akciğer radyolojisi (konvansiyonel)

Akciğer Radyolojisi

(Konvansiyonel)

Dr.Canan Akmanİ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

Radyoloji Anabilim Dalı

Göğüs radyografileri

• PA grafi• Lateral grafi• Lateral dekubitus grafisi• Apikolordotik grafi• Oblik grafiler

Konvansiyonel Röntgen

Analog görüntü

Dijital röntgenSayısal görüntüleme Dijital floroskopi Dijital radyografi DSA

Dijital Radyografi

Konvansiyonel Radyografi

Dijital Radyografi

• Dolaylı yoldan görüntülerin oluşturulduğu sistem (“computed radiography=CR)

• Doğrudan elde edilen dijital radyografi=DR

avantajlar

• Film tekrarı önlenir• Farklı algoritmalar için tek çekim yeterli• Doz azaltımı

Dijital radyolojide gelişmeler

• Dijital görüntüleme ve iletişim (DICOM)• Resim arşivleme ve iletişim sistemleri (PACS)• Teleradyoloji ve bilgisayar destekli tanı (CAD)

Dual Enerji Görüntüleme

Yüksek ve düşük kV’lu film

Dual enerji algoritması

Standart PA, kemik görüntüleme, yumuşak doku görüntülemesi

PA akciğer grafisi

• Filmlerde:% 41 belirgin hatalar% 56 ılımlı anlaşmazlık

Olguların % 78 yalancı negatif (lezyon varken görmeme)

% 22 yalancı pozitif (lezyon yokken lezyon tanımlama)

(100 PA akciğer grafisini 5 deneyimli radyolog Zengin patolojileri olan sonuçları bilinen grafileri ayrı ayrı değerlendirmiş)

Herman et al. Disagreements in Chest Roentgen Interpretation. Chest 1975;68:278-282

• Gözlemci subjektif görüntüler oluşturarak gerçek dansiteyi görmeyebilir.

YALANCI Akciğer nodülü Kavitasyon

Normali tanımaNormalin varyasyonlarını tanımaNormal olmayanı ayırtedebilme

Filmi Yorumlama

• Değerlendirme

SİSTEMATİK

ISRARLA SPESİFİK PATERN ARAMA

NORMAL OLANLARNEDİR?

Filmi Yorumlama

• Normal olanı bulursanız normal olmayan gözünüze takılır. Ama bu kolay değil DENEYİM GEREKTİRİYOR.

• Filmde küçük detaylar önemli• Açıklayamadığımız dansite değişiklikleri

araştırılmalı

Filmi Yorumlama

• Karanlık odada ve negatoskopta bakılmalıdır.

• Kullanılmayan negatoskop ışıkları kapatılır.• Rapor eden veya değerlendiren kişi filmin

tam karşısında olmalı ama sabit uzaklıktan bakma yerine bazen yaklaşıp bazen uzaklaşması gerekli.

• Yine değerlendiren kişinin o günkü psikolojisi de çok önemli!!!!!

AKCİĞERİN RADYOGRAFİK RENGİ

• Akciğerin bileşimi belirli bir DANSİTE oluşturuyor. Yani akciğerin RADYOGRAFİK RENGİ var

HAVA (% 92 oranında)DOKUKAN (% 8 oranında)

Bu üç oluşumun hacimsel oranı akciğerin rengini oluşturuyor.

AKCİĞER DANSİTESİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLER

1. Fizyolojik mekanizmalar-İnspiryum ve ekspiryumda-Dependan ve nondependan bölgelerde

2. Teknik (fiziksel) mekanizmalar:-RotasyonFİLME YAKIN OLAN HEMİTORAKS KARŞI TARAFA GÖRE DAHA OPAK GöRüLüR.

3. Patolojik mekanizmalarHAVAKANDOKU

bunların artışı ve azalışı ile akciğerin rengi değişir.

Tüberküloz

Erişkinin sıkıntılı solunum sendromu

Yerleşim

HİLUSLAR

Hiluslar

Hiluslar

Pulmoner arterler

Süperior pulmoner venler

+

Tüberküloz lenfadenit

ARTMIŞ AKIM PULMONER HT HİLER LAPNORMALNORMAL

Takayasu arteriti

MEDİASTEN

İnvaziv timoma

PLEVRA

Mezotelyoma

GÖĞÜS DUVARI

• Kemik ve yumuşak dokular

Sağ apikal kitle ve diyafram paralizisi

Morgagni Fıtığı

SAKLI ALANLAR (Kör noktalar)

1997

2001

5 ay sonra

Yan grafi kalite ölçütleriYan grafi kalite ölçütleri

Trakea ve üç aydınlık bölge Trakea ve üç aydınlık bölge (trakea önü, trakea arkası ve (trakea önü, trakea arkası ve kalp arkası) net görülebilmelikalp arkası) net görülebilmeli

Apeksler net olarak Apeksler net olarak görülebilmeligörülebilmeli

Sternum ayrıntıları Sternum ayrıntıları tanımlanabilmelitanımlanabilmeli

Arka trakeal çizgi Arka trakeal çizgi << 5.5 mm 5.5 mm

Dr.Y.Berkmen

Sol üst lob B+

Sağ interm. kök

Sağ üst lob B

Sol retrob çizgi

Sağ alt lob B

Sol alt lob B

İntermediet Aİntermediet A

Alt Lob AAlt Lob A

Üst Lob AÜst Lob AÜst Pulmoner Üst Pulmoner VV

Sol BS ven

Sağ BS ven + VKS

Sağ innominat + subklavian A

2002 2002

2004 2004

Dr.Y.Berkmen

Nüks Akciğer Kanseri

Dr.Y.Berkmen

Fissürlerde Sıvı

Santral kitle + Kistik bronşiektazi

Dr.Y.Berkmen

Dr.Y.Berkmen

Spondilit + Epidural Abse

27 Eylül 2000 27 Eylül 2000

8 Şubat 20018 Şubat 2001

Dr.Y.Berkmen

Opere Meme Kanseri + Kemik Metastazı

Opere Meme Kanseri + Kemik Metastazı

AKCİĞER GRAFİSİNİ DEĞERLENDİRİRKEN

• Grafiler kalite açısından yeterli olmalı• Normal anatomiyi iyi bilinmeli• Bir patolojik bulgu görünce başka patolojik bulgular

olabileceğini unutmamak gerek • Kör noktalara dikkat• Mümkün olduğunca hasta hakkında daha fazla bilgi • Eski filmler varsa karşılaştırılmalı

6 yaşında çocukTrafik kazası (traktör çocuğun üzerinden

geçiyor)

OLGU

Patolojik bulgu nerede?

A) Sol akciğerB) Sağ akciğerC) Her iki akciğerD) MediastenE) Akciğer grafisi

normal

Patolojik bulgu nerede?

A) Sol akciğerB) Sağ akciğerC) Her iki akciğerD) MediastenE) Akciğer grafisi normal

1 saat sonra alınan grafi

Radyolojik bulgular nelerdir?

A) Sağda pnömotoraks, solda laserasyon

B) İki taraflı pnömotoraks

C) Her iki akciğerde kontüzyon

D) Sağda pnömotoraks, solda kontüzyon

E) Her iki akciğerde laserasyon

Radyolojik bulgular nelerdir?

A) Sağda pnömotoraks, solda laserasyonB) İki taraflı pnömotoraksC) Her iki akciğerde kontüzyonD) Sağda pnömotoraks, solda kontüzyonE) Her iki akciğerde laserasyon

1 saat sonra alınan grafi

Sağ akciğerde tanısal radyolojik bulgu nedir?

A) Macklin etkisi (interstisyel amfizem)

B) Derin sulkus işaretiC) Diyafram devamlılığı

işaretiD) Çift diyafram belirtisiE) Yaka belirtisi “Collar

sign”

Tanısal radyolojik bulgu nedir?

A) Macklin etkisi (interstisyel amfizem)

B) Derin sulkus işaretiC) Diyafram devamlılığı

işaretiD) Çift diyafram belirtisiE) Yaka belirtisi “Collar

sign”

6 saat sonra

Sağdaki tanı-radyolojik bulgunuz nedir?

A) Total pnömotoraksB) Tansiyonlu pnömotoraksC) Vasküler pedikül rüptürüD) Düşmüş akciğer “fallen lung”E) Diyafram rüptürü

Düşmüş akciğer nedir?

1- Vasküler pedikül rüptürü2- Bronş rüptürü

Trakea-bronş rüptürü

Künt travma, endotrakeal tüp% 80 ana bronş (sağ>sol)% 15 trakeaİpuçlarıToraks tüpüne rağmen ilerleyen px ve

pnömomediasten, subkutan amfizemDüşmüş akciğer belirtisi; Hilustan uzaklaşan

akciğerMortalite yüksek (% 20)

OLGU • F.K.• 44 yaş, bayan hasta• Yakınma:

ÖksürükEforla gelen nefes darlığıBalgamHalsizlik

Hikaye :2 yıldır, 3-4 ayda bir tekrarlayan, 1 ay kadar süren kuru öksürük,

İlaçlardan (antihistaminik?) kısmi faydalanma

13/1/2003

26/2//2003

Akciğer grafisinde lezyon

1-Sağ akciğer 2-Sol akciğer3-Hilus4-Her iki akciğer5-Mediasten

A)Periferik akciğer parankimiB)Parahiler akciğer parankimi

• Laboratuvar –1:•Hgb:12.1 gr/dl.•Hct:%36•MCV:94 fl•Lökosit: 9400

/mm3•Trombosit:

378.000

•Periferik Yayma: Polimorf

%38 Lenfosit

%26 Eozinofil

%36

OLGU SUNUMULaboratuvar 2: Sedim: 55 mm/h

•CRP: 136 mg/dl•Diğer parametreler

normal.•Dışkıda parazit (–) (3 kez)• IgE :137 mg/dl (N)

PPD : Negatif Balgam: ARB (–)

Spesifik tanı?

A)Evet, mümkünB)Hayır,mümkün değil

• Klinik seyir-izlem

Empirik tedavi: Deklarit 500 mg tbl. 2*1 Amoklavin 1 gr BID tbl. 2*1 (14 gün)

26/2//2003

26 Şubat 2003

18 Mart 2003

Radyolojik bulgularda farklılık var mı?

A) Evet B) Hayır

OLGU SUNUMU

• Klinik seyir-izlem Balgam yokPA Grafide değişiklik yokDevam eden öksürük var

Şimdi ne yapalım?

A) Ben sizden önce tanıyı koydum. Tedavimi yaparım.

B) Histolojik tanı gerekir.

OLGU SUNUMU

VATS- Histopatolojik değerlendirmesinde Alveol ve bronş duvarlarında yer yer

yoğunlaşan eozinofil polimorf ve lenfosit infiltrasyonu

Alveol epitelinde atelektazi Alveol epitel hasarı KRONİK EOZİNOFİLİK PNÖMONİ

3 Nisan 2003

26 Şubat 2003

Kronik eozinofilik akciğer hastalığı

• Üst loblarda periferik konsolidasyonlar• Ters kelebek yada akciğer ödeminin fotografik

negatifi• Normal kalp boyutu (plevral efüzyon ve adenopati

yok)• Eozinofili• Steroidlere hızlı cevapAyırıcı tanı: OP, BOOP

Olgu

28 yaşında bayan hastaBöbrek lojlarında ağrı yakınması

nedeniyle tetkik ediliyor

Ayırıcı tanıda ne düşünürsünüz?

A-HamartomB-TüberkülomC-Periferik akciğer tümörüD-Hepsi olabilir E-Hiçbiri değil

A) Hastayı ameliyata veririmB) Biyopsi yaptırırımC) Takip ederimD) Hiçbirşey önermemE) Empirik tedavi yaparım

Besleyici arter

Direnaj veni

AVM

Tedavi; cerrahi

OLGU

45 yaşında bayan hastaKısa süren ani sırt ağrısı

tanımlıyor

RezeksiyonTanı : Bül içine kanama

Bül komplikasyonları

EnfeksiyonKanamaPnömotoraksMalignite gelişimi*

OLGU

18 yaşında bayan hastaÇocukluğundan beri epileptik, böbreklerinde

hamartomlar mevcut1 haftadır nefes darlığı ve sol yan ağrısı

24 Mart 1999

A) Akciğer grafisinde özellik görmüyorum. BT isterim.

B) Akciğer grafisi normal değil, BT’ye gerek yok.

24 Mart 1999

Sol akciğerde pnömotoraks mevcut

4 Nisan 1999 7 Nisan 1999

İlave görüntüleme istermisiniz?

1)Evet2)Hayır

• Bilateral pnömotoraks nedeni ile iki taraflı su altı direnajı

• Drenler alnmasından sonra tekrarlayan px• Plörodez (tetrasiklin ile )• TorakotomiPatoloji; Plevra dokusunda belirgin lenfanjiektazi,

subplevral alanda ve parankim içinde kistik genişlemeler ve düz kas proliferasyonu (lenfanjioleyomiyomatozis ile uyumlu)

18 yaşında bayan hastaÇocukluğundan beri epileptik, böbreklerinde

hamartomlar mevcut1 haftadır nefes darlığı ve sol yan ağrısı2 taraflı pnömotoraks, lenfanjioleyomiyomatozis

Tüberoz Skleroz

Nörokutanöz bir sendromOtosomal dominant geçişMental retardasyon, epilepsi, cilt lezyonlarıVisseral organlarda hamartom, kistlerSerebral kalsifikasyon, kortikal ve

subependimal astrositom, retinal tümörlerAkciğer tutulumu (% 30)

Lenfanjioleyomiyomatozis

• Reprodüktif dönemdeki kadınlarda (17-50 yaş)• İnce duvarlı, düzgün konturlu, üniform (1-2 sm)

boyutlu kistler • Diffüz tutulum+, üst lob= alt lob • Akciğer hacminde artma• Kist dışında parankim normal

Tüberoz skleroz

Tuberoz skleroz

LAM

3 YIL SONRA

akciğer radyolojisi (konvansiyonel)

Documents