alfabeto

16
Wieke Ramekers, Eva van Meerten & Peter van der Ploeg Minor Spaans 2007

Upload: ikbenpvdp

Post on 05-Jul-2015

81 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Alfabeto

Wieke Ramekers, Eva van Meerten & Peter van der Ploeg

Minor Spaans 2007

Page 2: Alfabeto

InhoudA IsaacManuelFranciscoAlbéniz

B DavidBisbal

C ElCamarón

D Dusminguet

E Eurovisiesongfestival

F Flamenco

G LaGuitarra

H HijodelaLuna

I JulioIglesias

J Juanes

K KepaJunkera

L PacodeLucia

LL LluisLlach

M ManuChao

Isaac Albéniz is een beroemdeSpaansecomponistenpianist.

Albéniz wordt geassocieerd metde schepping van een specifiek soort Spaanse idioom in deklassiekemuziek

Hij is geboren in Catalonië(Camprodón)enwerdalvroegalseenmuzikaalwonderkindgezien.Opzijn6dekreeghijalpianolesin Frankrijk. Op zijn zevendedeed hij auditie bij het ParijseConservatorium waar hij veel lofkreeg van professor Marmontel.Helaas hij was te jong om daarte komen studeren. In 1869werd hij wel toegelaten tot hetconservatoriuminMadrid.ToenhijtienwasvluchttehijthuiswegenginghijoptredeninverschillendeCastilliaanse steden. Later is hijgaantoerendoorZuidAmerikaendaarna via Argentinië, Uruguay,Brazilië, Cuba en Puerto Rico ishijnaarAmerikagegaan.

ToenhijterugkeerdenaarSpanjeishijnogaltijddoorheelEuropagaantoeren.

Rond1980werdParijsvoorhemhet centrum van zijn nomadenbestaanengafdaarookles.Zijnkennismaking met de Fransemuziek,inspireerdehemenorm.In 1883 verhuisde hij naarBarcelona. Hij besloot toenonderinvloedvandemusicoloogFelipePedrellvoortaan“Spaanse

muziek”teschrijven..

Veel van zijn werk kende ookbuiten Spanje succes. Eenbekend werk van Albéniz is de8-delige Suite española (1886).Hij toont hier een volkomenbegripvanderegionaleSpaanse

dansvormen die hij verheft totietsheelbijzonderoppianistischgebied.

Nog een heel bekend werk is:“Iberia” Dit zijn 12 pianostukken.

Met dit stuk schiep Albénizeen portret van Spanje, van demediterrane geest, broeierigesfeer en het leven in beroemdeplaatsenalsSevillaenMalagá.

IsaacManuelFranciscoAlbéniz

Meerinformatie

www.kunstbus.nlwww.wikipedia.orgwww.componisten.net

N Laniñadelospeines

Ñ Jazzpaña

O OjosdeBrujo

P AstorPiazzolla

Q ¿QuePasa?

R RubénGonzalez

S SolyLluvia

T Tango

V VitoriaGasteizJazzfestival

W WOMEXSevilla2007

X XDinero

Y YerbaBuena

Z Zampoña

DoorEvavanMeerten

DeCalledeIsaacAlbenizinPamplonaHetPalaudelaMusicaCatalanainBarcelona

Page 3: Alfabeto

David Bisbal Ferre, zoals zijnvolledige naam luidt, wordt op5 juni 1979 geboren in Almería,Andalucië,Spanje.In2000is‘realityshow’inSpanje(net als in de rest van Europa)erg populair. Programma’s alsBig Brother en Idols scorenhoge kijkcijfers. De Spaansezender TVE komt in 2001 meteen eigen show: OperaciónTriunfo (OT). Zestien kandidatenstrijdeneenhalfjaarlangomeenplatencontractendemogelijkheidomSpanjetevertegenwoordigenophetEurovisieSongfestival.Debelangstelling is overweldigend.Vanuit het hele land stromen deauditantentoe,enéénvanhen…isDavid.

De finale van het programma waar David in mee deed is 11februari 2002. Hij eindigde opde tweede plek. De eerste plekwas voor Roza Lopez. Ondanksdathij tweedewerd,verkochthijzoveel platen dat hij alle anderekandidatenverachterzichliet.Zijn stijl is energiekenvrolijk enBisbals liedjes tonen invloedenvan flamenco en Spaanse pop.

Zijn producer wordt KikeSantander. Hij neemt zijn eerstealbum op. Deze heet: orazónLatino.

Zijn eerste drie singles, AveMaría, Lloraré Las Penas enDígale, komen direct de top 40in en houden wekenlang hogeplekkenbezet.

InSpanjeheeftDavidBisbalzoveelsuccesdathetbijnaonmogelijkisdat het zich niet verder uitbreid.Platenmaatschappij UniversalbrengthetalbumuitinNoord-enZuid-Amerika, en ook daar slaathetaan.HetslaatzoaandatDavidin 2003 de Latin Grammy voorBesteNieuwkomerontvangt.

In de zomer van 2003 komt hijmet zijn tweede album Buleríaen drie jaar later met de derde,Premonición. Dit album haalt inminderdaneenweektijd,vijfkeerplatina(400.000).

Maardezekeerishetnietalleen

de latino-wereld die hem metbelangstelling volgt. Hij maakteenduetmetdeDuitsezangeresJoanna Zimmer. Hierdoor wordthij ook steeds bekender inEuropa.In2006kwamdehitAveMaríaopdehoogstepositieindeDuitse top 40. Na een tour doorLatijns-Amerika in de maandenmaart, april en mei van 2007,gaat David dan ook voor eenuitgebreide promotietour naaronzeoosterburen.

Ook in Nederland wordt DavidBisbal steeds populairder. Denummer 1 hit die tot een paarweken geleden in Nederland op

één stond, is een Nederlandsebewerking van het nummerSilencio van David Bisbal. Ditnummer (Je bent zo) is bewerktdoorJeroenvanderBoom.

Muzikaalgezienzijnhetorigineelen de cover identiek. Voor “Jijbentzo”isweleentotaalandereNederlandstalige tekst gemaakt.Silencio vertelt over de pijn vanDavidBisbalnadateen relatie isuitgegaan.JeroenvanderBoomzingtindeNederlandseversiedatzijnvriendinenhijergvanelkaarverschillen en het eigenlijk nooiteenszijn.

DavidBisbal

Buleria(2004) Todoporustedes(2005) DavidBisbal(2006) OyeelBoom(2007)

Meerinformatie

www.davidbisbal.comwww.wikipedia.org

CamaróndelaIslaiseenzangerdie flamenco (hier later meer over) heel erg populair heeftgemaakt en het naar een grootpubliek heeft gebracht. Hij wordtalseenvandegrootstezonietdegrootste flamencozanger van de 20eeeuwgezien.

Vanafde jarenzeventigheefthijveelplatenopgenomen.Veelvandezeplatenheefthijopgenomenmet de flamencogitarist Paco de Lucía.PacodeLuciaisnogsteedseenvandegrootstegitaristenvande laatstedecennia.Hijhadeengrote invloed op de ontwikkelingvan de hedendaagse flamenco en was een van de eerstendie ging experimenteren methet samenspelen met jazz- enrockmuzikanten.

Ook Camrón zelf heeftveel geëxperimenteerd.Flamencologen zijn nogal eensgeneigd om zijn oeuvre op tesplitsenintweehelften.Deplatendie hij tot 1978 maakte onderleiding vanAntonio Sánchez, devadervangitaristPacodeLucía,

zijn nog vrij traditioneel. Op deplaten die Camarón vanaf 1979maakte met producent RicardoPachón,storttehijzichvolopinhetexperimenteren van de flamenco nuevo, de nieuwe flamenco.

Ookheeftzijnmaniervanzingeneen groot stempel gedrukt opde moderne flamenco. Camarón zong zoals niemand voor hemdat had gedaan. Hij had veelkennis en een ongelooflijk gevoel voor ritme,metcharismaeneenstijl met een sterke Arabischeondertoon.

Helaas is el Camarón op jongeleeftijdoverleden.Op2 juli1992ishijoverledenaandegevolgenvan longkanker. Ondanks zijndood is hij is nog altijd de godvan de Spaanse gitano’s en deflamencoliefhebbers.

ElCamarón

Meerinformatie

http://www.xs4all.nl/~davidbos/flamenco/ps_b4.htmwww.concertzender.nl/dossier

DoorEvavanMeerten DoorEvavanMeerten

Page 4: Alfabeto

Dusminguet is een Spaans/Catalaanse band uit La garriga,opgerichtin1995.Hetvaltonderdecategoriemestizomuziek.(vanhet Latijnse woord mixtus:gemengd).Hetiseenmengelmoesvan Latin, Salsa, Reggae, Ska,Rock, Punk en Hip Hop. Ookzingen ze in verschillende talen.Dusminquet zingt bijvoorbeeld inhet Catalaans, Spaans, Engels,Frans, Portugees en Arabisch.Manu Chau is een bekendvoorbeeldvanmestizomuziek.

Dusminguet is het referentiepunt

voor de liefhebbers vanCatalaansemuziek.JoanGarriga(zang,accordeon),MartiViladebó(drums)enDaniPortabella(gitaar)willennietslieverdanmensenblijmaken,aanhetdansenbrengen.Ietswatzevrijgemakkelijkafgaat.(wat ik uit eigen ervaring hebmeegemaakt).Debandledenzijnmaatschappelijkberokkenendathoorjeveelindetekstenterug.

EenpaarjaarnaoprichtingisdebassistCarlosRiveltaoverleden.Hetistoenenigetijdstilgeweestrond de band. bassist Carlos

RiveltaEen nieuwe start is gemaaktmet het album ‘Go’ waaropC a t a l a a n s e m u z i e k ,zigeunermuziek, Patchanka,TexMex, Arabische muziek enrock’nrolltehorenis.

Naallerhandeproblemenbeslootde groep er in 2004 na zijn 3dealbum ‘Go’ een punt achter tezetten. Met La Troba Kung-FukomtfrontmanJoanGarrigaterug.Zijninspiratieeninvloedenblevenongewijzigd en dus bijzonderdivers.IndemuziekvanLaTroba

Kung-Fu klinkt zowel cumbia,Catalaanse rumba, Cubaanseson, vallenato, reggae, salsaenrai.

OokinNederlandwasDusminqueterg populair. Ze stondenregelmatig in vele concertzalenin Nederland en hebben op demeeste festivals gestaan die wehier hebben. En ook La trobaKung-Fu gaat op deze manierverder.

Dusminguet

Meerinformatie

www.3voor12.nlU-Bladoktober2003www.kindamuzik.nl Go!(2004)Vafalungo(1998) Postrof(2001)

Het Eurovisiesongfestival wordtsinds 24 mei 1956 uitgezondenoptelevisie

Spanjedoetsinds1961meeaanhetEurovisiesongfestival.

Je zult nu denken waaromschrijf ik een stukje over hetEurovisiesongfestival in Spanje.Dit omdat Spanje behoort tot1 van de grote 4. Spanje magautomatischelkjaarmeedoenenSpanjeissamenmetKroatiëhetenigelanddatsindszemeedoen

elk jaar heeft deelgenomen aanhetsongfestival.

De bekendste deelnemervan Spanje aan hetEurovisiesongfestival is JulioIglesias,éénvandeberoemdsteSpaanse zangers in degeschiedenis.

Hij zong bij hetEurovisiesongfestival van 1970het liedje “Gwendolyne” enbehaalde daarmee de vierdeplaatsvandetwaalfdeelnemers.

Spanje heeft tot nu toe tweekeer gewonnen. De eerste keerwas dit met “Massiel” bij hetEurovisiesongfestival van 1968met het liedje La, la, la….Hetjaar daarna werd het in Madridgehouden. Toen won,“Salomé”met het liedje “Vivo cantando”.Deze overwinning moest menoverigensdelenmetdrieanderelanden. Ook behaalde Spanjein1971,1973,1979en1995detweedeplaats.TotnutoeheeftSpanjeelkjaarnogmeegedaaninhetCastilliaans.

In1968wildeMassielhetnummerinhetCatalaanszingenmaardatmocht absoluut niet van Franco.DaaromishettochweervertaaldnaarhetCastilliaans.

De laatste jaren gaat het watminder goed met Spanje. Delaatste tijd hebben ze enkelnog stemmen van Portugal enAndorra. Spanje’s eigen 12puntendiezemoetenweggeven,gaanbijnaaltijdnaarRoemenië

Eurovisiesongfestival

Jaar Artiest Titel Finale

2007 D’Nash Iloveyou,myvida 20e2006 LasKetchup BloodyMary 21e2005 SondeSol Brujería 21e2004 Ramón Parallenarmedeti 10e2003 Beth Dime 8e2002 Rosa Europe’slivingacelebration 7e2001 DavidCivera Dilequelaquiero 6e2000 Serafin Zubiri Colgado de un sueño 18e1999 Lydia Noquieroescuchar 23e1998 MikelHerzog ¿Quévoyahacersinti? 16e1997 MarcosLlunas Sinrencor 6e1996 AntonioCarbonell ¡Ay,quédeseo! 20e1995 AnabelConde Vuelveconmigo 2e1994 AlejandroAbad Ellanoesella 18e1993 EvaSantamaria Hombres 11e1992 Serafin Todo esto es la música 14e1991 SergioDalma Bailarpegados 4e1990 Azúcar Moreno Bandido 5e1989 Nina Nacidaparaamar 6e1988 LaDécadaLachicaqueyoquiero(madeinSpain) 11e1987 PatriciaKraus Noestássolo 19e1986 Cadillac Valentino 10e1985 Paloma San Basilio La fiesta terminó 14e1984 Bravo Lady,lady 3e

Jaar Artiest Titel Finale

1983 RemediosAmaya ¿Quiénmanejamibarca? 20e1982 Lucia Él 10e1981 Bacchelli Y solo tú 14e1980 TrigoLimpio Quédateestanoche 12e1979 BettyMissiego Sucanción 2e1978 JoséVélez Bailemosunvals 9e1977 Micky Enseñameacantar 9e1976 Braulio Sobranlaspalabras 16e1975 Sergio y Estíbaliz Tú volverás 10e1974 Peret Cantaysefeliz 9e1973 Mocedades Eres tú 2e1972 JaimeMorey Amanece 10e1971 Karina Enunmundonuevo 2e1970 JulioIglesias Gwendolyne 4e1969 Salomé Vivocantando 1e1968 Massiel La,la,la... 1e1967 Raphael Hablemosdelamor 6e1966 Raphael Yosoyaquél 7e1965 ConchitaBautista Québueno,québueno 15e1964 Tim,Nelly&Tony Caracola 12e1963 JoséGuardiola Algoprodigioso 12e1962 VictorBalaguer Llámame 13e1961 ConchitaBautista EstandoContigo 9e

Meerinformatie

www.wikipedia.orgwww.eurosong.nl

D’Nash(2007) Massiel(1986)

DoorEvavanMeerten DoorEvavanMeerten

Page 5: Alfabeto

Ietswatveelmensenalwelweten,is dat flamenco iets typische Spaansis.

De muzikale basis voor wat nuflamenco is werd eigenlijk gelegd door zigeuners rond 1400 inAndalusië. Het is een vorm vandansenmuziek.Tegenheteindevan de achttiende eeuw en hetbegin van de negentiende eeuwhaddezigeunermuziekeeneigenvorm gekregen waarin al bijnaalle elementen te vinden zijnvan de huidige flamenco: rauwe zang, gitaarspel, handgeklapof castagnetten en veledansvormen.

Eenvandevormendieuitdietijdstamt, is de Fandango. Over deflamenco wordt vaak gezegd dat het temperamentvol, expressiefen krachtig is. Maar ook, zoalsbij veel Spaanse dansen enmuzieksoorten,dathetveelmeerisdaneenmuzikalestroming,endaaromeenlevensstijl.

FlamencoisdebluesvanSpanje.Hetgaatoverhetalgemeenover

simpele dagelijkse dingen zoalseenverlorenliefde,eenstad,etc.DeFlamencobiedtontspanning.

Het toverwoord van de flamenco is misschien wel het woordjeDuende. Je komt het veel tegenals je gaat zoeken naar wat ergeschreven is over flamenco (en datisheelveel).Duendelaatzichook niet makkelijk omschrijvenmaarheeftallestemakenmethet

moment waarop zanger, danserof gitarist zo volledig opgaat inde muziek dat er iets ontstaatdatmeerisdandemuziek,zangof dans op zichzelf, een soortmagisch moment waarop hetpubliekdeademinhoudtenalleszichconsenteertronddepersoondiedezeDuendebezit.

Flamencoheeftbovenalookallestemakenmethetuitdrukkenvaneen gevoel, wat kan variërenvan intense triestheid tot grotevreugde, afhankelijk van hetcompás (ritme) die gekozenwordt enhoeermeeomgegaanwordt. De flamencomuziek wordt verdeeld in drie categorieën:cante jondo of grande, canteintermedio, cante chico. Elk vande drie categorieën omvat weerverschillende vormen; elk meteeneigenkarakter.

Tijdens de Franco dictatuurwas flamenco minder populair geworden.Hetwasmeerietsvoortoeristen geworden. De “echte”flamenco was er niet. Maar na de doodvanFrancoishetweergaanbloeien, als nooit te voren. Enook buiten Spanje is het steedspopulairder geworden. Vooral inJapan is het een hele populaire

muziekstijlendans.

Erzijnverschillendetheoriënoverwaardenaamvandaankomt. Ikzalerhiereenaantal;noemen:Eenvandeverklaringenluidt,datdezebenaming is voortgekomenuit het Spaanse woord voorde flamingo-vogel: “flamenco”. Misschiendachtmenbijhetzienvandedansendekledingvandezigeunersaandezevogels.

Ook wordt er gezegd dat flamenco zijn naam te danken heeft aanVlaanderen.InhetSpaanswordtdeNederlandsetaaltotophedenomschreven als “Flamenco”(Vlaams). Flamenco zouvoortgekomen zijn uit groepenzigeuners,dievanuitVlaanderendedansmeenaarSpanjehebbengenomen.

Een derde verklaring luidt, dathet woord flamenco ontstaan is uit het samenvoegen van deArabische woorden fellah (of:felaq) en mengu, wat samenzoiets betekent als zwervendpersoonofgevluchteboer.

Waar de naam ook vandaankomt,hetisenblijfteenpopulairemuziekstijloverdehelewereld.

Flamenco

Meerinformatie:

Spanjeachterdeschermen,StevenAdolfwww.dancens.cawww.wikipedia.org

IndezeABCkanikookwatoverdegitaarschrijven.Ditomdatditmuziekinstrument oorspronkelijkuitSpanjekomt.

Er zijn héél veel verschillende

gitaren (uit Spanje, b.v.flamencogitaar, en uit andere landen) maar ik ga het hierhebben over de Spaanse gitaar,ofteweldeklassiekegitaar.

Deze gitaar is de gitaar die aande oorsprong stond van alleandere versies van de Spaansegitaar zoals de flamencogitaar, de

archtop gitaar en de steelstringgitaar.

Het instrument is waarschijnlijkdoor de Arabieren naar Spanjegebrachtenwastegenheteinde

van de 14e eeuw in geheelEuropaingevoerd.Dit instrumentwas een “viersnarige” gitaar. Deeerstegitarenwarenergkleinenbespannenmetvierpaardubbelesnaren.

Inde16deeeuwwerddegitaarniet als een serieus instrumentgezien. De gitaar was enkel

een volksinstrument er werdenandere instrumenten gespeeldvoorbelangrijkemensen.

Langzamerhandbegondegitaarsteedspopulairdertewordenals

een instrument dat gemakkelijkte bespelen was en daardoorwerderooksteedsmeermuziekvoorgeschreven.

In de 17de eeuw werd de 5de

snaaraandegitaar toegevoegd.Vanaf die tijd werd ze de“Spaanse gitaar” genoemd. DeSpaanse gitaar kreeg nog tweeveranderingen. De dubbelesnaren werden veranderd inenkele snaren en er kwam een6desnaarbij.

Tegen het einde van de 18deeeuw en het begin van de 19eeeuw was de Spaanse gitaareen totdegrotemodebehorendinstrumentgewordeninEuropaToch heeft de gitaar aan heteindvande19deeeuwnogeenveranderingondergaan.

Tot deze tijd was het instrumentvrij klein en smal. Antonio deTorres (1817-1892) heeft eennieuw ontwerp gemaakt voorde gitaar, de “Torres-gitaar”. Hijzorgdeervoordathet instrumentgroter werd en meer volumekreeg. Antonio de Torres wordtdaarom ook wel de “vader” vande moderne (klassieke) gitaargenoemd.Een belangrijke Spaanse gitaristis Andrés Segovia. (21 februari1893 - Madrid, 3 juni 1987) Hijwordtgezienalsdevadervandemodernegitaarbeweging.

LaGuitarra

Meerinformatie:

www.muziekindex.nlwww.digischool.nlDegitaar,RalphDenyer

DoorEvavanMeertenDoorEvavanMeerten

Page 6: Alfabeto

HijodelaLuna,debetekenishiervanis“dezoonvandemaan”.Dit is een zeer populair lied inSpanje. De tekst en melodie isgeschrevendorJoséMariaCanovan de groep Mecano. In 1990haalde ze met de nummer eenhoge notering in de top 40. Hetlied isontelbarekerengecoverd.Bijvoorbeeld door Loona (1999),SarahBrghtman (2000)enBellePerezin2003.Ditwashaareerstesingel in Nederland en hierdoorwerd zij vrijwel direct populair inNederland.Het nummer gaat over eenlegende dat gaat over eenzigeunervrouw die de maan

smeekte om een zigeunermante kunnen trouwen. De maanantwoordde, dat zij de man zoukrijgen, als haar eerstgeborenzoondemaanzoutoebehoren.De vrouw kreeg een albinokind, en de zigeunerman wildeniet geloven dat het zijn zoonkon zijn, want de huid was zoblank,zoandersalsdatvaneenzigeuner, endacht dat de vrouwhem bedrogen had. De manverwonddedevrouwdodelijk,enbracht het kind naar een plek indenatuurwaarhij hetachterliet.Vervolgens ontfermde de maanzichoverhaaralbinokind.

OmdatdezigeunerdachttezijnonteerdGingienaarzijnvrouw,mesinzijnhandVanwieisdatkind?JebentmeontrouwgeweestEnverwonddehaardodelijkEnvervolgensgingienaardebergMethetkindinzijnarmenEnliethemdaarachter

HijodelaLuna

Meerinformatie:

www.janvis.nl/artiest/325/belle_perez.htmlwww.lyricsdownload.com

Het is bijna onmogelijk om eenABC te schrijven zonder datJulioIglesiaserinvoorkomt.Hetis tenslotte de bestverkopendeSpaanse artiest, en een van deberoemdste Spaanse zangers indegeschiedenis.

Julio Iglesias is geboren op23 september 1943 in Madrid.Hij is de oudste zoon van Dr.Julio Iglesias Puga en Maria delRosario de la Cueva y Perignat.Hijgroeitopsamenmetzijn1jaarjongerebroerCarlos.

Julio Iglesias was een goedevoetballer bij Real Madrid en hijstudeerderechten.

Maar de dag voor zijn 20steverjaardag,kreeghijeenernstigauto ongeluk en raakte zijnonderlichaamzwaargewond.Devooruitzichten,dathijooitnogzoukunnenlopen,warenheelslecht.

Hijmoeststoppenmetvoetballen.Tijdens zijn revalidatie gaf deverpleger die hem verzorgde(Eladio Magdaleno) een gitaar.Julioluisterdeurennaarderadioenschreefgedichten.Hetwarentrieste en romantische tekstenwaarbijhijzichaltijdafvroegwatdemissievandemenswasinhetleven. Hij had nooit gedacht dathijooiteenartiestzouzijn.

Hij begon te zingen om degedachten van zijn verganedroom, om ooit professioneel te

kunnenvoetballen, teverdringennudathijzichnietkonbewegeneninbedlag.Hijleerdezelfgitaarte spelen, net genoeg om zijnteksten van muziek te kunnenvoorzien.

Na zijn revalidatie heeft hij zijnstudie rechtenafgeronden is hijEngels gaan leren in Londen.

In het weekend trad hij op zongnummers van bekende artiestenenbands.

Op een dag besluit hij naar eenplatenmaatschappij te gaanom één van zijn nummers aante bieden voor één van hunartiesten.Nadatdedirecteurvande maatschappij het nummergehoord had, gezongen doorJulio met behulp van zijn gitaar,hem vraagt waarom hij het nietzelf te zingen, antwoordde Julio:“Omdat ik geen zanger ben”.Uiteindelijk hebben ze hem overkunnen halen om mee te doenaan het bekende MuziekfestivalvanBenidorm.

Op17juli1968winthijditfestivalmet zijn beroemde nummer LavidasigueigualentekenthijeencontractmetColumbiaRecords.Vanafditmomentwordthijalleennogmaargroter. In1988winthijeen Grammy Award voor besteartiest. Hij was bijvoorbeeld ookde eerste buitenlandse artiest inChinadiedeprestigieuzeGolden

RecordAwardkreegin1995.Enin1997kreeghijvoorBesteLatijnseZangerdePremioMonacode laMusica.JulioIglesiasisdemeestpopulaire artiest ter wereld enheeftmeerdan250miljoenplatenverkochtenheeftmeerdan2600platinumengoudenplaten,cijfersdienooitdooreenanderezangerindegeschiedenisvandemuziekzijnbehaald.

Nog steeds maakt Julio muzieken is hij bezig met een wereldtournee en elke 30 secondenwordt er een nummer van Juliogespeeld op de radio, waar ookterwereld.

ZijnderdezoonEnriqueIglesiasisookeengrootartiestoverdehelewereld.

Er zijn pagina’s vol te schrijvenover deze zanger, maar ik denkdatiedereenzijnmuziekwelkent-enanderszijnonweerstaanbarelookswel..

JulioIglesias

Meerinformatie:

www.wikipedia.orgwww.julioiglesias.com

DoorEvavanMeertenDoorEvavanMeerten

Page 7: Alfabeto

Juan Esteban AristizábalVázquez (Medellín, 9 augustus1972), artiestennaam: Juanes(combinatievanJuanen‘Es’vanEsteban), is een Colombiaansesinger-songwriter.In Nederland en Vlaanderenwerd hij vooral bekend vanwegehet populaire zomerliedje ‘Lacamisa Negra’. Zijn album werdplatina in landen als Duitsland,Italie, Spanje, Zwitserland enOostenrijk. Nederland maakte in2003alkennismetJuanestoenADiosLePidoeenzomerhitwas.

Naast zijn muzikale carrière isJuanesookactiefinhetverbeterenvan de omstandigheden in zijngeboorteland.Zo sprak hij met het Europese

Parlement over het probleemrondom de mijnen in Colombia.Zijntekstenzijnpolitiekgetintenhij laatdanookgraaghorenhoehijoverbepaaldezakendenkt.Juanes is uitgegroeid tot eenpopulaire latin-muzikant enheeftal 12 grammy’s op zijn naamstaan.Zijn muziek is een mix vanColombiaanse folklore, Spaanseritmes en rock. Dit maakt zijnmuziek voor veel mensenaantrekkelijk.

Juanes

Meerinformatie:

www.juanes.netwww.wikipedia.orgwww.juanes.com

Songtekst ‘A Dios le Pido’, 1e hitsingle in Nederland:

Que mis ojos se despierten con la luz de tu mirada, yo a Dios le pido que mi madre no se muera y que mi padre merecuerde, a Dios le pido que te quedes a mi lado y que más nunca te mevayas mi vida, a Dios le pido que mi alma no descanse cuando de amarte se tratemi cielo a Dios le pido por los días que me quedan y las noches que aún nollegan yo a Dios le pido por los hijos de mis hijos y los hijos de tushijosa Dios le pido que mi pueblo no derrame tanta sangre y selevante mi gente a Dios le pido que mi alma no descanse cuando de amarte se tratemi cielo a Dios le pido un segundo más de vida para darte y a tu lado parasiempre yo quedarme Un segundo más de vida para darte y mi corazón enteroentregarteUn segundo más de vida yo a Dios le pido

KepaJunkeraisgeboreninBilbaoin 1965. Hij is een Baskischemuzikant en componist en zijnmuziekstijl is een mengelmoesvan allerlei andere stijlen, zoalsjazz,rockenfolklore.

Hij is de beroemdste Baskischeartiest die internationale

bekendheidgeniet.

Zijnlaatstealbumisgenomineerddoor‘WorldMusicChartsEurope’voorhetbestealbummetwereldmuziek. Zijn muziek wordtverkocht in bijna alle Europeselanden en zelfs regisseur PedroAlmodovar heeft Kepa Junkera

gevraagd muziek te maken voorzijn nieuwe film.

Detrikitixa,detypischBaskischeversie van de accordeon, is hethandelsmerk van Kepa Junkera.Zijn muzikale carrière wordtgekenmerktdooreenhele reeksCD’s waarmee hij de wereld liet

kennismaken met dit instrument.KepaJunkerawerktesamenmetverschillende grootheden uit deinternationale folkwereld zoalsTheChieftains,CarlosNuñezenDulcePontes.

De baskische gemeenschapis trots op ‘hun’ Kepa Junkera.Hij verschijnt op t.v. in allerleilanden over de wereld en krijgtverschillendeprijzeninzijnschootgeworpen.Kepa maakt graag gebruik vandeze gelegenheid en verteldiedereendiehetwilhorendathijeentrotseBaskis.

De muziek van Kepa Junkerawordt geprezen vanwege hetjuistegevoelvanbalans.Rustigezwijmelmomentengaangelijk opmet het opzwellende bombastvandebaskischeritmes.

Meerinformatie:

www.folkorum.comwww.rootsworld.comwww.kepajunkera.com

KepaJunkeraDoorWiekeRamekers DoorWiekeRamekers

Page 8: Alfabeto

Paco de Lucia is een alombekendeFlamencogitarist.Pacode Lucia, geboren als FranciscoSánchez Gómez (Cádiz, 21december 1947), begon al opjonge leeftijd met gitaar spelen.Zowel zijn vader als zijn tweebroers waren flamenco artiesten.

Toen hij 6, 7 jaar was ontdektehij dat de gitaar een goedmiddel was om even aan dewerkelijkheid teontsnappen.Hetleven in Andalusië was voor dejonge Paco de Lucia niet altijdeven rooskleurig. Voor hemwas gitaar spelen een vormvan communicatie waar geenwoorden voor nodig waren. Hijleerdealgauwzijnemotiesinhetbespelen van de gitaar te latenovervloeien.

In 1965 kwam zijn eerste albumuit “Dos guitarras flamencas”, waarmee zijn naamsbekendheidal meteen een feit werd. Op devolgendealbumsdieverschenenwerktePacodeLuciaveelsamenmet andere bekende SpaansegitaristenzoalsRicardoModregoenCamaróndelaIsla.

In1979vormdenPacodeLucía,JohnMcLaughlinenLarryCoryell“The Guitar Trio”. Dit bleek eensuccesvolle samenwerking. TheGuitar Trio genoot bekendheidover de hele wereld enwerden gevraagd voor allerleitelevisieoptredens.

PacodeLuciazorgdeervoordatde Flamenco muziek ook buitenSpanjepopulairwerd.Een groter en vooral ook eenmeerdiverspubliekopendezichvoordewarmeSpaanseklankenvanPacodeLucia.Nunogsteeds isPacodeLuciaeen geliefd artiest. Hij is nogaltijd fervent flamencogitarist en schrijft met dezelfde passienieuwenummers.Metoptredensin Amerika, Canada, Europa enAustraliëlaathijziendatFlamenconogaltijdevenbijzonderis.

Meerinformatie:

www.pacodelucia.orgwww.wikipedia.org/pacodeLucia

PacodeLuciaLluís Llach is een Catalaansecomponistentekstschrijver.GeboreninGironain1948,leefdeLluísineenonderdruktCataloniëtentijdevanFranco’sSpanje.

Lluis Llach werd een van debelangrijkste oprichters van eennieuwe stroming in de muziekdie door de aanwezigheid vanFranco’sonderdrukking totstandkwam.Dezenieuwestroming(ofbeweging)werdde“Novacançó”,ofwel“nieuwlied”genoemd.

Aanhangers van deze nieuwebeweging zongen politiekeliederen in het Catalaans. HetFrancoregimestondniet toedatdeburgerscommentaargavenopzijnbewindenookwildeditregimedat het Catalaans afgeschaftwerd waardoor de Catalanenonderdruktwerden.

Het bekendste lied van LluísLlach is “L’estaca”, waarin hijzingtovereenrottendetakdieophetpuntstaatomaftebreken.Ditis een duidelijk, niet-verhullendeufemismevoorhetdictatorschap

van Franco. Dit lied werd doorde jarenheenvakergebruiktalsloflied bij politieke conflicten.

DemuziekvanLluísLlachiserguiteenlopend. Het ene nummerkaneentraditioneelliefdesliedzijndatoverlooptvandezoetsappigemelodieën, terwijl het anderenummercomplexiteitvertoontende teksten filosofische kantjes hebben.Maarzijnnummershebbenbovendit alles een politiek en ironischgetintkarakter.Wanneer hij zelf de teksten nietschrijft, vraagt hij een bekendepoëet een tekst op zijn muziekvoortedragen.ZoalsbijvoorbeeldConstantine P. Cavafy, MàriusTorres, Josep Maria de Segarra,PereQuartenMiquelMartíiPol.

In Maart ’07 nam Lluís Llachafscheid van zijn carrière alscomponist en tekstschrijver. Ditdeed hij op zeer gepaste wijzemet een afscheidsconcert inVerges.

LluisLlach

Meerinformatie:

www.wikipedia.orgwww.LluisLlach.cat

DoorWiekeRamekers DoorWiekeRamekers

Page 9: Alfabeto

Jose-Manuel Thomas Arthur(Manu) Chao (Parijs, 21 juni1961) is een Franse folk-zangervan Spaanse origine. Hij zingtin het Frans, Spaans, Arabisch,Portugees,WolofenEngels.Chaomaaktmuziekineengenredateindjaren‘90,medeonderzijninvloed, ontstaan is: “Mestizo”.Zijn bekendste nummers zijnBongo Bong, Me gustas tú en Clandestino. Manu Chao is devoormalige frontman van deFransebandManoNegra.

In 2001 stond Manu Chao ophet Nederlandse popfestivalLowlands, wat een groot succeswas.In2001en2006stondhijopdemainstagevanRockWerchter.Mede dankzij Manu Chao kreegdeSpaanseFolkloreeennieuwedraai. Het werd ontzettendpopulair en het drong door inAlternatieve kringen. De tekstenvan Manu Chao kunnen danweliswaar eens onbestemd zijn,zewordenduidelijkgearticuleerd,wat de liedjes tot fijne mee-zingers

maakt.

Chao’s teksten hebben ookvaak een politieke, linkseinslag. Zo gebruikte hij tekstenvan zapatistawoordvoerderSubcomandanteMarcos.

(“Het Zapatistisch NationaalBevrijdingsleger is een deelsgewapende revolutionairebeweginggebaseerd inChiapas,een van de armste delen vanMexico. Het Bevrijdingsleger

kwam in 1994 in opstand tegende regering en heeft sindsdienhet gezag over een deel van deLacandonjungle.(….)AanhangersvanhetEZLNwordenzapatistengenoemd”. Bron: www.wikipedia.org).

De ouders van Manu ChaovluchttenweguitFranco’sSpanje,ominFrankrijktegaanwonen.Doordat Manu Chao in tweeverschillende culturen isopgegroeid en beide talenvloeiend spreekt is zijn muziekafwisselendintaaleninstijl.

Het gerucht gaat dat ManuChao een tijd onder bruggen inParijs heeft geleefd wegens eendrugsverslaving,endathijenkelevan zijn liedjes in die periodeheeft geschreven. Sommigenzeggen dat dat ook de reden isdatzijntekstensomseentikkeltjepsychedelischkunnenzijn.

ManuChao

Meerinformatie:

www.manuchao.netwww.wikipedia.orgwww.rockwerchter.be

La Niña de los Peines (echtenaam: Pastora Pavón Cruz) isgeboreninSevillain1980.Deze vrouw is de belangrijksteFlamencozangeresvande20steeeuw.Ze zette de toon voor alleflamenco zangeressen van de volgende generaties. Ze liet deFlamencoweerhelemaaloplevendoor er een net ietwat andere,eigendraaiaantegeven.Pastora creëerde een nieuwestijl, deze werd de ‘Bambera’genoemd.DezeontstonddoordetraditioneleFlamencote ‘kruisen’metdeAndalusischefolklore.Sindsdien namen anderemuzikanten deze stijl ook op inhunrepertoire.

La Niña de los Peines isoorspronkelijk haar bijnaamvanwegeditstukjesongtekst:

Peinate tú con mis peinesMispeinessondecanela HoewelPastoranietblijwasmethaarbijnaamwashetweldenaamwaarmee ze naamsbekendheidvergaarde en liet het zodoendeonveranderd.

Tussen 1910 en 1950 schreefPastora258liedjesenbrachtzo’n7albumsuit.

Over Pastora Pavón Cruz isnog steeds veel te vinden in dewinkelsenopinternet.Niet alleen haar muziek maarook haar leven is een bron voorschrijversenverzamelaars.In1996werddestemvanPastoraverklaard tot cultureel erfgoedvanAndalusië door de regionaleregeringvanAndalusië.

LaNiñadelosPeines

Meerinformatie:

www.esflamenco.comwww.wikipedia.orgwww.flamenco-world.com

DoorWiekeRamekers DoorWiekeRamekers

Page 10: Alfabeto

Jazzpaña is een band-project dat voornamelijk tweemuziekstijlen door elkaar mixt.Namelijk Amerikaanse Jazz enAndalusischeFlamenco.

Het project heeft twee cd’suitgebracht, in verschillendesamenstellingen. Bekendeartiestendiehebbenmeegewerktaan het project zijn: flamenco-gitarist Gerardo Nuñez, flamenco-pianist Chano Dominguez,componist en Metropole Orkestdirigent Vince Mendoza - devoorman van de band, de

Turkse producer Arif Mardin, dewereldberoemde en onlangsoverleden saxofonist MichaelBrecker, gitarist Al Di Meola,gitarist Steve Khan, drummerPeter Erskine en de WDR BigBand.

In1992werdMendozagevraagddoor de WDR Big Band om methen mee te spelen. Uiteindelijkwerd dit een vruchtbaresamenwerkingenwerdJazzpañagevormd.

Mendoza is een groot artiest

en in de Jazzwereld is hijtegenwoordig een van de meestgeliefdeartiestenommeesamente werken. Mendoza werktesamen met artiesten als JoeZawinul, Joni Mitchell en Björk,en sinds 2005 dirigent van hetNederlandse, maar mondiaalgehuldigdeMetropoleOrkest.

Over Jazzpaña is maar weiniginformatie te vinden. Het is eensuccesvol project geworden enze hebben al een groot aantalalbumsverkocht.Maardemeestebekendheidblijftbeperkttot‘Vince

MendozavanJazzpaña’.

Ondanks de grote schareAmerikaanse jazzartiesten inhet project moet toegeven datde muziek duidelijke traditioneelAndalusische invloeden laathoren.

Mendoza, de WDR Big Banden uiteraard de SpanjaardenNuñez en Dominguez bewijzendat Flamenco muziek eenkwestie is van het juiste gevoelteweegbrengen.

Jazzpaña

Vanlinksnaarrechts:PericoSambeat,MichaelBrecker,JorgePardo

Meerinformatie:

www.worldmusiccentral.orgwww.worldrecords.comwww.wikipedia.org

Ojos de Brujo is een rumba/flamenco band uit Barcelona. Deze 9 koppige formatie heefteen stevige Spaanse ondertoonin al de nummers, maarexperimenteertgretigmetallerleiandere stijlen, zoals Electro enRock.

Ojos de Brujo heeft reeds vieralbums uitgebracht en verkopenbij elk album steeds meerexemplaren.

Hun toenemende populariteit istedankenaanhunoptredensopverschillendefestivalsinEuropa.

In Nederland hebben ze opfestivals als Pinkpop, LowlandsenFestivalMundialgestaan.Met de opzwepende ritmes, dewarme Spaanse klanken en de

Flamencodanseresophetpodiumwetenzeelketentofzaalaanhetdansentekrijgen.

DetekstenvanOjosdeBrujozijninhetCaló,eenzigeunertaal.OjosdeBrujobetekend‘Heksenoog’.

Debandwerktsamenmetallerleiandersartiesten.Zewillenvanelkoptreden of elke samenwerkingiets speciaals maken en werkendaarom veel samen metgraffitiartiesten, (multimedia)-ontwerpers en filmers

In 2004 won Ojos de Brujo deWorldMusicAward.NetalsManuChaoheftookOjosdeBrujodeSpaanseFolkloreeennieuwe draai weten te geven enzoeenbrederpubliekwetenaantespreken.

Vengue(1999)

Barí(2002)

Techari(2006)

Meerinformatie:

www.lowlands.nlwww.wikipedia.nlwww.ojosdebrujo.comJazzpaña1(1992) Jazzpaña2(2000)

OjosdeBrujoDoorWiekeRamekers DoorWiekeRamekers

Page 11: Alfabeto

ÁstorPiazzollaiseenArgentijnseTangocomponist.Hijisgeborenin1921inMardelPlata,Argentinië.

Zijn oeuvre gaf de traditioneletangoeennieuwestijl, genaamdde nuevo tango. Deze nieuwestijl had elementen van Jazz enKlassieke muziek in de tangoverweven. Mede hierom wordtÁstor Piazzolla de belangrijkstetango componist van detweede helft van de 20ste eeuwgenoemd.

ÁstorPiazzollastaatinArgentiniëook wel bekend als “El GranÁstor”,ofteweldegroteAstor. Hij speelde samen met talrijkeverschillende ensembles en wist

op elk album zijn eigen uniekestijl te laten doordringen. ErwordtgezegddatÁstorPiazzollaongeveer 3000 muziekstukkenheeftgeschrevenenerzo’n500heeftopgenomen.

Vanwegezijninteressanteoeuvreen zijn belangrijke muzikale rol,zijnerzo’n6boekenoverÁstor Piazzolla geschreven. Elkboekgeeftweereenanderbeeldvan“ElgranAstor”.De schrijver Oscar Lopez Ruiz,gafzijnversieoverhetlevenvanÁstorPiazzolladenaam;“Piazzolla, loco, loco, loco”.Oscar Lopez Ruiz heft jarenlangsamengewerkt met Astor enbeschreef zijn bevindingen over

de man en de gebeurtenissenonverhuldopinzijnboek.

In1990kreegÁstorPiazzollaeenherseninfarct, waaraan hij tweejaar later in Buenos Aires zoubezwijken.Ástor Piazzolla blijft voor veleneen groot voorbeeld. Zijn eigenideeoverdeTangostuurtnunogsteedsdejongetango-muzikantendekantvandeJazzenklassiekemuziekop.

AstorPiazzolla

Meerinformatie:

www.wikipedia.orgwww.piazzolla.org

¿Que pasa? is samen met Olé!een van de bekendste Spaanseuitdrukkingen.Dit blijkt alleen al uit de velecafeetjesenrestaurantsdoorheelNederlandmetopdevoorgevelingrote uitnodigende letters ¿Quepasa?

In de melkweg in Amsterdamis er elke donderdagavondeen dansavond met uitsluitendSpaanseenLatijns-Amerikaansemuziek,onderdenaam, jeraadthetnooit:¿Quepasa?

Een grote variëteit aanmuziekstijlen komt voorbij, zoalsdance, rock, hiphop, dancehall,drum’n’bass en salsa; alles meteen Spaans/Latijns-Amerikaankarakter.

Deze avond wordt verzorgddoortweeDj’sdieechtekennerszijn op dit gebied: Rodrigo enAndrés. Hoewel het natuurlijkvoornamelijk gaat om pleziermakenenhelemaalopgaanindemuziek heeft de avond ook eenpolitiektintje.

RodrigoenAndrésstaanbekendomhunprovocerendet-shirtsmeteen anarchistische ondertoonterwijl op het podium de heilige

maagd Maria op het dansendepubliekneerkijkt.

In het café bij de zaal hangengeregeldpostersmetalsdoeleendiscussiepuntteweegtebrengenen de bezoekers dieper te latennadenken. Dit idee is afkomstiguiteengesprekdatdetweeDJ’s

haddenmetManuChao.

Het publiek wordt steeds groterendiverser.Het teamvan¿Quepasa? zegt dat de Spaanse enLatijns-Amerikaanse muzieksteeds populairder wordt inNederland. Wat ze nog steedsverwonderd is dat, hoewel niet

alle Nederlanders goed kunnendansen, iedereen enthousiastmeedoet op de dansvloer enhet helemaal niet gaat om het(goed kunnen) dansen, maarom de goede sfeer en desaamhorigheid.

¿Quepasa?

Meerinformatie:

www.noticias.nlwww.melkweg.nl

DoorWiekeRamekersDoorWiekeRamekers

Page 12: Alfabeto

Inde jaren ’80 leekheteropdatRubén González met pensioenging, maar in 1996 kwam hijterug met een solo-album,‘Introducing… Rubén González’.Nog geen jaar later was hij tehoren in Ry Cooder’s all-starteam Buena Vista Social Clubopdegelijknamigecd.Gonzálezstierf in2003op84-jarigeleeftijdinzijnwoonplaatsHavana.

In de jaren veertig stondGonzálezalhoogaangeschrevenin Cuba en Latijns-Amerikavoor zijn mix van jazz, latin enonvervalste Cubaanse ritme. Denavolgende decennia brachtenhem naar Panama, ArgentiniëenVenezuela.Indatlaatstelandbleefhijvierjaarwonenenwerken.Bij zijn terugkomst op Cuba in1961 kwam hij in aanraking metEnriqueJorrin,metwiehij inzijnensemble speelde tot Jorrin 25jaar(in1987)lateroverleed.

Met Buena Vista Social Club(BVSC),inCubadesuper-abuelos(super-grootvaders) won hij eenGrammy. Het is een monumentvoorCubaansemuziek,datoverdehelewereldgretigaftrekvond,en nog altijd goed verkoopt. Hijtoerde er in de herfst van zijnleven de hele wereld mee overmetzijnbejaardevrienden.

Het verhaal gaat dat Gonzáleztijdens de opnamen van BVSCveel last had van artritis, en

bovendien geen eigen pianobezat. Toch zeggen mensen diehet kunnen weten dat hij elkemorgen voor de studio stondte wachten tot hij weer mochtspelen.

Het laatste album van Gonzálezwas Canchullo. Dat kwam uitin 2002. In datzelfde jaar gaf hijzijn laatstepubliekeoptredensinMexicoenCuba.

RubénGonzález

Meerinformatie:

http://en.wikipedia.org/wiki/Ruben_Gonzalezhttp://www.folkforum.nl/content/view/2257/159/http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/3302471.stm

In1990gafSolyLluvia (zonenregen)hetgrootsteoptredendatooitwasgegeveninChili.30.000mensenkwamenopeenvandepopulairste groepen in Chili af.Het optreden was een enormfeest, en niet zonder reden. Indat jaarkwameeneindeaandedictatuur van generaal Pinochet(in Chili ook wel ‘Perrochet’) enzijn praktijken van martelen enmoord.SolyLluviableeknaaldie

duistere jaren de blijdschap vanhet volk te kunnen verwoordenenmethetmotto‘AdiosGeneral,Adios Carnaval’ zongen ze Chilieennieuw,democratisch tijdperkin.

In1976richttendebroersLabra,(Amaro, Jonny en Charles) mettweevriendenSolyLluviaop.Hunmuziekwordtgezienalsdeeerstemestizo-muziek, waar bands

als Manu Chao, Dusmingueten Macaco tegenwoordig nogfurore mee maken (zie ook‘Dusminguet’). De mix vanreggae,punk,rockentraditionelelatinwerktezogoed,datdebanduitgroeidetoteenvandegrootstevan Chili. Maar niet alleen demuziek is wat de Chilenen zoaantrok; ook de teksten van degroep – veel aanklachten tegenhetregimevanPinochet–raakten

dejuistesnaarinChili.

Een van de grote hits van Sol yLluvia(ikzagdekleineChileensegemeenschap in Nederlandhelemaal gek worden enkelemaandengeledeninTilburg,toende groep het nummer inzette) is‘ParaquenuncamásenChile’.

SolyLluvia

Alcontemplartumiradatantristevuelvoapensarenayer,quecaminabasinmiedoatuladosinpreguntarelporque.Dondeseoiantodaslasvocesyelcantodetodossehaciaescuchar?

Hayqueapretarelpresenteconbrazosyvocesquepuedancantar

paraquenuncamasenChile,paraquenuncamas.

Bijhetzienvanjetriesteblik,denkikterugaangisteren,toenhetaanjouwkantliepzonderangstzondertevragenwaarom.Waarzijnallestemmenenhetlieddatiedereenwilhoren?

Wemoetenhethedenvasthoudenmetwa-pensenstemmendiedankunnenzingen

ZodathetnooitmeergebeurtinChili,Zodathetnooitmeergebeurd.

Eenstukjetekstvan‘ParaquenuncamásenChile’:

Meerinformatie:

http://members.tripod.com/~mgiuras/interprete/sylluvia.htmlhttp://es.wikipedia.org/wiki/Sol_y_Lluviahttp://latin.blog.nl/

DoorPetervanderPloeg DoorPetervanderPloeg

Page 13: Alfabeto

WieArgentiniëzegt,zegttango–enandersom.Depoëzie,muzieken vooral dansdiebekendstaatom het hoge gehalte erotiek entegelijkertijd melancholie. Nietalleen inArgentinië, Uruguay enderestvanLatijnsAmerikaheeftdetangovanafeindnegentiendeeeuwdehartenveroverd,ook inEuropa kun je in elke stad naareen tangodansschool of ergenseenorkestjeaanhetwerkzien.

TochduurdehetwelevenvoordatEuropaklaarwasvoorde‘vulgaire’en‘ordinaire’bewegingenvandedansers en danseressen van deoevers van de Rio de la Plata.Vooral de Franse bisschoppenhadden een broertje dood aandeze volksverlakkerij. Tochraakten de heupen losser enwerddetangosnelinheelEuroparazend populair. Zo schijnt detango bijvoorbeeld in Finlandrazendpopulairtezijn,enzeggendeFinnengekscherenddattangoeigenlijkdaarontstaanis,endatdeArgentijnen en Uruguayanen het

vanhenhebbenovergenomen.

Dans

Detangokenttweevarianten.DeballroomtangoendeArgentijnsetango. Het grootste verschiltussen deze twee is dat deballroom tango minder sensueelis dan deArgentijnse tango. Delaatste is minder netjes doordater geen strikte eisen zijn aanhet tempo, 30matenperminuutbij ballroom tango. Daarentegenis de ballroom tango wel heelherkenbaar, met de strakkestaccato bewegingen van dedanseressen.Tochisdeballroomtango tegenwoordig meer ietsvoorwedstrijdenenwordterindedansscholenensalonsinEuropadeArgentijnsetangogedanst.

Muziek

De muziek van de tango isnauw verbonden met de dans.Instrumentale,twee-ofvierkwartsmuziek met een gangetje van

ongeveer 120 tot 130 tellen perminuut.Voordegeïnteresseerden:de toon is normaal gesprokeninmineur (wat hetwat zwaarderdoetoverkomen)endecadenzen(toonvallen) zijn harmonisch.Bekende tangomuzikantenzijn Astor Piazzolla (met zijnvernieuwende ‘tango nuevo’,waarvoor veel traditioneleArgentijnen hem hebbenverafschuwd), JuliodeCaro,enOsvaldePugliese.InNederlandisCarelKraayenhofmetzijnopdetango nuevo vanAstor Piazzollageschoeide bandoneonmuziekheel populair, sinds hij op hethuwelijk van Máxima en Willem-Alexander wat tranen kon doenverschijnen bij de Argentijnseprinses.

Tango

Meerinformatie:

http://es.wikipedia.org/wiki/Tangohttp://nl.wikipedia.org/wiki/Tango_muziekhttp://mediatheek.thinkquest.nl/~lla251/dans_spe/tango.htmhttp://www.lacadena.nl/

Afgelopen zomer was de 31eeditie van het jazzfestival inVitoria-Gasteiz. Een festival metjazz en aanverwante muziek uitalle windstreken. Het BaskischeVitoria is zoal jareneenvandegroterejazzfestivalsinSpanje.

De laatste editie was eenafwisselend festival met groteinternationale namen, noem eenMcCoy Tyner, Dave Holland enniet te vergeten Norah Jones,en werd de Spaanstalige wereldvertegenwoordigd door ondermeer Chano Dominguez enNiño Josele. Ook de Baskenwerden op hun wenken bediendmet het project Konexioa,waarin Baskische artiestensamenspeeldenmetAmerikaansejazzmuzikanten.

In de afgelopen dertig jaar zijnzo’n beetje alle grote namen aleens in Vitoria neergestreken.Het podium is onder meer (veelmeer)bevolktdoorgitaar-legendePaco de Lucia, de Braziliaansegeweldenaar Sergio Mendes,Brad Mehldau, Tania Maria, PatMetheny,TootsThielemans,Tuck& Patti, Chick Corea, GeorgeBenson, Jaco Pastorius, OscarPeterson, Micheal Brecker…moetikdoorgaan?

Vitoria heeft zo naast defestivalsvanGranada,MurciaennatuurlijkdatvanSanSebastian,Jazzaldia,eenprominenteplaatsweten te behouden, en zal datmet dergelijke line-ups zonderproblemenhouden.

Vitoria-GasteizJazzfestival

RichardBonainVitoria PacodeLuciainVitoriaMeerinformatie:

http://www.jazzvitoria.com/

DoorPetervanderPloeg DoorPetervanderPloeg

Page 14: Alfabeto

WOMEX(WOrldwideMusicEXpo)iseenrondtrekkendinternationaalwereldmuziekfestival-conferentie-beurs-showcase,datdit jaar(netalsvorigjaar)inoktoberinSevillawordtgehouden.

Dit jaar kunnen in het zonnigeAndalusië professionals uit dewereld van roots, ethnischemuziek, folk, traditional enalternativeelkaarhierontmoetenom de stand van zaken bij te

houden en te ontdekken wat ditjaarhipenhelemaaldebedoelingis.

Aankomende WOMEX is detwaalfdeeditie. In2001werdhetnog in het iets minder zonnigeRotterdamgeorganiseerd,waarbijzelfsdestaatssecretaris(destijdsRickvanderPloeg,geenfamilie)aanwezigwas.

Dit jaar zullen er verschillende

artiesten acte de presencegeven. Onder meer: AmanAman (Spanje), Caravan Palace(Frankrijk),BalkanBeatBox(VS),Gaiteiros de Lisboa (Portugal),Majorstuen (Noorwegen),Mayra Andrade (KaapverdischeEilanden), La Shica (Spanje) ennogveelenveelmeer.

Voordenodigenetwerkactiviteitenis er een blik bedrijvenopengetrokken waar je bang

van wordt. Enkele cijfers: UitAfrika komen er 340 bedrijven,uit Europa 5936, uit Azië 204,uit het Midden-Oosten 184, uitZuid-Amerika 342 en uit Noord-Amerika 904 bedrijven. Met diebedrijvenkomenmeerdan8000mensenmee.

Sevillakrijgthetdrukditjaar.

WOMEXSevilla2007

EentypischeWOMEX-standMeerinformatie:http://www.womex.com/http://www.estaciontierra.com/womex/http://www.minocw.nl/actueel/nieuws/462/WOMEX-2001.html

De Peruviaanse band X Dinerotimmertaleentijdjeaandeweg.Ze bestaan sinds midden jarennegentig.Hunskaenrockgeluidmet een soort ‘ver-popt’ geluidvan meer traditionele invloedenuitZuid-AmerikaenSpanjeslaataaninZuid-Amerika.

Nadat ze Peru veroverden (enookinLimagewaardeerdworden,terwijldiestadinPerubekendstaatals zeer moeilijk te overwinnenvanwegedeveleconcurrentieenverzadigdpubliek)wistenzevoetaandegrondtekrijgeninBolivia,waarnazelangzamerhandderestvanLatijns-Amerikaveroveren.

Het derde album is nog niet zolang uit. Het is hun derde cdin zes jaar. Hun debuut TristeRealidad werd opgevolgd doorPor las Huelvas, waarmee zeflink doorbraken, en nu dan Tocar FondoyBrillar.

De groep treedt graag op metveel kiss-achtige schmink, rare

XDinero

Meerinformatie:

http://rock-peru.blogspot.com/http://www.x-dinero.com/

DoorPetervanderPloeg DoorPetervanderPloeg

Page 15: Alfabeto

YerbaBuena,hetgoedekruid,iseenlatin-funkgroepuitNewYork.De groep staat bekend om hetmixenvanAfro-Cubaansemuziekmet reggae, reggaeton, cumbia,rumba, hip-hop, soul en hier endaarzelfswatzigeunergeluiden.Met succes, want in 2003 werdhundebuut,PresidentAlien,noggenomineerd voor een GrammyAward.

De groep is op initiatief van(oorspronkelijk) VenezolaanAndres Levin ontstaan. Levinis geen onbekende in demuziekwereld;hijisproducervanChaka Khan, Macy Gray, DavidByrneenTinaTurner.InzijnFunMachineStudioszijnManuChao,Caetano Veloso en CarlinhosBrownkindaanhuis.

Levin vindt dat de muziek vanzijn groep het geluid van destraten van New York moetweerspiegelen,eenstadmeteensteedsgroterwordendeSpaanseziel,volgensLevin.Daarkomtookhet ideevoordenieuwe,tweedecd, Island Life, vandaan. Eenlevenopeeneiland(Manhattan),met eilandmuziek: merengue,reggaeton of steeldrums – NewYork heeft het allemaal, net alsYerbaBuena.

YerbaBuena

Meerinformatie:

http://www.yerbabuenamusic.com/http://www.mtnl.nl/read/50101http://en.wikipedia.org/wiki/Yerba_Buena_(band)

Iedereen inAmsterdam kent ze:de Peruviaanse panfluitspelers. Trouwens, in vrijwel elke grotestad staan ze daar waar veeltoeristen komen. De panfluit, in het Spaans zampoña, is eentypisch instrument uit het Zuid-AmerikaanseAndesgebergte.DePeruvianen en Bolivianen staanerombekenddit instrumentnog

metveelenthousiasme,maarmetweinigvernieuwing,voortoeristenin Europese steden te bespelen– uiteraard getooid in typischeAndesklederdracht.

De panfluit (in het Aymara, een Andesvolk,‘siku’enindetaalvandeQuechua,ookeenAndesvolk,‘antara’) is al heel oud. In de

Andes wordt het instrument albespeeld zolang men zich kanherinneren.Indetwintigsteeeuwkwam er echter verandering inhet spel (geen woordspeling),door de vele nationalistischerevoluties in Zuid-Amerika. DeSpanjaardenhaddendeindianener lang onder de duim gehad,maarhalverwegede20steeeuw

begonnen de Zuid-Amerikanenzichmeervanzichtelatenhoren.In Bolivia werd bijvoorbeeld eenfolklore-departement opgezet,ter bevordering van de culturelewaarden – en muziek – van de‘natives’.

Er zijn verschillende soortenpanfluiten. Zo zijn er moderne panfluiten waar veel noten op gespeeld kunnen worden,die worden gebruikt als solo-instrument. Traditionele panfluiten werden (en worden) veelal inparen bespeeld, om elkaar aante vullen wat betreft het bereikvan de fluit. Meestal worden de fluiten gemaakt van bamboe, en soms van veren of botten vandecondor.Tegenwoordig zijndepijpenvaakvanpvc.

Bekende zampoñeros zijn LosJairas, uit Bolivia, die eind jaren’60voorheteersthettraditioneleAndesgeluid mixten met meermoderne invloeden, geschiktervoordeEuropesesteden.Anderebekende groepen zijn Illapu uitChilienLosIncasuitBolivia.

Zampoña

Meerinformatie:

http://es.wikipedia.org/wiki/Zampoñahttp://en.wikipedia.org/wiki/Siku_panpipe

DoorPetervanderPloeg DoorPetervanderPloeg

Page 16: Alfabeto