abdullah ocalan ozgur insan savunmasi

7/29/2019 Abdullah Ocalan Ozgur Insan Savunmasi

1/47

DUZENLEYEN : AZAD BADIKI

0


2/47

1

ABDULLAH CALAN

ZGR NSAN SAVUNMASI

Uluslararas komploya karkendini ate topu yaparak ehit denlerin ansna


3/47

2

indekiler

Atina Karma Yeminli MahkemesiYarg ve Jri yelerine ...........................................

I. Blm

Avrupa maceras ve bir dnemin sonu ..........................................................................

II. Blm

Helen uygarlKrtler ve Trklerle ilikisi ..................................................................

III. Blm

Komplo ortamnn olumasndabaz felsefi ve siyasi yaklamlar ................................

IV. Blm

Atina komplosu hukuk devre d braklarak gerekletirilmitir ................................

V. Blm

Krt krizinde zme doruveya komploya yant ........................................................

Uluslararas komploya karkendini ate topu yaparak ehit denlerin ansna


4/47

3

Atina KarmaYeminli Mahkemesi Yarg ve Jri yelerine

Atina Temyiz Mahkemeleri Savcs Andonios Plomaritis tarafndan hazrlanan iddianame,tarafmdan zorlanarak da olsa sabrla gzden geirildi.ahsma ynelik z itibariyle iddianamede, Helen Cumhuriyeti'ne girme hakk olmayan siyasiliderliin lkeye girmesi, sakncal ve sava sebebi saylabilecek sonulara yol aan, dolaysylamttefikleriyle ve zellikle Trkiye ile aralarndaki dostluk ve bar bozabilecek bir giriim olarakdeerlendirilmekte ve bununla ilgili, ulusal hukukun ceza kanununun uygulanmas istenmektedir.Bu yaklam, ok dar, bencil, insan haklarn hie sayan, ayrca Helen halknn gerek karlarngz ard eden, tarihi perspektiften yoksun bir yaklamdr. Daha da vahimi, bu, ahsmda tems ilinibulan Krt halknn gerekliini ve iradesini grmezlikten gelen, en demokratik insan haklarndanbahsetmeyi asgari dzeyde bile gz nne getirmeyen, tarihte gerici oven bir tutum olan yabancybir "barbar" olarak deerlendiren geleneksel hakim snf ve etnisite yaklamdr. Ayrca yesiolunan AB hukukuna ve AHS'e de aykr bir yaklamdr. Karlmam sanki bir hakm gibi grp"kovulma" olarak deerlendirmektedir. Yine sanki tarihin en nemli ve en byk komplosunadayal bir ihanet sz konusu deilmi gibi yaklamakta ve buna inandrmaya almaktadr.Mahkemeyi basit, teknik deerlendirmelere boan, devleti her eyden stn tutan, bireyin tminsani zelliklerini ve haklarn yadsyan, bir an nce kurtulunmaya allan bir konum, bir davabiiminde ynlendirmeye almaktadr. En ok nemser bulduu da "Helen barna en tehditkrgiriimde bulunmuum" gibi bir anlay srekli tekrarlayarak, ilenen komployu ve ona dayalbyk ihaneti gizleyeceini, bu da olmazsa basit bir hukuki kaza ssvererek nemsiz klacansanmaktadr. Gerek sululara ilikin bir imada dahi bulunmamakta, hatta grevlerini hakkylayerine getirdiklerini peinen kabul etmektedir."Demagoji" kavramnn Helen hakim siyasetinde tretildiini gz nne getirdiimizde, iddiamakamnn yaklamna amyoruz. O kendisine siyasi makamlar tarafndan verilen bir grevi, okgecikmeli olarak, efendilerinin hi zarar grmemesi iin en ustalkl bir biimde yerinegetirmektedir. Sayn mahkeme yarglar ve jri yeleri, bu manta ve yaklama yenikdmemelidir. Dava, Atina tarihinde en trajik yarglamalardan biri olan, byk insanlk deeriSokrates Davas kadar nemli ve tarihsel sonular douracak ieriktedir. Yzlerce yoldamn buolayla ilgili kendini yakarak ehit dmesi ve Krt halknn gnlk olarak yaad travma, ilksonular olarak vahameti gzler nne sermektedir. Dolaysyla Atina giriimimi ve ortaya kanbununla balantl gelimeleri kapsaml olarak ortaya koymak, ilgisiz gibi grnse de byk nemkazanmaktadr.Trajedinin beinci yln yaamaktaym. Her gn birka lmden beter geirmekteyim. Beni buduruma dren gerekliin Atina kaynakl olduunu inkara kalkrsak, tarihsel gerekler kadargelecek umutlarmza da ihanet etmi olacaz. Gerek komplocular ve ihanet kendini gizlerken,yreinde sadece halklarnn hakl davas ve ona dayal tutkular olan 'iyi ve gzel' insanlarsuluymu gibi lekeleneceklerdir. Bu grevi hem Helen halk iin hem de Krt, Trk ve dier ilgilidostlar iin yerine getirmekten kanmam doru bir tutum olamazd. Teslim edilmemden sonraYunan-Trk ilikileri yumuad. Bundan ancak memnuniyet duyarz. Ama bu eer temel gerekleredayanmyorsa, sonunun hsranla sonulanacan da unutmamalyz.

ddia ediyorum ki, Atina giriimim dostlua ve bara bir tehdit deil, tersine gerek dostluk vebarn en tarihi admlarndan biri roln oynayacaktr. Sahte Trk-Yunan dostluu bu giriimimindolayl sonucu iken, gerek bir dostluk ve bar ise dolaysz sonucu olacaktr. Yaadm bykzdrab tm Helen halkna yklemek her ne kadar yerleik kltrn bir gerei ise de, bu hatay vesuu Savc'nn yapt gibi Helenizme balamayacam. Tarihte rnei ok grlen korkak, bencil,sahte tanrlara tapnmay alkanlk haline getiren ve bylelikle Helenizme de hak etmedii bykbozgunlar, aclar ve gerilemeleri dayatan kimlie ve kiilie ykleneceim. ok uzaklardan da olsa,Helenizm kltryle tarihsel yaknlmz ve onun Anadolu kltrndeki yerini inkar etmeyen biryaklam savunacam. Helen, Trk, Krt ve Ermeni halklar bata olmak zere, tm blgehalklarnn geleceinin zgrlk, bar ve dostluktan getiinin bilincinde olarak, tarihlerimizdernei ok grlen byk bilge insanlarn geleneini esas alacam.Bu yaklama katkda bulunmann bir gerei olarak, zor koullarda ve ok eksik olanaklarla da olsa,

savunmam tarihsel, felsefi ve bilimsel bir temelde ele almay grev bilmekteyim. ahsm iin talepedilecek fazla bir eyin olmadn bilerek, halkmza ve insanla kar karnca kararncasorumluluklarm yerine getirmeye alacam. nanyorum ki, bu yaklam yarglanmay bir 20.


5/47

4

yzyl utanmazlndan kurtaracak, onu hak ettii yere oturtacak ve gerek yarglamanngereklerini yerine getirecektir.


6/47

5

Avrupa maceras vebir dnemin sonu

Atina zeri Avrupa'ya k yapmaya altm 9 Ekim 1998 ve sonras, znde modernist

paradigmann bak asnn ahsmda yaanan iflasyd. ok s ve kukulu zihniyet yapm tmdntrme abalarma ramen lke ii baarl bir zgrlk gcne tam ulatramamamn ve buynde nmdeki engellerin bir anlamda beni zorunlu olarak uygarln yetkin temsil gc olanAvrupa'ya k yapmaya zorlad aktr. Bu gereklik bir anlamda da kendi zgcnegvensizliin itirafdr. Yaanan tarih, zamansallk ve mekan olarak derin bir kmaz ifadeediyordu.Yaklak yirmi yllk (1979-99) Ortadou'daki abalarm ok nemli gelimelere yol amasnaramen, tpk Ortadou toplumunun kendisi gibi, iinde yuvarland krdm kalc zmetamaya yetmedi. nmde beliren iki yoldan dieri olan 'dadaki sava'a ynelmem bir olanakt.Fakat hem ok gecikmi olmam hem de silahl glerin kutsal olmas urada kalsn, dejenereolmasnn arzulanann zdd sonulara yol atn grmem, bu alanda ksa ve kolay bir zmumudumu adeta kreltiyordu. Bir de mevcut gler mevzilenmesinde kolay zmden ziyade,

vicdanlar krelten bir 'l ve ldr' engeline taklm yaam alkanl, aslnda ahlaki ve felsefiolarak da giderek bireylerin yanl yrdn ortaya koyuyordu. Daa ynelmem, belki tekniktaktik anlamda dzeltmelere yol aabilirdi. Ama bunun nihai, stratejik bir zme yol aabileceikukulu grnyordu. Daha ok entelektel gcme gveniyor ve tarihi rolm byle oynamamgerektiine dair sreklibir his ve ilham kayna tayordum. Krt ve Ortadou toplumu olgusundagerekli olann ok kan dkerek sorunlar zme yerine, kkl entelektel klara ihtiya olduunadair kanm da hi yitirmedim. Bocalama bu iki eilim arasndayd. Kan lleriyle, entelektelr lleri ben de adeta bouuyordu. Eer ok ufak bir frsat grsem bile entelektel politikka arlk vereceimden kukum yoktu. zellikle Filistin-srail sorunundaki kmazlar bana kriddetin anlamszln daha da aklar nitelikte geliince "iddet felsefesini" yeniden zmlemegittike kanlmaz hale geliyordu. PKK'nin iinde belli bir dzeyde ortaya kan ve rgt bir okbakmdan zorlayan, neredeyse nlenmesi zor, yozlam ete anlay bu ynl eilimimiglendiriyordu. Bu gerekliin arkasnda ise, tm modern sorun ve zm yollarnn Avrupakaynakl olduu inanc, Avrupa zeri aray gereini dayatyordu. Adeta ikiye paralanyordum.Sonu olarak Atina zeri giriime olanak verilmesi ve Trkiye ynetiminin Suriye zeri ndekiarlaan ynelimi bilinen ka yol at.Atina, Moskova, Roma ve tekrar Atina zeri Kenya-Nairobi'de sonulanan dehetvari macerannbeni yeniden bir dou yapmayla kar karya brakt akt. Burada zmn, iyi niyetimin,byk abalarmn savunmasn yapmak kiisel olarak fazla anlam ifade etmez. Ortaya kan sonu;sadece bir infaz da deil, bir armha gerilmedir. Bata belirttiim gibi, suu hemen Trkiyeynetimine yklemek ve dnya sistemin Trkiye'ye verdii rol derinliine ve tm tarihi kapsamiinde deerlendirememek, direk ve dolayl komplocu glerin dndkleri gibi kendilerinigizleme anlamn da tayacaktr. AHM'e ynelik savunmamda da, bu nedenle, gnmzn naslbir dnya sistemi olduunu aklamaya altm. Bu savunmam, neredeyse hiyerarik toplumuygarl iinde erimi durumda bulunan Krt varln, olgusunu tarih iinde ve tm ynleriyleortaya koymay amalyordu. Bir sorunu doru ortaya koymann zmn yars olduununbilinciyle, bu abay harcadm. Bu aba, son Irak igalinde de grld gibi ngrlerimi ahanebir biimde dorulamakla kalmad, olas zm olanaklarn da hem arttrd hem de ak halegetirdi.Sistemin armha germe, Prometheusvari bir kayala ivileme yntemi, klasik veya mitolojikalardaki sonuca pek benzemiyordu. Kapitalist dnya sisteminin 'kresel taarruzuna' karhalklarn da 'kresel demokrasi' arayn glendirmek ve Krt sorununun zm yollarn dayakalamak imkan dahiline giriyordu. zellikle 'mral Tek Kiilik Tutukevi' srecim, tarih boyuncaallan rtmeye karn, hem felsefi hem de pratik bilimsel bir zmn sadece ahsm ve Krthalk iin deil, tm insanlk iin k bulabileceini kantlyordu. Demek ki, tm gemiimisulamamn doru olmad, diri ve hakl bir zn mevcudiyetini koruduu da gerein dier biryanyd. O halde daha nceki savunma ve aklamalarm tamamlar nitelikte nemli baz hususlar


7/47

6

amam byk neme sahiptir. Teorik tespitlerimin Helen, Trk ve Krt olgularnda snanmasdaha da aydnlatc olacaktr.a- Hatann temelinde devlet ve siyaset ile kaynaklandklar ada kapitalist sistem ve onaalternatif olarak kan 'reel sosyalizme' yaklam rol oynar. Genelde hiyerarik uygarl, zeldeonun en gelimi biimi olan kapitalist sistemi ve ona alternatif olarak doduu iddiasnda olanreel sosyalist uygulamalar, inan yan ar basan bir biimde dogmatik olarak deerlendirmeyiaamadm kabul etmek durumundaym. Srekli 'bilimsel sosyalizm' kavramn kullanmam, okaba harcamama ramen, istenen yaratc sonucu dourmad. Genellemeci ve ezberci klfyrtamad. Sistemlerin resmi tahlil dzeylerini aamad. Sosyalizme ilk admlar attmdatesadfen elime geen Sosyalizmin Alfabesi adl kitab 1969'da okuduumda, kendi iimde yledediimi hatrlyorum: "Muhammet kaybetti, Marks kazand!" zde ne kadar farkl ideolojiknderlikler olsalar da, benim amdan marksizmde de varolan dogmatik dzeyi aacak kadar birdnme yol aamad. Bir dogmac tarzdan dierine objektif olarak yuvarlanyordum. phesizortaan gl devrimci ideolojisi islamla yeni an kapitalizmini ama iddiasndaki marksistsosyalizm arasnda nemli farklar var. Fakat sorun bu gereklii somutluk iindedeerlendirebilmektir. Bu da yetkin bir tarihsel bilinci art klar. Ancak dzeyimiz Semitik bir tarihanlayn aamyordu. Kald ki, reel sosyalizme geit veren marksizmin temelde hiyerarik toplumuygarln aamad, dolaysyla temel iddias olan snfl toplumu amas urada kalsn, onunvahi bir biiminin domasna katk sunduu da aa kan dier bir yandr. Ortadoutoplumunda donuk olarak ekillenen kiilie tam bir marksist cila vurmann, elikiyi zme gcurada kalsn, doruyu yakalama gcne bile ulamayaca aktr. Ortadou zelinde, hatta dnyagenelinde yaanan geleneksel sa sol veya yerlemi milliyeti dinci sylemlerin son tahlildekapitalizmin ideolojik daarcnda yer bulacaklar ska yaanm bir gerekliktir. Reel sosyalistsistemin 1990'lardaki kapsaml zlmesi buna en iyi rnektir. deolojik dnm bu yllardahzlandrmak gerekirken, artan tkanma etkenleri durumu daha da arlatrd. Bir sz vardr:nsanlar ancak uurumun kenarnda kanatlanr, derler. Benim iin de yaanan gereklik buydu.Sistemin tm acmaszlyla ve gerek zyle saldrs karsnda, temel insanlk ve arkasndakidoal gereklii yakalamak, ancak kanatl dnmekle mmknd. Yaanan biraz da bu oldu.b- deolojik dnmm ve gelimem en ak sonularn phesiz ada siyaset, devlet vekaynaklandklar uygarlk zmlemesinde gsterdi. ocukluktan beri ykselmeyi hep devletkatnda arayan bir yolculua ktmz samimiyetle itiraf etmeliyim. Devrimle devlet ykmafaraziyelerimiz bile, yine kendi devletimizi kurmaktan teye gidemiyordu. Tuzak buradayd.'Devleti ideolojiler' benim amdan artk zmlendikleri kadaryla tamamen bir kurtulu aracolamazlard. Kapitalist, sosyalist, ulusal niter ve federalist demokratik snf devletleri hiyerariktoplumun din, cins, etnisite, evre ve snf sorunlarn zmek urada kalsn, bu sorunlarn bizzatkayna durumundadrlar. zm her bakmdan bu kaynan dnda aramak ve ta neolitiktoplumdan beri aklp kalm halklarn, bireyin ve tarih boyunca ailenin iine skm bulunduukonumundan da banda ve lde hala direnen airet olgusuna, din cemaatlerinden kadnn binbir klfa brnm objektif direnme gerekliine, toplumun temel kurumlarn savunmaktanbireyin yitik zgrln yakalamaya kadar ok ynl bir 'yeni yol' arayna dayandrmakgerektii temel bir neme sahiptir. evreyi, ekolojik dengeleri altst eden toplum ve snfl

uygarlktan, bilimle sk ibirlii temelinde ekolojik toplum arayyla k aramak ertelenmez birgrev durumuna gelmitir. Marksizmin krkledii kle-serf-ii yceltmesini kabul etmeyen birsnf anlay da bu arayn vazgeilmez bir eksenidir. Kullatrmay, serfletirmeyi, iiletirmeyibir aalanma olarak gren ve her koulda bizzat bu olgulamalara kar direnmeyi esas alan bir'sosyalizm' anlay aranmak durumundadr. yi kle, iyi serf, iyi ii olamaz. kategori deinsanlktan, zgrlkten d ifade eder ve zgrleme esas alnyorsa, bu olgulara srekli karkonulmas gerekir. Dolaysyla bu olgulamaya kar direnen her toplumsal olguya daha birycelikle bakma gerei vardr. Bu nedenle binlerce yllk da banda, llerde, ormankuytularndaki etnisitede, ailenin ezilen cinsi kadnda yaanan muazzam direnmeler kleliin, serfve iinin direnmelerinden katbekat daha eski, derinlikli ve ycelikli olgulardr. Yeni toplum,felsefe ve uygulamalarmz bu esaslara dayandrmalyz. Binlerce yllk peygamber ve bilgegelenekleri, marksist, liberal ve ada direnilerden belki de binlerce kez daha zengin ierikli ve

hacimli sosyal olgulardr. Ancak kapsaml bir tarih toplum zmlemesine konu olabilecek buolgusal yaklamlara dayal temel toplumsal ve doasal felsefeyi, kendi amdan en genel bir ifade


8/47

7

olarak 'demokratik ve ekolojik toplum' olarak deerlendirdim. Bir zm hedefi olarak belirlemeyealtm.c- Krt olgusu ve ona dayal zm araylarm da bu dnm nda yeni esaslar temelinde elealnmak durumundadr. Gerek klasik Ortadou islami zm araylar, gerek klasik Bat'nnulusalc zm araylar baarl olma ansn oktan yitirmilerdir. slamiyetin kendisi, zelliklesnni resmi yorumuyla neredeyse 1400 yldr Krtlerin geleneksel kleleme dzeylerine bir zamkgibi yapmaktan ve klelii daha da derinletirmekten te bir rol oynamamtr. Clz kapitalistburjuvalama dzenleri gerek evre komularnda, gerek i toplumsal bnyelerinde feodaldnemden daha geri bir imha ve inkara yol amaktan teye sonu vermedi. Tm hiyerarik toplumdzenlerinin katmerleen klelik ve asimilasyon deneyimlerini barnda yaayan Krt olgusunazgrlk ve zmleyici yaklam, ideolojik dnm ve geliim dzeyimle daha gereki veumut var eden bir noktaya kavumu durumdadr. Buna snfl uygarl douran Mezopotamyacorafyasnda, bu uygarln alternatifinin de doaca inan ve bilinci iinde yaklamaktaym.Birini douran, alternatifini de dourmak durumundadr. Kapitalist dnya sisteminin motor gcABD ve ngiltere'nin 2000'li yllardaki aa Mezopotamya hamlesini 'Demokratik Irak' sloganaltnda dzenlemelerini adeta kehanetimin dorulanmasnn bir iareti olarak deerlendiriyorum.phesiz sistem bu topraklarn demokrasisini bizzat dourmayacaktr, ancak ona vesile olacaktr.Zaten olmutur da. Bu gelime bir tesadf deildir; AHM savunmamda ngrdm tarihselsistem analizinin bir sonucu olarak deerlendirilmek durumundadr. Ortadou toplumunda vehalklarnda tarihsel bir yenilik sz konusudur. 5000 yllk snfl toplum uygarlndan, onunalternatifi 'demokratik halk uygarlna' temel atmayla kar karyayz. Tarih uzun uykusundansonra bu topraklarda soylu bir insanlk kna ilerlik kazandrma srecindedir. Krtler de adetasnfl uygarlktan intikam alrcasna, bu yeni demokratik ve ekolojik ka kaynaklk etmeninkaderiyle balanm durumdadr. Bu nedenle Krtlerin zm ne islamc ne de ulusal olabilir.slam feodalizmiyle Bat'nn ulusalc kapitalizmleri Krtler asndan almas gereken olgular vekategorilerdir. Her ey Krtlerin hem varolu hem de zgrlksel olgu halinde gelimelerinidemokratik ve ekolojik topluma ebelik etmeyle ve barnda onu dourmayla yz yze getirmitir.Nasl ki Zagros-Toros sisteminin kavisli eteklerinde insanlk tarihinin en byk devrimi olanneolitik ky tarm devrimi, ona dayal Smer Mezopotamya snfl toplum ve kent devrimi giderekevrensel devrimler haline geldilerse, gnmzde de bunun bir benzeri ile kar karyayz. Yenidevrim, devleti ve snfl toplum uygarln hedeflemeyen, tersine onun alternatifi olarak kendinihazrlayan ve gelitiren bir devrim olarak devletsizlemeyi, snfszlamay ve bunlarla i ie, bilimlesk ibirlii iinde vazgeilmez bir yaam gerei olarak hayvanlar ve bitkileriyle kendi ekolojiktoplumunu yaratmay hedeflemektedir. Bu gereklerle devrimimize Demokratik ve EkolojikDevrim demek gereki olduu kadar, zgrlk niteliinin de bir gereidir. Dnya kapitalistsistemin son iki yz yldr gerek bizzat yaratt, gerek zorla ayakta tuttuu yaplanmalar amas;tmyle ona balanmay gerektirmedii gibi, kanl bir kar kmay da zorunlu klmaz. Merusavunma hakkna her zaman bal kalmak ve gereini iler tutmakla atekes iinde olmak ve ortaksorunlara siyasal yntemlerle birlikte zm aramak, strateji ve taktik olarak ne bir sapma ne debir teslimiyettir. Tersine, demokratik ve ekolojik dnmlereyneliin gereki pratik yollardr.Krtler dier komularyla bu dnmlere bir srama yaparken, objektif olarak evrensel anlam

olan bir konumu ifade ediyorlar. Adeta Ortadou toplumunun demokratik ve ekolojik yenidenkuruluunun peygambersel roln oynar gibidirler. Tpk ziraatn ve hayvanlarla dostluunpeygamberi olan Zerdt'n M.. 1000'lerde zirveleen devrimde oynad rol gibi.Bu srete kiiliimde yaanan, Krt olgusundaki zayfln kendini tmyle aa vurmasdr.Ortadou'nun feodal toplumsal gerekliinden Avrupa'nn kapitalist toplumuna kadar hakimideolojik ve siyasal yaplar iinde daha fazla sonu almak, ar zorlanma ve krlma olacaktr.ahsmda dile gelen belki de bir deil, binlerce defa gerekleen de budur. deolojik dnmmbu maddi krlmalarn sonular olarak geliecekti. Aslnda dayatlan, 'lmlerden lm been'tavryd. Beklenen, hakim dnya sistemlerin oka gerekletirdikleri derin komplolarla naslkaybettirildiimin bile anlalmayaca bir imha sreciydi. Mutlak ideolojik egemenlik ve baznemli pratik kazanmlar sz konusuydu. Dolaysyla sradan bir ideolojik dnm kavramayayetmezdi. Bu darbenin altndan kmak, ancak doa ve toplum nasl ise yle anlamaktan geer.

Doann ve toplumun dilini ve akln zmeden de bu i baarlamazd. Ana hatlaryla zdmiflasa urayan paradigmann yerine, doa ve toplumun akl zne dayal temel bak asna dahafazla yaklatma ilikin kanlarm gldr. Toplumun temel yasalarna gre yaama gvenim,


9/47

8

eskinin yzeysel gveni ve zayf ynlerine gre nemli gelime salamtr. Artk ne glinanlarla ne de gl pratik iradeyle yaama yol almak bana ekici ve zmleyici gelmektedir.Uygarlk tarihi boyunca hep rakiplerine diz ktrmek, kahramanlk yrylerinin simgesiolmutur. Bu gereklik, kanl saltanat ve doymak bilmez smrcln dilidir. ldrmeyi faziletbilen, buna ak bir ideolojinin, ezilen ve smrlen insanln zgrlk ve eitlik ideallerinehizmet edemeyecei nete aa kmtr. Bir toplumun zorunlu zgr yaam hakk dnda,znde de tm hukuk sistemlerinde kabul gren meru savunma hakkna dayan***mayan,rahatlkla egemen smrc nitelik kazanabilecek 'zor teorileriyle' ideolojik hesaplamay nemlibir kazanm olarak grmek gerekir. Eskinin iddet ykl sosyalizm anlay zafere ulasa dahi,Sovyet Rusya deneyiminde de grld gibi zlmeye uramaktan kurtulamayacaktr. Birdneklik olarak hep eletirilen ve sulanan bu tutum, aslnda zgr insanlk adna en nemlikazanm deerindedir.deolojik dnmmde netlik kazanan, zor ieren tm hiyerarik toplum biimlerinden kopu birzihniyet devrimi deerindedir. Bu, devrimin doa ve toplumun zndeki akla dayandrlmas,tkenmek bilmeyen bir zm gcne ulatrlmas anlamna da gelmektedir. Artk kendinegvenen ve hakim kiilik paradigmamda kkl tkanmalara ve zm bulamama endielerine yeryoktur. Byk aclar ve byk ktlkler, eer ldrmezlerse, byk gereklere ve glendirenzgr yaama gtrr. Hakim dnya sisteminin, ona hizmet eden kiilik zelliklerini iflasagtrmesini ve bu ynl alternatifine yol amasn yeniden dou ve ideolojik devrim olarakdeerlendirmek dorudur.


10/47

9

Helen uygarl Krtler ve Trklerle ilikisi

Gnmz Yunan Helen Cumhuriyeti'nin Krt sorunu ve Trkiye Cumhuriyeti'yle ilikilerini doru

deerlendirmek, hata yapmamak ve byk yanllklara dmemek asndan nem tayor. BunaAvrupa ve AB ilikileri de dahildir. Nasl ki Mezopotamya uygarln beii olarakdeerlendiriliyorsa, Helen uygarl da kendini Avrupa uygarlnn beii olarakdeerlendirmektedir. Her ikisinde de gerek pay vardr ve belirleyicidir. Kbrs sorunu gibi basitgrnen bir konuda bile bir trl zmleyici adm atlmamas, ardndaki karmak tarihselgereklerden kaynaklanmaktadr. Benim Atina giriimimde de bir trl kabullenilmeyen veanlalmasnda glk ekilen komploya dayal ihanet olaynda, bu tarihsel gelimeler temel tekiletmektedir. Dolaysyla gerek binyllk Krt-Trk ilikileri, gerekse bir btn olarak Anadolu-Helendnyas ilikileri tarihi kapsam iinde doru tanmlanmadka, gnmzde lkelerimiz vehalklarmz iin gerek bir bar ve dostluk ilikisine adm atlamaz. Bir nevi Arap-srailkrdmne benzeyen bir iliki dokusu sz konusudur. zmlemelerin incelii ve kapsamllbu nedenledir. En ok trajedi douran bu ilikiler yuman ana hatlaryla kavramlatrp anlamak,

ideolojik politik atmalarmzn can damarlarndandr.

a- Helen uygarl bir gerektir. Ne kmsenmeli ve inkar edilmeli ne de abartlmaldr. zellikledou kaynaklarn doru deerlendirmeliyiz. Gnmzde halen yaanan 'Yunan paradoksunu'anlamak iin de bu gereklidir. Helen uygarl znde Ortadou kaynakl hem neolitik ky tarmdevriminin hem de kent devriminin Avrupa ktasna tanmasnda arac bir halka rolndedir. M.7000'lerde Anadolu zerinden neolitik ala tanr. Henz Helenler olarak ekillenmeden nce,genelde olduu gibi bir Akdeniz neolitik sreci bu yarmadada da yaanr. M. 2000'lerde isemehur Troya rneinde grdmz gibi, kent uygarl da buraya tanmaya balar. Troya,aslnda Smer kaynakl Mezopotamya uygarlnn Hurriler ve Hititler kanalyla Avrupa ktasnatanmasnn boazdaki kaps durumundadr. Byk nemini bu zelliinden almaktadr.Newyork ABD iin nasl bir rol oynamsa, Floransa Avrupa Rnesans' iin neyi ifade ediyorsa,M. 2000'lerden itibaren Troya da Yunan yarmadas ve giderek tm Avrupa ktas iin o roloynamaktadr. Binlerce yllk uygarlk deerlerini Bat'ya tarmaktadr. Bir nevi k samakta,zenginlii temsil etmektedir.Avrupal aydnlarn bu kadar nem vermeleri aslnda gemilerinidoru tanmayla ilgilidir. Gnmzde daha ok sorulan soru, 'Avrupa uygarlnn beii gerektenAnadolu mu, yoksa Yunan yarmadas m?' sorunsalna dnm bulunmaktadr. M. 2000'lerneolitik devrimle beslenen ve Avrupa'da Atlantik kylarndan douda Byk Okyanus ve inkylarna kadar harekete geen 'Kuzey kavimler gne' tank olmaktayz. Bu gler, gneylerindeSmer kent uygarlyla beslenen Hint'ten Msr'a kadar uygarlk alanlarnn zenginlikleri ve ekimglerine kaplm olarak gelen st barbarlk aamasndaki kavim kabile saldrlardr. Sonutakent uygarl iinde eriyerek in, Hint, ran, Hitit ve en batdaki u olarak Helen uygarlklarbiiminde yeni bir tarihsel srece katkda bulunmulardr. Bir nevi taze 'barbarizm' kanyla eskikent uygarlnn dev bir sentezidir. Yazl tarihe geiin en temel admlarndan biridir. Helenlerinnem kazanmas, Avrupa ktasndaki ilk u noktas olmas kadar, hem Anadolu zerindenMezopotamya uygarlndan hem de Girit zerinden Msr uygarlndan birleik olarakyararlanmasndan ileri gelmektedir. Buna Lbnan zerinden Fenikelilerin sentezledikleri Smer-Msr uygarlnn dorudan tanmasn da eklemek gerekir. Gerekten eski bir deyile sylendiigibi, 'mal bulmu maribi -batl' misali, M. 1500'lere geldiimizde, Helen kabileleri bu uygarlkalanlar tarafndan younca beslenirler. lk adm Miken uygarldr. Girit uygarlna son veripkendine katan bu uygarlk, M. 1200'lerde yeni kabile saldrlar ve i nedenlerle sona ererken,M. 1000'lerden itibaren sel gibi yeni bir hamleye giriirler. Troya erkenden drldkten sonraBat Anadolu kylar Dorlar, onlar ve Aiollar ad altnda ismen de ekillenerek, r ac birgelime srecine girerler.Bu sre nl Homeros'un lyada Destan'nda en gl anlatm ifadesine kavumaktadr. Batkltrnde lyada Destan'nn byk nemi ve temel edebiyat kaynan tekil etmesi, Troya'nntarihi rolnden ileri gelmektedir. lk defa Dou uygarlnn byk bir u kalesi Bat'nn yeni yetmeocuu Helenler tarafndan drlmekte ve Dou'ya yaylma yolu ardna kadar almaktadr.


11/47


12/47

11

tarzn peygamberleri durumundadrlar. Sanat, dinsel trenlerden ilk defa kopup kendibamszlna kavumutur. Felsefe ve sanat ekolleri gibi bym ve btn Helen alanlarndayeni yaam tarzlarnn douunda silinmez izler brakmlardr. Tp, geometri, fizik, aritmetik,astronomi bata olmak zere, bilim daha gelikin bir aamaya ulamtr. Bu gelimelerle Atinademokrasisi arasnda bir ilikinin varl yadsnamaz. Fakat bu uygarln adeta simgesi olanSokrates'i de ayn Atina lme mahkum etmekten ekinmemitir. Bu elikiyi nasl izah etmeliyiz?elikili bir karakterini hemen yakalamak zor deildir. Atina'da bir yandan insanln soyluklarnn sentezini yapanlar varlk bulurken, dier yandan kleci smr tarznn en kurnaz, ensinsi ve sadece kleci ynetim sanatnn incelikleriyle uraan parazit bir aristokrasi tabakas dagl varlk bulmutur. yle bir tabaka ki, yemeini yerken belini dorultma gereini bile duymaz.Bu snfn, demokrasinin en demagojik ifade tarzn bulup Atina demosunu halkn koyun gibigtmesi de gerein dier yzdr. Demokrasinin beii kadar, demagojinin, ince yalann merkezive beii olmas da karakterinin ayrlmaz bir parasdr. yle bir duruma gelinir ki, demokrasiyledemagojinin snr ayrt edilemez olur. Atina'nn insanla byle bir hediyesi de vardr. Perikles' ingerek demokratlnn zdd olarak, alaka birok ihanete gz krpmadan giden saysz Atinalpolitikacnn varolduuna da tarih tanktr. Sokrates yarglanmas bu gerein kk bir rneidir.Adeta lyada Destan'nda geen tanra Athena'nn, bir trl yenilmeyen Hektor'u kardeiDeiphobos'un klna girip yenilecei bir savaa srmesi gibi, Sokrateslere de ayn oyunuoynamtr. Aslnda bu gereklik, Helen kltrndeki aristokratik, despotik enin daha batanberi bir zellik olarak olutuunu gstermektedir. Kleci snfn, daha da genelletirirsek hakimsmrc snfn, ancak komploculuu eksik etmeyen demagojik bir kltrel zle halk smrpynetebileceidir. Zeus'un Athena'y alnndan yaratt sylenir. Zeus'u ykselen Helendespotizminin simgesi olarak grrsek, onun alnndan doan tanra Athena ve onun adylakurulan kent olan Atina'nn dier bir yznn nasl oluabileceini daha iyi anlayabiliriz. Sokratesgibi bir filozofun bile Atina'nn bu zelliini zememesine amamak gerekir.Atina kii ve snfdespotizminin demokrasi cilas altndaki en gelikin rneklerini hep sergilemitir. Isparta'nn haklve byk fkesi bouna deildir. Isparta, Atina'ya kar snf soyluluunu ve mertliini krallktarznda da olsa temsil etmektedir. Heredot'un kitabnda yle cmleler gemektedir: BykDarius Atina'nn sinsiliklerine ok fkelidir. Kendi asna yle dedii aktarlmaktadr. "Her banayemek getirdiinde yle diyeceksin: Ey Kral, Atinallar unutma!" Yine der ki, "Ey Zeus, brak uAtinallara haddini bildirelim!" Demek ki, Atina demokrasisinin bir yz Sokrates, Platon, Aristove Perikles iken, dier yz saysz demagog ve sinsi yalanclardan ibaret oluyor. Helenkltrndeki bu elikili karakterin btn Bat kltrnn temelinde de yatt belirtilebilir. Dorusylemek Dou kltrnn temel bir zellii iken, yalan ve demagoji Bat kltrnde bunun zddolarak yansma bulmaktadr. Diyalektik gelimenin dier bir cilvesi! Doru kendi zddn yaratarakgeliir. Bu gerein de derininde yatan, Helen kltrnn dayand zengin kltr mirasdr. Eerbu kltr drt koldan arlmsa (Anadolu, Fenike, Msr ve Girit), bunu gizlemek iin muazzambir demagojiye ihtiya duyacaktr. Helenler yaratclk gstermi, baarl bir zmsemeylednme katkda bulunmutur, ama midesinde ve beyninde sindiremedii unsurlar dademagojik ifadelerle kendine mal etmekten ekinmemitir. Helen tanrlar sisteminde Smer veMsr'n basit bir taklitilii var iken, kendi katklar da daha insan yzl bir teolojidir. Hesiodos

aslnda Smer arlkl ilahiyatn Helen versiyonunun bata gelen peygamberidir. Homeros'unlyada ve Odyssea Destanlar da znde Glgam Destan'nn Hurri-Hitit versiyonlarnn dahagelitirilmi bir biimidir. Smer mitolojisi ve ilahiyat orijinal olmasna ramen, dikkatlicedeerlendirildiinde, bunlarn ykselen kleci uygarln tanr kral simgelerini ifade ettikleri akagrlecektir. Daha sonraki tm ilahiyatlar bu orijinal yapy allayp pullamlar, kendi yerelkoullarna uyarlayarak insanlarna sunmulardr. Bata edebiyat ve sanatn dier biimleri, hattafelsefe ve bilim bu gelenein derin izlerini tayarak gnmze kadar gelebilmitir. Saddam veBush'un 'benimki daha gldr' diye sava arenasna srdkleri tanrlar da, ac bir tesadftr ki,savatklar yerde domak gibi bir ansa sahiptirler. nsan emei ve artrnnn deerleri zerinekurulan tm uygarlklarn, doduklar gnden beri zlerini hi yitirmeden tm alt ve styaplarnda yaayabilmeleri gerek bir deheti ifade eder. Demagoji ve yalan sadece bu gereinaktrlmadan yutturulmas iindir. Bilim, felsefe, din ve sanat ise insanl daha katlanr hale

getirmek iindir. Bu da yetmedi mi, binlerce kiilik armha germeler, arenalarda vahi hayvanlar aparalatmalar, kopmu insan balarndan harmanlar kurmaya dek giden bir katliam kltr peisra gelir. Katliam seferlerine rahatlkla kahramanlk, tanrsal kutsallk sfatlar taktrlr. Zindan ve


13/47


14/47

13

deerlerin dinlerin, tanrlarn, fikirlerin alveriinin de bolca yapld gerek bir kresellemeaamasdr. Hristiyanlk, ok sayda gnostik mezhep ve arpc Mani retisi bu dneminrndr. an en ilerici dinsel retisi olan Manicilik, Roma-Sasani ayrmna kafa tutan evrenselbir akm zelliindedir. Dou kayna Orta Dicle-Frat havzas olup dnyann drt yanna yaylmaiddias ve gcn gsterebilmitir.Hristiyanlkla Helenizm eski zn yitirirken, Bizans'n ykseliiyle yeni bir aama kaydetmitir.ran'da Part hanedanlk dneminin yklp Sasani hanedanlnn baa gemesi, Dou-Batatmasn yeniden alevlendirmi, M.S 200-640 yllarnda bu atma sreci her iki uygarla okey kaybettirmitir. atmann tam ortasnda yer alan Krtler iin bu bir ykm sreci olmutur.Ard sra gelen Arap-islam kyla Bizans-hristiyan atmalar, tm Anadolu ve YukarMezopotamya'y bir sava ve cihat alanna evirmitir. Bu dnem ayn zamanda kleci snfltoplum uygarl yerine, feodal snfl toplum uygarlna dnn yaand ortaadr. ArtkDou-Bat ayrm din dmanlyla kaln bir perde haline brnmektedir. Kltrel alveri yerinigittike derinleen yabanclamaya brakmaktadr. Kafir, gavur kavramlar anlam bulmakta, komuhalklar arasna feodal duvarlar rlmektedir. slamn Arap Emevi ve Abbasi dnemlerinde Bizans'asaldrlar, en kutsal cihat kavramlaryla yeni bir yaamn arac haline gelmektedir. Bizans iseRoma'nn mirasn srarla korumaya almaktadr. Sasanilerin yklyla tm ran ve Orta Asyaislama alm, Dou-Bat ayrm kaln bir hristiyan-islam ayrmna dnmtr. Ayran dnnkomu dost halklar, kendilerini din ve mezhep dmanlyla kar karya bulmaktadr. Feodalgler halklar en anlamsz bir dmanlk iine iterek, karlarn yeni sultanlk sistemleri altnda gl bir ideolojik ve siyasi temelde srdrmeyi baarmlardr. Bu srecin iki ucunda yer alanislamlam Krtlerle hristiyanlam Asuri, Ermeni ve Anadolu Helenleri olan Rumlar en okkaybeden halklar olmulardr. Din savalar bu halklar kltrleriyle birlikte srekli gszletiriphakimlerin potas altnda erimeyle yz yze brakmtr. Buna M.S 11. yzyln sonlarnda balayanHal Seferleri'nin eklenmesiyle daha da iinden klmaz bir hal almtr. Zorlanan Arap egemenler,Krt ve Trk feodal hanedanlarna birok askeri komutanlk tanyarak, onlarn komutas altndakendilerini gvenceye almaya almlardr. Krt Selahaddin Eyyubi hanedanyla Seluklu Trkhanedanl artk Bizans, Hallar ve Moollara kar islam koruyan temel gler konumundadrlar.Krtler asndan Helenler artk hatrlanmaz, yabanclam bir unsur durumundadr. Yzlerceyllk i ie olma durumu yerini dinsel yabanclamayla yrtlen bir dmanla brakmtr.slamn yaylma ve koruma grevini Anadolu'nun ilerine doru Trkler devralmtr. KrtlerleRumlar arasna giderek genileyen kuaklar halinde Trk boylar girmitir.

d- Helen-Trk ilikileri Ortadou tarihinin ortaadaki en nemli bir paras, islam koruma veyayma gc olan Trk sultan ve beylikleriyle, hristiyan-ortodoksluun koruma ve yayma gc olanHelenler arasndaki iliki ve atmalardan olumaktadr. M.S. 1071'deki Malazgirt zaferiyle builiki ve atmalardaki denge Trk boylar lehine deimitir. Trk boylar Mezopotamya'dangeerken, Krtlerle ibirlii yan ar basan bir politikay esas almlardr. Hedef, Anadolu'dayaylmak iin Krtleri bir islami mttefik olarak deerlendirmektir. Alparslan'n MalazgirtSava'nda bu politika ok nettir. Byk Seluklu sultanlar daha ok ran ilerine yaylrken,Anadolu Seluklular batya doru yaylmaya arlk vermilerdir. Trklerin Anadolu'ya yaylmas

srekli Hristiyan Rum ve Ermeniler aleyhine geliirken, kltrel alanda da islamiyet giderek baatbir konum arz etmitir. Bunda Bizans'n khne feodal yaps karsnda Trk boy beylerinin dahaesnek ve nefes aldrtan ynetimleri de olduka etkili olmutur. Gerek Seluklular gerek hemenardndan gelen Osmanl sultanlar dneminde, Anadolu'nun Trkleme ve islamlama kaderi artkbelirginlik kazanm durumdadr. Sra Balkanlara gelmektedir. Bu dnemde Avrupa ok tutucu birfeodal dnemi yaamaktadr. Trkleme ve islamlama sadece siyasi ve ideolojik st yapdayrmekle kalmaz, tabanda da da ve ovalarda srekli geliim kaydeder. st hakim tabaka dahaok islamn snni resmi mezhebini ve Arapa-Farsa ifade edilen bir dili esas alrken, tabanda halkmuhalif alevi mezhebini benimsemekte ve ar Trke dilini kullanmaktadr. Yaylma snflamaylai ie gelimektedir. stanbul'un 1453'de fethiyle Helenizm, tarihinde en byk geri admlarndanbirini daha yaar. 2000 yllk bir yerleme yenilgiyle sonulanmtr. Sra Helenlerin tm yerleimalanlarnn fethine gelmitir. Fatih Sultan Mehmet'le bu sre 1470'lerde tamamlanr.

Karadeniz'deki Pontuslar da egemenlik altna alnr. Osmanl politikas derinlie ilemekten uzaktr.Dinsel ve kltrel zelliklerini arlkl olarak korurlar. Fener Patrikhanesi'ne zgrlk tannr.Kilise en gl kurum olarak varln srdrr. Yunan kylleri isyan konumundan uzaktr. Rum


15/47

14

tccarlar imparatorluk iinde etkilidirler. Bat Avrupa'da ykselen kapitalist uygarlk ilk eldeHelenleri de etkisi altna alr. Avrupa'da belli bir saygnl olan ve gittike adeta yeniden kefedilenHelen uygarl, milliyeti duygular kabartr. Kilisenin nclnde 1821 Mora syan'yla moderna yeni bir aama olarak yaamaya balar. Adeta uykudan yeni uyanm sersem birisi gibidirHelenizm. Byk tarihsel gemiin ardndan iine dt durumu bir trl kabullenemez.Gittike derinleen bir Trk sendromuna tutulmu gibidir. Trk-Helen ilikileri hem BatAvrupa'nn hem de Rusya'nn etkisiyle gittike gerginleir. lk frsatlar ele dtndekaybettiklerini yeniden kazanmaya alr. Osmanl mparatorluu'nun k anda bu hrs dahada bilenir. 1914 I. Dnya Sava ncesi ve sonrasnda tarihi frsat doduuna inanlr. BalkanSavalar'nda kazandklaryla yetinmez. Srann Anadolu'nun yeniden fethine geldiini dnerekzmir igaliyle bu konuda adm atlr. Ankara nlerine kadar Helenizm bir kez daha ansn dener.Fakat karsndaki Mustafa Kemal gerei bu ansa frsat tanmaz. Batl gleri n ihanetininyaratt zayf durumla Dou'da Ermeniler, Bat'da Rumlar kendilerini trajik bir durumla karkarya bulurlar. Aslnda yzyllardan beri Ermeni, Rum, Trk ve Krt halklar bar iinde birortak yaam gelenei salamlardr. st burjuva feodal tabakann kar hrslar olmasayd, buhalklarn i ie, dosta ve bar iinde yaamlar srp gidebilirdi. Kapitalizmin milliyeti hastalbu kutsal dostluu adeta zehirleyip feodal din atmalarndan daha tehlikeli bir dmanlksrecine sokarak,binlerce yllk bir yaam gelenei ve kltrnn adeta yok etme fitilini akmtr.stte kalann tekleecei, altta kalann yanaca acmasz bir yanmadr bu. oven Helen sttabakas ve kilise kltr bunda barol oynamtr. Suu tmyle Trk devletine yklemek gerekideildir. Tersine gereklerden kopuk hareket eden Rum ve Ermeni milliyetilii, objektif olarakhalklarna en nemli darbeleri indirmilerdir. Doal olarak bu srete ortak bir tehlike gibi doanRum ve Ermeni iddialarna kar Trk-Krt dayanmas ortaya kmtr. 1071 MalazgirtSava'nda olduu gibi, 1922'de bu dayanma ulusal kurtulu savan kazandrmtr. Anadolu'daMustafa Kemal Paa nderliinde gelitirilen ulusal bamszlk ve egemenlik sava Trkler iinobjektif ve sbjektif olarak bir anlam ifade ederken, Krtler iin daha ok objektif bir olgudur. Yanibu ok snrl bir ulusal bilinle, ama iyi niyetle katldklar bir savatr. Trkler kadar bir kurtuluprojesi gelitirilememitir. Ancak bir kardelik havas iinde, "onun iin gerekli olan, benim iin degereklidir. Ona verilen, onun ald bana da verilir, ben de alrm" zihniyetiyle katlm gsterilmitir.Zaten geleneksel toplum zihniyetine de bu anlay egemendir. Dar milliyeti bir yaklamla KrtleriAnadolu ulusal kurtulu olgusu dnda, hatta karsnda grmek ne kadar yanlsa, hareketiniinde olduklar, ama z kimlikleri ve kltrel varlklar iin bir zgrlk talebinde bulunmadklarvarsaym ve iddialar da o denli yanltr. Krtlerin bu srete eksiklii, zgrlkleri iin geerliolan bir 'zgrlk projesi' gelitirmek yerine, dini ve airetsel yan ar basan niyetlerle savaakatlm gstermeleri ve umduklar gereklemeyince de hi de karlarna olmayacak isyanlarakrce girimeleridir. Bunda suu daha yeni ve devrimci niyetlerle kurulan cumhuriyete yklemekne kadar yanlsa, tm isyanlar gerici ve anlamsz olarak deerlendirmek de o denli yanltr.Bugn de gerekleen, ayn zde gelien, emperyalizm ve ibirlikilerinin Irak, Musul-Kerkkpolitikalarn hayata geirmek iin 'tavana ka, tazya tut' taktikleriyle toplumsal sorunlarkullanp kendi lehlerine kar salamaktr. 1923'te kurulan cumhuriyetin Fransz Devrimimodelinden esinlendii ve ideolojik politik kavramlarn buradan ald iyi bilinmektedir.

Helenlerin Anadolu seferine ise, Yunan krallk rejimi nderlik etmektedir. Arkasndaemperyalizmin egemen gleri vardr. Cumhuriyet Devrimi'nin arkasnda ise, Sovyet Devrimivardr. Dnyada yeni ykselen smrge ve yar smrge lkelerdeki ulusal kurtulu savalarnn encretli ve ilklerinden biri olarak anlam bulmaktadr. Helen amalarnn 'megalo' byk olmas,aslnda Anadolu Rumlar iin de tam bir trajik sonu vermitir. M. 1000'lerde oluan bir kltr,3000 yl aradan sonra fiziki bir tasfiyeyle yz yze gelmitir. Bunda tarih boyunca ska grldgibi, Helen hakim snf glerinin ince politikalarnn sorumluluu belirleyicidir. Komplo, macerave paradoksal nitelii eksik yaklamlarla saysz giriimler, politikada ve savata sanat halinegetirilip uygulanmtr. Trkler bundan daha ustaca yaanan pratikten yararlanp baarl sonularalabilmilerdir. Son ulusal kurtulu savayla Anadolu'nun ezici bir biimde fiziki olarak daTrklemesini ve mslmanlamasn salamlardr. Anadolu'daki Helen olgusu bir anlamdamrn tamamlamtr. Dier bir anlamda da, Bat'nn ideolojik silahlarn kullanarak, Dou'nun

Bat'ya kar binlerce yl zerinde ekiilen bir parasnda stnlk salanmtr. Hem Fatih SultanMehmet hem de Mustafa Kemal iin aktarlan "Hektor'un Akhilos'tan intikam alnd" zdeyileri,bylesine bir tarihi gemii hatrlatmaktadr. M. 2000'lerde Troya zerinde balayan byk


16/47

15

ekime, yine 4000 yl kadar sonra anakkale nlerinde Doulu halklarn kltrel deerlerincebaarl temsilini bulmutur. Anadolu ulusal kurtulu ve egemenlik savana bu kapsamda baknca,Dou-Bat kltrlerinin ilikilerini ve elikilerini tm trajik eleriyle grmek mmkndr.Homeros'un lyadas'yla Nazm Hikmet'in Ulusal Kurtulu Destanlar da bu gerei iirsel sanatndiliyle arpc olarak vermektedir. Dou-Bat ekimesinin bu son hamlesinde bugn ikicumhuriyet varln srdrmektedir: Trkiye Cumhuriyeti ve Helen Cumhuriyeti. Her ikisi deNATO yesi olmalarna ramen, birbirlerine kukulu yaklamlar bitmemitir. AB yelii bilebunu sona erdiremez. Helenizm'in 'Megalo dea'syla Trklerin imparatorluk hayallerihatrlandka, kukulu yaklam ska canlanmak durumundadr. Fakat eski tarz kavga vesavalarla sonu alnmasna gnmz bilim ve tekniiyle siyaset kurumlar frsat vermeyecek biraamadadr. Ne kadar kan dklse de, srail-Arap ekimesinde grld gibi sonu gereki birbarta karar klmaktr. Kanl uygarlk yntemleriyle sonu alma, 21. yzyl zihniyet, teknik vesiyaset olgusunca ok zor klnmtr. Tm tarihsel sorunlar 'demokratik siyaset' yntemleriyleyava da olsa zme kavuturmak daha gereki ve insanidir. Bu gereklik Helen-Trk ilikisi veelikileri iin de geerlidir.Garip bir gelimedir ki, bana kar dzenlenen Atina ihanet ve komplosu, Helen -Trk ilikilerindeyeni ve tarihi bir bar dostluk frsatna evrilmek istenmitir. Kocaeli depreminin deil, banadayatlan depremin 2000'lerdeki Helen-Trk ilikilerine yeni bir dzen verdii tartmaszdr.Bunun da ABD'nin ynlendiricilii altnda yrtld iyi bilinmektedir. NATO politikas dabunda araclk etmitir. Bu gelimeden rahatsz olmamakla birlikte, bana dayatlan komplo sonucubir dostluk ve bar giriiminin ne kadar drst ve baarl olaca konusunda kukulu olduumuda belirtmek durumundaym. Btn gstergeler, bu dnem Helen-Trk ilikilerinin taktik dzeyiamayacan gstermektedir. Kbrs'ta olup bitenlere baktmzda, bu sonucu karmak hi de zordeildir. Temel felsefi anlayma gre, cumhuriyet rejimi altnda da olsa, despotik ve oligarik sttabaka iktidarlar halklar asndan kalc bar ve dostluklar salama yeteneinde olamazlar. Buiktidarlarn yaptklar, frsat dtnde bozulacak geici ve aldatc atekes ittifaklar ve sahtebar giriimleridir. Barn ve dostluun kalc zemini, kapsaml demokrasi rejimlerinin varldr.'Ne kadar demokrasi, o kadar bar' forml gerekidir. Her alanda geerli olan bu forml, Trk-Helen iliki ve eliki alan iin de fazlasyla geerlidir.Sonu olarak, tarihte karmak ve trajik bir yapya sahip Helen-Krt-Trk ilikilerindeki diyalektiigz ard etmemek byk nem tar. Dou-Bat ekimesinin karlkl cephe kltrlerini temsileden bu halklar, youn iliki ve elikilerini gnmze kadar tamlardr. Binlerce yllk Doumirasna dayanan Helen kltr oluumu, insanln zihniyet yapsna felsefeyi yerletirerek bykbir katknn sahibidir. Dou-Bat sentezini en kapsaml gerekletiren kltrdr. En sonhristiyanlk dini dnce biimini Avrupa'ya tararak, Avrupa uygarlnn douuna beikliketmilerdir. Trkler ise, feodal slam Devrimi'nden g alp vererek, bununla Anadolu'dan OrtaAvrupa'ya kadar feodal uygarln son ve en gl temsilini yapmlardr. Helen uygarl naslkleci sistemin en son byk yaratc gc ise, Trk-slam uygarl da feodal sistemin en sonyaratc gcdr. Bu iki gcn yaklak binyl sren boumas, en son Helen ve TrkiyeCumhuriyeti'yle sonulanmtr. Helen kltrnn afak vaktinde Krt-Medlerin rol naslnemliyse, Trkiye kltr ve cumhuriyetin kuruluunda da o denli vazgeilmez bir neme sahiptir.

Gnmzde her iki cumhuriyet, Ege ve Kbrs konularnda bar ve dostluk aramaktadr. Artkykclk dnemini ap yeni bir yaratclk dnemine gei, gerekleecek bu bar ve dostluabaldr. Bu ise, tarihsel diyalektiin gsterdii gibi, Krtlerin zgrlnden gemektedir. Banaynelik komplonun zlmesi ise bu zgrln kaderini belirleyecektir.


17/47

16

Komplo ortamnn olumasndabaz felsefi ve siyasi yaklamlar

zelde Atina'da, genelde Avrupa'da ahsma ynelik olarak gerekletirilen komplovari

yaklamlarn, sradan bir kiiye kar tesadfen veya Savc'nn ok ustaca ve en ince ayrntlarnakadar szde anlatmak istedii gibi olmad kesindir. ok ak olmasna ramen, yine de buyaklamlar doru ele alp yorumlamak, tarihi olduu kadar arpc gelimeleri de douracakanlama sahiptir. Bunlar ahsmla snrl olsayd, bu kapsamda bir savunmay gerekli grmezdim.Kiiliimde bir halk ve dostlar 'vurdumduymazla' getirilerek muazzam bir emein rn olanzgrlk abalar, karlar uruna en alaka biimde peke ekilmek istenmitir. phesizkomplo ve ihanette suu sadece Atina oligarisine yklemek doru deildir. ok taraf vardr.Hepsini snrl da olsa zlce ifade etmek byk neme sahiptir. ABD'nin hesaplarndan AB'ninhesaplarna, baz Arap lkelerinin tutumundan srail'in ve Rusya'nn karlarna kadar ok saydadevlet dzeyinde siyasi gcn rol oynadn belirtmek gerekir. Neden sorusuna verilecek yant,phesiz Krt olgusundaki zayflklar ve sorunun ucuz hesaplara kurban edilebilecek zellikleresahip olmasdr. Tarih boyunca hakim ibirliki tabakalar da dahil, zerinde hkm sren gler,

fazla bedel demeden diledikleri gibi bu alan halk ve lke olarak kullanabilmilerdir. Hesapsorabilecek bir aydn siyasi gce yeterince sahip olunamamtr. Bir eyler yapmaya kalkanlar, eeronurlarn koruyarak sonu almak istemilerse balarna felaketler ylm, hesabn sonradansoran da pek olmamtr. Yaktrlan, 'alavere-dalavere, Krt Mehmet nbete' deyii adeta birkural olmutur. ok ac da olsa sylemek durumundaym ki, kerhane iletmesinde, patron, beki vekullanlan kullar ilikisinde bir ticaret ve yaam mant vardr. Az ok herkes ne yaptn bilir.Kader felsefesine derinden boyun eerek, gereken neyse dzeni yle srdrp giderler. Krdistanve iindeki Krt toplumsal olgusu o hale getirilmitir ki, krk haramilerin soygun dzeninden biledaha geri insanlk d uygulamalara sahne olmutur. Ne doru drst hesap alan ne de soranvardr. En bata kendine kar katmerli ihaneti ve yabanclamay yaayan szde Krt bireyi,stteki ibirlikisinden en diptekine kadar kendi z varlna kar ya kara cahil, ya ukala-lafazan,ya da ok bilinli hain durumundadr. Bir tavuk ve kpek iin adam vurur, ama tarihin artkkantlanm ilk byk insanlk devrimi olan 'neolitik devrimi' gerekletiren kltrn toplumsaldokusunun ayakta kalan en eski halk olduu halde, en azndan 15 000 yllk biimlenen kltrelvarla sahip kmaya, bunun iin bir damla ter dkmeye yanamaz. Ucubelik, ironi buradadr.Tm lanetlilik, zorbalk, yalan ve gerilik bu gereklikte gizlidir. Benim kmn en genel anlamylabir zgrlk hareketi olma imkanlarn ortaya karmas, bu tabloyu batan aaya sarst.birlikisinden tm stratejik kar sahibi devletlere kadar bir araya gelerek tedbir gelitirmeyealtlar. 1990'lar sonras bunun youn abasna tanktr. zellikle ABD, AB, Rusya ve Ortadoulkeleri ok ilgilendiler. Benim basit bir kukla olarak kullanlmayacak durumda olmam, her odakendi karlarna gre bir PKK ve Krt politikas gelitirmeye itti. Bu politikalarn da nnde enbyk engel olduum anlalnca, beni dlamaya ve giderek tasfiye etmeye niyetlendiler. Asgaritemel insan haklar ve demokratik yaklamlar esirgendi. Kendi Krt ibirlikilerine alan amakiin ak veya gizli ibirliine yneldiler. zellikle Irakl Krt ibirlikilerle Trk, ABD ve ngilizyetkilileri Ankara-Londra-Washington hattnda ii resmi bir antlamaya kadar vardrdlar. Bununbaars iin AB ntralize edilirken, Atina oligarisi maa olarak kullanlmaya alld. Komplonundayand zemin, geliim felsefesi ve siyaseti bylesi bir ze sahiptir. Eer kendime ve ahsmdaKrt halkna ve dostlarma kar oynanan komplo ve ihaneti byk bir onur savanadntremezsek, lanetli tarih bir kez daha hkmn icra etmi olacaktr. Halbuki yalnz bu olayailikin yzleri akn can yolda, gen kz ve erkek kendilerini cayr cayr yaktlar, kurunlara hedefoldular, tutuklandlar. Srf onlarn ansna, olaya kapsaml yaklamak gerei tartmaszdr. Dahada tesi, lanetli tarihin tekerrrn nlemek zgrlk devriminin bata gelen grevidir. Tarihselkrlmay lanetli klelikten zgrlk ynne doru evirmek, bu grevin baars olacaktr.

a- Bir heyula gibi ta ocukluktan beri peimi brakmayan kukulu yaam felsefemden hi eminolmadm. En zgr sanlan koullarda bile, bazen sert bir kayann deliinden gei yapamamann,ter iinde kabuslu bir uykudan uyanmann, uarken bile nefessiz ve hareketsiz kalmann okagrlen ryalar bu kukulu yaamn uykulara szm halidir. Yanmdaki anam bata olmak zere,


18/47

17

tm insanlk hi de bana zgrlm tanyacak, ona saygl olacak gibi gelmiyorlard. Kitaplardaaranan doru, gittike dipsizleen birkuyuya dal gibi geliyordu. Her ana baba ocuk doularnbir rahmet gibi kutlarken, bana byk bir gnah gibi geliyordu. Ortadou toplumundaki birey iinmutluluk, gereklemeyecek bir ey gibidir. En mutlu olunmas gereken gelinlik gveylik anlar bile,bana byk ve iren gnahlarn balangc gibi gelirdi. Bir yerlerde byk eksiklik ve yanllkvard. Ama nerede? Belki de kendimi hatrladmdan beri, ok istense de hi kimsenindokunamayacak yardmndan tr bu aray tek bama yapmak zorunda olduumu byk kayg,korku ve endieler biiminde fark ediyordum. Ucuz ve yanl yaamayacaktm. Doru olmadanyaanmayacana gre, dorunun kendisi nasl bulunacakt? imdi gelinen aamada bu sorularacevap verebilecek gteyim. Komplonun kendisi ve dayand gerekler, cevabn netlemesindehayli etkili oldular. Bu cevabn temelinde iinde doup ekillenilen toplumun ilk elden dorudantanmlanmas vard. Ne var ki, Krt toplumu belki de eine ender rastlanlan, varlnkoruyamayan, dal srecindeki znellikten yoksun, parampara objelerden ve maddiparalardan teye bir grnt vermiyordu. Adeta dilsiz, sar ve kleletirilmi kalnt bir varlkgrnmn yanstyordu. Bizzat bu grntye bakarak gerei bulamayacam, hele hele dierrnekler gibi bu duyarsz paralardan bir zgrlk gc oluturamayacam endieyle hepkendime itiraf etmiyor deildim. Gereklii, aray yryn, tm insanlk ve ardndaki evrenzerine yapma gerei erkenden ortaya kan bir anlayt. Belki de ocukluumdaki eilimim debuydu. Aile ve ky yasalarna hi uymadm. O koullarda bile dorular kendi ocukluk eilimimdebulacaktm. evreyle ztlamamak, yanl anlamalarn nlemek iin rnek kabilinden 33 Kuransuresini ezberledim; namaz kldm, kldrdm. Siyasal Bilgiler Fakltesi son snfna kadar ilksralarda yer alan bir rencilik yaamm oldu.Bunlar grnty kurtarmaya yetiyordu. Fakat benim iin tmnn anlam, sadece gereinaray iin gerekli koullardan bazlarn oluturmakt. 1970'lerde balayan devrimcilik iindegrnt de gerekli her ey yapld. rgt kuruldu, hatta diplomasi bile yaplmaya alld. BiimdeKrt ulusal kurtuluu dnya rneklerine benzetilmeye alld ve ok da mesafe alnd. Amagerekten itiraf etmeliyim ki; btn bunlar beni tatmin etmedii gibi, adeta iimi kemiriyordu.Yanllk devam ediyor, eksikliimi gideremiyordum. Daha da ilgin olan udur: Annem deocukken srekli beni ahra kadar gtrp bodurma sahneleri dzenliyordu. Gya kendine greterbiye edip akl verecekti. Tabii ki benden umutlar olduu iin bunu yapyordu. Tm yaammnseyri giderek bu minval zeri yrd. Devletin fiilen ve resmen dayatt idam, bu srecin sonsembolik ifadesi oldu. Bunlar anlatmam gerein yarsdr. Dier yars, her zaman baz ballarmve vclerim de oldu. Benden bin defa daha fazla bal ve deerli binlerce insan nasl inkaredebilirim? Kyn kzndan kadnna, en gl retmenlere ve hayatn en cesur insanlarna kadar,binlerce byk ballk sahipleri vardr. sa armha gerildiinde etrafndakiler sadece alayabildi.Muhammet ldnde cesedi zerinde gn iktidar tartmas yapld. Lenin ldnde kimsekendini ldrmedi. Ama tutuklanmam ve sonra teslim edilmem zerine, Krt halknn evlatlar,oul ve kzlarnnyzlercesi kendini cayr cayr yakarken, acaba ne demek istiyorlard? Kendinibomba yapp patlatanlar neye fkeliydiler? Hangi gerekler onlara bunu yaptryordu? nnbizzat almasaydm binlercesi daha hazrd. Bunlar zgrlk hareketinin bir yntemi olarak deil,benim etrafmda gelien olaylard. Hepsini zmek olmazsa olmaz kabilinden bir grevdi. Buna

kartlarmn ac ve fkelerini de eklemeyi unutmuyorum. Krt olgusu, sorunsall iine daldka,tam bir insanlk trajedisine dnyordu. Korkum bama geliyordu. Lisedeyken yazdm biredebiyat kompozisyonunda balk, "Sen benim hi domayan ocuumsun" biimindeydi. oksaydm hocam hep on numara vermeyi ve olaanst vmeyi bu srada yapyordu. Atina veAvrupa'nn beni istemezliinin altnda bir zihniyet savann olduunu giderek daha ok farkediyordum. Ben ne verili feodal yaam ne de Avrupa yaamn kabul ediyordum. Bunlar ahsmdadou yapamayacak sistemlerdi. Onlar beni niye kabul etsinlerdi? Peinde olduum yaam isebulamyordum. Milyonlara mal olmu Moskova merkezli Kabe'ye uradmda, dinini inkaretmenin btn gereklerini hoyrata yerine getiriyorlard. Asya, Afrika ve Avrupa'da bana yer yoktu.Amerika 'yakalarsam teslim ederim' derken, tarihte her zaman resmi toplumun egemen glerininyaln, souk, vicdansz ve tam karna gre mantn tereddtsz yrtyordu. Krtler iinzgrlk araym tam da dnya apnda bir maceraya dnmt. Fakat ne acdr ki, kendimi

bile henz tam tanyamamtm. Krtlere nasl zgrlk sunabilecektim? Brakn zgrlk vermeyi,her karma dikilen rgt iindeki ve karsndaki gz ak gler, adeta "5000 yllk genelevdzenimizi bozdurmayz" dercesine kendilerini dayattka dayatyorlard. Bu kadar dm ve


19/47

18

mallam bir toplum ile kar karyaydm. Fakat kmayan candan umut kesilmez misali araysrdrecektim. Komplo srecinin en hzl ve youn dneminin dersleri phesiz yakc ve reticiolacaktr. Benzerlerine ancak Buda ve Zerdt rneklerinde rastlanabilecek koullardanbahsederken, belki de mtevaz kalyorum. Bu koullar retir; hem de yaln ve arpc bir biimde.Sonu olarak, toplum kavramn kendince doru tanmladm kansndaym. Kilit mesele, toplumkavramnn kendisini tm boyutlaryla doru tanmlamaktr. Bu konuda da hemen belirtmeliyim ki,Smer rahibi orijinal mitolojiyi yaratrken, belki de imdiki hakim bilimin Avrupa sosyologlarndandaha fazla insani gereklere yaknd. Avrupa bireycilii, toplumun ve ekolojisinin katliamcskonumuna dmtr. Bilginler (eletirisiz, dzenin emrindeki bilginler) gerein kasaplardr.Gerei para para edip 'uradan ye, buradan ye' diyen kasabn bir hayvan zerinde yrttdoramay, onlar tm doa ve toplum zerinde yrtyorlar. nce 'deneme ve gzlem yntemi'dediler, tandlar. Sonra 'uygulama ve pragmatizm dnemi' dediler, yiyip bitirdiler. Bu anlatmndnda hibir ey, atomu insanlk zerinde patlatmay, evrenin topyekun ykmn izah edemez.Kapitalist toplum zerine ok yazld. Ama hakknda sylenmesi gereken en doru sz sylenmedi.Smer rahibi kleci snfn ykseliini bal gibi bilerek, 'tanrlar ve dklarndan yaratlan insan'mitolojisini yaratyordu. Avrupa uygarlnn bilim rahipleri ise, ayn olguyu yar cahilce yenidenyaratyorlar. Hi kimse, "Smer mitolojisinde gereklik pek aranmaz. Avrupa merkezli bilimde isesrekli deneyle kantlanan bilim vardr" demesin. Smer mitolojisinin insani yaama yaknl, binkat daha bilimsel olguya yaknl ifade eder. nemli olan toplumu kasaplar gibi paralamadanyaamaksa, Smer bilginleri ve ard sra gelen peygamberler snfl anlamda bile insanlkladopdoluydular. Onlar kutsallk derecesinde insan yaamna yakn idiler; ona deer verirlerdi.Avrupa uygarlk sosyologlar, atom ve evre ykmndan ve genelde tam birsoyguna dnen finanskapitali ve krizlerini yaadktan sonra yava yava imana gelir gibi yapyorlar. Bir zeletiriselsrece girdiler. Bazlar her eyi kaybetmemek iin bunu yapma gereini kavrama benziyorlar.Konuyu biraz da Sokrates ile balantlandrrsam, durumum daha iyi anlalabilir. Sokrates debyk merak iinde, insan tanmn doru yapmak istiyordu. nne kan herkesi sorduusorularla, yanllyordu. Yntemi yanllamayd. Bunu kasten yapmyordu. Atina toplumununyalann iinde debelendiini byle kantlyordu. O zaman Atina toplumu ya kendini yalanc olarakkabul edecek ya da Sokrates'i yaatmayacakt. Yalanla dorulamann en sert bir dneminegirilmitir. ddianamenin temel iddias, 'Sokrates'in genlerin kafasn kartran yeni tanrlar icatettii' biimindeydi. Tanrsallk, toplum kavramnn en yce ve kutsal anlaml tanmn ifade eder.znde toplumun en yce ifadesidir. Eer Sokrates bunun doru olmadn srekli yanllamayntemi ile kantlyorsa, tabii ki yeni doruluk tanrsnn bir peygamberiydi. Kendimi peygamberceaddetmeye ihtiya duymuyorum. Ama o tarz yceliklerden haber vermeyi insanla kar temel birgrev belliyorum. Merakm ciltler dolusu sosyal bilim analizleriyle de ifade edebilirim. Fakatdemek istediim anlalrdr. Resmi dnya kapitalist sisteminin beni kabul etmemesininsebebi, onlarn tanrlaryla uyumamamdr. Topyekun tavrnn altnda bu mantk yatar. Tarihteumut araylar hep hakim sistemlerin kylarnda, dalarn ve llerin kuytularna snmtopluluklarnda aranr. Krt toplumsal olgusu, hem corafya hem de insan olarak kydaki bu kuytukelerden biridir. Kaybolan temel insani gerekliinin toplumun hayati kavram tanmlamasnazemin sunabilecek zellikler tadnn bandan beri farkndaydm. Her temel bilimsel esrarn

doru tanm yakalamas gibi, benim de bu alanda srarla toplumsal kavram tanmlamay doruyadaha yakn yapmam anlalrdr. an verili toplumunu zmeden, onu aacak sisteme ulalamaz.Kapitalist dnya sistemi krizi daha da derinleerek srecektir. Sonun ne olacan yaplacakzmleme gc belirleyecektir. Daha iyisi de, daha kts de kabilir. nsan toplumu insannzihniyet gcyle belirlenir. Akl yasalarnn, yaratc ve geliimsel rollerinin en geni ve hzl olduuolgudur insan toplumu. Fizik yasalaryla, bitkisel ve dier hayvansal canllar dnyasnn yasalarylaniteliksel farkllklar ierir. nemli olan, toplumun dnm yasalarnn gcne ve bilincineulamak, toplumun yeniden yaplanmasn bu olumu bilim gcyle yaratmaktr. Reel sosyalizminkaba materyalist determinist felsefesinin asl tehlikesi, toplum yasalarn fiziksel yasalarlazdeletirmesidir; kendiliinden bir ilerleme anlayna veya ada kaderciliine kendini koyvermesidir. Kald ki, gerek makro fiziin gerekse mikro fiziin bulutuu yeni gereklik,kesintisizlik ve dz izgide determinist gelime yasalarnn olmadna ilikindir. Tm olgular

arasnda bir 'kaos aral' vardr. Bu aralk olmadan hibir niteliksel gelimenin salanamayaca anlalmtr. Gnmzde evren ve doaya ilikin bak amzn, en azndan Rnesansta yaanandnm kadar bir dnme ihtiya olduu biriken bilimsel verilerin de bir sonucudur. Sistemin


20/47

19

kaosunun, dnyaya temel bak amz niteliksel dnme tabi klmadan aamayacamz iyibilmeliyiz. Zihniyet devrimi derken bu kast edilmektedir. Yeni bir Smer mitolojisine ihtiyayoktur. Smer tarz tapnak gerekliklerine de aynen bavurmayacaz. Ama bu tapnaklar dakmsemeyeceiz. Havras, kilisesi ve camisi de dahil, tanrsal tapnaklarn en orijinallerininSmer zigguratlar olduunu derinliine kavramalyz. Zigguratlar rahiplerin younlaarakuygarln kavram ve temel yap biimlerini oluturduklar merkezlerdir. Bu tapnaklar ve dahasonraki byk ile merkezleri, tasavvuf, gizim evleri, kehanet merkezleri, orular, namazlar bugelenein gelien ve yobazlaan biimleridir. Ayn iz zerinde sanat evleri, tiyatrolar, edebi, felsefive bilimsel disiplinler olumutur. Kmsenmemeli derken bunu kast ediyorum. Gnmzdekaostan kn tapnaklar nerede ve neler olmal sorusu yakcdr. phesiz gemi, taklit edilerekyaanmaz. Ama gelenek temel alnmadan, yeni olan da yaratlamaz. imdiki niversite, bilimmerkezleri ve think thank kurulular bu amalara hizmet etmekten uzaktr. Buralar bir nevi kiiselkurtulu katlarn, muskalarn datan yerler durumuna gelmilerdir. Bir dnem Msruygarlnda 'ahreti kurtarma senetleri' datlrd. Gnmzn diplomalar da bir nevi 'dnyasnkurtarma senetleri' gibidir. Bu yaklamla mevcut kaostan yeni toplumsal yaplanmalar domaz.Ayn zihniyetle kurulan ister muhalif, ister dzen partileri ve kurulular olsun, yeniliiyaratamazlar; en ok dzenin reform ve restorasyonuna katkda bulunabilirler. Nitekim kurulandevrimci parti ve hareketler de benzer akbetten kurtulamamlardr. Ciddi bir toplumsalyenilenme ve sistem kuruluu iin en basitinden 'sosyal bilim merkezleri' diyebileceimiz, temelidrak ve irade merkezlerinden balamak da verimli sonular verebilir. Sosyal bilim merkezlerininrahiplerin kutsallnda, en ada bilim adamlarndan, disiplinli alma gcne kadar zelliklerikiiliklerinde younlatrma hedefi ve gc olanlardan olumas iin z gereidir. Bir anlamda dinadamnn mabedi, filozofun okulu, bilim adamnn da akademisi, bu merkezlerde bir sentezoluturup insan toplumunun tm hayati sorunlarna gerektiinde krk yl ile ekerek yantarayacaklardr. Kapitalizmin toplum ve birey katliamn ancak bu tr merkezlerin gcyledurdurabiliriz. Bu merkezler devrimci partilerin ideolojik brolar olmad gibi, basit bulularlayetinen bilim adamlarnn tez oluturma mekanlar da olamaz. Siyasete yn veren filozof ynetimmerkezleri de deildir. Ama gerektiinde toplumun tm kurumsal ve bireysel unsurlarna deiimgcn, bunun bilinci ve iradesini verecek erdemde ve yetenekte kurumlardr. Gemite olduugibi, gnmzde de insan toplumu iin vazgeilmez beyin kurumlardr. En ok kapitalist sistemdetoplumun beyinsel kurum merkezleri tahrip edildii iin, belki de tarihin hibir dnemindegrlmeyen bir ihtiyala bu merkezlerin inasna girimek gerekir.Kendi ahsmda Avrupa uygarlyla olan ekimemden kardm en temel sonulardan biri debudur. Komplo ve ihanet srecine verdiim en anlaml yantn byle olmas gerektiine inanmakkadar, bunun iin alma azim ve kararlln tek kiilik tutukevinde srdrme onuru iindeyim.b- Trkiye Cumhuriyet ynetimlerinin Krt olgusu ve sorununa yaklamlar, Osmanlmparatorluu ynetiminden daha geri, inkarc ve zmsz olmutur. Halbuki Krtlerincumhuriyetin kurucu bir esi olduu bizzat Mustafa Kemal tarafndan yaynlanan ok sayda emirve mesajlarnda aka dile getirilmektedir. Bunda phesiz 1925-38 isyan srecinin cumhuriyetinvarlna ilikin derin endieler yaratmas belirleyici etken olmutur. Mustafa Kemal Atatrk'n enson bu konudaki konumas 1924 zmit Konferans'nda yaplmtr. z olarak da Krtlere kapsaml

bir zgrlk statsnn tannaca biimindedir. syanlar sonras temel politika ise, meseleyikllendirme ve yok sayma biiminde gelitirilmitir. En sradan bir Krte alfabe ve trk kasetibile soruturma ve yarglama konusuna dntrlmtr. Krdm demek kriminalize edilmi,her Krt kendi varlndan korkar ve dolaysyla kaar hale getirilmitir. Olgu ve sorun tam birkabusa dntrlmtr. Devrimci genlik bu kabusu ancak Deniz Gezmilerin idam sehpasnda,"Ben Trkler ve Krtlerin zgrl ve kardelii iin lme erefle gidiyorum" soylu tavrylayrtmtr. PKK'nin kuruluu ve 15 Austos 1984 Hamlesi ise, bu uyann ynetim tarafndan birsendrom halinde anlalmasna yol amtr. Sorunu tarihsel ve toplumsal boyutlar iinde elealmak yerine dehetle karlam, snrsz operasyon ve ikenceler uygulanmtr. Kim sorunadokunursa vatan haini muamelesine tabi tutulmutur. Tm i ve d ekonomik ve kltrelpolitikalar sorunun inkar ve bastrlmasna seferber edilmitir. Bu erevede en arpc politikadiplomasi alannda sergilenmitir. Tm Trkiye d politikas genelde Krtlerin, zelde PKK'nin

tecrit ve reddine ayarlanmtr. Dnyada bunu bilmeyen kalmad. Tabii bu politikann baarlolmas iin Trkiye'nin elde olan tm olanaklar bir yatrm malzemesi olarak kullanlmtr. Birdevleti istedii tavra ekebilmek iin ne istemise vermeyi politikasnn baars olarak alglama


21/47

20

mantna bir kural derecesinde saplmtr. Sanki bir kutsal ilkeymi gibi bytlmtr. yle ki,bu yzden hem hazin hem de ironik ve paradoksal olarak, Kuzey Irak'ta yar Krt devletinindouunda, Trkiye Cumhuriyeti'ne bizzat ebelik yaptrlmtr. Yani istemediini tam da kendieliyle dourtmutur. Bu noktaya nasl gelindiini anlamak iin, biraz daha yakndan bakmakgerekir.Trkiye, stratejik bir yardmnn dokunabileceini sanarak, srail ile 1996'da tam bir stratejikittifaka ynelmitir. Bu ittifakla Suriye zerinde sava tehdidi en ileri noktaya kadartrmandrlmtr. Ayn mantkla ABD ile ortaklk da stratejik dzeye ykseltilmitir. Yeter kiPKK'yi terrist ilan etsin, ne isterse kabul grecektir. zellikle ekonomik alanda AB lkeleri neistiyorlarsa keyiflerine uygun sonuca balanmtr. Rusya ve bals Bamsz lkeler Topluluu'naayn mantkla yaklalmtr. Rusya'da barndrlmamam iin bata Mavi Akm Projesi olmak zeregeni ekonomik karlar sunulmutur. Laiklikten vazgeme pahasna, PKK aleyhinde sonu almakiin, ran ve Suudi Arabistan politikalar cumhuriyetin temel bak asndan koparlmtr. Trk-islam sentezi ad altnda antibilimsel bir paradigmaya kaylmtr. Bu havu politikalarnnyetmedii yerlerde ise, son haddine kadar tehdit politikalar devreye sokulmutur. Suriye'ye,Yunanistan'a ve bulunduum zaman talya'ya kar da izlenen yol bu olmutur.Bu politikalarn sonucu tam bir 'Pirus zaferi' olmutur. Taviz vere vere, Trkiye kendi tarihinin enderin krizine itilmi; iki yz elli milyar dolar borca boulmutur. AB'ye girebilecei halde dndatutulmutur. Kukulu bak tm Arap lkelerinde derinletirilmitir. Son yaanan Irak tezkeresi meselesiyle ayn kukulu baka srail ve ABD de dahil olmutur. Trkiye ile dnya ilikileridiplerde seyretmitir. ran kazanlmak urada kalsn, Suriye ile birlikte "Ya biz ya ABD -srail"ikilemiyle en kritik iliki noktalar haline getirilmitir. Bu biimde kendini zayflatan TrkiyeCumhuriyeti, ite temel ideolojik yrngesinden uzaklam, dta ise ba tehlike sayd Krtsorununu kendi eliyle en sakncal pozisyona itmitir. Bu gereklik iinde Trkiye'nin konumunuen yakndan takip eden ABD'nin,Yunanllar eliyle bana kar gelitirdii komplo ne anlamagelmektedir? Ak ki fazlaca zayflatlm bir Trkiye'nin, 'benim' karlmda kendisine teslimolacak kadar balanacana inanmtr. ster lmm ister dirimin Trkiye'nin elinde bir bombaolarak duracan ok iyi bilen ABD, Yunan ve hatta srail ls, bylelikle Trkiye'ye ilikintaleplerini rahatlkla karlayacaklarna emin olmulardr. Ne de olsa 'en tehlikeli dmanlarn'eline vermilerdi. Kbrs ve Ege meseleleri daha rahat ele alnacak, srail izgisi en gvenilirdostlukla yrtlecek, ABD'nin en gvenilir mttefiki olarak talep edilen her yere koturulacakt.Daha talya'dayken kendi kendime yle demitim: Beni bu kadar gten isteyeceklerine, en temelinsan haklar karlnda beni benden isteseler daha akllca olmaz myd? Aslnda zal, Erbakanve ordunun dolayl mektuplamalar, dorunun bu yoldan getiini ge de olsa fark ettiklerinigsteriyordu. Ama, yerleik politikann gc, yeterince cesaretli ve zmleyici olmalarnaelvermiyordu. Bylelikle zmszlk zm oluyordu. Tpk basit bir rnek olarak Kbrs'ta dazmszln zm olarak grlmesi gibi. Sonuta ise, lkenin hayati karlarnn tpk AB veIrak konusunda grld gibi tehlikeye dtdr. Helen Cumhuriyeti ile iliki de bundan farkldeildir.Sonu olarak, Krt olgusu kapsamnda bana sendromatik yaklam tam samalama snrlarnavarmtr. Elde edilen ise istenilenin tersi olmutur. ddia ediyorum, Irak'ta Krt milliyetiliinin

denetimine braklan Krt sorunu, bundan sonra her an patlamaya hazr bir bomba halindeTrkiye'nin en zayf yeri olarak karnnn dibine yerletirilmitir. Tpk 1925'lerde dayatlan isyansreci gibi, bu sre de cumhuriyete seksen yl kadar byk kayplara yol atracaktr. Aynsalksz yaklam, bir o kadar, hatta daha ykc olarak kaybettirebilir. Deniz Gezmiler iliklerinekadar 'Bamsz ve zgr Trkiye' sevdalsydlar. Krtler de bu onurdan pay istiyorlard. Bu iarnMustafa Kemal Atatrk'n de karakter iar olduu inkar edilemez. Doru politikay bu iardaaramak gerekir. Atatrk, Helen Cumhuriyeti'nin nl devlet adam Venizelos'la bu iar altndadostluk kurmu, sorunlar zmeye almtr. Krtlere de yaklamnn z buydu. Ama 1925isyanyla ngilizlerin Musul-Kerkk'e dayal komploculuu bu politikay boa karnca, her iki tarafsadece kaybetti. Sonular hep 'Pirus zaferi'ydi. Eer tarihten ders almak yaamn baarsnnvazgeilmez esas ise, bu Pirus zaferleri iin asla savalmamal ve bu tr savalara yol aacakkomploculua frsat verilmemelidir. Bu tr komplolara ak yaklamlara da bir daha dmemeli ve

frsat vermemeliyiz.


22/47

21

c- Komplo ve ihanetin gelitirilmesinde zayf dostluk ve yoldalk ilikileri de olduka etkiliolmutur. Daha ocukluktan beri gl arkada bulamama korkusu, bu srete adeta yalnz bamave aresiz braklmamla kantlanmtr. Salam dostluklar ve yoldalklar iin olaanst abalarharcanmasna ramen, anamn ocukken ngrd kehanet gereklemeye yz tutuyordu. Halenhatrlyorum: Benim arkada ve dost canllm grnce, "Ahmak, brak bunlar. karlar iinseninledirler, senin istediin gibi almaz ve seninle olmazlar. Boa kar, yalnz kalrsn" derdi.Demek ki, hayat tecrbesi ocuk hayallerinden daha gerekiymi. Tabii ben hala toplumsalyaamn, soylu dostluk ve arkadalklar olmadan anlaml ve yaanmaya deer olmayacana dairinancm koruyorum. Dou kltrnde daha kalc izleri kalm olmasna ramen, Bat kltrndedost ve arkadalklarn gelieceini fazla gzm kesmiyordu. Baz Helenli ve Avrupal ziyaretilergeldiklerinde, kendilerini Doulu zihniyetle karlyordum. Kendimle eliemezdim. Arkasnda nekadar derin bir bireycilik ve dar menfaatilik olsa da, bunlar hakiki dostlar gibi karlamakdurumundaydm. Benim iin bu bir karakter meselesidir, bilin meselesi deildir. Bir ocuk veyayoldan saptran bir kadn da olsa, dostluk iin gelmise, bak ama gre sonuna kadarinanacaktm. Bu yaklamn, 20. yzyl politikacl iinde felaketlere ak olduu bandan bellidir.Fakat bu konu basit bir bilme, inanma meselesinin de tesinde, iki farkl ve kkl zihniyetinvarlyla balantldr. Temelinde snfl hiyerarik toplum uygarlnn rol verdii 'politika iin herara mubahtr' anlayyla, 'kamusal politik alan en ycelikli deerler meydandr, dolaysyla enerdemli yaklamlar gerektirir' zihniyetini esas alan komnal toplum anlay yatar. Politikaclm,eer tutarl yrtlmek isteniyorsa, tarzn da ilkesine gre oluturacakt. Dtan yaklaanlaristedikleri kadar grevleri, karlar ve hevesleri gerei beni basit amalar iin kullanmak istesinler,ben toplum iin bellediim esas zihniyet yapmla elimeyecektim. phesiz bu karakterim bykgelimelere de yol am ve benden bin kat daha gl binlerce yoldan etrafmda bulumasnntemel nedeni olmutur. Bir Kemal Pir ve Haki Karer gibi Krtlkle hi alakal olmayandevrimcilerin sadece arkadalmn olaanst etkileyiciliiyle hareketimizin en soylu, sadk vekararl yol arkadalar olmalar da znde bu ilkenin bir sonucudur. Yine olaanst kadnkahramanlarn ballklar kaynan bu ilkede bulur. Ama yine de gerek bilinli, gerekkendiliinden iten ve dtan treyen binlerce karcnn beni ve binlerce en deerli dost ve yoldaadeta kandrarak en trajik sonularla kar karya getirmeleri ve hak etmedikleri kayplarauratmalar da bu ilkeden yararlanan sz konusu evrelerin eseri olmutur. Bu ilkesel sava ak ki,20. yzyln zihniyet yapsna kar istisnalar olmasna ramen srdrlmek durumundadr. Builkeden vazgememek kadar, duyarl olmak da bir o kadar nemlidir. Aksi halde reel sosyalizm dedahil, birok iyi niyetli kii, hareket ve toplumsal dzenin bana gelen akbeti paylamaktankurtulamayz.Atina giriimim Yunanistan'daki dostlar ve temsilcimizin oluruyla bu zihniyet temelinde olmutur.Belki onlar da ilikide bulunduklar devlet bata olmak zere, kurum ve kiileri fazla tanmyorlard.liki anlaylar basit bir memur ilikisinden teye gitmedii iin, her tr kandrlmaya msaitolmas kanlmazd. Kullanldklar aktr. Birok alandaki iliki gereinin de bu kapsamn dnataabilecek gte olmad bir gerektir. zcesi, ayak baslan zemin her trl kandrlmayaelverilidir. Kayp kaymamak o ann koullarna bal bir anstr. Unutmamak gerekir ki, hayatnhenz alamayan bir gerei de bu ynl akmasndan ibarettir.

Savclk iddianamesinde sanki Yunan devletinin istememesine, hatta engelleme abalarna ramengiriimimin gerekletirildiine vurgu yaplarak byle olduuna zel nem verilmektedir.Temsilcimiz, dostlarmz ve ben bu nedenle sulanmaktayz. Hukukla ilgili yan bir tarafa brakalm.Burada esas kullanlan bizlerin drstldr. Batan itibaren iinde ihaneti gizleyen biryaklamla ayaklarmz kaydrp kendi amalar iin mkemmel bir politik malzeme olarakdeerlendirme sz konusudur. Tarih aratrmaclar, ileride bu tezgahn nasl kurulduunu btnboyutlaryla aa karacaktr. Drstlmz, dostluk ve yoldalk anlaymz, ABD ve Yunandevletinin en sorumlu yneticileri tarafndan 'politikann kerizleri' olduumuz biimindedeerlendirilerek kullanlmtr. Alet olanlar ve sradan uygulayclarn ounun komplodanhaberleri olmayabilir. Belki de ok az kiinin, ihanet yapldndan haberleri vardr. Aakarlmas gereken en nemli bir husus, gerek ve bilinli hainlerdir.zellikle dostluu kullanarak komplonun bu biimde gelimesinde temel rol oynayan Binba

(NATO'da zel grevli, Yunan Milli stihbaratna atanm) Savas Kalenderis'in tavr ok iyibilinmek durumundadr. Benimle ilk iliki arayndan Kenyal hainlere teslim ediine kadar entehlikeli rol oynayan kiidir. Ben bu konumumu biraz da tarihsel rneklerle kyaslama gerei


23/47

22

duydum. sa olaynda Yahuda skaryot, Sezar komplosunda Brutus gibi. Eer onun tavr olmasayd,bu komplo bu biimde asla gereklemezdi. Kenya'ya yollanmda (Savc buna 'kovulma' diyor)aynen unlar syledi: "Yunan devletinin onur szn size bildiriyorum: Orada Helenler var,gvenlik iin en uygun yerdir. On be gn iinde de bir Gney Afrika Cumhuriyeti pasaportuhazrlanp verilecektir." Kenyal haine teslim edildiimde ise, "Dileri Bakan Pangalos'tan zeltalimat geldi. Hollanda'ya uuyorsunuz" dedi.Buradaki ihanetin temel zellii dostluun kullanlmasdr. nsan soyu iinde en gaddar dmanlktr budur. Dmannz kuruna dizebilir, aslana paralatabilir, idam edebilir, asabilir, savataktiklerine gre ldrebilirsiniz. Ama bir halkn kendisi iin umut ve nder belledii bir kiiyi,akla gelmesi bile insan dondurabilecek bylesine bir tutumla, tasfiyenin her trne ak birbiimde postalayamazsnz. Bir devlet adna byle bir suun ilendiine dair sanrm ikinci birrnek gsterilemez. ABD, kendi adna karar verebilir. Ama kendi devletine dostlar vastasyla iyiniyetlice gelmi birisini asla byle muameleye tabi tutmaz. Nitekim Rusya, talya ve Suriye dahil,hibir devlet bu tarz aklna bile getirmemitir. Peki, kendilerini, Helen Cumhuriyeti adna hareketetmekle grevli sayan biri nasl bu rol oynad? Bu nasl bir akl ve yrektir? Helenizm olgusunu,onun devletleme gereini bu soruya yant vermek iin tanmlamaya altm. Hatta kapitalistAvrupa uygarlna nasl szdn da bu soruyla balantl ele aldm. Bu zihniyete yol veren birkltr zmlenmeyi gerektirir. Dou kltrnde bu tr olguya yer yoktur. Baka tr kalleliklerine kadar yaygn olursa olsun, Ortadou'da dmann adrna bile dostlukla girene el kaldrlmaz.Dman ne kadar gl olursa olsun, misafir teslim edilmez. Tabii politik anlamalardanbahsetmiyorum. Eer Helen Cumhuriyeti adna bana, "Seni belli bir anlama karlnda ABD'yeveya Trkiye'ye teslim edeceiz; yasalarmz ve karlarmz bunu gerektiriyor" denilseydi, bunuyine sorun yapmazdm; politikann gereidir, derdim. Dostluk adna yalanla sonu almanninsanlk olgusunda ok ender rastlanan bir olay olduu kansndaym. Kalenderis ayrca fanatiklikderecesinde hayranm geinirdi. Dostluk asndan karmam gereken sonu, bu kavramderinliine ele almaktr. Yzeysel, rasgele ne dostluklarn kurulmas ve gelitirilmesi ne dekullanlmas dorudur. Dostluk, yoldalktan nce gelir. Belki de bu ynyle yoldalktan danemlidir. Dost seip toplum ilikilerinde deerlendirmek, btn tarihsel ve toplumsal boyutlariinde ele alnmay gerektirir. Savunmalarma damgasn vuran 'toplumu tanmlama' abamnaltnda da bu gereklik yatmaktadr. Dostlua, arkadala ok yatknlm bilinir. Hatta tarihinnl destanlarnda ilenen bir Glgam iin Enkidu, Akhileus iin Patroklos neyse, o tr dostarkadalar aradm bilinir. Bir Kemal Pir arkadal bu rneklerden herhalde geride deildir.Felsefi younluumu derinletirdikten sonra unu daha iyi fark ettim: Her ey zddn dourur vebesler. Bilim artk madde kar maddeden bahsediyor. Elektronun zdd pozitron oluyor. Dostlukgcmn nitelii apnda, zddnn ba gstermesi olasdr. Felsefeyi yaratan Helenizm'in zihniyetyapsnda bu olgular yakalamak mmkndr. Fakat ztlklar olgusunda bu kadar kurnazlamak,bir kltr fazla iflah etmez. Tarihte byk Helenizm'in trajik knn ve kck biryarmadaya snnn altnda bu gerekliin yadsnamaz ve nemli bir pay olsa gerek. Trklerinyle bir atasz vardr: "Yunandan dost, domuzdan post olmaz." Bunda nemli gereklik pay var.Ama bunu tm Helenizm gereine ve halklarna mal etmemek gerektiine dair inancm dakorurum. Tersine, Krtlerin saflna ilikin de ok ey sylenir. Belki de bu yzden, devletsiz

kalmlardr. Ak belirtmeliyim ki, dostluu bu denli kullanan bir kltre, uygarla ve devletesahip olmaktansa, devletsiz ilkel komnal toplumun saf ve basit ruhu iinde kalarak, toplumsalzgrlemeyi bin defa daha tercih ederim. Bylesi bir halktan olmay da onur sayarm.


24/47

23

Atina komplosu hukuk devre d braklarak gerekletirilmitir

Savc'nn deyiiyle ahsma ynelik Atina'dan 'kovulma' olayn btn ynleriyle kavramak

asndan, Helen Cumhuriyeti'yle iliki dzeyimizin doru tespit edilmesi gerekir. imdiye kadar kianlatmmla olayn tarihsel, felsefi ve siyasi boyutlarn en genel izgileriyle dile getirmem salklbir hukuki deerlendirme iin arttr. Hukuk kendi bana bir gereklik deildir. Bir devletin,toplumun temel tarihi, siyasi ve ahlaki dzeyini yanstr. 'Kovulma' bir dmanca fiildir. Budurumda benim Helen Cumhuriyeti'nin bir dman olduumu kantlamak durumundadr. Ayrcasonucun idamdan bin beter olduu kantlandna gre, bu 'kovulma' eyleminin en ar bir cezaolarak hangi hukuki kstaslara dayandrldnn aklanmas zorunludur. yle bir eylem ki,yzlerce kiinin kendini yakmasna, ldrlmesine ve tutuklanmasna yol amtr. Bu gereklergz ard edilerek, yarglanma asla adil yaplamaz. Soyut bir 'dost ve mttefiklerle aradaki barbozma' temelinde bir sulamann temelden yoksun olduu rahatlkla aklanabilir. Buradaanlatmak istediim olayn, savcnn anlatmak istedii biimle alakasnn zde olmaddr. Biimselolarak dediklerini kantlamasna hi gerek yoktur. Belirleyici olan zdr. O da, bamba ka bir

ieriktedir. Hemen talya rneini vermek isterim. talya'ya da Atina'dan daha habersiz, ilikisizgiri yaptm. Ama talya Babakan beni 'kovmaya' cesaret ve yetkilerinin olmadn grerek,devlet olarak en ok yaptklar, hastane statsndeki bir yerde on gnlk bir gzaltyla bugiriimime hukuki bir yant vermek oldu. Ayn Avrupa ve ulusal hukuk kriterlerine bal Helendevleti de bundan fazla yetkiye sahip deildi; azami yapabilecei, izinsiz giriten benitutuklamasyd. Bu durumda, szde okkorkulan Trkiye tehdidinin de bir anlam kalmazd. Kaldki, tutuklanmadm gibi, Helen Cumhuriyeti'nin 'eref sz' verilerek, 'daha gvenlikli' bir ortamatandm. Bunu kantlayacak ok veri ve tank vardr. Gerek bu iken, Savc'nn hi oral olmamasdndrc olduu kadar, ar bir insanlk suunu rtbas etmeyi amalad aktr. Eer hukukbir devleti de balayan temel kurallar btn ise, onun adna hareket edenleri de balar."Devletimizin yce karlar iin her eyi yapmakla mkellefiz" anlay, ada hukuk devletindegeerli olmasn bir yana brakalm, asgari airet gelenei ve hukukunda bile yeri olmayan biranlaytr. Tm insanlk tarihinde deil bir devlete, bir Bedevi adrna snmak bile, eer misafirinzerinde bir tehdit varsa, onu kovmak bir yana, lmne savunmak bir kuraldr. Kald ki, HelenCumhuriyeti bir NATO ve AB yesidir. ABD'yle gl ikili ilikileri vardr. Onurlu bir halk davardr. Benim yzmden lkenin tehlikeye girmesi bu gerekler nda objektif deildir. Varlmaylarca gizleyebilirlerdi. Daha uygun bir mddet vererek, nc bir lkeye veya lkeme gitmemeyardmc olabilirlerdi. Hibir ey yapmazlarsa tutuklayabilirlerdi. Demek ki, tehdide dayal 'kovma'ne hukukla ne de siyaset ve ahlakla badaan sorumsuz bir deerlendirmedir ve gerei arptmamaskesidir. Olayn gerekletii objektif ve sbjektif koullar daha derinlikli ele almaya,halklarmz arasnda mutlaka korunmas gereken kardee balar asndan ihtiya vardr. Buradaahsm savunmak ve Helen devlet yetkililerini g duruma drmekten teye, halklarmzarasndaki dostluun salkl gelimesini her eyden daha fazla dikkate almak nem tamaktadr.

a-Atina'ya yaptm ilk giriimimde de, insan haklar ve demokrasisinin yerleik olduu, devlet veahslar dzeyinde dostluk ilikilerinin mevcut bulunduu bir lkeye geldiim anlayn esas aldm.Ayrntlara girmeden, tarihsel baz rneklerle karlatrmamann daha anlalr olacandnyorum: Saint Paul'un Damascus'tan kp uzun sre Helen ehirlerinde kutsal arlarnyaymas, ikinci admn Roma'ya atmas ve orada katledilmesi Avrupa tarihinde byk nem tar.Sokrates yks daha trajik ve Atinaca bir olgudur. Daha da ilgin olan, Helen mitolojisindeAtina'nn kurucu tanras Athena'nn Troya kahraman Hektor'u kardei Deiphopos'un klnagirerek onu lme gtrecek bir atmaya girmesi iin kandrmasdr. Atina'y uygarlk tarihininnemli bir kenti olarak karalamak gibi bir niyetim yok. Ama olup bitenin tarihsel bir armierdii arpc bir husustur. Eer Athena'nn veya Atina'nn dostluk arlar ve ilikileri olmasayd,bu trajediyi tm halkmz ve dostlarmzla, hatta kartlarmzla yaamayacamz bir gerekliktir.Atina'ya giriimi ve sonularn dar ve teknik boyutlaryla ele almak en affedilmez bir tutumolacaktr; Sokrates'ten, hatta Solon ve Perikles'ten beri yrtlen bilgelik, insan onuru vedemokrasinin zne saygszlk olacaktr. Nereden baklrsa baklsn, bana ynelik tavrn tarihsel


25/47

24

bir yan vardr veonu doru tespit etmeliyiz. Atina'nn bir bykl varsa, bu doru tespitle baolduundan kuku duyulamaz. Damascus'un, Moskova'nn, Roma'nn devlet yetkililerininyapamadn Atina'daki bir oligari neden komplo tarznda yapt? Yargnn en temel grevi, busoruya doru yant bulmak olmaldr. Yoksa "Sokrates, Atinal genlerin kafasna yeni tanrlarkoydu, o halde lmelidir" demekten hibir farkmz kalmaz.

b- Atina'ya geliim, temsilcimiz Ayfer Kaya'nn milletvekili ve eski PASOK Bakan Baduvas'lakurduu iliki sonucu anlam kazanmtr. Geli iin durum gerekten uygun mu diye on defasordum, her seferinde olumlu cevap aldktan sonra, karar vermekte saknca grmedim. Hempartisi iktidardadr hem de milletvekili ve eski bakandr, mutlaka izin almtr inancn tayordum.Havaalanna indiimde karma Savas Kalenderis ve istihbarat st dzey yetkilisi Stavrakis kt.Byk bir tela ve tehditle, ayn gn saat bee kadar kmam gerektii, aksi halde zorlanacambiiminde bir tavrla karlatm. Bu hi beklemediim ve hazr olmadm bir durumdu. Baduvasortalkta hi gzkmedi. Ben esas olarak bu gidite bir ayak kaydrmann yaplmak istendiininciddi olarak aratrlmas gerektii inancn halen tayorum. Davet olmasayd, daha sonrakiolaylarn hibiri gereklemezdi. Damuscus'ta kalma imkan olmadnda, Ortadou'yu zorlayacakda olsa, lkenin dalk alanlarna gidebilirdim. kinci geliimde Nagzakis'in yardmlar belirleyiciolmutur. Bana gre dosta byk bir fedakarlkta bulunmutur. Ama olupbitene baktmzda,devletle o kadar ilikisi olan emekli bir subay bir dostluk ilikisine neden bu kadar ihanet edebilir?Bu soruya da halen cevap aryorum. Yunan istihbaratnn kontrolne verilirken, YunanistanDileri Bakan Pangalos'la szde grmeye gidiyordum. Pangalos'un ihanet iinde olduunu,daha sonraki bir cmlesinde net anladm: "Pencereden gireni, bacadan atarlar." mhalk birduruma sokulduumda da u cmlesi dikkat ekiciydi: "Apo Mesih'in yannda, bir melek gibiyaamaktadr." Stavrakis'in tutumu da dmanca ve hainceydi. Direkt ABD'nin kararlarnuygulamtr. Ne kadar kendi yetkisini, ne kadar hkmet yetkisini kullandn bilebilecekdurumda deilim. Babakan Simitis'in, hangi etkenler altnda 'kovulma' ve Kenya'ya srlmnkararn verdiini iyi aklamas gerekir. Bu yetkililerin en st karar sahipleri olarak, detaylifadelerine ihtiya vardr. talya Babakan Massimo D'Alema'nn Roma giriimimdeki tavr rnekalnabilir. Benimsemese de, zorla veya komployla karamayacana, bunun ancak gnlllktemelinde olabileceine sonuna kadar bal kald. ay kaldm. ltica ilemi balatld. Sonra buhak verildi. 15 Ocak 1999 kmda da yazl mektup brakma artn srarla getirdi. Baka trltalya'dan kmn kanunsuz olacan ok iyi bilerek bu tavr sergiledi. Helen Cumhuriyeti'nde buprosedre hi bal kalnmamtr. Atina'ya girdikten sonra bir iltica hakkm vardr. Bunu hikimse engelleyemez. Sonucu ancak mahkeme belirleyebilir. Su tekil eden bir konumum varsa, oda gzalt ve tutuklanmayla deerlendirilir. Bu aralar ki, en meru aralardr ve tm ABlkelerinde geerlidir. Bu prosedre bavurulmad gibi, dostluk ilikilerini kullanarak, nceNagzakis'i aldatarak istihbaratn kontrolne verilmem, ikinci admda da 'Devlet sz veriyoruz'aldatmacasyla Kenya'ya yollanmam gerekletirilmitir. Eer bana fanatik dostluk bayla balolduunu ara olarak kullanmasayd, Savas Kalenderis'in vaatlerine inanmazdm. Burada su tekileden, iradeyi ifsat vardr. Bunun iin hem kendisinin hem de istenirse dier tanklarn ifadesinebavurulabilir.

Batan itibaren Kenya'ya yollanmam aka komployla balantldr. Neden direkt Gney AfrikaCumhuriyeti deil de Kenya? nk burada ABD'nin tam kuklas bir rejim vardr. Teslim plan iinen uygun olan yerdir. Bir Mandela ve Gney Afrika Cumhuriyeti bylesi komplolara dmezdi.Trkiye'ye teslim edite de ayn ihanet sergilenmitir. Eli Kostulas, pek rahat olmasa da, bu grevibaaryla yrtmtr. Plann tamamen farkndayd. ltica dilekemin kabul edildiini syleyerekbeni uyutabilmiti. En son Kalenderis, "Pangalos'un zel emriyle Hollanda'ya gidiyoruz" diyerek,beni Kenyal hainlere teslim etmede en ak ihanet grevini yerine getirmitir. Burada benimsnrsz dostluk gvenimin kullanld da ok aktr. Kuku duymam iin en ufak bir akvermemilerdir. Bir ihanetin bu kadar ustalkla oynanmasna ancak apka karlr. Bu bilgilerindetaylarn, eer istenirse, avukatlarm gsterecekleri tanklar ve belgeleriyle verebilirler.Dinlenmeleri talebimdir.Tm hareketlerim batan sona, Yunan istihbaratnn kontrol, bilgisi ve yardmyla gereklemitir.

Benim devlet glerinin bir yardm olmadan bu hareketleri baarmam maddeten imkanszdr.Kald ki, Atina giriimim dnda da, Helen devletinin Atina Temsilciliimiz kanalyla nemlioranda maddi ve manevi destei olmutur. Bunlarla ilgili olarak da, avukatlar, dost tanklar ve iliki


26/47

25

kurulan devlet yetkililerinin ifadelerine bavurabilirler. Btn bu hususlar gz nne getirildiinde,teslim edilmem olaynn iyzn nasl kavrayabiliriz? nanlmas g bu elikiler hangi etkenleraltnda ortaya kt? Somut bilgilerden yeterince haberdar olmasak da, snrl bilgi ve gelimelerdenbaz sonular karabiliriz. Batan itibaren inisiyatifin ABD ve ngiltere istihbaratnn elinde olduu,bunun da Trkiye MT'i ve srail MOSSAD tekilatyla ibirlii halinde yrtld birok yazdizisi ve kitaba konu olmutur. Bunlar uzun anlatmayacam, belge olarak sunulabilir. DahaAtina'ya henz geldiim ubat aynda Ankara'ya hemen haber verildii, Sabah gazetesinde yazserisi olarak ilenmitir. ok sayda kant ve tank, teslim edilme olaymn koordineliyrtldn gstermektedir. zel olarak svire'den getirilen uakla Kenya'ya karlmamniinde, NATO gizli operasyon blmnn de rolnn kuvvetle muhtemel olduunu gstermektedir.NATO'nun mterek bir karar olma ihtimali vardr. Fakat bu husus kanun d olduu iin, NATOzel kuvveti olan Gladio ile yrtlmtr. Tpk talya benzeri birok lkedeki operasyonlar gibi.ABD'nin bu politikalarnn AB zemininde ne kadar derin atlaklara yol at gnmzde daha iyigrlmektedir. Btn bu hususlar en iyi bilebilecek kii Babakan Simitis'tir. Ayrca Stavrakis'indirekt ABD'nin emriyle hareket ettii, ngiliz avukatlarmn hazrlad savunmada gsterilmitir.Gerek ABD, gerekse Trk yetkililer ibirlii yaptklarn en st dzeyde ifade etmilerdir. Geriye usorulara yant vermek kalyor: Tm taraflarn bu ite, komploda karlar nedir? Birincisi, ABDkendisi iin stratejik mttefik olarak grd Trkiye'yi kendisine balamak iin bu yardmmkemmel bir frsat olarak grmtr. Btn Ortadou, Orta Asya ve Balkan faaliyetlerindeTrkiye'den yararlanmay bu teslim edile zirveye karmtr. Ayn hususlar ngiltere iin degeerlidir. srail de Trkiye'yle gelitirdii stratejik ilikisinin bu olaydaki rolyle ne kadar nemliolduunu kantlamtr. srail'in beyin rol, dier alanlarda ve zellikle Kenya'da sonu alcolmutur. Peki, Helen Cumhuriyeti'nin menfaati nedir? Bir defa ok bamls olduu ABD'ninemrini yerine getirmitir. Sonrasnda Kbrs ve Ege sorunlarnda ABD'nin tam desteini alarak,karln fazlasyla alacan hesaplamaktadr. Dier aalk bir yaklam Pangalos'un szndegizlidir: "Mesih'in yanndaki melek" demekle imhadan baka bir sonucun beni beklemediini okiyi bilmektedir. Benim Trkiye'nin elinde lmem, tam bir 'iti ite krdrma' politikas olarakmkemmel ilerlik kazanacaktr. tler ne kadar birbirlerini krarsa, sonuta kendi politikaskazanm olacaktr. Bu yaklam, verilen destein tamamen taktik kar amal olduunu akaortaya koymakta, en ufak bir insani ynnn olmadn gstermektedir. Btn hesaplar benim krbir direni iine girerek leceim zerine yapld. lmem zerine gn sayld, Atina gazetelerindebile ilendi. ahsmn klasik milliyeti yaklamdan uzak olmas ve kr iddete ak olmamas, ilkelKrt milliyetiliinin nn aarak diledikleri gibi Krt sorunu ile oynama hesaplar bundabelirleyici olmutur. Teslim edildiim gn baz Krt milliyeti nderlerin hemen Atina'ya geldikleribilinmektedir. Btn hesaplar, komplo ve ihanetin lmmle sonulanaca temelindeyrtlmtr. Hukuki yann bir yana brakalm, bu yaklamda insani hibir yann gz nnealnmad aktr.

c- Savc'nn iddianamesindeki yaklamn AHS ve Helen pozitif ulusal hukukuna aykr olduuyaptm ksa deerlendirmeden de rahatlkla anlalabilir. Hibir makam tehdit altndaki birvatandan veya siyasi iltica bavurusunda bulunan 'kovma' yetkisinde olamaz. zellikle benim

talya srecim, bunun iin en iyi rnektir. Sadece pozitif hukukun gerekleri yerine getirilse bile, buolaydaki sorumluluun hkmete dt aka grlecektir. Zaten olay srasnda hkmetinbyk tela ve bakan istifalar bunu gstermektedir. En ucuz kaypla sularn rtbas etmekistemilerdir. Neden, hemen balangta hakkmda soruturma yrtlmedi? Suluysam, ilk andasuluydum. Her ey bilgileri dahilindeydi. Olay umduklar gibi gelimeyip benim kim vurduyagitmem gereklemeyince, yani nedeni belirsiz, sadece Trk ynetimini sorumluluk altna sokan birmecrada gelimeyince yarglama yoluna gidilmitir. Tasfiye olsaydm, kesinlikle bu yarglanmagereklemeyecekti.Atina Karma Yeminli Mahkemesinin lehimde verecei karar, AHM'de mral kararna ilikinverilen hkmler asndan nem tamaktadr. AHM tm itiraz maddelerimizi kabul etmesineramen, karlmay gz nne getirmemitir. Nasl tehlikeli bir komplo iinde karldmadeinme gerei duymamtr. Sanki teslim edilmem ncesi olup bitenler hukuku

ilgilendirmiyormu gibi, dar hukuki kstaslar iinde kalmtr. Halbuki bana ilikin AHS'nin entemel maddesi; can gvenlii ve hukuki bir ynteme dayanmadan, keyfi olarak gzaltnaalnamayaca biimindedir. Benim durumum sadece keyfi gzalt deil, ucu her trl imhaya ak


27/47


28/47

27

Krt krizinde zme doru veya komploya yant

Atina zerinde 1 ubat 1999'da uygulama srecine konulan komplo ahsnda, Krt olgusu ve ondan

kaynakl sorunlar bir ikilemle kar karya getirdi: Ya intihar, ya yeni yaam koullarn zde vebiimde yaratabilmek! Medyada ilendii tarzda 'paketlenip' Ankara oligarik ynetimine teslimedildiimde, dnya apnda etkili ABD hegemonik sistemi beni daha iyi tanyor ve ne yaptnbiliyordu. ster l ister diri kalmann kendi sistemi iindeki sonularn hesaplyordu. ABD veYunan o

abdullah ocalan ozgur insan savunmasi

Documents