สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ

สมเดจพระบรมไตรโลกนาถ

พระราชประวต

สมเดจพระบรมไตรโลกนาถ พระราชสมภพทอยธยา แตเตบโตและมชวตในวยเยาวทพษณโลก พระองคทรงครองราชยเปนเวลานานทสดในบรรดากษตรยอยธยา โดยเปนพระโอรสในพระเจาสามพระยาและกยงเปนพระนดดาในสมเดจพระอนทราชา มพระราชมารดาเชอสายราชวงศพระรวง พระนามมความหมายถง "พระพทธเจา" หรอ "พระอศวร" มผทเขาใจวาคงเปนพระสหายมาตงแตวยเยาวชอ "ยทธษฐระ" ซงตอนหลงกลายมาเปนผชกน าศกเขามา หลงการขนครองราชย

แลว กเสดจมาประทบทอยธยาในชวงแรกของการครองราชย อกครงหนงเสดจมาประทบทพษณโลก เชอวาคงเปนไปเพอการควบคมดแลหวเมองทางดานเหนอ และคานอ านาจของอาณาจกรทางเหนอ คอ อาณาจกรลานนา ซงก าลงมความเขมแขงและตองการแผอ านาจลงมาทางใต ในยคของพระเจาตโลกราช สมเดจพระบรมไตรโลกนาถเสดจสวรรคต เมอป พ.ศ. 2031 เมอพระชนมาย 57 พรรษา ทรงครองราชยได 40 ป ยาวนานทสดของอาณาจกรอยธยา และเปนล าดบ 3 ของพระมหากษตรยไทยตงแตอดตจนถงปจจบน พระองคประทบอยทกรงศรอยธยาประมาณ 20 ป ทเหลอทรงประทบทเมองพษณโลกตลอดรชกาล

ทมา::http://m66.krupuchong.com/19/index.php?option=com_content&view=article&i

d=55:2012-07-14-11-00-50&catid=36:2012-07-11-02-37-55&Itemid=55

พระราชกรณยกจ สมเดจพระบรมไตรโลกนาถทรงปฏรปการปกครอง โดยทรงรวมอ านาจจากการปกครองเขาสศนยกลางคอ ราชธาน และแยกฝายทหาร และฝายพลเรอน ออกจากกนคอ ฝายทหารมสมหพระกลาโหม เปนหวหนา รบผดชอบ ฝายพลเรอนม สมหนายก เปนหวหนารบผดชอบ มผชวยคอ จตสดมภ ไดแก กรมเวยง กรมวง กรมพระคลง และกรมนา ในกรณทเกดศกสงครามทงฝายทหาร และฝายพลเรอนจะตองน าหนาในกองทพรวมกน

การเมองการปกครอง การปกครองในสวนภมภาค ไดยกเลกระบบการปกครองหวเมอง ตาง ๆ แตเดมทแบงออกเปนเมองลกหลวง หลานหลวง แลวระบบการปกครองหวเมองเสยใหม ดงน • หวเมองชนใน เชน เมองราชบร นครสวรรค นครนายก เมองฉะเชงเทรา และปราจนบร เปนตน จดเปนเมองจตวา พระมหากษตรยทรงแตงตงผทเหมาะสมไปปกครอง แตสทธอ านาจทงหมดยงขนอยกบองคพระมหากษตรย • หวเมองชนนอก หรอเมองพระยามหานคร เชน เมองพษณโลก นครราชสมา และทวาย จดเปน เมอง เอก โท ตร พระมหากษตรยทรงแตงตงพระราชวงศหรอขาราชการชนผใหญไปเปนเจาเมองมอ านาจบงคบบญชาเปนสทธขาด เปนผแทนองคพระมหากษตรย มกรมการปกครองในต าแหนง เวยง วง คลง นาเชนเดยวกบของทางราชธาน • เมองประเทศราช ทางกรงศรอยธยาคงใหเจาเมองของเมองหลวงนนปกครองกนเอง โดยพระมหากษตรยทรงแตงตงเจาเมอง เมองประเทศ

ราชจะตองถวายตนไมเงนตนไมทองกบเครองราชบรรณาการทกรอบสามป และตองสงกองทพมาชวยทางราชธานเมอเกดการสงคราม ส าหรบการปกครองสวนทองถน ใหจดเปนหมบาน มผใหญบาน ปกครองดแล ต าบล มก านน เปนหวหนา แขวง มหมนแขวง เปนหวหนา การปกครองทองถนดงกลาวไดใชสบทอดมาจนถงสมยรตนโกสนทร มการแตงตงต าแหนงขาราชการใหมบรรดาศกด ตามล าดบจากต าสดไปสงสดคอ ทนาย พน หมน ขน หลวง พระยา และเจาพระยา มการก าหนดศกดนา เพอเปนคาตอบแทนการรบราชการ และไดอาศยใชเปนเกณฑก าหนดการมทนาและการปรบไหม ตามกฎหมายในป พ.ศ. 2001 สมเดจพระบรมไตรโลกนาถ ทรงตงกฎมณเฑยรบาล ขนเปนกฎหมายส าหรบการปกครอง แบงออกเปนสามแผนคอ พระต ารา วาดวยแบบแผนและการพระราชพธตาง ๆ พระธรรมนญ วาดวยเรองต าแหนงหนาทราชการ พระราชก าหนด เปนขอบงคบในพระราชส านก

สมเดจพระบรมไตรโลกนาถ

จดท าโดย นางสาวณศาชล ประธานราษฎร

ม.6/4 เลขท 32 เสนอ

ครสายพณ วงษษารตน โรงเรยนจฬาภรราชวทยาลย เชยงราย