aec -questions & answers - thailaws.comanswers.pdf · อาเซยี น หรอื...
TRANSCRIPT
ASEAN Economic Community 2015
อาเซยนนบเปนหนงในกรอบความรวมมอทางเศรษฐกจทไทยใหความสำคญเปนอนดบตนๆ เนองจากเปนตลาดการคาและการลงทนหลกของประเทศ กอรปกบ
เปาหมายการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) ใหแลวเสรจในป ค.ศ. 2015 จงเปนปจจยสำคญททำใหประเทศอาเซยนทง 10 รวมทงไทย ตองเรงเสรมสรางสมรรถนะและความสามารถในการแขงขนรองรบ
การเปดเสรทงการเคลอนยายสนคา บรการ การลงทน เงนทนและแรงงานฝมอ
ตลอดระยะเวลาเกอบ 20 ป นบตงแตทไทยและอาเซยนไดเรมลดภาษนำเขา
สนคาระหวางกน ภายใตเขตการคาเสรอาเซยน (AFTA) ในป 2536 การคาของไทยกบ
อาเซยนไดขยายตวเพมขนอยางตอเนอง จากรอยละ 13.7 ของมลคาการคารวมของไทย
(ปกอนการจดตง AFTA) เปนรอยละ 20 ในป 2554 ซงทำใหอาเซยนกลายเปนคคา อนดบ 1 ของไทย และนบตงแตทประเทศอาเซยนเดม 6 ประเทศ ไดลดภาษสนคา
นำเขาระหวางกนลงเหลอรอยละ 0 ตงแตป 2553 สงผลใหเกดการใชสทธประโยชนทางดานภาษอยางกวางขวาง โดยไทยสงออกไปมาเลเซยมากเปนอนดบหน ง คดเปนสดสวนรอยละ 22.8 รองลงมา ไดแก สงคโปร รอยละ 21.1 และอนโดนเซย รอยละ 18.6 ตามลำดบ สวนภาษสนคานำเขาของประเทศอาเซยนใหมอก 4 ประเทศ ในขณะนมอตรารอยละ 0-5 และจะลดเหลอรอยละ 0 ในวนท 1 มกราคม 2558
นอกจากสทธประโยชนทางภาษระหวางประเทศสมาชกแลว ประชาคมเศรษฐกจ
อาเซยนยงมเปาหมายทครอบคลมอกหลายดาน ทงการเปนตลาดและฐานการผลตรวม การสรางขดความสามารถในการแขงขน การพฒนาเศรษฐกจอยางเสมอภาค
รวมทงการบรณาการเขากบเศรษฐกจโลกดวย ซงสาระสำคญของความรวมมอ
¤Ó¹Ó
ทหลากหลายของอาเซยนนน สงผลใหทกภาคสวนตองเตรยมความพรอมรบมอกบ
ความเปลยนแปลงทจะเกดขน ทงการเรงพฒนาคณภาพสนคา การใชเทคโนโลยใหมๆ ในการผลต การพฒนานวตกรรมใหมๆ ใหกบสนคาและบรการ เปนตน
ในวาระครบรอบ 70 ป กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ ไดจดทำหนงสอ “ถาม-ตอบ รอบร AEC 360°” ขน เพอเผยแพรขอมลรายละเอยดเกยวกบ AEC โดยประมวลคำถาม-คำตอบทเปนประเดนสงสยในทกแงมมจากงานสมมนาตางๆ ทกรมฯ จดและจากการสอบถามบคคลตางๆ ในแวดวงธรกจการคาและในหนวยงาน
ภาครฐทเกยวของ รวมทงประชาชนทวไป โดยเรมจากขอมลพนฐานของการเขารวมกลมในประชาคมเศรษฐกจอาเซยน การเปดเสรสนคา บรการ และการลงทนเพอ
ขยายฐานการผลตและการตลาดจนถงมาตรการการปรบตว
กรมฯ หวงวา หนงสอฉบบนจะเปนคมอสำคญในการเรยนร รวมทงการ
สอบถามขอมลเพมเตมจากหนวยงานทเกยวของ เสรมสรางความเขาใจเกยวกบ AEC ใหผอานสามารถเตรยมความพรอมเพอใชประโยชนจากการเขารวมเปนประชาคม
เศรษฐกจอาเซยนของไทยตอไปไดอยางมประสทธภาพ
กรมเจรจาการคาระหวางประเทศพฤษภาคม 2555
อาเซยน หรอ สมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต (ASEAN : Association of South East Asian Nations) ไดกอตงขน ณ ประเทศไทยตามปฏญญา
กรงเทพ เมอวนท 8 สงหาคม พ.ศ. 2510 ตลอดระยะเวลากวา 40 ป อาเซยนไดพฒนา
ความสมพนธระหวางกนอยางคอยเปนคอยไป จนกระทงในการประชมสดยอดอาเซยนครงท 9 เมอเดอนตลาคม 2546 ทบาหล ประเทศอนโดนเซย ผนำไดลงนามปฏญญา
วาดวยความรวมมออาเซยน (Declaration of ASEAN Concord II หรอ Bali Concord) เหนชอบใหมการจดตงประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) ในป 2563 โดยม องคประกอบ 3 เสาหลก ซงไดแกประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) ซงเปนเสาหลกสำคญ มวตถประสงคเพอสรางความรวมมอทาง เศรษฐกจซงมอยแลวใหลกและกวางขน โดยดำเนนการไปพรอมๆ กบอก 2 เสาหลก ไดแก ประชาคมการเมองและความมนคง (ASEAN Security Community) และประชาคม
ทางสงคมและวฒนธรรม (ASEAN Socio-Cultural Community) เพอใหสอดคลองกบวสยทศนอาเซยน หรอ ASEAN Vision 2020
การจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community : AEC) ในการประชมสดยอดอาเซยน ครงท 12 เมอวนท 13 มกราคม 2550 ณ เมองเซบ ประเทศฟลปปนส อาเซยนไดประกาศปฏญญาเซบวาดวยการเรงรดการจดตง
ประชาคมเศรษฐกจอาเซยนใหเรวขน เปนภายในป 2558 และเพอใหการดำเนนงานมเปาหมาย แผนงาน และกรอบเวลาทชดเจน อาเซยนจงไดจดทำ AEC Blueprint ขนและลงนามในชวงการประชมสดยอดอาเซยน ครงท 13 เมอวนท 20 พฤศจกายน 2550 ณ ประเทศสงคโปร
º·¹Ó
อดต นบแตกอตงอาเซยนจนถงป 2535 พบวา อาเซยนมความรวมมอกน
หลายดาน รวมทงการลดภาษระหวางสมาชก แตไมไดมผลอยางเปนรปธรรม
จนกระทงเขาสยคทสอง หรอประมาณเมอ 20 ปทแลว สมาชกอาเซยนไดเรมตอบรบ
กระแสการจดตงเขตการคาเสร และมการลดภาษอยางเปนรปธรรมภายใตเขตการคา
เสรอาเซยน (ASEAN Free Trade Area: AFTA) รวมทงไดรบสมาชกใหมเพมขนอก
4 ประเทศ ประกอบดวย กมพชา ลาว พมา และเวยดนาม
ปจจบน อาเซยนไดกาวสยคท 3 ซงมการรวมตวทมบรณาการกนมากขน การรวมตวทวาน สงผลใหเกดแนวคดของการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) ในป 2558 (ค.ศ. 2015) เปาหมายคอใหอาเซยนม ตลาดและฐานการผลตรวมกน และมการเคลอนยายสนคา บรการ การลงทน เงนลงทน และแรงงานมฝมออยางเสร และเพอใหบรรลเปาหมายขางตน อาเซยนจงไดกำหนด
แผนงาน (AEC Blueprint) สำหรบการดำเนนงานในภาพรวม โดยมสวนประกอบ 4 สวนหลก ไดแก
1. การเปนตลาดและฐานการผลตเดยว โดยใหมการเคลอนยายสนคา บรการ การลงทน และแรงงานมฝมออยางเสร และการเคลอนยายเงนทนอยางเสร มากขน รวมทงการสงเสรมการรวมกลมสาขาสำคญของอาเซยนใหเปนรปธรรม
2. การสรางขดความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจของอาเซยน
ซงใหความสำคญกบประเดนดานนโยบายทจะชวยสงเสรมการรวมกลมทางเศรษฐกจ เชน กรอบนโยบายการแขงขนของอาเซยน การคมครองผบรโภค สทธในทรพยสน
ทางปญญา พาณชยอเลกทรอนกส นโยบายภาษ และการพฒนาโครงสรางพนฐาน (การเงน การขนสง เทคโนโลยสารสนเทศ และพลงงาน)
3. การพฒนาเศรษฐกจอยางเสมอภาค โดยการพฒนาผประกอบการ
ขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) และการเสรมสรางขดความสามารถผานโครงการ ตางๆ เชน โครงการรเร มเพอการรวมกลมของอาเซยน (Initiative for ASEAN
Integration: IAI) เพอลดชองวางการพฒนาทางเศรษฐกจ
4. การบรณาการเขากบเศรษฐกจโลก เนนการปรบประสานนโยบาย
เศรษฐกจของอาเซยนกบประเทศภายนอกภมภาค เพอใหอาเซยนมทาทรวมกนอยาง ชดเจน เชน การจดทำเขตการคาเสรของอาเซยนกบประเทศคเจรจาตางๆ เปนตน
รวมทงสงเสรมการสรางเครอขายในดานการผลต/จำหนายภายในภมภาคใหเชอมโยง
กบเศรษฐกจโลก
เพอใหการจดตงเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนประสบความสำเรจตาม
เปาหมายทกำหนดไว สมาชกอาเซยน รวมทงประเทศไทยมพนธกจตองดำเนนการ เพอใหเปนไปตามเปาหมายทตงไว โดยเฉพาะการดำเนนงานใหอาเซยนเปนตลาด
และฐานการผลตเดยวกน ซ งอย ภายใตการกำกบดแลจากความตกลงสำคญ
3 ฉบบคอ
1. ความตกลงการคาสนคาของอาเซยน (ASEAN Trade in Goods Agreement) หรอ ATIGA กำหนดใหสมาชกตองลดภาษสนคาในบญชลดภาษ (Inclusion List: IL) ใหหมดภายในป 2553 (ค.ศ.2010) และใชมาตรการทมใชภาษ ศลกากร ไดเฉพาะเรองทจำเปน
2. กรอบความตกลงวาดวยการคาบรการของอาเซยน (ASEAN Framework Agreement on Service) หรอ AFAS กำหนดใหสมาชกตองทยอยเปดตลาดบรการ ซง ASEAN Blueprint กำหนดใหสมาชกตองเปดตลาดใหสมาชกอาเซยนอนสามารถถอหนถงรอยละ 70 ยกเวนในสาขาทเหนวาออนไหว
3. ความตกลงวาดวยการลงทนอาเซยน (ASEAN Comprehensive Investment Agreement) หรอ ACIA กำหนดใหเปดเสรและใหการปฏบตเยยงคนชาต
ในสาขาทตกลงกน 5 ประเภทคอ เกษตร ประมง ปาไม เหมองแร และอตสาหกรรม
การผลต รวมทงใหความคมครอง การสงเสรม และการอำนวยความสะดวกดาน
การลงทนแกสมาชกอาเซยนใน 5 สาขาทกลาวมาขางตน
นอกจากพนธกรณตามความตกลงขางตนท มสวนผลกดนใหอาเซยน
หลอมรวมเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนแลว ยงมพนธกรณอนททงไทยและอาเซยน
ตองดำเนนการไดแก การอำนวยความสะดวกดานการเคลอนยายเงนทนและ
แรงงานฝมอ การใหความรวมมอในสาขาตางๆ เชน ดานเกษตร อาหาร และปาไม ความรวมมอดานทรพยสนทางปญญา การพฒนาดานโครงสรางพนฐาน (การคมนาคม เทคโนโลยสารสนเทศ พลงงาน) ความรวมมอดานเหมองแร พาณชยอเลกทรอนกส ความรวมมอดานการเงน ความรวมมอดานวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) เปนตน
จากทศทางการคาการลงทนในโลกยคปจจบน ซงซกโลกตะวนออกเรมม บทบาทมากขน อาเซยนยงคงเปนตลาดสงออกอนดบหนงของไทย การยกเลกอปสรรคทางการคาการลงทนของอาเซยนจะเปดโอกาสใหสนคาของไทยเคลอนยายไดเสร และเพมปรมาณการคามากยงขน ทายทสด อาเซยนและไทยคงจะตองกาวไปส ความสมพนธทางเศรษฐกจทลกซงมากขน ซงจะเปนประโยชนไมนอยหากนกธรกจ
และผทเกยวของจะเรงศกษา และใชประโยชนจากความตกลงทางการคา รวมถง หาโอกาสสรางพนธมตรทางธรกจ (Business Partnership) ซงไมไกลสดขอบฟา แตอยใกลแคสายตา
ÀÒ¾ÃÇÁ»ÃЪҤÁàÈÃÉ°¡Ô¨ÍÒà«Õ¹ 9
¡ÒäŒÒÊÔ¹¤ŒÒ 31
¡ÒäŒÒºÃÔ¡ÒÃ/¡ÒÃŧ·Ø¹ 43
¡ÒÃà¤Å×è͹ŒÒÂáç§Ò¹ 66
¡ÒúÙóҡÒÃࢌҡѺ»ÃЪҤÁâÅ¡ 77
Í×è¹æ (·ÃѾÂ�ÊÔ¹·Ò§»ÞÞÒ ¡Òä،Á¤Ãͧ¼ÙŒºÃÔâÀ¤ ¾Åѧ§Ò¹) 81
¼Å¡Ãзº/¡ÒûÃѺµÑÇ/ÁҵáÒÃÃͧÃѺ 84
¢Ñ鹵͹¡ÒÃà¨Ã¨Ò FTA/˹‹Ç§ҹ·Õèà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§¡Ñº¾Ñ¹¸¡Ã³Õ AEC 103
Êͺ¶ÒÁ¢ŒÍÁÙÅ AEC à¾ÔèÁàµÔÁ 120
ʶԵԡÒäŒÒÊÓ¤ÑÞæ 123
¤ÓÈѾ·�·Õ辺º‹Í 134
ÊÒúÑÞ
ภาพรวมประชาคมเศรษฐกจอาเซยน
1. AEC ¤×ÍÍÐäÃ... ໇ÒËÁÒ¤×ÍÍÐäà • AEC ยอมาจาก ASEAN Economic Community หรอประชาคมเศรษฐกจ
อาเซยน เปนเปาหมายสำหรบการรวมกลมทางเศรษฐกจของสมาคมประชาชาต
เอเชยตะวนออกเฉยงใต หรอ อาเซยน (Association of Southeast Asian Nations: ASEAN) ซงประกอบดวยสมาชก 10 ประเทศ ไดแก บรไนดารสซาลาม กมพชา อนโดนเซย ลาว มาเลเซย พมา ฟลปปนส สงคโปร ไทย และเวยดนาม ทงน อาเซยน
มเปาหมายทจะใหการรวมกลมทางเศรษฐกจบรรลผลภายในป 2558
• AEC เปน 1 ใน 3 เสาหลกของประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) ซงประกอบดวยเสาหลกอก 2 เสา คอ ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Cultural Community: ASCC) และประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน(ASEAN Political-Security Community: APSC)
• เปาหมายของ AEC คอ
(1) สงเสรมใหอาเซยนเปนตลาดและฐานการผลตเดยวมการเคลอนยาย
สนคา บรการ การลงทน แรงงานฝมอโดยเสร และการเคลอนยายเงนทนทเสรมากขน (2) สงเสรมขดความสามารถในการแขงขนของอาเซยน (3) ลดชองวางการพฒนาระหวางประเทศสมาชก (4) สงเสรมการรวมตวเขากบประชาคมโลกของอาเซยน
¤Ó¶ÒÁ¤ÓµÍº
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 10
2. AEC ¡Ñº FTA ᵡµ‹Ò§¡Ñ¹ËÃ×ÍäÁ‹ • ความตกลงเขตการคาเสร (Free Trade Area Agreement) หรอทเรยกกน
ทวไปวา FTA เปนความตกลงทประเทศตงแต 2 ประเทศขนไปจดทำขน เพอใหเกดการรวมตวทางเศรษฐกจ โดยจะลด และ/หรอยกเลกอปสรรคทางการคาระหวางกน การเจรจา FTA ของไทยในระยะเรมแรกมงเนนเรองการลดภาษนำเขาระหวางกน แตปจจบนความตกลงเขตการคาเสรเรมมขอบเขตทกวางขวางมากขน คอ ครอบคลม
เรองการเปดเสรการคาบรการและการลงทน รวมทงกำหนด/ระเบยบกฎเกณฑท ชวยลดอปสรรคตอการคาบรการและการลงทน การเจรจา FTA กบ ประเทศพฒนาแลวสวนใหญจะรวมประเดนใหมๆ อาท แรงงาน สงแวดลอม ทรพยสนทางปญญา นโยบายอนๆ ทเกยวของ เปนตน
• ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน หรอ AEC คอ เปาหมายการรวมกลมทาง
เศรษฐกจของอาเซยนในป 2558 ซงมองคประกอบหลายดาน ทงการเปดเสรสนคา บรการ และการลงทน ซงการเปดเสรทวาจะอยภายใตความตกลง 3 ฉบบไดแก 1) ความตกลงการคาสนคาของอาเซยน 2) กรอบความตกลงวาดวยการคาบรการ
ของอาเซยน และ 3) ความตกลงวาดวยการลงทนอาเซยน นอกจากน ยงรวมถง
ความรวมมอทางเศรษฐกจในดานตางๆ เพอสรางพนฐานและอำนวยความสะดวก
ในการดำเนนธรกจการคาและการลงทนระหวางกน เพอใหมการเคลอนยายและ
กระจายสนคา บรการ การลงทน ตลอดจนการเดนทางของประชาชนและผประกอบการเปนไปอยางสะดวก คลองตว โดยมความรวมมอทงในดานปจจยโครงสราง
พนฐาน โลจสตกส การสรางความสอดคลองในดานมาตรฐานสนคาและบรการ การปรบประสานนโยบายดานการแขงขนเพอสรางความเปนธรรมระหวางผประกอบการ ในการดำเนนธรกจ และความรวมมอดานทรพยสนทางปญญา เปนตน
• ดงนน กลาวโดยสรป ความตกลงเปดเสรระหวางอาเซยนดานเศรษฐกจ
ภายใต AEC กถอเปนความตกลง FTA นนเอง
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
11
3. ·ÓäÁ»ÃÐà·Èä·Â¨Ó໚¹µŒÍ§Ã‹ÇÁ¡Ñº»ÃÐà·ÈÊÁÒªÔ¡ÍÒà«Õ¹Í×è¹æ Ñ´µÑé§ AEC ŒÇÂ
• อาเซยนถอเปนกรอบความรวมมอทางเศรษฐกจทมความใกลชดกบไทยมากทสด ประเทศสมาชกอาเซยนหลายประเทศเปนเพอนบานทมความเชอมโยง ทงในดานเศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรมกบไทยมาเปนระยะเวลานาน
• รฐบาลไทยไดใหความสำคญกบอาเซยนในฐานะมตรประเทศทมความใกลชด
กบไทยทงในดานสภาพภมศาสตร และการเปนหนสวนทางเศรษฐกจทสำคญ
• ในชวงระหวางป 2549-2553 อาเซยนเปนตลาดสงออกสำคญอนดบหนง
ของไทย คดเปนสดสวนรอยละ 22.8 ของการสงออกทงหมดของไทย นำหนาตลาดเดม
อยางเชนสหรฐอเมรกาและญปน และยงมแนวโนมขยายตวอยางตอเนอง อาเซยน
เปนการรวมกลมทางเศรษฐกจทยาวนานและเหนยวแนนทสดของไทย
• ไทยเปดเสรทางการคาใหอาเซยนมากทสดเมอเทยบกบประเทศหรอกลมประเทศอนทไทยมความตกลงเขตการคาเสรดวย
• เมออาเซยนกลายเปน AEC ในป 2558 จะสงผลใหอาเซยนเปนตลาด
และฐานการผลตเดยวท แขงแกรง และมศกยภาพท จะดงดดการลงทนจาก
ตางประเทศเขามาในภมภาครวมทงไทยไดมากยงขนเนองจาก AEC จะชวยสราง
ความมนใจใหกบนกลงทนตางชาตวา AEC จะทำใหอาเซยนกลายเปนภมภาคทมการรวมกลมทางเศรษฐกจทเขมแขงไมมอปสรรคทางการคาและการลงทนระหวางกน
• การเปน AEC จะชวยเพมอำนาจ
ตอรองของอาเซยนในเวทการคาโลก และ
สงเสรมบทบาทของไทยในเวทระหวาง ประเทศใหโดดเดนมากขน
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 12
4. ÅѡɳСÒÃÃÇÁ¡ÅØ‹Á¢Í§ÍÒà«Õ¹ â´Â੾ÒÐã¹ ŒÒ¹àÈÃÉ°¡Ô¨à¾×èÍÁØ‹§ä»ÊÙ‹
AEC ᵡµ‹Ò§¨Ò¡¡ÒÃÃÇÁ¡ÅØ‹Á¢Í§ÊËÀÒ¾ÂØâûÍ‹ҧäÃ
(1) เพอความเขาใจทลกซงมากยงขน ควรทราบกอนวา ในทางเศรษฐกจการ
รวมกลมระหวางประเทศตางๆ สามารถจำแนกออกเปน 5 ขนตอน คอ
1. เขตเศรษฐกจเสร (Free Trade Area) มการยกเลกกำแพงภาษ ระหวางกน ยกเลกระบบโควตา และการกำหนดปรมาณสนคา
2. สหภาพศลกากร (Customs Union) มการขจดการเลอกปฏบต ระหวางสมาชก นนคอภายในกลมจะไมมการเกบภาษ เคลอนยายสนคาบรการ ภายในกลมอยางสะดวก ขจดขออปสรรคตางๆภายในกลม แตไปตงการกดกนกบ
ภายนอกกลมรวมกน
3. ตลาดรวม (Common Markets) เปนการรวมกลมทสมาชกสามารถ
เคลอนยายปจจยการผลต ทนอกเหนอจากสนคา ไดแก บรการ แรงงาน และเงนทน ระหวางกนไดอยางเสร และมการกำหนดนโยบายทางเศรษฐกจรวมกน
4. สหภาพเศรษฐกจ (Economic Union) เปนการรวมกลมทลกซงกวา
ตลาดรวม คอ นอกเหนอจากการเคลอนยายปจจยการผลตระหวางกนไดอยางเสรแลวยงมการปรบประสานนโยบายการเงนและการคลงรวมกน และมการใชเงนตราสกล
เดยวกน
5. การบรณาการทางเศรษฐกจ
สมบรณ (Total Economic Integration) มการรวมตวกนอยางสมบรณทงดานการเงน การคลง มการจดตงองคกรทมลกษณะเหนอรฐหรอ Supra-National และมการตดสนใจ
ทางการเมอง รวมถงธรรมนญทางการเมอง รวมกน
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
13
(2) ลกษณะของการรวมกลมของอาเซยน และสหภาพยโรปปรากฏดงตอไปน
(2.1) การรวมกลมของสหภาพยโรป
• ลกษณะของการรวมตวของสหภาพยโรปตามสนธสญญามาสทรชท (Maastricht Treaty) เนน “เสาหลก” 3 ประการ (the three pillars of the European Union) คอ
1. เสาหลกทหนง การรวมตวดานเศรษฐกจ (Economic Integration)
- ยโรปตลาดเดยว (Single Market) ใหมการเคลอนทปจจย 4 ประการ โดยเสร (free movement) คอ (1) บคคล (2) สนคา (3) การบรการ (4) ทน
- การมนโยบายรวม (Community or Common Policies) ในดานการคา
การเกษตร (CAP) พลงงาน สงแวดลอม ประมง และดานสงคม เปนตน
- สหภาพเศรษฐกจและการเงน (European Monetary Union : EMU) สหภาพยโรปไดเขาสขนตอนสดทายของ EMU เมอวนท 1 มกราคม 2542 ซงมเงนสกลเดยวคอ เงนยโร (Euro) และมธนาคารกลางของสหภาพ
2. เสาหลกทสอง นโยบายรวมดานการตางประเทศ และความมนคง (CFSP) และนโยบายดานความมนคงและการปองกนประเทศ (Common Security and Defense Policy)
3. เสาหลกทสาม ความรวมมอดานกระบวนการยตธรรมและกจการภายใน(มหาดไทย) รวมทงการตรวจคนเขาเมอง การปราบปรามอาชญากรรมและยาเสพตด การจดตงกองตำรวจรวม (Europol) และการดำเนนการรวมดานความมนคงภายใน ฯลฯ
(2.2) การรวมตวของอาเซยน
• เปาหมายในการรวมตวของอาเซยนคอ การเปนประชาคมอาเซยนในป 2558
• กฎบตรอาเซยนกำหนดโครงสรางของประชาคมอาเซยนใหประกอบดวย 3 เสาหลก คอ
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 14
1) ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน มงใหประเทศในภมภาค
อยรวมกนอยางสนต มระบบแกไขความขดแยงระหวางกน มเสถยรภาพอยางรอบดาน มกรอบความรวมมอเพอรบมอกบภยคกคามความมนคง เพอใหประชาชนมความ
ปลอดภยและมนคง
2) ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน มงใหเกดการรวมตวกนทางเศรษฐกจ และการอำนวยความสะดวกในการตดตอคาขายระหวางกน อนจะทำใหภมภาค
มความเจรญมงคง และสามารถแขงขนกบภมภาคอนๆ ได เพอความอยดกนดของ
ประชาชนในประเทศอาเซยน
3) ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน เพอใหประชาชนแตละประเทศ
อาเซยนอยรวมกนภายใตแนวคดสงคมทเอออาทร มสวสดการทางสงคมทด และม
ความมนคงทางสงคม
(3) จะเหนไดวาความแตกตางทสำคญทสดระหวางการรวมกลมของ AEC กบสหภาพยโรป คอ สหภาพยโรป (EU) มการบรหารงานแบบ Supra-national co-operation ซงเปนรปแบบของความรวมมอระหวางประเทศทประเทศสมาชกยอมมอบอำนาจการบรหารงานบางอยางใหแกองคกรกลาง (Supra-national) เพอให สามารถดำเนนการบรรลตามเปาหมายรวมกน ในขณะทอาเซยนมการบรหารงาน
แบบ inter-national co-operation คอ เปนความรวมมอระหวางประเทศสมาชก
เพอใหบรรลเปาหมายรวมกนโดยใชหลกการฉนทามต (consensus) และจะไมกาวกาย
กจการภายในประเทศระหวางกน
(4) เมอพจารณาในมตดานเศรษฐกจ เปาหมายของอาเซยนคอการเปน AEC ทมลกษณะสำคญคอ “อาเซยนจะรวมตวกนเปนตลาดและฐานการผลตเดยวกน” คอ มการเคลอนยายสนคา บรการ การลงทน และแรงงานมฝมอทเสร และการเคลอนยาย
เงนทนทเสรยงขน ในขณะทประเทศสมาชกอาเซยนแตละประเทศจะยงคงมอตราภาษ
ทเรยกเกบจากสนคาทนำเขาจากประเทศนอกอาเซยนทแตกตางกน จงอาจกลาวไดวา อาเซยนยงไมไดจดตงสหภาพศลกากรระหวางกน แตไดลดภาษศลกากร (Customs Union) และอปสรรคภายในเพอขยายการคา และการลงทนระหวางกน
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
15
5. ÍÒà«Õ¹¨Ð¾ÅÔ¡â©Áä»Í‹ҧäúŒÒ§ ËÅѧºÃÃÅØ໇ÒËÁÒÂ໚¹ AEC ã¹»‚ 2558
• อาเซยนจะเกดการรวมกนเปนตลาดและฐานการผลตเดยวกน ทสนคา บรการ การลงทน แรงงานฝมอ รวมถงปจจยการผลตตางๆ สามารถเคลอนยาย
ไดอยางเสร ภายใตกรอบกฎเกณฑและกตกาทตกลงกน ไดแก
(1) การคาภายในอาเซยนไมมกำแพงภาษระหวางกน
(2) การคาระหวางอาเซยนจะคลองตวเพราะมการอำนวยความสะดวก ทางการคาและลดขนตอนพธการศลกากร ผานระบบ ASEAN Single
Window ซงจะทำใหผประกอบธรกจดานการคาและการขนสงสามารถ
ผานขนตอนการอนญาตจากหนวยงานภาครฐของประเทศสมาชก
อาเซยนทเกยวของกบการรบรองเอกสารหลกฐานพรอมกน ณ จดทยนใบขนสนคา
(3) ผสงออกสามารถรบรองถนกำเนดสนคาดวยตนเอง (Self Certification) ควบคไปกบการใชใบรบรองถนกำเนดสนคาของอาเซยน (Form D) ซงขณะน อยระหวางการดำเนนโครงการนำรองในประเทศสมาชก
อาเซยน 4 ประเทศ ไดแก สงคโปร มาเลเซย อนโดนเซย และไทย
ซงจะขยายตอไปยงอาเซยนทกประเทศภายในป 2558
(4) มฐานขอมลการคาอาเซยน (ASEAN Trade Repository: ATR) ซง
สามารถสบคนอตราภาษ มาตรการทมใชภาษ กฎแหลงกำเนดสนคา
และกฎระเบยบทางการคาตางๆ ไดบนเวบไซตของสำนกเลขาธการ อาเซยนภายในป 2558
(5) นกลงทนอาเซยนสามารถถอหนในธรกจบรการสาขาตางๆ ไดอยางนอย
รอยละ 70 และลดเลกขอจำกด/อปสรรคในการใหบรการทกรปแบบ
ตามกรอบความตกลงการคาบรการของอาเซยน (ASEAN Framework Agreement on Services: AFAS)
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 16
• การคาและการลงทนมบรรยากาศเสรมากขน จากการลด/เลกขอจำกด กฎระเบยบทเปนอปสรรคทางการคา การลงทน โดย
(1) เปดเสรการลงทน คมครองการลงทน สงเสรมและอำนวยความสะดวก
การลงทน ครอบคลมธรกจ 5 ภาค ไดแก เกษตร ประมง ปาไม เหมองแร และภาคการผลต รวมถงบรการทเกยวเนองตามกรอบ
ความตกลงวาดวยการลงทนอาเซยน (ASEAN Comprehensive
Investment Agreement: ACIA) (2) ปรบประสานนโยบายการแขงขน และทรพยสนทางปญญา
• มเสนทางคมนาคมขนสงสามารถเชอมโยงถงกนหมดในอาเซยน ชวยลดตนทน ทางโลจสตกสในภมภาค อนนำไปสการเพมขดความสามารถในการแขงขนของอาเซยน
• มการพฒนาทางเศรษฐกจระหวางประเทศสมาชกทเสมอภาคยงข น ชวยลดชองวางระหวางกน ทำใหกำลงซอของประเทศเพอนบานดขน ขยายโอกาส
การสงออกและการลงทนของไทย
• มการเชอมโยงกบประเทศภายนอกภมภาค โดยเฉพาะประเทศคเจรจา ของอาเซยนไดแก จน ญปน เกาหล ออสเตรเลย นวซแลนด และอนเดย อาเซยน
จะเปนภมภาคเปด มการขยายการรวมกลมทางเศรษฐกจโดยทำ FTA กบประเทศ
นอกภมภาค เปนการเพมโอกาสการคาและการลงทนมากยงขน
6. ¡ÒÃ໚¹ AEC »ÃÐà·ÈÊÁÒªÔ¡ÍÒà«Õ¹¨Ðä Œ»ÃÐ⪹�ÍÐäÃ
ขอมลจากผลการศกษาหลายฉบบไดบงชถงประโยชนทประเทศสมาชก
ไดรบหลงจากทมการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) ดงน
(1) ผลการศกษาเรอง AEC Impact Study โดย USAID, Prof. Michael G. Plummer, Johns Hopkins University, 2552 ระบวา การรวมกลมเปน AEC จะทำให รายไดท แทจรงของอาเซยนเพ มข นรอยละ 5.3 หรอคดเปนมลคา 69,000
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
17
ลานเหรยญสหรฐ ซงมมลคามากกวา 6 เทา
เทยบกบผลทไดรบจากการบรรลเปาหมายของ การดำเนนการเฉพาะการลดภาษภายใตเขตการคาเสรอาเซยน (ASEAN Free Trade Area: AFTA) ทอาเซยนไดดำเนนการมาตงแตป 2536 นอกจากน การปฏรปกฎหมายและกฎระเบยบตางๆ ของ ประเทศสมาชกอาเซยนใหสอดคลองตาม AEC เชน กฎหมายและนโยบายการแขงขน ซงจะชวย
ดงดดการลงทนโดยตรงจากตางประเทศ (FDI) และเพ มผลตภณฑมวลรวมประชาชาตตอหว (per capita GDP) รอยละ 26-38 คดเปนมลคา 117-264 พนลานเหรยญสหรฐ
(2) การปรบปรงดานองคกรใน AEC เชน ตลาดเงน โครงสรางพนฐาน และระบบสาธารณปโภค จะชวยผลกดนการขยายตวของภาคเอกชน และทำใหการทำงานของภาครฐมประสทธภาพมากขน
(3) การลดชองวางการพฒนาระหวางประเทศสมาชกอาเซยน จะสราง โอกาสในการขยายเครอขายการผลตในภมภาค และชวยใหประเทศสมาชกใหม อาเซยน (กมพชา ลาว พมา และเวยดนาม) สามารถรวมตวกบประเทศสมาชกทเหลอได
(4) การเปดเสรแรงงานฝมอ (Skilled labour) จะทำใหอาเซยนเปนทสนใจ
ของนกลงทนตางชาตมากขน เนองจากชวยใหการบรหารจดการแรงงานฝมอมความยดหยนมากขน
(5) ผบรโภคจะไดรบความสำคญมากขน สามารถเขาถงสนคาและบรการ
ราคาถกลงและหลากหลายมากขน และมการคมครองผบรโภคทกวางขวางมากขน
(6) การเคลอนยายเงนทนทเสรมากขน ชวยใหตนทนทางการเงนของภาค
ธรกจลดลง และมระบบการเงนทมประสทธภาพมากขน
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 18
7. »ÃÐà·Èä·Âä ŒÈÖ¡ÉÒ¶Ö§ ش͋͹- Ø´á¢ç§ ÊÀÒ¾µÅÒ´ ¾ÄµÔ¡ÃÃÁ¼ÙŒºÃÔâÀ¤
¢Í§»ÃÐà·ÈÊÁÒªÔ¡ÍÒà«Õ¹ à¾×èÍ㪌໚¹á¹Ç·Ò§à¢ŒÒÊÙ‹µÅÒ´ ËÃ×Í¡ÒáÓ˹´
ÂØ·¸ÈÒʵÃ�㹡ÒÃࢌÒÊÙ‹µÅÒ´¢Í§»ÃÐà·ÈÊÁÒªÔ¡ÍÒà«Õ¹ äÇŒÅÖ¡«Öé§à¾Õ§ã´
• หนวยงานภาครฐของไทยไดมการจางศกษาประเดนตางๆ ในสวนท เก ยวของกบหนวยงานของตน และมการจดสมมนาเพอเผยแพรผลการศกษา
ซงผสนใจสามารถตดตอแตละหนวยงานในทายเลมของหนงสอไดโดยตรงเพอ
สอบถามขอมลเฉพาะเพมเตม ทงน ไทยมจดแขงและจดออนโดยสรปดงน
• จดแขงของไทยในการเขาสตลาดอาเซยน คอ ทตงทางภมศาสตรใน
ศนยกลางของภมภาคทเอออำนวยตอการตดตอคาขายกบทกประเทศ ทกษะความ
เชยวชาญของแรงงานฝมอไทย อาท ในอตสาหกรรม การผลตรถยนต งานดาน
ศลปหตถกรรม และการใชภมปญญาทองถน นอกจากน ไทยยงมความพรอมดาน
โครงสรางพนฐานระบบสาธารณปโภคและการขนสง ทงทางบก ทางนำ และทางอากาศ ทงน ภาคอตสาหกรรมและบรการของไทยทมศกยภาพในการขยายตลาดอาเซยน
สำหรบสนคาเกษตร เชน ขาว มนสำปะหลง และนำตาล สนคาอตสาหกรรม เชน รถยนต สงทอและเครองนงหม เครองใชไฟฟาและ
อเลกทรอนกส และอาหารแปรรป สวนภาคบรการ เชน การทองเทยวและบรการทเกยวเนอง (เชน โรงแรมภตตาคารและรานอาหาร)
• จดออนของไทย คอ ความพรอมของผประกอบการไทย โดยเฉพาะ SMEs ซงมสดสวนมากกวารอยละ 90 ของธรกจไทย ยงมอปสรรคหลายประการในการ
เขาสตลาดอาเซยน เชน ปญหาการเขาถงแหลงเงนทน ปญหาดานภาษา ปญหาการขาดขอมลเชงลกในตลาดอาเซยนแตละประเทศ รวมทงปญหาการขาดการประยกตใชเทคโนโลยดานการบรหารจดการททนสมยเพอลดตนทนและเพมประสทธภาพ
ในการทำธรกจ เปนตน ทำใหเสยเปรยบประเทศอาเซยนอน เชน สงคโปร มาเลเซย และอนโดนเซย
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
19
8. »ÃÐà·Èä·Â¨Ðä Œ»ÃÐ⪹�áÅÐàÊÕ»ÃÐ⪹� Í‹ҧäÃ㹡ÒÃࢌÒËÇÁ AEC
• ไทยจะไดรบประโยชนจากการเขารวม AEC ดงน
(1) ขยายการสงออกและเพมโอกาสทางการคา เพราะอาเซยนเปนกลมมตรประเทศทใกลชดทสด และปจจบนเปนคคาและตลาดสงออกสำคญทสดของไทย
และเมออปสรรคภาษและมใชภาษระหวางอาเซยนถกยกเลกไป จะเปดโอกาสให สนคาเคลอนยายเสร ไทยจงมโอกาสทขยายการสงออกไปยงอาเซยนไดมากขน
(2) เปดโอกาสการคาบรการ สำหรบสาขาทไทยมความเขมแขง เชน ทองเทยว โรงแรมและรานอาหาร สขภาพ ฯลฯ
(3) สรางเสรมโอกาสการลงทน เพราะทผานมา การลงทนโดยตรงจาก
ตางประเทศ (FDI) มายงอาเซยนไมไดขยายตวเทาทควร เนองจากความนาสนใจของแหลงลงทนอนๆ เชน จน อนเดย แตเมอม AEC จะทำใหมการเคลอนยายเงนทน
ไดเสรยงขน อปสรรคการลงทนระหวางอาเซยนจะลดลงและทำใหอาเซยนซงม
ประชากรกวา 580 ลานคน เปนเขตลงทนทนาสนใจทดเทยมกบจนและอนเดย และดงดดการลงทนจากตางประเทศไดมากขน นอกจากน ไทยยงจะสามารถเขาไปลงทน
ในอาเซยนในสาขาทไทยมศกยภาพไดมากยงขน
(4) เพมพนขดความสามารถของผประกอบการในประเทศ จากการใช ทรพยากรการผลตรวมกน / เปนพนธมตรดำเนนธรกจรวมกบอาเซยนอนๆ จะทำใหเกดความไดเปรยบเชงแขงขน (Comparative Advantage) โดยเลอกใชจดแขงของแตละ
ประเทศในการผลต/สงออก ทำใหลดตนทนการผลต และเพมขดความสามารถแขงขน
(5) เพมอำนาจการตอรองของไทยในเวทการคาโลก เพราะการรวมกลมท
เขมแขงและชดเจนของอาเซยนจะสรางความเชอมนใหประชาคมโลกและเพมอำนาจในการเจรจาตอรองกบกลมการคาอนๆ เชน สหภาพยโรป ญปน ฯลฯ สงผลใหอาเซยน
สามารถมบทบาทสำคญมากขนในเวทระหวางประเทศ เชน WTO, IMF, World Bank
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 20
และในเวทระดบภมภาค เชน APEC, ASEM และไทยจะสามารถผลกดนประเดนทจะ
เปนประโยชนกบไทยเขาไปในการเจรจาได
(6) ยกระดบความเปนอยของประชาชนในประเทศ เนองจากการเขารวม AEC จะชวยพฒนาเศรษฐกจของสมาชกอาเซยนจะทำใหเกดการจางงาน และยกระดบ
ชวตความเปนอยของพลเมอง
(7) ผบรโภคสามารถเขาถงสนคาและบรการราคาถกลงและหลากหลาย
มากขน และมการคมครองผบรโภคทกวางขวางมากขน
• ไทยอาจไดรบผลกระทบจากการเขารวม AEC ดงน
(1) ในการกาวไปสการเปน AEC นนประเทศสมาชกอาเซยนทกประเทศรวมถงประเทศไทยมพนธกรณทจะตองลดและยกเลกมาตรการหรอกฎระเบยบตางๆ ทเปนอปสรรคตอการเขาสตลาดของสนคา บรการ และการลงทน ซงการดำเนนการ ดงกลาว อาจมผลกระทบแกประเทศบาง เชน การสญเสยรายไดจากการเกบภาษนำเขาหรอคาธรรมเนยมอนๆ ตลอดจนสรางความกงวลใหแกผประกอบการของประเทศ
(2) อยางไรกด ผลกระทบดงกลาวจะไมมากไปกวาผลประโยชนอนๆ ทจะ
เกดขนจาก AEC อาท ตนทนการผลตจะตำลงจากการทภาษนำเขาสนคาทนลดตำลง การเกดโอกาสทจะสรางพนธมตรทางเศรษฐกจมความสามารถในการดงดดการ
ลงทนจากตางชาตไดมากขน มความไดเปรยบประเทศคคาอนๆ เมอสงสนคาเขาไป
ขายในตลาดของประเทศสมาชกอาเซยน เปนตน
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
21
9. »ÃÐà·Èä·ÂºÙóҡÒáÒôÓà¹Ô¹¡ÒÃä»ÊÙ‹ AEC Í‹ҧäÃ
• ประเทศไทยบรณาการการดำเนนการไปสการเปน AEC โดยการจดตงหนวย
ประสานงาน AEC ระดบชาต (AEC National Coordinating Agency)
• ตงแตวนท 8 กมภาพนธ 2554 กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ ไดรบ
มอบหมายจากคณะรฐมนตร ใหทำหนาทเปน AEC National Coordinating Agency ของไทย เพอเปนหนวยงานหลกในการประสานงานและตดตามการดำเนนงานของไทย
เพอไปสการเปน AEC โดยการเชอมโยงกลจกรสำคญ ไดแก ภาครฐและภาคเอกชนให มงหนาไปในทศทางเดยวกน รวมทงตดตามการดำเนนงานตามแผนงานไปสการเปน
ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC Blueprint) ของหนวยงานในประเทศและสอสารกบ
ทกภาคสวนในประเทศเพอเตรยมตวสการเปน AEC ปจจบนกรมเจรจาการคาระหวาง
ประเทศไดตงสำนกงานยทธศาสตรและการบรณาการสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน(สยป.) เพอทำหนาทดงกลาว โดยปจจบนอยระหวางการจดทำยทธศาสตรเศรษฐกจการคา
ระหวางประเทศของไทย ป 2555-2563 (ยทธศาสตร 8 ป) เพอนำเสนอคณะรฐมนตร
พจารณาใหความเหนชอบใชเปนแผน/กลยทธการดำเนนงานระยะสน ระยะกลาง และ ระยะยาวสำหรบหนวยงานทเกยวของทงหมด
10. ÍÐää×͵ÑǪÕéÇÑ´¤ÇÒÁÊÓàÃ稢ͧ¡ÒÃä»ÊÙ‹ AEC ¢Í§ÍÒà«Õ¹ อาเซยนไดจดทำเครองมอในการวดผลความสำเรจจากการประชมและการปฏบตตามขอผกพนใน AEC เรยกวา AEC Scorecard ซงจะมการวดผลของอาเซยนใน
ภาพรวม และเปนรายประเทศ โดยประเมนจากรอยละของจำนวนมาตรการทประเทศ
อาเซยนทำไดจากจำนวนมาตรการทตองดำเนนการในแตละชวงเวลา ชวงละ 2 ป ปจจบนอาเซยนม AEC Scorecard 2 ชด ไดแก ชดสำหรบชวงการวดผลป 2551-2552 และชดสำหรบชวงการวดผลป 2553-2554
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 22
11. Ãкͺ¡Òû¡¤Ãͧ»ÃÐà·È·Õ赋ҧ¡Ñ¹¢Í§»ÃÐà·ÈÊÁÒªÔ¡¨Ð໚¹ÍØ»ÊÃä 㹡ÒÃÃÇÁ¡ÅØ‹Á໚¹ AEC ËÃ×ÍäÁ‹
ความแตกตางของระบอบการปกครองของประเทศสมาชก ไมถอเปน
อปสรรคตอการรวมกลมทางเศรษฐกจเปน AEC แตอาจมผลกระทบตอกระบวนการดำเนนงานของแตละประเทศสมาชกในการปฏบตตามขอผกพน/พนธกรณใน Blueprint สงผลใหตองใชเวลาในการดำเนนงานทแตกตางกน อยางไรกตาม อาเซยนไดใหความ
ยดหยน (Flexibility) แกประเทศสมาชกในการดำเนนงาน โดยคำนงถงความแตกตาง
ของระดบการพฒนาประเทศ
12. ÀÒÂ㵌 AEC »ÃÐà·ÈÊÁÒªÔ¡ÍÒà«Õ¹¨ÐäÁ‹à»�´àÊÃÕä ŒËÃ×ÍäÁ‹
อาเซยนตองเปดเสรในเรองตางๆ ตามทผนำไดใหพนธสญญา อยางไรกตาม จากระดบการพฒนาของอาเซยนทมความแตกตางกนคอนขางมาก สมาชกจงตกลงใหมความยดหยนในระดบทเหมาะสม โดยความยดหยนดงกลาวจะครอบคลมทงดาน
สนคา บรการ และการลงทน โดยในดานสนคา สมาชกไดกำหนดใหมสนคาออนไหว
(sensitive products) ทสมาชกไมจำเปนตองลดภาษใหเหลอรอยละ 0 แตตอง ไมเกนรอยละ 5 ซงประเทศไทยมสนคาออนไหว 4 รายการ ไดแก มนฝรง ไมตดดอก กาแฟ และเนอมะพราวแหง นอกจากน สมาชกยงตกลงใหสนคาบางรายการใหเปนสนคาออนไหวสง (highly sensitive products) เชน ขาว (สำหรบมาเลเซย อนโดนเซย และฟลปปนส) และนำตาลทราย (สำหรบอนโดนเซย และฟลปปนส) แตตองม
การเจรจาชดเชยการไมลดภาษกบประเทศสมาชกทมสวนไดเสยและตกลงอตราภาษสดทายสำหรบสนคานน สำหรบการเปดเสรดานบรการ สมาชกไดใหความยดหยน
ในการคงขอจำกดเกยวกบการเปดตลาดบรการไวไดบางสวน แตตองไมเกนสดสวนทสมาชกตกลงกน ในขณะทการลงทน สมาชกสามารถระบสาขาหรอกจกรรมท ไมประสงคจะใหสทธแกสมาชกไวในตารางสงวน แตจะตองนำตารางขอสงวนน ขนมาทบทวนเปนระยะ
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
23
13. ÊÔ¹¤ŒÒáÅкÃÔ¡ÒûÃÐàÀ·ã´¢Í§ä·Â·ÕèÁÕâÍ¡ÒʨÐä Œ»ÃÐ⪹�¨Ò¡¡ÒÃà»�´àÊÃÕ
·Ò§¡ÒäŒÒÀÒÂ㵌 AEC
• สนคาอตสาหกรรม เชน รถยนต อปกรณและสวนประกอบ ผประกอบการ ไทยทกอาชพ จะไดประโยชนจากตลาดทมขนาดใหญขน ตวอยางสนคาและบรการ
ทไทยมศกยภาพ เชน สงทอและเครองนงหม เครองใชไฟฟา และอเลกทรอนกส เปนตน
• สนคาเกษตร เชน ขาว ยางพารา ผกและผลไมสด รวมไปถงสนคาเกษตร
แปรรป เชน อาหารสำเรจรป
• ธรกจบรการ เชน บรการดานสถาปตยกรรม การออกแบบ การเขยน
ซอฟทแวร บรการดานทองเทยว และบรการทเกยวเนอง (เชน โรงแรม รานอาหาร ภตตาคาร) และบรการดานสขภาพ (สปา นวดแผนโบราณ)
14. àÁ×èÍÍÒà«Õ¹໚¹ AEC ã¹»‚ 2558 áÅŒÇ ÁÕ¤ÇÒÁàÊÕ觷Õè¨Ðà¡Ô´»ÞËÒ
Çԡĵ¡Òó�¡ÒÃà§Ô¹áÅСÒäÅѧ«éÓÃÍÂÊËÀÒ¾ÂØâûËÃ×ÍäÁ‹
• วกฤตทางเศรษฐกจทหลายประเทศในกลมสหภาพยโรปเปนปญหา
ทเกดจากหนสาธารณะอยางมหาศาล จนสงผลกระทบรนแรงตอระบบการเงนของ
ประเทศและประเทศสมาชกสหภาพยโรปอนๆ ทใชสกลเงนรวมกนคอเงนยโร
• ในอาเซยนยงไมพบปญหาดานหนสาธารณะอยางมหาศาลเชนเดยวกบ
ประเทศสมาชกในสหภาพยโรป ซงเปนตนเหตของวกฤตในยโรปปจจบน และหาก
มปญหากไมนาจะเกดการแพรกระจายอยางรนแรงเชนในสหภาพยโรปเนองจาก
อาเซยนยงไมไดใชเงนสกลเดยวกน ปญหาในลกษณะเดยวกน จงมโอกาสไมมากนก
ทจะเกดขนภายในอาเซยน
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 24
15. AEC ÁÕ¢ŒÍ¼Ù¡¾Ñ¹·Õè·ÓãËŒä·ÂµŒÍ§ãËŒ¤ÇÒÁª‹ÇÂàËÅ×Í»ÃÐà·ÈÊÁÒªÔ¡Í×è¹æ
¢Í§ÍÒà«Õ¹ 㹡óշÕè»ÃÐà·ÈàËÅ‹Ò¹Ñé¹»ÃÐʺ»ÞËÒ·Ò§àÈÃÉ°¡Ô¨¢Öé¹ËÃ×ÍäÁ‹
(à·Õº¡Ñº¡Ã³Õ·ÕèàÂÍÃÁѹµŒÍ§ãªŒ§º»ÃÐÁÒ³¢Í§»ÃÐà·È仪‹ÇÂá¡Œ»˜ÞËÒàÈÃÉ°¡Ô¨
¢Í§¡ÃÕ« ŒÇÂ)
AEC ไมมขอตกลงทผกพนหรอสรางพนธกรณใหประเทศสมาชกอาเซยน
ตองชวยรบภาระปญหาทางเศรษฐกจของประเทศสมาชกอาเซยนอนๆ อยางไรกตาม ภายใตกรอบอาเซยน+3 (จน เกาหลใต และญปน) มความรวมมอทางการเงน ทเรยกวา “ความคดรเรมเชยงใหมพหภาค” (Chiang Mai Initiative Multilateralisation: CMIM) ซงเปนความตกลงการแลกเปลยนเงนตราแบบพหภาคเพอใหความชวยเหลอประเทศ
สมาชกทประสบปญหาสภาพคลองทางการเงนระยะสน มวงเงน 1.2 ลานเหรยญสหรฐ โดยไดเรมดำเนนโครงการ CMIM ตงแตวนท 24 มนาคม 2553
16. ÀÒÂ㵌 AEC ÊÔ¹¤ŒÒ¢Í§»ÃÐà·Èä·Â¨Ðä ŒÃѺÊÔ· Ô»ÃÐ⪹�·Ò§ÀÒÉÕÍÐäúŒÒ§
¨Ò¡»ÃÐà·ÈÊÁÒªÔ¡ÍÒà«Õ¹Í×è¹æ
ไทยจะไดรบสทธประโยชนดงน
(1) สทธประโยชนทางภาษ
- ตงแตวนท 1 มกราคม 2553 บรไนดารสซาลาม อนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส และสงคโปร ลดภาษสนคาปกตใหไทยเหลอรอยละ 0
- กมพชา สปป.ลาว พมา และเวยดนาม จะลดภาษสนคาปกตใหไทย
เหลอรอยละ 0 ในวนท 1 มกราคม 2558
(2) สทธประโยชนทไมใชภาษ
- บรไนฯ อนโดนเซย มาเลเซย สงคโปร ยกเลกอปสรรคทางการคาท มใชภาษใหแกสนคาทนำเขาจากไทยตงแตวนท 1 มกราคม 2553
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
25
- ฟลปปนสยกเลกอปสรรคทางการคาทมใชภาษใหแกสนคาทนำเขา
จากไทยตงแตวนท 1 มกราคม 2555
- สำหรบกมพชา สปป.ลาว พมา และเวยดนามจะยกเลกอปสรรคทางการคา ทมใชภาษใหแกสนคาทนำเขาจากไทยตงแตวนท 1 มกราคม 2558
17. »ÃЪҪ¹·ÑèÇä»ã¹»ÃÐà·Èä·Â·ÕèäÁ‹ãª‹¼ÙŒ»ÃСͺ¡ÒÃËÃ×͹ѡ ØáԨ¨Ðä ŒÃѺ
¼Å¡Ãзº¨Ò¡ AEC Í‹ҧäÃ
- ผลกระทบดานบวก
• ในฐานะผบรโภค
(1) มทางเลอกในการบรโภคสนคาและบรการทมความหลากหลายในราคา
ทมแนวโนมลดลง เนองจากการลด/ยกเลกอปสรรคทางการคาสนคาและบรการใน AEC ทำใหสนคาและบรการจากประเทศอาเซยนอนสามารถเขาสตลาดในไทยไดสะดวกขน (2) มโอกาสไดบรโภคสนคาท มมาตรฐานและความปลอดภยมากข น เนองจาก AEC มการกำหนดกลไกระดบภมภาคเพอสงเสรมความรวมมอดานการ
คมครองผบรโภค นอกจากน ยงมความรวมมอดานมาตรฐานและการรบรองคณภาพ ของสนคา เพอใหแนใจวาสนคาทผลตในอาเซยนมมาตรฐานทยอมรบรวมกน
• ในฐานะผประกอบอาชพ
(1) เพมโอกาสในการเขาไปทำงานในประเทศ
อาเซยนอนมากขน เนองจากภายใต AEC ประเทศสมาชก
อาเซยนจะมการอำนวยความสะดวกในการตรวจลงตรา
และออกใบอนญาตทำงานสำหรบผประกอบวชาชพและแรงงานฝมออาเซยนทเกยวของกบการคาขามพรมแดนและกจกรรมทเกยวเนองกบการลงทน
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 26
(2) มโอกาสไดเรยนรและแลกเปลยนประสบการณ รวมทงเพมพนศกยภาพ
การทำงานกบบคลากรของประเทศอาเซยนอน จากสภาพแวดลอมใน AEC ทมการ
เคลอนยายแรงงานฝมอและการลงทนระหวางกนไดอยางคลองตวขน
- ผลกระทบดานลบ
• ในฐานะผบรโภค
(1) หากหนวยงานภาครฐไมมกลไกในการควบคมและตรวจสอบสนคานำเขาทด มความเปนไปไดทสนคาและบรการจากประเทศสมาชกอาเซยนอน ทอาจยงไมได มาตรฐานของไทยกมโอกาสเขาสตลาดของไทยไดดวย ประชาชนในฐานะผบรโภค จงจำเปนตองเพมความระมดระวงในการเลอกซอสนคาและบรการ และแจงใหภาครฐ ทเกยวของ เชน สำนกงานคณะกรรมการคมครองผบรโภคทราบทนทเมอประสบปญหา
• ในฐานะผประกอบอาชพ
(1) มความเปนไปไดทจะถกแยงงานโดยแรงงานของประเทศอาเซยนอนทม
ความไดเปรยบในการแขงขนสงกวา เชน ดานภาษาองกฤษ และทกษะในการประกอบ
วชาชพดานตางๆ
18. »ÃÐà·Èä·Âä ŒàÃÔèÁàµÃÕÂÁ “ÊÌҧ¤¹” ઋ¹ ¹Ñ¡àÃÕ¹ ¹Ñ¡ÈÖ¡ÉÒ
¼ÙŒ»ÃСͺ¡Òà ãËŒ¾ÃŒÍÁÃѺÁ×Í AEC áÅŒÇ ËÃ×ÍÂѧ
ปจจบน หนวยงานภาครฐและภาคเอกชนไทยเรมมการตนตวและเหนถงความสำคญของการเปน AEC โดยมการเตรยม “สรางคน” เพอเตรยมความพรอมรองรบ AEC ดงน
• การศกษาขนพนฐาน
ในการเตรยมความพรอมของผเรยนระดบมธยมศกษา กระทรวงศกษาธการ
ไดเตรยมความพรอมของเยาวชนไทยในการปฏบตอาชพทสงเสรมศกยภาพความ
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
27
เขมแขงใหกบทองถนและประเทศไทย เพอเปนพลเมองทเขมแขงของอาเซยนและ
พลเมองโลก ดวยการดำเนนโครงการมธยมศกษาเชงปฏบตการโดยการปรบเพม
ลกษณะการเรยนของโรงเรยนมธยมศกษาจากทเนนวชาการภาคทฤษฎในสายสามญไปสการเรยนแบบผสมผสานอยางเหมาะสมทงภาคทฤษฏและภาคปฏบตในลกษณะมธยมศกษาเชงปฏบตการ โครงการนำรองสประชาคมอาเซยน (โครงการ Spirit of ASEAN) โรงเรยน ASEAN Focus โดยมเปาหมายเพอสรางความรความเขาใจเกยวกบอาเซยน และสรางความตระหนกในการเปนพลเมองอาเซยน การกำหนดนโยบาย
เพอสงเสรมการเรยนการสอนภาษาองกฤษ ภาษาเพอนบาน และภาษาอนๆ เชน ภาษาจน เปนตน การสงเสรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศในการศกษา ทงน สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไดกำหนดคณลกษณะเดกไทยสอาเซยน เชน ตระหนกในความเปนอาเซยน ยอมรบความแตกตางการนบถอศาสนา ภมใจในความเปนไทยและอาเซยน ทกษะการเรยนรและการพฒนาตน (ยอมรบความหลากหลายทางวฒนธรรม มภาวะผนำแกไขปญหาสงคม) เปนตน
• การอาชวศกษา
สำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาไดดำเนนการในการเตรยมการสรางความพรอมในการทประเทศไทยจะเขาสประชาคมอาเซยน โดยในปงบประมาณ 2555 มแผนการดำเนนงาน ดงน
1. เผยแพรองคความรเพอเตรยมความพรอมของกำลงคนอาชวศกษา เชน จดกจกรรมและสรางบรรยากาศของความเปนประชาคมอาเซยนในสถานศกษา สรางความร ความเขาใจใหแก ผบรหาร คร บคลากรทางการศกษา และขาราชการ การจดกจกรรมในสถานศกษา การจดกจกรรมแลกเปลยนเรยนร เปนตน
2. พฒนาสมรรถนะกำลงคนใหมมาตรฐานเทยบเทาอาเซยน เชน การพฒนา
หลกสตร การสรางเครอขายความรวมมอ การพฒนาศกยภาพของสถานศกษา
การยกระดบความสามารถของคร การพฒนาสมรรถนะผเรยน เปนตน
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 28
3. ใหประเทศไทยเปนศนยกลางการจดการอาชวศกษาและการฝกอบรม
วชาชพของอาเซยน เชน การเปนศนยกลางความรวมมอในการจดอาชวศกษาและ
ฝกอบรมในอาเซยน เปนตน
4. บรหารจดการสรางเครอขายความรวมมอ และพฒนาฐานขอมลกำลงคน
ดานอาชวศกษาในอาเซยน เชน การแลกเปลยนผบรหาร คร บคลากรทางการศกษา นกเรยนและนกศกษา เปนตน การสงเสรมการสรางกลไกการมสวนรวมในการ
บรหารจดการ เปนตน
5. กำหนดคณลกษณะนกศกษาทจบอาชวศกษา เชน สามารถสอสารภาษา
องกฤษในระดบด สามารถใช IT ในการสอสารและคนควาขอมล ผานการทดสอบ
มาตรฐานฝมอแรงงาน ผานกระบวนการฝกประสบการณเปนผ ประกอบการ เปนตน
• การอดมศกษา
สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษาในฐานะหนวยงานทรบผดชอบ
นโยบายดานการศกษาระดบอดมศกษาไดดำเนนงานโครงการ/กจกรรมเพอขบเคลอน
ความรวมมอดานการอดมศกษาในกรอบอาเซยนทงในระดบทวภาคและพหภาคเพอใหสงเสรมการบรณาการของอาเซยน ดงน
1. โครงการแลกเปล ยนนกศกษาระหวางมาเลเซย-อนโดนเซย-ไทย (โครงการนำรอง) เปนการดำเนนงานรวมกบศนยภมภาคของซมโอดานการศกษา
และการพฒนา (SEAMEO RIHED) และสถาบนอดมศกษา
2. การประชมอยางไมเปนทางการ (Retreat) ระหวางผบรหารระดบสงของ สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษาและหนวยงานทรบผดชอบการอดมศกษาของ ประเทศสมาชกอาเซยน
3. การจดทำยทธศาสตรอดมศกษาไทยในการเตรยมความพรอมสการเปน
ประชาคมอาเซยนในป 2558
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
29
4. การดำเนนงานของศนยภมภาคแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใตวาดวยการ
อดมศกษาและการพฒนา (Southeast Asian Ministers of Education Organization-Regional Centre for Higher Education and Development: SEAMEO RIHED)
การดำเนนการของเครอขายมหาวทยาลยอาเซยน (AUN)
ปจจบนมมหาวทยาลยของประเทศอาเซยนเปนสมาชกจำนวน 26 แหง โดยมเปนมหาวทยาลยของไทย 4 แหง ไดแก จฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลย
บรพา มหาวทยาลยมหดล และ มหาวทยาลยเชยงใหม
รปแบบการดำเนนกจกรรม ไดแก
- การแลกเปลยนทางวชาการ - การอบรมและพฒนาขดความสามารถ - ความรวมมอดานงานวจย - การพฒนาระบบและกลไกของการอดมศกษา (ระบบประกนคณภาพ
การศกษา ระบบการถายโอนหนวยกต เปนตน) - การพฒนาหลกสตรและโครงการ (หลกสตรอาเซยนศกษา หลกสตร
สทธมนษยชนศกษา เปนตน) - การประชมและเสวนาดานนโยบาย - ศนยกลางขอมลและความร - เครอขายเฉพาะทาง ฯลฯ
• การศกษานอกระบบและตามอธยาศย
สำนกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย
ไดดำเนนการในการเตรยมการสรางความพรอมในการทประเทศไทยจะกาวเขาส ประชาคมอาเซยน ดงน
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 30
1. สรางความตระหนกใหกบผบรหาร คร นกศกษา และประชาชน
เกยวกบการกาวสประชาคมอาเซยน 2. การสงเสรมความรดานภาษา วฒนธรรม และทกษะทจำเปน 3. จดบรณาการความรเรองอาเซยนในวชาทเกยวของในหลกสตรทก
ระดบของ กศน. 4. สงเสรมความรวมมอกบประเทศตางๆ ในอาเซยน อาท สงวทยากรให การอบรมดานครเดนสอน การสงเสรมการรหนงสอแก สปป.ลาว
จดการศกษาดงานแลกเปลยนความร ดานการดำเนนงานศนย การเรยนชมชนกบประเทศอนโดนเซย เปนตน
• กรมเจรจาการคาระหวางประเทศในฐานะ AEC National Coordinating Agency ของไทย ซงทำหนาทประสานงานและตดตามการดำเนนงานของไทยเพอ
ไปสการเปน AEC ไดมการเตรยมความพรอมของไทยโดยการจดกจกรรมเพอสราง
ความร ความเขาใจเกยวกบ AEC ในวงกวาง ครอบคลมถงการสรางพนธมตร ในการเผยแพรขอมล AEC กบสถาบนการศกษา และการเผยแพรผานสอตางๆ ทเขาถงไดในวงกวาง เชน สอวดทศน วารสาร แผนพบ การตน ฯลฯ โดยเนนการใช เนอหา รปแบบ และภาษาทเขาใจงาย
• สถาบนทเกยวของกบการอบรม หรอพฒนาศกยภาพบคลากรระดบสง เชน สถาบนพระปกเกลา วทยาลยปองกนราชอาณาจกร มการอบรมใหความรเกยวกบอาเซยนและ AEC อยางตอเนอง
• นอกจากน สถาบนการศกษาระดบอดมศกษาบางแหง เชน มหาวทยาลย
ธรรมศาสตร กอยระหวางยกรางหลกสตรเฉพาะเกยวกบอาเซยนเพอสรางความร ใหกบเยาวชนอยางตอเนอง และเปนระบบเพอเตรยมความพรอมในการเขาสตลาด
แรงงานในอนาคตดวย
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
31
19. ÍÒà«Õ¹¨ÐÁÕá¹Ç·Ò§¡ÒÃÃÇÁ¡ÅØ‹ÁËÅѧ¡ÒÃ໚¹ AEC ã¹»‚ 2558 ä»ã¹·ÔÈ·Ò§ã´
อาเซยนอยระหวางพจารณาอนาคตของความรวมมอทางดานเศรษฐกจ
ภายหลงจากการรวมกลมเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) ในป 2558 โดยอาเซยนไดมอบหมายให Asian Development Bank Institute (ADBI) ศกษาเรอง ASEAN 2030 ซงจะเปนแนวทางในการวางรากฐานและอนาคตของอาเซยน โดยม เปาหมายใหอาเซยนยงคงเปนศนยกลาง (ASEAN Centrality) และเปนผนำในภมภาคน
ตอไป ซงจะไดผลสรปการศกษาภายในป 2555 น
การคาสนคา
20. ¾Ñ¹¸¡Ã³Õ·Õèä·Â¨ÐµŒÍ§´Óà¹Ô¹¡ÒÃÀÒÂ㵌¡ÒÃà»�´àÊÃÕ¡ÒäŒÒÊÔ¹¤ŒÒ¤×ÍÍÐäÃ
• ยกเลกภาษสนคาทกรายการสำหรบสมาชกอาเซยนเดม 6 ประเทศ ภายในป 2553 ยกเวนสนคาออนไหว (Sensitive List: SL) ซงไทยม 4 ประเภทสนคา ไดแก กาแฟ มนฝรง มะพราว และไมตดดอก ซงสามารถคงภาษไวไดไมเกนรอยละ 5
• ยกเลกมาตรการทไมใชภาษ (NTBs) ทไมสอดคลองกบพนธกรณ ซงในสวน
ของไทย ไดแก สนคาเกษตร 23 รายการ ทจะตองยกเลกโควตา (TRQs) ทงหมด ใหกบประเทศสมาชกอาเซยน
• ยอมรบกฎวาดวยแหลงกำเนดสนคาท มความงายมาใชในอาเซยน ซงประเดนปญหาขณะน คอ อาเซยนยอมใช กฎ ROO ทงายกวากบประเทศคเจรจา แตกลบใช ROO ทยากกวาในอาเซยน เทากบใหสทธประเทศอนมากกวาสมาชก
อาเซยนดวยกน ควรตองปรบใหสอดคลองกน
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 32
• เรงจดตง National Single Window เพอเชอมตอกบประเทศอาเซยนอน เปนระบบ ASEAN Single Window (ASW) ตอไป โดย ASW เปนการอำนวย
ความสะดวกดานศลกากรเพอใหเอกสารทกอยางอยในรปอเลกทรอนกส และมการเชอมโยงระหวางหนวยงานทเกยวของทงภาครฐและเอกชน เพอใหมการยนเอกสาร
เพยงครงเดยว และสามารถตดสนใจในการตรวจปลอยไดในคราวเดยว
21. 㹡ÒÃà¨Ã¨Òà»�´àÊÃÕ´ŒÒ¹¡ÒäŒÒ »ÃÐà·Èä·Â㪌ËÅѡࡳ±�ÍÐäÃ㹡ÒÃ
¡Ó˹´Ç‹ÒÃÒ¡ÒÃÊÔ¹¤ŒÒ㴨ж١ Ñ´»ÃÐàÀ·à»š¹ÊÔ¹¤ŒÒ»¡µÔ ÊÔ¹¤ŒÒ͋͹äËÇ
ËÃ×ÍÊÔ¹¤ŒÒ͋͹äËÇÊÙ§
• หลกการทวไปทใชในการจดประเภทสนคา มดงน
- สนคาปกต เปนสนคาทผประกอบการในประเทศมความสามารถในการ
แขงขนในการผลตและสงออกในตลาดระหวางประเทศ และไมจำเปนตองใชเวลาในการปรบตวมากนก
- สนคาออนไหว เปนสนคาทผประกอบการในประเทศยงมขดความสามารถ
ในการแขงขนไมสงมากนก และยงตองใชเวลาทจะปรบตวเพอใหสามารถแขงขนได
- สนคาออนไหวสง เปนสนคาทผประกอบการในประเทศยงไมสามารถ
แขงขนไดในตลาดระหวางประเทศ และตองการความชวยเหลอจากภาครฐในการปรบตว
22. àÁ×èÍÅ´ÀÒÉÕÊÔ¹¤ŒÒËÁ´áÅŒÇ ¼ÙŒ»ÃСͺ¡Òâͧä·Â¨ÐÊÒÁÒöʋ§ÊÔ¹¤ŒÒÍÍ¡
ä»Âѧ»ÃÐà·ÈÊÁÒªÔ¡ÍÒà«ÕÂ¹ä ŒÊдǡ¢Ö鹨ÃÔ§ËÃ×Í
การเปดเสรภายใตกรอบอาเซยนจะชวยใหไทยสามารถสงออกไปยงประเทศ
สมาชกอาเซยนอนได โดย
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
33
• มภาระภาษนำเขาลดลง (ในกรณทสนคารายการนนเปนสนคาออนไหวท
ภาษไมเปนศนย)
• ดานการอำนวยความสะดวกทางการคา อาเซยนไดปรบประสานมาตรฐานสนคาใหสอดคลองกน และการจดทำความตกลงการยอมรบรวม (MRA) ในผลการ
ตรวจสอบและรบรอง เพอลดเวลาและคาใชจายในการตรวจสอบซำเมอมการสงออกไปยงประเทศอาเซยนอน ปจจบนไดกำหนดไวสำหรบสนคา 8 กลม คอ เครองสำอาง ยานยนต เครองใชไฟฟาและอเลกทรอนกส เครองมอและอปกรณ การแพทย อาหาร ยา ยาง และยาแผนโบราณ ซงจะทำใหสนคาทผานมาตรฐานของไทยสามารถสงออกไปยงประเทศสมาชกอาเซยนอนไดงายขน
• การดำเนนโครงการนำรองเพอจดตง ASEAN Single Window ซงจะ
เชอมโยงระบบขอมลอเลกทรอนกสของหนวยงานภาครฐและภาคเอกชน ทเกยวของกบการสงออก-นำเขา โดยมกรมศลกากรเปนหนวยงานหลก ซงอยระหวางการ
ดำเนนการ และจะเชอมโยงกบระบบขอมลอเลกทรอนกสของประเทศสมาชก
อาเซยนอน ทำใหผทำการคาสามารถยนเอกสารและดำเนนกระบวนการทางการคา ณ จดเดยว
• การจดตง ASEAN Trade Repository ซงเปนคลงขอมลมาตรการการคา
ของประเทศสมาชกอาเซยน เชนกฎหมายและกฎระเบยบตางๆ ทเก ยวของกบ
มาตรการดานภาษและทมใชภาษ กฎถนกำเนดสนคา ฯลฯ โดยจะเผยแพรคลงขอมลดงกลาวผานทางเวบไซดของสำนกเลขาธการอาเซยน เพออำนวยความสะดวกทาง การคาระหวางประเทศ
ดงนน ผลจากการดำเนนงานดงกลาวของอาเซยนจะชวยใหผประกอบการไทยสามารถสงออกไปยงประเทศสมาชกอาเซยนอนไดงายขน ในขณะทผประกอบการของ ประเทศอาเซยนอนสามารถสงเขามายงไทยไดงายขนเชนเดยวกน
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 34
23. ·ÓäÁµŒÍ§ãªŒ Certificate of Origin
Certificate of Origin เปนหนงสอรบรองถนกำเนด/สญชาตของสนคาวามการ
ผลตทแทจรงในประเทศใด เพอใชรบรองการขอใชสทธพเศษทางภาษศลกากรในการ
นำเขาสนคาภายใตขอตกลงเขตการคาเสรตางๆ รวมถงอาเซยน ตามหลกเกณฑและ
เงอนไขของแตละความตกลง โดยหนวยงานภาครฐของไทยทมอำนาจในการออก
ใบรบรองถนกำเนดสนคา คอ กรมการคาตางประเทศ กระทรวงพาณชย สวนหนวยงาน
ภาครฐของไทยททำหนาทตรวจสอบใบรบรองถนกำเนดสนคาเพอพจารณาการให สทธพเศษ/การลดภาษศลกากรนำเขาคอ กรมศลกากร กระทรวงการคลง
อยางไรกด ปจจบนอาเซยนไดรเร มใช ระบบการรบรองถ นกำเนดสนคาดวยตนเอง (Self-Certification) คอ การอนญาตใหผทำการคา/ผสงออกทไดรบความไววางใจ (Trusted trader/ exporter) รบรองถนกำเนดสนคาดวยตนเองใน
ใบกำกบราคาสนคา (Invoice) ซงถอเปนหนงใน
มาตรการดานการอำนวยความสะดวกทางการคา เพอสงเสรมใหเกดการขยายตวทางการคาในภมภาค
24. ¶ŒÒÊÔ¹¤ŒÒä·ÂäÁ‹ÊÒÁÒö¼ÅÔµä ŒµÒÁ Rules of Origin (·Ñé§ã¹¡ÃͺÍÒà«Õ¹
áÅÐÍÒà«Õ¹-¤Ù‹à¨Ã¨Ò) ¨Ðà¡Ô´¼ÅÍ‹ҧäÃ
สนคาทไมสามารถผลตไดตามกฎวาดวยถนกำเนดสนคา (Rules of Origin) หมายถง สนคาทไมไดมการผลต/มการสรางมลคาเพม (value added) /มการแปรสภาพจากวตถดบนำเขาไปเปนสนคาสงออกอยางเพยงพอ (Substantial transformation) ในประเทศผสงออก จะสงผลใหผนำเขาสนคานนไมสามารถไดรบสทธพเศษทางภาษ
ศลกากรจากกรมศลกากรของประเทศผนำเขา
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
35
25. Self Certification ¤×ÍÍÐäÃ/¨Ð¹ÓÁÒ㪌àÁ×èÍã´/ÁÕ»ÃÐ⪹�áÅТŒÍ¨Ó¡Ñ´Í‹ҧäÃ/ÁÕ¡Åä¡¡ÒõÃǨÊͺ¤ÇÒÁ¶Ù¡µŒÍ§ËÃ×ÍäÁ‹/Í‹ҧäÃ
ระบบ Self-Certification คอ ระบบทผทำการคา/ผสงออกทไดรบอนญาต (Certified Traders/Exporters) สามารถรบรองถนกำเนดสนคาดวยตนเองบนบญช ราคาสนคา (Invoice) ตามรปแบบทกำหนด โดยไมตองใหหนวยงานภาครฐทมอำนาจ รบรองตามระบบเดม เพอขอรบสทธประโยชนทางภาษศลกากรภายใตเขตการคา
เสรตางๆ รวมทงอาเซยน โดยตองเปนสนคาทมการผลตเปนไปตามกฎถนกำเนด
สนคาภายใตความตกลงฯ ขณะเดยวกนผสงออกทจะขอรบอนญาตตองเปนผม
ความรและเขาใจกฎถนกำเนดสนคา ตองยนยอมใหหนวยงานทมอำนาจเขาถงขอมลเพอตดตามการใชสทธและตรวจสอบความถกตองในการรบรองถนกำเนดสนคา
ตองเกบขอมลไวอยางนอย 3ป และตองรบผดชอบตอการทำบญชราคาสนคาทใช รบรองถนกำเนดสนคา
ทงน หากหนวยงานผมอำนาจตรวจสอบพบวาผสงออกทไดรบอนญาต
ไมปฏบตตามขอกำหนดกสามารถพจารณาเพกถอนสทธการเปนผสงออกไดรบ
อนญาตได การใชระบบ Self-Certification จะสงผลใหการสงออกสนคาทตองการใช สทธประโยชนทางภาษศลกากรภายใต FTA ตางๆ สามารถดำเนนการไดรวดเรวขน ผลตเสรจเมอใดกสามารถออก Invoice เพอการสงออกไดเลยโดยไมตองรอเวลาเพอไปขอรบรองถนกำเนดสนคาจากภาครฐ เปนการลดคาใชจายตางๆทเกดขนในขนตอน
การขอใบรบรองถนกำเนดสนคา ในสวนของภาครฐ กจะสามารถลดภาระดาน
งบประมาณและบคลากรในการออกใบรบรองถนกำเนดสนคาและการจดเกบขอมลไวตามเงอนไขทกำหนด
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 36
26. ·ÓäÁÍÒà«Õ¹¶Ö§¾ÂÒÂÒÁ¼ÅÑ¡ ѹ¡ÒÃÊÐÊÁ¶Ô蹡Óà¹Ô´ÊÔ¹¤ŒÒ
(ROO accumulation) ã¹¢³Ð·Õè¶Ô蹡Óà¹Ô´ÊÔ¹¤ŒÒÀÒÂ㵌 FTA ·Õè·Ó¡Ñº»ÃÐà·Èµ‹Ò§æ
ઋ¹ ÍÒà«Õ¹- Õ¹ ÍÒà«Õ¹-ÍÔ¹à Õ äÁ‹ÊÒÁÒöÊÐÊÁä Œ ¼ÙŒ¼ÅÔµÀÒÂã¹»ÃÐà·ÈÊÁÒªÔ¡
ÍÒà«Õ¹¨Ðä Œ»ÃÐ⪹�ÍÐäèҡ¡® ѧ¡Å‹ÒÇ
วตถประสงคหลกของการผลกดนใหมการสะสมถนกำเนดสนคาในอาเซยน คอ เพอสงเสรมใหมการใชวตถดบ/ทรพยากรในภมภาครวมกน และสรางหวงโซอปทานในภมภาค (Regional Supply Chain) เนองจากตนทนการผลตสนคา ทงวตถดบ คาแรง และสนคาทน ทเกดขนในประเทศสมาชกอาเซยนทกประเทศสามารถนำมารวมในการ
คำนวณถนกำเนดสนคาอาเซยนซงมเกณฑทวไป คอ เกณฑสดสวนมลคาการผลตใน
ภมภาค (Regional Value Content: RVC) อยางนอยรอยละ 40 ของราคาสนคาทสงมอบ ณ ทาเรอ (Free on Board : F.O.B.) ดงนน การสะสมถนกำเนดสนคาจงเปนปจจย
สำคญทชวยใหมการสรางมลคาเพมในการผลตในภมภาค ขณะเดยวกน ยงชวยใหมการ
ซอขายสนคาระหวางกนในภมภาคมากขน ซงจะสนบสนนการเปนตลาดและฐานการผลต
เดยวกน ตามเปาหมายของการเปน AEC
นอกจากน ปจจบน แมวาภายใตความตกลงเขตการคาเสรตางๆ ทอาเซยนทำกบคเจรจายงไมเปดใหมการสะสมถนกำเนดสนคาขามความตกลงฯ ได แตขณะน
อาเซยนอยระหวางพจารณาจดทำเขตการคาเสรรวมกบคเจรจาในลกษณะอาเซยน +3 (จน เกาหลใต และญปน) หรอ +6 (จน เกาหลใต ญปน ออสเตรเลย นวซแลนด และอนเดย) เพมเตมจากทอาเซยนทำกบคเจรจาในแตละประเทศ ซงหากดำเนนการสำเรจกจะทำใหสามารถสะสมถนกำเนดสนคาจากอาเซยนและคเจรจาตางๆ ไดโดยไมม
ขอจำกดเรองการสะสมถนกำเนดสนคาในแตละความตกลง โดยการจดทำเขตการคา
เสรอาเซยน +3 หรอ +6 น จะเปนการเปดโอกาสใหมการเลอกใชวตถดบในการผลตไดกวางกวาจากเดมทเลอกใชไดแตเพยงประเทศสมาชกอาเซยนหรอประเทศคเจรจา
ประเทศใดประเทศหนงในราคาทแขงขนกนมากขน ซงผประกอบการไทยจำเปนตองเตรยมความพรอมในการแขงขน และวางแผนหาทางใชสทธประโยชนจากแหลง วตถดบอยางมประสทธภาพสงสด
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
37
27. ÁҵáÒÃÃͧÃѺ¡ÒùÓࢌÒÊÔ¹¤ŒÒà¡ÉµÃ¢Í§ä·ÂÀÒÂ㵌¤ÇÒÁµ¡Å§¡ÒäŒÒ ÊÔ¹¤ŒÒÍÒà«Õ¹ (ATIGA) ÁÕ¤ÇÒÁÊÍ´¤ÅŒÍ§ËÃ×͢ѴáÂŒ§¡Ñº¡¯à¡³±�¢Í§ WTO
ËÃ×ÍäÁ‹ Í‹ҧäà áÅШÐÊÒÁÒö´Óà¹Ô¹ÁҵáÒÃàËÅ‹Ò¹Õéä ŒµÅÍ´ä»ËÃ×ÍäÁ‹
ในหลกการ มาตรการรองรบการนำเขาสนคาเกษตรของไทยภายใตความตกลง
การคาสนคาอาเซยน (ATIGA) มความสอดคลองกบกฏเกณฑของ WTO ยกเวน บางมาตรการ เชน
• มาตรการกำหนดใหผนำเขาและการขนทะเบยนผนำเขาตอป ซงหากในทาง
ปฏบตมผลเปนการจำกดการนำเขาหรอกดกนการนำเขา กอาจถอวาขดกบ ATIGA และ GATT ได ซงตองพจารณาขอมลรายละเอยด เปนกรณไป
• มาตรการกำหนดคาธรรมเนยมพเศษ หากเกบภายใต WTO สามารถเกบไดในอตราทกำหนดไว หากเกบสงกวาถอวาขดพนธกรณเรองการลดภาษภายใต WTO สำหรบ ATIGA หามเกบคาธรรมเนยมพเศษสำหรบการนำเขา หากเกบถอวาขด
พนธกรณเรองการลดภาษภายใต ATIGA สนคาทมมาตรการน ไดแก ขาวโพดเลยงสตว กากถวเหลอง
28. ¤Ó¡Å‹ÒÇ·ÕèÇ‹Ò “¤ÇÒÁÊÓ¤ÑÞËÃ×ͺ·ºÒ·¢Í§¡ÃÁÈØšҡèÐŴŧä»àÃ×èÍÂæ
àÁ×èÍÁÕ¡ÒÃÅ´ÀÒÉÕÈØÅ¡Ò¡ÃàËÅ×ÍÍѵÃÒÃŒÍÂÅÐ 0 ÊÓËÃѺ¡Ç‹ÒÃŒÍÂÅÐ 90 ¢Í§
ÊÔ¹¤ŒÒ·Ñé§ËÁ´ÀÒÂ㵌 AEC” ¨Ð໚¹¨ÃÔ§ã¹Í¹Ò¤µÁÒ¡¹ŒÍÂà¾Õ§ã´
แมวาไทยจะมการลดภาษศลกากรภายใต AEC เปนศนยสำหรบสนคาเกอบ
ทงหมดไปแลว กรมศลกากรยงคงมบทบาทสำคญในการตรวจสอบวาสนคาทเขามาโดยใชสทธพเศษทางภาษศลกากรภายใต AEC มถนกำเนดสนคาจากประเทศสมาชกอาเซยนจรงหรอไม (ผานเกณฑกฎวาดวยถนกำเนดสนคา) นอกจากน กรมศลกากร
ยงมหนาทหลกในการตรวจสอบความถกตองของราคาสนคานำเขาทสำแดงวา
มความนาเชอถอเพยงใด ตลอดจนมหนาทตองตรวจสอบสนคาวาเปนของตองหาม
ตองจำกดอยภายใตการควบคมของกฎหมายทเกยวของ หรอตองมการขออนญาต
นำเขาดวยหรอไม
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 38
29. ¡ÒôÓà¹Ô¹¡ÒáàÅÔ¡ ÃÇÁ¶Ö§ÁҵáÒÃËŒÒÁäÁ‹ãËŒ»ÃÐà·ÈÊÁÒªÔ¡ÍÒà«Õ¹㪌 ÁҵáÒáմ¡Ñ¹·Ò§¡ÒäŒÒ·ÕèäÁ‹ãª‹ÀÒÉÕÁÕ¤ÇÒÁ¤×ºË¹ŒÒà¾Õ§ã´
ประเทศสมาชกอาเซยนมพนธกรณทจะตองยกเลกมาตรการกดกนทางการคา
ทมใชภาษ หรอ Non Tariff Barriers (NTBs) โดยสมาชกอาเซยนแตละประเทศไดแจง มาตรการมใชภาษทพรอมจะยกเลกตอสำนกเลขาธการอาเซยน ดงน ประเทศสมาชก
อาเซยน 5 ไดแก สงคโปร ไทย มาเลเซย บรไน และอนโดนเซย จะตองยกเลก NTBs ภายในป 2553 และสำหรบฟลปปนสจะตองยกเลก NTBs ภายในป 2555 ในสวนของ กมพชา ลาว พมา และเวยดนาม จะตองยกเลก NTBs ในป 2558 ซงขณะนประเทศสมาชกอาเซยนตางกทยอยยกเลกมาตรการมใชภาษกนมาตามลำดบ ทงน กม
ปรากฏวาสมาชกอาเซยนยงใชมาตรการ NTBs กนอยบาง จงเปนประเดนททกฝาย
จะตองตดตามตรวจสอบการใชมาตรการมใชภาษทจะเปนอปสรรคตอการคาใน
อาเซยนอยางใกลชด
อยางไรกตาม ดวยอาเซยนไดตระหนกถงความสำคญของการใชมาตรการท
มใชภาษทเร มมการนำมาใชมากขน หลงจากทไดลด/ยกเลกอปสรรคดานภาษ
ระหวางกนไปแลว อาเซยนจงไดตกลงใหแตละประเทศแจงมาตรการทมใชภาษตอ
ประเทศสมาชกอนลวงหนาอยางนอย 6 เดอน กอนทกฎระเบยบจะมผลใชบงคบ และ
ใหมการกำหนดกลไกทเขมแขงในการจดการกบมาตรการเหลาน นอกจากน อาเซยน
ยงอยระหวางการรวบรวมขอมลการใช NTBs ในอาเซยน โดยรวบรวมจากการรองเรยน
ของภาคเอกชนตามทประสบการณทเกดขนจรง ซงจะนำขอมลทรวบรวมไดมา
พจารณาเหตผลความจำเปน และจะพจารณาจดทำแผนงานการยกเลกตอไป
ไทยคงไมสามารถดำเนนมาตรการ
เหลานไดตลอดไป ปจจบนถกประเทศคคา
ทกทวงใหแกไขและดำเนนมาตรการให สอดคลองกบพนธกรณ อยางไรกตาม ไทย
ตองหาวธการดแลผประกอบการภายใน
ประเทศดวย
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
39
30. MRAs ¤×ÍÍÐäÃ
การจดทำความตกลงยอมรบรวม (Mutual Recognition Arrangements: MRAs) ของอาเซยนเปนความตกลงระหวางรฐบาลของ 2 ประเทศหรอมากกวา เพอใหมการ
ยอมรบรวมบางสวน หรอทงหมดของผลการตรวจสอบและรบรองมาตรฐานสนคา
ของแตละฝาย สำหรบสนคาทอยภายใตการกำกบดแลของภาครฐ
ทงน ประเทศสมาชกอาเซยนไดลงนามกรอบความตกลงอาเซยนวาดวย
ความตกลงยอมรบรวม (The ASEAN Framework Agreement on Mutual Recognition Agreement) ในป 2541 เพอกำหนดกรอบการดำเนนงานสำหรบประเทศสมาชก
อาเซยนในการจดทำ MRAs ในสาขาตางๆ ปจจบน อาเซยนไดสรปผลการจดทำ MRAs ใน 2 สาขา ไดแก สาขาไฟฟาและอเลกทรอนกส และสาขาเครองสำอาง
31. ¡Òà Ѵ·Ó MRAs ÁÕ»ÃÐ⪹�Í‹ҧäÃ
การจดทำ MRAs ในอาเซยน ในสาขาการตรวจสอบและรบรองมาตรฐาน จะชวยลดความจำเปนในการทดสอบสนคาหลายครงกอนทจะนำมาวางจำหนาย
หรอใชงานในประเทศสมาชกอาเซยนอน ดงนน MRAs จงชวยลดตนทนทางธรกจในการจดทำรายงานผลการทดสอบและเพมความแนนอนในการเขาสตลาดของสนคา ขณะเดยวกน ผบรโภคยงสามารถเชอมนในคณภาพของสนคาในตลาดซงไดผานการทดสอบแลวตามขอกำหนดของ MRAs
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 40
32. ¨ÃÔ§ËÃ×ÍäÁ‹ àÁ×èÍà¡Ô´¡ÒÃËÁعàÇÕ¹¢Í§ÊÔ¹¤ŒÒâ´ÂàÊÃÕã¹ÀÙÁÔÀÒ¤ (free flow of goods) ¨Ð·ÓãËŒÁÕÊÔ¹¤ŒÒ¤Ø³ÀÒ¾µèÓ äÁ‹ä ŒÁҵðҹࢌÒÁÒã¹»ÃÐà·Èä·Â áÅШÐÁÕ
ÁҵáÒÃÊÌҧ¤ÇÒÁÁÑè¹ã¨ä ŒËÃ×ÍäÁ‹Ç‹Ò ÊÔ¹¤ŒÒ·ÕèࢌÒÁÒÇÒ§¢ÒÂã¹»ÃÐà·Èä·Â
໚¹ÊÔ¹¤ŒÒ·ÕèÁդسÀÒ¾Áҵðҹ
หากหนวยงานภาครฐทเกยวของดานการตรวจสอบมาตรฐานสนคา ไมม มาตรการและกลไกในการกำกบดแลและควบคมมาตรฐานของสนคานำเขาทรดกม มความเปนไปไดทสนคาคณภาพตำ/ไมไดมาตรฐานจะเขามาในประเทศไทยมากขน กระทบตอสวสดภาพและความปลอดภยของผบรโภคในประเทศ
อยางไรกตาม ภายใต AEC อาเซยนไดมความรวมมอดานมาตรฐานและการ
รบรองคณภาพสนคา เชน การปรบประสาน
มาตรฐานและกฎระเบยบดานเทคนคให สอดคลองกบมาตรฐานระหวางประเทศ สำหรบสนคาประเภทเครองใชไฟฟา ยา และผลตภณฑยาง และการจดทำความ
ตกลงยอมรบรวม (MRAs) ในการตรวจสอบและรบรองมาตรฐานสนคา ในสาขาไฟฟาและอเลกทรอนกส และสาขาเครองสำอาง และยงอยระหวางการจดทำและมแผนทจะขยายใหครอบคลมสาขาอนๆ เชน อาหาร และยานยนต นอกจากน ในอนาคต อาเซยนยงไดตงเปาหมายทจะจดทำเครองหมาย
อาเซยน (Marking Scheme) เพอบงชวาสนคาดงกลาวมความสอดคลองกบกฎระเบยบ/ขอกำหนดทางเทคนคของอาเซยนตามความตกลงทเกยวของ
จะเหนไดวา อาเซยนไดตระหนกถงความสำคญของการหมนเวยนของสนคา
ทมคณภาพมาตรฐานอยางเสรในภมภาค และไดดำเนนมาตรการตางๆ คบหนาไปมาก เพอผลประโยชนของประชาชนในอาเซยนในฐานะผบรโภคขนสดทาย
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
41
33. ¡ÒÃà»�´àÊÃÕÊÔ¹¤ŒÒÀÒÂ㵌 AEC ¨ÐÁռšÃзºµ‹ÍÊÔ¹¤ŒÒ¢Í§ä·ÂÍ‹ҧäÃ
การเปดเสรสนคาภายใต AEC จะทำใหสนคาไทยสงไปขายในตลาดอาเซยน ไดในตนทนทตำลงเนองจากภาษศลกากรขาเขาทลดลง ในขณะเดยวกน จะทำใหม
สนคาชนดเดยวกนกบทไทยผลตเขามาแขงขนกบสนคาไทยในตนทนทตำลง อาจทำให สนคาไทยทไมสามารถแขงขนไดตองเสยสวนแบงตลาดในประเทศ อยางไรกด การนำเขาสนคาวตถดบจากประเทศอาเซยนจะมตนทนทตำลงดวย เปนการเพมขดความสามารถใหกบสนคาไทยทงตลาดในประเทศและตลาดตางประเทศ
34. ¨Ð㪌 AEC à¾ÔèÁ¾Ù¹»ÃÐ⪹�á¡‹¡ÒäŒÒªÒÂá´¹ä ŒÍ‹ҧäÃ
การเปน AEC ชวยเพมพนประโยชนแกการคาชายแดน เนองจากเปาหมายหนง
ของการเปน AEC คอ การเปนตลาดและฐานการผลตเดยวกนในภมภาคอาเซยน โดยการลด/ยกเลกอปสรรคทางการคาทงภาษ และมใชภาษ และมการอำนวยความ
สะดวกทางการคาในดานตางๆ อาท การปรบประสานพธการศลกากรและมาตรการ
ดานสขอนามยใหสอดคลองกน การจดทำความตกลงวาดวยการอำนวยความสะดวกการขนสงสนคา
ผานแดนและขามแดนของอาเซยน และการจดตง ASEAN Single Window ฯลฯ ขณะเดยวกน อาเซยน
ยงมการพฒนาโครงสรางพ นฐานดานการขนสง ทงทางบก ทางนำ และทางอากาศ ใหเชอมโยงถงกน
ปจจยดงกลาวจะชวยสนบสนนการคาชายแดนในภมภาคใหขยายตวเพมขน โดย
ประเทศทมการการคาชายแดนกบไทย ไดแก มาเลเซย พมา สปป.ลาว และกมพชา ในป 2554 การคาชายแดนไทย มมลคารวม 899,783.1 ลานบาท คดเปนสดสวนรอยละ 78.4 ของการคาระหวางประเทศของไทยกบประเทศดงกลาว ขยายตวเพมขนจาก
ปกอนรอยละ 15.6
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 42
35. àÁ×èÍÍÒà«Õ¹໚¹ AEC áÅŒÇ ºÃÔ¡ÒÃáÅÐÊÔ¹¤ŒÒ ŒÒ¹ ICT ¨ÐÁÕÃÒ¤ÒµèÓŧËÃ×ÍäÁ‹
ภายใตแผนงานการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC Blueprint) สาขา ICT เปน 1 ใน 12 สาขาเรงรดการรวมกลมเศรษฐกจ ซงอาเซยนไดกำหนดแผนงาน (Roadmap) ในการเปดเสรการคาสนคา บรการ และการลงทนในสาขาน และเปนไปตามเปาหมายภายใตกรอบความตกลง e-ASEAN ซงไดมการลงนามตงแตป 2543 เพอใหอาเซยนเปนภมภาคทมความแขงแกรงดาน ICT และลดความแตกตางทาง ดจตอลในประเทศสมาชกอาเซยนและระหวางประเทศสมาชก โดยมาตรการสำคญ
ทไดดำเนนการ คอ การลด/ยกเลกอปสรรคทางการคาและการลงทนในสาขา ICT ซงจะสงผลใหสนคาและบรการดาน ICT ใน AEC มราคาตำลง และสามารถแขงขนได ในตลาดระหวางประเทศ
36. AEC ¨ÐÊ‹§¼Åµ‹Í¡ÒÃࢌҶ֧ÂÒÃÑ¡ÉÒâä¢Í§¤¹ä·ÂÍ‹ҧäÃ
AEC จะชวยใหประชาชนในประเทศไทยสามารถเขาถงยารกษาโรคทผลตขนในอาเซยนทนำเขามาขายในประเทศไทยในราคาทมแนวโนมลดลง เพราะยารกษาโรคท
ผลตขนในอาเซยนจะไมถกเรยกเกบภาษนำเขา ซงสงผลใหตนทนในการนำเขาลดลงดวย เนองจากยารกษาโรคเปนหนงในสนคาทไทยตองลดภาษนำเขาหากยานนสงมาจาก
ประเทศอาเซยน ทำใหยาดงกลาวมราคาถกลง ผปวยทมรายไดนอยจะมโอกาส
ในการซอยาไดมากขน
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
43
การคาบรการ/การลงทน
37. ¡ÒÃà»�´µÅÒ´¡ÒäŒÒºÃÔ¡ÒÃã¹ÍÒà«Õ¹ÁÕ¤ÇÒÁ໚¹ÁÒ áÅÐÁÕ໇ÒËÁÒÂÍ‹ҧäà กรอบความตกลงดานบรการของอาเซยนทไดลงนามเมอ พ.ศ. 2538 มวตถประสงคหลก คอ (1) การเพมความรวมมอเพอสรางประสทธภาพและความ
สามารถในการแขงขน (2) การลดขอจำกดดานการคาบรการระหวางกน และ (3) การเปดเสรดานการคาบรการระหวางประเทศสมาชกอาเซยนใหมากกวาระดบ
ทเปดภายใต GATS โดยใหมคณะกรรมการประสานงานดานการคาบรการ (Coordinating Committee on Services : CCS) เปนผควบคมดแลการดำเนนการตามขอตกลง AFAS ซงประกอบไปดวยผแทนจากสมาชกอาเซยนรบผดชอบงานดานการเจรจาและปฏบตตาม AFAS ผลของการดำเนนการทำใหสมาชกอาเซยนเปดเสรการคาบรการภายใตขอผกพนของตนเพมขนตอเนองตงแต พ.ศ. 2538 ตอมาอาเซยนมแผนงานการนำไปสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (Blueprint) ไดกำหนดแผนงานดานการคาบรการไวในหวขอ Free Flow of Services ซงเปนสวนหนงของแผนการกาวไปสความเปน Single Market and Production Base โดยสาระสำคญคอใหสมาชกดำเนนการ เปดเสรการคาบรการในระดบสงขนตามเปาหมายและกรอบเวลาอยางชดเจน โดยยงคงยดถอ AFAS เปนกตกาในการยกเลกมาตรการทเปนอปสรรคตอการคาบรการในอาเซยน
38. ÍÐää×ÍÊÒÃÐÊÓ¤ÑޢͧἹ§Ò¹¡ÒÃà»�´àÊÃÕ¡ÒäŒÒºÃÔ¡ÒõÒÁá¼¹áÁ‹º·
»ÃЪҤÁàÈÃÉ°¡Ô¨ÍÒà«Õ¹ (AEC Blueprint)
ลด/เลกขอจำกดตอการคาบรการภายในป 2553 สำหรบสาขาในกลม สำหรบ 4 สาขาบรการสำคญ (Priority Integration Sectors: PIS) ไดแก การขนสงทางอากาศ เทคโนโลยสารสนเทศ สขภาพ และการทองเทยว และสำหรบสาขาบรการสำคญท 5 ไดแก โลจสตกส ใหลดเลกขอจำกดใหไดภายในป 2556 สวนสาขาบรการอนๆ
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 44
ทเหลอนอกจากนน ใหลดเลกขอจำกดภายในป 2558 (ซงเปนปเปาหมายทจะจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน)
สาระสำคญของแผนฯ มดงน
1) ดำเนนการเจรจาเพอเปดเสรอยางตอเนองเปนรอบๆ รอบละ 2 ป จนถง ป 2558
2) ยกเลกขอจำกดทงหมดสำหรบการใหบรการและการใชบรการขามพรมแดน
(โดยไมมการจดตงกจการ) ยกเวนกรณมเหตผลอนสมควร (เชน เพอความปลอดภยของ สาธารณชน) ซงขนอยกบเงอนไขการตกลงระหวางประเทศสมาชกเปนกรณๆ ไป
3) สำหรบการจดตงกจการ ใหอนญาตสดสวนการถอหนของคนสญชาตอาเซยนใหเพมมากขนตามลำดบ เชน ไมนอยกวารอยละ 51 ในป 2551 และรอยละ 70 ในป 2553
เฉพาะสำหรบสาขาบรการสำคญ สวนสาขาบรการอนๆ ทเหลอจะตองใหคนสญชาต
อาเซยนถอหนไดอยางนอยรอยละ 70 ในป 2558
4) สำหรบสาขาการเงน ใหทยอยเปดเสรสำหรบสาขาทประเทศสมาชกแตละ
ประเทศไดระบไวภายในป 2558 และทยอยเปดเสรในสาขาบรการอนทเหลอภายใน
ป 2563
5) ดำเนนการจดทำขอตกลงการยอมรบคณสมบตวชาชพทกำลงเจรจาอยใหแลวเสรจซงรวมบรการวศวกรรม สถาปตยกรรม บญช การสำรวจ (Surveying) การแพทย ภายในป 2551 และทนตกรรมภายในป 2552 รวมทงใหกำหนด
วชาชพอนๆ เชน บคลากรดานการทองเทยว เพอจดทำขอตกลงยอมรบคณสมบตใหแลว
เสรจภายในป 2555 และตองมการดำเนนการตามขอตกลงดงกลาวภายในป 2558
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
45
39. ¾Ñ¹¸¡Ã³Õ·Õèä·Â¨ÐµŒÍ§´Óà¹Ô¹¡ÒÃÀÒÂ㵌¡ÒÃà»�´àÊÃÕ¡ÒäŒÒºÃÔ¡Òä×ÍÍÐäÃ
- การใหบรการแบบขามพรมแดน (Mode 1) และการใหคนในประเทศเดนทาง ไปบรโภคบรการในตางประเทศ (Mode 2): จะตองยกเลกขอจำกดทงหมด แตทงน หากมเหตผลจำเปนทจะตองคงเงอนไขบางประการสำหรบสาขาบรการนนๆ กอาจ
สามารถทำได
- การใหนกลงทนอาเซยนเขามาจดตงธรกจ (Mode 3): ไดมการกำหนดใหประเทศสมาชกตองเปดใหนกลงทนอาเซยนเขามาจดตงธรกจโดยถอหนไดมากขน
จนถง 70% ซงจะเปดอยางเปนขนๆ ดงน
• สำหรบสาขาทเปน Priority services sectors ซงไดแก (1) E-ASEAN – บรการทเกยวกบคอมพวเตอร และโทรคมนาคม (2) Tourism (3) Healthcare โดยสาขาดงกลาวเปดเปนขนบนไดรอยละ 49 ในป 2549, รอยละ 51 ในป 2551, และ รอยละ 70 ในป 2553
• สำหรบสาขา Logistics: รอยละ 49 ในป 2551, รอยละ 51 ในป 2553 และ รอยละ 70 ในป 2556
• สำหรบสาขาบรการอนๆ ทเหลอ (ซงไดแก บรการดานวชาชพ กอสราง การจดจำหนาย การศกษา สงแวดลอม ขนสง และอนๆ) : รอยละ 49 ในป 2551, รอยละ 51 ในป 2553 และ รอยละ 70 ในป 2558
นอกจากน ตอไปสมาชกจะไดมการหารอเพอลด/ยกเลกขอจำกดอนๆ ทเกยวกบการจดตงธรกจอกดวย ทงน สำหรบสาขาการเงน และการขนสงทางอากาศ จะไดมการกำหนดเปนการเฉพาะแตกตางไป
• การเปดใหบคคลธรรมดาเดนทางเขามาใหบรการ (Mode 4) : ใหสมาชก
ผกพนเปดตลาดมากขน และสงเสรมในเรองการเคลอนยายบคลากรอาเซยนใหสามารถ
เดนทางและทำงานในประเทศสมาชกไดสะดวกมากยงขน
อยางไรกตาม เปาหมายตางๆ ขางตนอาจมความยดหยนไดบางในระดบหนง ซงจะตองมการหารอระหวางประเทศสมาชกตอไป
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 46
40. µÒÃÒ§¢ŒÍ¼Ù¡¾Ñ¹¡ÒäŒÒºÃÔ¡ÒÃã¹ÍÒà«Õ¹ ¤×ÍÍÐäÃ
ตารางขอผกพนการคาบรการ (Schedule of specific commitment) หรอ
เรยกวาขอผกพนการคาบรการ ททกสมาชกอาเซยนจะตองจดทำขน เปนเอกสาร
ขอผกพนทมการระบสาขาบรการทมการเปดตลาดหรอเปดเสรในเอกสารเดยวกนนสมาชกสามารถระบมาตรการหรอขอจำกดทตองการใชปฏบตกบผ ใหบรการ
ตางชาตได แตการสงวนมาตรการนนตองไดรบการยนยอมจากอาเซยนกอน
การผกพนเปดตลาดน สมาชกไมสามารถเปลยนแปลงแกไขขอผกพนของตนไปในทางทเปนขอจำกดทเขมงวดกวาทผกพนได หรอไมเพมเตมมาตรการอนใดท เปนอปสรรคทางการคาบรการตอผใหบรการของสมาชกอนในอนาคตมากขนไปกวาทไดระบไวในขอผกพน ยกเวนการนำเขาสกระบวนการเจรจาใหม
ขอผกพนการคาบรการ ถอเปนสงจำเปนทผใหบรการและนกลงทนของทก
ประเทศสมาชกตองเรยนร ใสใจ และรจกใชประโยชน เพราะเปนขอบงชถงสทธประโยชน ทจะไดรบ และในเวลาเดยวกนไดบงชถงมาตรการทเปนขอจำกดตอนกลงทนดวย
41. ä·Âä Œ»ÃÐ⪹�ÍÐäèҡ¡ÒÃà»�´µÅÒ´ºÃÔ¡ÒÃÀÒÂ㵌ÍÒà«Õ¹
ในดานสทธประโยชนทไทยจะไดรบ คอ สมาชกอาเซยนทกประเทศตองผกพนเปดตลาดบรการใหไทยดวยเชนเดยวกน โดยมระดบของการผกพนเปดตลาดไมนอยไปกวาระดบการเปดตลาดของไทย ซงผประกอบการไทยกจะสามารถเขาไปลงทนในธรกจ
บรการตามทสมาชกอาเซยนไดผกพนไวในตารางขอผกพน โดยการลงทนของไทยจะไดรบการปฏบตจากรฐบาลของสมาชกอาเซยนอยางเปนธรรม รวมทงการลดความเขมงวด
ในการใชมาตรการและกฎระเบยบตางๆ ตอการลงทนของไทยดวย นอกจากน ไทยจะได รบประโยชนทงในเรองของการดงดดการลงทนเขามาในประเทศ และยงเปนการสงสญญาณดานบรรยากาศการลงทนทดตอประเทศนอกภมภาคอาเซยนดวย ขอผกพนของไทยได แสดงใหเหนถงการดำเนนการของภาครฐในการเปดใหมการลงทนจากตางประเทศภายใต ขอผกพนเปนลายลกษณอกษร มความโปรงใสและชดเจน ซงจะสรางความมนใจตอนกลงทน
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
47
42. ·ÓÍ‹ҧäà ֧¨Ð㪌»ÃÐ⪹�¨Ò¡¡ÒÃà»�´àÊÃÕºÃÔ¡ÒÃÀÒÂ㵌 AEC ä ŒÁÒ¡·ÕèÊØ´
การเจรจาเปดเสรการคาบรการมทงสน 4 รปแบบ (mode of supply) ไดแก Mode 1 การใหบรการขามพรมแดน (Cross-border Supply) Mode 2 การเดนทางไป
ใชบรการตางประเทศ (Consumption Abroad) Mode 3 การจดตงธรกจ (Commercial Presence) Mode 4 การเคลอนยายบคคลธรรมดา (Movement of Natural Person) ดงนน นกธรกจตองพจารณาการใชประโยชนจากการเปดตลาดทง 4 mode โดยเฉพาะ mode 3 หรอการเขาไปจดตงธรกจ ซงหลงจากป 2558 นกลงทนไทยสามารถเขาไปลงทนในธรกจของอาเซยนโดยการถอหนเปนสดสวนทสงถงรอยละ 70 หากธรกจไทยไมใช โอกาสดงกลาวเขาไปลงทนในตางประเทศกเทากบวาไมไดใชประโยชนจากการเปดตลาด
ใน mode 3 ในขณะน มธรกจของคนไทยทเขาไปลงทนและประสบความสำเรจใน
อาเซยน แตยงมจำนวนไมมาก สวนหนงเกดจากอปสรรคการจดตงธรกจททำใหตนทนสง
แตเมออาเซยนมการเปดเสรไดตามเปาหมาย AEC อปสรรคทางกฎหมายจะลดลงมาก
นอกจากน การบรการในรปแบบท 1 หรอ การบรการ
ขามพรมแดน กมแนวโนมการขยายตวอย ในเกณฑท ด ดวยความกาวหนาทางเทคโนโลยทเปลยนแปลงไปอยาง
รวดเรว ในปจจบนทำใหการใหบรการขามพรมแดนทำไดโดย
ผานสอคอมพวเตอรอนเตอรเนต ผใหบรการและผรบบรการตางไมจำเปนตองเดนทางขามพรมแดนไปมาหาสกนเพอใหหรอใชบรการ แตสามารถ
ทำธรกรรมผานทางอนเตอรเนต หรอโทรศพทกได เชน การซอหนงสอผานเวบไซต การบรการอานผลเอกซเรยผานทางอนเตอรเนตโดยรงสแพทยทอยตางประเทศ และ
การสำรองทนงเครองบนทางคอมพวเตอร เปนตน ธรกจบรการใน mode 1 น ประเทศ
อาเซยนมกไมมขอจำกดในการเขาสตลาด จงนาจะเปนโอกาสดทธรกจไทยจะใช ประโยชนจากการเปดเสรใน mode 1 ใหมากขน อยางไรกตาม เนองจากการแขงขน
ในการใหบรการของธรกจอาเซยนจะทวความเขมขนขนเปนลำดบ นกธรกจ/ผประกอบ
การไทยจำเปนตองรกษาคณภาพของบรการใหไดมาตรฐานสากล และหมนตดตามการเปลยนแปลงของเทคโนโลยใหมๆ เพอพฒนาการใหบรการของตนอยางตอเนอง
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 48
43. ØáԨºÃÔ¡ÒÃÁÕ¤ÇÒÁÊÓ¤ÑÞµ‹ÍÃкºàÈÃÉ°¡Ô¨¢Í§ä·ÂÍ‹ҧäÃ
ธรกจการคาบรการมความแตกตางจากการคาสนคา มความหลากหลายใน
รปแบบและวธการใชบรการตอผบรโภค และบรการบางประเภทยงเปนตนทนของ สนคา รวมทงมบทบาทสำคญตอการพฒนาประเทศ ยงเศรษฐกจมการพฒนา
ขนมากเทาไร ภาคบรการจะยงทวความสำคญมากขนไปเปนลำดบในประเทศพฒนาแลว ภาคบรการมกจะมสดสวนทคอนขางสงกวาภาคเกษตร/อตสาหกรรม เชน EU มภาคบรการรอยละ 72.8 ของ GDP ในขณะท สหรฐฯ มภาคบรการรอยละ 76.9 ของ GDP และญปน รอยละ 76.5 สำหรบไทย มภาคบรการอยทรอยละ 45.1 (ทมา: World Economic Outlook Database, April 2553) ธรกจบรการทอยในกลมโครงสรางพนฐาน อยางบรการสขภาพ การศกษา บรการสอสารโทรคมนาคม และบรการขนสง โลจสตกส มสวนสำคญในการพฒนาศกยภาพของประชาชนคนไทยใหมคณภาพ
ชวตทด เปนทรพยากรมนษยทมคาของประเทศ นอกจากน บรการในกลมทไปเสรมสราง
ธรกจหรอรายไดกมความสำคญทไปชวยตอยอด เพมมลคาของบรการใหสงขน เชน ธรกจบนเทง โสตทศน ทองเทยว สขภาพ ความงาม และวชาชพ เปนตน
44. ¡ÒÃà»�´µÅÒ´ºÃÔ¡ÒÃâÅ ÔʵԡÊ�ÀÒÂ㵌¡Ãͺ AEC
Áբͺࢵ¡ÇŒÒ§¢ÇÒ§à¾Õ§ã´
อาเซยนตกลงใหบรการโลจสตกสเปนหนงในสาขาเรงรดการรวมกลมหรอ Priority Sectors เพราะตระหนกถงความสำคญของบรการโลจสตกสทมตอการเปน
ตลาดสนคาและบรการรวมกนและมฐานการผลตเดยวกนของอาเซยนตามกรอบ AEC โดยมเปาหมายใหอาเซยนเรงเปดตลาดบรการโลจสตกสใหแกกน โดยการลด/เลก
ขอจำกดของการเขาสตลาด และอนญาตใหผใหบรการอาเซยนเขามาถอหนใน
นตบคคลในประเทศไทยไดอยางนอยรอยละ 70 ภายในป 2556
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
49
บรการโลจสตกสทอาเซยนผกพนการเปดตลาด ครอบคลมเฉพาะกจกรรมท
เกยวของกบการขนสงสนคาหรอ Freight logistics ดงตอไปน
- บรการยกขนสนคาทขนสงทางทะเล (Maritime Cargo Handling Services) - บรการโกดงและคลงสนคา (Storage & Warehousing Services) - บรการตวแทนรบจดการขนสงสนคา (Freight Transport Agency Services) - บรการเสรมอนๆ (Other Auxiliary Services) เชน โบรกเกอร ตรวจสอบ สนคาและจดเตรยมเอกสารการขนสง เปนตน - บรการจดสงพสด (Courier Services) - บรการดานการบรรจภณฑ (Packaging Services) - บรการรบจดการพธการศลกากร (Customs Clearance Services) - บรการขนสงสนคาทางทะเลระหวางประเทศ (International Maritime
Freight Transportation – Excluding Cabotage) - บรการขนสงสนคาทางอากาศระหวางประเทศ (Air Freight Services) - บรการขนสงสนคาทางรางระหวางประเทศ (International Rail Freight Transport Services) - บรการขนสงสนคาทางถนนระหวางประเทศ (International Road Freight Transport Services)
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 50
45. ØáԨºÃÔ¡ÒõŒÍ§¡ÒûÃѺ»Ãا»ÃÐÊÔ· ÔÀҾ㹡ÒúÃÔËÒà Ѵ¡ÒÃËÃ×Í
¾Ñ²¹ÒºØ¤ÅÒ¡Ã à¾×èÍÃͧÃѺ¼Å¡Ãзº¨Ò¡¡ÒÃà»�´àÊÃÕ AEC ÊÒÁÒö¢Í㪌
à§Ô¹¡Í§·Ø¹ FTA ¢Í§¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�ä ŒËÃ×ÍäÁ‹ Í‹ҧäÃ
ได กองทน FTA หรอชออยางเปนทางการวา “โครงการชวยเหลอเพอการ
ปรบตวของภาคการผลตและภาคบรการทไดรบผลกระทบจากการเปดเสรทางการคา”มกรมการคาตางประเทศ กระทรวงพาณชย เปนหนวยงานรบผดชอบการบรหาร
กองทน FTA มาตงแตป พ.ศ. 2550 ผประกอบการทไดรบผลกระทบหรอคาดวา
จะไดรบผลกระทบ หรอผประกอบการทประสงคจะใหสทธประโยชนในการสงออก สามารถเขยนโครงการขอรบความชวยเหลอได แตความชวยเหลอจะเปนระยะสน 1-3 ป ในรปแบบของจดหาทปรกษาเพอชวยเหลอในการศกษาวจยและพฒนา ปรบปรงธรกจ การฝกอบรม และพฒนาทกษะอาชพ ทผานมาไดใหความชวยเหลอ
ทงภาคสนคาและบรการ ในสวนของภาคบรการ ใหความชวยเหลอไปแลว เชน บรการขนสง บรการอาหาร และบรการทองเทยว ผประกอบการธรกจตางๆ สามารถ
เสนอโครงการผานสถาบนทเกยวของกบการคา ไดแก สภาอตสาหกรรมแหงประเทศ
ไทย สภาหอการคาแหงประเทศไทย และหนวยงานราชการทมหนาททเกยวของ โดยสามารถสอบถามรายละเอยดไดทกลมงานบรหารกองทน FTA สำนกสทธประโยชนทางการคา กรมการคาตางประเทศ กระทรวงพาณชย นอกจากน ยงมธรกจบรการบางประเภททอยภายใตการกำกบดแลของหนวยงานภาครฐโดยตรง เชน กระทรวง
เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ICT) กระทรวงศกษาธการ กระทรวงสาธารณสข กระทรวงการทองเทยวและกฬา กระทรวงคมนาคม หากผประกอบธรกจบรการ ไดรบผลกระทบ กสามารถแจงปญหาตอหนวยงานทวาไดอกทางหนง
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
51
46. ·ÔÈ·Ò§¡ÒÃà»�´µÅÒ´ ØáԨºÃÔ¡Òâͧ»ÃÐà·ÈÍÒà«Õ¹µ‹Í¨Ò¡¹Õéä»
¨Ð໚¹Í‹ҧäÃ
การเปดตลาดหรอเปดเสรบรการในกรอบ AEC จะมงไปสเปาหมายทระบ ไวใน AEC Blueprint ในการจดทำขอผกพนแตละชด จะมการปรบปรงระดบการเปด
เสรใหครอบคลม และมผลผกพนในเชงลกมากกวาขอผกพนชดกอนหนานน ระดบ
การเปดตลาดของอาเซยนในชดท 1-7 สวนใหญแลว มระดบไมสงมากนก
หลายประเทศยงจำกดสดสวนการถอหนของนกลงทนอาเซยนไวไมเกนกงหนง แตในขอผกพนชดท 8 และชดตอไป จะมการเปลยนแปลงระดบการเปดตลาดบรการ
ครงสำคญของอาเซยน เพราะประเทศสมาชกตองอนญาตใหนกลงทนอาเซยนเขามา
ถอหนในนตบคคลในประเทศไดไมนอยกวารอยละ 70 ในสาขาบรการทเรงรด
การรวมกลม หรอ priority integration sectors และรอยละ 51 ในสาขาอนทเหลอ
47. ÕËÃ×ÍäÁ‹·Õ軘¨ غѹÁչѡÈÖ¡ÉÒµ‹Ò§ªÒµÔ â´Â੾ÒСÅØ‹Áà¾×è͹ºŒÒ¹
ࢌÒÁÒàÃÕ¹㹻ÃÐà·Èä·Âà¾ÔèÁ¢Öé¹ÁÒ¡
จากสถตทสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา กระทรวงศกษาธการ รวบรวมไว พบวานกศกษาตางชาตท เขามาเรยนในสถาบนอดมศกษาของไทย มแนวโนมเพมขน โดยเฉพาะนกศกษาจากประเทศจนและประเทศเพอนบาน อาท พมา ลาว เวยดนาม และกมพชา โดยในปการศกษา 2553 นกศกษาตางชาตทเขามา
เรยนในระดบอดมศกษาของไทยทมจำนวนมากทสด คอ จน 9,329 คน รองลงมา ไดแก สปป.ลาว 1,311 คน พมา 1,310 คน เวยดนาม 1,100 คน และกมพชา 944 คน ตามลำดบ สาขาวชาทไดรบความสนใจมาก เชน บรหารธรกจ ภาษาไทย ภาษาองกฤษ และธรกจระหวางประเทศ เปนตน นอกจากน ยงมนกเรยนตางชาตทเขามาเรยนใน
โรงเรยนนานาชาต และเขามาเรยนหลกสตรระยะสนอกเปนจำนวนมาก นบวาการ
บรการการศกษาเปนธรกจทสรางรายไดใหแกประเทศไทยปละหลายหมนลานบาท
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 52
การปรบปรงหลกสตรการเรยนการสอนของสถาบนการศกษาในระดบ
อดมศกษาใหมมาตรฐานทเปนสากล เพอรองรบการไปส AEC ยงเปนการดงดดให นกศกษาไทยไมตองเดนทางไปเรยนในตางประเทศ สามารถสงวนเงนตราตางประเทศ
ไวในประเทศไดเปนจำนวนมากในแตละป นอกจากน นกศกษาตางชาตจะกลายเปนสอกลางในการถายทอดแนวคด ศลปะ วฒนธรรมประเพณ และภมปญญา ซงจะชวย
สงเสรมความสมพนธระหวางประเทศใหมความแนนแฟนยงขน โดยเฉพาะในขณะน ไทยและสมาชกอาเซยนกำลงกาวเขาสการเปน AEC การเตรยมความพรอมเรอง
ทกษะภาษาแตอยางเดยวจงไมเพยงพอ ตองรวมถงทกษะในการทำงาน ทกษะในการ อยรวมกบคนอน เพอใหสามารถอยทามกลางความแตกตางของเชอชาต ศาสนา ภาษา และวฒนธรรมไดอยางมประสทธภาพ นบวาการศกษาเปนสอสำคญในการ
เชอมโยงประชาชนของอาเซยน หรอ ASEAN Connectivity เขาดวยกน
48. ÍÒà«Õ¹ÁÕ¹âºÒÂà¡ÕèÂǡѺ¤ÇÒÁËÇÁÁ×Í ŒÒ¹¡ÒÃÈÖ¡ÉÒÍ‹ҧäÃ
การศกษาถอไดวาเปนรากฐานสำคญในการสรางประชาคมอาเซยน ความสำคญดานการศกษาปรากฏในแผนงานการจดตงประชาคมสงคมวฒนธรรมอาเซยน (A Blueprint for ASEAN Socio-Cultural Community) ทกำหนดใหการพฒนามนษย เปนเปาหมายสำคญอนดบแรกในการเสรมสรางวถชวตทดของประชากรในภมภาค
ดวยการสงเสรมการลงทนทางการศกษา และการเรยนรตลอดชวต การฝกอบรม
บคลากร การเสรมสรางศกยภาพประชากร การสงเสรมใหมการสรางนวตกรรม
และการบรหารจดการ การสงเสรมการใชภาษาองกฤษ เทคโนโลยสารสนเทศและ
วทยาศาสตร เปนตน เพอเสรมสรางความเปนอยและวถชวตทดของผคนในภมภาค
แผนงานการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน
ในการดำเนนงานดานการศกษา แผนงานการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน ไดกำหนดเปาหมายเชงยทธศาสตรโดยใหความสำคญตอการการสรางสงคมฐานความร การเปดโอกาสใหประชาชนทกระดบไดรบการเรยนรในระดบประถมศกษา
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
53
การสงเสรมและพฒนาการดแลเดกปฐมวย และการเสรมสรางความตระหนกเกยวกบ
อาเซยนสำหรบเยาวชน ดวยการจดการศกษาและกจกรรมตางๆ เพอสรางอตลกษณ อาเซยนบนพนฐานของมตรภาพและความรวมมอระหวางกน โดยอาเซยนไดกำหนดใหประเทศตางๆ มการดำเนนการดานการศกษา เชน
• การจดการศกษาเพอใหทกคนไดรบโอกาสทางการศกษาในระดบประถมศกษาในอาเซยน
ภายในป 2558 โดยมงเนนการขจดการไมรหนงสอ
และจดการศกษาภาคบงคบใหแกนกเรยนระดบ
ประถมศกษาสำหรบทกคนอยางเสมอภาค ปราศจาก
ความเหลอมลำทางสงคม ภมศาสตร ชาตพนธ และ/ หรอความพการทางกาย
• การพฒนาคณภาพการศกษา และการปรบตวในดานการศกษารวมทง
การจดการศกษาฝกอบรมดานทกษะ อาชวศกษา ดานเทคนคในภมภาค ดวยการพฒนา
โครงการความรวมมอทางการศกษา และพฒนาดานเทคนค เชน การฝกอบรมคร และเจาหนาท โครงการแลกเปลยนนกศกษาในระดบอดมศกษา โดยเฉพาะในประเทศ สปป.ลาว พมา เวยดนาม และกมพชา
• การสงเสรมความรวมมอดานการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอสงเสรม
การศกษาและการเรยนรตลอดชวต โดยเฉพาะในสงคมทถกละเลย ดวยการศกษา
ทางไกลและ e-learning
• การสงเสรมเครอขายทางการศกษาในสถาบนการศกษาหลายๆ ระดบ และดำเนนการสรางเครอขายมหาวทยาลย การเสรมสรางและสนบสนนการ
แลกเปลยนนกเรยนและเจาหนาท
• การปฏสมพนธทางอาชพในภมภาค ซงรวมถงการสรางกลมวจยภายใน
สถาบนระดบอดมศกษา ดวยความรวมมออยางใกลชดกบองคการรฐมนตรศกษาแหง
เอเชยตะวนออกเฉยงใตและเครอขายมหาวทยาลยอาเซยน
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 54
• การสงเสรมโอกาสทเทาเทยมทางการศกษาสำหรบสตรและเดกหญง
• การพฒนาและเสนอหลกสตรอาเซยนศกษา ทงในระดบประถม มธยม และอดมศกษา
• การสนบสนนพลเมองของประเทศสมาชกใหเปนผมความเชยวชาญ
ในภาษาองกฤษ เพอใหสามารถสอสารกนไดโดยตรงและเขารวมในประชาคมระหวาง ประเทศไดกวางขวางขน
• การสงเสรมการเรยนร ตลอดชวต การสงเสรมการพฒนาการดแล
เดกปฐมวยดวยการแบงปนวธปฏบตอนดเลศ ประสบการณ และการเสรมสราง ศกยภาพในดานดงกลาวระหวางกน
แผน 5 ป ดานการศกษา ของอาเซยน
อาเซยนไดจดทำแผน 5 ป ดานการศกษาของอาเซยน (2554-2558) โดยมสาระสำคญของแผนฯ ดงน
ยทธศาสตรท 1 การเสรมสรางความตระหนกเกยวกบอาเซยน
• การจดทำคมออาเซยนเพอสงเสรมการสรางความตระหนกและคานยม
รวมระหวางนกเรยนระดบปฐมวย ประถมศกษา และมธยมศกษา
• การสนบสนนใหมการจดทำหลกสตรอาเซยนในระดบประถมศกษาและ
มธยมศกษา เพอใหนกเรยนเรยนรเกยวกบอาเซยนในมมมองของความเปนภมภาค
เดยวกน
• การสงเสรมการพฒนาศกยภาพของนกการศกษา คร และบคลากรของ กระทรวงศกษาธการ
• การสงเสรมใหมการจดมมอาเซยนในโรงเรยน
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
55
ยทธศาสตรท 2 คณภาพและโอกาสทางการศกษา ประกอบดวย
• การเสรมสรางโอกาสในการไดรบการศกษาในระดบประถมและมธยมศกษา ยทธศาสตรนใหความสำคญกบการจดการศกษาเพอบรรลเปาหมายการจดการศกษา เพอปวงชน
• การเพมคณภาพการศกษา การจดมาตรฐานการศกษา การศกษาตลอดชวตและการพฒนาอาชพ โดยใหความสำคญกบการพฒนาคณภาพการจดการศกษา
ในระดบประถมศกษาและมธยมศกษา สงเสรมการจดการศกษาทงในระบบโรงเรยนและนอกระบบโรงเรยนอยางมคณภาพ ตามมาตรฐานการศกษาทกำหนดไวอยาง
ชดเจน และมผลตอบแทนครทมผลงานเปนเลศ
• การเคลอนยายขามพรมแดนและการจดการศกษาใหมความเปนสากล
เพอตอบสนองความตองการของตลาดแรงงานและสภาพเศรษฐกจของยคโลกาภวตน ซงจำเปนตองอาศยแรงงานทมทกษะและความชำนาญการสง และสามารถเคลอนยายไปประกอบอาชพในอาเซยน
• การสนบสนนการดำเนนงานขององคกรรายสาขาอนๆ เพอพฒนาการศกษา เชน สนบสนนการศกษาดานสภาพแวดลอม การจดการดานความเสยงและภยพบต การจดการศกษาเพอสทธมนษยชน การจดการศกษาเพอการปองกน HIV/AIDS
ปฏญญาชะอำ-หวหนวาดวยการเสรมสรางความรวมมอดานศกษาเพอบรรล
เปาหมายประชาคมอาเซยนทเอออาทรและแบงปน
กระทรวงศกษาธการ ประเทศไทยไดยกรางปฏญญาชะอำ-หวหนวาดวยการเสรม
สรางความรวมมอดานศกษาเพอบรรลเปาหมายประชาคมอาเซยนทเอออาทรและแบงปนและไดรวมมอกบกระทรวงการตางประเทศในการนำเสนอเอกสารดงกลาวใหผนำอาเซยนใหการรบรองในการประชมสดยอดอาเซยนครงท 15 เมอป 2553 ปฏญญาอาเซยนดาน
การศกษาฯ เปนกรอบการดำเนนงานดานการศกษาฉบบแรกของอาเซยน ทเนนความ
สำคญของบทบาทการศกษาในการสรางประชาคมอาเซยน ทง 3 เสาหลก ไดแก ประชาคม
การเมองและความมนคง ประชาคมเศรษฐกจและประชาคมสงคมและวฒนธรรม ดงน
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 56
บทบาทการศกษาตอ เสาหลก ดานการเมองและความมน คง
การสรางความเขาใจและตระหนกถงความสำคญของกฎบตรอาเซยน
การสงเสรมหลกการประชาธปไตย การสงเสรมการศกษาดานสทธมนษยชน
การตระหนกในคณคาและคานยมทางวฒนธรรม การสรางเครอขายผบรหารโรงเรยน
เพอบรณาการความรวมมอดานการศกษา การจดงานฉลองวนอาเซยนในประเทศ
สมาชกในชวงเดอนสงหาคมซงเปนวนกอตงอาเซยน
บทบาทการศกษาใ นเสาหลก ดานเศรษฐกจ
การจดทำกรอบการพฒนาทกษะในอาเซยน การพฒนาระบบการถายโอน
นกเรยน การเคลอนยายแรงงานทมความชำนาญการในภมภาค การพฒนามาตรฐาน
อาชพทเนนศกยภาพในอาเซยนทสามารถสนองตอบความตองการของภาคอตสาหกรรม
บทบาทการศกษาใ นเสาหลก ดานสง คมและวฒนธรรม
การจดการศกษาทมคณภาพในชมชนชนบท การจดหลกสตรระดบปรญญาตร เกยวกบศลปะและวฒนธรรมอาเซยน การสนบสนนการเรยนภาษาอาเซยน การสราง ความตระหนกเกยวกบอาเซยนในเยาวชน การพฒนาดานการวจยและการพฒนาในภมภาค การสรางความรและตระหนกเกยวกบประเดนดานสงแวดลอม การสงเสรมการเรยนรตลอดชวตเพอบรรลเปาหมายการศกษาเพอปวงชน การจดทำเนอหา
เกยวกบอาเซยนรวมกนตลอดจนการรวมแบงปนทรพยากรและจดตงกองทนเพอ
การพฒนาการศกษาในภมภาค
การดำเนนการของกระทรวงศกษาธการ
รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ (ศาตราจารย ดร.สชาต ธาดาธำรงเวช) ไดประกาศนโยบายของกระทรวงศกษาธการและยทธศาสตรการพฒนาการศกษาของกระทรวงศกษาธการ จำนวน 7 ยทธศาสตร ประกอบดวย
1. การพฒนาคณภาพการศกษาทกระดบทกประเภท โดยมงเนนเปาหมายคอ
นกเรยนเปนศนยกลาง
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
57
2. การสรางโอกาสทางการศกษาแกประชาชนทกกลมอยางเทาเทยม 3. การปฏรปครเพอยกฐานะครและวชาชพครใหเปนวชาชพชนสง 4. การจดการศกษาระดบอดมศกษา ระดบอาชวศกษา และการฝกอบรมให สอดคลองกบตลาดแรงงาน ทงในเชงปรมาณและคณภาพ 5. การพฒนาการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอใหการศกษาทดเทยมนานาชาต 6. การสนบสนนการพฒนาเพอสรางทนปญญาของชาต 7. การเพมขดความสามารถของทรพยากรมนษยเพอรองรบการเปดเสร
ประชาคมอาเซยน
ทงน แนวทางในการขบเคลอนการดำเนนงานดานการศกษาของประเทศไทย 5 แนวทาง เพอเตรยมพรอมการกาวสการเปนประชาคมอาเซยนของประเทศไทย ภายในป 2558 ซงมความสอดคลองกบแผน 5 ป ดานการศกษาของอาเซยน ไดแก
แนวทางท 1 เผยแพรความร ขอมลขาวสาร และสรางความตระหนกและ
เจตคตทดเกยวกบอาเซยน ใหแกคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา นกเรยน นกศกษา และประชาชนทวไป
แนวทางท 2 พฒนาศกยภาพนกเรยน นกศกษา และประชาชนใหมทกษะท เหมาะสมในการเปนพลเมองอาเซยน และสอดคลองกบการปรบตวและเปลยนแปลง
ทางอตสาหกรรม รวมทงการเพมโอกาสในการหางานทำของประชาชน และการพจารณาแผนผลตกำลงคน
แนวทางท 3 พฒนามาตรฐานการศกษาเพอสรางการยอมรบในคณภาพการศกษาการพฒนาระบบการศกษาทางไกล เพอสนบสนนการศกษาตลอดชวต การสงเสรมและ
ปรบปรงการศกษาดานอาชวศกษาและการฝกอบรมทางอาชพ รวมทงการสงเสรมและ
เพมพนความรวมมอระหวางสถาบนการศกษาของประเทศสมาชกอาเซยน
แนวทางท 4 เตรยมความพรอม การพฒนาความสามารถและประสบการณใน
สาขาวชาชพสำคญตางๆ เพอรองรบการเปดเสรการศกษา รวมทงการเปดเสรดาน
แรงงานในอาเซยน
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 58
แนวทางท 5 บรณาการความรวมมอกบหนวยงานทเกยวของ เพอพฒนา
คณภาพการศกษาไทย รวมทงการจดตงและพฒนากลไกทเกยวของ เพอใหเกดการ
ดำเนนการอยางยงยน
โดยกระทรวงศกษาธการมภารกจหลกทจะตองดำเนนการคอ การพฒนา
ศกยภาพทรพยากรมนษยของประเทศใหมทกษะและความชำนาญการ พรอมรบความ
เปลยนแปลงและการแขงขนของภมภาค การสรางองคความรเกยวกบอาเซยน และ
ยกระดบคณภาพสถาบนการศกษาเพอสงเสรมการเคลอนยายนกเรยนนกศกษา
ในภมภาค โดยมประเดนทสำคญ ดงน
(1) การสรางความตระหนกเกยวกบอาเซยนแกเดก เยาวชน บคลากรทางการศกษา และประชาชนทวไป (2) การเรยนรภาษาองกฤษ ภาษาจน และภาษาอาเซยน (3) การพฒนาทกษะ ICT (4) การจดทำหลกสตรอาเซยนศกษา เพอสรางองคความรเกยวกบ
อาเซยนตลอดจนการอยรวมกนอยางสนตทามกลางความหลากหลาย
ทางวฒนธรรม ทงในระดบการศกษาขนพนฐาน การอดมศกษา
และการอาชวศกษา ทงในระบบและนอกระบบการศกษา (5) การพฒนาทกษะวชาชพทจะเปนในตลาดแรงงานอาเซยนเพอรองรบ
การเคลอนยายแรงงานฝมอและการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน
(6) การยกระดบคณภาพสถานศกษาเพอใหเปนทยอมรบ รวมทงการพฒนา หลกสตรการเรยนการสอนเพอรองรบการถายโอนหนวยกตระหวาง สถาบนการศกษา และสงเสรมการเคลอนยายนกเรยนนกศกษา
ในภมภาค (7) การจดทำแผนยทธศาสตรดานการศกษาเพอเขาสการเปนประชาคม
อาเซยน
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
59
49. ¹Ñ¡àÃÕ¹¹Ñ¡ÈÖ¡ÉÒä·Â¤ÇûÃѺµÑÇÍ‹ҧäÃãËŒÁÕ§Ò¹·Óâ´ÂäÁ‹µŒÍ§¡Ñ§Çŵ‹Í ¡ÒÃࢌÒÁÒዧ§Ò¹¢Í§ÊÁÒªÔ¡ÍÒà«Õ¹ÀÒÂËÅѧ»‚ 2558
นกเรยนนกศกษาไทยควรเรงฝกฝนทกษะการใชภาษาองกฤษ ซงจะกลายเปน
ภาษาของอาเซยน รวมทงภาษาเพอนบานกมความสำคญ ภาษาจะเปนสอใหสามารถ
เรยนรและเขาใจในวถชวต ประวตศาสตร และวฒนธรรม ของประเทศเพอนบานไดดยงขนนอกจากนน ความรความสามารถดานเทคโนโลยและคอมพวเตอร และความร พนฐานทางวทยาศาสตรและคณตศาสตร มความสำคญสำหรบการพฒนาประเทศ
ไปสเศรษฐกจสรางสรรค หรอ Creative Economy ในยคโลกาภวตนทธรกจตอง แขงขนกนรนแรง ตองอาศยทรพยากรบคคลทมศกยภาพสง สามารถแกไขปญหาไดด คดวเคราะหเปน และมภาวะการเปนผนำสง
50. ¡ÒÃࢌÒÁҢͧ¡ÒúÃÔ¡Òà ŒÒ¹ ICT ·ÕèºÃÔÉÑ·ÊÔ§¤â»Ã�ä Œà»ÃÕº
àÃÒàµÃÕÂÁ¾ÃŒÍÁÃѺÁ×ÍäÇŒËÃ×ÍÂѧ
อาเซยนไดจดการบรการดาน ICT อยในกลมสาขาบรการทตองลดขอจำกดดานมาตรการใหเรวกวาสาขาบรการอนๆ โดยจดในกลม e-ASEAN ทมสาขา
โทรคมนาคมและคอมพวเตอร การเปดตลาด e-ASEAN ไมควรมองในมตของการ
เสยเปรยบอยางเดยว ในความเปนจรงการเปดตลาดภาคบรการจะสงผลดตอประชากรในฐานะผบรโภคทจะมโอกาสไดใชบรการทมคณภาพในราคาทถก เพราะการเปด
ตลาดเปนการสรางใหมการแขงขนกนและปองกนการผกขาด นอกจากน ผใหบรการ
ในสาขาอนๆ รวมทงผประกอบการในธรกจตางๆ กอยในฐานะทพงพาการพฒนา
ดาน ICT ดวย เพอลดตนทนของธรกจทกภาคสวนจงอยในฐานะไดประโยชน
อยางไรกตาม หากจะมองในมตของการเสยเปรยบนน อาจมองไดในประเดนของการแขงขนระหวางผประกอบการภายในประเทศทเปน SMEs ซงสวนใหญอยในกลม
บรการคอมพวเตอร ในเรองน กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ มยทธศาสตรในการเจรจา
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 60
ไมใชวาจะตองเจรจาเปดตลาดใหมความเปนเสรมากจนไมคำนงถง SMEs สงทกรมฯ ทำคอ ไทยจะลดขอจำกดทเปนอปสรรคตอการบรการบางประการเทานน ขณะทไดสงวนขอจำกด
หรอเงอนไขไวในขอผกพนเพอดแล SMEs ของไทย เชน อาเซยนกำหนดใหทกประเทศ
สมาชกอนญาตใหนกลงทนตางชาตสามารถถอหนไดรอยละ 70 ซงไทยกตองดำเนนการตามทกำหนดในเปาหมายนน แตในเบองตน ไทยมการสงวนเรองผบรหารบรษทตางชาตตองเปนสญชาตไทย การสงวนสทธในการชวยเหลอ SMEs ไทยดวยการอดหนน และไมอนญาตใหถอครองทดน เปนตน นอกจากน ยงสามารถสงวนการเปดตลาดสาขา
ทออนไหวมากได ภายใตหลกการความยดหยน (Flexibility) แตตองไมเกนกวาสดสวน
ทตกลงกน สำหรบเรองการเตรยมความพรอมและการพฒนา SME ไทยนน เปนหนาท
ของหนวยงานทกำกบดแลและทเกยวของอนๆ ซงไดมแผนรองรบไวแลว
51. ¾Ñ¹¸¡Ã³Õ·Õèä·Â¨ÐµŒÍ§» ԺѵÔÀÒÂ㵌¡ÒÃà»�´àÊÃÕ¡ÒÃŧ·Ø¹¤×ÍÍÐäÃ
พนธกรณสำคญภายใตการเปดเสรการลงทนตามกรอบความตกลง ASEAN Investment Area (AIA) ซงไดเรมใชตงแตป 2541 คอ การใหการปฏบตเยยงคนชาตแก นกลงทนอาเซยนใหเทาเทยมกบนกลงทนในประเทศ ครอบคลมการลงทนโดยตรงจาก
ตางประเทศ (Foreign Direct Investment) แตไมรวมถงการลงทนในตลาดหลกทรพย (portfolio investment) ในธรกจการลงทน 5 สาขา คอ การผลต การเกษตร ประมง ปาไม และเหมองแร รวมถงบรการทเกยวเนองกบทง 5 สาขา ทงน ประเทศสมาชกสามารถ
สงวนรายการธรกจการลงทนทยงไมพรอมใหมการเปดเสรไดซงจะจดไวเปนรายการขอสงวนของแตละประเทศ
ตอมา ในป 2550 รฐมนตรเศรษฐกจอาเซยนไดเหนชอบใหมการทบทวน
กรอบความตกลงเขตการลงทนอาเซยน (AIA) และผนวกรวมเขากบความตกลงวาดวยการคมครองการลงทนอาเซยน (ASEAN Investment Guarantee Agreement: IGA) เปน ASEAN Comprehensive Investment Agreement (ACIA) ลงนามโดยรฐมนตร
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
61
เศรษฐกจอาเซยน 10 ประเทศ เมอป 2552 ครอบคลมเรองการเปดเสร การอำนวย
ความสะดวก การสงเสรมและการคมครองการลงทน โดยมสาระสำคญทเพมเตมจาก
ตวามตกลง AIA คอ การใหสทธพเศษภายใตกรอบความตกลง AIA จะตองขยาย
ใหครอบคลม ASEAN-based investors หรอนกลงทนตางชาตทเขามาดำเนนกจการในอาเซยนเพอทำใหอาเซยนเปนแหลงรองรบการลงทนทนาสนใจมากขน และจะ สงผลใหไดรบประโยชนจากการถายทอดเทคโนโลยระดบชนนำของโลก
52. ºÃÔÉÑ··Õè·Ó ØáԨÀҾ¹µÃ�ä·Â¨ÐµŒÍ§µÔ´µÒÁ¤ÇÒÁ¤×ºË¹ŒÒ¢Í§ AEC
ŒÇÂËÃ×ÍäÁ‹
ธรกจภาพยนตรจดอยในภาคการคาบรการภายใตสาขาบรการโสตทศน ซงเปน 1 ใน 12 สาขาบรการทอาเซยนจะตองเปดตลาดใหแกกน
บรการธรกจโสตทศนทมการเจรจาเปดตลาดกนในปจจบน ครอบคลมธรกจ
ผลตและจำหนายภาพยนตรและวดโอ ธรกจการฉายภาพยนตร ธรกจดานรายการ
วทยและโทรทศน ธรกจการสงสญญาณออกอากาศทางวทยและโทรทศน ธรกจ
บนทกเสยง (sound recording) ในระยะทผานมาธรกจทเกยวของกบสาขาโสตทศน มบทบาทและอตราการเตบโตคอนขางเรว เมอเทยบกบอตราการเตบโตของธรกจ
บรการโดยรวม การขยายตวของธรกจบรการโสตทศนตองอาศยการพงพาธรกจ
บรการสาขาอนๆ เชน บรการทองเทยว บรการนนทนาการ และบรการคอมพวเตอร (ซอฟทแวร) ในขณะเดยวกนการขยายตวของธรกจบรการอนๆ กจำเปนตองพงพา
บรการโสตทศนเชนเดยวกน ดงนน การตดตามพฒนาการของการเปดตลาดบรการสาขาทเกยวของในกรอบ AEC จงเปนสงจำเปน โดยเฉพาะผทตองการเขาไปทำธรกจ
ภาพยนตรหรอสารคดในประเทศอาเซยน กควรศกษาใหลกถงกฎหมายและระเบยบทเกยวของ เชน กฎหมายการทำงานของคนตางดาว กฎหมายสงแวดลอม และกฎหมาย
ลขสทธ เปนตน
¶ÒÁµÍºÃͺÃÙŒ AEC 360o 62
53. ¡ÒÃࢌÒä»à»�´ËŒÒ§ÊÃþÊÔ¹¤ŒÒã¹»ÃÐà·ÈÍÒà«Õ¹·Óä Œà¾Õ§ã´
ÁÕ»˜¨ ÑÂÍÐäúŒÒ§·Õ赌ͧ¾Ô¨ÒóÒ
การลงทนในอาเซยนตองมหลายปจจยทเกยวของทสำคญคอ นโยบายสงเสรม
การลงทนของประเทศนนๆ วาเออประโยชนและมการคมครองนกลงทนตางชาตหรอไม กฎหมายเกยวกบการจดตงหนวยธรกจ ขอจำกดดานสญชาต นโยบายภาษเงนได กฎหมายแรงงาน และกฎระเบยบทเกยวของตางๆ ของแตละประเทศกแตกตางกนไป สำหรบการผกพนการเปดตลาดของแตละประเทศทไดยนไวนน เปนเพยงการรบรองวา
ประเทศนนๆ จะตองเปดตลาดในแตละสาขาบรการไมนอย
กวาทเสนอผกพนไวในตารางขอผกพน เชน ใน mode 3 (การจดตงบรษท) ใหนกลงทนจากอาเซยนสามารถเขาไปถอหนในกจการไดรอยละ 70 กหมายความวาอยางนอย
ตองอนญาตใหนกลงทนอาเซยนเขาไปถอหนของนตบคคล
ไดรอยละ 70 ทงๆ ทในทางปฏบตสมาชกอาเซยนอาจ
อนญาตใหนกลงทนอาเซยนเขาถอหนได 100% ภายใตกฎหมายทใชบงคบปกตทใหการอนญาตการลงทนของตางชาตเปนรายๆ ในสวนของธรกจหางสรรพสนคานน
นกธรกจไทยสามารถเลอกเขาไปลงทนเปดกจการในอาเซยนไดตามกฎหมายทมอย หรอขอผกพนทสมาชกอาเซยนผกพนเรองการเปดตลาดไว
54. ÍÐää×ÍÊÒÃÐÊÓ¤ÑޢͧἹ§Ò¹¡ÒÃà»�´àÊÃÕ´ŒÒ¹¡ÒÃŧ·Ø¹µÒÁá¼¹áÁ‹º·
»ÃЪҤÁàÈÃÉ°¡Ô¨ÍÒà«Õ¹ (AEC Blueprint)
• นโยบายการลงทนทเสรและเปดตลาดเปนปจจยสำคญทสนบสนนให อาเซยนเกดการแขงขนในการดงดดการลงทนโดยตรงจากตางประเทศ และการลงทน
ระหวางกนในอาเซยน การเปดเสรการลงทนใหมและการนำผลกำไรกลบมาลงทน
ใหมทยงยน จะสนบสนนและพฒนาเศรษฐกจของอาเซยน
¡ÃÁà¨Ã¨Ò¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ�
63
• ความรวมมอดานการลงทนของอาเซยนกำลงดำเนนการอยภายใตกรอบความตกลงเขตการลงทนของอาเซยน (AIA) เมอป 2541 ในขณะทการคมครองการลงทนอยภายใตความตกลงทแยกตางหาก อาท ความตกลงดานการสงเสรมและ
การคมครองการลงทนของอาเซยนป 2530 หรอ ทอางถงโดยทวไปในชอความตกลง วาดวยการคมครองการลงทนของอาเซยน (IGA)
• ภายใตกรอบความตกลงเขตการลงทนของอาเซยน ทกอตสาหกรรม (การผลต เกษตร ประมง ปาไม และเหมองแร และบรการทเกยวเนองกบ 5 ภาค) จะเปดเสรและใหการปฏบตเยยงคนชาตแกนกลงทนทงกอนและหลงการลงทน
โดยมขอยกเวนไดตามรายการยกเวนชวคราว (Temporary Exclusion List) และ
รายการออนไหว (Sensitive List) ของประเทศสมาชก รายการยกเวนชวคราวจะตองถกยกเลกภายในเวลาทตกลงกน ในขณะทรายการออนไหวไมมกรอบเวลาในการ
ยกเลก แตรายการดงกลาวจะถกทบทวนเปนคราวๆ ไป
• เพอสนบสนนการรวมกลมในภมภาคและการเปนเขตการลงทนทแขงขนได จะตองทบทวนกรอบความตกลงเขตการลงทนของอาเซยนและความตกลงดานการสงเสรมและการคมครองการลงทนของอาเซยน เพอใหมความตกลงดานการลงทน
เตมรปแบบ ซงจะตองมองไปขางหนาพรอมกบปรบปรงคณลกษณะบทบญญตและ
ขอผกพนโดยคำนงถงแนวปฏบตทเปนเลศ (Best Practices) ระหวางประเทศ ซงจะชวย
เพมความมนใจตอผทจะเขามาลงทนในอาเซยน ความตกลงเขตการลงทนอาเซยน
เตมรปแบบ (ACIA) ซงจะจดทำขนโดยองความตกลงเขตการลงทนอาเซยน และ
ความตกลงคมครองการลงทนของอาเซยนทมอยเดม โดยครอบคลมการดำเนนงานในดานตางๆ ดงน
การคมครองการลงทน
• ใหการสงเสรมการคมครองการลงทนสำหรบนกลงทนและการลงทน
ทจะอยภายใตความตกลงฉบบนอยางเตมรปแบบ