภย หรอปายเตอนความปลอดภย

ตามมาตรฐานสากล

1. สแดง หมายถงเครองหมายหาม เชน หยด อนตราย ไฟ หรอลกษณะงานทเกยวกบ

บรเวณทมอนตรายสง ระบบดบเพลงและอปกรณหยดฉกเฉนของเครองจกรกลตาง ๆ เชน หามสบ

บหร หามจดไฟ ฯลฯ

2. สน าเงน หมายถง เครองหมายบงคบ ขอบงคบใหปฏบตตามหรอพงระมดระวงเปนพเศษ

เพราะอาจเกดอนตรายในการปฏบตงานได เชน ตองสวมหมวกนรภย สวมรองเทานรภย ฯลฯ

3. สเขยว หมายถง เครองหมายสารนเทศเกยวกบสภาวะปลอดภย เชน ปายทางหนไฟ

ชดปฐมพยาบาล ฯลฯ

4. สเหลอง หมายถง เครองหมายเตอน การเตอนระวงอนตรายหรอบงชวามอนตราย

อตสาหกรรมบางประเภทอาจใชสสมแทนสเหลอง ปายเตอน ระวงอนตรายไฟฟาแรงสง ระวง

สารเคมอนตราย ฯลฯ

แบบฝกหด

*******************************************************************************************

ตอนท 2 ใหนกเรยนใสเครองหมาย หนาขอความทเหนวาถกตอง หนาขอความทเหนวาผด

................1. ความปลอดภย (Safety) หมายถง การท างานทปราศจากอบตเหต

................2. ฉนวนหมสายไฟช ารด อาจท าใหเกดเพลงไหม สญเสยชวตและทรพยสนได

................3. หวจบลวดเชอมทสมบรณแบบคอแบบมฉนวนหมไวทกสวนยกเวนทปากจบ

ลวดเชอม

................4. ชางเชอมสามารถทง โลหะรอน เศษปลายลวดเชอม ใสลงในถงขยะรวมกบวสด

อนได

................5. แวนส าหรบเชอมและตดโลหะดวยแกส ไมสามารถใชกบการเชอมดวยอารกไฟฟา

................6. ถงมอหนงหรอแอสเบสทอสไมสามารถใชส าหรบการตดงานหรอหยบจบ

โลหะรอนได

................7. หามสบบหรหรอจดประกายไฟในบรเวณทเกบถงแกส

................8. การเคลอนยายโลหะแผนเพอไปท าการเชอม ควรยกในแนวตง

................9. อนตรายจากการใชเครองมอเกดจากตวผปฏบตงานหรอตวของชางเอง

................10. การใชเลอยมอทถกตอง ตองใชมอจบชนงานใหแนนและเลอยตรงต าแหนงท

ใกลกบมอ

แนวเฉลยแบบฝกหด

*******************************************************************************************

ตอนท 2 ใหนกเรยนใสเครองหมาย หนาขอความทเหนวาถกตอง หนาขอความทเหนวาผด

............1. ความปลอดภย (Safety) หมายถง การท างานทปราศจากอบตเหต

............2. ฉนวนหมสายไฟช ารด อาจท าใหเกดเพลงไหม สญเสยชวตและทรพยสนได

............3. หวจบลวดเชอมทสมบรณแบบคอแบบมฉนวนหมไวทกสวนยกเวนทปากจบ

ลวดเชอม

............4. ชางเชอมสามารถทง โลหะรอน เศษปลายลวดเชอม ใสลงในถงขยะรวมกบวสด

อนได

............5. แวนส าหรบเชอมและตดโลหะดวยแกส ไมสามารถใชกบการเชอมดวยอารก

ไฟฟา

............6. ถงมอหนงหรอแอสเบสทอสไมสามารถใชส าหรบการตดงานหรอหยบจบ

โลหะรอนได

............7. หามสบบหรหรอจดประกายไฟในบรเวณทเกบถงแกส

............8. การเคลอนยายโลหะแผนเพอไปท าการเชอม ควรยกในแนวตง

............9. อนตรายจากการใชเครองมอเกดจากตวผปฏบตงานหรอตวของชางเอง

............10. การใชเลอยมอทถกตอง ตองใชมอจบชนงานใหแนนและเลอยตรงต าแหนงท

ใกลกบมอ

ใบมอบงาน ชอวชา งานเชอมและโลหะแผนเบองตน สอนครงท 1 รหสวชา 2100 - 1005 จ านวน 4 ชวโมง หนวยท 1 ความปลอดภยในงานเชอม ชองาน อภปรายเรองความปลอดภยในงานเชอม *******************************************************************************************

จดประสงคเชงพฤตกรรม

ใหนกเรยนอภปรายเรองความปลอดภยในงานเชอม

ใหนกเรยนแบงกลม ๆ ละ 4 - 5 คน อภปรายเกยวกบความปลอดภยในงานเชอม

พรอมทงน าเสนอสรปจากแนวคดของกลม

สอการเรยน เครองมอ อปกรณ

1. ใบความร เรองความปลอดภยในงานเชอม

2. สอของจรง

3. แผนใสส าหรบน าเสนอ/Power Point

4. เครองคอมพวเตอร

5. เครองฉายโปรเจกเตอร

6. โทรทศน

ล าดบขนการด าเนนงาน

1. แบงกลมตามความสมครใจกลมละ 4 - 5 คน

2. แตละกลมอภปรายแนวคดเกยวกบความปลอดภยในงานเชอม

3. ใหแตละกลมน าเสนอผลการอภปรายแนวคดเกยวกบความปลอดภยในงานเชอม

หนาชนเรยนตามแบบประเมนผลใบงาน

เกณฑการประเมน

คะแนนรวมตามแบบประเมนผลใบงาน ไมต ากวารอยละ 60

แบบประเมนผล ชอวชา งานเชอมและโลหะแผนเบองตน สอนครงท 1 รหสวชา 2100 - 1005 จ านวน 4 ชวโมง หนวยท 1 ความปลอดภยในงานเชอม ชองาน อภปรายเรองความปลอดภยในงานเชอม *******************************************************************************************

แบบประเมนผล

แผนกชางเชอมโลหะ

หวขออภปราย.........................................................ตามใบงานท................คาบท..............ถงคาบท.................

ชอกลม................................................................ชอสถานศกษา..............................................................................

วนท...........เดอน..........................................พ.ศ. 25..................ชน ปวช. .............................................................

สมาชกกลม 1.................................................2.................................................3....................................................

รายการประเมน คะแนนเตม ผลคะแนน 1. การแบงหนาท 10 2. การท างานเปนทม 10 3. ความรบผดชอบ 10 4. การอภปรายกลม 10 5. การแสดงความคดเหน 10 6. ความพรอมในการน าเสนอ 10 7. บคลกในการน าเสนอ 10 8. ความชดเจนของการน าเสนอ 10 9. การตอบขอซกถาม 10 10. การสรปประเดนส าคญ 10

รวมคะแนนทได 100

หหมายเหต

ผลคะแนน ด = 9 - 10 ,ปานกลาง = 7 - 8 ลงชอ.............................................ผประเมน

พอใช = 5 - 6 ,ปรบปรง 3 = 4 (นายเชาวลต ราชแกว)

คะแนนเตมรวม 100 คะแนน .........../ .........../ ...........

แบบสงเกตพฤตกรรมการเรยนรรายบคคล

ค าชแจง ใหท าเครองหมาย / และหากนกเรยนมพฤตกรรมนน ลงในชองรายการ

ชอ-นามสกล

พฤตกรรม

รวม ความสนใจ การแสดง

ความคดเหน

การตอบ

ค าถาม

การยอมรบ

ฟงคนอน

ท างานตามท

มอบหมาย

4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1

เกณฑการวดผล ใหคะแนนระดบคณภาพของแตละพฤตกรรมดงน

ดมาก = 4 สนใจฟง ไมหลบ ไมพดคยในชน มค าถาม ตอบค าถามถก ท างานสงตามเวลา

ด = 3 พฤตกรรมการแสดงออกอยในเกณฑประมาณ 70 %

ปานกลาง = 2 พฤตกรรมการแสดงออกอยในเกณฑประมาณ 50 %

ปรบปรง = 1 เขาชนเรยน แตการแสดงออกนอยมาก สงงานไมครบ สงงานไมตรงเวลา

ลงชอ.............................................ผสงเกต

(นายเชาวลต ราชแกว)

.........../ .........../ ...........

บนทกหลงการสอน ชอวชา งานเชอมและโลหะแผนเบองตน สอนครงท 1 รหสวชา 2100 - 1005 จ านวน 4 ชวโมง หนวยท 1 ความปลอดภยในงานเชอม ชองาน อภปรายเรองความปลอดภยในงานเชอม *******************************************************************************************

บนทกหลงการสอน

วน........................วนท................เดอน...........................................พ.ศ. ........................สอนครงท........................

ผลการใชแผนการจดการเรยนร

.......................................................................................................................................................................................

ปญหาและอปสรรค

.......................................................................................................................................................................................

แนวทางแกไขและขอเสนอแนะ

.......................................................................................................................................................................................

ลงชอ.............................................ครผสอน

.........../ .........../ ...........

บนทกหลงการสอน (ตอ) ชอวชา งานเชอมและโลหะแผนเบองตน สอนครงท 1 รหสวชา 2100 - 1005 จ านวน 4 ชวโมง หนวยท 1 ความปลอดภยในงานเชอม ชองาน อภปรายเรองความปลอดภยในงานเชอม *******************************************************************************************

ชอผสอน.....................................................................รหส 2100 - 1005 งานเชอมและโลหะแผนเบองตน

ภาคเรยนท.........................................................ปการศกษา..................................................................................

หองเรยน วน/เดอน/ป เวลา บนทกความคดเหน หมายเหต

ลงชอ.............................................ครผสอน

.........../ .........../ ...........

บนทกหลงการสอน (ตอ) ชอวชา งานเชอมและโลหะแผนเบองตน สอนครงท 1 รหสวชา 2100 - 1005 จ านวน 4 ชวโมง หนวยท 1 ความปลอดภยในงานเชอม ชองาน อภปรายเรองความปลอดภยในงานเชอม *******************************************************************************************

ขอเสนอแนะของหวหนาแผนก

.......................................................................................................................................................................................

ลงชอ.............................................

(………………………………………)

.........../ .........../ ...........

ขอเสนอแนะของรองผอ านวยการฝายวชาการ

.......................................................................................................................................................................................

ลงชอ.............................................

(………………………………………)

.........../ .........../ ...........

ขอเสนอแนะของผอ านวยการ

.......................................................................................................................................................................................

ลงชอ.............................................

(………………………………………)

.........../ .........../ ...........

แบบทดสอบหลงเรยน

*******************************************************************************************

ค าชแจง ใหนกเรยนท าเครองหมายกากบาท (X) ลงในกระดาษค าตอบ ก , ข , ค และ ง

ทเปนค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว

1. แกสทกอใหเกดอนตรายจากการระเบดในงานเชอมและตดโลหะดวยแกสคอขอใด

ก. ออกซเจนกบอะเซทลน

ข. ออกซเจนกบไฮโดรเจน

ค. ออกซเจนกบแกสโซฮอล

ง. ออกซเจนกบคารบอนไดออกไซด

2. หวคอนดานเรยวแหลมของคอนเคาะสแลก มไวเพออะไร

ก. ใชเจาะเพอใหสแลกแตกตว

ข. ใชเพอสรางหลมบอกต าแหนงเชอม

ค. ใชเคาะสแลกในพนททวไป

ง. ใชท าความสะอาดสแลกทอยในซอกเลก

3. แผนปองกนอนตรายทครอบใบหนเจยระไน ของเครองเจยระไนมอ เรยกวา

ก. Disk Safety

ข. Safety Disk

ค. Guard Disk

ง. Disk Guard

4. เพอปองกนลอหนเจยระไนดดชนงานไปในรองและเกดอนตราย ตองปรบระยะหางของแทนวาง

ชนงานเจยระไน ทเทาใด

ก. ไมเกน 2 มม.

ข. ไมนอยกวา 2 มม.

ค. ไมเกน 5 มม.

ง. ไมนอยกวา 5 มม.

5. เครองหมายสญลกษณความปลอดภย สใด หมายถง เครองหมายบงคบ ขอบงคบใหปฏบตตาม

หรอพงระมดระวงเปนพเศษ

ก. สเขยว

ข. สเหลอง

ค. สน าเงน

ง. สแดง

6. ค าวา Safety มความหมายตรงกบขอใด

ก. การท างานทปราศจากอบตเหต

ข. การท างานทกอใหเกดอบตเหต

ค. เรองทเกดขนโดยไมคาดคด

ง. การรกษาความปลอดภย

7. ขอใดคออนตรายจากการเชอมอารก เมอใชเครองเชอมโดยทฉนวนหมสายไฟช ารด

8. ขอใดคออนตรายจากการเชอมอารก เมอใชเครองเชอมโดยทไมมสายกราวดลงดน

9. ขอใดคออปกรณทท าหนาทเปนสายไฟตอระหวางชนงานกบเครองเชอม เพอใหกระแสเชอมไหล

ก. ฉนวนหมสายไฟ

ข. สายกราวดลงดน

ค. สายดนเชอม

ง. สายเชอม

10. อปกรณปองกนอนตรายจากการเชอมอารกขอใด ทสามารถปองกนใบหนาและมอหนงขางของ

ชางเชอมได

ก. เอยมหนง

ข. แวนตาเชอม

ค. หนากากเชอมแบบสวมศรษะ

ง. หนากากเชอมแบบมอถอ

บตรบนทกกจกรรม

แบบทดสอบหลงเรยน

*******************************************************************************************

กระดาษค าตอบ แบบทดสอบหลงเรยน ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

สรปคะแนนสอบหลงเรยน

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน

*******************************************************************************************

เฉลยขอท 1 เฉลยขอท 2 เฉลยขอท 3 เฉลยขอท 4 เฉลยขอท 5 ตอบ ก. ตอบ ง. ตอบ ง. ตอบ ก. ตอบ ค.

เฉลยขอท 6 เฉลยขอท 7 เฉลยขอท 8 เฉลยขอท 9 เฉลยขอท 10 ตอบ ก. ตอบ ข. ตอบ ค. ตอบ ค. ตอบ ง.

เอกสารประกอบการสอน ·...

Documents

เอกสารประกอบการสอน...

แผนการจัดการเรียนรู้ที่...

แผนการจัดการเรียนรู้ที่...

เอกสารประกอบการสอน ·...

รหัสวิชา ส ' ! ชื่อวิชา...

เอกสารประกอบการสอนportal5.udru.ac.th...

แผนการจัดการเรียนรู้ที่...

แผนการสอน หน่วยที่...

เอกสารประกอบการสอน...

เอกสารประกอบการสอน...

เอกสารประกอบการสอน...

แผนการจัดการเรียนรู้ที่...

เอกสารประกอบการสอน...

เอกสารประกอบการสอน ·...

แผนการจัดการเรียนรู้ที่...

เอกสารประกอบการสอน...

แผนการจัดการเรียนรู้ที่...

แผนการจัดการเรียนรู้ที่...

unit 3 · 2014-04-16 ·...

แผนการจัดการเรียนรู้ที่...