14 metamorfismoaren prozesuak

METAMORFISMOAREN PROZESUAK

14. Gaia (2. zatia)

2.1. METAMORFISMOAREN ERAGILEAK

Tenperatura igotzea: Tenperatura altuek kristalak osatzen dituzten

atomoen arteko loturak apurtzen dituzte Gainera, erreakzio kimikoak gertatzea errazten du Lotura berriak osatzen dira, egonkorragoak

Presioa handitu: Kristal egoerak aldatu egin daitezke Kristalak modu ezberdinean orientatuz (foliazioa

adibidez)

Jariakinak egotea: Harrien artean dauden jariakinek (ura

gehienbat), erreakzionatu egin dezakete kristaleko elementuekin

Loturak hautsi eta beste lotura batzuk osa daitezke

Presioak harrietan duen eragina: Orokorrean: zenbat eta sakonago presioa

handiagoa. Hiru motakoa izaten da presioa:

1. PRESIO LITOSTATIKOA: harrien gaineko materialek eragina

2. PRESIO KONFINANTEA: presio litostatikoa + harri barruan dauden jariakinek eragindako presioa

3. PRESIO ZUZENDUA: norabide jakin batean eragiten dena. Foliazioa eragiten dute.

Metamorfismoaren ondorioak: ALDAKETAK EHUNDURAN: presioak kristalek

duten posizioa aldarazi dezake:

Norbide jakin batean orientatu daitezke

Gehiago paketatu daitezke, kristalen arteko distantzia txikituz eta horrela harri trinkoago eta dentsoagoak sortuz

ALDAKETAK EGITURAN: harrien foliazioa eragin dezake

ALDAKETAK MINERALOGIAN: Ioiak askatu daitezke. Ioi horiek elkarrekin

erreakzionatu dezakete edo mineralekin berriro

Hiru aldaketa gertatu daitezke: ALDAKETA POLIMORFIKOAK: elementuak ez dira

aldatzen, baina bai hauek duten antolaketa. Grafitoa – diamantea

KRISTALIZAZIO BERRIA: kristalen tamaina handitu

MINERAL BERRIEN ERAKETA: askatu diren ioiek mineralekin erreakzionatzean mineral berriak osatzen dira

Foliazio mailak:

Gneisikoa Zerrenda argiak eta

ilunak

Eskistositatea Uhin forma

Pizarrositatea Egitura hostotsua

KRISTALEN TAMAINA

PRESIOA

Metamorfismo motak: KONTAKTUKOA:

• Tenperatura altuek eragina• Magma beroen inguruko harrien inguruan• Aureola metamorfikoa osatzen da. Harriak

zenbat eta gune berotik hurbilago, orduan eta gehiago metamorfizatzen dira

ZONAKOA:• Presioa eta tenperaturak eragina• Subdukzio zonetan adibidez• Harri metamorfiko gehienak horrela sortzen dira

DINAMIKOA:

• Metamorfismoa presioak eragiten du kasu honetan

• Faila-zonetan• Milonita adibidez

LURPERATZE-METAMORFISMOA:• Sedimentu geruzen azpian geratzen diren harriek

jasaten dute• Presio eta tenperatura altuek eragiten dute

METASOMATISMOA:

• Ioiak disolbaturik dituzten jariakinak badaude gertatzen da.

• Ioi horiek erreakzionatu eta harri berriak sortu ditzakete

• Adibidez: KAREHARRIA DOLOMITA

CaCO3 MgCa(CO3)2

Harri metamorfiko motak:

FOLIATUAK

ARBELAK FILITAK ESKISTOAK GNEISAK

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

FOLIATUAK

ARBELAK FILITAK ESKISTOAK GNEISAK

FOLIATUAK

ARBELAK FILITAK ESKISTOAK GNEISAK

FOLIATUAK

ARBELAK FILITAK ESKISTOAK GNEISAK

FOLIATUAK

ARBELAK FILITAK ESKISTOAK GNEISAK

-

-

-

FOLIATUAK

ARBELAK FILITAK ESKISTOAK GNEISAK

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

KUARTZITAK MARMOLAK ADAR ITXURAKOAK ANFIBOLITAK

FOLIATU GABEAK