BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİBİLKENT ÜNİVERSİTESİ TASARRUF SANDIĞIBES Aktarım Genel Bilgilendirme Sunumu

Ankara9 Ekim 2015

2

AdendumAli Haydar ELVEREN

17 Ağustos 2007’de Adendum’u kurdu. Sigorta ve özel emeklilik şirketlerinin yanı sıra, vakıf vesandıklar ile uluslararası şirketlere de danışmanlık yapmaktadır.ODTÜ İktisat Bölümünden 1990 yılında mezun oldu, 1994 yılında aynı bölümden, 1998 yılında CityUniversity/Londra’da Aktüerya Bilimleri Bölümü’nden Yüksek Lisans derecelerini aldı. 2005-2006döneminde Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Yüksek Okulunda “Bankacılık DoktoraProgramı”na özel öğrenci olarak katıldı.1987’de Banca Intesa SanPaulo (önceden Banca Commerciale Italiana) Ankara Temsilcilik Ofisi’ndeuzman olarak iş hayatına başlayan Elveren, kariyerine 1991 yılında Hazine Müsteşarlığı SigortacılıkGenel Müdürlüğü’nde devam etti. Hayat sigortaları ve özel emeklilik alanında mevzuatın oluşturulması,gözetim ve denetim altyapısının kurulması, kuruluş ve ruhsat başvurularının incelenmesi vesonuçlandırılması, hayat sigortaları ve emeklilik ürünlerinin incelenmesi ve tasdiki, Dünya Bankası, AB,OECD ve diğer uluslararası kuruluşlarla ilgili faaliyetlerin yürütülmesi alanlarında uzmanlaştı. 2001yılında Özel Emeklilik Dairesi Başkanı olarak görevlendirildi. Özel emeklilik alanında kamuya gözetimve denetim altyapısı sunan Emeklilik Gözetim Merkezi’nin kuruluşunu ve takiben faaliyetlerini yürütenekibi yönlendiren Elveren, EGM’nin Temmuz 2003-Nisan 2006 döneminde Hazine Müsteşarlığıtemsilcisi olarak Yönetim Kurulu üyeliği de yaptı.Hazine Müsteşarlığındaki görevinin yanı sıra, 1998-2006 yılları arasında Hacettepe ÜniversitesiAktüerya Yüksek Lisans Programında yarım-zamanlı öğretim görevlisi olarak ürün geliştirme,fiyatlandırma, aktüerya analizleri derslerini vermiş, yurtiçi ve yurtdışındaki seminer ve konferanslardaaktüerya ve özel emeklilik konularında sıklıkla sunumlar yapmıştır.Elveren, Hazine Müsteşarlığı’nca tutulan Aktüerler Siciline 80 sicil numarası ile kayıtlıdır.

3

AdendumDr. Mert DEMİR

1991 yılında Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği bölümünden mezun oldu. 1995-1999 yılları arasında ABD’deki University of Wisconsin-Madison’da eğitim gören Demir, buüniversiteden Bilgisayar Bilimleri alanında Master ve Endüstri Mühendisliği alanındaDoktora derecesi aldı.2000-2006 yılları arasında Marmara Üniversitesi Endüstri Mühendisliği bölümündeÖğretim Üyesi olarak çalıştı. Burada Endüstri Mühendisliği ve Bilgisayar Mühendisliğibölümlerinde lisans, Endüstri Mühendisliği ve Yönetim Bilişim Sistemleri bölümlerindeyüksek lisans ve doktora dersleri verdi. Fen Bilimleri Enstitüsü’nde bir adet Doktora vebirçok Yüksek Lisans tezi yönetti.Öğretim üyeliği sırasında hakemli dergilerde dört adet makalesi yayınlandı, ulusal veuluslararası konferanslarda tebliğler sundu.2006 yılında Marmara Üniversitesinden ayrılan Mert Demir, 2006-2011 tarihleri arasındaEmeklilik Gözetim Merkezi’nde İstatistik Aktuarya ve Veri Yönetimi bölümünü yönetti. EGMbünyesinde 2008’de kurulan İletişim Merkezi’nin kuruluş çalışmalarında yer aldı ve bubirimi 3 yıl boyunca yönetti.Emeklilik Gözetim Merkezi’ndeki görevi sırasında OECD bünyesinde düzenlenenkonferanslarda emekliliğin planlanması ve kitlelerin finansal eğitimi konusunda sunumlaryaptı.2011 yılının Nisan ayında Adendum ekibine katıldı.Mert Demir çok iyi derecede İngilizce ve Almanca bilmektedir.

4

Adendum

Adendum “belirli bir işe yapılan bütünleyici eklenti” olaraktanımlanabilir.

Adendum ekibi, kurucu ortak Ali Haydar ELVEREN çekirdekteolmak üzere, sigortacılık, aktüerya, finans, yönetimdanışmanlığı, insan kaynakları, eğitim ve bilişimuzmanlarından oluşan ve proje gereksinimlerine göre bir arayagelen profesyonellerden oluşmaktadır.

Halen 13 kişilik kadromuzda iki kişi sicile kayıtlı aktüer, iki kişidoktoralı, 3 kişi 2 dil bilen ortalama sektör tecrübesi 10 yılınüzerinde bir kadro ile danışmanlık hizmeti verilmektedir.

5

Vakıf/Sandık Aktivitelerimiz

Yönetim ve Strateji Danışmanlığı

Aktüeryal Denetim Raporu

Maaş Sistemlerinin Gözden Geçirilmesi ve YenidenYapılandırılması

Yeni Hizmet ve Ürünlerin Geliştirilmesi

Sigorta ve Benzeri Ek Faydaların Üye İhtiyaçlarına UygunOlarak Yeniden Yapılandırılması

Bireysel Emeklilik Sistemi’ne Aktarıma Yönelik StratejiRaporları ve Fiili Aktarıma Yönelik Danışmanlık

Aktüeryal Gözden Geçirme ve İkincil Görüş

6

Bireysel Emeklilik Sistemi – Genel ÖzelliklerBES’te katılımcının hakları

BES’te Devlet Katkısı

BES’te Vergi Teşvikleri

BES Temel Göstergeler ve Getiriler

Aktarım Mevzuatı

Aktarımda Genel Uygulamalar

Sunum Akışı

Bireysel Emeklilik SistemiGenel Özellikleri

8

BES-Genel Özellikler-1

Kamu emeklilik sistemlerini tamamlayıcı

Çalışan ve işverenin gönüllü katılımı

Bireysel hesaplara dayalı

Tamamen fonlu

Nimet külfet dengesi tam

9

BES-Genel Özellikler-2Hizmet sunumunda uzmanlaşma

Emeklilik şirketi

Emeklilik yatırım fonu

Portföy yönetim şirketi

Bireysel emeklilik aracısı

Etkin günlük gözetim ve denetimFonlar; Takasbank aracılığı ile SPK tarafından

Emeklilik Şirketleri ve işlemler: EGM aracılığı ile Hazine Müsteşarlığıtarafından

Vergisel teşviklerVakıf, sandıklardan aktarım aşamasında

Katkı/aidat ödeme aşamasında

Yatırım aşamasında

Geri ödeme aşamasında

10

BES-Genel Özellikler-3

Katkıların, riskin dağıtılması ve inançlı mülkiyet esaslarına göre işletilmesi amacıylaoluşturulan malvarlığı

Fonun malvarlığı emeklilik şirketinin malvarlığından ayrı

Menkul kıymet yatırım fonlarına benzer

Bireysel emeklilik sistemi katılımcılarına yönelik

SPK mevzuatına tabi

Şirketlerde risk-getiri farklılaşmasına yönelik asgari üç fon

Katılımcıların risk algı analizi

Yatırım riski tamamıyla katılımcıya ait, getiri garantisi yok

Fon varlıklarının yönetiminin uzman portföy yönetim şirketlerinden hizmet satın almayoluyla gerçekleştirilmesi

11

Katılımcının Hakları-1

60 gün içinde cayma (Aktarımda yok)

Birden fazla bireysel emeklilik hesabı açabilme

Fon tercihi yapabilme

Fon tercihini yılda 6 kez değiştirebilme

Katkı payı ödemeye ara verme, artırma/azaltma

Plan değişikliği

Başka şirkete aktarım (ilk şirkette 2 yıl sonra, sonraki şirketlerde 1yıl sonra, aktarımlarda ise ilk aktarım hakkı 3 yıl sonra)

Emekliliğe hak kazanmadan sistemden ayrılabilme

12

Katılımcının Hakları-2Asgari 10 yıl sistemde bulunma ve 56 yaş koşulununsağlanması halinde «Emekliliğe Hak Kazanma»

Emekliliği erteleyerek katkıda bulunmaya devametme

Toplu ödeme alma

“Emeklilik Gelir Planı” kapsamında maaş alma

Aylık/üç aylık/yıllık toptan

İsteğe bağlı esnek maaş sistemi

“Yıllık Gelir Sigortası” sözleşmesi hükümlerine göremaaş bağlanması

13

Devlet Katkısı (1)

Bir kişinin sistemdeki tüm sözleşmelerine yaptığı katkılar için BrütAsgari Ücretin yıllık tutarına kadar %25 devlet katkısıİşveren katkısına ödenmezBireysel emeklilik hesabına «nakit» ödemeDevlet Katkısı Yatırım Fonlarında takipDevlet katkısı

GelirdenMiktardanKişi bazındaÖdenen dönemdenHayat ve sağlık sigortaları için ödenen primlerdenİşveren katkısındanKatılımcının BES sözleşmelerinden (sözleşme bazında)İlk katkı baz alınarak hak edişin hesaplanması

bağımsız

14

Devlet Katkısı (2)

Devlet katkısına hak ediş uygulaması gereği, 1 Ocak 2013 tarihindensonra sistemde geçirilen süreye göre tabloda belirtilen oranlarda devletkatkısı hesabındaki tutarın bir bölümü veya tamamı katılımcıyaödenecektir.

Aktarım tutarına devlet katkısı yok. Aktarımdan sonra yapılan katkılarDevlet Katkısı alabilecek

1 Ocak 2013’ten SonraSistemde Geçirilen Süre Hak Ediş Oranı

3 yıldan 6 yıla kadar %15 (%25’in %15’i = %3,75)

6 yıldan 10 yıla kadar %35 (%25’in %35’i = %8,75)

10 yıl ve daha fazla %60 (%25’in %60’ı = %15)

Emeklilik, vefat, maluliyet %100 (%25’in %100’u = %25)

15

İşverenler TarafındanÖdenen Katkılar

İşveren Katkılı Bireysel Emeklilik sözleşmesi yapan kurum,Kurumlar Vergisi matrahından bu tutarı gider yazmaksuretiyle maliyet avantajına sahip olur.

Çalışanlar adına ödenen katkı paylarının, çalışanın aylıkbrüt maaşının %15’ine ve yıllık olarak brüt asgari ücretinyıllık tutarına kadar olan kısmı doğrudan gider yazarakkurumlar vergisinden düşülebilir

İşveren tarafından çalışan adına BES’e ödenen ve aylıktoplamı asgari ücretin %30’unu geçmeyen BES katkı payıtutarları SGK primine esas kazanca tabi tutulmaz.

16

Bireysel Emeklilik SistemindeDiğer Vergi TeşvikleriYatırım Süreci

Emeklilik yatırım fonlarının yatırım sürecinde fon varlıklarında yaşanacakdeğer artışlarından gelir veya kurumlar vergisi kesintisi yok.

Örneğin varlıklarıyla devlet iç borçlanma senetleri alan bir vakıf getirilerüzerinden %10 stopaj ödemekte, benzer şekilde vakıf birikimlerinin bankamevduatında değerlendirilmesi halinde de getiriler üzerinden %15 stopajuygulanmakta.

Buna karşın, portföyüne aynı varlıkları katan bir emeklilik yatırım fonuherhangi bir stopaj ödememekte ve tüm geliri katılımcıların olmaktadır

BES’te para durduğunda vergi yok. Çekilen tutar içindeki nema üzerindenvergi var. Vakıflarda para durduğu yerde stopaj nedeniyle vergilendiriliyor.

Bu durumun, hem verginin çıkışa ertelenmesi hem de vergi oranınındüşmesi nedeniyle, emeklilik anındaki birikime olumlu etkisi bulunuyor.

17

Ana para ve nema yerine sadece nema üzerinden kademelivergilendirme

0-10 yıl arası (%15)10 yıl 56 yaşından önce (%10)Emeklilik-Vefat ve Maluliyet Durumunda (%5)

Aktarımlarda vergilendirmeAktarım sırasında vergi yokAktarımdan sonra 3 yıl kalınca aktarım tutarının tamamı ana parasayılacak ve vergilendirilmeyecekAktarımdan sonra ilk 3 yıl içinde ayrılmalarda aktarım tutarıiçerisindeki nemadan %3,75 vergi

Birikimlerin Geri AlınmasındaVergilendirme

Bireysel Emeklilik SistemiTemel Göstergeler ve Getiriler

19

Bireysel Emeklilik SistemiTemel Göstergeler

18.09.2015 Tarihli BES Temel GöstergelerEmeklilik Şirketi 19

Emeklilik Yatırım Fonu 243

Bireysel Emeklilik Aracısı 34.632

Katılımcı Sayısı 5.741.708

Sözleşme Sayısı (Adet) 6.647.328

Emekli Sayısı 23.795

Toplam Fon Tutarı (Milyon TL) 39.818,9

Devlet Katkısı Fon Tutarı (Milyon TL) 4.226,6

Kaynak: www.egm.org.trwww.spk.gov.tr

20

Adendum BES Birikim ve Getiri Endeksi

tarafından için her ay gazetenin

«BES FON GELİŞİMİ» sayfaları hazırlanmaktadır. Bu sayfalarda BES’teki

yeni gelişmelere yer verilmekte, düzenli olarak Adendum Birikim Endeksi ve

Adendum Getiri Endeksi grafikleri yayınlanmaktadır.

21

Adendum BES Birikim EndeksiNedir?

Adendum BES Birikim Endeksi Nedir?Bu endeks, 31.10.2003 tarihinden itibaren sistemde olan ve düzenli olarakyatırım yapan bir kişinin bugünkü birikimini bulmak üzere hazırlanmıştır.

Katılımcının 31.10.2003 tarihinde 100 TL yatırarak sisteme girdiği ve her ay katkıpayını TÜFE oranında artırdığı varsayılmaktadır.

Katılımcı her ay, ay sonunda açıklanan son fiyatlarla fon alır ve değerleme tarihiitibarıyla fonunun değerine bakar. Katılımcının bu süre içinde fon dağılımoranlarını değiştirmediği varsayılmaktadır. Fon gruplarının fiyatları EmeklilikGözetim Merkezi’nden alınmaktadır.

Grafiklerde 31.10.2003-31.12.2012 arasında %4 yönetim gider kesintisi, 31.12.2012sonrasında ise %2 yönetim gider kesintisi uygulanmıştır.

Yatırım tutarı her ayın enflasyon oranıyla artırılmıştır. TÜFE ise ilgili dönemde aynışekilde enflasyon korumalı bir yatırım aracına, yönetim gider kesintisi ve fon işletimgider kesintisi olmadan yapılan yatırımın bugün ulaştığı nominal tutardır.

22

BES’te Birikimler ve Getiri OranıHer ay 100 TL ödeyen bir kişinin birikimi

Bu endeks, 31.10.2003 tarihinden itibaren sistemde bulunan ve düzenli olarakyatırım yapan bir kişinin bugünkü birikimini ve elde ettiği yıllık iç verim oranınıgöstermektedir

Katılımcının 31.10.2003 tarihinde 100 TL ödeme ile başladığı ve her ay katkı payınıTÜFE oranında artırdığı varsayılmıştır

31.12.2014Birikim

(TL)

31.12.2014İç VerimOranı

(%)

2014 YılıNominal

Getiri Oranı(%)

AÇIKLAMA

BESAĞIRLIKLIORTALAMA

35.881 9,75 14,21 BES ortalama fon fiyatlarıyla yapılan yatırım

%80KTL+%20HSN

37.236 10,45 16,84 BES Yüzde 80 kamu iç borçlanma senedi fonları,Yüzde 20 hisse senedi fon grubuna yapılan yatırım

%100 KTL 35.907 9,76 13,53 BES Tamamı kamu iç borçlanma senedi fonlarınayapılan yatırım

%100 HSN 42.881 13,12 27,83 BES Tamamı hisse senedi fonlarına yapılan yatırım

%100 ESN 36.617 10,13 14,46 BES Tamamı esnek fonlara yapılan yatırım

TÜFE 32.665 7,94 8,17 Enflasyon endeksli yatırım yapan katılımcı

23

Adendum BES Birikim Endeksi(2003-2014)

KTL: Kamu TL Emeklilik Yatırım Fonu, HSN: Hisse Senedi Emeklilik YatırımFonu, ESN: Esnek Emeklilik Yatırım Fonu, BES: Bireysel EmeklilikSistemindeki emeklilik yatırım fonlarının ortalaması

0

5,000

10,000

15,000

20,000

25,000

30,000

35,000

40,000

45,000

50,000

Nom

inal

Biri

kim

31.10.2003 - 31.08.2015 Adendum BES Birikim Endeksi (BBX)

%80 KTL+%20 HSN %100 KTL %100 HSN %100 ESN BES TÜFE

24

Adendum BES Getiri Endeksi

KTL: Kamu TL Emeklilik Yatırım Fonu,HSN: Hisse Senedi Emeklilik Yatırım Fonu,ESN: Esnek Emeklilik Yatırım Fonu,BES: Bireysel Emeklilik Sistemindeki emeklilik yatırım fonlarının ortalaması

%8.72%8.55

%9.76

%9.01 %8.78

%5

%6

%7

%8

%9

%10

%11

%80 KTL+%20 HSN %100 Kamu %100 HSN %100 ESN BES

Yıllı

k İç

Ver

im O

ranı

31.10.2003 - 31.08.2015 Adendum BES Getiri Endeksi (BGX)

TÜFE

(%7,94)

25

Vakıf ve Sandıklara Sağlanacak AvantajlarınBirikimlere Etkisi

31.10.2003-31.08.2015 Adendum BES Getiri Oranı Endeksi(Vakıf, Sandık ve Dernek Aktarımı, FİGK-YGK Azalışı ve ÖncekiSistemin Karşılaştırılması)

%80 KTL+%20HSN %100 KTL %100 HSN %100 ESN BES

Vakıf ve Sandıklara SağlananAvantajlar Nedeniyle Ek İç Verim

oranı2.57% 2.46% 2.94% 2.75% 2.51%

Mevcut Durumda İç Verim Oranı 8.72% 8.55% 9.76% 9.01% 8.78%

%0%1%2%3%4%5%6%7%8%9

%10%11%12%13%14

Yıllı

k İç

Ver

im O

ranı TÜFE

(%7,94)

Aktarım Mevzuatı veAktarımda Genel Uygulamalar

27

Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım SistemiKanunu: Aktarımda Önemli Noktalar

Yetkili organlar tarafından karar alınacak

16.04.2012 öncesinde kurulmuş emeklilik taahhüt planları

Gönüllülük esasına göre

Sandık’taki kazanılmış haklar da aktarılacak (Süre ve hak ediş aktarımı)

Kısmen veya tamamen aktarım mümkün

Aktarım 31.12.2015 tarihine kadar yapılabilecek

Aktarılan fon, iştirak ve gayrimenkul satışları ile aktarım işlemlerindeaktarımla orantılı tutarlar için vergi yok

Detaylı düzenlemeler ve aktüeryal gözetim ve denetim Müsteşarlıkçayapılacak

Aktarımdan sonra 3 yıl içinde ayrılma durumunda aktarım tutarınıniçindeki getiriler üzerinden %3,75 gelir vergisi alınacak

28

Aktarımda Vergisel HususlarAktarılan tutarlar, gelir ve kurumlar vergisinden istisnatutulacak

Aktarım amacıyla gerçekleştirilen taşınmaz veya iştirakhissesi satışından doğacak kazançlar kurumlar vergisindenmüstesna

Aktarım işlemleri her türlü harçtan, düzenlenen kâğıtlardamga vergisinden, lehe alınan paralar banka ve sigortamuameleleri vergisinden müstesna

Aktarılan tutarlar aktarım sonrasında 31/12/1960 tarihli ve193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun bireysel emekliliksistemine ilişkin hükümleri çerçevesinde vergilendirilecek

29

Aktarımın Avantajları

Sandıkta geçen süreler BES’te geçirilmiş sayılacak

Aktarım tutarının tamamı 3 yıldan sonra vergiden muaf

Bireysel sözleşmelere kişi tarafından ödenecek katkılara %25 oranında devletkatkısı alınacak

Birikimler stopajsız olarak sistemde kaldığı müddetçe yatırıma yönlendirilecek

İşveren katkıları kurumlar vergisinden ve SGK primine esas matrahtanindirilebilecek

Aktarım sırasında vergi yok

Ödenecek katkılardan kesinti yok

Giriş aidatı yok

Toplu pazarlık nedeniyle çok düşük kesintili planlar almak mümkün

30

Aktarım Kararındaİzlenen Yöntem

Yetkili organ aktarım yapılıp yapılmayacağına karar verecek

Aktarım yapılmasına karar verilen şirketle ön anlaşma yapılacak

Karar çıkması halinde Hazine Müsteşarlığına başvurulacak

Müsteşarlıktan izin alınması halinde aktarım yapılacak

Aktarıma ilişkin detaylı üye bilgilendirmeleri yapılacak

Aktarım grup şeklinde yapılacak

Her bir üye Aktarım Bilgi ve Hesap Formu ve Sözleşme Teklif Formuimzalayacak

Tutarlar BES’e aktarılacak ve işveren ödemeleri BES’te devamedecek

31

BES’e Aktarım-Uygulama Esasları

Bilfund için: Aktarım İşveren Grup Emeklilik Sözleşmelerineolacak ve Sandıkla mütenasip hak ediş koşulları konacak

Sandık’tan aktarılan sürenin BES’te sayılması için BES’te 3 yılbeklemek gerekiyor

3 yıl içinde ayrılma olursa;Aktarılan tutarlar içindeki getirilerden %3,75 stopaj kesilir

BES’teki getiriler üzerinden %15 stopaj kesilir

BES’te emekliliğe hak kazanmak için;Sandıktaki süre de dahil 10 yıl geçirme (3 yıl da dahil)

56 Yaş

Emeklilik durumunda

BES’teki getiriler üzerinden %5 stopaj

32

Bireysel Emeklilik SistemindeEmeklilik Seçenekleri

Emekliliğe hak kazanıldığında (56 yaş ve Sandıktaki süre dahil 10 yılgeçirildiğinde),

1. Toplu Para: Birikimlerin bir kısmı veya tamamı toplu olarakalınabilmektedir.

2. Emeklilik Gelir Planı ile Maaş Programlı Geri Ödeme:Hazırlanacak bir program çerçevesinde aylık, 3 aylık, 6 aylık veya yıllıkdönemlerde birikimlerin geri ödenmesi talep edilebilir.

Emeklilik geliri alma dönemi ve tutarı yılda en fazla iki kez olmak üzeredeğiştirebilir.

Fon dağılımı yılda 6 kez değiştirilebilir.

Gerektiğinde birikimler başka şirket aktarılıp maaş alınmaya devamedilebilir.

33

Emeklilik Gelir Planları

Birikimlerinizle orantılı maaş

Vergi sadece çekilen maaş içindeki nema üzerinden (kalan birikimlervergisiz yatırıma gidiyor)

Emeklilik gelir miktarı veya ne kadar süre devam edeceği kişitarafından belirlenebilir ve değiştirilebilir

Her türlü maaş seçeneği oluşturulması mümkünGayri menkul gibi kira geliri ve ana paranın arttığı

Mevduat gibi sadece nemanın kullanıldığı

Dönemsel olarak maaşın daha fazla veya daha az olduğu

Enflasyon ve üzerinde emeklilik gelirinin arttığı

Ancak ilk 3 yıl içinde emekli olanlar için mevzuat kısıtlı maaş seçeneğigetiriyor (birikimin 3 yılda hızlı olarak alınmaması için)

Cemil Topuzlu Cad. Hacı Mehmet Sk. No: 24Dalyan Sitesi A Blok D:1

Fenerbahçe Kadıköy/İstanbul

T: +90 216 418 70 95 F: +90 216 418 70 96alihaydar.elveren@adendum.com.tr

www.adendum.com.tr