AMOINTERRUINOJ

AMOINTERRUINOJ

TrevorSteele

AMOINTERRUINOJ

EldonodeFlandraEsperanto-Ligo

n-ro39enlaserio„Stafeto”

Tiuĉiestasnekompletaekzemplerodelaromano.Ĝirajtasestidistribuatalaŭplaĉe.

PorKatja,David,kajBob

„Kio?AlSovetunio?Travis,ĉuvifreneziĝis?Aŭĉuviankoraŭimagas,ketievitrovosspurojndelaNovaJerusalemo?”

„Wally,neforgesu,keankaŭmilegislaGulagojndeSolĵenicin.Kajmilegisplipritiujgulagojentekstoj,prikiujvineniamaŭdis–sedsufiĉepritio.LeninkajStalindefinitivemortigisĉiajnesperojn,ketieestiĝoshumananovacivilizacio.Ne,misimplevolassubmetiminallavivkondiĉojtie.NidankuGorbaĉov,kenuntioeblas.”

„Amiko,viajverdajaspirojfalosnazentie.Lapurkorajruĝajkamaradojmalpurigaslaĉirkaŭanmondoneĉpliolniajhienajkapitalistoj.”

„Wally,komprenu,minevolasiritienkielpilgrimantoaliuspecapolitikaaŭekologiasanktejo.SedmienuasenAŭstralio.Miestasdudekokjarakajneniammiestiseksternialando.Mivolasspertilavivonaliloke,kajnegravasalmi,ĉulalitojestasmalkomfortajaŭne.Kajvidevaskonfesi,Sovetunioestassignifoplenapartodelamondo.”

Wallymallevislaokulojn,kajtiamliĵetisalTravisunuelsiaj„ruzaj”rigardoj,alkiualdonislaformodeliaintelektulaaglonazo.„Junulo,misuspektas,kemisciastrebone,kialvivolasdumtempeforiri.Aĥjes,mimemorasladoloron...”

Travisnerespondis.KomprenebleWally,kiuofteaktorismalafablanurson,tamenestissentemahomo.Jes,laklarigoestisunuvorta:Belinda.Ŝiaforiroestisankoraŭsangantavundo.

„Sedaŭskultu,junulo,videvusielenspezitie.MinepovassendihonorariojnalSovetunio.Larusojankoraŭnescias,kioestasbankkonto.”

Travisridetis.„Ebleiliestasplifeliĉajprotiunescio!Sednezorgu,Wally,mivivtenosminperinstruadodelaimperialingvo.KajmitrevolontekontribuusartikolojnporTheSentinel.”

Wallyridetisduonemoke,duoneamuzite,„DeniamoskvakorespondantoTravisSiganoff...Nu,luksaĵoporniamodestasentinelo.Fakte,laideoplaĉasalmi.Malgraŭviajiluzioj–aŭebleproili–viverkas

bonajnartikolojn,junulo.Seviinsistasestimasoĥistokajiriinterlakrudajnkamaradojn,mivolontepublikigusviajnkontribuojn.Sedmidevuspagilahonorariojnenviankontonĉitie.”

„Dankon,vibetonvizaĝamaljunaanarĥiisto!Kajnunmilasosvingrumblienpaco.”

„Momenton,viverdbekaknabeto!Kioprivialaboroinstruilaanglanalaziajenmigrintoj?”

„Mijamanoncisallaĉefoantaŭmonato,kemieksiĝas,almenaŭprovizore.”

„Hm,”gruntisWally,„kiamvirevenosellaĝojaparadizodelaproletaro,viapostenoprobablenepluestoshavebla.Niaekonomioestasmizera,kajlaregistarovolasŝparisiajngroŝojn.Instruadoalenmigrintojneestasekspansiaindustrio,knabo,kajpostunujarotiufakoplimaldungosoldungos.”

„Nu,setielestos,mitrovosionalian.”

„Jes,”cedisWallymalafable,„vitrovos.Sedmineniamkomprenis,kialtielbrilkapajunavironestudismedicinonaŭjuronaŭionalian,kiuhavigasriĉanbankkonton.Iometedainstruadokajlamizerajdolaroj,kiujnmipovaspagialvi.Ĉumankasalviambicio?”

„Wally,neblagu!Vidonasbelanekzemplon–vivivasdelamizerajdolaroj,kiujrestaspostpagodeviajfakturoj.Kajkial?Nemienaĉu,oldabastardo,viestasidealistokajpretasfarition,kionvifaras,ĉarvikredas,keniamonotonagazetarobezonasalternativojn.Vipovusestiburokratokajboneenspezi,sedvipreferasrestimalriĉakielpreĝejamusokajfarilaboron,kiuverekontentigas.Minehavaseĉviajnkialojnporneriĉiĝi.Misimpleneniamsciis,kionmivolasstudi,kajmidriviseninstruadon.Kajverkiporviagazeteto,kiemipovasskribikionajnmivolas,tiodonasalmikontentiĝon.”

„Kajvipovasvividetio?Aĉetidomon?”

„Sufiĉas.”Travisnevoliskomenti,keBelindaensiabibliotekofakteenspezaspliolli.

Wallykomplicemeridetis.LiincitisTravisaltiudeklaro.Jes,likajTravisestisdumaloftuloj,kiujverenezorgisprimono.„Miŝatasvin,ĉarviestasekscentrulo,knabo.”

Travisredonislarideton.„Hm,kajviestastutenormalacivitano,ĉu?”

Travisekstarisporeliri,sedreeturnissin.„Unudetaloprimiavizoamuzusankaŭvin.Minedirisalvi,sedmipetislavizonenfebruaro.Miatendis.MiskribisallasovetakonsulejoenKanbero.Neniookazis.Miatendadis.Monatojpasis.MikontaktishomojnenKievo,kiemiintencasloĝi.Unuelilihavisbrilanideon:mipetuvizonkielinstruistonedelaanglalingvo,seddebiznez-ingliŝ.Kajdusemajnojnposte,tioestashieraŭ,venislavizo–enaŭgusto!Imagu,mikielbiznesman!Mineniamenlavivoposedisakcionaŭparcelon,kajnunmiinstruualrusojprilakomercavivo!”

Travisridis,dumWallyŝajnsevereskuislakapon.„Vidu,vieĉperfidasviajnrigidajnprincipojn.Nu,bonŝancon...Hej,momenton.Aliademando.Ĉuviirasaltiugrandagulagejoprovianomo?Siganoff.Evidenterusa.Ĉuviserĉosviajnfamiliajnradikojn?”

„Ne.Neniampensispritio.Miastranganomo.Onirakontas,kemiaavo–lianomoestisCiganov–alvenisenAŭstralioiamenla20-ajjaroj.Neniuaŭstraliaburokratosciisskribilanomon,doavĉjoŝanĝisĝin.Mipreferuslaaŭtentanversion,sedkionfari?”

„Nu,Ciganov...”Wallyluktisporimitirusanintonacion,„bonŝancon.Miantaŭĝuasriceviviajnartikolojn.Ejmomenton,vidiris,kevihavaskontaktojnenKievo.Kieltioeblas?”

„Hm,peredeplumamikotiemikonaskelkajnhomojn...”

IomabrupteTraviselirisellatromalgrandaredaktejodeTheSentinel.Litrairislamallarĝankoridoronkajestisbaldaŭsurstrate.Liturnissinkajvidisrefoje,kelatutamodestadomourĝebezonasfarbadon.SedWallynemulteatentistiajndetalojn,kajcetereliprobablenehavissufiĉedamono.

WallyKennedyestisviro,kiunTravisgrandpartekompreniskajelkoreŝatis.Ebleliestisanakronismulointerlabruantajaŭtojkajkamionoj

pretersagantajlaŭlastrato,direktatajdestreĉmienajhomoj.Kienilidevistielrapideiri?Bone,keekzistisankoraŭhomoj,kiajWallykajladualiaj,kiujproduktislagazeton.

TravisrigardislastanfojontiunkonstruaĵonkunlamalnovstilaŝildokunlanomoTheSentinel.Laperiodaĵo,limemoris,havaseldonkvantondenepliol3,000,kajekzistasnenurproabonojsedpartepromondonacojdeadmirantojdeladecahomo,kiutransprenisdesiapatrolaentreprenon.IamTheSentinelestislegatademultajmiloj,grandpartekomunistoj,tiam,kiamlapartioestisjamarĝenasednetuteignoreblapartodelapolitikapejzaĝodelalando.Sedlaskismo,kiamMoskvokajPekinomalamikiĝiskajdissplitislamovadonenlatutamondo,drastelimigislanombrondahomojpretajaĉetiTheSentinel.ApogantojdelaĉinalinionomisTomKennedykajliajnalianculojnmarionetojdelaKremlo.

WallykieljunavirodumtempeapogissianpatronkajlaMoskvo-fidelulojn,sedkiamlapatrosubitemortisen1969,Wallymemseniluziiĝis–ne,liemfazis,prilaidealodeplijustamondo,sedprilamonstraĵojdelasistemoj,kiujpretendiscelitiunidealon.Likondamniskajlarusajnkajlaĉinajnpartiojnkielnaciismajndiktaturojn.IompostiomWallyiĝisanarĥiisto,sedlifariselTheSentinelforumonporĉiajalternativajideoj.Lieĉpublikigisartikolondescientologo,postkorektadodelagramatikokajortografio.Unufojonlienmetisartikolondeinteresaviro,kiuĵuris,keeksterteranojforkaptislinkajposteresendisallateroportransdoniinstruojnallahomoj.Wallytrovis,keefektiveestasmultedasaĝoentiuj„instruoj”.Wallygrumblanteakceptispresikelkajnreklamojn,bonesciante,keilidonastiunetanprofitonnecesanpordaŭrigilataskon,kiunliamissedprikiuliofteblasfemis.Sedlareklamojdevisakordikunlia„disidenta”vidpunkto;rarajvarojenmodernakapitalismasocio.

^^^

Wallyjaĝustesupozis,kelafiaskodeliajrilatojkunBelindaestasla

bazamotivo,keTravisforiruelAŭstralio.SedeĉalWallyTravisnediris,kelinenurforfuĝasdemalfeliĉo;liesperis,kelifuĝasalnovaŝancodefeliĉo.

Travisglitigissiandekstranmanonenlapoŝondesiaĉemizo.LielprenislafotondeMarinakajreerigardisĝinkunsopiro,kajsamtempeliakuteobservistiunsopirantanvironeliomadistanco.

Marina.Kionlisciispriŝi?Surĉiujfotojŝiestisplaĉaspekta,kajlafotodeŝienbankostumoapudlamaroenSoĉimontrisbelanvirinanfiguron.Travisbedaŭris,kelaaspektodevirinotielgravasalli,kvankamlibonesciis,kepostiometeladiferencointerbelakajnebelaeksteraĵoapenaŭrolas.Nujes,Belindacerteestisbela.

Belinda.Pensojpriŝinelasislinenpaco.Netiomlapensoj,kiomlabildodetiuamindavizaĝokunlabluajokuloj,tiujbelajvirinajrondaĵoj.Keŝipovaspreferialianviron,kiunTravisjuĝisnenielkonkursanto,tioveredoloris.

Marŝantelaŭlatrotuaroapudsurdigatrafiko,Travisdeviskonfesisianpropranarogantecon.Senkonscieliverekredis,kespektantojopinius,keeliliduBelindapligajnasellageedzecoolli.Enlagimnazioliestislaadmirataunuaulodelaklaso,ŝinurlindamezkapablulino;liestislaĉampionaatleto,ŝimaksimumeblondharaornamaĵodeteamo.Jes,enlalernejolipovintusgajnilakorondeĉiuknabino–almenaŭtionasertisliajkamaradoj–kajprotioneklopodigissinporaltiriiunajn.Ĉelauniversitatolasituacioestissimila;linonirigardisstelulo,kajenprelegejojkajsurbasketbalejoj.Sedlagrandaanonimecodelauniversitatoestistia,kelisinsentissoleca.KiamlifinerevidisBelindaĉeiustudentakoncerto,estisallikvazaŭlirevenushejmen.Liaatentoevidenteegeplaĉisalŝi,kajbaldaŭiliestiskonstantaparo.Geedziĝoŝajnisnaturapaŝo.Laĉampiononunhavissiankonstantanadmirantinonĉesi,lasolecofiniĝis.

Dokiomisis?Lineemiscedition,sedretrospektelikonfesis,kelidesapontisŝinenamorado.Ŝiaseksaapetitounuesurpriziskajposteiomkonsternislin.Limemorismomentojn,kiamlineprevolisionlegiaŭskribi,sedŝivolisamori.„Kara,ninepovasrestituttageenlalito!”liŝercis,sedŝiapaŭtadodevisavertilin,kenecesasiakompromiso.

KiamfineliekvidisGrant,oficironenuniformo,laviron,kiunBelindapreferisalli,Travistujkonjektis:ŝvelmuskolaarmeanokiu,kiamlinemortigisaliajnhomojn,plejinteresiĝasprigeneradodenovajhomoj.

Dotiumalekvilibrodeiliaamoravivosendubeestisfaktoro,sedĉuĝiklarigis,kiallaaferotielsubitekajamarefiniĝis?

^^^

Ne!Travisdirisalsi,mineplucerbumupritio!LirefojerigardissianplejŝatatanfotondeMarina.

AlWallylineniondirispriMarina,parteprotio,keiliakonatiĝookazisperEsperanto.NurunufojonTravismenciislainternacianlingvonalWally,kajlamaljunuloiommokispri„ankoraŭaliailuzio”.DoekdetiamTravisprisilentissianuzondelalingvo.

Faktelilernisĝinensiaunuauniversitatasemestro.Lineĉeestisklasojn–likredis,kelinehavassufiĉedatempo–sedunuelliajkamaradojdonisallietanCourseofEsperanto.Travislernislafrancandumdujarojkajlagermanandumkvarensiagimnaziokajatingistrebonajnrezultojn,sedkonsciis,keankoraŭlinurglitassurlasurfacodetiujlingvoj.Fascinislin,keEsperantoestastielsimplasedsamtempepermesasesprimriĉonkajkreadondeproprajvortoj.Lilernisĝinrapide,rezervanteduonhoronvespereallalingvo.UnufojonliĉeestiskunvenondelalokaEsperanto-grupo,sedrapidekonstatis,keestasakrakverelointerdu„tendaroj”enlaklubo.Lineplufrekventislaklubon,seddecidis,keestusbonekorespondikunneanglalingvuloj.Krome,liĉeestisdukongresojndeEsperanto,kajlegissufiĉemultedelaliteraturo.Agrablesurprizislin,kelaoriginalajverkojestasfojedealtanivelo.LitreaprezislapoemojndeKalocsay,Auld,kajBoulton,kajĝuislaromanojndelaŝercemuloSchwartz,deRibillard,kajapartedeLitkovskij.

Belindaneestispartodeliavivo,kiamliekuzisEsperanton,kajŝimontrisnenianintereson,kiamliparolispriĝialŝiposte.Eblekomunainteresotiahelpintusteniilinkune?

Ne,forgesuBelinda,lidirisalsi.

LikorespondiskundiversajkajdiversaĝajhomojenItalio,Brazilo,Irano,kajNorvegio,sedtuj,kiamlividisfotondeMarinakiel„korespondemulino”enorganodelaTutmondaEsperanto-Asocio,lisentisdezironskribialŝi.Ketiunovakontaktokomenciĝisĝustetiam,kiamlieksuspektis,keBelindarenkontiĝaskunaliaviro,jamdonisiankonsol-erotikangustonallakorespondado,kvankamkomencelakonsoloestisnursporadakajmalforta.

Litrebonememorislamomenton,kiamlaerotikoiĝisgrava.ĜivenismallongepostlaforirodeBelinda.Dubante,ĉuliagasprudente,limalfermissiankoronkajelverŝissiandoloronallamalproksimakorespondantino.Ŝiarespondoestistielsentemakajdelikatakajbeleesprimita,kelitujimagistransdonisianerotikandezironaltiuvirinokunlapenetrajbrunajokulojkajkisindabuŝo.

Nu,liajpensojlasuBelindamalantaŭe.EkalMarina!

^^^

LatagonantaŭlaflugoTravistelefonissiajngepatrojnkajlatrigefratojn.Neniuellakvinopokomprenis,kiallivolasirialtiu„fiaimperio”,kiels-roReaganĝinnomis.Travisnevereklopodiskomprenigialili.Liafamiliojamdelongeestisperiferiaenliavivo,kajlinesciis,ĉulidevastionbedaŭri.Eblelasolamanieropliproksimiĝiallagepatrojestusreeaktivieniliaeklezio,kajtiunprezonlinepretispagi.LiafratinoGraceiomĝenatediris,„Travis,mivolontehavusviancerbon,sedvineuzasĝin.Kajkielvienspezosentiulando?”Lagefratojfirmekoncentriĝispriantaŭenigodelaproprakarierokajedukadodesiajinfanoj,kajTravistrovis,kemankasalilikomunajtemoj,kiamliproviskonversaciikunGrace,Josh,kajSharon.

LiredonislaŝlosilondelanunforlasitaapartamentoallamaklerakompaniokajpasigissianlastannoktonenAŭstralioenhotelo.Lidankis,kiamliglitisendormon,sopirantealMarina,kajjesjaliprofundedormis.

Lidevosalfrontilonganflugon,kajliaŭdisrakontojnprilaneeblodormienaviadilo.

^^^

LaflugoperQantasalSingapuroestistuteglata.Laflughavenosurtiuinsuloestistremodernasedsamtempekvieta,kunmildaplaŭdadodeakvofontanoj.MallongeTravisestiseksterladomokajtujekŝvitis.Nujes,limemorigissin,niestasĉelaekvatoro,eternevarmegaloko.Sedinterneestistrekomforte,kajlipasigiskelkajnhorojnlegantekajmarŝante.

Onianoncis,kepasaĝerojporMoskvosinpretiguporenirilaAeroflot-maŝinon.Travispaciencestariskajlasislacentojndaaliajpasaĝerojiriantaŭli.Limiris,ketremultajeliliportasdiversajnelektrajnaparatojn.Kielilipovusprenitiajnobjektojnenlakajutondelaaviadilo?

VirostarantaapudlirimarkislaĉuajnrigardojndeTravis.„Ĉuviestasanglo?”lavirodemandis,kajTravissupozis,keliaakĉentoestasrusa.

„Ne,aŭstraliano.”

„Aŭskultumin,negravas,mipovasparolianglekunvi.”NurtiamTravisekflarislaodorondealkoholo,kajlividis,kelaviroeĉiomŝanceliĝas,kiamiliirasantaŭen.

„MianomoestasMiŝa.Kajvia?”

„E...miaestasTravis.”

„Bone,Trevis.ViirasalMoskvo,ĉu?KajposteokcidentaEŭropo?”

„Ne.PostealKievo.”

„Kajposte?”

TravisrigardislaiomdikajntrajtojndeMiŝakajnepovisevitirapidankarakteranalizon.Miŝaestisinteligentulo,sedprobablenefeliĉa.„Minescias.MilaborosenKievo.”

„Aŭskultumin,mikomprenas.Kompaniosendasvin,ĉu?KajviloĝosenplejbonahotelodeKievo?”

„Ne,miirasproprainiciate.MivolasloĝikielnormalacivitanodeSovetunio.”

„Ĉuviestaskomputilisto?”

„Ne,instruisto.”

Miŝaamareridis.„Aŭskultumin,viestaskuraĝulo...aŭeblestultulo,Trevis.”

„Dankon.Neknek,mikredas.”

„Kajvivolasscii,kialtiujrusojŝtoposlapasaĝerankajutonperharsekigilojkajbolkruĉojkajhejtilojkajtielplu?”

„Nujes,tiosurprizasmin.”

Miŝaamareridis.„Haha!Aŭskultumin,postunutagoenniagloraSovetuniovibonekomprenos!”

„Do,laaferojnebonestatas,ĉu?”

Miŝamallaŭtigissianvoĉonkajkvazaŭsekretaagentoflustris,„Stultulojankaŭili!Estasnovaindustrioennialando.Aŭskultumin,specialabranĉodemafianoj.”

„Pardonu,Miŝa,”Travismoviĝisflankenpornedevienspirilabuŝgason,„minekomprenas.”

Ĝustetiammultajhomojmarŝisantaŭen,kajTraviskajliakonversacipartnerodeviskunmarŝi.Sedtuj,kiamilihaltiskajatendis,kelaunuajgrimpusurlaŝtuparon,Miŝadaŭrigissiankonfidadon.„Jes,midiris,mafio.Aŭskultumin,setiuj,”–ligestisalhomojportantajaparatojn–„montrasapartemultekostajnaĵojnaldoganistojenMoskvo,tiujdoganistajkamaradojnotasiliajnadresojn,kajkelkajntagojnpostemafianojirosaltiujadresojkajmalbalastigoslahomojn.”

TravisnepovisnefiksrigardiMiŝa.„Vivolasdiri,keladoganistojkunlaboraskunlamafianoj..?”

ReeMiŝaamareridis,mallaŭte.„Aŭskultumin,atendasviniujsuprizojennialando,Trevis!Lasalajrodedoganistoestasmalalta,sedestasmanierojpligrandigilaenspezojn.”

Travisnehavistemponporrespondi.Iubelaspektablondastevardino–liaunuapensoestis,keŝitresimilasBelinda–subitealkriaĉiskelkajnpasaĝerojn,kiujreagissamelaŭtavoĉe.Traviskomprenisneniunvorton,sedlamalafablecointerlakverelantojestisalarma.LiprovisimagitianscenoninterstevardinodeQantaskajpasaĝeroj;ŝiestustujmaldungita.

Malrapide,ĉarlamultnombrajaparatojdevisietroviĝienlakajuto,lalinioirisantaŭen.Travisdemandis,kiunsidlokonMiŝahavas,kajsekretekontentis,kelarusosidosplurajnvicojnfordeli.Alkoholonlifojeĝuis,sednelaodoroneliesbuŝo.Kajlinjamĝenislaripetataordono,keli„aŭskultu”Miŝa.

Finelapasaĝerojĉiujsidis.Lakvereladonetuteĉesis.Evidenteladualiajstevardinojalianciĝiskunlakolegino,kajpasaĝerojapogispasaĝerojn,sedalmenaŭlavoĉojestismalplilaŭtajkajagresemaj.

Travisrimarkis,kepostmallongatempoMiŝajamronkas.LahomotutenefierisprisiaSovetunio.Aŭĉuliestisamaraproseniluziigitaamoalĝi?Ĉumultajsovetianojsimilesentis?KialtiomdarusojenaviadiliĝisenSingapuro?Ĉuestisiasovetiabazotie?

Postlongaatendadolaaviadilodeteriĝis.Kiamlainsulomalaperissubilikajlatrajektoriodelaflugoestispreskaŭhorizontala,lastevardinojekstarismontrilakutimansekurec-rutinon,sedŝajnisalTravis,keneniupasaĝerorigardasaŭaŭskultasilin.Plurajkonversaciojdaŭrissenĉesedumlaprezentaĵo,kajlastevardinojneĝuislafarson.Kielebleplejrapidepostlasenfruktaaktoradoilidemetislasavjakojnkajirisensianproprankajuton.

TravisprenislafotondeMarinaelsiabrustpoŝo.Postneplioltutatagolirigardoslavirinonelostokajkarno,nelasurpaperan.Kionilidiroskomence?

Lisukcesistelefoniŝinantaŭtritagoj.ŜiparolisEsperantonsamebone,kielŝiĝinskribis.Dofluakonversacioeblos.Lisuspektis,keŝiparolasplilerteolli,ĉarŝidetempoaltemposkribispriEsperanto-tendumejojporjunulojellatutavastaSovetunio.ĜistiamTravisparolislalingvon,kromĉelakongresoj,nurkunJimSpencer,aliastudento,kajiliambaŭsentislanecesonpliofteekzerci.Legitielsimplanlingvonprezentisnenianproblemon,sedeĉlaplejfacilalingvoensiaparolaformopovasestinurseriodanekompreneblaĵoj.

Nu,likajMarinatrefacileinterkorespondisprimultajtemoj.Certeilikapablosankaŭparoli.

^^^

„KaraVirve,mitrebedaŭras,keminepovasregalivinperfrancaaŭeĉgermanakuko!”

„Pascal,nikontentas,kiamnitrovasionajnpormanĝienkafejo.OnimanĝasbonenurhejmeaŭĉerestoraciodeInturist,kienecesaspagiperokcidentavaluto.”

„Kiamges-rojLakjusaardirisalmi,keviestasĉarmaĉiĉerono,mineatendis,kelapromenokunviestostielunikeagrabla,kajkeviestassenkonkurselabelecreĝinodeEsperanto.”

Virvejamspertis,kePascalentuziasmaskajemastrerapideuzisuperlativojn.Nu,ebleĉarmafrancakutimo.Kajiomdaflatadonedoloras,sedŝinevolisreagialtielevidentaviraadorado.

„Dankon.KaljukajHeliLakjusaarestaslasolidajkolonojdelamovadoenniaurbo.Bonajhomoj.Kajĉiukaze,miesperas,keTalinoplaĉasalvi.”

„Miamasvianurbon!Tielĉarmemezepokaenkelkajlokoj!Kompreneblemipreferus,keestuankaŭbonajkafejoj!”

Virvemallongeridis.Pascalsupozis,keliafrancaintonacioestaslamotivo.Nemaloftealilandajesperantistojridetispriliaparolmaniero,sedĉiujrapidisaldoni,keilitrebonelinkomprenas.Dolimemridetiskajdemandis,emfazantelalastansilabondeĉiuvorto,„Ŝuvimin

komprenás,fraŭlinó?”

Vervekvitancistionperlaatenditaridado,kajlitrevolonterigardisŝiajnbelformajndentojn.

„Almenaŭlakafoestastrinkebla,ĉune?”

„Trinkeblasednetrinkinda...tiunfrazondemiapedantamaljunainstruistomineniamforgesos,”respondisVirve.

„Nu,mizorgeelektumiajnvortojn.Misidiskontraŭgramatikistino!”Pascalroliskielhontantalernejano,kajVirverefojedevisridi.

„Serioze,Virve,aliademando:morgaŭmipluvojaĝosalTartu.Ĉuvibonvolusakompanipovranfrancansenlingvulontien?”

„Aĥ,viafrancagalantecopreskaŭpersvadasmin.BedaŭrindemiestoskungrupodarusojelSiberio.Gravajpartianoj.AnkaŭiliestassenlingvulojenEstonio,kvankampartojdeTalinokajkelkajurbojestaspreskaŭpureruslingvaj.Kiammiĉiĉeronasporesperantistoj,mifarastionsenpage,sedrusojpagas...Hopardonu,minevolas,ketiosonuinsulte!Laplezurodeviakompanioestasensimempago,Pascal!”

„MimortospromelankoliosenmiakaregaVirve....Sednu,mitreŝatus,kenunvirakontuneprilahistoriokajarĥitekturodeTalino,sedprilaravajunulinoVirveHirsik.S-roLakjusaardiris,keviafamilioestasinteresaensimem,kajviavivofojeestistremalfacila.”

Virvepaŭzis.Kutimeŝineemisparoliprisiavivo,sedPascalestissimpatiulokajankaŭhomodemalproksime,kiunŝiprobableneniampluvidos.Doebletamenŝiriveluallikelkajnaferojn,kajpovasesti,kerakontanteŝiplibonesinkomprenos.

„Pascal,niĉitieoftenehavasprivatanvivonapartedelagrandajpolitikajeventoj.Iudiris,keestasmalbenovivien‘interesa’epoko.ĈiufamilioenEstonioperdisanojnprolamilitojaŭladeportoj.Multajvolasforgesilapasintaĵon.Sedankaŭlanuntemponeestasapartegaja.Domiarakontoestasseriodamizerojkajrelativenormalajtempoj.”

„Viestaseĉplibela,kiamviajokulojalprenastiuntristanaspekton,

Virve...Nupardonu,minefuŝosvianrakonton.Bonvoludaŭrigi.”

„Minaskiĝisfilinodeheroino.Tiaroloneestasfacila.”

Pascalkonstatis,kenunVirveparolasnurpartealli,partealiujnevideblajaŭskultantoj.„S-roLakjusaarmenciis,keviestasfilinodeLagleHirsik.EĉenFranciooniaŭdisiometepriŝi.”

„Fakte,lahistoriodemiafamilio,kielmiĝinkonas,komenciĝisen1939,kiamStalininvadisEstonion.NKVD-agentojmortpafismianavonkiel‘kosmopoliton’.LiestisfilozofoĉelauniversitatoenPärnu.Miaavinoestisarthistoriistinoĉelamuzeotie.Ĉiahistoriisto,kiaajnestuliakampo,devisestimalamikodeortodoksastalinismo.DoAvinjoestisdeportitaalSiberio,kajmiaPanjoLaglenaskiĝistie.Avinjomortisen1953,iometeantaŭlamortodelaMonstromem.”

„Aj,kiasorto!Seŝiestusvivintakelkajnjarojnplu...”

„MiaPanjorajtisrevenialEstonioen1957,kiamĤruŝĉovliberigismultajngulaganojnkajrehabilitismultajnviktimojn.”

„Jes,postStalinĤruŝĉovestiskvazaŭanĝelo!”

„Netroiguliajnmeritojn,Pascal.Libezonisalianculojnkontraŭlastalinistojenlapolitburoo,kajliakampanjokontraŭStalinestisfaktekampanjoporlimem.MemorukionlifarisenHungario.”

„Oho!Miaŭskultaskajlernas!”Sedĉi-fojeVirvenekridisnekridetis.

„Nu,ĉiukazemiaPanjoekvivisenTalinokajsekretealiĝisalgrupo,kiuluktisporvivtenilaestonajnlingvonkajkulturon.”

„Kielonipovassekretevivteniaferojn,kiesesencoestaskomunapublikauzado?”

„Bonademando,kajminesciasrespondon.Sedlagruponelongedaŭris.KGB–intertempeĤruŝĉovrebaptislamalnovanNKVDdeStalinsednevereŝanĝisĝiajnecojn–penetrislagruponkajperfortedisigisĝin.Bonŝanceporniafamilio,laagentojrigardismianpatrinonnegravaanino,kajilinurminacissendiŝinalSiberio,seŝinekonformiĝos.La

fondintojdelagrupoestisaŭmortpafitajaŭsenditajdumlongaperiodoalorientaSiberio.”

„Hm,”suspirisPascal,„nihomojenOkcidentonescias,kielbonŝancajniestas...”

„MiaPanjotiutempedecidis,keestassenesperebatalikontraŭlasovetiasistemo.Ŝistudisporiĝibibliotekistino,edziniĝis,kajminaskiĝisen1966.”

Virvetrinkiskelkajngutojndakafokajsilentis.Pascalvolisaŭskultipli.

„Aĥ,vinemenciisvianpatronĝisnun...”

„Miapatromalmulterolisenmiavivo.Vidu,Panjoestasvirinokunferajkonvinkiĝojkajtrekuraĝa.Sedkunvivikunŝineestasfacile.”

„Mikomprenas.Doilidisiĝis?”

„Jes,kajlitrovismalplirezolutanedzinon,iun,kiusimplevolisami.Sedintertempelagrandapolitikoŝanĝiĝis.Enlajaro1977SovetuniosubskribislaInterkonsentondeHelsinkopriHomajRajtoj.Miapatrinoreaktiviĝispolitike,kajkomencishelpiregistripaŝojndeSovetuniokontraŭlaInterkonsento.Kajtresukcese.Ŝipovistransdonimultajninformojnalvizitantaanglaĵurnalisto.”

„Certekuraĝavirino.Kajlasekvo?”

„Lasekvoestis,keKGBsendisŝinreealSiberio.En1978.Komprenebleŝikulpispri‘kontraŭsovetiajagadokajagitado’.Avinjoestiskondamnitaperlasamajvortoj.Juristojnemontrisgrandanimagopovonentiutempo.”

„Momenton.PanjosenditaalSiberio,kajVirve..?”

LongeVirvesilentis,komunikantekunnevideblajaŭskultantoj.Tiamŝiglutiskelkajngutojndakafokajdaŭrigis:„Virveestissenditaenorfejon.Miapatronevolishavimin.Eblelikredis,kemiaekzistokomplikuslianvivonkunladuaedzino.Miestisdekunujarakajjamboneparolisestone,

sedenlaorfejonidevisparolinurruse.Br,minevolontememorasmiantempontie,ĝiestismalvarmejo.Niajgardistojenlaorfejorigardisninkanajlaro–grandparteniestisidojdemalamikojdelapopolo,krimulojdelaplejaĉaspeco,‘siberianoj’.Kompreneblenihavisneniankontaktonkuntiuj‘krimuloj’frostantajenSiberio.Probablemultajelniajgepatrojmortistie.”

„Kruele!Sednun,misupozas,viparolastuteboneestone?”

„Enlaorfejomisekretehelpiskelkajnplijunajnneforgesilaestonan–komprenebleflustranteenkaŝanguloj.Tiohelpisminmemneforgesi.Miestisribelulineto–ebleestasiomdemiaPanjoenmiakaraktero.KajnunPanjonepermesus,kemiparoluruseenlahejmo.

„SedreenalmiaPanjo.ŜiestisenlagulagoMordva,koncentrejoporvirinoj.Manĝaĵojmalmultajkajmalbonaj.Oftajpunojenizolaĉelo,fojedumsemajnoj.Parolilingvonalianollarusanpunate.Kajneniaperspektivopriliberiĝo.Nurmezemalbonasovetiagulago,kielPanjolakonediris.”

„Dokiookazis?Ŝiestasnunlibera,ĉune?”

„Jes,vironomataGorbaĉovtranspreniskajvolis,kelaKPresturegantasedestupopulara.Lienkondukisglasnostjkajperestrojka.Kiajestisliajmotivoj,pritiodisputulahistoriistoj,sedliprobablesavislavivondemiapatrinokajdekmilojdaaliajhomoj.Lipermesisalpreskaŭĉiujgulaganojirihejmen.Lipermesis,kelahomojdirukajskribu,kionilivolas.”

„Jes,nienokcidentajlandojamasGorbaĉov.LimetisfinonaltiuMalvarmaMilito.LimalfortigisKGB.Liestaslaplejbonaŝtatestrodelamondo.”

„UnuemiapatrinosameentuziasmispriGorbaĉovkielvi,Pascal.Sedlaentuziasmomalvarmiĝis,kiamPanjoreeagispolitike.ŜikampanjispornuligodelaKontraktodeMolotovkajRibbentrop,kiutransdonislabaltajnlandojnalSovetunio.SamtempeŝivolishelpistarigimonumentonallaviktimojdeStalin.”

„Viapatrinoestasinteresahomo.Ĉusamebelakielvi?”

LademandodePascalestismallertakajlitujhontisprisiaplumpeco.BonŝanceVirveneatentisĝin,seddaŭrigis,„IalGorbaĉovrifuzisaŭskultitiajnideojn.Sendubeliestassubenormapremadodeladekstraalodelapartio.Liasintenoallabaltajlandojestassamesenceda,kieltiudelaiamafosilioBreĵnev.Cetere,vitrovos,Pascal,keGorbaĉovestasnunsamemalpopularaenSovetunio,kielliestaspopularaenvialando.Lineplusukcesas,onidiras,stirivojoninterlaprogresemulojkajladinosaŭroj.Kajprotiolimemestasmalforta.Neniurespektasmalfortanpolitikistonĉitie.”

„Ĉuvere?Ĝisnunmiparolisnurkunesperantistojĉitie,kajminedemandispripolitiko.Kajnun,semirajtas,plipriVirveHirsik.Viestisenorfejo.Ĝis..?”

„ĜispanjoreveniselSiberioen1985.Pritiutempominevolasparoli,Pascal.”

„Kompreneble,miaĉiĉeronaanĝelino!Minepludemandospritio.Sednun?Vivivaskunviapatrino,ĉune?Kajvistudis?”

„Eĉenlaorfejo,tionmidevascedi,lalecionojestisnemalbonaj.Iliinstruisalniboneskribikajparoliruse.En1985,deksepjara,mirajtisekloĝikunmiapatrinokajstudilingvojnĉeInturist-lernejokajpostevivteniminperĉiĉeronado.Mipovasparoliestone,finne,ruse,kajpole.”

„Kajesperante!”

„Jes,fojemiforgesasmenciimianplejŝatatanlingvon.Ebleprotio,kemineenspezasperĝi.”

Pascalrigardissianhorloĝon.„Miegebedaŭras,seds-inoLakjusaarordonisalmirevenijela6-a,kenivespermanĝu.”

„Seiliregalosvin,Pascal,tiosignifas,kedummultajtagojilimemmanĝistreŝpareme.”

„Domimontruindandankemon.Virve,ĉuverevinepovasvenialTartu?”

„Dankon,”Virveridetis,„sedminepovas.”

„Ĉunipovosalmenaŭkorespondipoŝtkarte?Vidu,jenmiaadreso.”Pascaltransdonisvizitkarton,kiuperfidis,keliestasreprezentantodevinkomercakompanio.”

Virvepaŭzis,seddecidiscedialmenaŭtion.Pascalestisafablajunaviro,iomtroflatemaeble,sedtiopovusestinaciatrajto,kajnemalagrabla.

„Dankon.Jes,misendosalvipoŝtkarton,sedmiestaspigrakorespondantino.Neatendutro,Mipetas.”

ŜiabelaridetoiomkonsolisPascal.

^^^

LadufintrinkiskajVirveakompanisPascalĝislaapartamentodeges-rojLakjusaar.Lialastarigardoestisfakteokulaalmozpeto,keŝitamenirukunlialTartu.ŜiridetiskajpetislinsalutienŝianomoKaljukajHeliLakjusaar.

Iranteallaapartamentodelapatrino,Virvesubiteekkonsciis,keŝiveresentassinpliliberaolantaŭkelkajjaroj.Ŝimemorislavizitondelafinnoj,kiujnŝiakompanisalMoskvokajNovgorodo.Anita,plaĉaspektajunulinosamaĝakielVirve,ŝajneduoneenamiĝisallaĉiĉeroninokajpostesendisalŝibelandonaconelHelsinko.NekonantelahejmanadresondeVirve,laknabinosendislapakonalŝiĉelaInturist-oficejo.LapostantagonVirvericevisimperativanleteron,keŝitujsinprezentuĉelaKGB-ĉefsidejo.Tieonipridemandisŝindumduhoroj,kajminacis,keseiosimilaokazos,ŝiperdossianpostenonkajestospunataankaŭalimaniere.

Ha,tiujsamajKGB-anojneaŭdacusŝintieltraktinun!Nun,dank’alsesjarojdaglasnostj,KGBtrovisnecesevarbipripublika„komprenemo”.Kiateatraĵo,kePravdaantaŭnelongepublikigisinvitojnallapublikovizitilaĉefsidejondeKGBkajmemkonstati,kenenietroveblaslatorturkeloj,prikiuj„malicajmensoguloj”babiladas.

^^^

„Panjo,ĉuviplanasnovanagadon?Mikonastiunmienon...”dirisVirve,iomkonsternite.Laglenehezituskurikapantaŭekontraŭmuro,kajVirvetreesperis,keĉi-fojenetemosprialialeĝepunendaagado.

„Jes,ĉi-vesperevenoskelkajgeamikoj.Midankus,seankaŭviĉeestus,knabino.”

„Dobonvoluklarigi,prikiotemas.”

Laglegestis,keVirveeksidu.Ŝiafilinorigardiskunamemokajzorgemolafortanvizaĝonkunprofundajsulkoj.Jes,certeŝiapatrinoestisiambela,sedlajarojdapunadofarislamienonplirezolutaolaltira.

„NivolashaviaŭtentanbalotadonenEstoniojamĉi-jare.”

Virvelevislavoĉon.„Kio?Panjo,nijamvoĉdonis,kajkontraŭkomunismapartioelektiĝis!LapolitikodeGorbaĉovestasporlidetruabumerango–ĉie,kielipermesasveranelekton,onielektaskontraŭkomunistojn!Videvusĝojipritio.”

„Aŭskultu,miafilino.TiuregistarodeEdgarSaavisaarestiselektitanenurdeestonoj,sedankaŭderusoj.Tioneestasakceptebla.”

„Sed,Panjo,nidevaskunvivikunlatrionodenialoĝantaro,kiuestasrusdevena.Kiallarusojnerajtuvoĉdoni?”

„Kiamvifinekomprenos,infano,keniestonojdevassavinianidentecon?Protiomibatalisdumlatutavivokajbatalosĝismorte!Larusojhavassiangigantanlandontujapude.Iliiruhejmenkajlasunindirektinianpropransorton.”

„Panjo,neestutielbigota!Mikonasmultajnrusojn,kiujestastutedecajhomoj,bonajcivitanoj,eĉrusojn,kiujvolas,keEstonioestusendependakajeksterSovetunio.Kialilinekundecidulavivonĉitie?”

„Mijamdiris,ilihavassianhejmlandontujapude.”

„SedPanjo,grandpartelarusoj,kiujnmikonas,naskiĝisĉitiekajsentassinnurĉitiehejme–ilineniameĉvizitisRuslandon!”

„Dirualmi,kiomeliliparolasestone?Kiomelilikonasnianliteraturon,nianhistorion?Konfesu,ilituteneintencaslerninianlingvon.”

„Tiopravas.Sedseililernusĝin?Ĉutiamviakceptusilin?”

„Niadiskutoestassenbaza,ĉarvisciassamebonekielmi,ketiujarogantajrusojneniamlernoslaestonanlingvon.Ilikredas,kelarusaestasuniversalalingvo.Ne,niamalgrandapopolodevassinprotekti,devasdecidi,kiurajtasviviĉitie.”

„Pardonulaesprimon,Panjo,sedviavidpunktopovusestinomataŝovinista.”

„Tiavortonetimigasmin,Virve.Kiuvivisengulago,nelasasvortojnlezi.”

Patrinokajfilinorigardisunulaalian.Malgraŭreciprokakorinklinoilioftehavismalsamajnvidpunktojn.Ilijaveniselmalsamajmedioj.

„Nu,ĉiukazemiajgeamikojvenosĉi-vespere.Estassimilajgrupojjamenkvarurboj.Nicelaselektojn,ĉekiujnurestonojrajtosvoĉdoni.NinomasninlaKongresodeEstonio.NivolastielpremiGorbaĉovkajkompanion,kefineilijuĝossaĝeliberigiEstonion.”

„DoEstoniohavosduparlamentojn?”

„Jes,ĝislahomojkomprenos,keSaavisaarkajliajamikojneverereprezentaslagenton,alkiutiuĉilandetoapartenas.”

Virveturnislapolmojnsupren,kvazaŭporindiki,keŝineplupovaskomenti.

„Treplaĉusalmi,sevipartoprenus.”

Virveŝultrumis.„Nu,misidosintervi,sedminepromesas,kemi

konsentos.”

„Dankon,kara.Tioestasalmenaŭkomenco.”

„Kiamvenoslavizitontoj?”

„Laŭinterkonsentojelaokahoro.”

„Bone,tiodonosalniiomdatempoporludikartojn.Ĉubone?”

„Certe,”ridetisLagle.Ŝimaloftesenstreĉiĝis,sedkiamŝiludisdurakkunVirve,eĉlarusanomodelaludoneforprenisdeŝiaĝuo.

Dumlaaviadiloiompostiomsurteriĝis,Travisliterumisalsilanomondelaflughaveno:Ŝeremetjevo.Lijamlernisdeĉifrilacirilanalfabetonkajpovisdirikelkajnutilajnfrazojn,kajkromekonislanumeralojn,sedkiamlapilotoparolisruse,likomprenisneniunvorton.

Linesentissintrefreŝa.Kvankamlidormetadisdumhoroj,liajlongajkrurojnelasisalliveremalstreĉiĝientiulimigitaspaco,kajlivekiĝissennombrajnfojojn.SedpostkelkajhorojlirenkontosMarina.Tiupensovigligislin.

Estismalrapidaelaviadiliĝoprolaamasodapakojportendajellakajuto.MiŝarigardisTravispreterpasantan,sednemontrissignonderekono.Ebleliestispliebriahieraŭvespere,olliaspektis.Ĉiukazeliadikavizaĝomienismorne:neniuMarinaatendaslin,konkludisTravis.

Ŝeremetjevomontriĝisneaparteinvitemaflughaveno.Malfortelumigita,griza,neboneflegatadomego,ĝidevisluktiporsinŝajnigilainternaciaflughavenodegrandpotenco.Sedlaformalaĵojdepasportstampadokajdogankontroloirisglate,kajTravissenproblemetrovissiajnduvalizojnalportatajndekaruselo.

Liirisallaĝiceto,kieoniŝanĝasmonon.Litransdonisplurajncentojndaaŭstraliajdolarojkajpetisrublojn.Lajunavirinoenlagiĉetorigardislinkajneemisĉionkonverti,sednesciisdiritionenelegantaangla.„Muchmuch...”Traviskomprenis:ŝivolisavertilin,kelikonvertastro,keestussaĝetenilaokcidentanvalutonkajŝanĝiĝinnurlaŭbezone.SeMiŝaĉeestuskajestusensiainstruemahumoro,lidirussame.Travistamensciisdirifsjo,indikante,kelijainsistasŝanĝilatutansumon.Faktelijamantaŭlongedecidisnehaviĉesi„malmolanvaluton”dumsiatempoenSovetunio.Kontraŭĉieskonsilolinevolispoviirialspecialajbutikojkajuzivalutij:livolisspertilavivontiekielaliajordinarajsenprivilegiajhomoj.Dolajunulinosiaflankeŝultrumis,kalkulislamonon,devisripetfojekontrolilamultajnbiletojn,kajpostetransdonisallitredikanfaskondaruĝ-oranĝkoloraj10-rublaĵoj;tieldika,kelidevisdistribuiĝinaldiversajpoŝoj,keneniuellapoŝojtroelstaru.Limemoris,keBelindafojeriproĉislinprola„senrespondecakutimo”nehavimonujonkajportimononeniuajnpoŝo.

NecesisnuniriallaaliaflughavenosudedeMoskvo,Vnukovo.Detieenlandajflugojstartis.Laaviadilo,kiulinportosalMarina,estostie.Lisupozis,keestostrajnservoaŭbusojinterladuflughavenoj.Sedpostvanajdemandojalhomoj,kiujlinnekomprenis,liirisenlaejondeInturist.Tievirinoklarigisenkompreneblaangla,kenecesosiripertaksio.Kajseliirostralapordegodekstre,litrovosmultajntaksiojn.

Dolikaptisladuvalizojnkajportisilinenlaindikitandirekton.Sedstarisantaŭlivicodadiversevestitajviroj,dirantetaksiaŭVnukovo.Travisignorisilin,supozante,keiliestasneleĝajprivatajŝoforoj–neniueliliportisionsimilanaltaksiistauniformo,kajlaaŭtojvideblajmalantaŭilinenielsimilisaltaksioj,kielliilinkonis.Sedjupliliiris,desplilikomprenis,ketiujduonkrimul-aspektajvirojjaestastaksiistoj,kajlamalpurajkajpartekadukajaŭtojestaslaluaŭtojdeMoskvo.

KelkajellaignoritajtaksiistojfaktepostsekvisTravis,kajestisklare,kelidevaselektiunuelili.Grandkreskauloeniomŝiritajarmevestojvolisforpreniunuelliajvalizojkajperfortemetiĝinenlaaŭton,alkiulifingromontris.„Njet!”respondisTravis,linevolissinsubmetialtiasenkaŝaagreso.Donecesisdiri„Da”allakonkuranto,kiesaspektomalmultevekisfidon:liportisnigranjakonkajnigranĉapon,kiujverepensigisprimafiamalaltrangulo.

LaelektitoakompanisTravisalsiaaŭto,kiuestisjeiometeplipuraollaceterajvideblaj.Limalfermislakofrujon,enmetislavalizojn,kajdemandis,„Dolari?Marki?Franki?Funti?Cigareti?”

Travisdiris,kelihavasnurrublojn.Laviroevidentenekredislin,sedstartigislamotoronkajilibaldaŭlasisŜeremetjevonmalantaŭsi.Fakteplirapide,olTravisdeziris.Laviroveturigismulteplirapide,ollaleĝopermesus–seestasleĝopria,pensisTraviskuniomakonsterno.Ĉulahomonevidas,keestasgrandaj,akrarandajtruojenlaasfalto?Ĉunenionsignifas,keankaŭlaaŭtodevassuferiprolakonstantabatadokajsaltadodelaradoj?

Travissvagekonsciis,keiliveturaslaŭiomrondaitinerokajpreterpasaslacentrondelagrandurbo,sedlinepovisĝueturisti.Lataksiistoŝajnisematimigiĉiunpiediranton,kiutroviĝisieapudlaaŭtovojo.Maljunulo,kiuvolistransirilastraton,devis,porsinsavi,forgesi

priĉiadignokajplenstreĉekuri.

Eblelataksiistokredis,keliionpruvis,ĉarsubiteliaveturigritmomalrapidiĝis.LiturnissinalTravis,„Dolari?Marki?Cigareti?”

„Tol’korubli.Fsjo...”kajTravisfarislarĝangeston,„fsjorubli.”Sendubelagramatikoestismankohava,sedlavirokomprenis.Sednekredis.Kiuokcidentuloestustielstulta,kelihavusnurrublojn?

Laveturodaŭrisplilonge,olĝilaŭleĝedevus,pritioTravisestiskonvinkita,sedlineplendis.Kvarfojojnlavirodemandisperkiuvaluto–aŭMarlboro?–Travispagos.Lakonversacioiĝisveremonotona.

KajjenantaŭililaflughavenoVnukovo.Launuarigardoestisdeprima.Komparekunĝi,Ŝeremetjevojaestisaltnivela.

Lataksiistomalfermislakofrujonkajripetissiansolandemandon.KiamTravisdirisankoraŭunufojon,kelihavasnurrublojn,lavirokraĉis„Dvesti!”Traviskomprenis.Ducentrublojegalisal...hm,onipagusmulteplienAŭstralioproveturotiellonga,dolitransdonis200.Lataksiistoenmanigislabiletojn,turnisalTravissianpostaĵon,kajfaris,kvazaŭliviŝustiunkorpopartonperlamono.Kiamlahomokolereenirissianaŭton,Travissubitememoris,keMarinaskribis,ke200rublojestasaveraĝamonatasalajro.

Kialdolaviroĉagreniĝis?Sendubetemasnenurprilaprezo,sedprilavalutomem.Lijaminformiĝis,keenlaplejmultekostajbutikojonidevaspagiperokcidentavaluto.Kiainsultokontraŭlacivitanojdelalando,keiliapropravalutoaĉetasnurduagradajnvarojn!Estiscerte,kelanomenklatura,laregantaklaso,havasalironalluksaĵoj.

Teorie,Travispensis,komunismodetruaslaklasstrukturon,metasĉiujnsurbazondeegaleco.SedrealeSovetuniodonaskrudanekzemplondeetaregantaklasokajgrandegaplimultosenprivilegioj.EniupartodelakoroTravistrovistionveremalgaja.

Nu,tioneestulianunaproblemo.EnVnukovolidevosakirisidlokon.LaflugonmemlijampagisenAŭstralio,dodevusestibagatelaaferodekvinminutoj.Kajjela11-ahoroliekflugosalMarina.

Liportissianbagaĝonenlatristaspektandomegon.Ŝajnis,aŭkegrandanombrodalampojnefunkcias,aŭkelalampojestastielmalfortaj,keonidevaspreskaŭpalpisianvojon.EnŜeremetjevolividiskelkajnafiŝojnenlaanglaaŭgermanaaŭfranca,kiuhelpisorientiĝi,sedenVnukovoĉioestisenlarusa,kajlikomprenistremalmulton.

Lidevisatendikelkajnhorojn,kajliastomakoiomgrumblis.Dounuelimatenmanĝu.Sedentiugrizamondolieĉnetrovisindikon,kielatingirestoracion.BonŝanceestisInturist-oficejosurladuaetaĝo,dolitrenissianbagaĝontien.Oficistinoafableklarigisangle,kieestaslarestoracio,kajŝidesegnisporlietanmapon.Lidevismarŝikelkajncentojndametrojlaŭvojo,kiunlicertenetrovusinstinkte,sedjenlamanĝejo.

Kiounueorelfrapis:estispreskaŭsilentoenlamanĝejo,kvankammultajjamsidismanĝantekajebledudekjamstarisenvicoporricevisianporcion.Travisunuemetissiajnvalizojnenangulon,prenispleton,kajirisstarimalantaŭtiujsilentemuloj.Estisneniumenuo,kajbaldaŭlikomprenis:neestiselekto,ĉiujricevissamon.Unuvirinoverelaboregis:ŝiŝovelisionelunugrandaujo–posteTravisvidis,keenestasterpomakaĉo–kajelalia–kiuenhavispreskaŭlikvankarotokaĉon–kajfinepikisiunbestopartonkajŝovisankaŭtionsurlateleron.Kiamliestissufiĉeproksima,Traviskonstatis,ketemasprikokaĵo,kajtionpruvislaplumetojankoraŭkroĉiĝantajallahaŭto.Fineliricevissiantripartanmanĝon,kajirispluenpagi.

Ĉelakasosidistredikavirino;Travisrigardislaalianvirinonkajkonstatis,keladupovusestiĝemelinoj,kajlidevispensiprilapoemetopriTweedledumkajTweedledee,ladudikegajknaboj,kiujtielsimilisintersi,keonineniamsciiskielnomiilin.Nu,ĉiukazeTweedledeesidismalantaŭpezamalnovakasmaŝino,kiukonstantemontrislauniversalanprezon:6,40rubloj.Travisŝovismanonenpoŝonkajeltirisbiletonkunlacifero10.Liirisalladikasinjorinokajaplombetransdonislabileton.Lavirinohaltismezvojeensiapreskaŭaŭtomatakasistinalaboro,kajsubiterompislasilentonpertrelaŭtakriado.Ŝiflirtigislamonbiletonkaj,konstatante,kelaklientonekomprenaslarusan,kriisionplilaŭtekajgestis,keliforiru.Ŝiĵetislamonbiletonsurlakastablonkajprempolekseindikis,keTravisprenuĝin.

Travisstarismirigite.Kionŝicelaspertio?Ĉarlinetujmoviĝis,la

pezavirinoekkaptislianpleton,stamfisallatrimanĝujoj,perforkoreĵetislasenofendansedtremetantankokaĵonenĝianujon,ĵetislaterpomanpaĉon,kunekuniomdakarotakaĉo,kajlakarotankaĉon,kunekuniomdaterpomakaĉo,enlarespektivajnujojn.

Traviskoleris,sedĉarliestissenlingvulo,povisnurmoviĝiflankenkajnepluobstaklilasilentajnklientojnmalantaŭli.Kionfari?IrialInturist?Nu,tielipovusalmenaŭsinkomprenigi.Liirisalsiajvalizoj,sedialĵetisrigardonallamonbiletoensiamano.Aha!ĜiestisdekdolarabiletodeSingapuro!Hm,ebleestustamenbonaideouzimonujonanstataŭpoŝojn...

Nunlitrovisabsoluteaŭtentandekrublanbileton,trovisnovanpleton,irisalla„vosto”delaklientaro,kajripetislarutinon.Ĉi-fojelidiris„rubli”kajprovismildigilakasistinonperrideto.Ŝidegnediris„da”,sednedesuprisdesiamontodesuperecorilatealtiusensciafremdlandulo.KiamTravisprovisdonacialŝila3,60rublojn,kiujnŝisurtabligis,ŝimalŝatemaneforviŝislindelalokokajklaremontris,keŝineakceptustrinkmonondeli.Liproviskredi,kemalgraŭĉiujonidirojŝiestashonestulinokajneakceptas„koruptaĵojn”.

Travisserĉismanĝilaron.Litrovisforkonkajkuleroneliuflekseblaplasto,sedneniuntranĉilon.Kajlikonstatis,keneniualiagastouzastranĉilon.Ĉuhomojkuntranĉilojemasamokiensovetiajrestoracioj?Nu,liielsukcesosdispecigikajmanĝilakokon.

Licerbumisprilaincidentorilateallamonbileto.Liaunuareagoestiskolerokontraŭtiuplumpamegero,kiukredissinsuperanurprotio,keentiumedioŝiestashejme,ŝikonaslalingvon,kajli,Travis,estaskvazaŭmutabebo.Kiaaroganteco!Sediompostiomliridetisalsi.KielonitraktusrusonenAŭstralio,kiuinsistusparoliruseenpublikaloko?Kajliduonkonscieatendis,keonikvazaŭrenkontulinduonvoje,klopodigusinporparoliangle.Hm,lipensis,kiamniĉiujparolosesperantekajevitostiajnmalagrablaĵojn?

Lieĉridisalsi,kiamlimemoris,kielmalafableladikulinorifuzisladeksingapurajndolarojn.Senurŝiscius,kiompliiliaĉetusoldekrubloj!Sedŝiareagoalliaplumpaprovodonialŝitrinkmononestissobrigasperto:ĉulisiavicemontrisdegnankompataĉonalunuellamalriĉulinojdela

mondo,ĉuliagiskvazaŭriĉulo?

Lifinmanĝis,trinkissengustankafon,kajeliris.EstistempopordemandiĉelaInturist-oficejo,kieakirisidlokonenlaaviadiloalKievo.Devisestilamezodelamatenajhoroj,sedenlagrotosimiladomegodeVnukovoŝajnisestinoktomezo.Lireetrovislaoficejon,kajlaoficistinoreedesegnisporlimapon,kiumontrislavojonallaoficejo,kieonidisdonassidlokojn.Ŝidiris,keestussaĝeirijamnuntien,eĉseliaflugookazospostduhoroj.

Travisopiniis,kelitamenhavossufiĉedatempo.Estusplibonerestienloko,kiealmenaŭestisbenkoj,olricevisiansidlokonkajebledevirestiensupozendemalbelaĉambretokajatendisianflugon.Lidodecidisiomripozikajlegi,kajirinuriomantaŭlaflugoalladisdonejodesidlokoj.Lidevislongeserĉibenkon,surkiuneripozishomajpostaĵoj,sedfinelividisenangulovakanlokon.Lieksidiskajkomencislegimagazinon.Likonsciis,kelidormemas,kajkelilegaslasamanfrazondu-aŭtrifojekajankoraŭnetrebonekaptasalsencon.Linebonedormisenlaaviadilokajjaestis…

Kunetaskuiĝolivekiĝis.Libezonisiomdatempopormemori,kielitroviĝas–enVnukovo!Lirigardissianhorloĝonkajkunalarmokonstatis,keestaslaunuakajduonoposttagmeze.Liaaviadilojamforflugis!

Aj!Marinaatendoslinkajlinevenos!Tiopovisfuŝilatutanvojaĝon–ebleŝiofendiĝoskajnepluvolosrilatialli.Kionfari?

Lienmanigisladuvalizojnkajserĉadistelefonon.Nenielividisionsimilan,kajdaŭreplimaltrankviliĝis.Kielitrovuionajnentiuĉimalbenitaloko?Ha!Finelividision,kiomemorigislinprifotojdetelefonojuzatajsurbatalkampojenlaDuaMondmilito.LilevislaparolilonkajdiskislanumerondeMarina.Ebleŝineestishejme,ebleŝijamsurvojisallaflughavenodeKievo.Tamenpliprovismultfoje,sedŝajnelatelefononekomprenisaŭnevolislinkompreni.

Kionun?Lasolaloko,kielipovisespeririceviinformojn,estistiuoficejodeInturist.Bonŝanceĝiestisfaciletroveblamalgraŭlaĉirkaŭantamalhelo.Laamikemaoficistino,kiujamkelkfojelinhelpis,nepludeĵoris,sedlisukcesiskomprenigialaliavirinotie,kelivolastelefonilanumeron,

kiunliskribissurslipon.Lavirinoprovisatingilanumeron,sedestisneniarespondo.

Lisukcesiskunmetiduvortojnenlarusa:kiamkajKievo?Laoficistinokomprenis,kajskribissurlaslipon17h.Dobone,lipovosflugijela5-ap.t.m.Tiodonisallifidon,kelitamenielsukcesoskontaktiMarina.

Doebleestiskonsilindeiritujkajakirisidlokon.Ladiagramodonisinstrukciojnkielatingitiundisdonejon.Pasigikelkajnhorojnensenornamakajebletroplenaĉambretoneestosplezuro,sedplibonetionfariolmaltrafilaflugonduanfojon!

Fineliatingislaĉambronkajeniris.Ligapis.Unueŝajnis,keokazasiasenregulastratbatalo.Listarisfordelabatalantojkajbezonistemponporkomprenilastrategiondelabatalo.Laĉambronduonigisdikavitravando.Aliflankedelavando,tutevidebla,sidisvirino,kajevidenteestisŝialaborodisdonisidlokojndediversajflugoj.Sed,gvidatedeiunevideblaaparato,kiunnurŝividis,ŝifarislataskonpopece:ŝikriis,ekzemple,„DuporSimferopol”aŭ„UnuporNikolaev”aŭ„DuporOdeso”.Tuj,kiamŝianoncis,ekestisbruasturmoalaperturoenlavando,trakiuevidenteonidevisŝovisianpasporton.SedseŝiakceptisnurunuklientonporRostov,kajdudekhomojvolistienflugikajneemisatendiankoraŭkvaronhoron,ĝisŝirefojeanoncoslokojnporRostov,larezultoestis,kemultajsamtempeprovasatingitiunaperturonpersiapasporto.Kelkajeĉpretissaltitransladorsondealiajporĝinatingi,aliajpreferisbuldozisianvojonkajflankenpuŝilakonkurantojn.

Travislongerigardistiunnekutimankajeĉmalpliplaĉanspektaklon.Linevolispartopreni,kajesperis,kebaldaŭestosiapaŭzoenlakrudaludo.Sedlivaneesperis.Daŭrevenisnovajludantoj,kajseilinekubutumepenetrisenlagrupondaluktantajhomoj,ilirestissamekiellinurspektantoj.

Lipripensis:seline„kunludos”,limaltrafosduanfojonlaflugonalKievo.Tiukazelidevosserĉitranoktejonieapudtiuĉideprimaflughaveno.Litiamdevosrevenimorgaŭmatene,stariflanke,kajrefojeneakirisidlokon,kajtiamlidevosreetranoktiieapude.Teorielipovuspasigilaceterondesiavivoentiuĉimallogaregiono.KajeĉMarina,kiu

tielbeleesprimissinpapere,sendubetuterezignosprili–eĉselisukcesosatingiŝintelefone,ŝiebletuterezignospritiuhomo,kiunekomprenaslakutimojndelaĉiutagavivoenSovetunio.

Do:ĉurezigniprisia„ĝentlemaneco”kajsinĵetienlabatalon?Aŭpasigilaceteranvivonkielmalaprobantaĝentlemano?Travisdecidisrezigniprisiarolodenoblakavaliro.

Kajlaluktodaŭrisalmenaŭhoron.Eĉkiamfinfineliproksimiĝisallaaperturo,trakiuonidevisŝovisianpasporton,laaliflankavirinoŝajneforgesis,keKievoekzistas.„TriporSimferopol!”„DuporNikolajev!”„DuporOdeso!”Travispreskaŭmalesperis,kiamvenislamagiajvortoj:„UnuporKievo!”Liplenforteŝovissianbrakoninterladuvirojnantaŭlikajsukcesistraŝovilapasporton.

Travissentiseŭforionprotiusukceso.Liajnvalizojnonisenproblemeakceptis,kajlisekvislaŝtuparon,kiuevidentekondukisallaaviadilo.

Enirintelamaŝinon,liielkomprenis,kelaflugoestasprokrastita.Nu,iomĝene,ĉarjuplirapidelikontaktosMarina,desplibone.Tamenfinelaaviadilodeteriĝis.

^^^

Travisesperis,kepostkelkajpaŝojlitrairoslapordon,kiukondukosallapartodelaflughaveno,kienepasaĝerojatendoslaalvenantojn.Lihaltis,surplankigislavalizojn,kajlasisaliajniriantaŭlin.Ĉulinervoziĝaskelkajnpaŝojnantaŭlaklimaksamomento,lamomento,kiamdevusrealiĝiliajrevojdelapasintajmonatoj,ekdekiamlidecidisirialMarina?Liprofundeen-kajelspiris.

Subiteseriodademandojhezitigislin.Kielidormos?Jes,Marinaskribisantaŭnelonge,kelakompanio,porkiuliinstruos,aranĝisporliapartamenton,sedlisupozis,ketamenlipasigoslaunuannoktonkunŝi.Ĉuiliamoros?Neniamiliskribisrektepritiutemo.Licerteneinsistus:livolisnenionfuŝipermalpacienco.Estostempoporĉio,ĉune?Kajkionlidirosalŝi,kiamfineilisinrigardos?

Aĥ,ebleŝituteneatendoslin!Kielŝisciu,kelivenosperlaposttagmezaflugo?Linepovisŝinavertikajnerajtissupozi,keŝiestas

telepatia.

Lienmanigisladuvalizojnkajfarislalastajnpaŝojn.

Grandagrupodahomojstarisporbonvenigilapasaĝerojn,kajtamenlitujekvidislasimbolon:ŝitenisaltemagazinon,kiumontrisverdanstelon,laEsperanto-simbolon.Jes,tujlirekonisŝin.

Lialpaŝiskajkonstatis,keŝiankoraŭserĉaslininterlavirojvenantajtralapordo.Kajsubiteŝirekonislaaltkreskanviron,kiuvenasrektealŝi.Ridetotransformisŝianesprimondeiomazorgoalradiantabonvenigo.

Dupaŝojnfordeŝilisurplankigislavalizojnkajmalfermissiajnbrakojn.LarĝeridetanteMarinaĵetissinalliabrusto.Senvorteilibrakumissin.Lidelikatekisisŝianfrunton,kajŝiglitigissiajnlipojnalliabuŝo.Launuakisoestisesplora,tenera.

Kiondiri?Finevenisallielokventafrazo,„VijaestasMarina,ĉune?”

Ŝiridis,kajlialdonis,„Miĝojasvidivin.”

Ŝiinterrompissianridadon.„Ĉuvilegisfrazaronporkomencantojenlaaviadilo?”

Likunridis.„Ne,mialegaĵoestisTenerajmomentojkunkamaradoStalin.”

Refojeŝiridis.„Blagulo!Sednedirutiontrolaŭte...ebleonikredus,keviestaskomunisto!ProbableestasankoraŭkelkajdetiuspecioenSovetunio,sedilidevassinkaŝi.”

„Nu,selahomojĉitiekomprenasnianEsperanto-konversacion,miĝojas!”

Ambaŭridis,kajTravisdemandis.„Kielvisciis,kemivenasnun?Laŭplanemidevisvenihorojnplifrue.”

„Jes,miestisĉitietiam.MikonaslareputaciondeVnukovo,kajesperis,kevisukcesosladuanfojon.”

„Dovivenisdufojojnhodiaŭĉitien?”

„Jes,”ŝiparolisŝajnkritikeme,„kajmiesperas,kepenvaloris...Cetere,estusbonaideogardiviajnvalizojn.Multajŝtelistojvizitasstacidomojnkajlaflughavenojn,kajalilandajvalizojestasapartealtirajalili.”

„Kio?Tioneeblasenlaparadizodelaproletarokajkamparularo!”

Sedĉi-fojeliapolitikaaludonetiomamuzisŝin.Liturnissinkajenmanigisladuvalizojn.„Kien,ĉefino?”

„Ĉi-noktevidormosĉeni.”

„Ĉe...ni?Vikaj..?”

„Venu.Miklarigos.”Ŝifingromontrisalseriodabusoj.„Tiubusotieestasnia,kajŝajnas,keĝiestasforveturonta.”

Faktelabusojamiriskelkajnmetrojn,sedMarinakunaplomboalkurisantaŭĝinkajmangestis,kelaŝoforoatendu.Travismirispritiumemfidaagokajatletakapablo:ŝivereestishejmeentiuĉimediotielfremdaalli.Lanecesopostkuriŝin,tenantedupezajnvalizojn,okupislinkajnepermesistrodacerbumadoprilavortojĉeni.

Sedenlabuso,kvankamilibabilispridiversajtemoj,ĉefeprilakompanieto,ĉekiulilaboros,liacerbookupiĝispritiujeblefatalajvortoj.Ĉuŝivivaskunsiajgepatroj?Ĉu...ne,nepovasesti!...ĉuŝihavasedzonaŭamanton?Ĉugefratojkunloĝaskunŝi?Ĉuŝikajamikinodividaslalupagondelaapartamento?Ĉu...?

TamenMarinanepermesislinlevilatiklantemon.Ŝimultelaŭdisliajntrebelajnleterojnkajaldonis,„Minemiras,keviestassukcesaĵurnalisto.Vicertesciasuzivortojn.”

„Nu,netrolaŭdumin,karaMarina.Vimemskribastrefluekajbildige.”

Kajtieldaŭrislakonversacio,ĝislatemokorespondadoŝajnisprovizoreelĉerpita.Finelidevisĵetialŝilademandon:„Marina,neniamvi

skribisionpri...e...homoj,kiujloĝaskunvi...”

„Ne,vineniamdemandis.SedTrevis,ĉi-noktemivolasdormikunvi.Jes,enlasamalito,enviajbrakoj.”

„E...e...Nu,ankaŭtiuntemonnineniamdiskutis...Sedminekontraŭus!”

„Kompreneblenidiskutisamoradon.Eblevinekonsciis,kiomdaerotikoestasenviajleteroj,despli,ĉarvinerekteuzislavortojn.”

Liekzamenisŝianvizaĝon.Jes,estaslasamavirino,kiusopirigislindummonatoj,eĉselahaŭtoestasiometemalplifreŝaolĝiaspektassurfotoj.

„Jenniahaltejo.Miprenosunuellavalizoj.Jes,rapide,Trevis,niajbusojnelongehaltas.”

Ilielbusiĝis.Estisnokto,sedmillampojbriliselmilfenestrojengigantaapartamentaro.Devisestialmenaŭdeketaĝoj,kajŝajnisestidekojdaapartamentojsurĉiuetaĝo.

„Niloĝassurlakvinaetaĝo,tiemaldekstre.Vidu,Jankamontrassiankapetonĉetiufenestro.Kompreneblelinevidasnin,sedliscias,kenivenas.”

„Janka?”

„Jes,miafilo.”

Travisglutis,sednehavistemponporfaripluajndemandojn.LabelformajunakorpodeMarinasvingemarŝisallaĉefaenirejo.Travisrimarkisamasondarubaĵoj,grandpartepaperoj,antaŭlaapartamentoj,sedtioneokupisliajnpensojn.Filo?Ĉuankaŭedzo?

Ilisenvorteatendislalifton.Fineĝialveniskajtremanteklakantemalfermiĝis.Travispensisprifilmojellatridekajjaroj.Sednelonge.Edzo!?

Laliftolevisilinhezitantekajskuetante.„Marina,ĉuvihavasedzon?”

„Jes.Havidu,niaetaĝo.”

Lasklerozamaŝinoskuetiĝanteellasisilin,kajMarinakaptisvalizonkajkondukislinalpordo.Ŝielpoŝigisŝlosilonkajdiris,„Bonvenon!”

KvazaŭkrevantabalonoTravisŝinsekvisentiunĉambraron,kiunlitujpovisjuĝitromallarĝakajiomkaduka.Latapetoprobableestistridekjara.Janka,eblekvar-aŭkvinjara,alkuriskajbrakumissian„mamuŝka”.Blondavirostarisenlakoridoro.„Trevis,jenPaŝa.”

PaŝapreterpasisMarina,etendisbrakonsalutealTravis,kajripetissiannomon.Laaŭstralianoroboteakceptislamanskuonkajdiris„Travis”.Ĉarnecesisiondiri,Travisdemandis,„Ĉuviparolasesperante?”

Paŝaŝultrumis,iometeridetis,kajdiris„Njet”,sedevidentealmenaŭlademandonlikomprenis.

Travissentis,kelivolasfuĝi.Iallimemoris,kekiamliestisknabetolifarisgrandansablokastelon,nekredante,kelamarondojiamatingosĝin–kajduonhoronpostelaakvosenkompatekolapsigiskajforlavislianlaboron.Kionfari?Senpenselitaŭzetislablondajnharojndelaknabo,„Saluton,Janka.”Laknaboridiskajrespondispervortoj,kiujsignifisnenionallamalfeliĉulo.

SekvisrapidakonversaciointerMarinakajPaŝa,kajPaŝadirisionalJanka.Laknaboevidentenevoliskunfari,sedlapatroinsistis,kajPaŝakajJankaeliris„promeni”.MarinakajTravisrestissolajenladomo.

„Nu,”dirisMarina,ageme,„nimetuviajnvalizojnenvianĉambron,”kajŝitrenisunuelilienalianĉambronkajindikis,keTravissekvu.Lifaristion,sednesciis,enkiunstrangandramonlitrafas.Fine,kiamlavalizojestisŝovitajsubliton,lidevisdiri,„Marina,mitutenekomprenas.”

„Nubone,niparolu,seddumevidevasionmanĝi.”

Iliirisenlamanĝejon-kuirejon,kajTraviskonstatis,kefaktelijamalsatas,sednepritiolipensis.

Ŝidiligentesternistablotukon,aldonismanĝilaron,kajprenisaferojn

elforno.Ŝisurtelerigisjampretanmanĝon.„Pardonu,ĝicerteplibonegustisantaŭseshoroj.Sed,bonanapetiton!”

„Marina,miestasmalsata,sedantaŭolmanĝimivolasdiskutikunvi...ĉion!”

„Ekmanĝu,miakara.Trevis,visentosvinplibonepostmanĝado.Mividas,kelasituaciovinŝokas.Sedkredu,kemijaamasvin.Almenaŭ,kemiamasmiankorespondantondelalastajdekkvinmonatoj.Doek!Manĝukajtrinku.”Ŝiprenisbotelondavinoelŝrankokajverŝisenduglasojn.

MalgraŭĉioTravisekmanĝiskajeĉfarisidiotandemandonprilakuirrecepto–liapatrinovolonteeksperimentisprinovajreceptoj.Marinakunmanĝiskajvolonterespondislademandojndetale,faktetrodetaleporlakomprenpovodeTravis.Lavinobongustis,kajilimalavaretrinkis:ebleiomdaalkoholohelpusallielturniĝientiuabsoluteneatenditasituacio.

Finelidiris.„Kialvineskribispriviafamiliavivo?Miĉiamsupozis,ke...”

Lademandoestisevidenteatendita,sedMarinasurtabligissianforkonkajzorgeelektisvortojn.„Miakorespondadokunviestistrebela,apartaregionodemiavivo,kiutransportisminforelniagriza,monotonaĉiutagavivo.Vividis,kePaŝaabsoluteneinteresiĝaspriEsperanto.Lineestasentiupartodemiavivo.Kiammiskribisalvi,midumepreskaŭforgesis,keestasaliaj,malbelajregionojdemiavivo.”

„Romantikulino,ĉune?”Estisamaragustoenliabuŝo,kajliintenciskaŭzialŝidoloron.„Ĉuvineniampensis,keviŝuldasalmiklarigon?”

„Miatendis,kevidemandu.Kialvinedemandis?”

„Eblemitimislegirespondon,kiudetruusmianrevon.”

Lasekvantasilentoenlaĉambrokonsciigislin,kevenasbruojelaliajapartamentoj,keverasolestadoneeblasentiamonstrakonstruaĵo.HeziteMarinatintigissianforkonsurlamalplenatelerokajmetismanonsurlian,kajlinerezistis.Lirigardisŝinkajtrovisŝinplibelaolliestis

revinta.Ŝiavizaĝohavisvervonnenielkapteblansurfilmo.„Marina,dirualmi,ĉuviamasPaŝa?”

„Hm,nefacilerespondeble.Nidiru,kemimultonŝuldasalli.”

„Sedseviamaslin–aŭŝuldasalli–kielvipovissamtempekoresponditielintimekunmi?Nubone,vijamiomklarigistion.Sed...ĉuPaŝanekontentigasvin?Ĉuliestasimpotenta?”

Ŝimallongeridis.„Tutemale!Midirus,kekromgitarludadokajkantadoliapriokupiĝoestasseksumado.”

„Dokial,selivolasmulteseksumi,kiallipermesas,keliaedzino...kunaliaviro..?”

„Paŝavolaseksperimenti.Lifojeseksumaskunaliajvirinoj,kajlineniamkaŝastion.Sednunlidiras,kerutinaseksumadonetrestimulaslin.Livolasestimembrodetriopo,ĉulikunduvirinoj,ĉulikajaliavirokununuvirino,negravas.”

„Aĉ!Pardonu,sedkieltiorilatasalamointervirokajvirino?”

„Ankaŭminescias,sedPaŝaestastutehonesta.Litutenekontraŭus,kevikajmiamoru,sedliesperaspriinvitoaliĝi.LieĉeliriskunJanka,keniaranĝution.”

Travistrinkisplidavino.DoPaŝaestishonesta.Nueble,ebleplihonestaolTravis.Sedamoratriopo–ne,laideotuteneplaĉis.

Marinajamfinmanĝis,kajTraviskonsciis,kepropriokupiĝojlinursporademanĝis.

„Trevis,midivenas,keeblevivolastujaĉetibiletonkajreirialAŭstralio.Miiomtimistionantaŭviaalveno,sedmipensis,nu,ebleTrevisestasmalfermitamondumulo.Eblemikredis,ketiurilatevisimilasalPaŝa.VimalkaŝeskribisprivikajBelinda.Midirisalvi,kemiŝuldasalPaŝa.Antaŭolmiekkonislin,miestiskvazaŭmonaĥino,trepruda.Limontrisalmi,keseksumadoestasnormala,belapartodelavivo.Kajliahonestecoestasestiminda.”

„Ŝajnas,keliboneinstruis...Marina,vipravas,unuduonodemivolasflugireenalAŭstralio.Sedlaaliaduonorebatas,kemiavenoĉitienhavasiansencon,eĉsenetiunsencon,kiunmiimagadisĝisantaŭunuhoro.”

Marinasentisdolorpikon,seddecidisuzilaplejpraaninanaltiraĵon.

„Trevis,miverevolasamorikunvi.Tre.Ankaŭmimulterevispritio.Estuviadecido,ĉuPaŝaestosinvitita.”

„Ne,minepovus!Volasdiri,mijapovusamorikunvi–miimagistiondekmilfojojn,sedtrianminevolasinviti.”

„Do,konsentite?Vikajmidormostie,”ŝifingromontrisallaĉambro,kiekuŝisliajvalizoj,„kajPaŝakajJankatie.”Laaliaestisminiaturaĉambro,supozendenurporinfanoj.

„Minescias,ĉumikapablos...”

„Neantaŭjuĝu.Trinkuplidavinokajlasuviajninhibiciojnforiri.Miiamlernistion.”

Traviselspiriskajdiris,„Marina,eĉseniamorosĉi-nokte,kiosekvos?Ĉuvinepensasplimorgaŭkajpostmorgaŭ?KioprivikajPaŝa?Kioprivikaj...mi?”

„MiakaraTrevis,niestasambaŭmaturajhomoj,ĉune?Ninedevaslongeamindumi,tionnijamfaris.Nijamscias,kenivolasteniunualalianenlabrakoj.Pormitioprovizoresufiĉas.Postenividu,kiellavivoevoluos.”

„Pardonu,sedmineniamtielleĝerevivis.”Iomkrueleliimitisŝianintonacion,„Nividu,kiellavivoevoluos...Ĉutioneŝajnasalvimem...nu,senrespondeca?”

„SevirestosiomenSovetunio,vieblepensossimile.Niavivoestaskutimeneĝoja,niĉiujesperaspriplibonaevoluo.Niscias,ketielĉininepovasdaŭrevivi.Ĉuvinespertishodiaŭ,kelaĉiutagavivoestasbrutaluktopornesubiĝi?Lavivodevasŝanĝiĝi!Morgaŭdevosestiplibonaolhodiaŭ.Ĉuvinememoras,kionmiskribispriniagrizaĉiutago,kajmiaj

revojpripacavivoentialando,kiavia,tielfordelatumultojdelaceteramondo?”

„Bonvoluneimagi,keAŭstralioestasparadizo,Marina.Sedmisupozas,ke...nu,komparekuntio,kionmihodiaŭspertis,ĝijapermesasplidignanpublikanvivon.”

„Mineestastielnaiva,kemiimagus,keĉiualialandoebligaspliakceptindanvivon,sedlaŭĉio,kionmilegiskajimagas,Aŭstralioestasverelandodebonŝanculoj.Eĉseiliebleneveremeritastiunbonŝancon.”

„Ĉuprotiovikorespondiskunmi?”

„Nenur.KiammilegisviankorespondpetonenTutmonda,lafakto,kevivivasenAŭstralio,estismotivo.SedbaldaŭpligravislahomoTrevisollalando.”

Reeŝituŝisliajnmanojn,kajlisentistikliĝonĉelanuko.

„Nu...”liindikis,kelivolasankoraŭanporciondavino,„niprovu...”

Preskaŭsenparoleilieltrinkisladuanglason.Marinarompislasilentoninterili.„Videvasestilacaposttiutrelongaflugo.Kajhorzonozo?Jes,mividastionĉeviajokuloj.PaŝakajJankarevenosbaldaŭ.Doiruenvian–nian–ĉambronkajripozu,eĉdormetu,sevivolas.Postemivenosalvi.Venudo.”

Ŝiakompanislinenladormoĉambron.Antaŭolfoririŝikisislinkajfrot-karesislianvizaĝon.„Ĝisbaldaŭ.”

^^^

Travissenvestigissinkajprovisripozi.Likuŝadiskajprovisnepensiprilaneniiĝodesiajrevoj.Seddormoestistreproksima.Kvazaŭdemalproksime,obtuzelieksciis,keladu„promenintoj”revenas.Paŝadiris

ionlaŭte,sedMarinaflustrisionkajposteĉiujparolistremallaŭte.KajTravisjapreskaŭdormis.TielproksimeallaplenumiĝodesiajrevojpriMarina.Sedlasituacioestissenespera.Seŝiestisromantikulino,laepitetoeĉpliaplikeblisalli–homokiuvivasderevoj,kiujnehavaslabazon,kiunlidonisalili.Dumlamanĝoliofterigardisŝin,kielmalsatavirookulumasvirinonpostlongaperiodosenseksumado,kajjes,ŝiestiseĉplidezirinda,olliesperis.Sediesedzino?Ĉuliestismemtrokonvenciaensiasinteno?Kialneamorikunlaedzinodealiaviro,aparteselaedzoeĉstimulastion?Sednekredeble,keliaMarinaapartenasalaliaviro.Ŝiajleterojnenielpensigislinpritiaeventualo,liajrevojbaziĝissurtutealiabildodeŝi.

Liacerbumadomalakriĝis,kajlivoliscedialladormemokaŭzitadetiulongaflugokajlastreĉatago.Nurkiamlirevekiĝis,likonsciis,kelidormis.LiestisvekitadesiblaflustrakonversaciointerMarinakajPaŝa.Paŝa,linunkonstatis,faktepaŝas,irastienkajreenenlamallarĝadomo,kvazaŭviroenhospitaloatendantainformonpriiupaciento.ĈuPaŝaverepovusdormienlainfanĉambro,dumli,fremdulo,dormaskunMarina?Ĉutioestisuniversalahomasituacio,aŭĉuĝiverespegulislamisfunkciadondelavivoenSovetunio?

Iam–linesciis,kiomdatempojampasis–Marinavenisalli,sednetutefermislapordon.Ŝilasisfalisiannegliĝonkajstarisantaŭli.HoDio,ŝiestisjatielaltira!Malgraŭsialacecolisentispulsadondeerotikadezirotrakurilakorpon.Ŝimallevissinkajekkuŝisapudli,kajtiamĵetislabrakojnĉirkaŭlin.Travisnerezistis,kiamŝikomenciskaresikajkisilin.Lisentis,keliahezitemoamoriekmalaperas.Lirespondissampasiealŝiajtuŝoj.

SedĝustetiamPaŝapreterpasislapordon,kajTravistreklarekonsciis,kelapordopermesasallienrigardi.Traviseksidisrapide.„Marina,ĉunifermu–eĉŝlosu–lapordon?”

„MipromesisalPaŝa,keselinerajtaspartopreni,almenaŭlipovosdetempoaltempospekti.”

„HoDio!Ne!KaraMarina,bonvoluvestivin.Mifarossame.Jes,mivolasdormikunvi,sednurdormi.Miesperas,kevikomprenas.”

Marinavolisiondiri,sedrezignis.Ŝivestissinkajekkuŝisapudli,sedneprovisplutuŝilin.Subiteŝieksidiskajlasisfalilakaponkajpreskaŭplorantediris,„Trevis,pardonumilfoje!Nunmiverehontas!NunmiestaslamalnovaMarina,kiuankoraŭnerenkontisPaŝa.Nunmivinkomprenas.Pardonu!Nineamoros,sedbonvolurestimiaamiko...”

„Neniopardonenda,kara.Jes,nirestugeamikoj.Kajnunnidormu,mipetas.”

Travisdankisprolaelĉerpiĝo,kiupermesosallidormi.Kiatago!Jes,mipovusvereamiŝin,sedtioestasbarita.Aĥ,midormukajprovuĉionforgesi...

Ĉasteilikuŝadisunuapudlaalia,sentuŝe.

Paŝaiamĉesigissianvanantien-kaj-reenadon,kajirisgrumblantedormisurlaplankoapudlalitodeJanka.Ankaŭporlilanoktoestiserotikedesaponta.

^^^

Lamatenmanĝoestisnetregajaafero.KiamfineMarinavekisladormanton,Paŝaestisforirontaelladomo,sedrevenisallaĉambrodeJankakajsurŝultrigisgitaron.Travisprovisdiriion,sednurkapgestis,kajlinekomprenislaabruptankajmallonganrespondondelaviro,kiueliriskajiombruefermislapordon.MarinaokupiĝispriJanka,kioestisavantaĝo,ĉarnekŝinekTravisverevolisbabili.

MarinadonisalTravisgrandanporciondeovojkajpano,kajTravisdivenis,kekutimeilimanĝastremalmulte.Tiuĉiregaloestismornamemoraĵopriliajmultmonatajrevojpriintimajmanĝoj–kajmultoalia–kunMarina.

FineMarinadirision.„Paŝalaborasenfabriko,sedsupozas,kebaldaŭliperdostiunpostenon.Ĉiukazelimalamastiunlaboron.Protiolikunportassiangitaron.”

„Ĉuliamuzaslakolegojnpermuziko.”

„Jes.Fakteliestasiomtalenta.Liverkasproprajnkantojn.Tielliunue

gajnismiankoron.”

„Viskribisprivialaboroenbutiko.Netrebonapostenoporamantinodeliteraturo.”

„Vipravas.KajPaŝavolisestiprofesiamuzikisto.Sedneklinekmihavaskontaktojn,kiujhelpusninenkariero.”

„Hm.Marina,nineparoluprihieraŭ,ĉu?”

„Trevis,ĉuvikredas,kemivolas?”Ŝiavoĉoestissenelana,malsonora.„Viscias,ĉune,keminunhontas,kemimetisvinentiun...tiunstultansituacion.Ne,ninepluparolupritio.”

„Konsentite.”Travissindemandis,ĉutioestaslaformalafinodelarevoj,kiujdonisspiconalliavivo.

„MiliverosJankaalniasolafidindanajbarinokajgvidosvinallalernejo,ĉubone?Postemidevosirialmiabutiko.”

„Elkorandankon.”

^^^

Kiamilielirisellaapartamentaro,lamizerastatodelaareoantaŭladomoiomŝokisTravis.Rubaĵojĉie.Malgraŭlaŝildokunblankajliterojsurruĝafono,kiujprovispersvadilaloĝantojntenialtelastandardonde„niasocialismakulturo”(tiomlikomprenis),estistuteklare,kelahomojignoraslasloganonkajnesentasianajnrespondeconprilaestetikodesialoĝloko.Unuellaoriginajcelojdekomunismoestiskreisentondekomunumasolidarecointerhomoj,sedŝajnelamaloestisatingitatieĉi.

Marinaportisunuellavalizoj,kajrefojeliadmiris,kielfacilekajgracieŝitionfaras.Ŝigvidislinalstaciodelasubteratrajnservo,kajtiefinelividision,prikiolareĝimorajtisiomfanfaroni.Lastacioestisbongustedekoraciitademozaikojmontrantajmomentojnellahistorio(certela

reĝimoelektiskiujnmomentojnglorigi).MarinapetisTravisrestiproksimealŝi,ĉarenlakunpuŝiĝodetiomdahomajkorpojilifacileapartiĝus.Traviskunmelankoliaplezurorestistujapudlabelulino,kiunaliajpovuskredilia.Aĥ,lidirisalsi,forgesutiajnpensojn!Revojeks!

Estisnefacilemanovrilavalizojninterlakunpremiĝantajhomoj.Tamenfineiliatingislastacion,kienecesiseliri.

^^^

„MariaGrigorievna,jenTrevisSiganoffelAŭstralio.”

Travisskuislamanondelaaltkreska,karnoplenavirinokajdirisangle,„Miestaskontentavinrenkonti.”

MariaGrigorievnarespondisentutebona,iometeakĉentitaangla,bonveniganteTravisalKievo.

Marinadiris,keevidenteŝiainterpretaservoneestasbezonata,kefakteŝimemnekomprenasiliankonversacionkajnurĝenus.ŜidirisalTravis,keŝiatendoslinenlavestiblo,ŝiavortopornomilaŝrankograndanĉambretonantaŭlaklasĉambro,kieMariaGrigorievnanunsidis.TravisdankisMarina,dumŝiforiris.Latutanmatenonŝiestistrekvieta,farisnenianprovonproksimiĝialli.Sehieraŭliestissternitaproseniluziiĝo,hodiaŭŝiŝajnisplisuferiolli.LatristaMarinaestisnenielmalplialtiraollamemfidadehieraŭ.

„Ĉuvihavasdemandojn,s-roSiganoff?”

„Jes,kajlaunuaestas,kialnenomiminTravis?”liridetis.

„Kunplezuro,Travis.”Ŝieĉprononcislaanglanaĝuste.

„Kajkielminomuvin?MariaGrigorievnaestastrelongaformo,ĉune?”

„Jes,porangloj,jes.Nirusojkutimasuzitiajnformojn.Nubone,nomuminMaria.”

„Konsentite.Nu,jes,mihavasmultajndemandojn.Unue,Marinadiris,keviaranĝispormiapartamenton.”

„Jes,posteIgorakompanosvintien.Livenospostduonhoro.Jes,liestasmiaedzo.”

„Bone.Kajnun,prilakursoaŭkursoj,kiujnviofertas.Ĉuvihavaskursplanon?Kionniatendu,kelastudentojlernudumspecifakurso,kajtielplu?”

„Nu,vidu,Travis,niscias,kebonainstruistomemplejbonejuĝas,kioestaslernebladumkurso.Necesasunuekonatiĝikunlastudentoj,kajposteniscioskionceli,ĉune?”

„Doneestasplanoj.Ĉuestastekstojporlastudentoj?”

„Ankoraŭninesciaspritaŭgaj.ViakursoestospioniraenKievo.Sovetiajinstruistojnesciasparoliprimerkataekonomio,labankasistemo,kajtielplu.Kajdoankoraŭneestaskurslibroj.Sednifidas,keviprovizoslamaterialon.”

„Ĉueblasabonianglalingvanperiodaĵon?”

„Hm,pritioninepensis,sedĉiukazelakostoestusalta,kajniankoraŭnericevislakurskotizojn.”

Travisantaŭvidisproblemojn.Kionlisciisprilakapitalismasistemo?Kajeĉneestosĵurnalo,kiunlipovusuzi.„Ĉueblosalmenaŭfarifotokopiojn?”

„Travis,niŝatustionfari,sedrefojetemasprialtajkostoj.Vitrovos,keniajlernantojkutimaselturniĝikajbonelerni.Sevidiktoslamaterialon,ilifideleĉionkopios.”

Travisrigardislaĉambron.Ĝiebleestisiamklasĉambroporbazlernejanoj.Maksimumeĝisidigusdudekplenkreskulojn.„MariaGrigorievna,miatendis,ke...nufinfine,kionnihavosporniajkursoj?”

MariaGrigorievnaekstaris,movissianpezankorponenliandirekton,metissiajnmanojnsurliajnŝultrojn,kajdiris,„Travis,nihavasvin,ĉarmanhomonkajverananglon!”

„Miestaslaaltiraĵo!Diomia,sedmineestasanglo,kajmiestaskontraŭkapitalisto!”

„Mirivelosalvisekreton,Travis.DelongenikunIgorplanismalfermiĉitianlernejon,sedlaaferoiĝiskonkretanurkiams-roBondarenko–liestasesperantistokajamikodeviagastigantinos-inoLyskov...”

„DeMarina?”

„Jes,pardonu,nikonasŝinnurperlafamilianomo.Nu,kiams-roBondarenkodiris,keangleparolantasinjoro,instruistodelaanglaalalilanduloj,venosalKievokajserĉosinstrulaboron,nifirmedecidisfondinianlernejon.Viestosniaunuainstruisto,niaatuto.Sendubefondiĝosbaldaŭsimilajlingvolernejojkajmiantaŭvidas,keankaŭilivolosvindungi,sedmiesperas,kevirestosĉeni,dumviestaskontentaprinikajniprivi.”

„Maria,misentasgrandanpezonsurmiajŝultroj.Domiestaslafondoŝtonodeviaentrepreno...Kajsemiestostutemalkapabla,pigra,malhonesta..?”

Ŝiridetistreamikeme.„Mirigardasvinkajscias,kevineestastia,kajmiestastrekontentapriviajdemandoj–vimontrisalmi,keviverevolasatingibonajnrezultojn.Miŝatasankaŭvianaspektonkajkarakteron.Vifarasbonanimpreson.Kajokulfrapas,keankaŭals-ino...alMarinaviimponas.”

„Hm,niparolununprihorojkajpago,MariaGrigorievna...”

^^^

Pasiskelkajsemajnoj.Travisestiskontentaprisiaklaso,viglagrupo

dagrandpartejunaj,ambiciajhomoj.Estisiomplidavirinojoldaviroj,kajlinepovisnekonscii,kekelkajellavirinojestasaltiraj.KvankamlavivoneestisfacilaenKievo–liankoraŭnekutimiĝisallaĉiutaganecesopostĉasiionpormanĝieksterlatremagreprovizatajmanĝbutikoj(gastronomij)–lijuĝislavirinojenlaurboĝeneralelaplejbelaspektaj,kiujnliiamajnvidis.Kajŝajnisalli,sejuĝilaŭlababiladodelaklasanoj,keestasmultedaseksumado.Lineniamsupozis,keSovetunioestaslokodeseksalibereco;tionekongruiskunlaokcidentakonceptoprilalandego.

Plaĉisallikajflatislin,kiellastudentojlinrigardas.Iliprobablejuĝislinbelafraŭloelokcidenta,prosperalando,kvankamlimemnenielsinsentisreprezentantodelariĉajlandoj.SedestilacelodevirinajrigardojhelpismildigilaprofundanseniluziiĝonligitanallanomoMarina.Liankoraŭrenkontisŝiniomofte,ĉarŝialaborlokoestisproksimaallialernejo.FojeliinvitisŝinenlakafejonĤriŝĉatik,kieartemajhomojŝatisariĝi.Estismomentoj,kiamlisentisspasmondedeziroalŝi,sedplikajpliiliglitisenamikecon,kiuŝajneelbariserotikon.Komprenebleiliauzadodekomunalingvoestisfortaligo.Eĉlaplejbonajelliajlernantojdelaanglaestismultemalplikapablajlibereparolikunli.

^^^

DumunueliliajrenkontiĝojTravisdiris,„Marina,vineniammenciasvianlaboron.Ĉuĝiestasveretutenekontentiga?”

„Minefieraspriĝi.”Postiometeŝidecidisklarigi.„Milaborasenmanĝaĵbutikoaliflankedelarivero.Fakteunuellaplibonaj,ĉarkutimenihavassortimentondaaĉeteblajvaroj.Mividisaliajngastronomij,kieestasnurunu-duvarojsurlabretoj.”

„Kajkionvifaras?Ĉuviservasalklientoj?”

„Grandpartejes.Sedvidu…”ŝidonisnekutimeamaranrideton,„nikolegojĉiuj…a,kielmiesprimution?Nidiru,keniservasankaŭalnimem.”

„Pardonu,minekomprenas.”

„Unufojonendusemajnojvenaskamionokunmanĝaĵojalniabutiko.Alniamalantaŭakorto,kieneniuvidas.Kutimetiukamionohavasalmenaŭsufiĉedavarojporstokimultajnellabretoj.Minescias,kiuaranĝastion,sedmisupozas,keniaĉefohavassiajnkontaktojn,kajniricevasprivilegianservon.”

Travisrigardislabelanvizaĝon,kiuestisnekutimeseveraspekta,kajlisciis,keŝinurkomencislarakonton.

„Jes,lakamionovenaskajlatutakolegaroirashelpiladukamionistojnmalpaki.Niirasĉiukunproprasako.”Ŝipaŭzis.„Nu,nijamalŝarĝaslakamiononkajmetaslavarojnsurlabretojnenlabutiko.”Aliapaŭzo.„Pliekzakte,nimetaseblesepdekkvinprocentojndelavarojsurlabretojn.Laceterajnnimetasennianpropransakon.Postnoktiĝoniirashejmenkunplenasako,esperante,keneniuvidosnin.Sedeĉseiuvidusnin,negravus–ilicertescias,kionnifaras,kajebleeĉenviasnin,kenipovas‘pruntepreni’.”

„Dovivolasdiri,keŝteladodevarojestasĝenerala?”

„Universala,jes.Unuemitrehezitisfarition,ĉarminevolonteŝtelas,sedPaŝariproĉismin.‘Prenu,’lidiris,‘vihavaseblon,kiunmienmiafabrikaĉonehavas.Kajforgesuviajninhibiciojn,ĉiujŝtelas,kialnine?’Dojes,miŝtelasporiompligrandiginianmizeranhejmanstokon.”

„Ĉuestastielenlatutalando?Ĉuĉiuj‘prunteprenas’varojndelaŝtato?”

„Laŭmiajscioj,jes.Onidevastrovimanieron‘organizi’.Ekzemple,unuelmiajamikinojestasinstruistino.Ŝipovasiomenspezipertio,keŝidonasbonajnrezultojnalpigraj,ŝtipkapajinfanojdeeminentajpartianoj.Ĉiudevasielekspluatilasistemon.”

„Aj,”dirisTravis,„tioestasdoloraafero.Mipripensaslaoriginojndesocialismo.Keĉiujvolontekontribuuallakomunumokajricevudelakomunumotion,kionecesaspordecavivo.Laŭviajvortojekzistasĉitieneamatanepersona‘komunumo’,dekiuĉiudevasŝteli.”

„Jenlafaktojdelavivo,karaTrevis.Estudankema,keneestastielenvialando.”

„Miankoraŭpreferaskredi,ketioĉiestastravestiodesocialismo,kajkehumanasocialismoeblas.”

„Viaidealismonelongedaŭrosĉeni.”

^^^

Iuntagonilidukafumisenlaapartakafejo.Kiamilielirissurlastraton,MarinaportisbluanrobonkajTravisflavanpuloveron.Subitegrandagrupodamanifestaciantojĉirkaŭisilin,portanteafiŝojnkajlaflava-bluanukrainanflagon,kajkrianteionenlaukrainalingvo.Marinakaptisliankubutonkajtirislinegalpaŝemarŝikunlamanifestaciantoj.„Viportasflavon,mibluon–iliprobablesupozas,keniestaspartodeiliaafero.Vipovosspertisenpereiomdeniapolitikavivo.”

Lamanifestacioestisevidentekontraŭregistara,sedĝisnunĝiestisplielanaolviolenta.Lamultajflagojestisjapreskaŭsamkolorajkiellavestojdelaparo.Iuekbatistamburon,kajiualiaekkantision,kioŝajnisalTravistradiciamarŝkanto.Lamelodiorapideeliriselĉiujbuŝoj,sedMarinanekantis.Ŝikomprenislianĉuanrigardonkajflustrisalli,„Minekonaslaukrainanlingvon.Miafamilioestasdekelkajgeneracioj‘rusigita’.”

Iliatingisiungrandandomon.„Lalokamagistrato,lasovjet,”Marinaklarigis.Iuvirokunfortakorpokajlaŭtavoĉoekkriissloganojnperlaŭtparolilo,kajevidenteonikondamnision.

„Niiru,ĉitioneinteresasvin,Trevis.Kajmidevosbaldaŭtrafibuson.”

Lamarŝintojnunstarissenajnaformacioantaŭlamagistrato,kajladufacileapartiĝisdelaceterajkorpojkajformoviĝisendirektondiktitandeMarina.

„Marina,kieestasPaŝa?ĈulivartasJankan?”

„Ne,liankoraŭlaboras.JankaestasĉelapatrinodePaŝa.”

KajlapatrinodeJankaestaskunfremdaviro,pensisTravis.SedtioneŝajnisielproblemaalMarina,kajsupozeblenealPaŝa.Ĉuiliaelastainterrilatoaŭgurisdezirindanevoluondegeedzakunvivado,rezignopritradiciajĵaluzojkajposedemoj?Travisdecidisŝanĝiladirektondelakonversacio.

„KiamlalokaEsperanto-gruporenkontiĝaskajkie?”

„Estasdiversajgrupoj,sedmiarenkontiĝasendomoenKrasnajaArmejskajajelasepavespereĉiulunde.Ĉuviŝatuspartopreni?”

„Kompreneble,mivolasrenkonti–„Lieksilentis.Ĉuliinsultusŝin,selidirus,keliŝatusrenkontinovajnhomojn,antaŭĉiovirinojn?Ĉuŝiĵaluzus?Probablene.

„Jes,tionmisupozis.Mikondukosvintienlavenontanlundon.”Kajŝinomislokon,kieilirenkontiĝu,kajliskribisladetalojnensianetanpoŝkajeron.

Iliirispluen,kajTravisvolissciipliprilamanifestacio.„Marina,kioncelastiujhomoj?ĈusendependeconeksterSovetunio?”

„Jes.Iliestasdividitajintersipridiversajaferoj,sedĉiujvolassendependecon.Ebleviscias,keelukrainavidpunktolahistorioestasseriodasubpremiĝojfarlarusojorientekajlapolojokcidente.Ukrainiokiellandoneniamvereekzistis,sedtiujhomojvolastrebaldaŭnaskigiĝin.”

„Mirimarkisfortankontraŭregistaransentonintermiajlernantoj.Ĝeneraleiliestasamikemagrupo,ilikunportastrinkaĵojnkajbiskvitojnpordividikunaliajkajkunmi.Kutimenirilatastrebone,sedpasintsemajemihavismalagrablansperton.”

„Kiookazis?”

„Nu,mikutimefinasleciononperiomgvidatakonversaciopriio,keili

ekzercusianparolkapablon.Kajmipensis,keĉiujdevisiamstudimarksismon-leninismon,doebletiuestusbonatemo.”

Marinaridetis.„ĈuuniversitatajstudentojenAŭstraliodiskutaslaBiblion?”

„Nunmikomprenas,kionvivolasdiri.Subitemitrovis,keilimalbonhumoresilentas.FineOleg–liofteestasporparolantodelagrupo–diris,‘Travis,jentemo,kiunnineniampluvolasdiskuti.’Ankaŭmieksilentis,lernintelecionon.”

„Jes,lamalkontentoprilaregistarokajĝiajtradiciojestastreprofunda,politike,emocie.Tialasituacionepovasdaŭradi.”

„Kionvivolas,keokazu?Ĉuvivolas,keUkrainiosendependiĝudeSovetunio?”kajlikonstatis,keilimarŝaslaŭtrotuaroenladirektonallaRuĝaUniversitato.„Samekielpreskaŭĉiuj,kiujnmikonas,mivolas,kedecidojestufaratajĉitie,neĉiamenMoskvo.LaburokratojenMoskvoofteŝajnasnekkomprenilasituacionalilokenekvoliaŭskultiplendojnaŭkonsilojn.”

„Ĉutioneprenecesigussendependecon?”

„Ne,”dirisMarina,dumgrupodastudentojvenisrenkontealililaŭlatrotuaro.„Sepolitikasendependecosignifusrestarigondenaciajlandlimoj,vizoj,doganejojĉelalimoj–seestustiel,mipreferuslozanaŭtonomionsendispeciĝodeSovetunio.”

Plikajplidastudentojvenislaŭlatrotuaro,kajdumkelkatempoMarinakajTravisestisapartigitajdelamuroelkorpoj.Traviskomprenisneniunvortondelababilado,kajdodemandisMarina,„Ĉuiliparolasukraine?”

„Jes,kajpovasestidanĝereparoliruseenkelkajlokoj.Oniaŭdaspriukrainajhuliganoj-studentoj,kiujdraŝisaliajnstudentojnnurprotio,keiliparolisruse.”

„Dobone,keniparolasesperante,”likomentis.

Ŝisubiteaspektistreserioza.„Trevis,niambaŭagismalsaĝedumnia

amindumadoperpoŝto.Mimulteplikulpisolvi.Ĉarmihavaspartneron.Viestisviktimodemiamalhonesteco–ne,mikompatuminmemkajdiru,miaromantikeco.Sevirektedemandintus,miskribintusalvi,kemiestasedzinokajpatrino,sed…nu,niakorespondadoestistielbelaalternativamondoalmiagrizaĉiutago.Midevintusestimalpliegoisma.Miesperas,kevipovaspardonimin.”

„Marina,midevasesprimiĉitionkunkruelarekteco:sevipovuslibereelektiintermikajPaŝa…”

„Miprobableelektusvin.Pardonu,midiristionplumpe.MikonasPaŝajammultajnjarojn,kajmiŝuldasiomalli.Liestaskelkrilateiominfaneca.Liajgitarkantojiamravismin,sediliiĝistroripetiĝemaj–grandparteliprikantassiajnaferojnkunvirinoj.Kajliaseksapromiskueconetreflatasmin.Vialtirasminenfreŝamaniero,kvankamnikonasninnurtremallongantempon–aŭeble,ĝustetial.Sedmikredas,keenlongaperspektivovikajmipliboneharmoniusolmikajPaŝa.”

„KajJanka?”

„Jes,jenlamalfacilaelemento.Miamaslaetulon,kiuegebonerilatasalsiapatro.Tredolorusalli,selagepatrojapartiĝus.”

„Kajĉiĉioestiseniufermitafakodeviamenso,kiamviskribisalmiamleterojn?”

Iliatingisbenkon,kajMarinavolisiomsidadi.„Jes,kajnurnunmikonscias,kielstultemiagis.Miverehontas.”

„Kelkfojemipripensisinvitivinenmianapartamentonporamorikunvi.”

„Jes,kajankaŭmipripensisproponition.Paŝakredeblenurŝultrumuskajdemandus,ĉuankaŭliestasinvitita.Sednunmiscias,keminepovasagitielpromiskue.Mivolusestiviatute–aŭneniel.”

Estislongapaŭzo.„Vidu,ankaŭmisentastielprivi.Minepovusdividivinkunaliaviro.Doebleestusplejsaĝe,kenineplurenkontiĝu.”

„ViforgesisprilaEsperanto-grupo.Nidevusofterenkontiĝitie.”

„Damne,minevolasĉesividivin,Marina!”

Tiuĉiĉapitroneaperasentiuĉispecimenaeldono.Laplenaverkoestasakirebladewww.retbutiko.be.

Tiuĉiĉapitroneaperasentiuĉispecimenaeldono.Laplenaverkoestasakirebladewww.retbutiko.be.

Tiuĉiĉapitroneaperasentiuĉispecimenaeldono.Laplenaverkoestasakirebladewww.retbutiko.be.

Tiuĉiĉapitroneaperasentiuĉispecimenaeldono.Laplenaverkoestasakirebladewww.retbutiko.be.

Tiuĉiĉapitroneaperasentiuĉispecimenaeldono.Laplenaverkoestasakirebladewww.retbutiko.be.

Tiuĉiĉapitroneaperasentiuĉispecimenaeldono.Laplenaverkoestasakirebladewww.retbutiko.be.

Tiuĉiĉapitroneaperasentiuĉispecimenaeldono.Laplenaverkoestasakirebladewww.retbutiko.be.

Tiuĉiĉapitroneaperasentiuĉispecimenaeldono.Laplenaverkoestasakirebladewww.retbutiko.be.

Tiuĉiĉapitroneaperasentiuĉispecimenaeldono.Laplenaverkoestasakirebladewww.retbutiko.be.

Tiuĉiĉapitroneaperasentiuĉispecimenaeldono.Laplenaverkoestasakirebladewww.retbutiko.be.

Tiuĉiĉapitroneaperasentiuĉispecimenaeldono.Laplenaverkoestasakirebladewww.retbutiko.be.

Tiuĉiĉapitroneaperasentiuĉispecimenaeldono.Laplenaverkoestasakirebladewww.retbutiko.be.

Tiuĉiĉapitroneaperasentiuĉispecimenaeldono.Laplenaverkoestasakirebladewww.retbutiko.be.

Tiuĉiĉapitroneaperasentiuĉispecimenaeldono.Laplenaverkoestasakirebladewww.retbutiko.be.

Tiuĉiĉapitroneaperasentiuĉispecimenaeldono.Laplenaverkoestasakirebladewww.retbutiko.be.

Tiuĉiĉapitroneaperasentiuĉispecimenaeldono.Laplenaverkoestasakirebladewww.retbutiko.be.

Kolofono

Titolo:AmointerruinojAŭtoro:TrevorSteeleSerioStafeton-ro39Kovrilo:FerriolMacipISBNdelapaperaeldono:9789077066553UDK:82.3.892NUR:300Leĝadeponodelapaperaeldono:D/2016/2924/2

FlandraEsperanto-LigoLangeBeeldekensstraat169,2060Antwerpenwww.retbutiko.be©2016FEL,Antverpeno

Tiuĉiestasnekompletaekzemplerodelaromano.Ĝirajtasestidistribuatalaŭplaĉe.

Start