administrazio zuzenbideko berbategia vocabulario de ... · pdf filetetik, gure ustez, lan hau...
TRANSCRIPT
Administrazio ZuzenbidekoBerbategia
Vocabulario de DerechoAdministrativo
AdministrazioZuzenbideko Berbategia
Gaztelania-Euskara / Euskara-Gaztelania
Vocabulario de Derecho Administrativo
Castellano-Euskera / Euskera-Castellano
Cesar Gallastegi / Andres Urrutia / Esther UrrutiaZuzenbide Fakultateko irakasleak - UD
Profesores de la Facultad de Derecho - UD
Arantza EtxebarriaTerminologoa / Terminóloga - UD
2005Deustuko UnibertsitateaUniversidad de Deusto
Bilbo-Bilbao
Minor Bilduma, 3. zenb.Serie minor, vol. 3
Ekintza honek Bizkaiko Foru AldundiarenKultura Sailaren laguntza jaso du.
Eskubide guztiak erreserbaturik daude. Debekatuta dago, le-gearen arabera, argitalpen hau bikoiztea, biltzea edo igortzea,ez osorik, ez zatika, ezta inolako bitarteko edo prozedura tekni-koren bidez ere, argitaratzaileen berariazko baimenik gabe.
© Egileak: Arantza Etxebarria, Cesar Gallastegi, Andres Urrutia eta Esther Urrutia© Euskal Gaien Institutua. Deustuko Unibertsitatea1. postakutxa-48080 [email protected]
ISBN: 84-9830-001-0Legezko gordailua: BI-2.455-05
Fotokonposizioa: IPAR, S. Coop. - Bilbo
Inprimatzailea: RGM, S.A.
Bizkaiko ForuAldundia
Diputación Foralde Bizkaia
Kultura Saila Departamento de Cultura
Aurkibidea
Índice
Atarikoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Ezaugarri teknikoak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
Administrazio Zuzenbideko Berbategia . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Gaztelania-Euskara . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23Euskara-Gaztelania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
8
Prólogo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Características técnicas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
Vocabulario de Derecho Administrativo . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Castellano-Euskera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23Euskera-Castellano . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
9
Atarikoa
Hona hemen Deustuko Unibertsitateak argitaratzen duen Minor Bil-duma izenekoaren hirugarren uzta. Bilduma horretan, lege testuak,berbategi juridikoak eta zuzenbidea euskaraz aztertu eta lantzeko bes-telako lanak jasotzen dira.
Formatu txikian egindako argitalpen hauek 2004an abiatu ziren, Es-painiako 1978ko Konstituzioa kaleratuta. Liburu hartan, gaztelaniazkotestu ofizialarekin batera, Euskaltzaindiaren euskarazko bertsio berriajaso zen. Urte berean, konstituzio zuzenbideko eta zientzia politikokooinarrizko hitz eta kontzeptuak biltzen zituen euskara/gaztelania hizte-gi txiki bat argitaratu zen.
Lan-ildo horri jarraipena emateko asmoarekin, irakurleak esku ar-tean du zuzenbideko adar bati buruzko bigarren berbategi elebiduna,hain zuzen ere, administrazio zuzenbideari buruzkoa. Espezialitate ju-ridiko horrek, erabilera arrunteko adierazpenen atal orokorraz gain,atal bereziak ditu, besteak beste, funtzio publikoaren zuzenbidea etahirigintza.
Konstituzio Zuzenbideko Berbategiaren aurkezpenean esan genuenbezala, hiztegi txiki hauek egiteko orduan, mota guztietako irakurleakizan ditugu gogoan. Batetik, zuzenbideko ikaslea, unibertsitateko es-koletan diziplinaren berezko terminologia barneratu behar duena. Bes-tetik, gure ustez, lan hau interesgarria izan daiteke euskaraz eta gazte-
11
laniaz lan egiten duen profesionalarentzat, legelari zein administraziopublikoko funtzionarioa izan, baita itzultzaile juridiko-adminis-tratiboarentzat ere, hain zuzen ere, eguneroko lanean espezialitatekohitzak bi hizkuntza ofizialetan erabili behar dituena. Era berean, ber-bategi hau kazetaritzako profesionalei eta, oro har, euskarazko irakurleguztiei zuzenduta dago, liburuaren gaiak eguneroko bizimoduan bere-biziko garrantzia baitu.
Gure asmoa horiei guztiei tresna baliagarri eta zehatza eskain-tzea izan da. Horretarako, zailtasunak ekar ditzaketen alde teknikoak—kasurako, kategoria gramatikalak— eta laburtzapenak, neurri handibatean bederen, saihestu dira. Zuzenbideko adar bateko terminologia-ren inguruan ideiak eta konponbideak ematen dituen oinarrizko berba-tegi bat egitea izan da gure helburua.
Argitalpen hau terminologia juridikoari eta teknologia berriei bu-ruzko ikerketa bati lotuta dago. Lan horretan, Bizkaiko Foru Aldundi-ko Kultura Sailak duen Euskara Sustatzeko Zuzendaritzaren ezinbes-teko laguntza izan dugu eta, horrenbestez, gure esker ona adierazi nahidiogu.
Amaitzeko, hiztegitxo hau irakurlearentzat nola edo hala erabilga-rria izan dadin nahiko genuke. Gure asmoa hori baino ez da izan.
Egileak
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
12
Prólogo
Aparece ahora el tercer volumen de la Serie minor, una colecciónque reúne textos legales, vocabularios jurídicos y otras obras de inte-rés para el estudio y desarrollo del derecho en lengua vasca.
Esta serie de publicaciones en pequeño formato se inició en 2004con la edición de la Constitución española, que recogía, además deltexto en castellano, la nueva versión en euskera proporcionada por laReal Academia de la Lengua Vasca-Euskaltzaindia. Ese mismo añovio la luz un pequeño diccionario euskera/castellano, compuesto porlos términos y conceptos básicos del Derecho Constitucional y laCiencia Política.
Continuando con esa línea de trabajo tiene el lector en sus manos elsegundo vocabulario bilingüe dedicado a una rama del derecho, eneste caso, el Derecho Administrativo. Esta especialidad jurídica pre-senta, además de una parte general con expresiones de utilización co-mún, parcelas muy características como el derecho de la función pú-blica o el urbanismo, por citar algunas de ellas.
Como señalábamos en la presentación del Vocabulario de DerechoConstitucional, a la hora de confeccionar estos pequeños diccionarioshemos pensado en un público amplio. Por un lado, nos dirigimos al es-tudiante de derecho, que en sus años de universidad debe adquirir yutilizar la terminología propia de la disciplina. Por otro, pensamos que
13
esta obra puede ser interesante para cualquier profesional que desarro-lla su actividad de forma bilingüe —sea un jurista, sea un funcionariode la Administración Pública—, así como para el traductor jurídico-administrativo, que en su trabajo diario necesita manejar los términosde la especialidad en las dos lenguas oficiales. Finalmente, no olvida-mos a los profesionales del periodismo y, en general, a todos los ciu-dadanos, en atención a la proximidad y relevancia del tema que nosocupa.
Nuestra intención ha sido proporcionar a todos ellos una herramien-ta práctica y concisa. Por ello se han evitado, en la medida de lo posi-ble, los tecnicismos —por ejemplo, las categorías gramaticales— y lasabreviaturas que dificulten su utilización. Se trata sencillamente deproporcionar un vocabulario básico que aporte ideas y soluciones a laterminología en un campo del derecho.
Nos gustaría señalar que esta publicación está ligada a una inves-tigación sobre terminología jurídica y nuevas tecnologías, en cuyodesarrollo hemos contado con el apoyo de la Dirección de Promo-ción del Euskera del Departamento de Cultura de la Diputación Fo-ral de Bizkaia. Desde estas líneas deseamos agradecer públicamentesu ayuda.
Finalmente, los autores sólo esperamos que todo el afán que nos hamovido y estimulado a escribir esta obra se refleje en sus páginas yque el lector obtenga alguna utilidad de su lectura y consulta.
Los autores
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
14
Ezaugarri teknikoak
Hiztegiaren edukia
Hiztegi honek Espainiako Administrazio Zuzenbidearen hitz etaesamolde garrantzitsuenak biltzen ditu. Sarrerak 938 dira guztira hiz-tegiaren lehenengo zatian (gaztelania-euskara) eta 966, bigarren zatian(euskara-gaztelania).
Hiztegi Batua
Berbategi honetako hitzen bat Euskaltzaindiaren Hiztegi Batuan(EUSKALTZAINDIA: «Hiztegi Batua», Euskera, 45. zk., Bilbo, 2000) ageridirenekin bat badator, letra etzanez jaso da eta lan horretan idatzita ager-tzen den moduan, bertako laburdura-zeinuak jaso gabe. Hitz horien gaz-telaniazko ordainak, ordea, berbategi honetako egileek finkatu dituzte.
Hitz elkartuak
Euskarazko hitz elkartuetan marra erabiltzea aukerazkoa izandenean, joera ezabatzea izan da; beraz, irakurleak marra idatzi edo ezhautatu ahal izango du.
15
Bestelakoa da Hiztegi Batutik hartutako berbekin izan dugun joka-bidea. Halakoetan, Euskaltzaindiaren testuan dagoen idaztankeraerrespetatu da, eta hori dela eta, hautazko gidoia agertuko da, moduhonetara adierazita: (-).
Parentesi arteko azalpenak
Zenbaitetan, hitzak hobeto ulertzeko, batez ere polisemia kasuetan,azalpen labur bat gehitu da parentesi artean, esaterako: auto (ebazpenjudiziala).
Horrez gain, irakurleak ohar hau ere aurkitu dezake parentesi arte-an: (EAEkoa, batez ere) eta (s. t. CAV). Horren bidez, Euskal Autono-mia Erkidegoan kontzeptu bat izendatzeko forma hori gehiago erabil-tzen dela adierazi nahi izan da.
Iturriak
Euskarazko hitzei dagokienez, internetek eskaintzen dizkigun balia-bideak erabili dira, hala nola, Euskalterm-Terminologia Banku Publi-koa (<http://www1.euskadi.net/euskalterm/indice_e.htm>) eta Bizkai-ko Foru Aldundiaren Hiztegi Terminologikoa (<http://bfaapp.bizkaia.net/apps/danok/ HiztegiTerminologikoa/euskara/euHiztegiSarrera.asp>). Horrez gain, testu hauen hustuketa egin da:
a) Administrazio eta Prozedura Legea (30/1992), HAEE-IVAP,Vitoria-Gasteiz, 1999.
b) Agintaritza-Aldizkarietatikako hitz-bilduma / Vocabulario delos Boletines Oficiales, Arabako Foru Aldundia, Vitoria-Gas-teiz, 1985.
c) DÍAZ DE LEZANA, A. eta ARANA, O.: Administrazioko mila hitz,HAEE-IVAP.
d) Espainiako Konstituzioa / Constitución española, DeustukoUnibertsitatea, Bilbo, 2004.
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
16
e) ETXEBERRIA, A.: Administrazioko Hiztegia / Vocabulario de laAdministración, Arabako Foru Aldundia, Vitoria-Gasteiz,2001.
f) EUSKALTZAINDIA: «Hiztegi Batua», Euskera, 45. zk., Bilbo,2000.
g) Herriko etxeendako lexikoa / Lexique à l’usage des mairies,2005.
h) Lurralde antolamendu eta hirigintzari buruzko hitz-bilduma /Glosario sobre términos de ordenación del territorio y urba-nismo, Lurralde Antolamendu, Etxebizitza eta Ingurugiro Saila,Vitoria-Gasteiz, 1995.
i) PARADA, R.: Administrazio zuzenbidea I. Zati orokorra, Deus-tuko Unibertsitatea, Bilbo, 1996.
j) PARADA, R.: Administrazio zuzenbidea II. Antolaketa eta enple-gu publikoa, Deustuko Unibertsitatea, Bilbo, 1997.
k) PARADA, R.: Administrazio zuzenbidea III. Ondasun publikoak.Hirigintza zuzenbidea, Deustuko Unibertsitatea, Bilbo, 1997.
l) UZEI: Administrazioa eta zirkulazioa. Hiztegiak, Elkar, Donos-tia, 1983.
m) UZEI: Zuzenbidea. Hiztegia, 2 liburuki, Elkar, Donostia, 1985.
Erdarazko berben kasuan hurrengoak erabili dira:
a) Diccionario básico jurídico, Comares, Granada, 2004.b) Diccionario Espasa jurídico, Espasa, Madril, 2001.c) FERNÁNDEZ MARTÍNEZ, J.M.: Diccionario Jurídico, Aranzadi,
Iruñea, 2004.d) FONSECA-HERRERO, J.I. eta IGLESIAS, M.J.: Diccionario Jurídi-
co Colex, 2. argit., Colex, Madril, 2003.e) GUTIERREZ LLAMAZARES, M.A.: Diccionario Jurídico de la
Función Pública, Omnia, Madril, 1997.f) HERRERA, F.: Diccionario de municipalismo, Colegio de Regis-
tradores de la Propiedad y Mercantiles de España, Madril, 2000.g) ITUREN I OLIVER, A.: Vocabulari de Dret Administratiu, Uni-
versitat de València; helbide honetan ikus daiteke: <http://
ADMINISTRAZIO ZUZENBIDEKO BERBATEGIA
17
www.uv.es/sne/v/docs/terminologia/vocabularis/Dret%20Ad-ministratiu.pdf>.
h) MUÑOZ MACHADO, S.: Diccionario de Derecho Administrativo,2 liburuki, Iustel, Madril, 2005.
i) ORTIZ SÁNCHEZ, M. eta PÉREZ PINO, V.: Diccionario jurídicobásico, 2. argit., Tecnos, Madril, 2004.
j) PUELLES, M. de: Diccionario básico de política y administra-ción, UNED, Madril, 1989.
k) RIBÓ, L.: Diccionario de derecho, 3. argit., 2 liburuki, Bosch,Madril, 2005.
l) SANZ, X. eta LLOVERA, S.: Dret administratiu. Vocabulari Bà-sic, Universitat Autònoma de Barcelona, 2000 (helbide honetanere ikus daiteke: <http://magno.uab.es/gab-llengua-catalana/cercamots/Vocabularis/dret_administratiu.pdf >).
m) VILLA-REAL, R. eta DEL ARCO, M.A.: Diccionario jurídico ele-mental, Comares, Granada, 2002.
n) SERVEI DE LLENGÜES I TERMINOLOGÍA. UNIVERSITAT JAUME I:Vocabulari administratiu; helbide honetan ikusgai: <http://www.uji.es/serveis/slt/asst/vox/adm.html>.
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
18
Características técnicas
Contenido del diccionario
Este diccionario recoge los términos y expresiones fundamentalesde Derecho Administrativo utilizados en el ordenamiento jurídico es-pañol. En total, consta de 938 entradas en en la primera parte (castella-no-euskera) y 966 en la segunda (euskera-castellano).
Hiztegi Batua
Aquellos vocablos en lengua vasca presentes en este diccionarioque a su vez constan en el Hiztegi Batua de la Real Academia de laLengua Vasca-Euskaltzaindia (EUSKALTZAINDIA: «Hiztegi Batua»,Euskera, n.º 45, Bilbao, 2000) aparecen aquí marcados en cursivas yescritos tal y como se recogen en la publicación citada, sin incluir lasabreviaturas que les acompañan. Sus equivalencias castellanas sonobra de los autores de este Vocabulario.
Palabras compuestas
En cuanto al uso del guión en las palabras compuestas en euskeradonde su utilización es opcional, la tendencia ha sido suprimirlo, que-dando en manos del lector su inclusión.
19
Distinto es el caso de las expresiones tomadas del Hiztegi Batua, puesen tales casos se ha respetado la redacción original dada por Euskaltzain-dia, en la que el guión opcional se señala de la siguiente forma: (-).
Notas entre paréntesis
Para la mejor comprensión de los términos, sobre todo en los casosde polisemia, se ha introducido ocasionalmente entre paréntesis algu-na breve explicación, ej. auto (resolución judicial).
Además, el lector se encontrará con la siguiente indicación entreparéntesis: (s. t. CAV) o (EAE, batez ere), la cual le indica que tal ocual término en euskera es más utilizado para nombrar un concepto enel ámbito de la Comunidad Autónoma Vasca.
Fuentes
En lo referente a los términos en euskera, además de los recursosterminológicos que ofrece internet, tales como Euskalterm-Banco Ter-minológico Público Vasco (<http://www1.euskadi.net/euskalterm/indice_c.htm>) y el Diccionario Terminológico de la DiputaciónForal de Bizkaia (<http://bfaapp.bizkaia.net/apps/danok/ HiztegiTerminologikoa/castellano/caHiztegiSarrera.asp>), se han utilizado los si-guientes textos:
a) Agintaritza-Aldizkarietatikako hitz-bilduma / Vocabulario delos Boletines Oficiales, Diputación Foral de Álava, Vitoria-Gasteiz, 1985.
b) Administrazio eta Prozedura Legea (30/1992), HAEE-IVAP,Vitoria-Gasteiz, 1999.
c) DÍAZ DE LEZANA, A. y ARANA, O.: Administrazioko mila hitz,HAEE-IVAP.
d) Espainiako Konstituzioa / Constitución española, Universidadde Deusto, Bilbao, 2004.
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
20
e) ETXEBERRIA, A.: Administrazioko Hiztegia / Vocabulario de laadministración, Diputación Foral de Álava, Vitoria-Gasteiz,2001.
f) EUSKALTZAINDIA: «Hiztegi Batua», Euskera, n.º 45, Bilbao,2000.
g) Herriko etxeendako lexikoa / Lexique à l’usage des mairies,2005.
h) Lurralde antolamendu eta hirigintzari buruzko hitz-bilduma.Glosario sobre términos de ordenación del territorio y urba-nismo, Departamento de Ordenación del Territorio, Vivienda yMedio Ambiente, Vitoria-Gasteiz, 1995.
i) PARADA, R.: Administrazio zuzenbidea I. Zati orokorra, Uni-versidad de Deusto, Bilbao, 1996.
j) PARADA, R.: Administrazio zuzenbidea II. Antolaketa eta enple-gu publikoa, Universidad de Deusto, Bilbao, 1997.
k) PARADA, R.: Administrazio zuzenbidea III. Ondasun publikoak.Hirigintza zuzenbidea, Universidad de Deusto, Bilbao, 1997.
l) UZEI: Administrazioa eta zirkulazioa. Hiztegiak, Elkar, Donos-tia, 1983.
m) UZEI: Zuzenbidea. Hiztegia, 2 tomos, Elkar, Donostia, 1985.
Para las referencias en castellano se han examinado las siguientesobras:
a) Diccionario básico jurídico, Comares, Granada, 2004.b) Diccionario Espasa jurídico, Espasa, Madrid, 2001.c) FERNÁNDEZ MARTÍNEZ, J.M.: Diccionario Jurídico, Aranzadi,
Pamplona, 2004.d) FONSECA-HERRERO, J.I. e IGLESIAS, M.J.: Diccionario Jurídico
Colex, 2.ª ed., Colex, Madrid, 2003.e) GUTIÉRREZ LLAMAZARES, M.A.: Diccionario Jurídico de la
Función Pública, Omnia, Madrid, 1997.f) HERRERA, F.: Diccionario de municipalismo, Colegio de Regis-
tradores de la Propiedad y Mercantiles de España, Madrid,2000.
ADMINISTRAZIO ZUZENBIDEKO BERBATEGIA
21
g) ITUREN I OLIVER, A.: Vocabulari de Dret Administratiu, Uni-versitat de València, en: <http:// www.uv.es/sne/v/docs/termi-nologia/vocabularis/Dret%20Administratiu.pdf>.
h) MUÑOZ MACHADO, S.: Diccionario de Derecho Administrativo,2 tomos, Iustel, Madrid, 2005.
i) ORTIZ SÁNCHEZ, M. y PÉREZ PINO, V.: Diccionario jurídico bá-sico, 2.ª ed., Tecnos, Madrid, 2004.
j) PUELLES, M. de: Diccionario básico de política y administra-ción, UNED, Madrid, 1989.
k) RIBÓ, L.: Diccionario de derecho, 3.ª ed., 2 tomos, Bosch, Ma-drid, 2005.
l) SANZ, X. y LLOVERA, S.: Dret administratiu. Vocabulari Bàsic,Universitat Autònoma de Barcelona, 2000 (puede verse en estadirección: <http://magno.uab.es/gab-llengua-catalana/cerca-mots/Vocabularis/dret_administratiu.pdf >).
m) VILLA-REAL, R. y DEL ARCO, M.A.: Diccionario jurídico ele-mental, Comares, Granada, 2002.
n) SERVEI DE LLENGÜES I TERMINOLOGÍA. UNIVERSITAT JAUME I:Vocabulari administratiu, en: <http://www.uji.es/serveis/slt/asst/vox/adm.html>.
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
22
Administrazio Zuzenbideko BerbategiaGaztelania-Euskara
Vocabulario de Derecho Administrativo
Castellano-Euskera
A
abogado abokatuabogado del estado estatuaren abo-
katuabstención abstentzioabuso de autoridad agintekeriaacción 1. akzio (eskubidea)
2. jarduera (jarduna)acción pública akzio publikoacción urbanística hirigintza jardueraacreditación egiaztapenacta aktaacta de conformidad adostasun
aktaacta de disconformidad desadosta-
sun aktaacta de inspección ikuskapen aktaacta de la sesión bilkura aktaacta de liquidación likidazio aktaactividad administrativa adminis-
trazio jardueraactividad de arbitraje tartekaritza
jardueraactividad de fomento sustapen jar-
dueraactividad de limitación mugatze
jardueraactividad de policía polizia jardue-
raactividad de servicio público zerbi-
tzu publikoko jardueraactividad molesta, insalubre, nociva
y peligrosa jarduera gogaikarri,osasungaitz, kaltegarri eta arris-kutsu
actividad sancionadora zehapenjarduera
acto administrativo administrazioegintza
acto anulable egintza deuseztagarriacto anulado deuseztatutako egin-
tzaacto consentido onartutako egintzaacto de instrucción instrukzio egin-
tzaacto de trámite izapide egintzaacto firme egintza irmoacto impugnable aurkaratzeko mo-
duko egintzaacto impugnado aurkaratutako
egintzaacto motivado arrazoitutako egintzaacto nulo egintza deusezacto político egintza politikoacto presunto presuntziozko egin-
tzaacto que agota la vía administrati-
va administrazio bidea agortzenduen egintza
acto recurrido errekurtsopeko egin-tza
acto separable egintza banangarriacto viciado egintza akastunactuación administrativa adminis-
trazio jardunactuación administrativa extempo-
ránea epez kanpoko administra-zio jardun
actuación de oficio ofiziozko jardunacuerdo erabakiacuerdo de iniciación del procedi-
miento prozedura hasteko eraba-ki
25
acuerdo de necesidad de ocupa-ción okupatu behar izatearen era-baki
acuerdo de suspensión etenduraerabaki
acuerdo plenario osoko bilkurakoerabaki
adjudicación de contrato kontratuaadjudikatze
administración administrazioadministración autonómica auto-
nomia erkidegoko administrazioadministración central administra-
zio zentraladministración consultiva kontsul-
ta administrazioadministración corporativa korpo-
razio administrazioadministración de base no territo-
rial lurralde oinarririk ez duenadministrazio
administración de justicia justiziaadministrazio
administración del estado estatua-ren administrazio
administración electoral hautes-kunde administrazio
administración especializada ad-ministrazio espezializatu
administración foral foru adminis-trazio
administración general administra-zio orokor
administración general del esta-do estatuko administrazio oro-kor
administración independiente ad-ministrazio independente
administración institucional era-kunde administrazio
administración local toki adminis-trazio
administración municipal udal ad-ministrazio
administración periférica adminis-trazio periferiko
administración provincial probin-tzia administrazio
administración pública administra-zio publiko, herri administrazio
administración territorial lurraldeadministrazio
admisión del recurso errekurtsoa-ren onarpen
afectación de bienes ondasunak lotzeagrupación municipal udalerrien
elkartzealcalde alkate, auzapezalcalde de barrio auzo alkatealcalde pedáneo auzo alkatealegación alegazioalegación previa aurretiazko alegazioalto cargo goi karguampliación del plazo epea luzatzeantecedente aurrekarianteproyecto aurreproiektuanulabilidad deuseztagarritasunanulación deuseztapenanuncio iragarkiapariencia de buen derecho esku-
bide onaren itxuraapartado paragrafo (lerrokada zen-
bakiduna)apercibimiento ohartarazpenaplazamiento del pago ordainketa
geroratze
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
26
apremio sobre el patrimonio onda-rearen gaineko premiamendu
aprovechamiento de bienes onda-sunen aprobetxamendu
arbitraje tartekaritzaárea metropolitana metropolialdeartículo artikuluasamblea legislativa legebiltzarasamblea legislativa autonómica au-
tonomia erkidegoko legebiltzarasamblea vecinal auzo biltzarasesoría jurídica aholkularitza juri-
dikoasilo asiloaudiencia entzunaldi (izapidea)audiencia al interesado interesdu-
naren entzunaldiAudiencia Nacional Auzitegi Na-
zionalauto auto (ebazpen judiziala)autonomía autonomiaautoridad 1. agintari (pertsona)
2. agintaritza (erakundea)3. aginte (agintariak duena)
autorización baimenautorización judicial baimen judi-
zialaval abalavocación abokazioayuntamiento 1. udal (erakundea)
2. herriko etxe, udaletxe (egoitza,batez ere)
B
bando bandobarrio auzo
beneficiario onuradunbeneficiario de la expropiación
forzosa nahitaezko desjabetzape-naren onuradun
bien comunal auzo ondasunbien de dominio público herri jaba-
riko ondasunbien de uso público herritarren era-
bilerako ondasunbien patrimonial ondare ondasunboletín oficial aldizkari ofizialburocracia burokrazia
C
cabildo kabildocaducidad iraungitzecalificación del suelo lurzoruaren
kalifikaziocámara agraria nekazaritza ganbe-
racámara de comercio, industria y
navegación merkataritza, indus-tria eta nabigazio ganbera
cámara de la propiedad jabetzaganbera
capacidad de obrar jarduteko gai-tasun
capacidad para ser parte alderdiizateko gaitasun
capital hiriburucargo electivo hautespen bidezko
kargucarretera errepidecasa consistorial udaletxecatastro katastro
ADMINISTRAZIO ZUZENBIDEKO BERBATEGIA
27
caución kauzioceleridad bizkortasuncenso errolda (izendegia)censo electoral hauteskunde erroldacertificación ziurtagiricertificado ziurtagiricertificado acreditativo del silencio
isiltasunaren ziurtagiricircular zirkular (agiria)circunscripción mugapeciudadano herritar, hiritarclasificación de empresas enpresen
sailkapenclasificación del suelo lurzoruaren
sailkapencofradía de pescadores arrantzale-
en kofradiacohecho funtzionario eroskeriacolegio profesional lanbide elkargocomarca eskualdecomisión de coordinación koordi-
nazio batzordecomisión de gobierno gobernu ba-
tzordecomisión de investigación ikerketa
batzordecomisión de servicio zerbitzua ematecomisión delegada de gobierno go-
bernuko batzorde eskuordetucomisión especial de sugerencias y
reclamaciones iradokizun etaerreklamazioen batzorde berezi
comisión informativa informaziobatzorde
comisión legislativa legegintzakobatzorde
comparecencia ante la administra-ción administrazioan agertze
comparecencia en un procedimien-to prozeduran agertze
compensación de créditos kre-dituen konpentsazio
competencia eskumencompetencia delegada eskuordetu-
tako eskumencompetencia propia norberaren
eskumencompulsión sobre las personas
pertsonak derrigortzecómputo del plazo epea zenbatzecomunidad autónoma autonomia
erkidegoconcejal zinegotziconcejal delegado zinegotzi eskuordeconcejo abierto kontzeju irekiconcepto jurídico indeterminado
kontzeptu juridiko zehaztugabeconcesión administrativa adminis-
trazio emakidaconcesión de licencia lizentzia emateconcesionario emakidadunconcierto económico ekonomia itunconcurso lehiaketaconcurso de méritos meritu lehia-
ketaconcurso-oposición lehiaketa-opo-
sizioconferencia de ciudades hirien ba-
tzarconferencia sectorial sektorean
sektoreko batzarconfidencialidad isilpekotasunconflicto de atribución eskumen
gatazkaconsejería kontseilaritza, sail (EAE-
koa, batez ere)
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
28
consejero kontseilari, sailburu (EAE-koa, batez ere)
consejo consultivo kontsulta ba-tzorde
consejo de estado estatu kontseiluconsejo de gobierno gobernu kon-
tseiluconsejo de ministros ministroen
kontseiluconsejo económico y social ekono-
mia eta gizarte kontseiluconsejo insular uharte kontseiluconsejo sectorial sektorean sektore-
ko kontseiluconsejo social de la ciudad hiriko
gizarte kontseiluconsorcio partzuergoconstitución konstituzio (lege nagu-
sia)cónsul kontsulconsulado kontsuletxeconsumidores y usuarios kontsu-
mitzaile eta erabiltzaileakcontabilidad kontabilitatecontracautela kontrakautelacontratación menor kontratazio txikicontratista kontratistacontrato administrativo adminis-
trazio kontratucontrato de consultoría y asisten-
cia aholkularitza eta laguntza-rako kontratu
contrato de gestión de servicio pú-blico herri zerbitzua kudeatzekokontratu
contrato de obras obra kontratucontrato de servicios zerbitzu kon-
tratu
contrato de suministro hornidurakontratu
contrato menor kontratu txikicontribución kontribuziocontrol de la administración admi-
nistrazioaren kontrolcontrol de legalidad legezkotasun
kontrolcontrol financiero finantza kon-
trolcontrol presupuestario aurrekontu
kontrolconvalidación baliozkotzeconvalidación de actos anulables
egintza deuseztagarriak baliozko-tze
convenio hitzarmenconvenio entre administraciones
públicas herri administrazioenarteko hitzarmen
conversión bihurketaconvocatoria deialdicooperación lankidetzacoordinación koordinaziocoordinador general koordinatzaile
nagusicorporación korporaziocorporación local toki korporaziocosta itsasbazter (itsasertza)costas procesales prozeduraren kos-
tuakcostumbre administrativa admi-
nistrazio ohituracuerpo kidego (funtzionario taldea)cuestión de competencia eskumen
arazocuestión de confianza konfiantza
arazo
ADMINISTRAZIO ZUZENBIDEKO BERBATEGIA
29
D
datos personales norberaren da-tuak
de oficio ofiziozdeber eginbehardeber de resolver erabakitzeko
eginbehardecisión erabakideclaración de lesividad kaltegarri-
tasun adierazpendeclaración de nulidad deusezta-
sun adierazpendeclaración de ruina aurri adieraz-
pendeclaración de utilidad pública
herri onuraren adierazpendeclaración jurada zinpeko aitorpendecreto legislativo legegintzazko
dekretudecreto-ley lege-dekretudefensa de la competencia lehiaren
defentsadefensor del pueblo ararteko
(EAEkoa, batez ere), herri defen-datzaile
delegación 1. eskuordetze (ekintza)2. ordezkaritza (organoa)
delegación de competencias esku-menak eskuordetze
delegación de firma izenpea es-kuordetze
delegación del gobierno gobernua-ren ordezkaritza
delegación legislativa legegintzara-ko eskuordetza
delegación provincial probintziaordezkaritza
delegación territorial lurralde ordez-karitza
delegado del gobierno gobernuarenordezkari
delegado territorial lurralde ordez-kari
delito delitudemanda demandademandado demandatudemandante demandatzailedemanio demaniodenuncia salaketadenunciante salataridepartamento departamentu, sail
(administrazio atala, EAEkoa, ba-tez ere)
depósito gordailudepósito previo a la ocupación oku-
pazio aurreko gordailuderecho 1. eskubide (ahalmena)
2. zuzenbide (arauak)derecho a participar en las funcio-
nes administrativas administra-zio eginkizunetan parte hartzekoeskubide
derecho administrativo adminis-trazio zuzenbide
derecho de acceso a los documentosadministrativos administrazio do-kumentuak aztertzeko eskubide
derecho de asilo asilo eskubidederecho de petición eskariak egite-
ko eskubidederechos fundamentales oinarrizko
eskubideakdesafectación jaregite (ondasunak)desahucio administrativo adminis-
trazio botatze
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
30
descentralización deszentralizaziodescentralización territorial lurral-
de deszentralizaziodesconcentración deskontzentraziodesestimación presunta errekur-
tsoari gaitziritzia ematedesistimiento atzera egitedeslegalización deslegalizaziodeslinde mugatzedestitución del cargo kargutik ken-
tzedesviación de poder ahalmenen
desbideraketadetención atxilotzedevolución itzulketadía hábil egun baliodundía inhábil egun baliogabedía natural egutegiko egundictamen irizpendictamen favorable aldeko irizpendictamen preceptivo nahitaezko
irizpendictamen voluntario borondatezko
irizpendiligencia eginbidediligencia de ordenación antolake-
tarako eginbidediligencia preliminar atariko egin-
bidediputación aldundi (EAEkoa, batez
ere), diputaziodiputación foral foru aldundi, foru
diputaziodiputación provincial probintzia
diputaziodiputado ahaldun, diputatudirección general zuzendaritza na-
gusi
director general zuzendari nagusidirector insular uharte zuzendaridirectriz gida-lerrodiscriminación bereizkeriadispensa lekatzedisposición administrativa admi-
nistrazio xedapendisposición con fuerza de ley lege
indarra duen xedapendisposición general xedapen orokordistrito barrutidivisión provincial probintzia zati-
ketadocumento agiri, dokumentudocumento original jatorrizko agiridomicilio egoitzadominio público herri jabari
E
edicto ediktuedil zinegotzieficacia eragingarritasuneficacia demorada berandututako
eragingarritasuneficacia directa de la constitución
konstituzioaren zuzeneko eragin-garritasun
eficacia retroactiva atzeraeraginejecución forzosa nahitaezko betea-
razpenejecución subsidiaria betearazpen
subsidiarioelección hauteskundeelector hautesleelectorado hautesleakembajada enbaxada
ADMINISTRAZIO ZUZENBIDEKO BERBATEGIA
31
embajador enbaxadoreembargo enbargoembargo de bienes ondasunen en-
bargoempadronamiento erroldatzeempleo público enplegu publikoempresa pública enpresa publikoenclave territorial lurralde barren-
degiencomienda de gestión kudeatzeko
gomendioenriquecimiento injusto bidegabe-
ko aberasteente público herri erakunde, era-
kunde publikoentidad colaboradora erakunde la-
guntzaileentidad local toki erakundeentidad territorial de ámbito infe-
rior al municipio udalaz behekotoki erakunde
entrada en domicilio egoitzan sartzeentrada en vigor indarrean jartzeerror de hecho egitezko okererror material aritmético oker ma-
terial aritmetikoescala eskala (funtzionario taldea)escrito idazkiescrito de alegaciones alegazio
idazkiescrito de interposición de recurso
errekurtsoa jartzeko idazkiestado autonómico autonomia erki-
degoen estatuestatuto de autonomía autonomia
estatutuestatuto de los funcionarios fun-
tzionarioen estatutu
estimación 1. balioespen (zenbates-pena)2. oniritzia emate (onarpena)
estructura jerárquica hierarkiazkoegitura
evaluación de impacto ambientalingurumen inpaktuaren ebaluazio
excedencia eszedentziaexención salbuespenexpediente espedienteexpediente de contratación kontra-
tazio espedienteexpediente disciplinario diziplina
espedienteexpropiación forzosa nahitaezko
desjabetzapenexpropiación urgente presako jabe-
tza kentzeexpropiado desjabetuexpropiante desjabetzaileextranjero atzerritar
F
facultad ahalmenfacultad reglada araututako ahal-
menfalta falta (arau haustea)falta de competencia eskumenik
ezafalta de jurisdicción jurisdikziorik
ezafianza administrativa administra-
zio fidantzafomento sustapenfraude iruzurfraude de ley lege maula
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
32
fuentes del derecho administrativoadministrazio zuzenbidearen itu-rriak
función pública funtzio publikofuncionamiento de los servicios pú-
blicos herri zerbitzuen jardunbidefuncionario funtzionariofuncionario de carrera karrerako
funtzionariofuncionario interino bitarteko fun-
tzionariofuncionario público funtzionario
publikofundación fundaziofundamento de derecho zuzenbide-
ko oinarrifusión de municipios udalen bat-
egite
G
gabinete kabinetegarantía bermegasto público gastu publikogestión de servicios zerbitzu kudea-
ketagestión interesada kudeaketa inte-
resdungobernador civil gobernadore zibilgrupo de trabajo lan talde
H
habitante biztanlehabilitación gaikuntza
hacienda foral foru ogasunhacienda local toki ogasunhoja de aprecio preziamendu orrihorario ordutegihuelga greba
I
idioma oficial hizkuntza ofizialimpacto medioambiental inguru-
men inpaktuimparcialidad inpartzialtasunimpreso inprimakiimpuesto zergaimpugnación aurkaratzeinactividad administrativa adminis-
trazioaren jarduerarik ezainadmisión a trámite izapidetza ez
onartzeincapacidad ezgaitasunincautación inkautazioincoación de un expediente espe-
dienteari hasiera emateincomparecencia en el trámite iza-
pidean ez agertzeincompatibilidad bateraezintasunincompetencia eskumenik ezainconstitucionalidad konstituzio
aurkakotasunincumplimiento de la función so-
cial de la propiedad jabetzarengizarte eginkizuna ez betetze
indefensión defentsarik ezaindemnización kalte-ordainindemnización por expropiación
forzosa desjabetzapenaren ondo-riozko kalte-ordain
ADMINISTRAZIO ZUZENBIDEKO BERBATEGIA
33
indemnización urbanística hirigin-tzako kalte-ordain
inderogabilidad singular banakakoindargabeezintasun
índice de precios al consumo kon-tsumo prezioen indize
indisponibilidad de la competenciaeskumenaren xedaezintasun
indulto indultuinembargabilidad enbargaezintasuninformación previa aurretiazko
informazioinformación pública jendaurreko
informazioinformación reservada ezkutuko
informazioinforme txosteninforme facultativo aukerako txos-
teninforme preceptivo nahitaezko
txosteninforme sobre necesidad y oportu-
nidad beharrizan eta egokitasu-nari buruzko txosten
infracción administrativa arauhauste administratibo
infracción de tráfico trafikoko arauhauste
infracción grave arau hauste astuninfracción leve arau hauste arininfracción muy grave arau hauste
oso astuninfracción penal zigor arloko arau
hausteinfracción tributaria tributu arloko
arau hausteinfracción urbanística hirigintzako
arau hauste
infractor arau hausleingreso en la función pública fun-
tzio publikoan sartzeingreso público sarrera publikoiniciación a instancia de parte in-
teresdunak eskatutako hasierainiciación de oficio ofiziozko hasie-
rainiciación del procedimiento pro-
zeduraren hasierainobservancia ez betetzeinsolvencia kaudimengabeziainspección 1. ikuskapen, ikuskatze
(jarduera)2. ikuskatzailetza, ikuskaritza (or-
ganoa)inspector ikuskatzaileinstitución erakundeinstrucción 1. jarraibide (argibi-
deak)2. instrukzio (prozesuko aldia)
interdicto interdiktuinterés legítimo interes legitimointerés público interes publikointerés social gizarte interesinteresado interesdun (pertsona)interposición del recurso errekur-
tsoa jartzeinterventor kontu(-)hartzaileinterventor general municipal uda-
leko kontu hartzaile nagusiinvalidez del acto egintzaren ba-
liogabetasuninviolabilidad del domicilio egoi-
tzaren bortxaezintasunirregularidad no invalidante balio-
gabetzailea ez den irregulartasun
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
34
irretroactividad atzeraeraginik ezaisla uharte
J
jerarquía hierarkiajerarquía normativa arauen arteko
hierarkiajornada de trabajo lanaldijubilación erretirojunta arbitral tartekaritza batzarjunta de gobierno local tokiko go-
bernu batzarjunta electoral hauteskunde batzarjunta municipal de distrito barruti-
ko udal batzarjunta vecinal auzo batzarjurado de expropiación desjabetze-
ko epaimahaijurado provincial de expropiación
desjabetzeko probintzia epaima-hai
jurado territorial de expropiaciónforzosa desjabetzeko lurraldeepaimahai
jurisdicción contencioso-adminis-trativa administrazioarekiko au-zien jurisdikzio
justiprecio expropiatorio desjabe-tzapenaren balioespen
juzgado central de lo contenciosoadministrativo administrazioa-rekiko auzien epaitegi zentral
juzgado de lo contencioso adminis-trativo administrazioarekiko au-zien epaitegi
L
laudo arbitral tartekaritzako lau-do
legitimación legitimaziolengua oficial hizkuntza ofiziallesión de derechos fundamentales
oinarrizko eskubideak urratzelesividad kaltegarritasunley legeley autonómica autonomia erkide-
goko legeley de armonización harmonizazio
legeley de bases oinarri legeley de comisión batzorde legeley de delegación eskuordetza le-
geley de desarrollo garapen legeley del estado estatuko legeley magna lege nagusiley marco lege markoley ordinaria lege arruntley orgánica lege organikolibertades públicas askatasun pu-
blikoaklibro de actas akta liburulicencia lizentzialicencia de apertura irekitzeko li-
zentzialicencia de obra obra lizentzialicencia urbanística hirigintza li-
zentzialicitación lizitazioliquidación likidaziolitigio entre administraciones ad-
ministrazioen arteko auzi
ADMINISTRAZIO ZUZENBIDEKO BERBATEGIA
35
M
mancomunidad municipal udalmankomunitate
mandato 1. agindu (mandatua)2. agintaldi (denbora)
manifestación kale agerraldi, ma-nifestazio
mar territorial lurralde itsasomateria reservada a ley legearen
bidez arautu beharreko gaimayoría absoluta erabateko gehien-
gomayoría cualificada gehiengo kua-
lifikatumayoría simple gehiengo soilmediación bitartekotzamedida cautelar kautela neurrimedida provisional behin-behineko
neurrimedio ambiente ingurumenmedio de prueba frogabidemedios de ejecución forzosa nahi-
taez betearazteko bideakmemoria económica ekonomia oroi-
tidazkimenor de edad adingabekomérito meritumesa de contratación kontratazio
mahaimiembro de las corporaciones lo-
cales toki korporazioetako kideministerio ministerioministerio fiscal fiskaltzaministro ministromoción de censura zentsura mo-
zio
motivación motibaziomovilidad de funcionarios funtzio-
narioen mugikortasunmulta isunmulta coercitiva isun hertsagarrimulta de tráfico trafiko isunmunicipio udalerrimunicipio de gran población biz-
tanle kopuru handiko udalerri
N
nacionalidad 1. nazionalitate (mul-tzoa)2. naziotasun (izatea)
nacionalización nazionalizazionegociación negoziazionegociación colectiva negoziazio
kolektibonombramiento izendapennorma administrativa administra-
zio araunorma de rango legal lege lerrune-
ko araunorma gubernativa con fuerza de
ley lege indarreko gobernu araunorma subsidiaria arau subsidiarionormativa vigente indarreko arau-
teginotificación jakinarazpennotificación defectuosa jakinaraz-
pen akastunnotificación personal jakinarazpen
pertsonalnotificación por edicto ediktu bi-
dezko jakinarazpen
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
36
nulidad de pleno derecho zuzenbi-de osoko deuseztasun
nulo de pleno derecho zuzenbideosoz deusez
O
obligación betebeharobligación de resolver ebazteko be-
tebeharobligación pecuniaria dirua ordain-
tzeko betebeharobligación personalísima bere-be-
rezko betebeharobra pública herri(-)lanocupación okupazioocupación de bienes ondasunen
okupazioocupación temporal denbora bate-
rako okupaziooferta pública de empleo lan es-
kaintza publikooficina de correos posta bulegooficina de registro erregistro bule-
gooficina del censo electoral hautes-
kunde erroldaren bulegooposición oposizioorden aginduorden de pago ordainketa aginduorden jurisdiccional contencioso
administrativo administrazioa-rekiko auzien jurisdikzio
orden ministerial ministroarenagindu
orden público ordena publiko
ordenación del gasto gastuaren an-tolaketa
ordenación del procedimiento ad-ministrativo administrazio pro-zeduraren antolaketa
ordenamiento jurídico antolamen-du juridiko
ordenanza ordenantza (arau mota)organismo autónomo erakunde au-
tonomoorganización administrativa ad-
ministrazio antolaketaorganización territorial del estado
estatuaren lurralde antolaketaórgano administrativo administra-
zio organoórgano colegiado kide anitzeko or-
ganoórgano competente organo esku-
dunórgano consultivo kontsulta organoórgano consultivo de la comunidad
autónoma autonomia erkidego-ko kontsulta organo
órgano de cooperación lankidetzaorgano
órgano de gobierno gobernu orga-no
órgano de la jurisdicción conten-cioso administrativa administra-zioarekiko auzien jurisdikzio or-gano
órgano de representación ordezka-ritza organo
órgano de selección hautaketa or-gano
órgano decisor organo ebazleórgano otorgante organo emaile
ADMINISTRAZIO ZUZENBIDEKO BERBATEGIA
37
órgano sancionador organo zeha-tzaile
órgano unipersonal kide bakarrekoorgano
P
padrón municipal udal erroldaparentesco ahaidetasun, senideta-
sunparque natural parke naturalparticipación ciudadana herrita-
rren parte hartzepatrimonio ondarepatrimonio del estado estatu onda-
repatrimonio nacional ondare nazio-
nalperíodo de información pública
jendaurreko informazioaldiperíodo de prueba frogaldiperito adituperjuicio galera, kalteperjuicio irreparable kalte konpo-
nezinpermiso baimenpermiso de residencia bizilekua
izateko baimenpermuta trukaketa, trukatzepersona física pertsona fisikopersona jurídica pertsona juridikopersonación en el procedimiento
prozeduran bertaratzepersonal al servicio de las adminis-
traciones públicas herri admi-nistrazioetako langileak
personal civil langile zibilakpersonalidad jurídica nortasun ju-
ridikopetición 1. eskabide, eskaera (ak-
zioa)2. eskari (objektua)
plan de convergencia konbergentziaplan
plan de urbanismo hirigintza planplan provincial de obras y servi-
cios obra eta zerbitzuen probin-tzia plan
planeamiento urbanístico hirigin-tza plangintza
plazo epeplazo de caducidad iraungitze epeplazo de prescripción preskripzio
epeplazo de resolución ebazpen epeplazo de suspensión etenaldiplazo máximo gehieneko epepleno 1. batza (organoa)
2. osoko bilkura (bilera)pleno de la corporación korpora-
zioko batzapleno de la diputación provincial
probintziako diputazioaren osokobilkura
pleno extraordinario osoko bilkuraberezi
pleno municipal udalaren osokobilkura, udalbatza
pleno ordinario osoko bilkura arruntpliego de cláusulas klausulen agiripliego de cláusulas administrativas
administrazio klausulen agiripliego de prescripciones técnicas
preskripzio teknikoen agiri
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
38
plusvalía urbanística hirigintzagainbalio
población biztanleriapoblación municipal udal biztan-
leak, udal biztanleriapoder judicial botere judizialpolicía polizia (erakundea)policía judicial polizia judizialpolicía municipal 1. udaltzain (per-
tsona)2. udaltzaingo (erakundea)
política monetaria diru politikaponencia txostenpotestad ahalpotestad administrativa adminis-
trazio ahalpotestad de intervención esku har-
tzeko ahalpotestad de investigación ikertzeko
ahalpotestad disciplinaria diziplina
ahalpotestad discrecional zuhurtziaga-
bekeriazko ahalpotestad expropiatoria desjabetze-
ko ahalpotestad organizativa antolaketa
ahalpotestad planificadora planifika-
tzeko ahalpotestad recuperatoria berreskura-
tzeko ahalpotestad reglada araubidezko ahalpotestad reglamentaria errege-
lamenduak egiteko ahalpotestad sancionadora zehatzeko
ahal
práctica administrativa adminis-trazio eginera
práctica de prueba froga egiteprecedente administrativo adminis-
trazio aurrekasupreclusión preklusiopremio de afección afekzio sariprescripción preskripzioprescripción de las infracciones
arau hausteen preskripzioprescripción de las sanciones ze-
hapenen preskripziopresidente lehendakari (EAEkoa,
batez ere), presidentepresidente de distrito barrutiko le-
hendakari, barrutiko presidentepresidente de órgano colegiado
kide anitzeko organoaren lehen-dakari, kide anitzeko organoarenpresidente
presidente del gobierno gobernukolehendakari, gobernuko presidente
presunción presuntziopresunción de inocencia errugabe-
tasun presuntziopresunción de validez baliozkota-
sun presuntziopresupuesto aurrekontupretensión uziprevaricación prebarikazioprincipio de buena fe fede onaren
printzipioprincipio de confianza legítima
konfiantza legitimoaren printzipioprincipio de contradicción kontra-
esanaren printzipioprincipio de cooperación y colabo-
ración lankidetza eta elkarlanprintzipio
ADMINISTRAZIO ZUZENBIDEKO BERBATEGIA
39
principio de descentralización des-zentralizazio printzipio
principio de desconcentración des-kontzentrazio printzipio
principio de eficacia eragingarrita-sun printzipio
principio de gratuidad doakotasunprintzipio
principio de igualdad berdintasunprintzipio
principio de irretroactividad atze-raeraginik ezaren printzipio
principio de jerarquía administra-tiva administrazio hierarkiarenprintzipio
principio de lealtad institucionalerakundeen arteko leialtasun prin-tzipio
principio de legalidad legezkota-sun printzipio
principio de participación partehartzearen printzipio
principio de proporcionalidadproportzionaltasun printzipio
principio de responsabilidad eran-tzukizun printzipio
principio de subsidiariedad subsi-diaritate printzipio
principio de tipicidad tipikotasunprintzipio
principio de transparencia garden-tasun printzipio
principios generales del derechozuzenbidearen printzipio oroko-rrak
privilegio pribilegioprivilegio de ejecutoriedad betea-
razpen pribilegio
procedimiento prozeduraprocedimiento abreviado prozedu-
ra laburtuprocedimiento administrativo ad-
ministrazio prozeduraprocedimiento administrativo co-
mún administrazio prozedura er-kide
procedimiento de apremio premia-mendu prozedura
procedimiento de arbitraje tarte-karitza prozedura
procedimiento de contrataciónkontratazio prozedura
procedimiento de protección de losderechos fundamentales oina-rrizko eskubideak babesteko pro-zedura
procedimiento de responsabilidadpatrimonial ondare erantzukizu-neko prozedura
procedimiento de selección de fun-cionarios funtzionarioak hauta-tzeko prozedura
procedimiento disciplinario dizi-plina prozedura
procedimiento judicial prozedurajudizial
procedimiento legislativo legegin-tzako prozedura
procedimiento recaudatorio dirubilketako prozedura
procedimiento sancionador zeha-tzeko prozedura
procedimiento selectivo hautaketaprozedura
procedimiento tributario tributuarloko prozedura
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
40
programas de actuación urbanísticahirigintza jardunerako egitarauak
prohibición de la arbitrariedadnahierakeriaren debeku
promoción interna barne igoerapropiedad industrial industria ja-
betzaproporcionalidad proportzionaltasunprotección de datos datuen babesprovidencia probidentziaprovincia probintziaprovisión de puestos de trabajo
lanpostuak betetzeproyecto de ley lege proiektuproyecto de urbanización urbani-
zazio proiektuproyecto técnico de obras obren
proiektu teknikoprueba frogapublicación 1. argitalpen (objek-
tua)2. argitaratze (ekintza)
publicidad de las normas arauenpublizitate
puesto de trabajo lanpostu
Q
quórum quorum
R
real decreto errege dekretureal decreto legislativo legegintza-
ko errege dekretu
recargo errekargurecaudación tributaria zerga-bil-
ketarecepción de obra obra jasotzerecibo ordainagirireclamación económico-adminis-
trativa administrazioarekiko diruerreklamazio
reclamación previa a la vía judi-cial auzibidera jo aurreko erre-klamazio
reconocimiento de derechos esku-bideak aitortze
rectificación de errores okerrakzuzentze
recurrente errekurtsogilerecurso 1. errekurtso (prozeduraren
urratsa)2. baliabide (bitartekoa)
recurso administrativo administra-zio errekurtso
recurso contencioso administrativoadministrazioarekiko auzi erre-kurtso
recurso de alzada gorabidezkoerrekurtso
recurso de amparo babes errekur-tso
recurso de apelación gorajotzeerrekurtso
recurso de casación kasazio erre-kurtso
recurso de inconstitucionalidadkonstituzio-aurkakotasun errekur-tso
recurso de queja kexa errekurtsorecurso de reposición birjartze
errekurtso
ADMINISTRAZIO ZUZENBIDEKO BERBATEGIA
41
recurso de revisión berrikustekoerrekurtso
recurso de súplica erregu errekur-tso
recurso extraordinario errekurtsoberezi
recurso indirecto frente a regla-mentos erregelamenduen aurka-ko zeharkako errekurtso
recurso potestativo nahibadakoerrekurtso
recursos públicos baliabide publi-koak
recusación ezespenrégimen disciplinario diziplina
araubiderégimen jurídico de la administra-
ción administrazioaren araubidejuridiko
régimen local especial toki araubi-de berezi
región erregioregistro administrativo erregistro
administratiboregistro civil erregistro zibilregistro de la propiedad jabetza
erregistroregistro general de entidades loca-
les toki erakundeen erregistro na-gusi
registro mercantil merkataritzaerregistro
reglamento erregelamendureglamento administrativo adminis-
trazio erregelamendureincidencia berrerortzerelación de puestos de trabajo lan-
postuen zerrenda
relaciones de sujeción especial lo-tura bereziko harremanak
relaciones de sujeción general lo-tura orokorreko harremanak
relaciones interadministrativas ad-ministrazioen arteko harremanak
renuncia uko egiterenuncia del derecho eskubideari
uko egitereparto competencial eskumen ba-
naketareplanteo zuinketarepresentación ordezkaritzarepresentación legal legezko or-
dezkaritzarepresentación voluntaria boron-
datezko ordezkaritzarepresentante ordezkarirepresentante legal legezko ordez-
karirequisa errekisareserva de ley lege erreserbaresidente egoiliarresolución ebazpenresolución administrativa adminis-
trazio ebazpenresponsabilidad civil erantzukizun
zibilresponsabilidad concurrente de las
administraciones públicas herriadministrazioen erantzukizuna pi-latze
responsabilidad disciplinaria dizi-plina erantzukizun
responsabilidad patrimonial onda-re erantzukizun
responsabilidad solidaria eran-tzukizun solidario
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
42
responsabilidad tributaria tributuerantzukizun
retasación birtasatzeretroactividad del acto administra-
tivo administrazio egintzarenatzeraeragin
reversión expropiatoria nahitaezkodesjabetzapenaren lehengoratze
revisión berrikusterevisión de oficio ofiziozko berri-
kusterevisión de precios prezioak berri-
kusterevisión del acto administrativo
administrazio egintzaren berri-kuspen
revisión del acto por la adminis-tración administrazioak egintzaberrikuste
revocación ezeztapenrevocación de la delegación es-
kuordetzaren ezeztapenrevocación de oficio ofiziozko
ezeztapenrevocación del acto egintzaren
ezeztapen
S
sanción administrativa administra-zio zehapen
sanción disciplinaria diziplinazehapen
sanción tributaria tributu zehapensatisfacción extraprocesal de la
pretensión uzia prozesutik kan-po betetze
sección 1. atal (lege zatia)2. sail (departamentua)
secretaría de estado estatuko idaz-karitza
secretaría general idazkaritza na-gusi
secretaría general técnica idazkari-tza nagusi tekniko
secretario de estado estatu idazkarisecretario de la administración lo-
cal toki administrazioko idazka-ri
secretario de órgano colegiadokide anitzeko organoaren idazkari
secretario general idazkari nagusisecretario general del pleno osoko
bilkurako idazkari nagusisecretario general técnico idazkari
nagusi teknikosecreto de las comunicaciones ko-
munikazioen sekretusecreto oficial sekretu ofizialsector público sektore publikosegregación de municipios udalak
bereizteseguridad ciudadana herritarren se-
gurtasunseguridad social gizarte segurantzaselección de personal langileak hau-
tatzesentencia epai, sententziaservicio activo zerbitzu aktiboservicio periférico zerbitzu periferi-
koservicio postal posta zerbitzuservicio público herri(-)zerbitzu, zer-
bitzu publiko
ADMINISTRAZIO ZUZENBIDEKO BERBATEGIA
43
servidumbre administrativa zorta-sun administratibo
sesión bilkurasesión extraordinaria bilkura berezisesión ordinaria ohiko bilkurasilencio administrativo administra-
zio isiltasunsilencio desestimatorio de la pre-
tensión uziari gaitziritzia emateadakarren isiltasun
silencio estimatorio de la preten-sión uziari oniritzia ematea daka-rren isiltasun
silencio negativo isiltasun negati-bo
silencio positivo isiltasun positibosituación jurídica activa egoera ju-
ridiko aktibosituación jurídica pasiva egoera
juridiko pasibosituaciones administrativas de los
funcionarios funtzionarioen egoe-ra administratiboak
sociedad de capital público kapitalpublikodun sozietate
sociedad de economía mixta eko-nomia mistodun sozietate
solar orubesolicitud eskabidesubasta enkantesubdelegación del gobierno gober-
nuaren ordezkaritzaordesubdelegado del gobierno gober-
nuaren ordezkariordesubdirección general zuzendarior-
detza nagusisubrogación subrogaziosubsanación ongitze
subsanación de defectos akatsakongitze
subsecretaría idazkariordetzasubsecretario idazkariordesubsecretario de ministerio minis-
terioko idazkariordesubvención diru laguntzasuelo consolidado lurzoru finkatusuelo no urbanizable lurzoru urba-
nizaezinsuelo no urbanizable común lurzo-
ru urbanizaezin arruntsuelo no urbanizable protegido
babestutako lurzoru urbanizaezinsuelo rústico landa lursuelo urbanizable lurzoru urbaniza-
garrisuelo urbanizable no programado
lurzoru urbanizagarri programatu-gabe
suelo urbanizable programado lur-zoru urbanizagarri programatu
suelo urbano hiri lursuministrador hornitzailesuministro hornidurasuplencia ordezkotzasuplente ordezkosuspensión etendura, etetesuspensión de efectos ondoreen
etendurasuspensión de la ejecución betea-
razpenaren etendura
T
tablón de anuncios iragarki taulatablón de edictos ediktu taula
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
44
tasa tasatasación tasazioteniente de alcalde alkateordetercería de dominio jabari hiruga-
rrengotzatercería de mejor derecho eskubi-
de hobeko hirugarrengotzaterminación convencional del pro-
cedimiento prozeduraren amaie-ra itundu
terminación del procedimientoprozeduraren amaiera
término municipal udal mugarteterritorio histórico herrialdetesorero diruzaintestigo lekukotexto articulado testu artikuluduntexto refundido testu bategintitular del órgano organoaren titu-
lartitularidad titulartasuntítulo titulutoma de posesión karguaz jabetzetramitación izapidetzatramitación de urgencia presako
izapidetzatramitación del procedimiento
prozeduraren izapidetzatrámite izapidetrámite de audiencia entzunaldia-
ren izapidetrámite de información pública
jendaurreko erakustaldiaren izapi-de
transacción transakziotransmisión de los vicios akatsak
hedatzetratado de doble nacionalidad na-
ziotasun bikoitzeko hitzarmen
Tribunal Constitucional Konstitu-zio Auzitegi
Tribunal de Cuentas Kontuen Au-zitegi
tribunal de oposiciones oposizioepaimahai
Tribunal Europeo de DerechosHumanos Giza EskubideenEuropako Auzitegi
tribunal superior de justicia auzi-tegi nagusi
Tribunal Supremo Auzitegi Gorentrienio hirurtekotutela babes
U
unidad administrativa administra-zio unitate (organoa)
unificación de doctrina doktrinabateratze
Unión Europea Europar Batasununión temporal de empresas aldi
baterako enpresa batasunurbanismo hirigintzauso público herri erabilerausuario erabiltzaileutilidad pública herri onura
V
vacación oporvalidez baliozkotasunvaloración de bienes ondasunen
balorazio
ADMINISTRAZIO ZUZENBIDEKO BERBATEGIA
45
vecindad auzotasunvecino auzotarventa forzosa nahitaezko salmentaverificación de la obra obra egiaz-
tatzevía administrativa administrazio
bidevía contencioso-administrativa ad-
ministrazioarekiko auzibidevía de hecho egitezko bidevía ejecutiva betearazte bidevía judicial civil auzibide zibilvía judicial laboral lan auzibidevicepresidente lehendakariorde,
presidenteordevicepresidente del gobierno gober-
nuko lehendakariorde, gobernukopresidenteorde
vicio akats
vicio de anulabilidad deusezta-garritasun akats
vicio de forma forma akatsvicio de nulidad deuseztasun akatsvigencia indarraldiviolencia indarkeriavisado bisatuvivienda etxebizitzavivienda de protección oficial ba-
bes ofizialeko etxebizitza
Z
zona de montaña mendialdezona marítimo terrestre itsas leho-
rreko aldezona militar eremu militarzona verde berdegune
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
46
Administrazio Zuzenbideko BerbategiaEuskara-Gaztelania
Vocabulario de Derecho Administrativo
Euskera-Castellano
A
abal avalabokatu abogadoabokazio avocaciónabstentzio abstenciónadierazpen declaraciónadingabeko menor de edadaditu peritoadministrazio administraciónadministrazio ahal potestad admi-
nistrativaadministrazio antolaketa organiza-
ción administrativaadministrazio arau norma adminis-
trativaadministrazio aurrekasu prece-
dente administrativoadministrazio bide vía administra-
tivaadministrazio bidea agortzen duen
egintza acto que agota la vía admi-nistrativa
administrazio botatze desahucioadministrativo
administrazio dokumentuak azter-tzeko eskubide derecho de acce-so a los documentos administrati-vos
administrazio ebazpen resoluciónadministrativa
administrazio eginera prácticaadministrativa
administrazio eginkizunetan partehartzeko eskubide derecho aparticipar en las funciones admi-nistrativas
administrazio egintza acto admi-nistrativo
administrazio egintzaren atzera-eragin retroactividad del acto ad-ministrativo
administrazio egintzaren berrikus-pen revisión del acto administra-tivo
administrazio emakida concesiónadministrativa
administrazio erregelamendu regla-mento administrativo
administrazio errekurtso recursoadministrativo
administrazio espezializatu admi-nistración especializada
administrazio fidantza fianza ad-ministrativa
administrazio hierarkiaren prin-tzipio principio de jerarquía ad-ministrativa
administrazio independente admi-nistración independiente
administrazio isiltasun silencio ad-ministrativo
administrazio jarduera actividadadministrativa
administrazio jardun actuación ad-ministrativa
administrazio klausulen agiri plie-go de cláusulas administrativas
administrazio kontratu contratoadministrativo
administrazio ohitura costumbreadministrativa
administrazio organo órgano ad-ministrativo
ADMINISTRAZIO ZUZENBIDEKO BERBATEGIA
49
administrazio orokor administra-ción general
administrazio periferiko adminis-tración periférica
administrazio prozedura procedi-miento administrativo
administrazio prozedura erkideprocedimiento administrativo co-mún
administrazio prozeduraren anto-laketa ordenación del procedi-miento administrativo
administrazio publiko administra-ción pública
administrazio unitate unidad admi-nistrativa (órgano)
administrazio xedapen disposiciónadministrativa
administrazio zehapen sanción ad-ministrativa
administrazio zentral administra-ción central
administrazio zuzenbide derechoadministrativo
administrazio zuzenbidearen itu-rriak fuentes del derecho admi-nistrativo
administrazioak egintza berrikusterevisión del acto por la adminis-tración
administrazioan agertze compare-cencia ante la administración
administrazioarekiko auzi erre-kurtso recurso contencioso ad-ministrativo
administrazioarekiko auzibide víacontencioso-administrativa
administrazioarekiko auzien epai-tegi juzgado de lo contenciosoadministrativo
administrazioarekiko auzien epai-tegi zentral juzgado central de locontencioso administrativo
administrazioarekiko auzien juris-dikzio jurisdicción contencioso-administrativa
administrazioarekiko auzien juris-dikzio organo órgano de la juris-dicción contencioso administrati-va
administrazioarekiko diru errekla-mazio reclamación económico-administrativa
administrazioaren araubide juridi-ko régimen jurídico de la admi-nistración
administrazioaren jarduerarik ezainactividad administrativa
administrazioaren kontrol controlde la administración
administrazioen arteko auzi litigioentre administraciones
administrazioen arteko harrema-nak relaciones interadministrati-vas
adostasun akta acta de conformi-dad
afekzio sari premio de afecciónagindu mandato (orden)agintaldi mandato (período)agintari autoridad (persona)agintaritza autoridad (poder)aginte autoridad (poder)agintekeria abuso de autoridadagiri documento
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
50
ahaidetasun parentescoahal potestadahaldun diputadoahalmen facultadahalmenen desbideraketa desvia-
ción de poderaholkularitza eta laguntzarako
kontratu contrato de consultoríay asistencia
aholkularitza juridiko asesoría ju-rídica
akats defecto, vicioakatsak hedatze transmisión de los
viciosakatsak ongitze subsanación de de-
fectosakta actaakta liburu libro de actasakzio acciónakzio publiko acción públicaaldeko irizpen dictamen favorablealderdi izateko gaitasun capacidad
para ser partealdi baterako enpresa batasun
unión temporal de empresasaldizkari ofizial boletín oficialaldundi diputación (s. t. CAV)alegazio alegaciónalegazio idazki escrito de alegacio-
nesalkate alcaldealkateorde teniente de alcaldeantolaketa ahal potestad organiza-
tivaantolaketarako eginbide diligencia
de ordenaciónantolamendu juridiko ordenamien-
to jurídico
ararteko defensor del pueblo (s. t.CAV)
arau hausle infractorarau hauste administratibo infrac-
ción administrativaarau hauste arin infracción levearau hauste astun infracción gra-
vearau hauste oso astun infracción
muy gravearau hausteen preskripzio pres-
cripción de las infraccionesarau subsidiario norma subsidiariaaraubidezko ahal potestad regladaarauen arteko hierarkia jerarquía
normativaarauen publizitate publicidad de
las normasaraututako ahalmen facultad re-
gladaargitalpen publicación (objeto)argitaratze publicación (acción)arrantzaleen kofradia cofradía de
pescadoresarrazoitutako egintza acto motiva-
doartikulu artículoasilo asiloasilo eskubide derecho de asiloaskatasun publikoak libertades pú-
blicasatal secciónatariko eginbide diligencia prelimi-
naratxilotze detenciónatzera egite desistimientoatzeraeragin eficacia retroactivaatzeraeraginik eza irretroactividad
ADMINISTRAZIO ZUZENBIDEKO BERBATEGIA
51
atzeraeraginik ezaren printzipioprincipio de irretroactividad
atzerritar extranjeroaukerako txosten informe facultati-
voaurkaratutako egintza acto impug-
nadoaurkaratze impugnaciónaurkaratzeko moduko egintza
acto impugnableaurrekari antecedenteaurrekontu presupuestoaurrekontu kontrol control presu-
puestarioaurreproiektu anteproyectoaurretiazko alegazio alegación pre-
viaaurretiazko informazio información
previaaurri adierazpen declaración de
ruinaauto auto (resolución judicial)autonomia autonomíaautonomia erkidego comunidad
autónomaautonomia erkidegoen estatu esta-
do autonómicoautonomia erkidegoko administra-
zio administración autonómicaautonomia erkidegoko kontsulta
organo órgano consultivo de lacomunidad autónoma
autonomia erkidegoko lege ley au-tonómica
autonomia erkidegoko legebiltzarasamblea legislativa autonómica
autonomia estatutu estatuto de au-tonomía
auzapez alcaldeauzibide zibil vía judicial civilauzibidera jo aurreko erreklama-
zio reclamación previa a la víajudicial
Auzitegi Goren Tribunal Supremoauzitegi nagusi tribunal superior de
justiciaAuzitegi Nazional Audiencia Na-
cionalauzo barrioauzo alkate alcalde de barrio, alcal-
de pedáneoauzo batzar junta vecinalauzo biltzar asamblea vecinalauzo ondasun bien comunalauzotar vecinoauzotasun vecindad
B
babes tutelababes errekurtso recurso de amparobabes ofizialeko etxebizitza vivien-
da de protección oficialbabestutako lurzoru urbanizae-
zin suelo no urbanizable prote-gido
baimen autorización, permisobaimen judizial autorización judi-
cialbaliabide recurso (medio)baliabide publikoak recursos pú-
blicosbalioespen estimación (tasación)
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
52
baliogabetzailea ez den irregularta-sun irregularidad no invalidante
baliozkotasun validezbaliozkotasun presuntzio presun-
ción de validezbaliozkotze convalidaciónbanakako indargabeezintasun inde-
rogabilidad singularbando bandobarne igoera promoción internabarruti distritobarrutiko lehendakari presidente
de distritobarrutiko presidente presidente de
distritobarrutiko udal batzar junta muni-
cipal de distritobateraezintasun incompatibilidadbatza pleno (órgano)batzorde lege ley de comisiónbeharrizan eta egokitasunari bu-
ruzko txosten informe sobre ne-cesidad y oportunidad
behin-behineko neurri medida pro-visional
berandututako eragingarritasuneficacia demorada
berdegune zona verdeberdintasun printzipio principio de
igualdadbere-berezko betebehar obligación
personalísimabereizkeria discriminaciónberme garantíaberrerortze reincidenciaberreskuratzeko ahal potestad recu-
peratoria
berrikuste revisiónberrikusteko errekurtso recurso de
revisiónbetearazpen pribilegio privilegio de
ejecutoriedadbetearazpen subsidiario ejecución
subsidiariabetearazpenaren etendura suspen-
sión de la ejecuciónbetearazte bide vía ejecutivabetebehar obligaciónbidegabeko aberaste enriqueci-
miento injustobihurketa conversiónbilkura sesiónbilkura akta acta de sesiónbilkura berezi sesión extraordinariabirjartze errekurtso recurso de re-
posiciónbirtasatze retasaciónbisatu visadobitarteko funtzionario funcionario
interinobitartekotza mediaciónbizilekua izateko baimen permiso
de residenciabizkortasun celeridadbiztanle habitantebiztanle kopuru handiko udalerri
municipio de gran poblaciónbiztanleria poblaciónborondatezko irizpen dictamen vo-
luntarioborondatezko ordezkaritza repre-
sentación voluntariabotere judizial poder judicialburokrazia burocracia
ADMINISTRAZIO ZUZENBIDEKO BERBATEGIA
53
D
datuen babes protección de datosdefentsarik eza indefensióndeialdi convocatoriadelitu delitodemanda demandademandatu demandadodemandatzaile demandantedemanio demaniodenbora baterako okupazio ocu-
pación temporaldepartamentu departamentodesadostasun akta acta de discon-
formidaddesjabetu expropiadodesjabetzaile expropiantedesjabetzapenaren balioespen jus-
tiprecio expropiatoriodesjabetzapenaren ondoriozko
kalte-ordain indemnización porexpropiación forzosa
desjabetzeko ahal potestad expro-piatoria
desjabetzeko epaimahai jurado deexpropiación
desjabetzeko lurralde epaimahaijurado territorial de expropiaciónforzosa
desjabetzeko probintzia epaimahaijurado provincial de expropiación
deskontzentrazio desconcentra-ción
deslegalizazio deslegalizacióndeszentralizazio descentralizacióndeuseztagarritasun anulabilidaddeuseztagarritasun akats vicio de
anulabilidad
deuseztapen anulacióndeuseztasun adierazpen declaración
de nulidaddeuseztasun akats vicio de nulidaddeuseztatutako egintza acto anula-
dodiputatu diputadodiputazio diputacióndiru bilketako prozedura procedi-
miento recaudatoriodiru laguntza subvencióndiru politika política monetariadirua ordaintzeko betebehar obli-
gación pecuniariadiruzain tesorerodiziplina ahal potestad disciplinariadiziplina araubide régimen disci-
plinariodiziplina erantzukizun responsabi-
lidad disciplinariadiziplina espediente expediente
disciplinariodiziplina prozedura procedimiento
disciplinariodiziplina zehapen sanción discipli-
nariadoakotasun printzipio principio de
gratuidaddoktrina bateratze unificación de
doctrinadokumentu documento
E
ebazpen resoluciónebazpen epe plazo de resolución
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
54
ebazteko betebehar obligación deresolver
ediktu edictoediktu bidezko jakinarazpen noti-
ficación por edictoediktu taula tablón de edictosegiaztapen acreditacióneginbehar debereginbide diligenciaegintza akastun acto viciadoegintza banangarri acto separableegintza deusez acto nuloegintza deuseztagarri acto anulableegintza deuseztagarriak baliozkotze
convalidación de actos anulablesegintza irmo acto firmeegintza politiko acto políticoegintzaren baliogabetasun invali-
dez del actoegintzaren ezeztapen revocación
del actoegitezko bide vía de hechoegitezko oker error de hechoegoera juridiko aktibo situación
jurídica activaegoera juridiko pasibo situación
jurídica pasivaegoiliar residenteegoitza domicilioegoitzan sartze entrada en domici-
lioegoitzaren bortxaezintasun invio-
labilidad del domicilioegun baliodun día hábilegun baliogabe día inhábilegutegiko egun día naturalekonomia eta gizarte kontseilu con-
sejo económico y social
ekonomia itun concierto económi-co
ekonomia mistodun sozietate so-ciedad de economía mixta
ekonomia oroitidazki memoriaeconómica
emakidadun concesionarioenbargaezintasun inembargabili-
dadenbargo embargoenbaxada embajadaenbaxadore embajadorenkante subastaenplegu publiko empleo públicoenpresa publiko empresa públicaenpresen sailkapen clasificación de
empresasentzunaldi audiencia (trámite)entzunaldiaren izapide trámite de
audienciaepai sentenciaepe plazoepea luzatze ampliación del plazoepea zenbatze cómputo del plazoepez kanpoko administrazio jar-
dun actuación administrativa ex-temporánea
erabaki acuerdo, decisiónerabakitzeko eginbehar deber de
resolvererabateko gehiengo mayoría abso-
lutaerabilgarritasun disponibilidaderabiltzaile usuarioeragingarritasun eficaciaerakunde instituciónerakunde administrazio adminis-
tración institucional
ADMINISTRAZIO ZUZENBIDEKO BERBATEGIA
55
erakunde autonomo organismo au-tónomo
erakunde laguntzaile entidad cola-boradora
erakunde publiko ente públicoerakundeen arteko leialtasun prin-
tzipio principio de lealtad institu-cional
erantzukizun printzipio principiode responsabilidad
erantzukizun solidario responsabi-lidad solidaria
erantzukizun zibil responsabilidadcivil
eremu militar zona militarerrege dekretu real decretoerregelamendu reglamentoerregelamenduak egiteko ahal po-
testad reglamentariaerregelamenduen aurkako zehar-
kako errekurtso recurso indi-recto frente a reglamentos
erregio regiónerregistro administratibo registro
administrativoerregistro bulego oficina de registroerregistro zibil registro civilerregu errekurtso recurso de súpli-
caerrekargu recargoerrekisa requisaerrekurtso recurso (apelación)errekurtso berezi recurso extraor-
dinarioerrekurtsoa jartze interposición
del recursoerrekurtsoa jartzeko idazki escrito
de interposición de recurso
errekurtsoaren onarpen admisióndel recurso
errekurtsoari gaitziritzia ematedesestimación presunta
errekurtsogile recurrenteerrekurtsopeko egintza acto recurri-
doerrepide carreteraerretiro jubilaciónerrolda censoerrugabetasun presuntzio presun-
ción de inocenciaeskabide 1. petición (acción)
2. solicitud (objeto)eskaera peticióneskala escala (grupo de funciona-
rios)eskari peticióneskariak egiteko eskubide derecho
de peticiónesku hartzeko ahal potestad de in-
tervencióneskualde comarcaeskubide derecho (derecho subjeti-
vo)eskubide hobeko hirugarrengotza
tercería de mejor derechoeskubide onaren itxura apariencia
de buen derechoeskubideak aitortze reconocimien-
to de derechoseskubideari uko egite renuncia del
derechoeskumen competenciaeskumen arazo cuestión de compe-
tenciaeskumen banaketa reparto compe-
tencial
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
56
eskumen gatazka conflicto de atri-bución
eskumenak eskuordetze delega-ción de competencias
eskumenaren xedaezintasun in-disponibilidad de la competen-cia
eskumenik eza falta de competen-cia, incompetencia
eskuordetutako eskumen compe-tencia delegada
eskuordetza lege ley de delega-ción
eskuordetzaren ezeztapen revoca-ción de la delegación
eskuordetze delegación (acción)espediente expedienteespedienteari hasiera emate incoa-
ción de un expedienteestatu idazkari secretario de estadoestatu kontseilu consejo de estadoestatu ondare patrimonio del estadoestatuaren abokatu abogado del
estadoestatuaren administrazio adminis-
tración del estadoestatuaren lurralde antolaketa or-
ganización territorial del estadoestatuko administrazio orokor ad-
ministración general del estadoestatuko idazkaritza secretaría de
estadoestatuko lege ley del estadoeszedentzia excedenciaetenaldi plazo de suspensiónetendura suspensiónetendura erabaki acuerdo de sus-
pensión
etete suspensiónetxebizitza viviendaEuropar Batasun Unión Europeaez betetze inobservanciaezespen recusaciónezeztapen revocaciónezgaitasun incapacidadezkutuko informazio información
reservada
F
falta falta (infracción)fede onaren printzipio principio de
buena fefinantza kontrol control financie-
rofiskaltza ministerio fiscalforma akats vicio de formaforu administrazio administración
foralforu aldundi diputación foralforu diputazio diputación foralforu ogasun hacienda localfroga pruebafroga egite práctica de pruebafrogabide medio de pruebafrogaldi período de pruebafundazio fundaciónfuntzio publiko función públicafuntzio publikoan sartze ingreso
en la función públicafuntzionario funcionariofuntzionario eroskeria cohechofuntzionario publiko funcionario
público
ADMINISTRAZIO ZUZENBIDEKO BERBATEGIA
57
funtzionarioak hautatzeko proze-dura procedimiento de selecciónde funcionarios
funtzionarioen egoera administra-tiboak situaciones administrati-vas de los funcionarios
funtzionarioen estatutu estatuto delos funcionarios
funtzionarioen mugikortasun mo-vilidad de funcionarios
G
gaikuntza habilitacióngalera perjuiciogarapen lege ley de desarrollogardentasun printzipio principio
de transparenciagastu publiko gasto públicogastuaren antolaketa ordenación
del gastogehieneko epe plazo máximogehiengo kualifikatu mayoría cua-
lificadagehiengo soil mayoría simplegida-lerro directrizGiza Eskubideen Europako Auzi-
tegi Tribunal Europeo de Dere-chos Humanos
gizarte interes interés socialgizarte segurantza seguridad socialgobernadore zibil gobernador civilgobernu batzorde comisión de go-
biernogobernu kontseilu consejo de
gobierno
gobernu organo órgano de gobier-no
gobernuaren ordezkari delegadodel gobierno
gobernuaren ordezkariorde sub-delegado del gobierno
gobernuaren ordezkaritza delega-ción del gobierno
gobernuaren ordezkaritzaordesubdelegación del gobierno
gobernuko batzorde eskuordetucomisión delegada de gobierno
gobernuko lehendakari presidentedel gobierno
gobernuko lehendakariorde vice-presidente del gobierno
gobernuko presidente presidentedel gobierno
gobernuko presidenteorde vice-presidente del gobierno
goi kargu alto cargogorabidezko errekurtso recurso de
alzadagorajotze errekurtso recurso de
apelacióngordailu depósitogreba huelga
H
harmonizazio lege ley de armoni-zación
hautaketa organo órgano de selec-ción
hautaketa prozedura procedimien-to selectivo
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
58
hauteskunde elecciónhauteskunde administrazio adminis-
tración electoralhauteskunde batzar junta electoralhauteskunde errolda censo electo-
ralhauteskunde erroldaren bulego
oficina del censo electoralhautesle electorhautespen bidezko kargu cargo
electivoherri administrazio administración
públicaherri administrazioen arteko hi-
tzarmen convenio entre admi-nistraciones públicas
herri administrazioen erantzu-kizuna pilatze responsabilidadconcurrente de las administracio-nes públicas
herri administrazioetako langileakpersonal al servicio de las admi-nistraciones públicas
herri defendatzaile defensor delpueblo
herri erabilera uso públicoherri erakunde ente públicoherri jabari dominio públicoherri jabariko ondasun bien de do-
minio públicoherri(-)lan obra públicaherri onura utilidad públicaherri onuraren adierazpen decla-
ración de utilidad públicaherri(-)zerbitzu servicio públicoherri zerbitzua kudeatzeko kon-
tratu contrato de gestión de ser-vicio público
herri zerbitzuen jardunbide fun-cionamiento de los servicios pú-blicos
herrialde territorio históricoherriko etxe ayuntamientoherritar ciudadanoherritarren erabilerako ondasun
bien de uso públicoherritarren parte hartze participa-
ción ciudadanaherritarren segurtasun seguridad
ciudadanahierarkia jerarquíahierarkiazko egitura estructura je-
rárquicahiri lur suelo urbanohiriburu capitalhirien batzar conferencia de ciuda-
deshirigintza urbanismohirigintza gainbalio plusvalía urba-
nísticahirigintza jarduera acción urbanís-
ticahirigintza jardunerako egitarauak
programas de actuación urbanísti-ca
hirigintza lizentzia licencia urba-nística
hirigintza plan plan de urbanismohirigintza plangintza planeamiento
urbanísticohirigintzako arau hauste infrac-
ción urbanísticahirigintzako kalte-ordain indemni-
zación urbanísticahiriko gizarte kontseilu consejo
social de la ciudad
ADMINISTRAZIO ZUZENBIDEKO BERBATEGIA
59
hiritar ciudadanohirurteko trieniohitzarmen conveniohizkuntza ofizial lengua oficialhornidura suministrohornidura kontratu contrato de su-
ministrohornitzaile suministrador
I
idazkari nagusi secretario generalidazkari nagusi tekniko secretario
general técnicoidazkariorde subsecretarioidazkariordetza subsecretaríaidazkaritza nagusi secretaría gene-
ralidazkaritza nagusi tekniko secreta-
ría general técnicaidazki escritoikerketa batzorde comisión de in-
vestigaciónikertzeko ahal potestad de investi-
gaciónikuskapen inspección (actividad)ikuskapen akta acta de inspecciónikuskaritza inspección (órgano)ikuskatzaile inspectorikuskatzailetza inspección (órgano)ikuskatze inspección (actividad)indarkeria violenciaindarraldi vigenciaindarrean jartze entrada en vigorindarreko arautegi normativa vi-
gente
indultu indultoindustria jabetza propiedad indus-
trialinformazio batzorde comisión infor-
mativaingurumen medio ambienteingurumen inpaktu impacto me-
dioambientalingurumen inpaktuaren ebaluazio
evaluación de impacto ambientalinkautazio incautacióninpartzialtasun imparcialidadinprimaki impresoinstrukzio instrucción (fase del pro-
ceso)instrukzio egintza acto de instruc-
cióninterdiktu interdictointeres legitimo interés legítimointeres publiko interés públicointeresdun interesado (afectado)interesdunak eskatutako hasiera
iniciación a instancia de parteinteresdunaren entzunaldi audien-
cia al interesadoiradokizun eta erreklamazioen ba-
tzorde berezi comisión especialde sugerencias y reclamaciones
iragarki anuncioiragarki taula tablón de anunciosiraungitze caducidadiraungitze epe plazo de caducidadirekitzeko lizentzia licencia de
aperturairizpen dictameniruzur fraudeisilpekotasun confidencialidadisiltasun negatibo silencio negativo
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
60
isiltasun positibo silencio positivoisiltasunaren ziurtagiri certificado
acreditativo del silencioisun multaisun hertsagarri multa coercitivaitsas lehorreko alde zona marítimo
terrestreitsasbazter costa (orilla)itzulketa devoluciónizapide trámiteizapide egintza acto de trámiteizapidean ez agertze incompare-
cencia en el trámiteizapidetza tramitaciónizapidetza ez onartze inadmisión a
trámiteizendapen nombramientoizenpea eskuordetze delegación de
firma
J
jabari hirugarrengotza tercería dedominio
jabetza erregistro registro de lapropiedad
jabetza ganbera cámara de la pro-piedad
jabetzaren gizarte eginkizuna ezbetetze incumplimiento de lafunción social de la propiedad
jakinarazpen notificaciónjakinarazpen akastun notificación
defectuosajakinarazpen pertsonal notifica-
ción personal
jarduera acción (actividad)jarduera gogaikarri, osasungaitz,
kaltegarri eta arriskutsu activi-dad molesta, insalubre, nociva ypeligrosa
jarduteko gaitasun capacidad deobrar
jaregite desafectaciónjarraibide instrucción (directrices)jatorrizko agiri documento origi-
naljendaurreko erakustaldiaren iza-
pide trámite de información pú-blica
jendaurreko informazio informa-ción pública
jendaurreko informazioaldi perío-do de información pública
jurisdikziorik eza falta de jurisdic-ción
justizia administrazio administra-ción de justicia
K
kabildo cabildokabinete gabinetekale agerraldi manifestación públi-
cakalte perjuiciokalte konponezin perjuicio irrepa-
rablekaltegarritasun lesividadkaltegarritasun adierazpen decla-
ración de lesividadkalte-ordain indemnización
ADMINISTRAZIO ZUZENBIDEKO BERBATEGIA
61
kapital publikodun sozietate so-ciedad de capital público
karguaz jabetze toma de posesiónkargutik kentze destitución del car-
gokarrerako funtzionario funciona-
rio de carrerakasazio errekurtso recurso de casa-
ciónkatastro catastrokaudimengabezia insolvenciakautela neurri medida cautelarkauzio cauciónkexa errekurtso recurso de quejakide anitzeko organo órgano cole-
giadokide anitzeko organoaren idazkari
secretario de órgano colegiadokide anitzeko organoaren lehenda-
kari presidente de órgano cole-giado
kide anitzeko organoaren presi-dente presidente de órgano cole-giado
kide bakarreko organo órganounipersonal
kidego cuerpo (grupo de funciona-rios)
klausulen agiri pliego de cláusulaskomunikazioen sekretu secreto de
las comunicacioneskonbergentzia plan plan de con-
vergenciakonfiantza arazo cuestión de con-
fianzakonfiantza legitimoaren printzipio
principio de confianza legítimakonstituzio constitución
konstituzio aurkakotasun inconsti-tucionalidad
konstituzio-aurkakotasun errekur-tso recurso de inconstitucionali-dad
Konstituzio Auzitegi Tribunal Cons-titucional
konstituzioaren zuzeneko eragin-garritasun eficacia directa de laconstitución
kontabilitate contabilidadkontraesanaren printzipio princi-
pio de contradicciónkontrakautela contracautelakontratazio espediente expediente
de contrataciónkontratazio mahai mesa de contra-
taciónkontratazio prozedura procedi-
miento de contrataciónkontratazio txiki contratación me-
norkontratista contratistakontratu txiki contrato menorkontratua adjudikatze adjudica-
ción de contratokontribuzio contribuciónkontseilari consejerokontseilaritza consejeríakontsul cónsulkontsuletxe consuladokontsulta administrazio adminis-
tración consultivakontsulta batzorde consejo consul-
tivokontsulta organo órgano consultivokontsumitzaile eta erabiltzaileak
consumidores y usuarios
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
62
kontsumo prezioen indize índicede precios al consumo
kontu(-)hartzaile interventorKontuen Auzitegi Tribunal de
Cuentaskontzeju ireki concejo abiertokontzeptu juridiko zehaztugabe
concepto jurídico indeterminadokoordinatzaile nagusi coordinador
generalkoordinazio coordinaciónkoordinazio batzorde comisión de
coordinaciónkorporazio corporaciónkorporazio administrazio adminis-
tración corporativakorporazioko batza pleno de la
corporaciónkredituen konpentsazio compensa-
ción de créditoskudeaketa interesdun gestión inte-
resadakudeatzeko gomendio encomienda
de gestión
L
lan auzibide vía judicial laborallan eskaintza publiko oferta públi-
ca de empleolan talde grupo de trabajolanaldi jornada de trabajolanbide elkargo colegio profesionallanda lur suelo rústicolangile zibilak personal civillangileak hautatze selección de
personal
lankidetza cooperaciónlankidetza eta elkarlan printzipio
principio de cooperación y cola-boración
lankidetza organo órgano de coo-peración
lanpostu puesto de trabajolanpostuak betetze provisión de
puestos de trabajolanpostuen zerrenda relación de
puestos de trabajolege leylege arrunt ley ordinarialege-dekretu decreto-leylege erreserba reserva de leylege indarra duen xedapen dispo-
sición con fuerza de leylege indarreko gobernu arau nor-
ma gubernativa con fuerza deley
lege lerruneko arau norma de ran-go legal
lege marko ley marcolege maula fraude de leylege nagusi ley magnalege organiko ley orgánicalege proiektu proyecto de leylegearen bidez arautu beharreko
gai materia reservada a leylegebiltzar asamblea legislativalegegintzako batzorde comisión le-
gislativalegegintzako errege dekretu real
decreto legislativolegegintzako prozedura procedi-
miento legislativolegegintzarako eskuordetza dele-
gación legislativa
ADMINISTRAZIO ZUZENBIDEKO BERBATEGIA
63
legegintzazko dekretu decretolegislativo
legezko ordezkari representante le-gal
legezko ordezkaritza representa-ción legal
legezkotasun kontrol control de le-galidad
legezkotasun printzipio principiode legalidad
legitimazio legitimaciónlehendakari presidente (s.t. CAV)lehendakariorde vicepresidentelehiaketa concursolehiaketa-oposizio concurso-oposi-
ciónlehiaren defentsa defensa de la
competencialekatze dispensalekuko testigolikidazio liquidaciónlikidazio akta acta de liquidaciónlizentzia licencializentzia emate concesión de licen-
cializitazio licitaciónlotura bereziko harremanak rela-
ciones de sujeción especiallotura orokorreko harremanak re-
laciones de sujeción generallurralde administrazio administra-
ción territoriallurralde barrendegi enclave terri-
toriallurralde deszentralizazio descen-
tralización territoriallurralde itsaso mar territorial
lurralde oinarririk ez duen admi-nistrazio administración de baseno territorial
lurralde ordezkari delegado terri-torial
lurralde ordezkaritza delegaciónterritorial
lurzoru finkatu suelo consolidadolurzoru urbanizaezin suelo no ur-
banizablelurzoru urbanizaezin arrunt suelo
no urbanizable comúnlurzoru urbanizagarri suelo urba-
nizablelurzoru urbanizagarri programatu
suelo urbanizable programadolurzoru urbanizagarri programa-
tugabe suelo urbanizable no pro-gramado
lurzoruaren kalifikazio califica-ción del suelo
lurzoruaren sailkapen clasifica-ción del suelo
M
manifestazio manifestaciónmendialde zona de montañameritu méritomeritu lehiaketa concurso de méri-
tosmerkataritza erregistro registro
mercantilmerkataritza, industria eta nabi-
gazio ganbera cámara de comer-cio, industria y navegación
metropolialde área metropolitana
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
64
ministerio ministerioministerioko idazkariorde subse-
cretario de ministerioministro ministroministroaren agindu orden minis-
terialministroen kontseilu consejo de
ministrosmotibazio motivaciónmugape circunscripciónmugatze deslindemugatze jarduera actividad de li-
mitación
N
nahibadako errekurtso recurso po-testativo
nahierakeriaren debeku prohibi-ción de la arbitrariedad
nahitaez betearazteko bideak me-dios de ejecución forzosa
nahitaezko betearazpen ejecuciónforzosa
nahitaezko desjabetzapen expropia-ción forzosa
nahitaezko desjabetzapenaren lehen-goratze reversión expropiatoria
nahitaezko desjabetzapenaren onu-radun beneficiario de la expro-piación forzosa
nahitaezko irizpen dictamen pre-ceptivo
nahitaezko salmenta venta forzosanahitaezko txosten informe precep-
tivonazionalitate nacionalidad (nación)
nazionalizazio nacionalizaciónnaziotasun nacionalidad (condi-
ción)naziotasun bikoitzeko hitzarmen
tratado de doble nacionalidadnegoziazio negociaciónnegoziazio kolektibo negociación
colectivanekazaritza ganbera cámara agrarianorberaren datuak datos persona-
lesnorberaren eskumen competencia
propianortasun juridiko personalidad ju-
rídica
O
obra eta zerbitzuen probintziaplan plan provincial de obras yservicios
obra egiaztatze verificación de laobra
obra jasotze recepción de obraobra kontratu contrato de obrasobra lizentzia licencia de obraobren proiektu tekniko proyecto
técnico de obrasofizioz de oficioofiziozko berrikuste revisión de
oficioofiziozko ezeztapen revocación de
oficioofiziozko hasiera iniciación de ofi-
cioofiziozko jardun actuación de ofi-
cio
ADMINISTRAZIO ZUZENBIDEKO BERBATEGIA
65
ohartarazpen apercibimientoohiko bilkura sesión ordinariaoinarri lege ley de basesoinarrizko eskubideak derechos
fundamentalesoinarrizko eskubideak babesteko
prozedura procedimiento deprotección de los derechos funda-mentales
oinarrizko eskubideak urratze le-sión de derechos fundamentales
oker material aritmetiko error ma-terial aritmético
okerrak zuzentze rectificación deerrores
okupatu behar izatearen erabakiacuerdo de necesidad de ocupa-ción
okupazio ocupaciónokupazio aurreko gordailu depósi-
to previo a la ocupaciónonartutako egintza acto consentidoondare patrimonioondare erantzukizuneko prozedu-
ra procedimiento de responsabi-lidad patrimonial
ondare erantzukizun responsabili-dad patrimonial
ondare nazional patrimonio nacionalondare ondasun bien patrimonialondarearen gaineko premiamendu
apremio sobre el patrimonioondasunak lotze afectación de bie-
nesondasunen aprobetxamendu apro-
vechamiento de bienesondasunen balorazio valoración de
bienes
ondasunen enbargo embargo debienes
ondasunen okupazio ocupación debienes
ondoreen etendura suspensión deefectos
ongitze subsanaciónoniritzia emate estimaciónonuradun beneficiarioopor vacaciónoposizio oposiciónoposizio epaimahai tribunal de
oposicionesordainagiri reciboordainketa agindu orden de pagoordainketa geroratze aplazamiento
del pagoordena publiko orden públicoordenantza ordenanza (tipo de nor-
ma)ordezkari representanteordezkaritza 1. delegación (órgano)
2. representación (acción)ordezkaritza organo órgano de re-
presentaciónordezko suplenteordezkotza suplenciaordutegi horarioorgano ebazle órgano decisororgano emaile órgano otorganteorgano eskudun órgano competen-
teorgano zehatzaile órgano sanciona-
dororganoaren titular titular del órganoorube solarosoko bilkura pleno (sesión plena-
ria)
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
66
osoko bilkura arrunt pleno ordina-rio
osoko bilkura berezi pleno extraor-dinario
osoko bilkurako erabaki acuerdoplenario
osoko bilkurako idazkari nagusisecretario general del pleno
P
paragrafo apartado (párrafo nume-rado)
parke natural parque naturalparte hartzearen printzipio princi-
pio de participaciónpartzuergo consorciopertsona fisiko persona físicapertsona juridiko persona jurídicapertsonak derrigortze compulsión
sobre las personasplanifikatzeko ahal potestad plani-
ficadorapolizia policía (cuerpo)polizia jarduera actividad de policíapolizia judizial policía judicialposta bulego oficina de correosposta zerbitzu servicio postalprebarikazio prevaricaciónpreklusio preclusiónpremiamendu prozedura procedi-
miento de apremiopresako izapidetza tramitación de
urgenciapresako jabetza kentze expropia-
ción urgentepresidente presidente
presidenteorde vicepresidentepreskripzio prescripciónpreskripzio epe plazo de prescrip-
ciónpreskripzio teknikoen agiri pliego
de prescripciones técnicaspresuntzio presunciónpresuntziozko egintza acto presun-
topreziamendu orri hoja de aprecioprezioak berrikuste revisión de
preciospribilegio privilegioprobidentzia providenciaprobintzia provinciaprobintzia administrazio adminis-
tración provincialprobintzia diputazio diputación
provincialprobintzia ordezkaritza delega-
ción provincialprobintzia zatiketa división pro-
vincialprobintziako diputazioaren osoko
bilkura pleno de la diputaciónprovincial
proportzionaltasun proporcionali-dad
prozedura procedimientoprozedura hasteko erabaki acuer-
do de iniciación del procedimien-to
prozedura judizial procedimientojudicial
prozedura laburtu procedimientoabreviado
prozeduran agertze comparecenciaen un procedimiento
ADMINISTRAZIO ZUZENBIDEKO BERBATEGIA
67
prozeduran bertaratze persona-ción en el procedimiento
prozeduraren amaiera terminacióndel procedimiento
prozeduraren amaiera itundu ter-minación convencional del proce-dimiento
prozeduraren hasiera iniciacióndel procedimiento
prozeduraren izapidetza tramita-ción del procedimiento
prozeduraren kostuak costas pro-cesales
Q
quorum quórum
S
sail sección, consejería (s. t. CAV)sailburu jefe de sección, consejero
(s. t. CAV)salaketa denunciasalatari denunciantesalbuespen exenciónsarrera publiko ingreso públicosekretu ofizial secreto oficialsektore publiko sector públicosektorean sektoreko batzar confe-
rencia sectorialsektorean sektoreko kontseilu con-
sejo sectorialsenidetasun parentescosententzia sentencia
subrogazio subrogaciónsubsidiaritate printzipio principio
de subsidiariedadsustapen fomentosustapen jarduera actividad de fo-
mento
T
tartekaritza arbitrajetartekaritza batzar junta arbitraltartekaritza jarduera actividad de
arbitrajetartekaritza prozedura procedi-
miento de arbitrajetartekaritzako laudo laudo arbitraltasa tasatasazio tasacióntestu artikuludun texto articuladotestu bategin texto refundidotipikotasun printzipio principio de
tipicidadtitulartasun titularidadtitulu títulotoki administrazio administración
localtoki administrazioko idazkari se-
cretario de la administración localtoki araubide berezi régimen local
especialtoki erakunde entidad localtoki erakundeen erregistro nagusi
registro general de entidades localestoki korporazio corporación localtoki korporazioetako kide miem-
bro de las corporaciones localestoki ogasun hacienda foral
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
68
tokiko gobernu batzar junta de go-bierno local
trafiko isun multa de tráficotrafikoko arau hauste infracción
de tráficotransakzio transaccióntributu arloko arau hauste infrac-
ción tributariatributu arloko prozedura procedi-
miento tributariotributu erantzukizun responsabili-
dad tributariatributu zehapen sanción tributariatrukaketa permutatrukatze permutatxosten informe, ponencia
U
udal ayuntamientoudal administrazio administración
municipaludal biztanleak población munici-
paludal biztanleria población munici-
paludal errolda padrón municipaludal mankomunitate mancomuni-
dad municipaludal mugarte término municipaludalak bereizte segregación de mu-
nicipiosudalaren osoko bilkura pleno mu-
nicipaludalaz beheko toki erakunde enti-
dad territorial de ámbito inferioral municipio
udalbatza pleno municipaludaleko kontu hartzaile nagusi in-
terventor general municipaludalen bat-egite fusión de munici-
piosudalerri municipioudalerrien elkartze agrupación
municipaludaletxe ayuntamiento (casa consis-
torial)udaltzain policía municipal (perso-
na)udaltzaingo policía municipal (insti-
tución)uharte islauharte kontseilu consejo insularuharte zuzendari director insularuko egite renunciaurbanizazio proiektu proyecto de
urbanizaciónuzi pretensiónuzia prozesutik kanpo betetze sa-
tisfacción extraprocesal de la pre-tensión
uziari gaitziritzia ematea dakarrenisiltasun silencio desestimatoriode la pretensión
uziari oniritzia ematea dakarrenisiltasun silencio estimatorio dela pretensión
X
xedapen orokor disposición gene-ral
ADMINISTRAZIO ZUZENBIDEKO BERBATEGIA
69
Z
zehapen jarduera actividad sancio-nadora
zehapenen preskripzio prescrip-ción de las sanciones
zehatzeko ahal potestad sanciona-dora
zehatzeko prozedura procedimien-to sancionador
zentsura mozio moción de censurazerbitzu aktibo servicio activozerbitzu kontratu contrato de ser-
vicioszerbitzu kudeaketa gestión de ser-
vicioszerbitzu periferiko servicio perifé-
ricozerbitzu publiko servicio públicozerbitzu publikoko jarduera acti-
vidad de servicio públicozerbitzua emate comisión de servi-
ciozerga impuestozerga-bilketa recaudación tributariazigor arloko arau hauste infrac-
ción penal
zinegotzi concejal, edilzinegotzi eskuorde concejal delega-
dozinpeko aitorpen declaración jura-
dazirkular circular (documento)ziurtagiri certificación, certificadozortasun administratibo servidum-
bre administrativazuhurtziagabekeriazko ahal potes-
tad discrecionalzuinketa replanteozuzenbide derecho (derecho objeti-
vo)zuzenbide osoko deuseztasun nuli-
dad de pleno derechozuzenbide osoz deusez nulo de ple-
no derechozuzenbidearen printzipio oroko-
rrak principios generales del de-recho
zuzenbideko oinarri fundamentode derecho
zuzendari nagusi director generalzuzendariordetza nagusi subdirec-
ción generalzuzendaritza nagusi dirección ge-
neral
VOCABULARIO DE DERECHO ADMINISTRATIVO
70
Universidad de Deusto
Deustuko Unibertsitatea
• • • • • • • •
Ad
min
istr
azio
Zu
zen
bid
eko
Ber
bat
egia
/ V
oca
bu
lari
o d
e D
erec
ho
Ad
min
istr
ativ
o
Zuze
nb
idea
Der
ech
oUniversidad de DeustukoDeusto Unibertsitatea
• • • • • • • • • •
AdministrazioZuzenbidekoBerbategiaVocabulario de DerechoAdministrativo
Cub Vocab D Adminis (5mm) 29/9/05 18:21 Página 1