akut akcİĞ İ - atuder | acil tıp uzmanları...
TRANSCRIPT
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
AKUT AKCİĞER ÖDEMİ
Seda ÖzkanErciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi
Acil Tıp Anabilim Dalı, Kayseri
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer Ödemi
Akut Kalp Yetmezliği SendromuACC/AHA Kılavuzu
• Akut dekompanse kalp yetmezliği• Hipertansif akut kalp yetmezliği• Akciğer ödemi• Kardiyojenik şok• Yüksek debili akut kalp yetmezliği• Sağ kalp yetmezliği
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer Ödemi
Akut Kalp Yetmezliği Sendromu• Azalmış kardiyak output• Doku hipoperfüzyonu• Pulmoner Kapiller Wedge Basıncında
artma• Doku konjesyonu
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer Ödemi
• İnterstisyumda ve alveollerde sıvıbirikmesi
Sol ventrikül diyastol sonu basınç artışı
Sol atrium basınç artışı
Pulmoner venöz basınç artışı
Pulmoner kapiller basınç artışı
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer Ödemi
Pulmoner kapillerİnterstisyel alan
Alveol
Alveol
Bağ dokusu fibrilleriFibroblastlar, makrofajlar,lenf kanalları
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer Ödemi
Alveol
Alveol
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiEtyoloji
• Starling eşitliğinde bozulma• Alveolokapiller membran geçirgenliğinde
değişme• Lenfatik Yetmezlik• Mekanizması açıklanamayanlar
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiEtyoloji
Starling eşitliğinde bozulma• Pulmoner kapiller basınç artışı– Sol ventrikül yetmezliği–Mitral Darlığı– Aşırı volüm yükü
• Plazma onkotik basıncında azalma– Hipoalbuminemi
• İnterstisyel basıncın negatifleşmesi– Akut hava yolu tıkanıklığı (Astım bronşiale)
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiEtyoloji
• İnfeksiyonlar (Pnömoni)
• Zehirli gaz inhalasyonu(Ozon, fosgen gibi)
• Toksinler• Septik şok• Yanıklar• DIK• Üremi
• Radyasyon• Aspirasyon
(Mide içeriği,boğulma)• Akut hemorajik
pankreatit• İmmunolojik
(İlaçlar,lökoaglutinin vs)• Travma
(şok akciğeri,yağembolisi)
Alveolokapiller membran geçirgenliğinde değişme (ARDS)
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiEtyoloji
Lenfatik Yetmezlik
• Akciğer transplantasyonu sonrası• Lenfanjitis karsinomatozis
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiEtyoloji
Mekanizması Bilinmeyenler
• Yüksek irtifa akciğer ödemi• Narkotik aşırı alıma bağlı• Nörojenik (Kafa travması, SAK)• PTE• Eklampsi• Kardiyoversiyon sonrası• Anestezi sonrası• Torasentez (Kollabe akciğerin ani genişlemesi)• Kardiyopulmoner by-pass sonrası
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer Ödemi
KALBE BAĞLI AKCİĞER ÖDEMİ
KAPİLLER HİDROSTATİK BASINCIN
ARTIŞI İLE MEYDANA GELİR.
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer Ödemi
Kalp kaynaklı AAÖ’de presipitan faktörler• İskemi veya akut infarktüs• Aritmi• Tedavi ve diyete uyumsuzluk• Enfeksiyon, hipermetabolik durumlar, cerrahi,
gebelik• Uygun olmayan ilaç kullanımı(NSAİİ, Steroid,
alkol, Ca kanal blokeri)• Kontrolsüz hipertansiyon• Akut fiziksel ve emosyonel stres
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer Ödemi
Kalbe bağlı akciğer ödemi 3 safhada gelişir:
• I. Dönem (Konjesyon Dönemi)
• II. Dönem (İntertisyel ödem)
• III. Dönem (Alveoler ödem)
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiI. Dönem(Konjesyon Dönemi)
• Kapiller basınç artışı• Sıvı sızması başlar• Lenfatik drenajla kompanse edilir
• Taşipne• Efor dispnesi
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiII. Dönem(İnterstisyel Ödem)
• Kapiller basınç daha da artar• İnterstisyumda sıvı birikmeye başlar
Huzursuz, endişeli,soğuk terliHava açlığı başlarNefes darlığı, ortopne
S3orta-üst zonlara kadar ince raller
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiII. Dönem(İnterstisyel Ödem)
Pulmoner venler belirginleşir (hiler dolgunluk) Bazalde buzlu cam görünümü, Kerley B çizgileri
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiII. Dönem(İnterstisyel Ödem)
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiIII. Dönem(Alveolar Ödem)
• Alveollere sıvı sızmaya başlar• Ventilasyon bozulur, • PaO2 düşer, • PaCO2 artar
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiIII. Dönem(Alveolar Ödem)
Ağır klinik tabloAşırı panik-sıkıntılıHava açlığıBoğulma-ölüm korkusuOturur pozisyonda, solunum kaslarını kullanırAcil tedavi edilmezse hipoksi ve asidozdan solunum durur.
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiIII. Dönem(Alveolar Ödem)
• Kanlı pembe köpüklü balgam
• Nemli, terli• Deri soğuk-soluk ve
siyanoze• İnterkostal
supraklavikular çekilmeler
• Konfüzyon
• Taşipne• Taşikardi • Boyun VD• Akciğerlerin tümünde
raller• Bronkospazm eklenir
(Ronküsler,wheezing)• S3• Arteriyel O2 sat
<%90
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiIII. Dönem(Alveolar Ödem)
• Akciğer grafisinde kelebek şeklinde opasite
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer Ödemi
GÖĞÜS AĞRISI !!!
AMI??
AORT DİSEKSİYONU??
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiLaboratuar
• EKG• Akciğer grafisi• Biyokimya • EKO• Arteriyel Kan gazı
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiTanı
AC Grafisi Ödem bulguları, KardiyomegaliPlevral efüzyon
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiTanı
EKOVentrikül ve kapak fonksiyonlarıdeğerlendirilirBiyokimyaKardiyak markerler (Troponin, CKMB, BNP)Böbrek ve karaciğer fonksiyon testleriElektrolitlerHemogram Anemi, lökositoz
Arteriyel kan gazı Hipoksi, asidoz
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiKalp Kaynaklı Kalp kaynaklı olmayan
Öykü Kalp ilaçlarıAltta yatan kalp hastalığı
Akciğer hast ilaçlarıAltta yatan kalp hastalığı yok
Kalp debisi bulg Perifer soğuk Perifer sıcak, nabız dolgun
S 3/venöz dolg Var YokStaz Ral Var YokTerleme Aşırı HafifEKG İskemi,infarkt,aritmi Genelde normalAkc gr Kardiyomegali Kardiyomegali yok, ödem
periferik yerleşimliKalp enzimleri Yükselme olabilir Genellikle normalPAWP >18 mmHg <18 mmHgO2 sat <90 >90BNP >500 mg/dl <100 mg/dl
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiSistolik ? Diyastolik ?
EKO
<%40 EF
>%40 EF
Sistolik disfonksiyon
Geçici sistolik disfonk Diyastolik
disfonksiyon
Kalp dışınedenler
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiTedavi
Tedavide amaç:• Hipoksiyi azaltmak• Kalbe venöz dönüşü azaltmak• Kardiyovasküler fonksiyonları
iyileştirmek• Altta yatan nedeni tedavi etmek• Fizyolojik ve mental durumu iyileştirmek
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiTedavi
• Oksijenasyon– Saturasyonu artırır– Myokard oksijen sunumunu artırır
• Ön yük azaltılması– Venöz dönüşü azaltır– PKWP’nı azaltır
• Ard yük azaltılması– Sistemik direnci azaltır– O2 ihtiyacını azaltır– Debi ve renal akımı iyileştirir
• İnotropik Tedavi– Ventrikül kontraktilitesini artırır. – Debi, renal akım ve kan basıncını artırır.
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiTedavi
Standart Tedavi• Oksijen• Morfin Sülfat• Nitrat• Aspirin• Furosemid• ACE inh• Digoksin• Dopamin• Dobutamin• Flebotomi• Salbutamol
Yeni İlaçlar• Nesiritid (BNP)• Levosimendan• Fosfodiesteraz
İnh• Endotelin
Antagonistleri
Cerrahi ve Cerrahi DışıGirişimler
• İntraaortik balon pompası• Perkütan koroner
girişimler• Hemodiyaliz• Geçici veya kalıcı pil
takılması• Kalp transplantasyonu• Kapak cerrahisi• Miyokardiyal
rekonstrüksiyon
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiTedavi
ÖN YÜKNitratlarDiüretiklerMorfinNitroprussidNesiritid
ARD YÜKNitratlarNitroprussidMorfinNesiritid
İnotropik TedaviDobutaminDopaminLevosimendanFosfodiesteraz inh
OKSİJEN
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiTedavi
OKSİJEN• Uygun postür• Nazal-maske O2
• Non invaziv mekanik ventilasyon– Sınıf IIa– CPAP,BİBAP– Pulmoner kan akımını iyileştirir– İntratorasik basıncı artırır(ön yükü azaltır)
• Mekanik ventilasyon
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiTedavi
Morfin Sülfat• Anksiyolitik, sempatolitik• Ön yük ve ard yükü azaltır• 2-5 mg IV (15 dk sonra tekrarlanabilir)• Sınıf IIb
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiTedavi
Diüretikler-Furosemid(40-100 mg IV bolus5-40 mg/saat infüzyon)
• İlk dk da antihipertansif, 30 dk sonra diüretik
• Ciddi volüm yüklenmesi ve diüretik rezistansı olanlarda infüzyon
• Hipotansiyonda dikkat• Sınıf I
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiTedavi
Nitratlar(Gliserol trinitrat)• Arteriyel-venöz-
koroner vazodilatör• 10 mcg/dk IV
infüzyon şeklinde başlanır, doz artırılır
• Etkisi hızlı başlar• Sınıf I
Nitroprussid(0,03mcg/kg/dk inf)
• Güçlü arteriyel ve venöz vazodilatör
• Yakın KB takibi• Akut koroner
sendromda kullanılmaz
• Sınıf I
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiTedavi
Nesiritid (BNP)• Arteriyel-venöz-koroner vazodilatör• IV nitratlardan efektif olduğu yönünde
çalışmalar• Yan etkisi hipotansiyon
Endotelin Antagonistleri
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiTedavi
İnotropik Ajanlar• Diüretik ve vazodilatör ajanlara cevap
alınamadığı durumlar, periferik hipoperfüzyon varlığında
• Sınıf IIaDopamin
• 2-20 mcg/kg/dk infDobutamin
• 2.5 mcg/kg/dk inf
!!! Taşikardi,iskemi,nekroz,PAWP artışı
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiTedavi
Levosimendan(Simdax)(12-24 mcg/kg /10 dk bolus, 0.1mcg/kg/dk infüzyon)
• +inotrop, vazodilatör• Hipotansiyonda kullanılmaz• Sınıf IIa
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiTedavi
Fosfodiesteraz İnhibitörleri(Milrinon, Enoksimon)
• +inotrop, periferik arterlerde vazodilatör
• Dobutaminle fark yok, pahalı• Sınıf IIb• Β bloker kullananlarda ya da dobutamine
cevapsız olgularda sınıf IIa
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiTedavi
• Aspirin• Salbutamol• Flebotomi• ACE inh ilk stabilizasyonda yeri yok• Beta blk erken dönemde kullanılmaz• Ca kanal blk kontrendike
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp ADVI. Acil Tıp Kış Sempozyumu, Afyon
Akut Akciğer ÖdemiOksijen/CPAPMorfinFurosemid
SKB>100mmHg SKB 85-100mmHg SKB<85mmHg
Vazodilatör(NTG,nitroprussid,BNP)
Vazodilatör ve/veyainotrop (Dobutamin, FDEİ
veya Levosimendan)
İnotropDopamin ve /veya NE
Cevap yoksa inotropik ajan artır,Mekanik destek