alternativa 2012 - wyspa. now is now

89
WYSPA. TERAZ JEST TERAZ 25.05.2012 – 30.09.2012 Instytut Sztuki Wyspa. WYSPA. NOW IS NOW 25.05.2012 – 30.09.2012 Wyspa Institute of Art. ALTERNATIVA 2012

Upload: r-o

Post on 28-Mar-2016

227 views

Category:

Documents


5 download

DESCRIPTION

Alternativa Guidebook to Wyspa. Now is Now exhibition

TRANSCRIPT

Page 1: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

WYSPA. TerAz jeST TerAz25.05.2012 – 30.09.2012Instytut Sztuki Wyspa.

WYSPA. noW iS noW25.05.2012 – 30.09.2012Wyspa Institute of Art.

AlTernATivA 2012

Page 2: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

2WYSPA. TerAz jeST TerAz WYSPA. noW iS noW

PlAn WYSTWY

Parter

Piętro

exhibiTion PlAn

First floor

Second floor

f

A

bc

d

d

g

Page 3: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

33

PArTer

A Praca

b Miejsce

c Spotkanie

d Mit

e Projekcje filmowe

PięTro

f Grafiki Jarosław Bartołowicz Grzegorz Klaman Robert Rumas Eugeniusz Szczudło g Czytelnia i nagrania

W czASie TrWAniA WYSTAWY

firST floor

A Labour

b Location

c Meeting

d Myth

e Film projections

Second floor

f Graphics Jarosław Bartołowicz Grzegorz Klaman Robert Rumas Eugeniusz Szczudło

g Reading room & recordings

during The exhibiTion

Agata Biskup i Przemek Czepurko

Mateusz Kula, Krzysztof Skoczylas i Aleksandra Jach

Mikołaj Moskal

Konrad Smoleński

Pavel Sterec

Zorka Wollny

PlAn WYSTAWY exhibiTon PlAn

Page 4: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

4WYSPA. TerAz jeST TerAz WYSPA. noW iS noW

KUratorzyDominik Kuryłek Anna PtakEwa Małgorzata Tatar

Współpraca KUratorsKa Wojciech Orlik

architeKtUra WystaWyKrzysztof Skoczylas

asystentKi KUratoróW: Wiktoria Kozioł, Katarzyna Nalezińska, Marta Świetlik

opraWa graficzna WystaWy Kaja Gliwa

cUratorsDominik Kuryłek Anna PtakEwa Małgorzata Tatar associate cUratorWojciech Orlik

exhibition design Krzysztof Skoczylas

cUratorial assistantsWiktoria Kozioł, Katarzyna Nalezińska, Marta Świetlik

graphic design of the exhibitionKaja Gliwa

Page 5: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

55

conTenTS

WhAT Are AlTer nATivA 2012?

WYSPA. noW iS noW

A hiSToricAl ouTline

i. Beginnings

ii. Other art activities in Gdańsk

iii. Granary Island

iV. From the studio to an institution

V. Archive

zAWArToŚĆ

co To Są AlTer nATivA 2012?

WYSPA. TerAz jeST TerAz

rYS hiSTorYcznY

i. Początki

ii. Inne działania a rtystyczne w Gdańsku

iii. Wyspa Spichrzów

iV. Od pracowni do instytucji

V. Archiwum

7

13

20

22

24

29

32

zAWArToŚĆ conTenTS

Page 6: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

6WYSPA.TerAz jeST TerAz WYSPA.noW iS noW

38

39

44

50

55

61

66

70

WYSTAWA

Parter

Praca

Miejsce

Spotkanie

Mit

Piętro

noTY bio- grA ficzne

Artyści

Zespół kuratorski

exhibiTion

First floor

Labour

Location

Meeting

Myth

Second Floor

biogrAPhicAl noTeS

Artists

Curatorial team

Page 7: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

7rYS hiSTorYcznY A hiSToricAl ouTline7

106

108

112

115

co To Są AlTer-nATivA 2012?

WhAT Are AlTer-nATivA 2012?

Page 8: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

8MATeriAlnoŚĆ MATeriAliTY

Page 9: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

99

Alternativa is a cycle of exhi-bitions and many accompany-ing events designed to explore new possibilities for art and its role in society. Since the winter of 2010, we have been staging various events; the current cy-cle is going to last until the end of 2012. The concept behind it draws upon the political tradi-tions of Gdańsk as well as the new artistic phenomena that started to emerge in the city in the early 1980s. These were typi-cally related to political, histori-cal and urban contexts. These artistic movements tended to be self-organized, independent and willing to discover unfamiliar spaces within the city. At first, they explored Granary Island [Wyspa Spichrzów], next came Lower City [Dolne Miasto], and now the former shipyard where a new, seaside district is being planned.

Present-day reflections on the beginnings of the scene are to be found in the exhibition Wyspa. Now is Now, organized by representatives of the young generation of curators and art historians. The other exhibition, Materiality, is the result of a col-laboration between an inter-national team of curators, and has been shaped by people with

Alternativa to cykl wystaw obu-dowany szeregiem wydarzeń towarzyszących, który poszuku-je nowych dróg dla sztuki i jej roli społecznej. Od zimy 2010 przygotowujemy wydarzenia, które w tym cyklu trwać będą do końca 2012 roku. Jego idea nawiązuje do tradycji polity-cznych Gdańska, a także do nowych zjawisk w sztuce, które zaczęły pojawiać się w Gdańsku w pierwszej połowie lat 80. xx wieku. Ich charakterystyczną właściwością było działanie wobec politycznego, historycz-nego i miejskiego kontekstu. Te ruchy cechowała tendencja do samoorganizacji, niezależności oraz odkrywania nieznanych przestrzeni miasta. Niegdyś Wyspy Spichrzów, później Dol-nego Miasta, a obecnie terenów postoczniowych, gdzie ma w przyszłości powstać nowa nad-wodna dzielnica Gdańska.

Dzisiejszy namysł nad począt-kami sceny przedstawiamy na wystawie Wyspa. Teraz jest teraz, nad którą pracowali przedstawi-ciele młodego pokolenia kurato-rów i historyków sztuki. Druga wystawa Materialność przygo-towana przez międzynarodo-we grono kuratorów to wynik współpracy osób o różnorodnych kompetencjach, perspektywach

co To Są AlTer nATivA 2012? WhAT Are AlTer nATivA 2012?

Page 10: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

10WYSPA.TerAz jeST TerAz WYSPA.noW iS noW

different specialities, cultural perspectives and display strate-gies. The challenge posed by curators involves acknowledging ourselves as part of the mate-rial world with relations and hierarchies imposed by power and technology, foremost of these being: medicine, economics and logistics. The exhibition offers an opportunity to analyze our proceedings in a world where a touch is capable of triggering individual emotions and politi-cal repercussions. This is a world originating in the cells of our bodies and extending through our immediate surroundings – here the shipyard around us – to finally connect the remot-est places around the globe by means of economic, and political mechanisms as well as knowl-edge. Alternativa questions the classic form of a festival, being an ongoing program cycle that constitutes a platform for pre-senting art as well as accumu-lating and distributing knowl-edge. It not only exhibits, it also investigates. We are interested in both, systematic and formal knowledge as well as the infor-mal and extraordinary methods by which it is gained. We believe that contemporary art and cura-torial practice do not reproduce

kulturowych i strategiach pre-zentacji sztuki. Wyzwanie, jakie stawiają sobie kuratorzy, to zo-baczenie nas samych jako części materialnego świata, w którym relacje i hierarchie ustala wiedza i technologia – w tym zwłaszcza medycyna, ekonomia i logisty-ka. Wystawa stwarza nam moż-liwości analizowania naszych działań w tym świecie, w którym dotyk materii wyzwala osobiste emocje i polityczne reperkusje. W świecie, który zaczyna się od komórek naszego ciała, znajduje przedłużenie w naszym bezpo-średnim środowisku – jakim jest otaczająca nas stocznia i łączy najodleglejsze miejsca świata poprzez mechanizmy ekonomii, wiedzy i polityki.

Alternativa stawia wyzwa-nie typowej formule festiwalu. Jest to raczej cykl programowy rozłożony w czasie, który jest platformą prezentacji sztuki oraz akumulacji i dystrybucji wiedzy. Jego funkcja jest nie tylko pre-zentacyjna, ale też badawcza. Interesuje nas zarówno wiedza systematyczna i formalna, jak i nieformalne oraz nietypowe me-tody jej uzyskiwania. Wierzymy, że sztuka współczesna i praktyka kuratorska nie reprodukują wie-dzy, ale są drogą ku niej.

Page 11: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

1111

knowledge but offers means of acquiring it.

The Alternativa project com-prises a range of associated ele-ments: • reSeArch – performed by artists and curators as necessary for the preparation of exhibitions and other events; • MobiliTY – with reference to art-ists, intellectuals and curators; • ProducTion – of new works, new publications, new exhibitions; • PreServATion And diSTribuTion in-cluding creating databases, digi-talization, archiving, websites; • diScuSSion – debates, conferences, workshops, panel discussions; • PreSenTATion – contemporary art exhibitions, performance; • being TogeTher – workshops, con-certs and other events.

This guide will provide you with an introductory note to the exhibitions, comments on works and artists’ biographies.

Projekt Alternativa to szereg powiązanych elementów: • bAdAniA – w celu przygotowania wystaw i innych wydarzeń przez artystów i kuratorów; • MobilnoŚĆ – artystów, intelektua-listów i kuratorów; • ProdukcjA – nowych prac arty-stycznych, nowych publikacji, nowych wystaw; • ArchiWizAcjA i dYSTrYbucjA baza danych, digitalizacja, archiwum, projekt powiązanych stron inter-netowych; • dYSkuSjA – debaty, konferencje, warsztaty, dyskusje panelowe; • PrezenTAcjA – wystawy sztuki współczesnej, performance; • PrzebYWAnieM rAzeM warsztaty, koncerty i inne wydarzenia.

W przewodniku tym znajdzie-cie Państwo wprowadzenie do wystaw, noty o pracach i biogra-fie artystów.

co To Są AlTer nATivA 2012? WhAT Are AlTer nATivA 2012?

Page 12: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

12WYSPA.TerAz jeST TerAz WYSPA.noW iS noW

W celu uzyskania informacji o działaniach towarzyszących oraz o przygotowywanych pub-likacjach, prosimy o regularne sprawdzanie stron interneto-wych:

www.wyspa.art.pl www.alternativa.org.plwww.facebook.com/AlternativaFestival.

Na wszelkie pytania odpowie też zespół opiekujący się wystawami.

Mamy nadzieję, że niebawem zaprosimy Państwa na drugi cykl Alternativa 2013 – 2016.

Aneta SzyłakDyrektor Artystyczna Alternativa

Grzegorz KlamanPrezes Fundacji Wyspa Progress

For information on accompany-ing events, including lectures, workshops, performance, film projections as well as forthcom-ing publications, please regularly check the websites:

www.wyspa.art.pl www.alternativa.org.plor visit our Facebook profile at www.facebook.com / AlternativaFestival.

The exhibition staff will also be happy to answer any questions you may have.

We hope that we will be able to invite you soon to the next Al-ternativa cycle 2013 – 2016.

Aneta SzyłakArtistic Director of Alternativa

Grzegorz KlamanPresident of the Wyspa Progress Foun-dation

Page 13: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

13rYS hiSTorYcznY A hiSToricAl ouTline13

WYSPA. TerAz jeST TerAz

WYSPA. noW iS noW

Page 14: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

A thin veneer of immediate re-ality is spread over natural and artificial matter, and whoever wishes to remain in the now, with the now, on the now, should please not break its tension film. Otherwise the inexperienced miracle-worker will find himself no longer walking on water but descending upright among star-ing fish.

Vladimir Nabokov, Transparent Things, New York 1972.

Zarówno naturalną, jak i sztucz-ną materię pokrywa niby wer-niksem cienka warstwa aktu-alnej rzeczywistości i ten, kto pragnie pozostać w obecnym teraz, z naszym teraz, na wierz-chu tego teraz za nic nie powi-nien naruszać błony otaczającej daną chwilę. W przeciwnym razie niedoświadczony cudotwórca ani się obejrzy, jak zamiast chodzić po wodzie znajdzie się w głębinie wśród zdumionych ryb.

Vladimir Nabokov, Przejrzystość rzeczy, tłum. Ariadna Demkowska-Bohdzie-wicz, Warszawa 1982.

Page 15: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

Wyspa. Now is Now is a pres-entation of the Wyspa Progress Foundation’s archive comple-mented by fragments from the artists’ archives – documents covering the last thirty years of art activities in Trójmiasto a catch-all phrase for three cit-ies: Gdańsk-Gdynia-Sopot. This creates a context and sets up the tradition of the Wyspa In-stitute of Art. At the exhibition we present photographs, press cuttings, books, magazines, and stories both oral and written, of-ficial documents, printed matter, etc.

The title, which stands in clear opposition to all those marks of the past tense, points to another exhibition – a two-day long exhi-bition organised in October 1988 on the Granary Island. This tiny piece of land on the Motława River, has not changed since, and still looks the same as it did then. A practical joke of the materials we are working on: the archival photos, refuse to witness things passed and instead stress the persistent now.

We propose the experience of the archive as a present, we don’t turn to revive the past, and thereby open up another possi-bility, that of finding one’s own paths among the memory traces

Wyspa. Teraz jest teraz to prezen-tacja archiwum Fundacji Wyspa Progress. Dopełniają ją fragmen-ty archiwów artystów – doku-mentacja trzydziestu lat działań artystycznych w Trójmieście, do której to tradycji odwołuje się Instytut Sztuki Wyspa. Na kor-pus wystawy w budynku dawnej szkoły budowy okrętów na te-renie dawnej Stoczni Gdańskiej składają się: fotografie, wycinki prasowe, książki i magazyny, ust-ne i pisemne relacje, druki, teks-ty, dokumenty, szkice artystyczne oraz materiały instytucjonalne.

Demonstracyjna dzisiejszość tytułu, odsłania inną wystawę – trwający zaledwie dwa dni pokaz prac zorganizowany w paździer-niku 1988 na Wyspie Spichrzów. Ten kawałek lądu wcinający się w Motławę, nie zmienił w za-sadniczy sposób swojego oblicza przez te wszystkie lata. Jest taki jak wówczas, gdy rozgrywały się wydarzenia artystyczne utrwa-lone w dokumentacji. Dowcip materiału, z jakim przyszło nam pracować: fotografia w archi-wum, odmawia zaświadczania o tym, co minione, zamiast tego wskazując na uporczywość tego, co jest – owo nieustające teraz.

Proponując Państwu doświad-czenie teraźniejszości archiwum, nie chcemy dokonywać aktua-

1515

Page 16: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

left behind. Moving through this thicket of material, here and again we used to come upon the Wyspa Institute of Art records. Grzegorz Klaman in his text Re-versed Archeology (1985 / 92) de-scribes an experience of insert-ing oneself into a surrounding created by digging into layers of earth., and uncovering, an action which disturbs our directional sense of time. Working in, and with, a surrounding of docu-ments is also our archaeologi-cal experience. It brings up to the surface the continuity of the Wyspa formation, we inscribe to through our exhibition. Mate-rials amassed in various insti-tutions refer to this continuity, while the institutionalisation itself only gets more solidified when art and artists escape it through means of the academy, the exhibition, the gallery. What we propose instead of following the timeline, is to chose a couple of paths or categories by which the Wyspa Institute of Art de-fines itself as a discursive entity, entering into intense relations with its context – these being The locATion, The MeeTing, The lA-bour, and The MYTh.

The exhibition you are about to see / hear / go through / read will not be our exhibition, any

lizacji tego, co minęło, a raczej zachęcić do poszukiwania włas-nych ścieżek pośród zgroma-dzonych tu śladów pamięcio-wych. Poruszając się w gąszczu nieuporządkowanego w pełni materiału, natrafiliśmy na nar-rację samego Instytutu Wyspa... Grzegorz Klaman w Archeolo-gii odwrotnej (1985 / 92) opisuje doświadczenie wstawiania się w otoczenie wynikające z kopa-nia w warstwach (ziemi), odgrze-bywania, powodujące zaburzenie kierunkowego myślenia o czasie. Naszym doświadczeniem arche-ologicznym jest praca z materią dokumentacji. Wydobywa ona na powierzchnię wysiłek ciągłości leżący u podstaw formacji, któ-rą obecnie jest Instytut Sztuki Wyspa. Zgromadzony przez lata w różnych instytucjach materiał do tej ciągłości odsyła, a sama instytucjonalizacja krzepnie niejako w momencie ucieczki od instytucji – szkoły, wystawy, ga-lerii. Nieco wbrew temu, zamiast podążania wzdłuż linii czasu, proponujemy przejście przez ar-chiwum kilkoma ścieżkami wy-tyczonymi przez kategorie, które pozwalają współczesnemu Insty-tutowi Sztuki Wyspa definiować się jako jednostka dyskursywna, wchodząca w intensywne relacje z otoczeniem. Tymi kategoriami

16WYSPA.TerAz jeST TerAz WYSPA.noW iS noW

Page 17: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

longer; the archive will collapse too. We are not scared of this prospect, and are ready to talk to you about it. We will try to be around, at the Wyspa, although we live in Kraków and Warsaw. We invited the artists to col-laborate on the project. Their performative interventions will introduce into the exhibition’s field audiences and meanings which remain to be found, but it wouldn’t be the reinterpretations of an already existing order, but rather an introduction of per-spectives for the future.

według nas są: MiejSce, SPoTkA-nie, PrAcA, MiT.

Wystawa, którą Państwo zoba-czą / usłyszą / przejdą / przeczy-tają nie będzie już naszą wysta-wą. Każdy sam stworzy ją sobie w pamięci. Tym samym rozpad-nie się też archiwum. Nie boimy się tego, chętnie porozmawiamy z Państwem, będziemy się starać bywać w Instytucie (choć nie jest to łatwe, mieszkamy na co dzień w Krakowie i Warszawie). Do współpracy zaprosiliśmy również artystów. W trakcie wystawy za-proponują oni działania, których znaczeń i odbiorców jeszcze nie znamy. Ich udział służy nie tyle reinterpretacji zastanego tu po-rządku, co odniesieniu do tego, co może się jeszcze wydarzyć.

1717

Page 18: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

18WYSPA.TerAz jeST TerAz WYSPA.noW iS noW

Page 19: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

rYS hiSTo-rYcznY

A hiSTo-ricAl ouTline

Page 20: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

i. beginningS

Granary Island – a desolated thicket in a city center – was of-ficially opened as an exhibition site in May 1987, attracting art-ists who for years had been look-ing for a place for their projects. Most were students of the sculp-ture department at Gdańsk academy: Grzegorz Klaman, Kazimierz Kowalczyk, Beno Os-sowski, Eugeniusz Szczudło, and students of the graphics depart-ment from Cyprian Kościelniak’s studio: Ligia Mikler, Andrzej Kuich, Wojciech Zamiara. Kow-alczyk and Klaman had already for some time completed their art project that they called Ro-tary Gallery, a place without a site, movable, incessantly shift-ing, related only to the artists themselves, where they realised their ephemeral land art ideas: in the forts (monumental draw-ings on wooden boards with snow and dust by Kowalczyk, 1986), on frozen Motława (Fire Line by Klaman, 1986), and in a quarry in Pińczów near Kielce, where students of the sculpture

i. PocząTki

Wyspa Spichrzów – zrujnowana i zarośnięta przestrzeń w cen-trum Gdańska – została nieofi-cjalnie otwarta jako przestrzeń ekspozycyjna w maju 1987 roku. Obszar nad Motławą zwró-cił uwagę artystów, którzy już od kilku lat szukali w Gdań-sku miejsca dla swoich realiza-cji. Nim to nastąpiło, na uczel-ni spotkali się studenci rzeźby: Grzegorz Klaman, Kazimierz Kowalczyk, Beno Ossowski, Eugeniusz Szczudło i studen-ci grafiki z pracowni Cypriana Kościelniaka: Ligia Mikler, An-drzej Kuich, Wojciech Zamia-ra. Kowalczyk i Klaman razem z Zamiarą jeszcze jako studenci, podejmowali na terenie Gdańska akcje artystyczne, które póź-niej określone zostały mianem Galerii Rotacyjnej. W miejscu bez konkretnej lokalizacji – nie-ustannie przenoszonym, związa-nym jedynie z osobami artystów – organizowane były efemeryczne działania landratowe: na gdań-skich Fortach (monumentalne rysunki z desek na śniegu i ziemi

20WYSPA.TerAz jeST TerAz WYSPA.noW iS noW

Page 21: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

department at Gdańsk Academy usually met for summer school (Nekropolis and Sunken Shelter by Klaman, 1985; Land Draw-ings by Kowalczyk, 1985). There were also some other projects completed within the scope of Rotary Gallery: a brief show of sculpture and drawings in base-ments of the students’ dormitory at Chlebnicka Street (Klaman, Underground, 1986), show by Klaman, Ryszard Ziarkiewicz and Jacek Staniszewski on Gra-nary Island (1987) and an exhi-bition Drawing and Sculpture by Klaman and Kowalczyk at the ‘’d’’ Gallery run by Ryszard Ziarkiewicz in the basement of bWa in Sopot (1986). Exhibi-tions and events held in the cor-ridors of the academy building: Starcase by Kowalczyk (1985); Human being by Kowalczyk and Klaman (1986); Circle by Kowal-czyk (1986); Irradiated by Kow-alczyk and Klaman (1986).

Kowalczyka, 1986), zamarzniętej Motławie (Linia ognia Klama-na, 1986) i w kamieniołomach w Pińczowie koło Kielc, gdzie odbywały się plenery studen-tów rzeźby pWssp w Gdańsku (Nekropolis i Zatopiony schron Klamana, 1985; Rysunki na zie-mi Kowalczyka, 1985). Z Galerią Rotacyjną wiąże się także: jedno-razowy pokaz / wystawa rzeź-by i rysunków w podziemiach akademika na ulicy Chlebni-ckiej (Klaman, Underground, 1986), wystawę prac Klamana, Ryszarda Ziarkiewicza i Jacka Staniszewskiego w barakach na Wyspie Spichrzów (1987) oraz wystawę Rysunek i rzeźba Kla-mana i Kowalczyka w prowadzo-nej przez Ryszarda Ziarkiewicza Galerii „d” ulokowanej w pod-ziemiach bWa w Sopocie (1986). Do Galerii Rotacyjnej zaliczane są również wystawy i akcje na korytarzach uczelni: Schody Ko-walczyka (1985); Człowiek Ko-walczyka i Klamana (1986); Krąg Kowalczyka (1986); Napromie-niowany Kowalczyka i Klamana (1986).

21rYS hiSTorYcznY A hiSToricAl ouTline21

Page 22: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

ii.oTher ArT AcTiviTieS in gdAńSk

The determined young artists of the 1980s didn’t have many possibilities to present their art. Gdańsk existed on artistic map of Poland thanks to the effort of a small number of people and the events they created.

Witosław Czerwonka started working at the academy in 1976. Between the of years 1978-1980, together with Adam Haras and Jerzy Ostrogórski he ran the Aut Gallery in Gdańsk, and later the Out Gallery in Sopot bWa. He introduced his stu-dents to neo-avantgarde trends in Polish art. In 1981 he organ-ised the exhibition New Tenden-cies in Polish Art of 70s, curated by Józef Robakowski and Jan Świdziński. He also assisted stu-dents in developing independent projects or research, by helping them to run their gallery in the foyer of the Baltic Opera House, with works by Klaman, Wojciech Zamiara and Bernard Ossowski. The Gallery gn belonged to the zpaf (Association of Polish Pho-tographs) and was run between

ii. inne dziAłAniA A rTYSTYczne W gdAńSku

Zdeterminowani młodzi artyści w latach osiemdziesiątych nie mieli wielu możliwości prezen-tacji swojej sztuki, a Gdańsk na artystycznej mapie Polski istniał zaledwie za sprawą kilku osób i organizowanych przez nie wy-darzeń.

Witosław Czerwonka od 1976 roku pracował na pWssp, a la-tach 1978-1980, razem z Ada-mem Harasem i Jerzym Ostro-górskim, prowadził w Gdańsku Galerię Aut, potem Galerię Out przy bWa w Sopocie. Swoim studentom umożliwiał poznanie tendencji neoawangardowych w Polsce, a w 1981 roku w sopo-ckiej bWa zorganizował wystawę Nowe zjawiska w sztuce polskiej lat 70., której kuratorami byli Jó-zef Robakowski i Jan Świdziński. Czerwonka sprawował opiekę nad kołem naukowym studen-tów i prowadzoną przez nich we foyer Opery i Filharmonii Bałtyckiej galerią, gdzie wysta-wiano prace Klamana, Wojciecha Zamiary i Bernarda Ossowskie-go. Podobną popularyzatorską

22WYSPA.TerAz jeST TerAz WYSPA.noW iS noW

Page 23: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

1977-82 by Leszek Brogowski, with its program focusing on neo avant-garde and conceptual art, fulfilled a similar role as beacon of the new.

Another person who stirred the waters of a sleepy milieu was Ryszard Ziarkiewicz, by teaching art history at the academy. His lectures were equally important for students as was his exhibi-tion Expression of 80s organ-ised in 1986, showing new works by young artists from around the country (also from Gdańsk - Klaman, Kowalczyk, Kuich, Mikler, Sławomir Witkowski, Krzysztof Wróblewski, Zamiara). Ziarkiewicz collaborated with artists working on his exhibi-ons, and also took part in some himself. He showed his works in the sheds, together with Klaman and Staniszewski, as well as in Expression.

rolę pełniła także Galeria gn należąca do zpaf i prowadzona w latach 1977-82 przez Leszka Brogowskiego, skupiona na sztu-ce neoawangardowej i postkon-ceptualnej.

Kolejną postacią aktywizującą środowisko był Ryszard Ziarkie-wicz, który w latach 1982-1984 prowadził na pWssp zajęcia z hi-storii sztuki. Jego wykłady były dla studentów równie ważne, jak zorganizowana przez niego w 1986 roku wystawa Ekspre-sja lat 80-tych, na której pokazał najnowsze prace młodych arty-stów z całego kraju, w tym także z Gdańska (Klamana, Kowalczy-ka, Kuicha, Ligii Mikler, Sławo-mira Witkowskiego, Krzysztofa Wróblewskiego, Wojciecha Za-miary). Ziarkiewicz współpraco-wał z artystami z Trójmiasta przy organizacji wystaw, a nawet sam z nimi wystawiał. Swoje obra-zy pokazał w barakach z Kla-manem i Staniszewskim oraz na zorganizowanej przez siebie Ekspresji.

23rYS hiSTorYcznY A hiSToricAl ouTline23

Page 24: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

iii. grAnArY iSlAnd

The open air venue for art shows seduced students from the start. The first presentation was Kowalczyk’s Diploma, held in 1986. Perhaps young sculptors have a special sensitivity to ma-terial which didn’t allow them to make any arrogant gestures towards recently discovered spa-ce, and released their powerful potential of empathy - their in-spirational being; layers of earth and ruins; and their own bodies.

Shaping the space they them-selves formed, their own rela-tions with reality. Klaman in his Reversed Archeology writes:

Granary Island is a site (exterri-tory) generating a very particular sense of historical space, what once was but still is, present like cultural manure, fermenting beds. Working on the isle meant feeling layers un-der your feet: rumble, dust, burned wheat, charred floors. (…) I con-stantly noted missing fragments, layers restored and able to influence the present projects. Constituting media vis-à-vis the place, forming, which is also deciphering, a nega-tive into a positive, tackling with a degraded matter, which never lost

iii. WYSPA SPichrzóW

Miejsce służące jako pracow-nia plenerowa Wydziału Rzeźby pWssp, uwiodło młodych arty-stów. Od połowy lat 80. stano-wiła ona nieformalne miejsce spotkań i prezentacji studentów zdegustowanych szkołą. Pierw-szą wystawą tam zorganizowaną był Dyplom Kowalczyka w paź-dzierniku 1986 roku. Być może specyficzna wrażliwość młodych rzeźbiarzy na materię, którą mie-li kształtować, nie pozwoliła im na arogancję w relacji z tą prze-strzenią, ale wyzwoliła pokła-dy empatii. Do pracy inspirował ich bezpośrednio dostępny im materiał: warstwy ziemi i rui-ny budowli w miejscu, w któ-re wkraczali świadomi swojej fizyczności. Kształtując prze-strzeń, jednocześnie formowali samych siebie, swój oryginal-ny stosunek do rzeczywistości. Świadczyć może o tym manifest Klamana Archeologia odwrotna:

Wyspa Spichrzów jest miejscem (eksterytorium) wyzwalającym szczególne odczucie przestrzeni hi-storii, tego, co byłe i jednocześnie

24WYSPA.TerAz jeST TerAz WYSPA.noW iS noW

Page 25: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

its inspirational contents. Imprints of the fundamental laws of culture on the verge of existence and arti-fact – in a double perspective – from the microterritory of a body into a meatiness, up to the macroscale of a monumental building and its “shadows”. Interpersonal contacts and relations artist-artist, a sort of communal activity transforming into autonomous nodes on a level of individual noise (individual ideacy). In a purified space comes quietness, whitewashing (white as kind of emptiness) (…) is taking place, hap-pens, comes along, now is now. This space – Granary Island – is a model, the epitome of a whole series of quests for another land, a mythi-cal land of artistic fulfillment, this land perversely so close, right under one’s feet, the only one possible here and now.

Deeply emotional, Klaman’s text speaks also for ecologi-cal / ecocri tical research, and we should mention here what is referred to as deep ecology and Gdańsk ecogroups such as Free-dom and Peace or Movement of an Alternative Society. After the Chernobyl disaster a wave of protests broke out throughout Poland against idea of an atomic powerplant in Żarnowiec.

All these created the context for activities on Granary Island (1987-92). Not only the presen-tations of works were impor-tant, but also the experience of space, being together, collabo-

uczestniczące, obecne, jako nawóz kulturowy, fermentujące złoża. Pra-cując na Wyspie czerpałem ze świa-domości wielu warstw pod stopami, gruzu, ziemi, spalonego zboża, zwę-glonych podłóg itd. (…) Ciągle na-potykałem utracone fragmenty, war-stwy przywracane, które wpływają na kształt teraźniejszy powstających w tym miejscu realizacji. Konstytu-owanie mediów w obliczu miejsca, powoływanie ich, które jest zarazem odczytywaniem. Retrospektywa ne-gatywu w pozytyw, zagospodarowa-nie zdegradowanego, które nigdy nie utraciło inspirujących treści. Odciski fundamentalnych praw kultury su-biektywizowane na styku egzysten-cji i artefaktu, a to w perspekty-wie podwójnej – od mikroobszaru ciała – w mięsność, po makroskale konstruowania „cieni” monumen-talnych budowli. Interpersonalne kontakty i związki artysta-artysta, rodzaj wspólnotowej aktywności, przekształcające się w autonomiczne gniazda, umieszczające nas na po-ziomie szumu jednostkowości (istot-ności indywidualnej). W oczyszczo-nej przestrzeni następuje wyciszenie, wybielenie (biel, jako rodzaj pustki) (…), które ma miejsce, następuje, teraz jest. Przywołana przestrzeń, miejsce – Wyspa Spichrzów – jest tylko modelem, skrótem szerszych ogólniejszych poszukiwań innej przestrzeni, innego lądu, mitycznego lądu spełnienia artystycznego, lądu, który i tak przewrotnie jest bliski, gdyż tkwi pod stopami, jako jedyny możliwy do spełnienia tu i teraz.

W tekście, powstałym w wyniku głęboko emocjonalnego kontaktu artysty z przestrzenią, dostrzec

25rYS hiSTorYcznY A hiSToricAl ouTline25

Page 26: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

rating with friends: Sculpture, installation, image (1987), Moby Dick (1987), Now is Now (1988), Gnosis (1989), performances by the Ziemia Mundel Würm group (Marek ‘Rogulus’ Rogulski and Piotr Wyrzykowski) – staged together with the destruction of Tower of Gnosis by Klaman (1990); Gdańsk – Warszawa (1990), Places (1991), Wyspa Project (1992). Monumental installations offered the possi-bility for an all-sensual experi-ence of art. Objects were often integrated tightly with the very matter of the little island, aris-ing directly from the ruins, like in Now is Now, or lending them support – Hand by Robert Rumas and Huge Black Head by Kla-man and his Burrying during the Moby Dick project.

Open space, limited only by the ruins of the granaries, yet separated from the city, allowed the exhibitions to escape from various conventions. The specific material past of the isle, discov-ered, touched and experienced through digging, granted the possibility to use the past, the found, and unearthed in today’s context, by contemporary hu-man beings entangled in culture, she / he doesn’t quite understand, and in civilization which serves

można dużą świadomość tego, jak doświadczenie materii, miej-sca, czasu (przeszłego i teraź-niejszego) oraz obecności innych uczestników zdarzenia warun-kuje kształtowanie się artystycz-nego podmiotu produkowanego poprzez płynne przenikanie się tego, co wewnątrz i na zewnątrz, w relacji, oraz jednocześnie kształtuje rzeczywistość samą swoją obecność. Tekst Klamana wyraża także poszukiwania eko-logiczne / ekokrytyczne młodych artystów – stosunek do środo-wiska, w które wkraczali i które formowali. W tym kontekście warto przypomnieć aktywność gdańskich grup zajmujących się tzw. głęboką ekologią, np. dzia-łania ruchu Wolność i Pokój oraz Ruchu Społeczeństwa Alterna-tywnego, które m.in. angażowały się w organizowanie manifestacji przeciwko budowie elektrowni atomowej w Żarnowcu, w kon-tekście katastrofy elektrowni atomowej w Czarnobylu.

W takim klimacie powstawały realizacje na Wyspie Spichrzów (1987-92). Nie mniej istotne od prezentacji prac było tu do-świadczanie przestrzeni i współ-uczestniczenie w samym zda-rzeniu czy nawiązywanie relacji ze współuczestnikami: Rzeźba, instalacja, obraz (1987), Moby

26WYSPA.TerAz jeST TerAz WYSPA.noW iS noW

Page 27: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

us destroys us at the same time, as Klaman wrote assessing con-ditions and a base form creating new forms of art.

The Archeologicality of the work in Klaman, Kowalczyk, and later in Rogulski or Andrzej Awsiej didn’t involve looking for alternative solutions inspired by the past. Explorations of Grana-ry Island were direct and literal-ly jobs of digging, documenting, but referred as well to compan-ionship, being together, talking, having a good time. The presence, comprehended locally and con-textually was an art experience imbued with metaphysical and universal potential.

Dick (1987), Teraz jest teraz (1988), Gnosis (1989), performan-ce grupy Ziemia Mindel Würm (Marek „Rogulus” Rogulski i Piotr Wyrzykowski) – połączony z pokazem i zniszczeniem Wieży gnozy Klamana (1990); Gdańsk – Warszawa (1990), Miejsca (1991), Projekt Wyspa (1992). Monumen-talne instalacje oferowały wi-dzom możliwość zaangażowania wszystkich zmysłów w odbiór sztuki i doświadczenie przestrze-ni, a pokazywane obiekty często były zintegrowane z materią Wy-spy Spichrzów, np. na Teraz jest teraz wspierające się na ruinach albo wspierające je: Ręka Rober-ta Rumasa i Wielka czarna głowa Klamana czy akcja Zakopywanie Klamana przy okazji wystawy Moby Dick.

Ograniczona jedynie ruinami spichlerzy przestrzeń – otwar-ta, lecz odseparowana od miasta, pozwoliła artystom uniknąć wy-stawienniczych konwencji. Sama Wyspa, jej warstwy, z konkretną przeszłością możliwą do eksplo-atowania na poziomie material-nym (poprzez prezentację prac, kopanie, ingerencję w historycz-ną tkankę materialną) stała się punktem wyjścia do podjęcia próby zastosowania minionego, znalezionego, odkopanego do sytuacji dzisiejszego człowieka,

27rYS hiSTorYcznY A hiSToricAl ouTline27

Page 28: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

wplątanego w kulturę, którą tyl-ko częściowo pojmuje i w cywi-lizację służebną i niszczycielską zarazem – jak pisał Klaman, a na tej bazie do stworzenia nowej formy funkcjonowania sztuki.

Archeologiczność działań ar-tystów nie oznaczała tylko po-szukiwania alternatywnych spo-sobów działania inspirowanego przeszłością. Wiązała się z głębo-kim namysłem nad relacją natu-ry i kultury (Grzegorz Klaman), refleksją nad własnymi uwarun-kowaniami genetycznymi w re-lacji z przestrzenią w kontekście wiedzy o mitach i legendach pre-historycznych plemion zamiesz-kujących kiedyś Pomorze (An-drzej Awsiej). Oznaczała także archeologię stanów świadomości zagłębianie się w podświado-mość i rejestrowanie napięć wy-woływanych przez własny mózg także w relacji z widzem (Marek „Rogulus” Rogulski). Eksploracja Wyspy Spichrzów odbywała się bezpośrednio poprzez kopanie, dokumentowanie, ale też pośred-nio przez samo działanie, bycie razem, rozmowę, imprezę, a ro-zumiana lokalnie i kontekstowo obecność otwierała na doświad-czenie artystyczne o potencjale metafizycznym i uniwersalnym.

28WYSPA.TerAz jeST TerAz WYSPA.noW iS noW

Page 29: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

iv. froM The STudio To An inSTiTuTion

The culmination of the time on Granary Island’s came at the beginning of the 1990s, when the Open Atelier Foundation started, signalling, like many other things, a new socio-polit-ical reality. Created in 1992, it came from people who already had had some experience – both artistic and organisational and who had earlier run Studio c14~~~ (founded in 1991 by Aw-siej, Joanna Kabala, Rogulski) under the auspices of the Club of Social Initiatives (since 1991), TotArt Foundation (founded 1990 by Awsiej, – a dada-an-archist formation used in their work performance, literature, paratheater, and Wyspa Gallery opened in 1990 at the Students’ House at Chlebnicka Street by Klaman, Rumas, Jarosław Bartołowicz, later also Agniesz-ka Wołodźko; it closed down in 2001). Open Atelier – a complex of studios for artists engaged in intermedia and experimental art with a scope which includes in-ternational collaboration. Since

iv. od PrAcoWni do inSTYTucji

Kulminacja działań artystów związanych z Wyspą Spich-rzów przyszła na początku lat dziewięćdziesiątych, w momen-cie powstania Fundacji Otwar-te Atelier, stanowiącej sygnał nowej rzeczywistości społeczno-politycznej. Powołana w 1992 roku przez ludzi, którzy mieli już doświadczenie organizacyjne i artystyczne: Galerię – Pracow-nię c14~~~ (zał. w 1991 przez Andrzeja Awsieja, Joannę Kaba-lę, Marka „Rogulusa” Rogulskie-go) działającą przy stowarzysze-niu Klub Inicjatyw Społecznych (oficjalna działalność od 1991), Fundację TotArt – założoną w 1990 roku przez dadaistycz-no-anarchistyczną formację znaną z aktywności performer-skiej, plastycznej, literackiej, parateatralnej i muzycznej, oraz Galerię Wyspa prowadzoną od 1990 roku w Domu Studenckim na ul. Chlebnickiej (początko-wo prowadzona przez Klamana, Rumasa, Jarosława Bartołowicza, później też Agnieszkę Wołodź-ko; galeria została zamknięta

29rYS hiSTorYcznY A hiSToricAl ouTline29

Page 30: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

1993 Open Atelier has used the old city baths as its venue. Their first exhibitions held there Open Atelier (1992), Art, City, Machine (1993), Beethoven’s Ear (1994) – presented works of artists who brought Atelier to life: Awsiej, Kabala, Bartołowicz, Joanna Charchan and Rogulski, Robert Kaja, Klaman, Kowalczyk, An-drzej Czarnacki, Wyrzykowski, Adam Popek, Jacek Niegoda, Wołodźko, Marek Targoński. Idea of a public institution was finally realised when Bartłowicz, Adam Gajda and Klaman had started Wyspa Progress Foundation. In 1998 the Łaźnia Centre for Con-temporary Art was opened in the old city baths. Its first director (until 2001 when she was called off) was Aneta Szyłak, who col-laborated as a curator with Wyspa since 1994.

Moving from the open air to the institution, breaking with the earth, metaphysics, working within administrative structures led inevitably to confrontations with power, which has meant negotiating, in a new political order, a place for art practices in the public sphere.

w 2001). Otwarte Atelier – zespół pracowni dla tych, którzy tworzą sztukę intermedialną i ekspery-mentalną, miał stanowić miejsce pracy, prezentacji i popularyza-cji działań wspomnia nych grup. Jednocześnie stanowić miejsce prezentacji alternatywnej sztuki, którego w tym czasie w Gdańsku nie było. Artyści zajęli budy-nek dawnej łaźni miejskiej, od 1993 roku oficjalnie im odda-ny w ramach umowy z miastem. Na pierwszych wystawach tam organizowanych – m.in. Otwar-te Atelier (1992), Sztuka, Miasto, Maszyna (1993), Ucho Beetho-vena (1994) - prezentowano pra-ce artystów związanych z wy-żej wspomnianymi formacjami, m.in: Awsieja i Kabali, Bartoło-wicza, Joanny Charchan i Rogul-skiego, Roberta Kaji, Klamana, Kowalczyka, Andrzeja Czarna-ckiego, Piotra Wyrzykowskiego, Adama Popka, Jacka Niegody, Wołodźko, Marka Targońskiego. Działania na rzecz stworzenia instytucji publicznej sfinalizo-wane zostały przez Fundację Wyspa Progress założoną w 1994 roku przez Bartołowicza, Adama Gajdę i Klamana. Już bez grup anarchistycznych, w 1998 powo-łano instytucję miejską Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia, któ-rą pierwszą dyrektorką została

30WYSPA.TerAz jeST TerAz WYSPA.noW iS noW

Page 31: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

związana ze środowiskiem Wy-spy od 1994 roku Aneta Szyłak (odwołana z funkcji dyrektora Łaźni w 2001 roku).

Przejście z otwartej prze-strzeni do instytucji, oderwanie się od sztuki ziemi, metafizyki, wejście w struktury administra-cyjne prowadziło nieuchronnie do konfrontacji z władzą, do ne-gocjowania, w ramach nowego porządku politycznego, miejsca dla praktyki artystycznej w sfe-rze publicznej.

31rYS hiSTorYcznY A hiSToricAl ouTline31

Page 32: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

v.Archive

Gdańsk artists who made their debut around 1985 are already quite well recognised, their art has being discussed on several levels – specifically by the crit-ics involved in the creation of the Gdańsk art scene. Some have tried to analyze what they call the foundational period, and see the whole ferment of the 1980s as over and done with (Paweł Leszkowicz); there were genera-tional approaches coloured by the geography of art, focused on the delineating special features of the Gdańsk new expression (Jolanta Ciesielska, Ryszard Ziarkiewicz). Aneta Szyłak re-peatedly wrote about the a his-toricity of experience connected with creating place and losing it. Not only place – the same re-lates to milieu, a space of action. Marek Rogulski concentrates on interpersonal relations, commit-ted, open, indifferent – which means that various milieus would respond in various ways towards the same tradition.

v. ArchiWuM

Sztuka środowiska gdańskich artystów, debiutujących w po-łowie lat osiem dziesiątych, była przedstawiana już kilkakrotnie. Historię, do któ rej się odnosi-my, opisywali ludzie zaanga-żowani w jej współtworzenie. Pisano o okresie założycielskim i następujących po nim proce-sach jako o procesie zamkniętym (Paweł Leszkowicz); kształtowa-nie postaw i metod ujmowano pokoleniowo, szukając odręb-ności gdańskiej nowej ekspre-sji lat osiemdziesiątych (Jolanta Ciesielska, Ryszard Ziarkie-wicz). Aneta Szyłak wielokrotnie podnosiła kwestię ahistorycz-ności doświadczenia związane-go z tworzeniem i utratą miejsc, środowisk, przestrzeni działania i płynącej stąd świadomości ar-tystycznej. Marek Rogulski z ko-lei stawia akcent na doświad-czenie bycia obok i wobec siebie, co przyczyniło się do różnicowa-nia postaw artystycznych. Warto podkreślić, że do tej samej tra-dycji różne środowiska odwołują się w różny sposób.

32WYSPA.TerAz jeST TerAz WYSPA.noW iS noW

Page 33: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

Our story of Wyspa starts today thus referring to Now is Now, and its nonlinear idea of time / no-time (or achronicity), which has brought to the fore the only thing possible in the present, that is experience. What counts for us is the meeting and participation in the event, nar-rations created by the actors, and experiencing the place – its history and its materiality. As curators working with an ar-chive, we get from particular documents from it using insert (a term suggested by Aneta Szyłak in the catalogue Kla-man, Gdańsk 2010). We are im-mersed into the present, paying attention to the space of the set. We start our story at the Wyspa Institute of Art, in 2012. We are working with documents while aware of the many layers under our feet. These layers are vari-ous, variegated, and of different classes: experimental, sponta-neous action, looking for means and fields of expression, creat-ing community, to institution-alisation and discursiveness of achievements. From unique sto-ries to parallel stories. and paral-lel narratives.

To us the Wyspa archive is a site, a space, a land art work (materiality of earth, direct ex-

Opowieść o Wyspie zdecydo-waliśmy się zacząć w czasie ak-tualnym, również tu posiłkując się nawiązaniem do Teraz jest teraz, gdzie ujawniły się charak-terystyczne odwołania do nieli-niowej koncepcji czasu-bezczasu, która wydobywała to, co możliwe tylko w teraźniejszości – do-świadczenie. Ważny jest dla nas sam fakt spotkania i uczestni-ctwa w zdarzeniu, relacje współ-tworzone przez aktorów oraz do-świadczenie miejsca, jego historii i materialności. Jako kuratorzy pracujący z archiwum wydoby-wamy z niego wybrane doku-menty, dokonując wcinki (termin użyty przez A. Szyłak w katalogu Klaman, Gdańsk 2010). Zanurza-my się w to, co obecne, zwracając uwagę na nasze doświadczenie przestrzeni zbioru. Zaczyna-my naszą opowieść w Instytucie Sztuki Wyspa w 2012 roku. Pra-cujemy z dokumentacją, mając świadomość wielu warstw pod stopami, warstw o różnej specy-fice: od eksperymentu i sponta-nicznego działania, poszukiwań środków i obszarów ekspresji oraz tworzenia wspólnoty, po instytucjonalizację i dyskursy-wizację dorobku. Od jednostko-wych, ale paralelnych narracji i ich zmieniających się historii po

33rYS hiSTorYcznY A hiSToricAl ouTline33

Page 34: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

narrację jednostek o paralelnych historiach.

Archiwum Wyspy traktujemy jako obszar, miejsce, przestrzeń, przez odwołania do etosu towa-rzyszącego działaniom landrato-wym z lat osiemdziesiątych, ich związki z materią ziemi, bezpo-średnie doświadczenie rzeczy-wistości przez sztukę i spotkanie wokół niej. Nasza aktywność, po-dobnie jak aktywność artystów na Wyspie, może być rozumiana jako próba definiowania siebie wobec tego, co zastane, oraz de-finiowanie zastanego poprzez obecność i aktywność. Stara-jąc się nadal ogarnąć archiwum, które wymaga profesjonalnego uporządkowania i gruntownej analizy (nieustannie przekracza-jącej możliwości jednostek nad nim pracujących) i mówiąc nie-jako z jego wnętrza, chcemy – my, osoby z zewnątrz, ludzie spoza Instytutu – umożliwić widzom i zaproszonym artystom tworze-nie własnych dróg eksploracji tego obszaru.

perience of reality, our activity, like that of artists in Wyspa, can be understood through defin-ing oneself vis-a-vis what is, or defining what is through pres-ence and action. We don’t have a full knowledge of the archive, it still needs to be put in order, and it awaits scrupulous analysis (which is more than the indi-viduals working on it can offer). Speaking from its interior, we, the people from out there, out-siders at the Institute, help the visitors and invited artists in cre-ating their own paths of explor-ing the archive’s territory.

34WYSPA.TerAz jeST TerAz WYSPA.noW iS noW

Page 35: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

WYSTA-WA

exhibi-Tion

3535

Page 36: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now
Page 37: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

Exhibition Wyspa. Now Is Now has been divided into two closely interrelated parts. The docu-mentary spectacle of the ground floor is reflected in a monumen-tal structure that is a represen-tation of contemporaneousness housed on the first floor. It is the very space of the Wyspa Insti-tute of Art (not only a building in its own right) as a peculiar kind of ready-made, an object ready for re-usage that expresses the potentiality of saturating it with different types of aura - that is important here. Also, infinitely transforming post-industrial and capitalist landscapes are signifi-cant in that respect.

Wystawa Wyspa. Teraz jest teraz została podzielona na dwie czę-ści pozostające ze sobą w silnej relacji. Dokumentacyjny spek-takl parteru odbija się w spoczy-wającej nad nim monumentalnej strukturze reprezentacji teraź-niejszości na pierwszym piętrze. Ważna jest sama przestrzeń In-stytutu Sztuki Wyspa (nie tylko budynku), może być rozumiana jako swoisty ready made, przed-miot gotowy wykorzystany raz jeszcze i wyrażający potencjał nasycania go co raz to inną aurą. Istotne są także przekształcające się nieustannie postindustrialne i kapitalistyczne krajobrazy wi-doczne przez okna.

37WYSTAWA exhibiTion37

Page 38: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

firST floor

In the first part of the exhibition, the ground floor space is organ-ized by means of square mod-ules that suggest the possibility of reconfiguration and a shifting of the narration. Their layout and visual permeability creates the potential for an infinite mass of links, shared histories, references, interrelations between locations. Also the people, works, events and processes of political, social, as well as a historical (as seen from today’s perspective) context, that were taking around an Island for many years. Events mirrored by documents overlap each other, while resultant layers lack a hi-erarchical, cause-and-effect core. They focus around categories that we developed in a provisional manner. The division of space re-fers to the territory and its models: map and non-linear, a discontinu-ous mode of movement, the locali-sation and orientation points on site. This part of the exhibition is accompanied by a projection of se-lected documentary films and doc-umentation of artistic activities.

PArTer

W pierwszej części wystawy, na parterze, przestrzeń organizowa-na jest przez kwadratowe moduły sugerujące rekonfigurację i prze-noszenie narracji. Ich ułożenie i wizualne przenikanie się daje po-tencjał nieograniczonej ilości po-łączeń, historii, nawiązań, relacji między miejscami, osobami, pra-cami, wydarzeniami i procesami z porządku politycznego, społecz-nego, (z dzisiejszej perspektywy) historycznego, jakie zachodziły wokół Wyspy na przestrzeni lat. Zdarzenia odzwierciedlane przez dokumenty nakładają się na sie-bie, przy czym tworzone przez nie warstwy nie mają hierarchicznego charakteru przyczynowo-skutko-wego. Ogniskują się tymczaso-wo wokół wypracowanych przez nas kategorii. Podział przestrzeni odwołuje się do terytorium i jego modelu – mapy i nielinearnego sposobu przemieszczania się, po-szukiwania punktów orientacyj-nych w terenie. Całości towarzyszy projekcja wyboru filmów doku-mentalnych i dokumentacji dzia-łań artystów.

38WYSPA. TerAz jeST TerAz WYSPA. noW iS noW

Page 39: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

lAbour

The first exhibition to be organ-ized in Wyspa Institute of Art, bhp – Bezpieczeństwo i Higiena Pracy (2004) [Industrial Health and Safety] provoked questions on the future of a freshly estab-lished structure, while referring to the industrial past of the site and its immediate surroundings. Reference to labour, cultivated in a shipyard during socialist times in a very special way, has been quite deceitful. In the Peo-ple’s Republic of Poland (prl), labour itself was simultaneously a method for liberating and op-pressing the proletariat. In the new economic, political and so-cial situation of 2004, when An-eta Szyłak and Grzegorz Klaman once again decided to establish an art institution in Gdańsk, while formulating a question about the past with reference to the experiences that the place (the Lenin Shipyard) has been saturated with, was quite ambig-uous. Attuned to the context of time and space, they began their activities, while simultaneously

PrAcA

Pierwsza wystawa w Instytu-cie Sztuki Wyspa, bhp – Bezpie-czeństwo i Higiena Pracy (2004) odnosząc się do przeszłości in-dustrialnej miejsca i otoczenia, prowokowała pytania o przy-szłość nowo powstającej struk-tury. Nawiązanie do etosu pracy, w sposób szczególny kultywo-wanego w stoczni w czasach so-cjalizmu, było bardzo przewrot-ne. W prl-u sama praca była zarazem sposobem wyzwolenia i opresji proletariatu. W 2004 roku, kiedy w nowej sytuacji ekonomicznej, politycznej i spo-łecznej Aneta Szyłak z Grze-gorzem Klamanem kolejny raz postanowili powołać instytucję kultury w Gdańsku, postawienie pytania o przyszłość w nawią-zaniu do doświadczeń, którym nasycone było samo miejsce – Stocznia im. Lenina – było bar-dzo niejednoznaczne. Wyczuleni na kontekst czasu i miejsca, za-częli działać, jednocześnie pod-dając krytycznej refleksji swoją aktywność w postindustrialnym otoczeniu. Zdając sobie sprawę

39WYSTAWA exhibiTion39

Page 40: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

submitting this type of work, set in post-industrial surroundings, to a critical reflection. Taking all the limitations and possibili-ties of the existing situation into consideration, they once more at-tempted to organize an art space for Gdańsk. The everyday work in the Wyspa Institute of Art re-fers to the kingly heroic phase of artists’ activity in the 80s, that were loosely grouped around Granary Island, but nowadays it is entirely different both in its administrative and structural aspect. Today, Wyspa is a pro-fessional, cultural institution. It collaborates with world cura-tors, and organizes international exhibitions and conferences. It also offers residency programs for artists. It supports the pro-duction of their works. It builds its own artwork collection. It re-orders its own archives. The club that exists alongside to the Insti-tute, attracts to the Island more people that are not predomi-nantly interested in the visual arts. It is possible to say that the Wyspa Institute of Art forms an important and original part of the Polish institutional system. However, it should not be for-gotten that it exists only due to the incessant effort of individual people struggling for the mate-

z ograniczeń i możliwości w za-istniałej sytuacji, kolejny raz podjęli wysiłek organizacji prze-strzeni dla sztuki w Gdańsku. Codzienna praca w Instytucie Sztuki Wyspa nawiązuje do he-roicznego okresu działalności ar-tystów lat 80. skupionych wokół Wyspy Spichrzów, ale wygląda dziś zupełnie inaczej pod wzglę-dem administracyjnym i struk-turalnym. Wyspa jest dzisiaj profesjonalną instytucją kultury.Współpracuje z kuratorami z ca-łego świata, realizuje międzyna-rodowe wystawy i konferencje. Oferuje programy rezydencyjne dla artystów. Wspomaga pro-dukcję ich prac. Tworzy własną kolekcję dzieł sztuki. Porządkuje własne archiwum. Przy Instytu-cie funkcjonuje klub, który przy-ciąga do Wyspy ludzi nie zawsze zainteresowanych sztukami wi-zualnymi. Można powiedzieć, że Instytut Sztuki Wyspa jest ważną i oryginalną częścią systemu in-stytucjonalnego w Polsce. Warto też pamiętać, że istnieje on tylko dzięki nieustającemu wysiłkowi poszczególnych osób walczących o materialną egzystencję miej-sca. Praca tej instytucji nawią-zuje do krytyki instytucjonalnej i aktywności dekonstrukcyjnej. Zwracanie się w stronę przyszło-ści wiąże się z funkcjonowaniem

40WYSPA. TerAz jeST TerAz WYSPA. noW iS noW

Page 41: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

Plenerowy warsztat Pracowni Rzeźby na Wyspie Spichrzów

Outdoor workshop of Sculpture Department’s at Granary Island

41WYSTAWA exhibiTion41

Page 42: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

Instytutu w ramach Młodego Miasta. Wyspa poddaje kryty-ce politykę historyczną związa-ną ze stocznią (np. na wystawie Strażnicy Doków 2005) odwołu-jąc się jednocześnie do artystycz-nych praktyk dekonstruujących wszelkiego rodzaju mity.

Prezentacja materiału wizual-nego z archiwum Wyspy w części PrAcA nawiązuje do etosu pracy lat osiemdziesiątych, kiedy to artyści tworzyli swoje realizacje z wtórnie wykorzystanych mate-riałów, uwzględniając ich prze-szłość i nie myśląc jednocześnie wiele o przyszłości dzieł. Obiekty, które wtedy powstawały, często

Raffael Rheinsberg podczas instalowa-nia Solidarność. Made in Poland (1994)

Raffael Rheinsberg is installing his Solidarność. Made in Poland (1994)

rial existence of the location. The institution in its working prac-tice refers to an institutional cri-tique and deconstructive activity. Facing the past is connected to the fact on an Institute which is functioning in the work-ing framework of a Young City [Młode Miasto]. Wyspa criticizes the historical politics connected with the shipyard (e.g. in an ex-hibition Strażnicy doków, 2005 – Dockwatchers), while simulta-neously referring to the artistic practices aiming to deconstruct all types of mythologies.

The presentation of the visual material from the Wyspa archives

42WYSPA. TerAz jeST TerAz WYSPA. noW iS noW

Page 43: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

in the part of the exhibition called lAbour refers to the working ethos of the 80s. where artists com-pleted their works on the basis of incidental materials, considering their past and not really paying attention to their possible futures. Art objects that were created in that period, often became de-cayed or damaged. These processes formed an integral element of an art piece’s integral structure. The production of objects was not con-sidered to be the most important factor. Other factors were more im-portant: expression, participation, establishing of relations, open-ness to others’ activities. Present-ing artists at their works as well as the material objects they shape, we would like to inspire reflection on the way working environment and utilized material worked to construct art works presented by artists connected with the Wyspa. We also would like to focus this reflection on a non-dualistic model of working practice that been practiced in this circle, where the creative act and its result were in-tegrally connected with each other. It is necessary to ask whether work as practiced in this milieu should be perceived as emancipatory, and whether matter shaped by the art-ists influenced their consciousness in any meaningful way.

ulegały destrukcji. Była ona in-tegralnym elementem struktury dzieła. Produkcja obiektów nie była najważniejsza. Liczyła się ekspresja, uczestnictwo, zawią-zywanie relacji, otwartość na działania innych. Prezentując artystów przy pracy i kształtowa-ną przez nich materię, pragniemy wzbudzić refleksję nad tym, jak środowisko pracy oraz wyko-rzystany materiał konstruowały dzieła sztuki prezentowane przez artystów związanych z Wyspą. Refleksja została skierowana na to, jak w tym środowisku wy-pracowywany był niedualistycz-ny model pracy, w którym akt twórczy i jego efekt są ze sobą integralnie związane. Zadajemy pytanie o to, czy w tym otoczeniu praca miała charakter emancy-pacyjny, oraz o to, czy i w jaki sposób materia kształtowana przez artystów wpływała na ich świadomość.

43WYSTAWA exhibiTion43

Page 44: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

locATion

The Wyspa Institute of Art is a long-term project completed in the framework of Wyspa Pro-gress Foundation, that should be seen as another stage in the process of production, occu-pation and maintenance of the locations that is typical for the Gdańsk art world since the 80s. It is based on the artists’ energy and determination that filled such available spaces as Napole-onic Forts, art school corridors, and underground floors of the student dormitory at Chlebnicka Street or Granary Island, with their multifaceted forms of acti-vity. The basis for the Institute’s activities is also shaped by an experience of manufacturing and populating spaces in the 90s, which revolved around artist’s claiming their rights for the cre-ation of an official municipal art space. Initially, it materiali-zed in the building of the former city’s bath-shouse, where at first an unofficial Open Atelier cre-ated by groups connected with the local alternative movement

MiejSce

Instytut Sztuki Wyspa to dłu-gofalowy projekt realizowa-ny w ramach Fundacji Wyspa Progress, który wyłania się jako kolejny etap w procesie produ-kowania, zajmowania, utrzymy-wania miejsc charakterystyczny dla artystycznego środowiska w Gdańsku od lat 80. U jego pod-staw tkwi energia i determinacja artystów, którzy wypełniali swoją aktywnością wszystkie dostęp-ne im miejsca takie jak m.in.: Forty Napoleońskie, korytarze uczelni, podziemia akademika na ulicy Chlebnickiej czy Wyspa Spichrzów wreszcie. Podstawą aktywności Instytutu jest tak-że doświadczenie wytwarzania i zasiedlania miejsc w latach 90., które opierało się na domaga-niu się przez artystów prawa do oficjalnego miejsca dla sztuki w mieście. Zmaterializowało się to najpierw w budynku dawnej łaźni miejskiej gdzie funkcjo-nowało Otwarte Atelier, prowa-dzone (z początku nieoficjalnie) przez grupy związane z gdań-skim ruchem alternatywnym.

44WYSPA. TerAz jeST TerAz WYSPA. noW iS noW

Page 45: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

were based, to be replaced by – already getting official support from the city – Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia initialized by Wyspa Progress Foundation with Aneta Szyłak as its first director. In each of these places, the exploration of the space took place on multiple, parallel levels:

Następnie z incjatywy Fundacji Wyspa Progress, przy oficjalnym wsparciu miasta, przekształciło sie w Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia, którego pierwszą dyrek-torką została Aneta Szyłak.W każ-dym z tych miejsc eksploracja przestrzeni odbywała się na wielu poziomach jednocześnie: materii

Na Długim Targu w Gdańsku: Robert Rumas Termofory × 8 (1994)

Długi Targ street in Gdańsk: Robert Rumas Hot-water bottles × 8 (1994)

45WYSTAWA exhibiTion45

Page 46: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

the material character of the location, its past and surroun-dings. From the very beginning, existence within the cityscape, where it was possible to explore areas where in the earlier art pe-riod could have been eventually presented in the form of a monu-ment or decoration, was a vital factor of the activities of artists connected with Wyspa. Venturing into the city in the 80s was an intimate experience that related both to the characteristics of the given space, and the relation between participants of the acti-vity. It happened in all possible

miejsca, jego przeszłości i otocze-nia. Od samego początku ważnym aspektem aktywności artystów związanych z Wyspą było dzia-łanie w przestrzeni miasta, prze-strzeni publicznej, w której za-częli eksplorować obszary, gdzie wcześniej sztuka oficjalnie mogła zaistnieć ewentualnie w formie pomnika bądź dekoracji. Wyj-ście w miasto w latach 80. miało charakter intymnego doświad-czenia, dotyczyło relacji z ma-terią miejsca i związku między uczestnikami działania. Odbywa-ło się wszędzie tam gdzie to było możliwe, zazwyczaj na margine-

Na zamarzniętej rzece: akcja Linia ognia Grzegorza Klamana (1986)

On a frozen river: an action called Fire Line by Grzegorz Klaman (1986)

46WYSPA. TerAz jeST TerAz WYSPA. noW iS noW

Page 47: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

spaces, usually on the margins of urban places, in non-place places such as the at-the-time – unma-naged Napoleonic Forts. In the 90s, venturing into the urban domain began to transform into an activity focused on a deepe-ned interaction with the location, contact with other participants, and longer temporal durations. It was connected with an inte-raction with regular passers-by, as well as with the authorities controlling the city. Such artists as Grzegorz Klaman or Robert Rumas began to initialize public debate on the conscious mana-gement of the city space. After Projekt Wyspa (Projekt Wyspa I, 1992; Projekt Wyspa ii, 1994) was completed, artists began to work with an enriched awareness of international contexts and fo-reign experiences. For example, it manifested itself through the ideas on re-using specific bui-ldings and whole city areas for the purposes of art creation. It can be easily discerned in the ar-tists’ activities in the former city baths, where in the initial pha-se idea of an Open Atelier has been successfully tested, to be replaced by the Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia [Łaźnia Centre for Contemporary Art]. The activities of artists in the

sie struktury miasta w miejscach nie miejscach takich jak chociaż-by niezagospodarowane wówczas Forty Napoleońskie. W latach 90. wychodzenie w przestrzeń za-częło mieć charakter działania ukierunkowanego na pogłębioną interakcję z miejscem, kontakt z innymi uczestnikami prze-strzeni i dłuższe trwanie w cza-sie. Wiązało się z konfrontacją ze zwykłymi przechodniami, a także z władzą sprawującą nad miastem kontrolę. Artyści tacy jak Grzegorz Klaman czy Robert Rumas zaczęli inicjować publicz-ną debatę dotyczącą świadome-go gospodarowania przestrzenią miasta. Po realizacji istotnego dla tego myślenia Projektu Wyspa (Projekt Wyspa I, 1992; Projekt Wyspa ii, 1994) artyści zaczęli działać z większą świadomoś-cią międzynarodowego konteks-tu i zagranicznych doświadczeń. Projektując na przykład zago-spodarowanie budynków i całych obszarów na potrzeby działal-ności kulturotwórczej. Dostrzec to można w działaniach arty-stów w dawnej łaźni miejskiej, w której z początku wspólnie realizowali ideę Otwartego Ate-lier, a później powstało Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia. Działania artystów w latach 90. stały się katalizatorem pozwala

47WYSTAWA exhibiTion47

Page 48: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

90s became a unique catalysts enabling mutually contradictory emotions, world views, ways of understanding artist’s social role as existing in the public sphere, to be revealed. They also wor-ked to reveal the nature of the transformations of the municipal tissue in the then-current new capitalist phase. In this context, it is necessary to mention such major realizations as Termofory [Hot-Water Bottles, 1994] by Ro-bert Rumas, Anatomia politycz-na ciała [Political Anatomy of the Body] by Grzegorz Klaman, or city interventions of Piotr Wyrzykowski, Adam Popek or Mikołaj Jurkowski. A similar in-fluence has been exerted by the takeover of derelict spaces, such as the above mentioned baths or a model workshop in the shipy-ard, or school that is being used by is Wyspa at the moment, and re-purposing them for the needs of artistic activities.

The presentation of the docu-mentation in a section called locATion is organized around spaces projected as utopian con-structs reaching into the future that would influence its environ-ments in many different ways, and areas colonized with art by the artists. Here, it is necessary to stress the importance of an

jącymi na ujawnienie istniejących w przestrzeni publicznej sprzecz-nych wobec siebie emocji, świato-poglądów, sposobów rozumienia społecznej roli artysty oraz czyn-nikiem ujawniającym charak-ter związanych z kapitalizmem zmian tkanki miejskiej. W tym kontekście warto wspomnieć o takich realizacjach, jak cho-ciażby Termofory (1994) Rober-ta Rumasa, Anatomia polityczna ciała (1995) Grzegorza Klamana oraz interwencjach miejskich Pio-tra Wyrzykowskiego, Adama Pop-ka czy z Mikołaja Jurkowskiego. Podobny wydźwięk także miał fakt przejmowania na potrze-by sztuki opuszczonych miejsc w mieście, jak wspomniana łaźnia czy znajdująca się już na terenie Stoczni, modelarnia i szkoła, któ-rą teraz zajmuje is Wyspa.

Prezentacja dokumentacji w części MiejSce zorganizowana jest wokół przestrzeni projek-towanych jako utopijne, wybie-gające w przyszłość konstruk-cje, wpływające na otoczenie na wielu różnych poziomach oraz wokół obszarów zagospodarowy-wanych sztuką przez artystów. Zwracamy tutaj uwagę przede wszystkim na rozbudowane dzia-łanie o charakterze konstrukcyj-nym dotyczące Wyspy Spich-rzów w latach 90. (Projekt Wyspa

48WYSPA. TerAz jeST TerAz WYSPA. noW iS noW

Page 49: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

extensive construction-oriented activity around Granary Island in the 90s, as well as the Wyspa Institute of Art itself, that is be-ing created in a post-industrial, rapidly gentrified area of the Gdańsk Shipyard with the in-tention of a long-term existence and influence that it would exert on its future surroundings both through material and discursive activities. We also now remem-ber the historical events that took place in the 80s in locations colonized by art – by presenting maps and models of phantasma-goric spaces created on the occa-sion of Projekt Wyspa. We reveal traces of activities marked on the margins of public space on the 80s. We show places within places, implemented in buildings occupied by respective artists. We present provisional activities appearing in the public space that could be described, using terminology developed by Aneta Szyłak, as insert into the given space. We also pay attention to a sphere of the body that could be understood as a space under the influence of various agents, a place of happenings, as well as a peculiar tool for making con-tact with surrounding reality.

ii, 1994) oraz na sam Instytut Sztuki Wyspa tworzony w post-industrialnej, gentryfikowanej przestrzeni Stoczni Gdańskiej z myślą o długotrwałej działalno-ści i wpływaniu na przyszły cha-rakter otoczenia poprzez dzia-łanie materialne i dyskursywne. Przypominamy tutaj historyczne zdarzenia w miejscach zasiedla-nych sztuką w Gdańsku w la-tach 80. Przedstawiamy mapy i makiety fantasmagorycznych przestrzeni powstałych przy oka-zji Projektu Wyspa. Ujawniamy ślady aktywności zaznaczane na marginesie przestrzeni publicz-nej w latach 80. Pokazujemy miejsca w miejscach, implemen-towane w zajmowanych przez ar-tystów budynkach. Prezentujemy tymczasowe działania pojawia-jące się w przestrzeni publicznej, które trawestując termin Anety Szyłak, określamy mianem wcin-ki w miejsce. Zwracamy tak-że uwagę na specyficzny obszar ciała, które pojmowane być może jako podlegająca wpływom prze-strzeń, miejsce zdarzeń oraz swo-iste narzędzie kontaktu z otacza-jącą rzeczywistością.

49WYSTAWA exhibiTion49

Page 50: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

MeeTing

The meeting on Granary Island was connected with co-partici-pation in an event, contact with a location and recipients that were becoming co-creators of the activity. The fullest realiza-tion of these premises seems to have materialized as Teraz jest teraz [Now Is Now, 1988] an ex-hibition and its pars pro toto, painting installation by Jarosław Fliciński, called Śliwkowy [Plum One, 1988]. By means of paint-ing and a wooden table, the art-ist invited his audience into an artistic space that appeared to be only two-dimensional. A modest meal, the sort of ritual that inte-grates the participants with art itself and with one another on the level of taste, formed one ele-ment of the artist’s work. By ini-tializing this , the artists enabled the building of relations. The art itself was about to submit to an intensification of being with each other, creating a field of in-terrelated processes of creation and destruction. Klaman charac-terized such a notion of artistic

SPoTkAnie

Spotkanie na Wyspie Spichrzów wiązało się ze współuczestni-ctwem w zdarzeniu, kontaktem z miejscem i odbiorcami, którzy stawali się współtwórcami dzia-łania. Najpełniejszą realizacją tych założeń wydaje się wystawa Teraz jest teraz (1988) i jej pars pro toto – instalacja malarska Jarosława Flicińskiego zatytuło-wana Śliwkowy (1988). Przy po-mocy obrazu i drewnianego stołu artysta wprowadził publiczność w przestrzeń sztuki z pozoru tyl-ko dwuwymiarowej. Elementem jego pracy był skromny posiłek, swoisty rytuał, który na pozio-mie zmysłu smaku integrował zgromadzonych ze sztuką i ze sobą nawzajem. Artyści inicjując zdarzenie, umożliwiali budowa-nie relacji. Sama sztuka miała przyczynić się do intensyfikacji przebywania ze sobą, przenika-jących się procesów tworzenia i niszczenia. Klaman charaktery-zował takie rozumienie twórczo-ści parami antynomii: opakowa-nie – odkrywanie, przedzielenie – łączenie, budowanie – aby się

50WYSPA. TerAz jeST TerAz WYSPA. noW iS noW

Page 51: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

activity using antinomian pairs: packaging-discovery, disconnec-tion-linking, building-building to fall to pieces, montage-de-montage to happen again in the awareness of loss. The only thing that has been looked after among the participants of the events on an Wyspa was mutually shown openness, while energy incited by

rozpadło, montaż – demontaż, aby znów zaistniało świadomoś-cią utraty. Jedynym, czego ocze-kiwano od uczestników zdarzeń na Wyspie, była okazywana sobie wzajemnie otwartość, a energia wytwarzana przez artystów na-stawiona była na odbiór i odwza-jemnienie. W ten sposób two-rzyła się specyficzna wspólnota

Krąg Kazimierza Kowalczyka (1985) A Circle by Kazimierz Kowalczyk (1985)

51WYSTAWA exhibiTion51

Page 52: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

Piknik na Wyspie Spichrzów, w tle - po-zostałości pracy Wielka czarna głowa Grzegorza Klamana z pokazu Teraz jest Teraz (1988)

A picnic on the Granary Island. Rema-ins of Big black head by Grzegorz Kla-man from Now is Now exhibition (1988) is visible in the background

52WYSPA. TerAz jeST TerAz WYSPA. noW iS noW

Page 53: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

the artists has been tuned to the channels of reception and reflec-tion. A special kind of communi-ty in a model exterritorial space wasgradually created like that. The Wyspa Institute of Art as dis-cursive formation manufactured by artistic practices and working collectives consisting of cura-tors, volunteers, and researchers, but also officials and members of the audience, should be seen as a phenomenon marked by the specificity of past experiences, but also by discontinuities and modifications of earlier notions.

In MeeTing, we would like to provoke a reflection on how art functions as a medium of com-munication, on a creator of pub-lic debate, and the selection of its participants. In the amassed documentary material, three modules for a meeting can be pointed out. Individual meet-ings, often based on the informal experiences of encountering art or the other individual, moder-ated by chance or necessity, or the conditions of the meeting, while always retaining its face-to-face nature. Group meetings, organized in a spontaneous man-ner or with earlier notification, with a specifically prescribed, or improvised character, that is called figure of the circle for

w modelowej – eksterytorialnej przestrzeni. Instytut Sztuki Wyspa jako formacja dyskursywna, insty-tucja wytwarzana przez praktyki artystyczne i kolektywy robocze kuratorów, wolontariuszy, bada-czy, ale również urzędników i pub-liczności, nosi w sobie znamiona minionych doświadczeń, ale też zerwań i modyfikacji wcześniej wypracowanych idei.

W SPoTkAniu pragniemy wzbu-dzić refleksję nad tym, jak sztuka spełnia się jako medium komu-nikacji; nad kreowaniem debaty publicznej i tym, kto bierze w niej udział. W zgromadzonym mate-riale dokumentalnym wyróżnili-śmy trzy moduły spotkań. Indy-widualne, polegające często na nieformalnych doświadczeniach spotkań ze sztuką czy z drugim człowiekiem, moderowane przy-padkiem czy koniecznością albo warunkami spotkania – zawsze jednak twarzą w twarz. Grupowe, organizowane spontanicznie, bądź z wyprzedzeniem, o określonej lub budowanej na żywo specyfice, którą na potrzeby wystawy za-zanczamy figurą kręgu, w którym ważne jest demokratyczne prawo udziału i uczestnictwa wszystkich zgromadzonych na tych samych zasadach. Instytucjonalne, które wyrażone są poprzez dokumen-tację warsztatów, wykładów oraz

53WYSTAWA exhibiTion53

Page 54: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

the purpose of the exhibition; they are built upon the demo-cratic right to participation of all in attendance according to the same principle. Institutional meetings, which take the form of workshops, lectures and official presentations, and exhibitions targeted at the widest possible audience. Here, we also present the documentation of the art-ists’ trip to Grzegorz Klaman’s sculpture exhibition in the foyer of the Baltic Opera in Gdańsk, and the film Open Atelier (dir. Piotr Wyrzykowski) documenting the realizations of, open studios which are nonexistent today.

oficjalne prezentacje – wystawy kierowane do jak najszerszego grona widzów. W tym miejscu także prezentujemy dokumenta-cję wyprawy grupy artystów na wystawę rzeźb Grzegorza Kla-mana we foyer Opery Bałtyckiej w Gdańsku oraz film Otwarte Atelier (reż. Piotr Wyrzykowski) dokumentujący sposób realizacji nieistniejącej już idei otwartych pracowni.

54WYSPA. TerAz jeST TerAz WYSPA. noW iS noW

Page 55: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

MYTh

The Wyspa Institute of Art buil-ding is located in an area which is contained within the project of the post-shipyard land deve-lopment program Młode Miasto [Young City]. Thus, Wyspa has became a part of a bigger capi-talist, futurist project, a kind of a neo-liberal myth. The Institu-te is placed in the very centre of this idea, almost an Island con-stituting a part of the area, while remaining separate in a certain sense. Its individual character is based on the fact that its cre-ators, conscious of the crisis of the neo-liberal world view, have attempted to infuse the dialogue with a criticism of a capitalist mythology of progress.

The Wyspa Institute of Art refers to similar methods and working practices that were de-veloped by the artists who col-laborated with it in the 80s and the 90s. It presents alternative models for functioning of the reality in times when the very foundations of an existing order seem to be shaking. It works at

MiT

Budynek Instytutu Sztuki Wy-spa znajduje się na terenie, który swoim zasięgiem obejmuje pro-jekt zagospodarowania prze-strzeni postoczniowej, Młode Miasto. Wyspa znalazła się zatem w części większego kapitalistycz-nego i futurystycznego projektu, swego rodzaju neoliberalnego mitu. Instytut jest w samym cen-trum tego wyobrażenia, niczym wyspa będąca jednocześnie częś-cią obszaru i stanowiąca w pew-nym sensie odrębne od niego miejsce. Jego odrębność pole-ga m.in. na tym, że twórcy isW, świadomi kryzysu neoliberalnej wizji rzeczywistości do dialogu z nią starają się wnieść krytykę kapitalistycznego mitu postępu.

isW w swojej aktywności od-wołuje się do podobnych metod, jakimi posługiwali się artyści na związani z Wyspa w latach 80. i 90. Przedstawia alternatywne modele funkcjonowania rze-czywistości w momencie, kiedy chwieją się podstawy gmachu obowiązującego porządku. Dzia-ła na pograniczu sztuki i prak-

55WYSTAWA exhibiTion55

Page 56: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

the intersection of art and social practices, expressing a substan-tial amount of empathy with the location, its history and materi-ality. It focuses one’s attention on the fate of the dying workplace, collaborates with artists explor-ing the innards of the shipyard, investigates the domain of the material history of the place, reg-isters its actual condition, ana-lyzes the Shipyard’s own peculiar mythology, with all the ideas that originated here, only to become discarded in the later stages.

Realizing the power of myth, the Institute is working on its own mythology. As in the previ-ous periods, where people con-nected with the Wyspa were publishing their own self-fund-ed catalogues, or were writing about the Wyspa’s activities in the media, The Institute is prone to speak about itself more than the others do. The effectiveness of the Institute’s critical insight is nothing short of astonish-ing. However, it is necessary to admit that the very presence of the Institute in the shipyard acts as a symbolic alteration of the whole space. Projects realized in the framework of Wyspa are like the books, which were buried back then in Granary Island by Grzegorz Klaman. Our exhibi-

tyk społecznych, wykazując dużą empatię wobec miejsca, jego histori i materialności. Zwra-ca uwagę na los umierającego zakładu pracy, współpracuje z artystami eksplorującymi prze-strzeń stoczni, bada materialną historię tego miejsca, rejestruje jej aktualny stan, analizuje swo-istą mitologię Stoczni oraz zro-dzone tutaj i porzucone następ-nie idee.

Będąc świadomym siły tego mitu, Instytut sam tworzy włas-ną mitologię. Tak jak wcześniej osoby związane z Wyspą wyda-wały własnym sumptem katalogi, pisały o Wyspie do mediów, tak Instytut mówi o sobie często wię-cej niż skłonni są to robić inni. Być może wywierany przez Wy-spę wpływ na otoczenię nie jest widoczny. Zastanawiać może tak-że skuteczność uprawianej przez Instytut krytyki. Jednak przy-znać trzeba, że sama obecność Instytutu dokonuje symbolicz-nej zmiany przestrzeni Stoczni. Zrealizowane w Wyspie projekty są niczym zakopane kiedyś przez Grzegorza Klamana na Wyspie Spichrzów książki. Nasza wysta-wa symbolicznie wcinająca się w tę strukturę, sama jest przykła-dem mitologizacji. Wiedza ukry-ta w archiwum staje się częścią miejsca i większej historii. Prze-

56WYSPA. TerAz jeST TerAz WYSPA. noW iS noW

Page 57: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

tion, while symbolically in-cut-ting into this structure, could itself serve as an example of my-thologisation. Knowledge hidden in an archive becomes part of the location and a wider histori-cal context. The past of the place becomes connected to the past of the Institute.

While looking through the materials during the prepara-tions for an exhibition, we de-cided to accept an anthropo-logical definition of the myth as a tale that organizes a given social structure, certain modes of thinking, conceptualizing and understanding. This is why in MYTh space, the text by An-eta Szyłak from The Mouse-trap Book (2007) was presented: a text that collects and subjects to a critical revision the activi-ties of the Wyspa from the per-spective of its creator. She writes on the order of ideas that was the leading principle behind Institute’s creation of respec-tive activities, comprehensively enlisting various processes and tracing their cause-and-effect relations, and creating a tale out of a series of loosely connected events (for example, by the ap-pearance of the same people). Aneta Szyłak turns our atten-tion to a verticality and narrative

szłość miejsca łączy się z prze-szłością Instytutu.

Przeglądając i układając ma-teriał na wystawę przyjęliśmy antropologiczną definicję mitu jako opowieści organizującej daną strukturę społeczną, pewien sposób myślenia, konceptuali-zowania i rozumienia. Dlatego w przestrzeni MiTu wyekspo-nowaliśmy tekst Anety Szyłak z The Mousetrap Book (2007), zbierający i zarazem poddają-cy krytycznej rewizji działalność Wyspy z perspektywy twórczy-ni tych działań. Pisze ona w nim o przyświecającym Instytutowi w konstruowaniu poszczegól-nych działań porządku ideowym, całościowo ujmuje różne procesy śledząc zachodzące pomiędzy nimi związki przyczynowo-skut-kowe, tworzy opowieść z szeregu luźno związanych ze sobą obec-nością tych samych osób wyda-rzeń, poprzez które tłumaczone i rozumiane są poszczególne ich aspekty. Zwraca uwagę na rodzaj wertykalności i diachroniczności narracji, której horyzontalność, czyli rozumienie faktów w spo-sób synchroniczny, pojawia się w momencie wkroczenia na teren stoczni i mierzenia się z jej mi-tologią. Autorka mówi o party-cypacji w procesie społecznym i politycznym par excellance,

57WYSTAWA exhibiTion57

Page 58: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

diachronic, whose horizontality – meaning understanding facts in a synchronous manner – appears in the moment of entering the shipyard and challenging its my-thology. The author speaks about participation in the par excel-lence social and political process, through taking an active part in the transformations, and com-menting upon them.

There are more mythological spots in the map of the initia-tives written into the continu-ity of the Institute’s efforts. The myth of a meeting and collabo-rative creation, represented by film and a collection of reproduc-tions from the exhibition Teraz jest teraz [Now Is Now, 1988], is important in that respect. Here, we can also find the documenta-tion of the exhibition Ekspresja lat osiemdziesiątych [Expression of the 80s] curated in 1986 in bWa Sopot by Ryszard Ziarkiewicz. It was, and remains, an important reference point for the reflection on the period art as undertaken by contemporary history of art. This documentation is also ac-companied by the photograph from one of the seminal appear-ances of Totart, later called by its participants foreplay of dysfunc-tional individuals, that took place before the bWa exhibition, but

poprzez aktywne uczestnictwo w i komentarz do zachodzących tu zmian.

Mitycznych plam na mapie inicjatyw wpisywanych w wy-siłek ciągłości Instytutu jest więcej. Ważny jest mit spotkania i wspólnej kreacji reprezentowa-ny filmem i zbiorem reproduk-cji z wystawy Teraz jest teraz (1988). W tej części u podstawy piramidy z modułów znajduje się także dokumentacja z wysta-wy Ekspresja lat osiemdziesią-tych, kuratorowanej w sopockim bWa w 1986 roku przez Ryszar-da Ziarkiewicza. Była i jest ona ważnym punktem odniesienia do myślenia o sztuce tamtego okresu we współczesnej histo-rii sztuki. Do dokumentacji tej dodaliśmy jedno zdjęcie z pierw-szych ujawnień Totartu nazwaną przez nich samych później grą wstępną osobników dysfunk-cyjnych, która miała wówczas miejsce przed bWa, a nie została umieszczona w katalogu tej im-prezy. Zdjęcie to symbolizuje to, co z dyskursu o latach 80. zostało wyparte – społeczne zaangażo-wanie i anarchizm. Podobnie jest z ideami land artu przyświecają-cymi działaniom Grzegorza Kla-mana, Kazimierza Kowalczyka i Wojciecha Zamiary na Fortach Napoleońskich. Reprezentuje je

58WYSPA. TerAz jeST TerAz WYSPA. noW iS noW

Page 59: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

was not published in the catalogue of this event. This image symbol-izes something which has largely been repressed from the discourse concerning the 80s – social en-gagement and anarchism. A simi-lar situation is to be found in the case of land art ideas, dominant in the activities of Grzegorz Klaman, Kazimierz Kowalczyk and Woj-ciech Zamiara in the Napoleonic Forts location. They are symboli-cally represented by a wrapping for Grzegorz Klaman’s thesis Land Art, where visual material con-cerning realizations grounded in immanently understood categories of space and time has been gath-ered, while its theoretical part was based, among others, in the exis-tential thought of Samuel Beck-ett and sculpture theory of Robert Morris. These references serve, in their own right, as another level of the aforementioned mythological structure of the Island as expressed by the transitory progress from the notion of openness detailed in Metafizyka Społeczna (Social Metaphysics; this was the name of Totart Foundation publica-tion from 1993, whose editor was Zbigniew Sajnóg), a newspaper presented during the first exhibi-tion of Open Atelier in the City Baths, to the notion of discursiv-ity (officially proclaimed in 1992

opakowanie albumu do pracy dyplomowej Grzegorza Klama-na pt. Land Art, gdzie zebrano materiał wizualny dotyczący realizacji uwzględniających im-manentnie rozumiane kategorie miejsca i czasu, a której część teoretyczna zakorzeniona była m.in. w egzystencjalizmie Samu-ela Becketta oraz teorii rzeźby Roberta Morrisa. Na tym funda-mencie niejako opiera się kolejna struktura mitu Wyspy wyrażo-na przejściem od idei otwartości oddanej w Metafizyce Społecznej (taki tytuł nosiło wydane przez Fundację Totartu w 1993 roku pismo, którego redaktorem był Zbigniew Sajnóg) – gazecie pre-zentowanej na pierwszej wysta-wie Otwartego Atelier w Łaźni Miejskiej, do dyskursywiazacji (opublikowana oficjalnie w 1992 roku Archeologia odwrotna Grzegorza Klamana) i instytu-cjonalizacji spotkania z widzem (przygotowana przez Anetę Szy-łak nieistniejąca fizycznie, za to zmaterializowana jako idea Kolekcja sztuki współczesnej na 1000-lecie Gdańska). Temu mo-dułowi towarzyszy prezentacja nostalgicznych slajdów doku-mentacji, energetycznych mo-mentów z historii Wyspy i zwią-zanych z nią osób.

59WYSTAWA exhibiTion59

Page 60: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

as Grzegorz Klaman’s Reversed Archeology, and the institution-alization of the meeting with the spectator (Kolekcja sztu-ki współczesnej na 1000-lecie Gdańska – Contemporary Art Collection For 1000th Anniver-sary of Gdańsk, nonexistent in a physical form, yet materialized as an idea and prepared by Aneta Szyłak). This module is accom-panied by a presentation of nos-talgic slides showing the energy-laden moments of Wyspa’s history.

60WYSPA. TerAz jeST TerAz WYSPA. noW iS noW

Page 61: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

Second floor

A symbolic point of reference, through which an experience of the Wyspa archive is being pro-jected, is Teraz jest teraz [Now Is Now] an exhibition organized at Wyspa Spichrzów in 1988 as a two day event with an accom-panying catalogue published in the early 90s. The spatial archi-tecture of the second floor serves to reconstruct, in a three-dimen-sional form, a two-dimensional documentation of works that has been published in the catalogue. This type of spatial organization, which represents monumental-ized shapes of objects from the photographs, serves to express doubts in relation to experienc-ing the past through the media of photography and film. At the same time, it is about to em-phasize the direct experience of art. The structures presented should not be treated as objects for contemplation, but should be thought of as a background and material for building criti-cal discourse around represen-tation, and various artistic and

PięTro

Symbolicznym punktem odnie-sienia dla archiwum jest wysta-wa Teraz jest teraz zorganizowa-na na Wyspie Spichrzów w 1988 roku, w formie dwudniowego wydarzenia oraz wydany po niej na początku lat dziewięćdzie-siątych katalog. Architektura przestrzeni drugiego piętra od-twarza w formie trójwymiarowej dwuwymiarową dokumentację prac dostępną we wspomnianym katalogu. Tego typu organizacja przestrzeni, w której przedsta-wione zostały zmonumentalizo-wanie kształty obiektów znaj-dujących się na zdjęciach, ma wyrażać wątpliwość w stosunku do doświadczenia przeszłości za pomocą medium fotografii i fil-mu. Jednocześnie eksponować ma bezpośrednie doświadcze-nie sztuki. Zaprezentowane tutaj struktury nie mają być obiektem kontemplacji, a raczej stano-wić tło i materiał do budowania razem z publicznością i zapro-szonymi artystami krytycznego dyskursu wokół reprezentacji w pierwszej części wystawy róż-

61WYSTAWA exhibiTion61

Page 62: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

institutional practices, with the suggested participation of an au-dience and invited artists.

In this space, a project room of sorts, documentation of works created during the exhibition are going to be shown, with projects of such artists as Agata Biskup and Przemek Czepurko, Ma-teusz Kula in collaboration with Krzysztof Skoczylas and Ale-ksandra Jach; apart from these, this space will house the docu-mentation of works by Mikołaj Moskal, Konrad Smoleński, Pavel Sterec and Zorka Wollny. It will also be possible to find traces of meetings around the exhibition, audio files with mu-sic and the recorded contempo-rary statements of people that at some point directly experienced the phenomenon of the Wyspa. We want to take a look as shad-ows that have remained after the phenomenon itself has waned. Utilizing their understanding of the notion of ecocritics, i.e. working with the awareness of local conditions and relations, the invited artists will develop here and now the ideas that were originally born at the Wyspa Spi-chrzów location. As an observa-tion point and a method of inter-acting with invited participants, Kula, Skoczylas and Jach chose

nych praktyk artystycznych i in-stytucjonalnych.

W tej przestrzeni – swoistym project room – zaprezentowane zostaną dokumentacje powstają-cych w trakcie wystawy działań Agaty Biskup i Przemka Czepur-ko, Mateusza Kuli realizowane we współpracy z Krzysztofem Skoczylasem i Aleksandrą Jach; dokumentacje prac Mikołaja Moskala, Konrada Smoleńskie-go, Pavla Stereca i Zorki Wollny. Znaleźć tu będzie można ślady spotkań realizowanych wokół wystawy, pliki audio z muzyką oraz współczesne wypowiedzi ludzi, którzy kiedyś bezpośred-nio zetknęli się z fenomenem Wyspy. Chcemy w ten sposób spojrzeć z dzisiejszej perspek-tywy na cienie, które po tym fenomenie pozostały. Zapro-szeni twórcy swoją obecnością w rozumieniu ekokrytyki, czyli pracy ze świadomością lokalnych uwarunkowań i relacji, rozwiną tu i teraz idee wypracowywa-ne na Wyspie Spichrzów. Kula, Skoczylas i Jach za punkt obser-wacji i interakcji z zaproszony-mi uczestnikami przyjęli życie w przestrzeni industrialnej, na które patrzą z posthumanistycz-nej perspektywy. Zorka Wollny w swoim performance-koncercie z sąsiadami zza muru muska-

62WYSPA. TerAz jeST TerAz WYSPA. noW iS noW

Page 63: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

Dokumentacja wystawy Teraz jest teraz (1988)

Documentation of Now is Now exhibition (1988)

life in an industrial space which is looked upon by them from the perspective of post-humanism. In her performance-concert, Zorka Wollny along with the neigh-bours from behind the wall ad-jacent to Wyspa Institute of Art, will render the idea of a border problematic, attempting to mo-mentarily connect both worlds, very different from each other in their social and economic con-text. Pavel Sterec will focus on the notion of the group and its associated ideas of participation,

jącego budynek Instytut Sztu-ki Wyspa problematyzuje ową granicę, starając się połączyć na chwilę te różniące się pod wzglę-dem społecznym i ekonomicz-nym światy. Pavel Sterec zajmie się pojęciem grupy, łączącymi się z nią warunkami uczestni-ctwa, spotkania i zaangażowa-nia. Konrad Smoleński stworzy przy pomocy dźwięku spotkanie z nieartystyczną publicznością w przestrzeni miejskiej, poddając próbie siłę oddziaływania sztuki. Mikołaj Moskal w trakcie po-

63WYSTAWA exhibiTion63

Page 64: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

bytu w Instytucie zbuduje jej subiektywny portret poprzez badanie sposobów jej obecności w najbliższym otoczeniu. Aga-ta Biskup i Przemek Czepurko zaprezentują relacje z samotnej podróży po Wiśle na trasie Kra-ków-Gdańsk zbudowaną włas-noręcznie łodzią. Prezentacjom towarzyszyć będą oryginalne rysunki z lat osiemdziesiątych – prace powstałe w wyniku bezpo-średniego i intymnego kontaktu artystów z materią.

meeting and engagement. Kon-rad Smoleński will work with the medium of sound to meet with a random audience in a city space, exposing the power of art to a crucial trial. During his stay in the Institute, Mikołaj Moskal will crate art’s subjective portrait through examining the modes of its presence in the immedi-ate surroundings. Agata Biskup and Przemek Czepurko will present their accounts of a solo journey along the Wisła river in a self-made boat, from Kraków to Gdańsk. The presentation will be accompanied by original drawings from the 80s: the works resulting from the artists’ direct and intimate contact with artis-tic matter.

64WYSPA. TerAz jeST TerAz WYSPA. noW iS noW

Page 65: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

noTY biogrA -ficzne

bio grA -PhicAl noTeS

Page 66: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

AgATA biSkuP

PrzeMYSłAW czePurko

66WYSPA.TerAz jeST TerAz WYSPA.noW iS noW

ArTYŚci

urodzona w 1982 roku w Brzo-zowie. Studiowała malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Wykorzystuje róż-norodne media; tworzy obiekty, instalacje, projekty w przestrze-ni publicznej. Jej działania mają charakter dialogiczny i proce-sualny.

urodzony w 1978 roku w Rze-szowie. Studiował malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Twórca obiektów, wideo, instalacji, projektów ba-zujących na specyfice miejsca, malarz i rysownik. Jego działania lokują się na krawędziach dys-cyplin, oscylują wokół wątków katastrofy i porażki rozumianych w kategorii rytuału.

ArTiSTS

Born in Sanok in 1982. Studied painting at the Academy of Fine Arts in Krakow. Awarded at the 38th Bielska Jesień Painting Bi-ennial in 2007. She is a painter, an object and installation artist.

born in Rzeszów in 1978. Studied painting at the Academy of Fine Arts in Krakow. He employs a range of means of expression, including objects, video, installation, site-specific projects, paintings and drawings. His work is located at the inter-section of different fields, typi-cally focusing on the phenomena of catastrophe and failure per-ceived by the artist as rituals.

Page 67: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

krzYSzTof SkoczYlAS

AlekSAndrA jAch

MATeuSz kulA

6767

born in 1980 he is an architect, landscape architect. His work com-bines various elements of design and art. He develops strategies of organizing space, both at natural and cultural level, as well as meth-ods of saving it. He is a member of the following groups: tozłoto, Vos-tok, Mobius Architekci.

Born in 1983. An art historian, a critic and curator. Her work is concerned with participation strategies and community ethos in Polish art history, forms of docu-mentation, architecture and land-scape architecture. Together with Krzysztof Skoczylas she founded Playbio, an environmental activist duo challenging stereotypes about nature in its entirety.

Born in 1983. He studied at the Academy of Fine Arts in Krakow, and is currently a student of the Universität für Angewandte Kunst in Vienna. He is also a member of the 36,6 Foundation and the osad group. He creates installations which al-low him to explore the relation be-tween memory and space.

urodzony w 1980 roku. Architekt, architekt krajobrazu. Działa na po-graniczu dyscyplin projektowych i sztuki. Bada praktyki przestrzen-ne w kontekście przyrody ożywio-nej i nieożywionej, formacji kultu-rowych oraz architektury pamięci. Pracuje w zespołach: Playbio, tozłoto, Vostok, Mobius Architekci.

urodzona w 1983 roku. Historycz-ka sztuki, krytyczka i kurator ka. Działa na polu praktyk przes-trzennych, ekologii i aktywizmu miejskiego. Wspólnie z Krzyszto-fem Skoczylasem prowadzi Play-bio. Pracuje w Muzeum Sztuki w Łodzi.

urodzony w 1983 roku. Studiował na asp w Krakowie, obecnie na Universität für Angewandte Kunst w Wiedniu. Członek fundacji 36,6 oraz grupy osad. Tworzy instalacje za których pomocą stara badać się relacje pamięci i przestrzeni.

noTY biogrAficzne biogrAPhicAl noTeS

Page 68: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

MikołAj MoSkAl

konrAd SMoleńSki

68WYSPA.TerAz jeST TerAz WYSPA.noW iS noW

urodzony w 1985 w Krakowie. Studiował na Wydziale Grafi-ki krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Współzałożyciel ko-lektywu New Roman, w ra-mach którego prowadzi również wspólną przestrzeń-pracownie w Krakowie. Zajmuję się rysun-kiem i rzeźbą.

urodzony w 1977 roku w Kaliszu. W latach 1998 – 2002 studiował fotografię na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. W latach 2002 -2008 asystent w pracowni Audio Sfery i wykładowca pod-staw wideo w Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. Członek poznańskiej grupy artystycznej Penerstwo. Animator sceny Pink Punk skupiającej alternatyw-ne projekty muzyczne. Laureat nagrody Spojrzenia Fundacji Deutsche Bank w konkursie zor-ganizowanym przez warszawską Zachętę w 2011 roku. Współpra-cuje z warszawską Galerią Leto. Posługuje się wideo, fotografią, instalacją, performance, muzyką, w swoich projektach wykorzys-tuje często ogień i fajerwerki.

Born in Krakow in 1985. He studied at the Faculty of Graph-ic Arts, The Academy of Fine Arts in Krakow. Co-founder of the group New Roman run-ning a collective space-studio in Kraków.

He is a an illustrator and a sculptor.

born in Kalisz in 1977. From 1998 to 2002 he studied photo-graphy at the Academy of Fine Arts in Poznań. From 2002-2008 he was assistant lecturer in the Audiosphere Studio and taught of video basics, Aca-demy of Fine Arts. Member of Poznań-based artistic group Penerstwo. Animator of the Pink Punk scene featuring alterna-tive musical projects. Laureate of the Spojrzenia Prize awarded by Deutsche Bank Foundation in a contest organized by Zachęta, Warsaw, in 2011. Collaboration with Galeria Leto in Warsaw.

His work combines elements of video, photography, installa-tion, performance and music. His projects often feature fire and fireworks.

Page 69: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

PAvel STerec

zorkA WollnY

6969

born in Prague in 1985. He stud-ied at the Academy of Fine Arts in Prague (including a guest workshop conducted by Zbig-niew Libera). From 2008 to 2010 co-ran Pavillion Gallery. Member of the P .o.l.e. collective. In 2011 nominated for Jindřich Chalu-pecký Award.He creates conceptual art. Ster-ec’s projects are inspired by so-cial and scientific research.

born in Krakow in 1980. She studied art history at the Jagiel-lonian University, visual arts at the Sabanci Universitesi in Tur-key and painting at the Acad-emy of Fine Arts in Krakow. She works at the Szczecin Academy of Art. A performance and video artist, a painter. She organized a cycle of choreographic performances and concerts (together with com-poser Anna Szwajgier).

urodzony w 1985 roku w Pradze. Studiował na praskiej Akademii sztuk Pięknych (min. w Pracow-ni Gościnnej Zbigniewa Libery). W latach 2008 – 2010 współtwo-rzył galerię Pavillion. Obec-nie członek kolektywu p.o.l.e. W 2011 roku był nominowany do nagrody Jindřicha Chalupeckégo.

Zajmuję się sztuką konceptu-alną. Jego projekty są często in-spirowane badaniami społeczno-naukowymi.

urodzona w 1980 roku w Krako-wie. Studiowała historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim, sztuki wizualne w Sabanci Uni-versitesi w Turcji oraz malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Obecnie pracuje na Akademii Sztuki w Szczecinie. Performerka, autorka filmów wideo, malarka. Organizatorka cyklu performance’ów choreo-graficznych oraz koncertów (we współpracy z kompozytorką Anną Szwajgier).

noTY biogrAficzne biogrAPhicAl noTeS

Page 70: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

kAjA gliWA

WikToriA kozioł

70WYSPA.TerAz jeST TerAz WYSPA.noW iS noW

zeSPół kurATorSki

urodzona w 1984 roku. Stu-diowała na Wydziale Grafiki krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Pracuje w Parastudio*. Współzałożycielka kolektywu New Roman.

urodzona w 1989 roku. Studen-tka historii sztuki i psychologii w ramach studiów międzywy-działowych na Uniwersytecie Jagiellońskim. Organizatorka wydarzeń artystycznych i konfe-rencji naukowych. Współredago-wała magazyn studentów historii sztuki UJ „Kunszt”.

curAToriAl TeAM

born in 1984. She studied Gra-phic Arts, at the Academy of Fine Arts in Krakow. She currently works at Parastudio* and is a cofounder of the New Roman collective.

born in 1989. She is an interdis-ciplinary student in Art History and Psychology at Jagiellon-ian University. She also organ-izes artistic events and academic conferences. She was a co-editor of the magazine Kunszt issued by the Art History students at Jag-iellonian University.

Page 71: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

doMinik kurYłek

kATArzYnA nAlezińSkA

Wojciech orlik

7171

born in 1979 in Gdańsk. An Art Historian and curator working with the National Museum in Kraków. Together with Ewa Tatar, Kuryłek carries out projects revolving around insti-tutional critiques such as, Prze-wodnik (2005 – 2007) and Paulina Ołowska’s Café Bar (2011) as well as curating as a research method in the history of art for instance Krótka historia Grupy Ładnie (2008) or Krzysztof Niem-czyk. Na Wulkanie (2010). He is also the author of critical articles published in the press, antholo-gies and exhibition catalogues.

born in 1989. She studies Art History at Jagiellonian Uni-versity. She works with bWa in Tarnów.

Born in 1985. He studied Art History at Jagiellonian Universi-ty. And works with the National Museum in Kraków. He is also involved with the New Roman space in Kraków.

urodzony w 1979 w Gdańsku. Historyk sztuki, kurator zwią-zany z Muzeum Narodowym w Krakowie. Z Ewą Tatar reali-zuje projekty z zakresu krytyki instytucjonalnej, jak Przewodnik (2005 – 2007) czy Café Bar (2011) Pauliny Ołowskiej, oraz kurator-stwa jako metodologii badaw-czej w historii sztuki, jak Krótka historia Grupy Ładnie (2008) czy Krzysztof Niemczyk. Na wulkanie (2010). Autor artyku-łów krytycznych publikowanych w prasie, antologiach i katalo-gach sztuki.

urodzona w 1989 roku. Studiuje historię sztuki na Uniwersyte-cie Jagiellońskim. Współpracuje z bWa w Tarnowie.

urodzony w 1985 roku. Studio-wał historię sztuki na Uniwer-sytecie Jagiellońskim. Współ-pracuje z Muzeum Narodowym w Krakowie. Współprowadzi przestrzeń New Roman w Kra-kowie.

noTY biogrAficzne biogrAPhicAl noTeS

Page 72: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

AnnA PTAk

MArTA ŚWieTlik

72WYSPA.TerAz jeST TerAz WYSPA.noW iS noW

born in 1979 in Sosnowiec. She is a curator, producer and art researcher and also a member of the a-i-r Laboratory team which runs the residency program at the Centre for Contemporary Art at the Ujazdowski Castle in War-saw. She is the editor of the an-thology Re-tooling Residencies. Notes on the Mobility of Art Pro-fessionals (2011), the co-author of interdisciplinary programs combining artistic practice with reflection on art institutions, i.e. Re-tooling Residencies, Studio Warszawa. Ms. Ptak has also cu-rated projects related to social contexts of artistic practice, in-cluding Gospodarstwo Filmowe (2009) and Daniel Kötter’s Neues Theater (2011) among others.

born in 1989. She is a student of Art History and Cultural Studies at Jagiellonian University. She is a chairperson of the Art His-tory Students’ Research Associa-tion, an organizer of academic conferences, as well as a founder and the editor of the art students’ magazine Kunszt.

urodzona w 1979 w Sosnowcu. kuratorka, producentka i ba-daczka sztuki. Związana z zespo-łem a-i-r Laboratory – progra-mem rezydencyjnym csW Zamek Ujazdowski w Warszawie. Re-daktorka antologii Re-tooling Residencies. Notes on the Mobi-lity of Art Professionals (2011), współautorka interdyscyplinar-nych programów łączących prak-tykę artystyczną z refleksją nad instytucjami sztuki tj. Re-tooling Residencies, Studio Warszawa, kuratorka projektów odnoszą-cych się do społecznych konteks-tów praktyki artystycznej, m.in. Gospodarstwo Filmowe (2009), Neues Theater Daniela Köttera (2011).

urodzona w 1989 roku. Student-ka historii sztuki oraz kultu-roznawstwa na Uniwersytecie Jagiellońskim. Przewodniczą-ca Koła Naukowego Studentów Historii Sztuki, organizatorka konferencji naukowych, zało-życielka i redaktorka studen-ckiego czasopisma naukowego „Kunszt”.

Page 73: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

eWA MAłgorzATA TATAr

7373

born in 1981 in Kielce. An art historian who works as a cura-tor, critic and editor. Her interests include curating art exhibitions within the context of institutional critique and art history; her ap-proach to institutions and the nar-ratives they create is influenced by feminism, psychoanalysis, emotion processing and cultural studies. Tatar co-authored the anthology Display (2012), numerous exhibi-tions and publications, as well as authored more than 100 essays on art and the display of art.

urodzona w 1981 w Kielcach. hi-storyczka sztuki pracująca jako kuratorka, krytyczka, redaktorka. Interesuje się wystawiennictwem i kuratorstwem w kontekście krytyki instytucjonalnej i histo-rii sztuki, na instytucje i tworzone przez nie narracje i ich społeczne potencjały patrzy z perspektywy feminizmu, psychoanalizy, pracy z afektem, studiów kulturowych. Współautorka antologii Display (2012), wystaw i publikacji, autor-ka ponad 100 tekstów o sztuce i jej pokazywaniu.

noTY biogrAficzne biogrAPhicAl noTeS

Page 74: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

AcknoWledgeMenTS WYSPA. noW iS noW

Curators of Wyspa. Now is Now exhibition want to thank to the following people.

AcknoWledgeMenTS MATeriAliTY

Curators of Materiality exhibi-tion want to thank to the follow-ing people.

PodziękoWAniA WYSPA. TerAz

jeST TerAz

Kuratorzy wystawy Wyspa. Teraz jest teraz prag-

ną podziękować następują-cym osobom.

PodziękoWAniA MATeriAlnoŚĆ

Kuratorzy wystawy Mate-rialność pragną podziękować

następującym osobom.

Jarosław Bartołowicz, Jadwiga Charzyńska, Anna Ciabach, Mirosław Górczyński, Grzegorz Klaman, Kazimierz Kowalczyk, Ligia Kwiatek, Daniel Muzyczuk, Jacek Niegoda, Yach Paszkie-wicz, Roma Piotrowska, Marek Rogulski, Robert Rumas, Euge-

niusz Szczudło, Aneta Szyłak, Agnieszka Wołodźko, Piotr Wyrzy-kowski, Piotr Wysocki, Wojciech Zamiara.

Mariola Adamska, Roman Górczyński, Wilfried Lentz, Ida Pisani, Tadeusz Z. Wolański.

Page 75: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

PodziękoWAniA AlTernATivA

Dziękujemy również wolon-tariuszom i stażystom bezpo-

średnio zaangażowanym w prace przygotowawcze do Alternativy

wolontariusze

stażyści

Obsługa widzów

Obsługa techniczna

AcknoWledgeMenTS AlTernATivA

We also say thank you to all volunteers and trainees directly involved in preparation works to Alternativa

volunteers

trainees

Visitors Assistants

Technical Assistant

Katarzyna Lincer, Natalia Kranicka

Dorota Szubska, Emilia Mikulska, Jarosław Fandrejewski, Agata Jednacz

Dorota Kucharczyk, Przemysław Kędzierski, Anna Sabała

Roman Ludwik Górczyński

Page 76: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

fundAcjA WYSPA

ProgreSS

inSTYTuT SzTuki WYSPA

WYSPA ProgreSS foundATion — WYSPA inSTiTuTe of ArT

Page 77: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

ul. Doki 1/145 b, PL 80–958 Gdańsk

www.wyspa.art.plwww.alternativa.org.pl

Grzegorz Klaman

Aneta Szyłak

Janusz Lewandowski, Dorota Monkiewicz , Jarosław Bartoło-wicz, Adam Gajda, Beata Gessel.

Jarosław Bartołowicz, Adam Gajda, Grzegorz Klaman

Aneta Szyłak

address

web sites

Foundation BoardPresident of the Board

Vice-President

Foundation Council

Founders

Director of the Wyspa Institute of Art

adres

strony internetowe

Zarząd Fundacji Prezes Zarządu

Wiceprezes

Rada Fundacji

Fundatorzy

Dyrektor Instytutu Sztuki Wyspa

Page 78: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

Aneta Szyłak

Maks Bochenek

Artistic Director

Curatorial assistant

Dyrektor artystyczny

Współpraca kuratorska

zeSPół AlTernATivA

2012

AlTernATivA 2012 TeAM

Page 79: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

Mirosław Górczyński

Aleksandra Grzonkowska

Krzysztof Gutfrański

Błażej Kroplewski

Radosław Orzeł

Piotr Szmyt

Marta Szymańska

Tomasz Bersz, Marian Misiak (berszmisiak.com),

Kierownik archiwum

Producentka artystyczna

Redaktor prowadzący

Producent techniczny

Public relations

Obsługa widza i marketing

Biuro organizacyjne

Projekt graficzny

Archivist and data coordinator

Head of artistic production

Editor-in-chief

Implementation manager

Public relations

Obsługa widza i marketing

Office manager

Graphic Design

Page 80: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

AlTernATivA PrzeWodnik

Fundacja Wyspa Progress – Instytut Sztuki Wyspa

isbn 978-83-924665-9-8

Gdańsk 2012

ul. Doki 1/145 b, 80–958 Gdańskwww.wyspa.art.pl

AlTernATivA guidebook

Wyspa Progress Foundation – Wyspa Institute of Art

Page 81: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

Opisy prac (jeśli nie podano inaczej)

Redaktor prowadzący

Redakcja

Korekta wersji angielskiej

Tłumaczenia

Projekt graficzny i skład

Druk

Aneta Szyłak, Mirosław Górczyński, artyści i kuratorzy / artists and curators

Krzysztof Gutfrański

Aleksandra Grzonkowska, Krzysztof Gutfrański, Ewa Mikina

Judson Hamilton

Ewa Mikina, Jacek Staniszewski, Monika Ujma

Tomasz Bersz, Marian Misiak (berszmisiak.com)

Zakład Poligraficzny Moś & Łuczak Sp.j.ul. Piwna 1, 61–065 Poznań, www.mos.pl

Work’s captions (unless otherwise noted)

Editor-in-chief

Editors

English version proofreading

Translations

Graphic design and dtp

Print

Page 82: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

Organizator

Honorowy patronat

Organiser

Honorary Patronage

Page 83: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

Partnerzy

Publikacja została sfinan-sowana przy wsparciu Komisji

Europejskiej. Wyraża ona opinie jedynie jej autorów, a Komisja nie

może być pociągnięta do odpo-wiedzialności w zakresie wyko-

rzystywania informacji w niej zawartych

Materiality is a two-year Eu-ropean project that is being de-

veloped in collaboration between Wyspa Institute of Art in Gdańsk, Vessel in Bari, Polytechnico in To-

mar and Kibla in Maribor.

.

Partners

This brochure has been funded with support from the European Commission. It reflects the views only of the author, and the Com-mission cannot be responsible for any use which may be made of the information contained the-rein.

Materialność to dwuletni pro-jekt europejski, realizowany we współpracy między Instytutem Sztuki Wyspa w Gdańsku, Vessel w Bari, Polytechnico w Tomarze i Kibla w Mariborze.

Page 84: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

Patroni medialni Media patrons

Page 85: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now

We współpracy z In cooperation with

Page 86: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now
Page 87: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now
Page 88: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now
Page 89: Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now