ALTERCATIO HADRIANI AUGUSTI ET EPICTETI PHILOSOPHILa Altercatio Hadriani et Epicteti es un dilogo de preguntas a cargo del emperador Adriano (Hadrianus) y respuestas por parte de Epicteto (Epictetus). Se dice que el emperador Adriano tuvo intereses filosficos que lo llevaron a entablar varios encuentros con filsofos destacados de la poca en los que l era el interlocutor. Este dilogo tuvo muchas versiones como la breve Disputatio Adriani Augusti et Epicteti Philosophi y posteriormente fueron extractados los nombres de los interlocutores en otros dilogos, como la Disputatio Pippini cum Albino. El dilogo fue famoso en la poca carolingia pues acostumbraban citarlo varios escolares incluyendo Alcuino. El texto probablemente data de la ltima mitad del siglo segundo d. C.

{H.} Quid est amicitia? {E.} Concordia. {H.} Quid est longissimum? {E.} Spes. {H.} Quid est spes? {E.} Vigilanti somnus, spectanti dubius eventus. {H.} Quid est quod homo videre non potest? {E.} Alterius animum. {H.} Qua re peccant homines? {E.} Cupiditate. {H.} Quid est libertas? {E.} Innocentia. {H.} Quid regi et misero commune est? {E.} Nasci et mori. {H.} Quid est optimum ac pessimum? {E.} Verbum.{H.} Quid est quod alii placet et alii displicet? {E.} Vita. {H.} Quid est optima vita? {E.} Brevissima. {H.} Quid est certissimum? {E.} Mors. {H.} Quid est mors? {E.} Perpetua securitas. {H.} Quid sunt dii? {E.} Oculorum signa, mentis numina; si metuis, timor est; si contines, religio est. {H.} Quid est sol? {E.} Splendor orbis; qui tollit et ponit diem; per quem scire nobis cursum horarum datur. {H.} Quid est luna? {E.} Dies adultor, noctis oculus, fax tenebrarum. {H.} Quid est caelum? {E.} Culmen immensum. {H.} Quid sunt stellae? {E.} Fata hominum. {H.} Quid est terra? {E.} Cellarium vitae. {H.} Quid est mare? {E.} Iter incertum. {H.} Quid est navis? {E.} Domus erratica. {H.} Quid est somnus? {E.} Mortis imago. {H.} Quid est nox? {E.} Laboranti requies, crassanti lucrum. {H.} Quid est amor? {E.} Otiosi pectoris molestia, in puero pudor, in virgine rubor, in femina furor, in iuvene ardor, in sene risus, in derisore delicti nequities est.{H.} Quid est deus? {E.} Qui omnia tenet. {H.} Quid est sacrificium? {E.} Delibatio. {H.} Quid est regnum? {E.} Pars deorum. {H.} Quid est Cesar? {E.} Publice lucis caput. {H.} Quid est senatus? {E.} Ornamentum splendor urbis civium. {H.} Quid est miles? {E.} Murus imperii, defensor patrie, gloriosa servitus, potestatis indicium. {H.} Quid est Roma? {E.} Fons imperii orbis terrarum, mater gentium, rei possessor, Romanorum contubernium, pacis eternae consecratio. {H.} Quid est victoria? {E.} Belli discordia, pacis amor. {H.} Quid est pax? {E.} Tranquilla liberalitas. {H.} Quid est forum? {E.} Templum libertatis, arena litigantium.