DigitalOnDigitalna transformacija – poslovna šansa Crne Gore

26. Novembar 2019.

Razvoj širokopojasnih mreža u Crnoj Gori

Vitomir Dragaš

Agencija za elektronske komunikacije i poštansku djelatnost

Sadržaj

Operatori

Fiksni širokopojasni pristup Internetu

Mobilni širokopojasni pristup Internetu

Aktivnosti Agencije na razvoju NGA mreža

Strateški ciljevi

Budući planovi

Operatori

Visok nivo investicija

2016 - 117 mil.€ (~ 50 % Prihoda sektora)

2017- 101 mil.€ (~ 43 % Prihoda sektora)

2018 – 91,5 mil.€ (~ 38 % Prihoda sektora)

Konsolidacija tržišta (spajanja/akvizicije)

Vezane ponude (Većina korisnika koristi neku od vrsta vezanih ponuda)

Double play

Triple play

Quadruple play (2 operatora)

Udio tehnologija u ukupnom broju fiksnih širokopojasnih Internet priključaka

Izvor: EKIP, 2019-H1

15.8%

17.7%

33.4%

30.3%

1.4% 1.4%

ADSL

VDSL

FTTH/B

HFC-Cable Docsis 3.0

WiMAX

Druge

Penetracija fiksnog širokopojasnog pristupa Internetu u odnosu na broj domaćinstava

82.8%

0.0%

10.0%

20.0%

30.0%

40.0%

50.0%

60.0%

70.0%

80.0%

90.0%

Domaćinstva sa fiksnim širokopojasnim pristupom

Internetu u Crnoj Gori (% domaćinstava), 2007 – 2019-H1

77%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Domaćinstva sa fiksnim širokopojasnim priključkom u EU (% domaćinstava), 2007 - 2018

Izvor: EurostatIzvor: EKIP, 2019-H1

Raspodjela fiksnih Internet priključaka prema brzini pristupa

Izvor: EKIP, 2019 H1

32.3% 28.8%22.2%

3.7% 3.0% 4.3% 3.8% 3.9% 3.0%

67.3% 70.8%

74.1%

89.6%84.3%

71.5%

57.5%

44.1%41.2%

0.4% 0.4% 3.6% 6.7%12.8%

24.1%

37.0%

46.8%46.3%

1.7% 5.1%9.6%

0.0%

10.0%

20.0%

30.0%

40.0%

50.0%

60.0%

70.0%

80.0%

90.0%

100.0%

2015-H1 2015-H2 2016-H1 2016-H2 2017-H1 2017-H2 2018-H1 2018-H2 2019-H1

< 2Mb/s 2Mb/s ≤ X <30Mb/s 30Mb/s ≤ X< 100Mb/s ≥100Mb/s

Internet saobraćaj u fiksnim mrežama

Izvor: EKIP, 2018

11.47

41.64

55.10

80.03

101.54

167.60

0.00

20.00

40.00

60.00

80.00

100.00

120.00

140.00

160.00

180.00

2013 2014 2015 2016 2017 2018

PB

Ukupan Internet saobraćaj u fiksnim mrežama

13.2

45.5

51.3

64.9

78.7

93.26

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

60.0

70.0

80.0

90.0

100.0

2013 2014 2015 2016 2017 2018

GB

Mjesečni Internet saobraćaj u fiksnim mrežamapo pretplatniku

Konkurencija u fiksnom širokopojasnom pristupu Internetu

Izvor: EKIP, 2019 H1

79.4%

61.3%

50.8%44.6% 43.8%

20.6%

38.7%

49.2%55.4% 56.2%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

2015 2016 2017 2018 2019-H1

Incument Ostali operatori

Konkurencija u fiksnom širokopojasnom pristupu Internetu – geografska distribucija

6 opština – 1 operator (4,1% stanovništva)

Plav, Plužine, Šavnik, Žabljak, Gusinje, Tuzi

3 opštine – 2 operatora (5% stanovništva)

Andrijevica, Danilovgrad, Kolašin

15 opština - ≥ 3 operatora (90,9% stanovništva)

Penetracija/pokrivanje fiksnog širokopojanog pristupa Internetu – geografska distribucija

Izvor: EKIP, 2019 H1

0.0%

20.0%

40.0%

60.0%

80.0%

100.0%

120.0%

140.0%

Primorski region Centralni region Sjeverni region

124.8%

85.8%

37.5%

94.1%95.5%

70.7%

Penetracija Pokrivanje

Poređenje sa EU podacima

Izvor: DESI Report 2019 – ConnectivityIzvor: EKIP, 2019-H1

Crna Gora EU prosjek

NGA pokrivanje76% 83%

NGA – % fiksnih širokopojasnih priključaka81.4% 55%

FTTH/B pokrivanje68% 30%

FTTH/B – % fiksnih širokopojasnih priključaka

33.4% 16%

Domaćinstva sa brzim širokopojasnim pristupom (najmanje 30 Mb/s)

46.2% 41%

Domaćinstva sa ultrabrzim širokopojasnim pristupom (najmanje 100 Mb/s)

7.9% 20%

4G pokrivanje mreža mobilnih operatora

Mobilni operatori su implementirali LTE iLTE Advanced tehnologiju(2CA & 3CA)

Na kraju 2018. > 97% naseljene teritorije je pokriveno 4G mrežom dva operatora

Maksimalna brzina download zavisi od implementirane tehnologije i dostiže 375Mb/s

Penetracija mobilnog širokopojasnog pristupa Internetu

96.0%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

110%

july - 2

00

9

july -2

01

0

july -2

01

1

july - 2

01

2

july - 2

01

3

july -2

01

4

july - 2

01

5

july - 2

01

6

july - 2

01

7

july - 2

01

8

Penetracija mobilnog širokopojasnog pristupa na nivou EU, July 2009 - July 2018

Izvor: Communications Committee

81.5%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

20

10

20

11

20

12

20

13

20

14

20

15

20

16

20

17

20

18

20

19

-H

1

Penetracija mobilnog širokopojasnog pristupaInternetu u Crnoj Gori,

2010 - July 2019

Izvor: EKIP, 2019-H1

Internet saobraćaj u mobilnim mrežama

Izvor: EKIP, 2018

1.652.71

4.77

8.8

14.6

24.4

0

5

10

15

20

25

30

2013 2014 2015 2016 2017 2018

PB

Ukupan Internet saobraćaj u mobilnim mrežama

0.580.76

1.22

1.95

2.89

4.40

0.00

1.00

2.00

3.00

4.00

5.00

2013 2014 2015 2016 2017 2018

GB

Mjesečni Internet saobraćaj u mobilnim mrežama po pretplatniku

Aktivnosti Agencije – mjere za razvoj NGA

Zajedničko korišćenje elektronske komunikacione infrastrukture (regulatorna kontrola uslova korišćenja)

Tehnički uslovi za izgradnju elektronskih komunikacionih mreže i infrastrukture (Pravilnici i preporuke na prostorno planska dokumenta)

Uspostavljanje MIXP

Mapiranje elektronske komunikacione infrastrukture;

Monitoring kvaliteta usluge širokopojasnog pristupa Internetu

Jačanje konkurencije

EKIP NetTest - nettest.ekip.me

• Open source sistem za mjerenje QoS pristupa Internetu •Mobilni i web klijenti

Ciljevi iz strategije razvoja Informacionog društva 2020

Indikator Podaci za 2016Ciljevi za

2018

Podaci za jul

2019

Ciljevi za

2020

NGA pokrivanje% HH sa NGA pokrivanjem (30 Mb/s)

26,5% 60% 76% 100%

Penetracija domaćinstava fiksnim širokopojasnim pristupom% HH koriste fiksni širokopojasni pristup (2 Mb/s)

53,3% 80% 81,9% 100%

Udio brzih širokopojasnih priključaka% brzih širokopojasnih fiksnih Internet konekcija (30 Mb/s) u ukupnom broju širokopojasnih konekcija

3,6% 30% 55,8% 70%

Penetracija domaćinstava ultrabrzim širokopojasnim pristupom% HH koriste ultrabrzi širokopojasni fiksni pristup (100 Mb/s)

0% 20% 8,1% 50%

Planovi

Strategija razvoja Informacionog društva 2020. Pokrivanje brzim širokopojasnim pristupom >30Mb/s - 100%

stanovništva 2020. 50% domaćinstava da koriste ultrabrzi širokopojasni pristup

>100Mb/s - 2020.

Mapiranje širokopojasnog pristupa

Ministarstvo ekonomije je pripremilo Nacrt Zakona o smanjenju troškova izgradnje elektronskih komunikacionih mreža velikih brzina - Direktiva 2014/61/EU

vitomir.dragas@ekip.me

www.ekip.me

Hvala na pažnji!