Akciğer Transplantasyonu

Doç.Dr.Sina ErcanYeditepe ÜniversitesiGöğüs Cerrahisi ABD

• Organ transplantasyonu karaciğer, akciğer ve kalp yetmezliği gibi son dönem organ yetmezliğinin tek tedavisidir

• Transplant için organ alımı yaşamını yitirmiş kişilerin vücudundan organların alınmasını içerir

• Bu işlem sırasında ölümün doğrulanması ve onam alınması gibi kanuni bazı gerekliliklere uyulması gerekir

Organ Transplantasyonu

Organ Transplantasyonu• Bugüne kadar ABD’de organ Tx 350.000

hastanın hayatını kurtardı• Bugün ülke bazında 91.000 Tx bekleyen var• Hergün 18 hasta beklerken ölüyor• Organların bölünmesi (karaciğer lobları ya da çift

organlardan bir tanesi gibi) açığı yine de kapatmıyor

• Tek çare daha fazla donör

Kalbi Durmuş Kadavradan Organ Alınması

İnsanda İlk Akciğer TxJD Hardy et al. JAMA 1963;186:1065-74

J.D. HardyJackson, MS

İlk akciğer donörü kalp krizi sonrası kalbi durmuş bir kadavraydı!

Alıcı 18 gün yaşadı

• Takip eden 15 yılda dünyada 40 Tx bildirildi ve hiçbirisi yaşamadı

• Çoğunlukla ilk 2 hafta içinde primer graft yetmezliği, sepsis ya da rejeksiyondan kaybedildi

• Erken dönemde kullanılan yüksek doz steroidler bronş iyileşmesini engelledi ve ayrılmaya neden oldu

• Siklosporin’in bulunması immünosupresyonda bir dönüm noktası oldu ve erken dönem yüksek doz steroid kullanımını elimine etti

• Dikkatli bir hasta seçimiyle Toronto’dan Dr Cooper ve ekibi 1983’de 58 yaşında IPF’li bir erkek hastaya başarıyla tek akciğer naklettiler

• 1986’da da yayınladılar

Akciğer Tx Organizasyonları ve Kayıt Sistemleri

ISHLT• ISHLT 1981’de 15 kardiyolog ve kalp cerrahı kurdu• Bugün: 45 ülke ve 14 ayrı disiplinden 2500’den fazla üyesiyle son

dönem kalp ve akciğer yetmezliği hastalıklarının tedavisi ile ilgilenmekte

• Bu çokuluslu ve çokdisiplinli yapısı organizasyonun en önemli gücüdür. Bu yapı bilgi paylaşımı ve networking için eşsiz bir ortam oluşturur

Uzmanlık Alanları:

Anesteziyoloji Hemşirelik Health care managers Temel Bilimler Patoloji Transplant koordinatörüKardiyoloji Perfüzyonist İmmünolog Eczacılık Doku mühendisi Kalp damar cerrahisi Tıbbi etik Göğüs hastalıkları

Organ Değişimi Kuruluşları

• United Network for Organ Sharing (ABD) • Eurotransplant (Avusturya, Belçika, Almanya,

Lüksemburg, Hollanda, Slovenya, Hırvatistan) • UK Transplant (İngiltere, İrlanda) • Scandia Transplant (İsveç, Norveç, Danimarka,

Finlandiya) • Australia and New Zealand Cardiothoracic Organ Tra

nsplant Registry

EUROTRANSPLANT

• Eurotransplant bölgesi: Avusturya, Belçika, Almanya, Lüksemburg, Hollanda, Slovenya, Hırvatistan

• Eurotransplant misyonunu gerçekleştirmek için üç ana görevi görür:– Organ dağıtımı – Algoritma geliştirme, – Kayıt sistemi

EUROTRANSPLANT

• Hizmet verdiği nüfus 124.5 milyon• Bekleme listesindeki yeni hastalar: 9,300 • Nakledilen organ sayısı: 6,600 (böbrek,

karaciğer, pankreas, kalp, akciğer)• Sınır aşırı organ değişim oranı %20,

(Eurotransplant dışına %2)

ABD’de Akciğer Transplantasyonu• UNOS (United Network for Organ Sharing)

– 1977’de ilk kompüter bazlı organ eşleme sistemi

– 1984’te UNOS resmen kuruldu– 1984’de ayrıca National Organ Transplant Act

kabul edildi:• Organlar alınıp satılamaz• Ulusal Organ Procurement and Tx Network (OPTN)

kurulmalıdır– 1986’da UNOS ilk ve tek OPTN oldu.

UNOS• Kar amacı gütmeyen, bağış kabul eden,

federal kuruluş• Organ dağılımını ve transplantasyonun

kolaylaştırılmasını sağlar• Uygulamaya dönük gerekli kuralları belirler• Organ bağışını özendirir

ABD’de Akciğer Transplantasyonu

11 bölgede 66 merkezde akciğer Tx yapılıyor

Organ Eşleştirme Kriterleri– Tıbbi aciliyet– Doku tiplemesi– Kan grubu– Bekleme zamanı– Akciğerin boyutu– İmmünite durumu– Coğrafi uzaklık

Organ Yetersizliği• Multiorgan donörlerinin

ancak %15 - %25’inin akciğerleri transplanta uygundur

• Artan donör yaşı

• Artan bekleme süresi

• %10 - %30 bekleme listesinde ölüm oranı

ABD’de Akciğer Transplantasyonu

Akciğer Eşleştirme Kriterleri– 2004 OPTN / UNOS

• Akciğer paylaştırma kriterleri sistemi (Lung Allocation System)

– Basit bir bekleme listesi yerine, organ dağılımında a) Organı en çok ihtiyacı olana vermek b) transplantasyondan en çok kazancı sağlayacağa vermek üzere kurulmuş bir sistem

– >12 yaşındaki hastalar (<12 çocuklar öncelikli)– 0 – 100 lung allocation score

» Lab değerleri» Test sonuçları» Teşhis

• Kan grubu, ve merkeze uzaklık yanında bu skor organ dağılımında etkili oluyor

• Bekleme süresinin rolu çok sınırlı

ABD’de Akciğer Transplantasyonu

Pediatrik Akciğer Tx Adaylarında Durum

Yetişkin Akciğer Transplantasyonu Adaylarında

Durum

ABD’de Akciğer Transplantasyonu

ABD’de Akciğer Transplantasyonu

ABD’de Akciğer Transplantasyonu

PostTx Problemler• Fizyolojik takip

– Denervasyon – (bilateral Tx) anastomoz seviyesinden aşağıda enfeksiyon ya da sekresyon öksürüğü stimüle etmez

– Düzenli spirometre takibi– Düzenli öksürme

PostTx Problemler• Rejeksiyon

– Akut – ilk aylarda sık olur ve erken tanı sonrası pulse steroid ile reversible

– Kronik (Bronchiolitis Obliterans)• Tekrarlayan akut rejeksiyonlar, enfeksiyonlar

(özellikle CMV), diğer faktörler• Akciğer kapasitesinde ilerleyen ve tedaviye dirençli

azalma

PostTx Problemler• Transplant sonrası enfeksiyon

– Bakteriyel - Staph, Pseudomonas– Fungal - Candida, aspergillus– Viral - CMV

• Havayolu stenozu– Düşük kan basıncı, O2 seviyesi ve zayıf

dolaşım