ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΠΙΤΑΦΙΟΥ - ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ

Θουκυδίδης Ολόρου Αλιμούσιος

(επιμέλεια: Γ. Σόφη)

Βιογραφικά στοιχεία

Γέννηση: δήμος Αλιμούντος (Άλιμος), πιθανόν 455-399 π.Χ.

Αριστοκρατική οικογένεια. Συνδέεται με το βασιλιά Όλορο και τους Αθηναίους αριστοκρατικούς Μιλτιάδη και Κίμωνα

Μεγάλη οικονομική δύναμη (κατοχή χρυσωρυχείου στη Σκαπτή Ύλη – Θράκη)

Μόρφωση

Μαθήτευσε σε σπουδαίες προσωπικότητες, ήρθε σε επαφή με την κορυφαία διανόηση της κλασικής εποχής

ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ: Αναξαγόρας

ΡΗΤΟΡΙΚΗ: Αντιφώντας, σοφιστές (Γοργίας, Πρόδικος)

ΙΑΤΡΙΚΗ

Η ιστορική συγκυρία...

Ο αρχηγός της δημοκρατικής παράταξης, Περικλής, κυριαρχεί στην πολιτική ζωή της Αθήνας

Η πόλη ευημερεί πολιτικά και οικονομικά (Αθηναϊκή ηγεμονία)

Δημιουργούνται απαράμιλλα αριστουργήματα τέχνης που αποδεικνύουν την αίγλη της πόλης

Η πνευματική ζωή φτάνει στην ακμή της στις τέχνες και την επιστήμη (σοφιστικό κίνημα, δραματική ποίηση, ιστοριογραφία)

Η ευμάρεια της Αθήνας στηρίζεται...

«ἀρχή» της Δηλιακής Συμμαχίας πλούτος (φόροι μετοίκων, λειτουργίες,

ναυτιλία, εμπόριο, ορυχεία) Δημοκρατικοί θεσμοί (οι κατώτερες τάξεις

αναδεικνύονται) Πολιτιστική πρόοδος (τέχνη, φιλοσοφία,

σοφιστική, αττική τραγωδία)

Η συγγραφή του έργου του στην εξορία

Αφιερώνεται στην ιστορική έρευνα και τη συγκέντρωση πληροφοριών

Μεταβαίνει στους χώρους των πολεμικών συγκρούσεων

Διακόπτει απότομα την εξιστόρηση στα γεγονότα του 411 π.Χ. πιθανόν λόγω ξαφνικού θανάτου.

Χαρακτηριστικά της σκέψης του Θουκυδίδη

Ανάγεται από τα συγκεκριμένα γεγονότα στο γενικό και πανανθρώπινο

Θεμελιώνει τις προσωπικές παρατηρήσεις του σε γενικές αρχές

Βασίζει την αξιολόγηση των πολιτικών προσώπων στις δημηγορίες του

Η επιγραμματική διατύπωση γνωμικών και αποφθεγμάτων στο έργο του είναι προϊόν έρευνας και συλλογισμού, όχι αυθαίρετου διδακτισμού

Η μέδοδός του...

Δημηγορίες = λόγοι που εκφωνήθηκαν από πολιτικούς και στρατιωτικούς κατά την προετοιμασία του πολέμου ή κατά τη διάρκεια των πολεμικών επιχειρήσεων

Αποδίδονται με βάση την κεντρική ιδέα των λόγων, όχι αυτολεξεί. Γράφτηκαν από το Θουκυδίδη «ἐγγύτατα τῆς ξύμπασης γνώμης τῶν ἀληθῶς λεχθέντων»

Αποδίδουν τα κίνητρα, τους στόχους και το ήθος των ομιλητών

Παρατίθενται με τη μορφή «θέσης-αντίθεσης»

Φανερώνουν το βάθος σκέψης του ιστορικού στην ανάλυση των γεγονότων

Η δομή του έργου του

Μεταγενέστερη διαίρεση σε 8 βιβλία. Καταγραφή των γεγονότων από το 479 π.Χ. έως το 411 π.Χ.

Α΄ : ιστορικές εξελίξεις ως τον Π.Π, αίτια πολέμου

Β΄- Ε΄: ανάπτυξη αθηναϊκής δύναμης μετά τα Μηδικά, διπλωματικές επαφές αντιπάλων, γεγονότα α΄δεκαετίας (431-421)

ΣΤ΄ - Ζ΄: Σικελική εκστρατεία

Η΄: γ΄φάση πολέμου, Δεκελεικά, περσικός παρεμβατισμός, κατάλυση δημοκρατίας στην Αθήνα