abdfft : na briathra is neamhrialtana briathra neamhrialta ( 11 ) 6 bhriathar (an? / ní san aimsir...

18

Upload: others

Post on 09-Mar-2020

8 views

Category:

Documents


2 download

TRANSCRIPT

SPRIOCANNA

• Comhrá agus roinnt saineolais a éascú i ndáil le múineadh na mbriathra

• Cuir le saineolas i leith mhúineadh na mbriathra

• Cuir le tuiscint na múinteoiri i leith míreanna áirithe gramadaí a bhaineann go sonrach leis na briathra is

neamhrialta –ABDFFT

• Áiseanna agus cleachtaí a roinnt libh a bheidh úsáideach in bhur seomraí ranga féin. (Seolfaidh mé

cóipeanna chugaibh trí ríomhphost)

• Fuinneamh, fonn agus dearfacht a chothú agus a athchruthú!!!

CÉ MHÉAD BRIATHAR NEAMHRIALTA ATÁ SA GHAEILGE?

•6 (NA BRIATHRA IS NEAMHRIALTA)

ABAIR, BÍ, DÉAN, FAIGH, FEIC, TÉIGH

+

•5 (NA BRIATHRA NEAMHRIALTA EILE)

BEIR, CLOIS, ITH, TABHAIR, TAR

NA BRIATHRA NEAMHRIALTA ( 11 )

6 bhriathar

(An? / Ní san aimsir chaite )

+ 5 bhriathar

(Ar?/ Níor san aimsir chaite)

Abair Beir

Bí Clois

Déan Ith

Faigh Tabhair

Feic Tar

Téigh

CATHAIN A THUGTAR FAOI MHÚINEADHFOIRMEÁLTA NA MBRIATHRA AR SCOIL?

• RANG 3 /4 SA BHUNSCOIL (I GCOMHTHÉACS AGUS I BHFRÁSAÍ ROIMHE SIN)

• CUR CHUIGE? – OBAIR GHRÚPA - ROINNT TAITHÍ AGUS SAINEOLAIS

• BRIATHAR AN LAE?

• AN NDÉANTAR DUL SIAR AR NA BRIATHRA SAN IARBHUNSCOIL? CONAS?

• FOIRM CHEISTEACH, DHEARFACH, DHIÚLTACH SNA HAIMSIRÍ ÉAGSÚLA NÓ CHUILE PHEARSA I NGACH

AIMSIR?

AMHRÁN ABDFFT (L.3 - 4)

Abair Bí Déan Faigh Feic Téigh X 3

Na Briathra is Neamhrialta

An nDúirt? Dúirt Ní Dúirt

An Raibh? Bhí Ní Raibh

An nDearna? Rinne Ní Dhearna

Abair Bí Déan

AMHRÁN ABDFFT

Abair Bí Déan Faigh Feic Téigh X 3

Na Briathra is Neamhrialta

An bhFuair Fuair Ní bhFuair

An bhFaca Chonaic Ní Fhaca

An nDeachaigh? Chuaigh Ní Dheachaigh

Faigh Feic Téigh

L.2 AIMSIRÍ NA MBRIATHRA AGUS NA BUNRIALACHA

COMHRÁ SAMPLACH NA GCEAPAIRÍ

L.5 MÁ NÓ MURA

•LÉIGH NA HABAIRTÍ ATÁ I NGAEILGE

•AISTRIGH NA HABAIRTÍ EILE GO GAEILGE

BABHTÁIL AGUS PÍRMHEASÚNÚFREAGRAÍ L.5

•Má osclaíonn sé Mura n-osclaíonn sé

•Má chríochnaíonn sé Mura gcríochnaíonn sé

•Má thosaím Mura dtosaím

•Má chloisimid Mura gcloisimid

Má + Foirm Neamhspleách Mura + Foirm Spleách

Má dúirt Mura ndúirt

Má bhí Mura raibh

Má rinne Mura ndearna

Abair Bí Déan

Má fuair Mura bhfuair

Má chonaic Mura bhfaca

Má chuaigh Mura ndeachaigh

Faigh Feic Téigh

WHEN

NUAIR A + SÉIMHIÚ

NUAIR NACH + URÚ

•LÉIGH NA HABAIRTÍ ATÁ I NGAEILGE

•AISTRIGH NA HABAIRTÍ EILE GO GAEILGE

BABHTÁIL BHUR GCUID OIBRE AGUSCEARTAIGH OBAIR A CHÉILE

L.8 +9 SULAR AGUS SULA

Aimsir Chaite Aimsir

Láithreach

Aimsir

Fháistineach

Sular +h Sula + urú Sula +urú

Sular bhris mé Sula mbrisim Sula mbrisfidh mé

Sular fhág mé Sula bhfágaim Sula bhfágfaidh mé

Sular dhúisigh mé Sula ndúisím Sula ndúiseoidh mé

Bhí - sula raibh

Dúirt - sula ndúirt

Rinne - sula ndearna

Fuair - sula bhfuair

Chuaigh - sula ndeachaigh

Chonaic - sula bhfaca

Sula: Eisceachtaí san Aimsir Chaite

L.10 AN CHLAONINSINT

EISCEACHTAÍ SAN AIMSIR LÁITHREACH?

EISCEACHTAÍ SAN AIMSIR FHÁISTINEACH?

ZÓN NEASFHORBARTHATHE ZONE OF PROXIMAL DEVELOPMENT

(LEV VYGOTSKY )

• CAD IS FÉDIIR LEIS AN BHFOGHLAIMEOIR A DHÉANAMH GO NEAMHSPLEÁCH / GAN TACAÍOCHT?

• CAD IS FÉDIIR LEIS AN BHFOGHLAIMEOIR A DHÉANAMH LE TACAÍOCHT?

• CAD NACH FÉIDIR LEIS AN BHFOGHLAIMEOIR A DHÉANAMH?

• MÁ MHÚINTEAR NA BRIATHRA IS NEAMHRIALTA SA BHUNSCOIL – ÉASCÓFAR AN MÚINEADH AGUS AN FHOGHLAIM SAN

IARBHUNSCOIL – BEIDH CREAT TACAÍOCHTA LEAGTHA SÍOS A ÉASCÓIDH AN CHÉAD CHÉIM EILE DEN FHOGHLAIM.

• L. 5 – CLEACHTAÍ AR MÁ AGUS MURA LE TACAÍOCHT

• L.7 – CLEACHTAÍ AR MÁ AGUS MURA GAN TACAÍOCHT