80

ระยะเวลา : 70 นาท (เนอหาการสอน 40 นาท + กจกรรมและการประเมนผล 30 นาท) วตถประสงคการเรยนร :

เพอใหผเรยนรจกบรการทางการเงนทส าคญในยคดจทล (เชน บตรอเลกทรอนกส ธนาคารออนไลน การโอนเงนแบบพรอมเพย และการช าระเงนดวย QR Code) และสามารถเลอกใชบรการดงกลาวไดอยางเหมาะสมและปลอดภย โดยเขาใจประโยชน สงทควรปฏบต และ ขอควรระวงในการใชบรการ

หวขอเนอหาส าหรบผสอน

1. บตรอเลกทรอนกส…ใชแบบไหนถงจะเหมาะ 2. ธนาคารออนไลน...เมอ Online banking มาแรง 3. พรอมเพย…การโอนเงนทประหยดคาธรรมเนยม 4. การช าระเงนดวย QR Code...มนใจ ใชงาย

Slide

http://www.1213.or.th/th/Documents/toolkits/PPT_3_DigitalLiteracy.pptx

ขอมลเพมเตม

1. บรการทางการเงนและการช าระเงนทางอเลกทรอนกส (e-Payment) Booklet รรอบเรองการเงน ตอน e-Payment :

https://www.1213.or.th/ebooks/fccbooklet08/

บทท 3 Digital Literacy...เพอชวตการเงนดในยคดจทล

81

เนอหาส าหรบผสอน

การวางแผนทาการเงน 2. บตรอเลกทรอนกส บทความ “มาท าความรจก 4 แบรนดยกษใหญกบการเปนผน าดาน e-Wallet

กระเปาเงนออนไลนททกคนตองร” (kobkid.com เผยแพรวนท 12 ม.ค. 61) : https://bit.ly/2AwUq0n

3. ธนาคารออนไลน บทความ “Internet & Mobile Banking App แบงคไหนมอะไรบาง? ดไดทน”

(checkraka.com เผยแพรวนท 26 ต.ค. 61) : https://bit.ly/2S4RjF1 4. การโอนเงนแบบพรอมเพย ขอมลบรการพรอมเพย : https://bit.ly/29kWhI5 พรอมเพย: ระบบช าระเงนของโลกยคใหม : https://bit.ly/2sfaOiq

5. การช าระเงนดวย QR Code ขอมลบรการ QR Code : https://bit.ly/2Led423 ขาว “ควอารโคด สงคมไรเงนสด ช าระสนคาสารพด บาทเดยวกจายได”

(หนงสอพมพไทยรฐ เผยแพรวนท 4 ก.ย. 60) : https://bit.ly/2LgilpC

82

เนอหาส าหรบผสอน

การวางแผนทาการเงน กจกรรมท 3.1 เกมรจกบรการทางการเงนในยคดจทล

ผเรยนจะไดท ำควำมรจกบรกำรทำงกำรเงนในยคดจทล ทงผใหบรกำร รปแบบกำรใชบรกำร ชอแอปพลเคชน และวธกำรรกษำควำมปลอดภย/ลดควำมเสยงในกำรใชบรกำร

ควำมกำวหนำทำงเทคโนโลยท ำใหบรกำรทำงกำรเงนและกำรช ำระเงนทำงอเลกทรอนกส (e-Payment) มพฒนำกำรทเปลยนแปลงไปอยำงรวดเรว โดยเฉพำะอยำงยงบรกำร Internet banking และ Mobile banking หรอทเรยกรวม ๆ วำ Online banking ซงนอกจำกจะชวยเพมควำมสะดวกใหคณสำมำรถท ำรำยกำรไดทกท ทกเวลำแลว ยงชวยคณประหยดคำใชจำย ในกำรเดนทำงไปสำขำหรอหำต ATM และคำธรรมเนยมในกำรใชบรกำรดวย

อยำงไรกตำม ควำมกำวหนำของบรกำรทำงกำรเงนอเลกทรอนกสกอใหเกดควำมเสยงรปแบบใหม เชน ภยไซเบอร ดงนน ผใชบรกำรควรใชเทคโนโลยใหเกดประโยชนอยำงเหมำะสมและปลอดภย โดยเฉพำะบรกำรททกคนมกใชในชวตประจ ำวน ไดแก บตรอเลกทรอนกส ธนำคำรออนไลน (Online banking) กำรโอนเงนแบบพรอมเพย และกำรช ำระเงนดวย QR Code

1. บตรอเลกทรอนกส…ใชแบบไหนถงจะเหมาะ บตรอเลกทรอนกสเปนบตรพลำสตกทใชแทนเงนสด สำมำรถแบงไดเปน 3 ประเภท

ตำมชวงเวลำทผใชบรกำรตองจำยเงนหรอถกหกบญชเงนฝำก ดงน (1) บตร ATM (ATM card) และบตรเดบต (Debit card) เปนบตรทจำยเงนทนททใช (2) บตรเครดต (Credit card) เปนบตรทจำยเงนหลงใช และ (3) บตรเงนอเลกทรอนกส หรอบตร e-Money (e-Money card) เปนบตรทตองเตมเงนกอนใช โดยบตรอเลกทรอนกสแตละประเภทมลกษณะดงน

1. บตร ATM และบตรเดบต มลกษณะคลำยกน โดยเปนบตรทผกกบบญชเงนฝำก สำมำรถใชถอนเงนสด โอนเงน หรอจายบลผานต ATM แตสงทบตรเดบตสำมำรถท ำไดมำกกวำ คอ ใชช าระคาสนคาหรอบรการทรำนคำทวไปหรอรำนคำออนไลนได

Tips

ลกคามสทธเลอกท าหรอไมท าบตร ATM บตรเดบต รวมถงบรการเสรมตาง ๆ (เชน ประกนอบตเหต) ได โดยควรพจำรณำตำมควำมจ ำเปนใน กำรใชงำน เพอจะไดไมตองเสยคำธรรมเนยมมำกเกนไป

83

เนอหาส าหรบผสอน

การวางแผนทาการเงน 2. บตรเครดต สามารถใชช ำระคำสนคำหรอบรกำรทรานคาทวไปหรอรานคาออนไลนไดเหมอนบตรเดบต หรอขอใชบรการเพอจำยบลได เชน คาโทรศพทมอถอ โดยผใชยงไมตองจายเงนทนท แตหากไมช าระเตมจ านวนภายในเวลาทก าหนดจะตองเสยดอกเบยและคาธรรมเนยม เชน คาปรบ คาทวงหน รวม ๆ แลวสงถง 18% หรอรอยละ 18 ตอป นอกจากน บตรเครดตยงสามารถใชกดเงนสดจำกต ATM ได แตตองเสยดอกเบยและคาธรรมเนยมตงแตวนทกดเงนเลย

บตรเครดตสวนใหญมลกษณะคลำยบตรเดบต แตมจดทแตกตางกนในดานหนาบตร คอ (1) มชอและนามสกลผถอบตรเปนภาษาองกฤษ (แทนค าวา Debit card หรอ Electronic use only) และ (2) มโลโกผออกบตร

3. บตรเงนอเลกทรอนกส หรอบตร e-Money เปนบตรทผใชตองเตมเงนไวลวงหนากอนน าไปซอสนคา (Prepaid card) โดยอาจเตมดวยเงนสด หรอหกเงนจากบญชเงนฝากหรอบตรเครดตทผกไวกได บตร e-Money สามารถน าไปใชช ำระคำสนคำหรอบรกำรทรานคาทวไปหรอรานคาออนไลน เชน บตรซอของในรานสะดวกซอ บตรทางดวน บตรโดยสารรถไฟฟานอกจากนน e-Money อาจอยในรปของแอปพลเคชนในสมารทโฟน ซงนอกจากน าไปช าระ คาสนคาและบรการไดแลว ยงสามารถน าไปถอน โอนเงน หรอจำยบลไดอกดวย เชน true money wallet, mPay, BluePay, rabbit LINE Pay

ตวอยำงบตร e-Money ตวอยำงแอปพลเคชน e-Money

ทงน e-Money อาจมชอเรยกแตกตางกนไป เชน e-Purse, e-Wallet, e-Cash หรอ Mobile money และคณสามารถตรวจสอบรายชอผใหบรการ e-Money ทงทเปนธนาคารและทไมใชธนาคารเพมเตมไดท https://bit.ly/2DC395s

วธกำรใชบตรอเลกทรอนกส

การใชบตรเดบต บตรเครดต หรอบตร e-Money เพอช าระคาสนคาหรอบรการจะมวธการแตกตางกนขนอยกบประเภทรานคา เชน

รำนคำทวไป คณจะตองเซนชอในสลปทพมพออกมาจากเครองรบบตร (EDC) หรอใชวธแตะบตร หรอกดรหส PIN (เลข 4-6 หลก) ตามแตละประเภทของบตร

รำนคำออนไลน คณจะตองกรอกขอมลสวนตว รายละเอยดของบตร เชน วนทบตรหมดอาย รวมทงเลข Security code 3 หลกดานหลงบตร เพอยนยนความเปนเจาของบตรดวย

Tips

แมผถอบตรเครดตจะไดสทธประโยชน เชน ทจอดรถในหางสรรพสนคา หรอใชคะแนนสะสมแลกสวนลด หรอแลกสนคาและบรการ แตกมขอควรระวงในการใชบตร เพราะทกการใชจายเปนการน าเงนของผออกบตรไปใชกอน หากผถอบตร ไมช าระหนเตมจ านวนและตรงเวลา จะถกคดดอกเบยและคาธรรมเนยมสงถง 18% ตอป

84

เนอหาส าหรบผสอน

การวางแผนทาการเงน ดงนน ขอมลรายละเอยดบตร รหส PIN และ Security code เหลานตองเกบรกษา ใหด เพอปองกนผอนน าบตรไปใช

ขอดของการใชบตรอเลกทรอนกส

ผถอบตร (ผซอ) ไดรบความสะดวกในการซอสนคาทงทรานคาทวไปและรานคาออนไลน ไมตองพกเงนสดหรอกดเงนสดจากต ATM มาจายรานคา ลดความเสยงทเงนสดจะสญหายหรอถกขโมย

ผรบบตร (ผขาย) ไมยงยากเรองเงนทอนและจดการเงนสดในแตละวน เพราะ เงนโอนเขาบญชโดยตรง

นอกจากน บตรแตละประเภทยงมลกษณะเฉพาะทแตกตางกนไป เชน บตรเดบตชวยควบคมไมใหใชจายเกนตว ไมสรางหนเหมอนบตรเครดต เพราะใชจายไดสงสดเทาเงนทมในบญช บตรเครดตใชจายจากวงเงนทไดรบอนมต จงยงไมตองจายเงนเองทนท บตร e-Money ชวยจ ากดความเสยงในการสญเงนเทาจ านวนทเตมในบตร จงเสยงทจะสญเงนนอยกวาการใชบตรเดบตหรอบตรเครดต เพราะเงนทเตมไวใน e-Money สามารถจ ากดจ านวนใหนอยกวา เงนในบญชเงนฝากทผกกบบตรเดบต หรอวงเงนบตรเครดตทไดรบอนมต

ขอควรระวงในการใชบตรอเลกทรอนกส

บตรเครดต ควรรดเฉพาะทจ าเปน และควรช าระหนเตมจ านวนและตรงเวลา ทกครง เพราะถาจายไมครบหรอจายชา จะตองเสยดอกเบยและคาธรรมเนยมสงถง 18% ตอป และหากผดนดช าระหนบอยครง อาจเสยประวตจนสงผลใหไมไดรบอนมตสนเชอประเภทอน

บตร e-Money ควรเกบรกษาบตรใหด เพราะถาท าบตรหาย ผเกบไดสามารถน าไปใชตอไดเลย

การใชบตรอเลกทรอนกสใหปลอดภย

มบตรเทาทจ าเปน เพราะหากมบตรจ านวนมากกเสยงตอการหลงลมวาเกบไวทไหน โดยเฉพาะบตรทไมไดใชเปนประจ า หากสญหายกอาจลมอายดบตรท าใหถกมจฉาชพน าไปใชงานได

เกบรกษาบตรใหดและปกปดเลขรหส เชน รหส PIN เลข Security code หลงบตร และไมถายรปบตรลง Social media เพอปองกนการขโมยขอมลบตรไปใช

ตง Password ใหเดายาก และเปลยนบอย ๆ จ ากดวงเงนแคพอใช เพอลดความเสยงหากบตรหายหรอถกขโมย เลอกใชบตรกบรานคาทไวใจได เชน กอนซอของออนไลน ควรหาขอมลรานคานน

จากรววของผทเคยใชบรการมากอน

ระวงมากขนเมอใชบตรทแตะกจายได เพราะถาท าบตรหาย ผทเกบบตรของคณไดอาจน าไปใชงานตอ โดยไมตองเซนชอหรอใสรหสอะไรเลย หรอพดงาย ๆ วา บตรหายเทากบเงนหาย

85

เนอหาส าหรบผสอน

การวางแผนทาการเงน ตรวจสอบควำมถกตองของสลป SMS แจงกำรใชบตร และใบแจงหนทกครง รบอำยดหรอตดตอ Call center ของธนำคำร/ผออกบตรทนท ถาพบรายการ

ผดปกตหรอท าบตรหาย เพราะผถอบตรอาจตองรบผดชอบยอดใชจายทเกดขนกอนแจงอายด นอกจากน ควรจดหรอจ าเบอร Call center ของบตรทใชบรการส าหรบตดตอในยามฉกเฉน

2. ธนาคารออนไลน...เมอ Online banking มาแรง Online banking เปนบรการทางการเงนผานเวบไซตหรอแอปพลเคชนของธนาคารท

เปดบญชเงนฝากไว ซงชวยใหท ารายการตาง ๆ เชน โอนเงน จายบล เชกยอดเงนในบญช หรอซอของออนไลน ไดสะดวกยงขนผานเครองคอมพวเตอร (Internet banking) หรอผานสมารทโฟน (Mobile banking)

ขอดของกำรใช Online banking ชวยใหคณท ารายการไดทกท ทกเวลา โดยไมตองเดนทางไปสาขาหรอหาต ATM และฟรคาธรรมเนยมหรอเสยคาธรรมเนยมถกกวาเมอเทยบกบชองทางอน

การใช Online banking ใหปลอดภย

นอกจากความรอบคอบ มสต และความละเอยดถถวนในการใชงานแลว คณควรให ความใสใจในเรองดงตอไปน

จ ำกดวงเงนกำรโอนตอครงหรอตอวน และแยกบญชทใชท ำรำยกำรออนไลน ออกจำกบญชเงนออม เพอลดความเสยหายหากถกขโมยเงน

ดแลคอมพวเตอรหรอสมำรทโฟนใหปลอดภย เพอปองกนโจรคดลอกขอมล โดยใชโปรแกรมปองกนไวรส ไมใชโปรแกรมเถอน ไม Jailbreak/Root สมารทโฟน ตงรหสลอคหนาจอ ใช 3G, 4G ในการท ารายการทางการเงนแทน Free wifi หรอหลกเลยงการใชคอมพวเตอรสาธารณะ เพราะอาจถกดกจบ Username และ Password หรออนญาตใหเครองจ าขอมลโดยไมตงใจ

เกบรก าบตรใหด แล ปกป ดเล รหส

ม บตรเท าท าเป น

ต ง Password ใหเดายาก แล เปล ยนบ อย

ากดวงเงนแค อใช

ร วงมาก นเมอใชบตรท แต ก ายได

ใชบตรกบรานคาท ไวใ ได

ตรว สอบสลป SMS แล ใบแ งหน ท กคร ง

ร บอายดหรอตดต อ Call center า บรายการผดปกตหรอท าบตรหาย

Clip เหตผลทเขารจกคณด ทง ๆ ทเจอกนครงแรก (2.28 นาท) https://youtu.be/tGqkOw7k0rE

ทมา: www.safeinternetbanking.be

86

เนอหาส าหรบผสอน

การวางแผนทาการเงน คดกอนคลก-ใชเวบไซต/แอปพลเคชนทปลอดภย กอนเปดลงก ไฟลแนบ หรอ ดาวนโหลดแอปพลเคชนทผสงอางวาเปนธนาคาร ตองตรวจสอบใหดวาผสงเปน ธนาคารจรงหรอไม และพมพชอเวบไซตธนาคารเองแทนการคนหาจาก Google ซงสามารถสงเกตเวบไซตทปลอดภยไดจาก https://.... ทมรปแมกญแจลอก

เพอหลกเลยงเวบไซตปลอมทหลอกขโมยขอมล รวมทงควรดาวนโหลดแอปพลเคชนดวยตนเองผานทาง App Store หรอ Google Play หรอใหเจาหนาทธนาคารแนะน า

ตง Username หรอ Password ใหเดายาก แตจ าไดแมน ควรเปลยน Password สม าเสมอ และเมอเลกใชงานอยาลม Log out ทกครง นอกจากน อยาใช Password เดยวกนทกท (Online banking/ อเมล/ Social media) หามบอก Username หรอ Password แกผอน รวมทงไมตงคาใหคอมพวเตอรหรอสมารทโฟนจ า Password และถาเปนไปไดคณควรมอเมลส ารองส าหรบกคนบญช หรอรเซต Password

ตรวจสอบความถกตองกอนยนยนการท ารายการทกครง และตรวจความเคลอนไหวของเงนในบญช ทงรายการใชจาย การโอนเงน และยอดเงนคงเหลอผาน SMS หรออเมลทลงทะเบยนใหธนาคารแจงเตอน

รบตดตอธนาคารหากพบรายการผดปกต หรอเปลยนเบอรโทรศพท อเมล หรอทอย เปดเผยขอมลสวนตวใน Social media เทาทจ าเปน และตดตามขาวสารอยเสมอ

3. พรอมเพย…การโอนเงนทประหยดคาธรรมเนยม พรอมเพย เปนบรการโอนเงน/รบโอนเงนดวยเบอรโทรศพทมอถอ เลขประจ าตว

ประชาชน หรอหมายเลข e-Wallet ของผรบโอนเพอเขาบญชเงนฝากหรอ e-Money ทผกไว ซงชวยเพมความสะดวก เพราะสามารถใชไดทกท ทกโอกาส และลดคาใชจายของผโอน เชน ไมตองเสยคาธรรมเนยมหากโอนเงนครงละไมเกน 5,000 บาท นอกจากน คณสามารถโอน พรอมเพยไดหลายชองทางไมวาจะเปนต ATM, Internet banking หรอ Mobile banking

Clip ภมใจใชพรอมเพย: ชางโอนเงนกลบบาน (31 วนาท) https://youtu.be/Kd4U0NLEu9I

ทมา: สมาคมธนาคารไทย

87

เนอหาส าหรบผสอน

การวางแผนทาการเงน อยากใชพรอมเพย ตองท าอยางไร

ผรบโอนตองลงทะเบยนพรอมเพย เพอผกบญชเงนฝากหรอบญช e-Money ทใชรบเงนกบเบอรโทรศพทมอถอ เลขประจ าตวประชาชน หรอหมายเลข e-Wallet 15 หลก ตามเงอนไขทผใหบรการก าหนด ในกรณผกบญชเงนฝากสามารถท าไดผานชองทางต ATM, Internet banking, Mobile banking หรอสาขาธนาคาร สวนการผกบญช e-Money ตองท าผานสาขาหรอ จดใหบรการทก าหนด

ผโอนไมจ าเปนตองลงทะเบยน กสามารถโอนเงนผานเมน “พรอมเพย” ไดผานชองทาง ต ATM, Internet banking หรอ Mobile banking โดยระบเบอรโทรศพทมอถอ เลขประจ าตวประชาชน หรอหมายเลข e-Wallet ของผรบโอน

4. การช าระเงนดวย QR Code...มนใจ ใชงาย QR Code (Quick Response Code) เปนรหสทใชเกบขอมล โดยนยมน ามาใช

เปนชองทางการเขาถงขอมลตาง ๆ เชน เวบไซต หรอชอ-เลขทบญชเงนฝาก/ e-Wallet ของรานคา พรอมทงราคาสนคา โดยในปจจบนมการน า QR Code มาใชในการช าระเงน ซงชวยอ านวยความสะดวกใหแกผซอและผขาย

Tips

หากคณมบญชเงนฝากกบธนาคารหลายแหง คณอาจลงทะเบยนพรอมเพยโดยผกบญชธนาคารหนงกบเบอรโทรศพทมอถอ และผกบญช อกธนาคารหนงกบเลขประจ าตวประชาชนกได

Tips

โอนเงนผด (ระบเลขทบญชผด/จ านวนเงนผด) ผโอนตองท าอยางไร

ตดตอธนาคารตนทางเพอแจงปญหา

น าหลกฐานการโอนเงนไป แจงความทสถานต ารวจ

น าใบแจงความไปตดตอธนาคารตนทางเพอประสานกบธนาคารปลายทางตดตามเงนคนให

อยางไรกด ธนาคารปลายทาง จะคนเงนใหผโอนไดตอเมอไดรบความยนยอมจากผรบโอนเปนลายลกษณอกษร หาก ผรบโอนไมยนยอม ผโอนอาจตองฟองรองเพอขอเงนคน

มนใจ ปลอดภย ใชพรอมเพย

การโอนเงนแบบพรอมเพยมความปลอดภยเชนเดยวกบการโอนแบบเดม โดยม การพสจนตวตนของผท ารายการอยางรดกม เชน การยนยนความเปนเจาของเบอรโทรศพทมอถอของผรบโอน หรอการกรอก Username, Password, One Time Password (OTP) ของผโอนกรณใช Internet banking และ Mobile banking หรอถาท าผานต ATM กตองมบตร ATM และรหสผาน อยางไรกด ผโอนควรตรวจสอบชอ-นามสกลของผรบโอน และจ านวนเงนทโอนใหถกตองกอนท ารายการ

การบอกเลขประจ าตวประชาชนหรอเบอรโทรศพทมอถอแกผอน ไมท าใหเสยงตอการถกขโมยเงนในบญช เพราะพรอมเพยเปนการผกบญชรบเงนโอนเทานน หากจะโอน/ถอนเงนจากบญช ยงตองท าตามขนตอนเพอความปลอดภยเชนเดม

การยายคายหรอเปลยนโทรศพทมอถอ แตไมเปลยนเบอร ไมสงผลกระทบตอการใชบรการพรอมเพย โดยคณไมตองแจงใหธนาคารทราบ แตหากเปลยนหรอเลกใชเบอรโทรศพทมอถอทผกกบพรอมเพย ตองแจงใหธนาคารทราบทกครง

88

เนอหาส าหรบผสอน

การวางแผนทาการเงน ขอดของกำรช ำระเงนดวย QR Code

ผซอ สะดวกในการช าระเงนโดยไมตองพกเงนสดหรอบตร ไมตองกด ATM มาจาย ไมตองเกบสลป และไมตองขอเลขทบญชเงนฝากของรานคา เพยงแคสแกน QR Code เพอจายคาสนคาและบรการผานทาง Mobile banking หรอแอปพลเคชน e-Money (เชน rabbit LINE Pay, True Money Wallet, BluePay Wallet) ตามเงอนไขทรานคา/ ธนาคาร/ ผใหบรการ e-Money ก าหนด นอกจากนน ยงมความปลอดภยมากขนเพราะไมตองมอบบตรหรอ แจงขอมลบตรแกรานคา

ผขำยหรอเจำของรำนคำ เชน รานสะดวกซอ รานคาปลก แผงลอยในตลาด รานคารมถนน และรานคาออนไลน ไมตองตดตงเครองรบบตร ไมตองทอนเงน และลดภาระในการจดการเงนสด เพราะเงนจากการขายสนคาจะเขาบญชเงนฝากของรานคาโดยตรง

ตวอยำง QR Code ณ จดรบช ำระของรำนคำ

89

เนอหาส าหรบผสอน

การวางแผนทาการเงน อยากใช QR Code เรมไดอยางไร

ผขายหรอเจาของรานคา สามารถตดตอธนาคาร/ผใหบรการ e-Money เพอขอใชบรการ และน าปาย QR Code ซงใสขอมลบญชของรานคา (อาจแสดงราคาสนคาหรอไมกได) มาวางใหผซอสแกนจาย ณ จดรบช าระ โดยรานคาตองหมนตรวจสอบอยเสมอวาปาย QR Code นนแสดงขอมลบญชของรานคาทถกตอง เพอปองกนผอนมาแอบเปลยนขอมล

ผซอ เปด Mobile banking หรอแอปพลเคชน e-Money ทรานคารบช าระ เพอสแกน QR Code และเลอกวธการช าระเงนวาจะหกเงนจากบญชเงนฝาก บตรเครดต หรอ e-Money กได แลวระบจ านวนเงนทตองการจาย ทส าคญอยาลมตรวจสอบความถกตองของชอบญชและจ านวนเงนกอนยนยนรายการทกครง ทงน กรณเปน QR code ทออกโดยธนาคาร ผซอสามารถสแกน QR Code ผาน Mobile banking ของธนาคารเดยวกนหรอตางธนาคารกบบญชของรานคาได แตถาเปน QR Code ของ e-Money อาจตองสแกน QR Code โดยใชแอปพลเคชนตามทรานคาก าหนด ไมสามารถใชขามเครอขายได

เรองนารเกยวกบ QR Code

รานคาทรบช าระเงนดวย QR Code จากผใหบรการ e-Money อาจใชวธรบช าระเงนแตกตางกน เชน ใหผซอสแกน QR Code ของรานคาผขายแลวระบจ านวนเงน คาสนคาเพอช าระ หรอใหผซอแสดง QR Code ของตนเองทสรางจาก Mobile banking หรอแอปพลเคชน e-Money และรบการสแกนเพอจายเงนคาสนคา ซงผซอจะตองสงเกตยอดเงนทถกตดไปวาถกตองหรอไม หากไมถกตองใหรบทกทวง ณ จดช าระ

ปจจบนธนาคารบางแหงอนญาตใหเจาของบญชใช Mobile banking สแกน QR Code ทหนาจอต ATM เพอถอนเงน หรอสงค าขอรหสถอนเงนผานทาง Mobile banking ได

90

เนอหาส าหรบผสอน

การวางแผนทาการเงน

ก กรรมท 3.2 แชรไอเด ย Next time, I will …

ผเรยนจะไดตดสนใจเลอกใชบรการทางการเงนในยคดจทลไดอยางเหมาะสมและปลอดภยกบตนเอง โดยเขาใจประโยชน สงทควรปฏบต และขอควรระวงในการใชบรการ

ผสอนสามารถวดความรความเขาใจ (Awareness) และการฝกปฏบต (Practice) ของผเรยนในการน าความรทไดรบมาประยกตใชในการเลอกบรการทางการเงนในยคดจทลไดอยางเหมาะสม และปลอดภย

91

กจกรรม

การวางแผนทาการเงน กจกรรมท 3.1 เกมรจกบรการทางการเงนในยคดจทล (ประมาณ 10 นาท)

วตถประสงค

เพอใหผเรยนท ำควำมรจกบรกำรทำงกำรเงนในยคดจทล ทงประเภทของผใหบรกำร รปแบบกำรใชบรกำร ชอแอปพลเคชน และวธกำรรกษำควำมปลอดภย/ ลดควำมเสยงในกำรใชบรกำร

อปกรณ/ สงทตองเตรยม

ใบกจกรรม “เกมรจกบรกำรทำงกำรเงนในยคดจทล”

วธการ

1. ผสอนแบงผเรยนเปนกลม กลมละ 5 คน (อำจเปลยนแปลงไดตำมควำมเหมำะสม) 2. ผสอนแจกใบกจกรรมใหผเรยนและชแจงวธกำรท ำกจกรรมดงน

2.1 ใหผเรยนแตละกลมจดหมวดหมของค ำทเกยวของกบบรกำรทำงกำรเงนในยคดจทล (รวม 32 ค ำ) ใหถกตองตำมหมวดตำง ๆ ดงน

หมวดท 1 ผใหบรกำรทำงกำรเงน (8 ค ำ) หมวดท 2 รปแบบกำรใชบรกำรทำงกำรเงน (8 ค ำ) หมวดท 3 ชอแอปพลเคชนของผใหบรกำรทำงกำรเงน (8 ค ำ) หมวดท 4 วธกำรรกษำควำมปลอดภย/ ลดควำมเสยง (8 ค ำ)

2.2 ใหตวแทนผเรยนน ำเสนอค ำตอบของกลม

ทงน ผสอนสำมำรถอนญำตใหผเรยนคนหำขอมลจำกอนเทอรเนตในระหวำงทท ำกจกรรมได เพอสงเสรม ใหเกดกำรเรยนรดวยตนเอง

3. ผสอนเฉลยและอธบำยค ำตอบเพมเตม โดยอำจมอบรำงวล (ถำม) ใหแกกลมทตอบไดถกตองมำกทสด

92

ใบกจกรรม “เกมรจกบรการทางการเงนในยคดจทล” (ส าหรบผเรยน)

ใหผเรยนจดหมวดหมของค ำทเกยวของกบบรกำรทำงกำรเงนในยคดจทล (รวม 32 ค ำ) ใหถกตองตำมหมวดตำง ๆ ดงน

หมวดท 1 ผใหบรกำรทำงกำรเงน (8 ค ำ) หมวดท 2 รปแบบกำรใชบรกำรทำงกำรเงน (8 ค ำ) หมวดท 3 ชอแอปพลเคชนของผใหบรกำรทำงกำรเงน (8 ค ำ) หมวดท 4 วธกำรรกษำควำมปลอดภย/ ลดควำมเสยง (8 ค ำ)

ธนาคารกรงเทพ ซอของออนไลนดวย บตรเดบต

บวหลวง เอมแบงกกง ไมบอกรหสกดเงน (PIN) ใหผอนร

ถอนเงนสดดวย บตรเดบต

Krungthai NEXT ลอคหนาจอ สมารทโฟน

ธนาคารไทยพาณชย

rabbit LINE Pay ตรวจสอบความถกตองของสลป

บรษท แรบบท- ไลน เพย จ ากด

จายบลผาน Internet banking

ตรวจสอบยอดเงนกอนยนยนการท ารายการ

บรษท อออน ธนสนทรพย (ไทยแลนด) จ ากด (มหาชน)

โอนเงนแบบพรอมเพย SCB Easy / SCB Connect (LINE)

ธนาคารกสกรไทย จายคาอาหารดวย บตร e-Money

K PLUS ไมถายรปบตรลง Social media

รดซอสนคาดวย บตรเครดต

MyMo By GSB ก าหนดวงเงนท ารายการ สงสดตอวน

ธนาคารออมสน

true money wallet

รบแจงอายดเมอบตรหาย บรษท ทร มนน จ ากด เชคยอดเงนผาน Mobile banking

ก าหนด Password ใหเดายาก

บรษท บตรกรงไทย จ ากด (มหาชน)

ช าระเงนดวย QR Code

TMB Touch

93

หมวดท 1 ผใหบรการทางการเงน

หมวดท 2 รปแบบการใชบรการทางการเงน

หมวดท 3

ชอแอปพลเคชนของผใหบรการทางการเงน หมวดท 4

วธการรกษาความปลอดภย/ ลดความเสยง

94

กจกรรม

การวางแผนทาการเงน แนวค าตอบกจกรรม “เกมรจกบรการทางการเงนในยคดจทล” (ส าหรบผสอน)

หมวดท 1 ผใหบรการทางการเงน

หมวดท 2 รปแบบการใชบรการทางการเงน

ธนำคำรกรงเทพ ธนำคำรกสกรไทย ธนำคำรไทยพำณชย ธนำคำรออมสน บรษท แรบบท-ไลน เพย จ ำกด บรษท ทร มนน จ ำกด บรษท อออน ธนสนทรพย (ไทยแลนด) จ ำกด (มหำชน) บรษท บตรกรงไทย จ ำกด (มหำชน)

ถอนเงนสดดวยบตรเดบต รดซอสนคำดวยบตรเครดต ซอของออนไลนดวยบตรเดบต จำยคำอำหำรดวยบตร e-Money จำยบลผำน Internet banking เชคยอดเงนผำน Mobile banking โอนเงนแบบพรอมเพย ช ำระเงนดวย QR Code

หมวดท 3

ชอแอปพลเคชนของผใหบรการทางการเงน หมวดท 4

วธการรกษาความปลอดภย/ ลดความเสยง rabbit LINE Pay true money wallet บวหลวง เอมแบงกกง K PLUS Krungthai NEXT MyMo By GSB SCB Easy / SCB Connect (LINE) TMB Touch

ตรวจสอบยอดเงนกอนยนยนกำรท ำรำยกำร ก ำหนด Password ใหเดำยำก ไมบอกรหสกดเงน (PIN) ใหผอนร ไมถำยรปบตรลง Social media ลอคหนำจอสมำรทโฟน ก ำหนดวงเงนท ำรำยกำรสงสดตอวน ตรวจสอบควำมถกตองของสลป รบแจงอำยดเมอบตรหำย

95

กจกรรม

การวางแผนทาการเงน กจกรรมท 3.2 แชรไอเดย Next time, I will … (ประมาณ 20 นาท)

วตถประสงค

เพอใหผเรยนไดตดสนใจเลอกใชบรกำรทำงกำรเงนในยคดจทลไดอยำงเหมำะสมและปลอดภยกบตนเอง โดยเขำใจประโยชน สงทควรปฏบต และขอควรระวงในกำรใชบรกำร

อปกรณ/ สงทตองเตรยม

-

วธการ 1. หลงจำกเรยนเนอหำจบแลว ขอใหตวแทนผเรยน 2 คน (หรอมำกกวำ หำกมเวลำมำกพอ) มำแลกเปลยน

สงทไดเรยนรจำกบทเรยนน และใหผสอนกระตนใหผเรยนคนอนรวมอภปรำยเพมเตม

2. ผสอนสรปบทเรยน โดยทบทวนประเดนส ำคญ และอธบำยตวอยำงเพมเตม (ถำม)

การประเมนผล

วตถประสงค : เพอวดควำมรควำมเขำใจ (Awareness) และกำรฝกปฏบต (Practice) ของผเรยนในกำรน ำควำมรทไดรบมำประยกตใชในกำรเลอกบรกำรทำงกำรเงนในยคดจทลไดอยำงเหมำะสม และปลอดภย

วธการประเมนผล : ผสอนสงเกตพฤตกรรมของผเรยนในกำรคดวเครำะหเพอตดสนใจ และกำรแลกเปลยนควำมคดเหนระหวำงกนของผเรยน

เกณฑการประเมนผล : ผำนกำรประเมน เมอผเรยนใหเหตผลไดอยำงเหมำะสม ทงน ผสอนสำมำรถศกษำแนวค ำตอบกจกรรม “แชรไอเดย Next time, I will …” เพอใชประกอบกำรอธบำยผเรยนได

บรการทางการเงนในยคดจทลท

ฉนก ำลงใช/ อยำกใช คอ...................................... ...........................................................................

เพรำะ ...............................................................

เพอใหมนใจวาปลอดภย

ฉนจะท ำ (do) ................................................. ฉนจะไมท ำ (don’t) ........................................

96

กจกรรม

การวางแผนทาการเงน แนวค าตอบกจกรรม “แชรไอเดย Next time, I will …” (ส าหรบผสอน)

บรการทางการเงนในยคดจทลท

ฉนก ำลงใช/ อยำกใช คอ บรการโอนเงนแบบพรอมเพย โดยจะผกหมายเลขโทรศพทมอถอกบบญชเงนฝาก

เพรำะ ชวยใหแมโอนเงนคาหอพก/คาเทอมมาใหสะดวกมากขน โดยใชหมายเลขโทรศพทในการโอนเงนแทนเลขทบญชเงนฝาก และสามารถไปโอนทต ATM ใกลบาน โดยไมตองเดนทางไปสาขา นอกจากนนยงชวยประหยดคาธรรมเนยมในการโอนดวย

เพอใหมนใจวาปลอดภย

ฉนจะท ำ (do) ใช Internet banking อยางระมดระวงมากขน โดยตง Username / Password ใหคาดเดาไดยาก

ฉนจะไมท ำ (don’t) บอก Username/ Password กบผอน หรอเขยนไวในทเปดเผย

บรการทางการเงนในยคดจทลท

ฉนก ำลงใช/ อยำกใช คอ บรการ Mobile banking สแกน QR Code เพอช าระคาสนคา

เพรำะ สะดวก โดยตดเงนจากบญชเงนฝากโดยตรง ท าใหไมตองพกเงนสด ไมตองถอนเงนจากต ATM หรอไมตองพกบตรเดบต/บตรเครดต

เพอใหมนใจวาปลอดภย

ฉนจะท ำ (do) ตงรหสลอคหนาจอ จ ากดวงเงนสงสดในการท าธรกรรม ตรวจสอบ ความถกตองของชอบญชรานคาและจ านวนเงนกอนยนยนรายการทกครง

ฉนจะไมท ำ (don’t) ใช Free wifi ในการท าธรกรรม หรอวางโทรศพทมอถอในทสาธารณะ

97

กจกรรม

การวางแผนทาการเงน

บรการทางการเงนในยคดจทลท

ฉนก ำลงใช/ อยำกใช คอ แอปพลเคชน e-Money สแกน QR Code เพอช าระคาสนคา

เพรำะสะดวก โดยตดเงนจากบญชทผกไว (อาจเปนบญชเงนฝาก หรอบตรเครดต) ท าใหไมตองพกเงนสด ไมตองถอนเงนจากต ATM ไมตองพกบตร รวมทงมโปรโมชนสงเสรมการขายทใหสวนลดแกผซอ

เพอใหมนใจวาปลอดภย

ฉนจะท ำ (do) สงเกตยอดเงนทตดไปวาถกตองหรอไม หากไมถกตองจะทกทวงทนท ณ จดช าระเงน และหากพบความผดปกตจะรบแจงผใหบรการทนท

ฉนจะไมท ำ (don’t) ละเลย SMS ทสงมาแจงเตอนการท าธรกรรม ขณะทไมไดท า รายการใด ๆ

98