นายทวีศักดิ์ ทองบู่...

การวเคราะหพ13นทเสยงโรคไขเลอดออกจากดชน ความช กลกน13าย งลายในพ13นทเขต 17 โดยใช

ระบบสารสนเทศภมศาสตร

SPATIAL ANALYSIS OF DENGUE HAEMORRHAGIC FEVER RISK HOUSE

INDEX IN REGIONS 17 USING GEOGRAPHIC INFORMATION SYSTEM

นายทวศกด ทองบกลมปฏบตการควบคมโรคและตอบโตภาวะฉกเฉนทางดานสาธารณสข

สานกงานปampองกนควบคมโรคท 9 จงหวดพษณโลก

อตราปวยไขเลอดออกรายจงหวด พ13นทสาธารณส ขเขต 17 พศ 2545 ndash

2553

อตราปวยไขเลอดออกรายจงหวด พ13นทสาธารณส ขเขต 17 พศ 2545 ndash

2553

2

อตราตายไขเลอดออกรายจงหวด พ13นทสาธารณส ขเขต 17 พศ 2545 ndash

2553

อตราตายไขเลอดออกรายจงหวด พ13นทสาธารณส ขเขต 17 พศ 2545 ndash

2553

3

จานวนผปวยไขเลอดออกรายเดอน เปรยบเทยบ Median 5 ป

พ13นทสาธารณส ขเขต 17 (มค2550 ndash พค2554)

จานวนผปวยไขเลอดออกรายเดอน เปรยบเทยบ Median 5 ป

พ13นทสาธารณส ขเขต 17 (มค2550 ndash พค2554)

4

ความเปนมาของป0ญหาความเปนมาของป0ญหาGIS เพอสนบสนนการบรหารและตดสนใจ

1048800เปลยนขอมลและสารสนเทศใหมองเหนเปนภาพแผนทได1048800การจาแนกป2ญหาดวยมมมองใหมๆ1048800การทดลองสรางแบบจาลอง1048800หลกเลยงความผดพลาดของขอมล1048800 หลกเลยงการต5งสมมตฐานผด ๆ

ความเปนมาของป0ญหาความเปนมาของป0ญหา

โจทยการวจยโจทยการวจย

การใชสารสนเทศภมศาสตร8 (GIS) สามารถนามาใชในการวเคราะห8ในเชงพ5นท และ

เชอมโยงผสมผสานขอมลเชงพ5นทและขอมลเชง บรรยาย เพอหาพ5นทเสยงการเกดโรคไขเลอด

ออก แตยงไมแนชด

เพอหาพ13นทเสยงในการเกดโรคไขเลอด ออกจากค2าดชนความช กของลกน13าย งลาย

(House Index HI)

จ ดม 2งหมายของงานวจยจ ดม 2งหมายของงานวจย

กรอบแนวคดดชนความช กลกน13าย งลาย

(HI ) ป 2551-2553

ดชนความช กลกน13าย งลาย

(HI ) ป 2551-2553

พ13นทเสยง(หม2บา

น)โรคไขเลอดออก ป

2554

พ13นทเสยง(หม2บา

น)โรคไขเลอดออก ป

2554

GIS(Spatial

Analysis)

GIS(Spatial

Analysis)

วธการคดเลอกหม2บานทดาเนนการส 2มสารวจคดเลอกหม2บานทดาเนนการส 2มสารวจ

ดาเนนการสารวจดาเนนการสารวจ

วเคราะหทางสถตโดย - รอยละ - ค2าเฉลย

วเคราะหทางสถตโดย - รอยละ - ค2าเฉลย

การแปลผลการสารวจ (HI)

-HI gt 10 เสยงสง -HI le 10 เสยงตา

การแปลผลการสารวจ (HI)

-HI gt 10 เสยงสง -HI le 10 เสยงตา

วเคราะห8เชงพ5นท(Spatial Analysis) -Interpolation (IDW)- Overlay

วเคราะห8เชงพ5นท(Spatial Analysis) -Interpolation (IDW)- Overlay

พ13นทเสยง (หม2บาน ) โรคไขเลอดออกจากค2า HI

Program GIS Program GIS

รง506รง506

นอกเขตนอกเขต

ในเขตเทศบาลในเขตเทศบาล

ช มชนแออดช มชนแออด

ช มชนทพกอาศยช มชนทพกอาศยช มชนพาณชนช มชนพาณชน

มคพคกค

มคพคกค

Visual larva survey (WHO)Visual larva

survey (WHO)

Inverse Distance Weighted Interpolation (IDW)

Inverse Distance Weighted Interpolation (IDW)

โดย Zi เปนคาของจดททราบคา dij เปนระยะทางจากจดททราบคา Zj เปนจดทไมทราบคา n เปนเลขยกกาลงทผใชเลอก (1 2 หรอ 3)

Interpolated point

Known point30

Known point50

52Known point

d1=4d1=2

d1=6

= 34

วเคราะหเชงพ13นท (Spatial Analysis) วเคราะหเชงพ13นท (Spatial Analysis)

Interpolation (IDW)

Interpolation (IDW)

Overlay Analysis

(HI)

Overlay AnalysisOverlay Analysis

Risk areaRisk area

Village Village

HI 51HI 51 HI 52HI 52

HI 53HI 53

แผนท (point) การแปลผลการสารวจ แผนท (point) การแปลผลการสารวจ

ผลการศ6กษา

ป 2551ป 2552ป 2553

จ ดหม2บานทสารวจและผลของค2าดชนความช กลกน13าย งลาย (HI)

จ ดหม2บานทสารวจและผลของค2าดชนความช กลกน13าย งลาย (HI)

le 1000gt 1000

=

หม2บานทส 2มสารวจ HI ป 51หม2บานทส 2มสารวจ HI ป 51 การวเคราะหเชงพ13นทจากค2า HI ป 51การวเคราะหเชงพ13นทจากค2า HI ป 51

เสยงตา เสยงสงle 1000gt 1000

หม2บานทส 2มสารวจ HI ป 52หม2บานทส 2มสารวจ HI ป 52 การวเคราะหเชงพ13นทจากค2า HI ป 52การวเคราะหเชงพ13นทจากค2า HI ป 52หม2บานทส 2มสารวจ HI ป 53หม2บานทส 2มสารวจ HI ป 53 การวเคราะหเชงพ13นทจากค2า HI ป 53การวเคราะหเชงพ13นทจากค2า HI ป 53

ค2าดชนความช ก (HI) ลกน13าย งลาย ป 2551-2553ค2าดชนความช ก (HI) ลกน13าย งลาย ป 2551-2553

เสยงตา เสยงสง

ป 2551ป 2552ป 2553

พ13นทเสยงจากค2าดชนความช ก (HI) ลกน13าย งลาย ป 2551-2553

พ13นทเสยงจากค2าดชนความช ก (HI) ลกน13าย งลาย ป 2551-2553

Overlay AnalysisOverlay Analysis

พ13นทเสยงโรคไขเลอดออกจากค2าดชนความช กลกน13าย งลาย (2554 )

ดวยระบบสารสนเทศภมศาสตร

พ13นทเสยงโรคไขเลอดออกจากค2าดชนความช กลกน13าย งลาย (2554 )

ดวยระบบสารสนเทศภมศาสตร

ตารางแสดงพ13นทเสยงไขเลอดออกจากดชนความช กลกน13าย งลายป 2554ตารางแสดงพ13นทเสยงไขเลอดออกจากดชนความช กลกน13าย งลายป 2554

จงหวด พ13นท สคร9 พ13นทเสยงสงป 2554อาเภ

อ ตาบล หม2 อาเภอ ตาบล หม2

พษณ โลก 9 91 957 9 83

592 (1403

)เพชรบรณ 11 115

1373

10 53344

(815)

ตาก 9 63 520 5 1649

(116)อ ตรดตถ 9 64 533 - - -

ส โขทย 9 84 834 - - -

รวม 47 417421

724 152

985 (2336

)

จงหวด อาเภอ ตาบล หม2 อาเภอ ตาบล หม2พษณโลก

ชาตตระการ

ชาตตระการ 3 บางระกา ทานางงาม 3

สวนเมยง 10 คยมวง 2

บานดง 1พรหมพราม พรหมพราม 12

ทาสะแก 7 ทาชาง 5 นครไทย นครไทย 13 วงฆอง 10

หนองกระ

ทาว 27 มะตม 4 บานแยง 13 หอกลอง 6 เนนเพม 17 ศรภรมย8 4

นาบว 5 ตลกกระ

เทยม 1 นครชม 5 วงวน 1 ยางโกลน 10 หนองแขม 9 บอโพธ 13 มะตอง 11 บานพราว 10 ทบยายเชยง 2 หวยเฮ5ย 5 ดงประคา 7

ตวอย2างผลการวเคราะหรายหม2บานตวอย2างผลการวเคราะหรายหม2บาน

หมบานจงหว

ด อาเภอforecas

ting trueรอยละความ

แมนยาพษณโ

ลก เนนมะปราง 38 8 2105บางกระทม 10 2 2000

วงทอง 106 16 1509เมองพษณโลก 129 37 2868

บางระกา 75 8 1067พรหมพราม 72 16 2222

วดโบสถ8 17 2 1176ชาตตระการ 21 4 1905

นครไทย 118 31 2627 586 124 2116

ความแม2นยาในการวเคราะหความแม2นยาในการวเคราะห

bull การคาดคะเนการระบาด จดกาเนดหรอจดแพรกระจายของโรคbull การนาระบบสารสนเทศภมศาสตร8 มาใชในการเฝampา

ระวงปampองกนควบคมโรคและการทานายแนวโนม(Trend) การเกดโรคไขเลอดออกbull ผบรหารสามารถตดสนใน วางแผนการดาเนนได

ทนเวลา และใชทรพยากรไดอยางเหมาะสมbull การพฒนาการใช GIS เพอชวยเหลอในการ

วเคราะห8 การทาใหเหนภาพ (Visualization) การจดการและการพฒนานโยบาย

ขอเสนอแนะและการนาขอมลไปใชประโยชน

ขอเสนอแนะและการนาขอมลไปใชประโยชน

การตดตามความแมนยาในการวเคราะห8ระยะยาว

การนาป2จจยอน ๆ ทเกยวของ มา วเคราะห8หาพ5นทเสยง เชน

gt ปรมาณน5าฝนgt ความหนาแนนของประชากรgt พฤตกรรมgt อณหภมgt จานวนผปวย ฯลฯ

ขอเสนอแนะในการวจยคร13งต2อไปขอเสนอแนะในการวจยคร13งต2อไป

Thank You

ความสมพนธชงเสน ป 2551 ป 2552

ป 2553

การแปลค2าดชนทางกฏวทยาการแปลค2าดชนทางกฏวทยาPant and Self (WHO1993) ไดใหแนวทางเกยวกบการ

แปลงค2าดชนย งลายและลกน13าย งลาย ดงน13BIgt50 มความเสยงสงทจะเกดการแพร2โรคBIlt5 มความเสยงตาทจะเกดการแพร2โรค

HIgt10 มความเสยงสงทจะเกดการแพร2โรคHIlt1 มความเสยงตาทจะเกดการแพร2โลก

จตและคณะ (2536)BI gt 100 เปนพ13นททมอ บตการณไขเลอดออกBI lt 50 เปนพ13นทไม2มรายงานผปวยไขเลอดออก