akciğer grafisi

8/14/2019 Akcier Grafisi

1/119

Konvasiyonel Akcier Grafisi

Prof. Dr. Macit Aryrek

Hacettepe niversitesiRadyoloji Anabilim Dal


2/119

Bu slaytlar eitim amac hazrlanmtr.Parasz olarak datlmaktadr.Bu derste yer alan akcier grafileri ve ekillerizin alnmadan basl yada elektronik ortamdakullanlamaz.

O. Macit Aryrek


3/119

Bu ders konvansiyonel akcier grafilerine genelbir bak olarak hazrlanmtr.Akcier grafilerini doru olarakdeerlendirebilmek iin toraks anatomisini,varyasyonlarn iyi bilmeli; ayrca toraksilgilendiren hastalklar ve radyolojikgrnmleri hakknda tecrbeli olunmaldr.

O. Macit Aryrek01.01.2007


4/119

ki ynl akcier grafisi:

1. Posteroanterior (PA) veya arka n grafi

2. Sol yan akcier grafisi

nspiryum sonu ekim yaplr. X-n tp ile

film uzakl 180-185 cm olmaldr.


5/119

X-n tp

Posteroanterior (PA) akcier grafisi


6/119

X-n tp

Lateral (sol yan) akcier grafisi

Sol yan akcier grafisinde x-nlar sa taraftangirip sol taraftan kar. Kalbin yaklak 2/3 orta hattn solunda yeralr


7/119

Akcier grafilerinin deerlendirilmesi

1. Akcier grafileri deerlendirilirken ilk olarak hastann ad,

soyad kontrol edilmelidir.

2. Filmler ekim tarihlerine gre sralanmaldr.

3. Filmlerin uygun teknik ile ekilmi olmalar gerekmektedir.

Uygun teknik ile ekilmemi olan grafiler yanltc olabilir.

4. Hastalarn ya, cinsiyeti ve hikayesinin bilinmesi filmlerin

doru olarak deerlendirilmesine yardmc olur.


8/119

Teknik olarak kabul edilebilir PA akcier grafisi

1. Simetri: T3 n spinz knts sternoklavikler eklemlere eit

mesafede olmal

2. Skapulalar akcier alanlarn rtmemeli

3. nspiryum sonu ekim: 9-10. kostalarn arka ksm diafragmakubbesi zerinde kalmal)

4. Damar glgeleri akcierlerin periferinde grlmeli (x-n

dozunun fazla olmadnn gstergesi

5. Alt loblarn byk damarlar damarlar ve torakal vertebralarkalp arkasnda grlebilmeli (x-n dozunun az olmadnngstergesi)


9/119

Simetri: T3n spinz knts sternoklavikler eklemlere eit

mesafede olmal



10/119


Simetri: klavikla medial ular sipinz kntlardan (krmz

oklar) eit mesafede olmal


11/119

Alt loblarn byk damarlar ve torakal vertebralar kalp arkasnda

grlebilmeli (x-n dozunun az olmadnn gstergesi)



12/119

Her iki akcierdeyaygnmetastazlar.Sa diafragmakubbesi arkasnda

gizlenen metastaz(krmz oklar)



13/119

Skapulalar akcier alan dnda olmal

Sa skapulamedial

kenarakcieralan iindeyer alyor


14/119

88 8 8

99

99

10

1010

10

Yetersiz inspiryum:Diafragma zerinde 8. kostann arka ksm grlyor. 9. ve 10. kosta arka

kenarlar diafragma kubbesi altnda kalyor


15/119

Uygun teknikle olmayan ekimler(Acil servislerde veya devaml bakm

nitelerinde yaplan ekimler)

1. Yakn mesafe

2. n-arka pozisyon

3. Ekspiryum

4. Yatar pozisyon

*Kardiomegali gibigrnme nedenolabilir

*Mediasten ve hilusdeerlendirmelerihatal olabilir


16/119

Baz durumlarda inspiryum

grafisine ilave olarak ekspiryumsonu grafi de ekilebilir


17/119

nspiryum grafisi sonras ekspiryum faznda

da grafi ekilmesi gereken durumlar:

Hava hapsi

Pnmotoraks (az miktarda olan

pnmotoraks gstermek iin)


18/119

Kalbin arl nedeniyle sol diafragma sa diafragmadan dahaaada yer alr


19/119

Yan akcier grafisinde normal

anatomi


20/119

Sa pulmoner

arter Sol st lobbronu

Sa stlobbronu

Sol pulmoner

arter

Arkus aorta

Sa pulmoner arter

Sol pulmoner arter


21/119

Sol st lobbronu

Sa stlobbronu

Sol st lobbronu

Sa stlobbronu

Sol st lob bronu sol pulmoner arter glgesi altnda yer alr

Sol pulmoner arter


22/119

NFERYORPULMONERVENLER

Arkus aorta, save sol pulmonerartere aitopasitelerdndainferiyorpulmonervenler de yangrafide opasite

oluturur

Sa pulmoner

arter

Sol pulmoner

arter

Arkus aorta


23/119

Yan akcier grafisi: trakea lmeni


24/119

Skapulalar(siyah veyeil oklar)


25/119

Sol diafragma

Sa diafragma

Midefundus gaz

Yan grafide sa ve soldiafragma ayrm naslyaplr?Genellikle bu ayrmyapmak ok nemlideildir.Kalp solda olduundanyan grafide soldiafragmann n ksmounlukla silinir . Sa

diafragma ise arkadanne doru rahatagrlebilir. Mide fundusgaz sol diafragma altndayer alr (mide fundus gazsitus inversus totalisanomalisinde sa

diafragma altndadr).


26/119

Vena kava inferiyor arka duvar


27/119

Yan akcier grafisinde grafiye dahil olan akcier doluumlar: Humerus ba (sar oklar) ve kollarn alt kenar(krmz oklar)


28/119

Hiluslar

Radyolojik olarak hiluslar esas olarak

pulmoner arterler oluturur ve speriyorpulmoner venlerde bu opasitelere katkda

bulunur


29/119

Sol pulmoner arter daha yukarda olduundan sol hilus dahayukarda yer alr. Sa hilusun sol hilusdan daha yukarda oluupatolojiktir


30/119

Hiluslar

Normal Anatomi Sol hilus yaklak olarak sa hilustan 25

mm daha yukarda yer alr

Hiluslarn dansitesi ayn olmal

Hiluslarn d konturu konkav veya dz

olmaldr


31/119


32/119

Konveks d kenar

normal

patolojik


33/119

Dansiteleri ayn ancak konveks d kenar


34/119

Sarkoidoz: Hiler lenfadenopatiler.

Dansiteleri ayn ancak konveks dkenar

Normal grafi


35/119

Birinci kostlara ait kosto-kondral birleim yeri kalsifiyeolabilir ve nodl gibi grnm oluturabilir


36/119


37/119


38/119

Kostokondral kalsifikasyonlar.

Kostokondral kalsifikasyonlarounlukla fizyolojikkalsifikasyonlardr.

Bu grafide grlen dierradylojik bulgular: mitral kapakreplasman, mitral yetmezlii,kardiyomegali. st ksmdamarlarnn ap artm,bazallerde damar aplarincelmi (vaskler

redistribsyon) .


39/119

Sada sekizinci kosta sar renkte, kalsifiyekkrdak ksm ise beyaz olarakgsterilmitir.


40/119

Yan grafide kostokondral kalsifikasyonlar

3 ayr hastada deien miktarlarda kalsifikasyonlar grlmektedir


41/119

Arka n grafilerde klaviklalar arkasndagizlenen lezyonlar grmek iin istenebilir.

Bilgisayarl tomografi de bu amalakullanlabilir ancak dz grafiler daha ucuzve kolay yntemlerdir.

Apikolordotik akcier grafisi


42/119

X-n tp

Posteroanterior (PA) akcier grafisi

Apikolordotik akcier grafisinin

ekim teknii arka n akciergrafisinin ekim tekniindenfarkldr.


43/119

Apikolordotik grafiekim teknii

n-arka projeksiyonTpe a verilir

Vcut al durur (omuzlar geri doru)

Bu klasik pozisyon olup, apikolordotik grafinin

ekiminde baka pozisyonlar da kullanlmaktadr.


44/119

Klavikladan uzak olanlezyonlar daha iyi grlr.Klaviklalara yakn olanlariyi grlmeyebilir.

klavikla


45/119

Arka n akcier grafisi


46/119

Apikolordotik grafi


47/119

Akcier grafisinde baz temel

anatomik yaplar ve izgiler


48/119

Vena azigoz

Saparatrakeal

izgi


49/119

n plevral bileke


50/119

Arka plevral bileke


51/119

Azigos lobu ve veni


52/119

Azigo-zofagial

izgi

Paraaortik izgiParavertebral izgi


53/119

Arka trakeal izgi 2-3 mm

Trakea-zofageal izgi 5.5 mm den az olmal


54/119

Arka aksiller izgiler


55/119

n aksiller izgiler


56/119

Arka aksillerven aksillerizgiler

memememe


57/119

Patolojik akcier grafileri rnekleri

rnekler numaralandrlmtr. Herolgunun bir sonraki slaytta

aklamas yer almaktadr.

1


58/119

1

1


59/119

Tek tarafl hiperlsent akcier (opere meme ca), hiatal herni (kalb arkasndaherniye mideye ait hava sv seviyesi, krmz oklar), her iki omuz eklemindedejeneratif deiiklikler ve sol humerusta eski krk

1

2


60/119

2

2


61/119

Mediastinal kitle: Tiroid bezi

2


62/119

3


63/119

Milier patern.Milier patern yapan hastalklardan bazlar: miler TB, sarkoidoz,

metastazlar, viral pnmoniler, silikozis

3

4


64/119

4

4


65/119

dyopatik pulmoner fibrozis: Her iki akcier hacminde azalma veyaygn retikler dansiteler

4

5


66/119

5

Pnmoperitonyum5


67/119

Pnmoperitonyum.Solda mide fundusgaz ile diafragma altserbest havakartrlmamaldr.

5

mide

6


68/119

6

6


69/119

Sa paratrakeal

lenfadenopati

6

6


70/119

Sa paratrakeal

lenfadenopati

Hiler lenfadenopatiler

Tan: sarkoidoz

6

7


71/119

7

7


72/119

Sol apikal nodl: Kist hidatik

Birok benign ve malign hastalk nodl grnm oluturabilir

7

7


73/119

7

Ayn hastann abdomen BT

tetkikinden oluturulankoronal plandaki grntdekaracierde de kist hidatikgrlyor

mesane

karacier

Kisthidatik

8


74/119

8

8


75/119

9

10

11

Sa akcierde dzensiz konturlu nodl: patoloji akcier kanseri.

Amfizem: 11. arka kosta izleniyor. Normalde 9-10 kosta grlmeli

8

8


76/119

8

Mediasten ve parankim penceresinde 5mm kalnlnda BT kesitleri

9


77/119

9

9


78/119

yilemekte olan sa klavikla kr. Alolarak kaynamakta (kt kaynama).

10


79/119

10


80/119

Solda (kaynamam) eski klavikla krSiyah izgiler sol klavikla paralarn gstermektedir

11


81/119

11


82/119

Yeni travma sonras solda yaygn kosta krklar, iki tarafl plevral sv(muhtemel hemotoraks), solda cilt alt amfizemi. Yaygn kosta krklaryelken gse neden olabilir.

31-2

11


83/119

Siyah izgiler kosta krklarnnbazlarn gstermektedir. Grafi kostalaraynelik olarak ekilmemi; akciergrafisi olarak ekilmitir. Rakamlar

solda arka kostalar gstermektedir.

45

6

7

3

12


84/119

1

12


85/119

Eski travma sonras iyilemi kosta krklar. Soldakostalarn arka ksmlar rakamlarla gsterilmitir. 8.kostann seyri her iki tarafta gsterilmitir.

3

4

2

5

6

7

8

9

13


86/119


87/119

14


88/119

14


89/119

Kostalarda destrksiyon yapan akcier kanseri

Lenfadenopati

15


90/119

15


91/119

Sol akcierde hacim kayb ve yaygn kistik bronektazi.izgiler kesitlerin getii dzeyi gstermektedir

16


92/119

16


93/119

Opere akcier kanseri. Sa pnmonektomi.Bu grnm sa akcier atelektazisi ile de karabilir.

Hikaye ayrc tanda yardmcdr.

17


94/119


95/119

17


96/119

BT tetkiki akcier grafisinden 45 gn nceye aittir. Akcierdeki nodllereradyofrekans ablasyon tedavisi uygulanmtr

18


97/119

PA grafide ka nodl var?

18


98/119

PA akcier grafisinde

grlen nodllerin katanesi yan grafidegrlebiliyor?Nodller nerede?

18


99/119

PA grafide 3 nodl grlyor. Sada eski klavikla kr var.BT tetkiki akcier grafisinden iki ay sonra elde olumutur. Kemoterapi sonras

nodllerin boyutlarnda klme olduundan BT kesitlerinde grlen nodllerin

boyutlar akcier grafisinde grlenlere gre daha kktr.

18


100/119

18


101/119

Nodllerin iki tanesiyan grafide

grlebiliyor. Arka ngrafide sa altta yer alankk nodl yan grafideizlenmiyor.Bazen PA

grafide grlmeyen

nodller yan grafide

grlebilir

18


102/119

19


103/119

Kalp kapaklarnn yerleri?

19


104/119

aorta

mitralTrikspit

20


105/119

20


106/119

20


107/119

Sa akcier alt lobda konsolidasyon. Klinik tan pnmoniKonsolidasyon malignasiler de dahil olmak zere birok durumda grlebilir.

21


108/119


109/119

22


110/119

22


111/119

dyopatik pulmoner fibrozis.

23


112/119

23


113/119

23


114/119

Kistik fibrozis: st ksmlarda daha belirgin olan bronektazi

23


115/119

Ayn hastann 2 sene ncesine ait yksek rezolsyonlu akcier BTincelemesinde st ksmlarda daha yaygn olan broniektazi grlyor

24


116/119

24


117/119

Pnmotoraks

24


118/119


119/119

Bu slaytlar eitim amac hazrlanmtr.Parasz olarak datlmaktadr.Bu derste yer alan akcier grafileri izinsizolarak basl yada elektronik ortamda

kullanlamaz.

O. Macit Aryrek

akciğer grafisi

Documents