aftesim
TRANSCRIPT
![Page 1: Aftesim](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022082406/55c367a3bb61eb09248b46c7/html5/thumbnails/1.jpg)
KANALI I SUEZITKanali i Suezit është kanal artificial detar me një gjatësi prej
163 kilometra ndërmjet Detit Mesdhe dhe Detit të Kuq, i cili
ndanë kontinentin e Afrikës nga kontinenti i Azisë dhe për këtë
arsye është lidhja më e afërt detare në mes hemisferës
perëndimore dhehemisferës lindore të Tokës.
Kanali i Suezit ka rëndësi të madhe strategjike për arsye se
është rruga më e rëndësishme e tankerëve detar për furnizimin
e Evropës me naftën e Lindjes së Afërme.Kanali i Suezit është
hap në vitin 1869.Kanali e mban emrin e qytetit i cili ndodhet në
këtë regjion. Suez (në gj. arabe لسويس ) është qytet-lima i cili
numron 497.000 banor. Gjindet në gjirin detar në Egjypt.
Kryetari i Egjyptit Gamal Abdel Naser e ka nacionalizuar kanalin
në vitin 1956. Për këtë shkak Franca, Anglia dhe Izraeli e kanë
kryer invazionin në vitin 1956 ndaj Egjyptit. Në këtë konflikt ka
pasur anije të fundosura, dhe kanali ka qenë i mbyllur deri në
prill të vitit 1957. OKB e ka mbajtur neutral kanalin dhe
rrafshnalten e Sinajit . Qyteti i Suezit ka qenë krejtësisht i
shkatërruar dhe i boshatisur për shkak të konfliktit Arabo-Izraelit
të vitit 1967. Në vitin 1975 kanali është rinovuar dhe është
hapur për komunikacion në vitin 1975.
![Page 2: Aftesim](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022082406/55c367a3bb61eb09248b46c7/html5/thumbnails/2.jpg)
KANALI I PANAMASEKanali i Panamasë është i gjatë 82 kilometra dhe kalon nëpër Ngushticën e Panamasë duke lidhur Oqeanin Atlantik me Oqeanin Paqësor. Gjerësinë më të madhe arrinë 350 m ndërsa në pjesën më të ngushtë është i gjërë vetëm 91.5 m. ka thellësi 13.7 m. Pas Kanalit të Suezit paraqet një ndër arteriet detare më të rëndësishme në botë. Është ndërtuar më 10 tetor të vitit 1913. Ky kanal e ndan Amerikën Veriore me atë Jugore.
Kanali i Panamasë që ndanë dy kontinente ai në fakt lidh dy oqeanet Atlantik dhe Paqësor. Kalimi i parë nëpër kanalin ujor është inauguruar në vitin 1914 , në të cilin punimet për ndërtimin e tij kanë filluar në vitin 1904, dhe vitin 2014 ka festuar 100 vjetorin e hapjes së tij.
![Page 3: Aftesim](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022082406/55c367a3bb61eb09248b46c7/html5/thumbnails/3.jpg)
TUNELI ‘LA MANSSH’Kanali i la Manshit shpesh i referuar thjesht si Kanali, është një ngushticë e Oqeanit Atlantik që ndan veriun e Francës nga jugu i Britanisë së Madhe, dhe bashkohet me Detin e Veriut. Është rreth 560 km i gjatë ndërsa gjerësia varion nga 240 km (maksimalja) në vetëm 34 km (minimalja) në ngushticën e Dover. Gjithashtu është deti më më i vogël i cekët përreth kontinentit të Evropës, duke mbuluar një sipërfaqe prej 75,000 km2.
![Page 4: Aftesim](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022082406/55c367a3bb61eb09248b46c7/html5/thumbnails/4.jpg)
TRANSPORTI NE TE ARDHMEN
SI KA PER TE QENE TRANSPORTI NE TE ARDHMEN?
NDOSHTA KJO ESHTE EDHE NJE NGA PYETJET QE I
KA SHKUAR NE MENDJE SHUME PERSONAVE.DISA E
KANE GJETUR PERGJIGJEN DUKE U BAZUAR TEK
IMAGJINATA.NJE PERGJIGJE E LIDHUR ME
IMAGJINATEN ESHTE KJO:NDOSHTA MAKINAT DO TE
FLUTUROJNE,NUK DO TE JENE ME TE DEMSHME
PER AMBIENTIN.NJE PERGJIGJE TJETER MUND TE
JETE EDHE KJO:TRANSPORTI NE TE ARDHMEN KA
PER TE QENE ME I ANVACUAR,NDOSHTA DO TE
KRIJOHEN PORTALE KU NJERZIT DO TE UDHETOJNE
ME LEHTESI DHE TRANSPORTI I MALLRAVE KA PER
TE QENE ME I LEHTE.PRA CDO GJE ESHTE E LIDHUR
ME TEKNOLOGJINE.NESE BAZOHEMI TEK PJESA E
IMAGJINATES TE DUKET ZBAVITESE.VETEM
MENDOJENI.MAKINAT TE JENE DUKE
FLUTURUAR,PO VALLE ME CFARE DO TE PUNONIN
ATO, NESE NUK DUHET QE TE DEMTOJNE MJEDISIN
KU NE JETOJME?PERGJIGJIA E KESAJ PYETJE
ESHTE ENERGJIA ELEKTRIKE.ATO KANE PER TE
PUNUAR ME ENERGJI ELEKTRIKE.NDOSHTA ME
ENERGJI DIELLORE,POR PER KETE TE FUNDIT NUK
![Page 5: Aftesim](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022082406/55c367a3bb61eb09248b46c7/html5/thumbnails/5.jpg)
JAM I SIGURT PASI JO GJITHNJE KEMI DIELL.NESE
NE NJE DITE BIE SHI ATEHERE SI DO TE PUNOJNE
KETO MAKINA?
TANI NESE SHIKOJME ANEN TJETER TE PERGJIGJES
DUKE MOS PERDORUR IMAGJINATEN SI DO TE JETE
PERGJIGJIA.DISA THONE TE MOS IMAGJINOJME POR
TE PRESIM, ME NJE FJALE T’IA LEME KOHES NE
DORE KETE GJE.DISA THONE KA PER TE QENE
NJELLOJ DHE NDOSHTA ME I DEMSHEM PER
NJERIUN,KURSE OPTIMISTET MUND TE THONE QE
KA PER TE QENE NJELLOJ POR JO TE JETE ME I
DEMSHEM PER MJEDISIN.NESE RRIJME E
MENDOHEMI GJEJME SHUME PERGJIGJE .CDO
PERSON KA PERGJIGJEN E VET,JO VETEM PER
KETE TEME POR EDHE PER TEMA TE
TJERA.NDOSHTA E ARDHMJA KA PER TE QENE ME E
MIRE OSE ME E KEQE POR NE NUK DIME ASGJE
DERISA TA SHIKOJME ME SYTE TANE.PRANDAJ KJO
PYETJE KA SHUME PERGJIGJE, ME NJE FJALE
TRANSPORTI NE TE ARDHMEN KA PER T’U
ZHVILLUAR POR NE NUK E DIME PER MIRE APO PER
KEQ.
![Page 6: Aftesim](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022082406/55c367a3bb61eb09248b46c7/html5/thumbnails/6.jpg)
MARKO POLO
MARKO POLO LINDI ME 15 SHTATOR 1254 NE VENECIA DHE VDIQ ME 8 JANAR 1324(69 VJEC).MARKO POLO NJIHET PER AVENTURAT E TIJ TE SHUMTA DHE ME E FAMSHMJA AJO E UDHETIMIT NGA VENCEIA NE KINE PER TE GJETUR TE ATIN DHE XHAXHAIN E TIJ.JANE SHKRUAJTUR DHE SHUME LIBRA PER KETE AVENTURIEST.GJATE UDHETIMIT E TIJ AI PERDORI SHUME MJETE TRANSPORTI SI ANIJA E CILA ISHTE ME E RENDESISHMJA E ASAJ KOHE.MADJE AI KA UDHETUAR DHE ME ANE TE KAFSHEVE(DEVEJA,KALI ETJ)GJATE UDHETIMIT TE TIJ AI MESOI SHUME GJERA TE REJA NGA NJERZIT DHE VENDET E TJERA.