pag. 1

Allochtone leerlingenFons van de Vijver, Johnny Fontaine en

Mark Schittekatte

1. Het klassieke theoretische raamwerk: vertekening en equivalentie

2. Het belang van acculturatie voor diagnostiek bij allochtone kinderen

3. Implicaties voor diagnostiek4. Selectie van diagnostische middelen

pag. 2

Implicaties voor diagnostiek

Enkele algemene principes:‣Test enkel gebruiken als voldoet aan eisen kwantitatieve equivalentie(“bij-twijfel-niet-inhalen”)‣Geen zwakte te stellen dat het een testinterpretatie betreft met een beperkte validiteit‣Belangrijk: afhankelijk van het gebruik/doel van testscores (vb. WK)

•Onderzoek naar acculturatie bevestigt: ‣allochtonen niet als één groep te zien ‣belang onderzoek naar integratie van het kind

pag. 3

Selectie van diagnostische middelen (1)

•Meestal geen informatie over bruikbaarheid•Nederland:

‣Cotan -> geen criterium: ‧bruikbaarheid in multiculturele groepen/geschiktheid voor allochtonen

‣onderzoek bij LEM, SON-R ‧beperking invloed kennis taal en cultuur

‣onderzoek RAKIT, WISC-III ‧normering met allochtonen inclusief

‣Niet cognitief: ASEBA & SCHOBL-R (Schoolgedrag BeoordelingsLijst)

pag. 4

pag. 5

Selectie van diagnostische middelen (2)

•Instanties Vlaanderen: ‣Commissie Psychodiagnostiek BFP

‧Beoordelingen met EFPA-criteria

‣VFD‧mandatering door multidisciplinair karakter & aandacht opwekken overheid diagnostiek

‣VVSP

pag. 6

Selectie van diagnostische middelen (3)

• Pionierswerk Cré e.a. 1999, 2000,…; Magez & Stinissen 2003

‣o.a. over WPPSI-R‧bv. advies niet VIQ (en TIQ), minder gevoelige subtests

•Doel: bevorderen professionele hulpverlening aan kinderen uit lagere socio-economische milieus

maw. kansenbevordering (inclusief anderstalige nieuwkomers)

pag. 7

pag. 8

pag. 9

Nabije toekomst.. Woensdag 7 mei 2008 (Schaarbeek)

•Stappenplan Faire DiagnostiekProcedure bij de inschatting van de competenties van allochtone en kansarme leerlingen (20tal blz. voor practici)Werkgroep: Walter Magez (K.u.Leuven), Kris Olieslagers (VCLB De Wissel Antwerpen), Rita Van den Bosch (CLB GO Antwerpen), Lieve Willens & Jos Cré (VCLB Vormingscentrum/koepel)

pag. 10

Richtlijnen…

• diagnosticus moet zich bewust zijn van beperkte bruikbaarheid ->interpretatie en rapportering• minder talige tests• alternatieve instructies• bijkomende gegevens opzoeken• gevoeligheden van test kennen.. WISC-III

pag. 11

Autochtoon (N = 271)

Allochtoon (N = 273) Normscores

M Sd

M Sd Woordkennis 10,5 2,9 3.49 7,0 3,1

Begrijpen 11,3 3,3 2.82 8,5 3,6 Overeenkomsten 11,4 3,3 2.69 8,7 3,5

Informatie 11,3 2,8 2.59 8,7 3,1 Rekenen 11,1 3,0 2.16 8,9 2,9

Onvolledige tekeningen 11,1 3,0 1.86 9,2 3,2 Blokpatronen 9,6 2,8 1.78 7,8 2,8

Plaatjes ordenen 10,1 2,7 1.61 8,5 3,3 Doolhoven 10,1 3,1 1.50 8,6 3,3

Figuren leggen 10,7 2,9 1.38 9,4 3,2 Symbolen vergelijken 10,2 3,5 1.17 9,0 3,7

Cijferreeksen 11,0 3,2 0.53 10,4 3,3 Substitutie 10,5 3,2 0.31 10,2 3,3

pag. 12

Schaal AI 5%I VI Items Begrijpen 19 18 9 5 8 9 12 13 14 15 18 19Informatie 31 22 5 9 12 13 14 22Woordkennis 35 20 4 7 9 13 15Overeenkomsten 21 21 3 3 11 13Onvolledige tekeningen 30 22 3 16 23 25Rekenen 26 18 1 17Doolhoven 10 5 1 6Plaatjes ordenen 14 12 0Blokpatronen 12 9 0Figuur leggen 5 5 0Cijferreeksen 15 7 0Substitutie - - - -Symbolen vergelijken - - - -

pag. 13

Conclusie

Verantwoord testgebruik bij allochtonen

•Voldoende interesse en grote noodzaak •Echter veel te weinig passende instrumenten en onderzoek...•In onderzoek: belang acculturatie

pag. 14

Lopend onderzoek UGent..

• febr-april opnieuw 100den allochtone kinderen

• WPPSI-III hernormering, eind ‘08

• CELF-IV en Schlichtingtest vr. Taalproductie

• cross-culturele les uit TEA-Ch hernormering

pag. 15