Titreim Deney Dzenei

Deney Dzene Proje SrelerKavramsal Tasarm Standart/rn TaramasSistem Planlamas

Gelitirme SreciTest platformunun elektromekanik tasarmlm/veri toplama sistemi entegrasyonulm/analiz metodolojisinin oluturulmasYazlm gelitirme

Test almalarKalibrasyonDeneylerin uygulanabilirliini ve sonularn dorulamaTekrarlanabilirlik ve gvenilirlik testleri

Srecin GzetimiKurulum ve devreye almaMteri eitim program

2

ncelenmek stenen KavramlarBasit Harmonik Hareket Dzgn Cisimlerin Eylemsizlik Momentinin BulunmasYerekimi vmesini Deneysel Olarak BulunmasHooke Yasasnn ncelenmesiZorlanm/Serbest TitreimlerSnml/Snmsz TitreimlerSistemlerin Doal FrekansDunkerley denkleminin incelenmesiTitreim SourmaBurulma Titreimleri

3

Deneyler ve Modller1) Sarka Deneyleri ModlBasit SarkaBileik SarkaKater SarkacVurma Merkeziift Telli Ask

2 ) Serbest ve Zorlanm Titreim Deneyleri ModlKtle Yay SistemiSnmsz Zorlanm TitreimSnml Serbest TitreimSnml Zorlanm Titreim

3) Burulma Deneyleri ModlTek Rotor Sisteminin Burulmaski Rotor Sisteminin BurulmasSnml Tek Rotor Sisteminin Burulmas

4 )Kiri Ktle Sistemi ve Titreim Sourucu Deneyleri ModlBir ya da Daha Fazla Ktlenin Asl Olduu Kiriin Enine Titreimleri Snmsz Titreim Sourucu

4

TaIyIcI SstemAlminyum sigma profilYere gre ters T eklinde profil tasarmki raf ve iki ekmeceli dolapnitenin arka tarafnda elektrik pano blmModler deney sistemleri ve kolay montaj

5

1) Sarka Deneyler Modlapraz Kiri5 farkl sarka deneyi yaplabilir.Sarkalara metal kayar cisimler taklarak arlk merkezlerinin yeri deitirilebilmektedir.2 adet ktle diski (Eylemsizlik momentini arttrmak iin)2 adet fiber sarka (Basit ve birleik)

6

2) Serbest ve ZorlanmI Ttrem Deneyler ModlA) Ktle Yay Sistemi Deneyi Modl3 adet farkl rijitlikte helis yay, ekme tipliLineer cetvel ve pozisyon gstergesiYay takma aparatKlavuz ubuk ve ktle ykleme platformu Ktle diskleriKlavuz burvmeler ve veri toplama kartLineer cetvel ve ivmeler kullanarak yay sabitleri iki farkl yntemle belirlenmektedir.

7

2) Serbest ve ZorlanMI Ttrem Deneyler ModlB) Kiriin Serbest ve Zorlanm Titreimleri3 adet farkl rijitlikte helis yay, ekme tipliYay takma aparatki kl motor ve motor src2 adet motor diski ve dengesizlik salayan ktleler Dikdrtgen kesitli kiriPolar izelge kaydediciMotorun dnme ekseni ynndeki titreimleri ve faz gecikmesini bulmak iin kullanlacak.Ayarlanabilir hidrolik damper ve montaj nitesivmeler ve veri toplama kartStroboskop

8

3) Burulma Deneyler Modl2 adet, farkl aplarda silindirik rotor6 adet, farkl aplarda elik aft2 adet mandren (aft kilitleme tertibat)effaf silindirik viskoz ya kabKonik snm elemanna bal silindirik rotorDikey olarak konumlandrlm aftn burulma titreimleri deneyinde kullanlacak.Analog mutlak enkoderBurulma titreimleri asal olarak llp, titreimin periyodu bulunacaktr.Tambur kaydediciDikey olarak konumlandrlm aftn burulma titreimleri deneyinde kullanlacak.Eylemsizlii arttrmak iin kullanlan ktle bloklar (4 adet)

9

3) Burulma Deneyler ModlMotor ve motor srcBurulma titreimlerini oluturmadan nce rotorlarn eylemsizlik momentini bulmak iin kullanlacaktr. Burulma titreimleri modlnde serbest titreimler incelenecektir.StroboskopStroboskop ve motor srcs bilgisayar yazlmn kullanarak rotorlarn asal ivmesi belirlenecektir.

10

4) Kr Ktle Sstem ve Ttrem Sourucu Deneyler ModlA) Bir ya da Daha Fazla Ktlenin Asl Olduu Kiriin Enine Titreimleri ki kl motor ve motor src2 adet motor diski ve dengesizlik salayan ktleler vmeler ve veri toplama kartAyarlanabilir hidrolik damper ve montaj nitesiDikdrtgen kesitli kiriStroboskopFaz asn belirlemek iin kullanlacakKtle bloklar

11

4) Kr Ktle Sstem ve Ttrem Sourucu Deneyler ModlB) Snmsz Titreim Sourucuift kollu kayar ktleli titreim sourucu Ktlelerin kollar zerindeki konumu deitirilerek titreimin genlii incelenecektir.ki kl motor ve motor src2 adet motor diski ve dengesizlik salayan ktleler vmeler ve veri toplama kartDikdrtgen kesitli kiriKtle bloklar

12

Motor ve Src ntes1 adet iki kl asenkron motor; 0.12kW, 3000rpmTek faz 220V AC motor srck gc 0.4kWMotor hz manuel olarak deitirilecek1.0 400 Hz k frekans0.1 Hz k frekans znrlMotor srcsnden RS 485 haberlemesiyle motor gerilimi, akm, frekans gibi parametreler okunabilir. vmelenme sresi, yavalama sresi gibi parametreler deitirilebilir.

2 adet motor diskleri ve bu disklere monte edilen dengesizlik kuvveti oluturan ktlelerDiskler zerindeki ktleler ve motor hz deitirilerek uyarc kuvvetin deiiminin sistemlerin titreimine olan etkisi detayl olarak incelenecektir.

Motor src bilgisayar arayz

13

Elektronk lm ve Ver Toplama ntes1 adet potansiyometrik lineer cetvel; 200mm stroke Ktle yay deneylerinde statik defleksiyon lm iin kullanlacak.StroboskopEl tipi, temasszStroboskop zorlanm titreim deneylerinde faz farkn lmek ve snmn deiiminin faz farkna olan etkisini gzlemlemek iin kullanlacakBrel&Kjr IEPE tek eksenli piezoelektrik ivmeler; 10 mV/g hassasiyetliNI 9234 4 kanall veri toplama kart; Yksek rnekleme hz sayesinde yksek frekansl titreim lmleri bu DAQkart aracl ile bilgisayara aktarlacak.Analog Single Turn Mutlak Enkoder0 5V analog k gerilimiBurulma titreimlerini lmek iin kullanlacak16 bit znrlkGerinim ler (Strain Gauge) - Opsiyonel

14

KullanICI ARAYZ

KULLANICI ARAYZ

Labviewde oluturulmutur.Basit ve kullanl olmas amalanmtr.Titreim verisi istenen rnekleme hznda alnabilir.rnek says istenildii ekilde ayarlanabilir.Alnan titreim verisi zamana bal olarak izdirilmektedir ve bu titreim sinyalinden Hz Zaman ve Konum Zaman grafikleri elde edilmektedir. Ayrca titreim sinyali Fourier dnmyle frekans dzlemine aktarlmaktadr.Frekans RMS genlik ve faz spektrumu ile, detayl frekans analizi kolayca yaplabilir.Elde edilen grafiklerdeki veriler Excel dosyas gibi eitli dosya formatlarnda saklanabilir. Bylece istenirse verilerin analizi ileri bir zamanda MATLAB gibi baka programlar kullanarak yaplabilir.

16

Der Mekank Elemanlar3 adet ekme tipli helis yay; 0.75N/mm, 1.5N/mm ve 3.0 N/mm 1 adet snm ayarlanabilir hidrolik damper; maksimum 800Na kadar snmleyebilmeHer iki ynde snmlYksek frekansta titreime dayankl (7 Hz)500.000 evrim mr

17

REFERANSLAROyak Renault A..Ylmaz RedktrIDIADAYuma Kilit A..National Instrumentsstanbul Teknik niversitesiYldrm Beyazt niversitesiTBTAKKOSGEBBilim Sanayi ve Teknoloji BakanlT ARI Teknokent