ab2004 cagri metin€¦ · e – Öğrenme süreçlerinde açık kodlu yazılımların...

19
Ab2004 cagri metin file:///C|/Users/hp/Desktop/Ab2004%20cagri%20metin.htm[19.04.2014 00:53:56] AKADEMİK BİLİŞİM 2004 11-13 Şubat 2004 Karadeniz Teknik Üniversitesi Trabzon Üniversitelerde bilgi teknolojileri konusunda ilgili grupları biraraya getirerek, bilgi teknolojileri altyapısı, kullanımı, eğitimi ve üretimini tüm boyutlarıyla tanıtmak, tartışmak, tecrübeleri paylaşmak, ve ortak politika oluşturmak amaçlarıyla ulusal boyutta Akademik Bilişim 2004 konferansı düzenlenmiştir. Konferansta davetli bildiriler, eğitim seminerleri ve yapılandırılmış çalışma grubu/açık oturum türü etkinlikler yapılacaktır. Konferans ilgili herkese açıktır; ve bu konularda katkı bekliyoruz. Program cyberchair.ab.org.tr Aktif katilim Cagrisi Aktif katilim Formu Yerel Kurul Yerel Bilgi - Konaklama, Ulaşım v.b. için: http://ab2004.ktu.edu.tr/ Karadeniz Teknik Üniversitesi Sayfaları: Her türlü iletişim için : [email protected] http://ab.org.tr/ Sponsorlar: Destekciler: Destekliyen STK'lar: Ana Sayfa [email protected]

Upload: others

Post on 31-Jul-2020

10 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Ab2004 cagri metin€¦ · E – Öğrenme Süreçlerinde Açık Kodlu Yazılımların Kullanılması Salih GÜMÜŞ 54 14 original submission Öğrenme Sistemlerinin Tasarımında

Ab2004 cagri metin

file:///C|/Users/hp/Desktop/Ab2004%20cagri%20metin.htm[19.04.2014 00:53:56]

AKADEMİK BİLİŞİM 2004 11-13 Şubat 2004 Karadeniz Teknik Üniversitesi Trabzon

Üniversitelerde bilgi teknolojileri konusunda ilgili grupları biraraya getirerek, bilgi teknolojileri altyapısı,kullanımı, eğitimi ve üretimini tüm boyutlarıyla tanıtmak, tartışmak, tecrübeleri paylaşmak, ve ortakpolitika oluşturmak amaçlarıyla ulusal boyutta Akademik Bilişim 2004 konferansı düzenlenmiştir.Konferansta davetli bildiriler, eğitim seminerleri ve yapılandırılmış çalışma grubu/açık oturum türüetkinlikler yapılacaktır. Konferans ilgili herkese açıktır; ve bu konularda katkı bekliyoruz.

Program cyberchair.ab.org.tr Aktif katilim Cagrisi

Aktif katilim Formu

Yerel Kurul

Yerel Bilgi - Konaklama, Ulaşım v.b. için: http://ab2004.ktu.edu.tr/

Karadeniz Teknik Üniversitesi Sayfaları:

Her türlü iletişim için :[email protected] http://ab.org.tr/

Sponsorlar:

Destekciler:

DestekliyenSTK'lar:

Ana [email protected]

Page 2: Ab2004 cagri metin€¦ · E – Öğrenme Süreçlerinde Açık Kodlu Yazılımların Kullanılması Salih GÜMÜŞ 54 14 original submission Öğrenme Sistemlerinin Tasarımında

AB 2004 Program

file:///C|/Users/hp/Desktop/AB%202004%20Program.htm[19.04.2014 00:54:25]

AB '04 Programı

Programa gözüken numaralar, ilgili özetlerin numarasıdır. Numaraların bağlandığı link ilgili özet sayfasınıişaret etmektedir.

Şayet bir oturumda xxx yazıyorsa, bu dizinde xxx.html dosyası vardır, ve xxx no'lu öneriye ait bilgileriiçermektedir.

Örneğin: http://ab.org.tr/ab04/program/xxx.html

Aynı bildiriye ait tam metin bildiriyi Bildiriler dizininde xxx.html, xxx.doc, xxx.pdf yada xxx.zip olarak, ilgilisunumlari da Sunum dizininde xxx.pdf, xxx.ppt benzeri şekilde bulabilirsiniz. Çerceve programda görülen

numaralar, her yerde kullanılmaktadır.

Çerceve Program

Bildiri Tam Metinleri

Linux Seminerleri (yerel kopya) | seminer.linux.org.tr

Microsoft Eğitim Semineri

Page 3: Ab2004 cagri metin€¦ · E – Öğrenme Süreçlerinde Açık Kodlu Yazılımların Kullanılması Salih GÜMÜŞ 54 14 original submission Öğrenme Sistemlerinin Tasarımında

Overview of all papers (with contact person)

file:///C|/Users/hp/Desktop/Overview%20of%20all%20papers%20(with%20contact%20person).htm[19.04.2014 00:55:42]

Overview of all papers (with contact person)Last update: Tue Feb 17 19:57:00 2004 EEST

Number of submissions: 105color info

Nr/Reviews pp. Link to

paper) Title/Link to abstract Contactperson

1 13 originalsubmission Kütüphaneler için veritabanı seçim kriterleri ve kullanıcı eğitimi ilhan

Akçal

2 15 originalsubmission FreeBSD ile IPFW IPFirewall Güvenlik Duvarı ve IP Trafiği Düzenleme Özkan

KIRIK

4 12 originalsubmission SQUİD PROXY İLE GERÇEK ZAMANLI WEB TRAFİK KONTROLÜ Hasan H.

BALIK

5 33 originalsubmission FIRAT ÜNİVERSİTESİ PHP-MySQL TABANLI ÜNİVERSİTE SİTE YAPICI SİSTEMİ Hasan H.

BALIK

6 12 originalsubmission Ağ Geçidi (Router) Güvenliği Enis

Karaaslan

7 24 originalsubmission Üniversite Kütüphanelerinde Web Tabanlı Kullanıcı Memnuniyeti Ölçümü Erol

Yılmaz

8 12 originalsubmission SU KAYNAKLARININ PLANLANMASI VE YÖNETİMİNDE BİLİŞİM TEKNOLOJİSİNİN ÖNEMİ Omer Faruk

Durdu

9 11 originalsubmission Ünieversite Bordro Otomasyon Programı (ÜniBOP) Sait

ÜSTÜN

10 15 originalsubmission Üniversite Web Otomasyon Programı (ÜniWEB) Sait

ÜSTÜN

11 3 originalsubmission Sabancı Üniversitesi Kampus Yerel Ağı irfan

sağdınç

14 6 originalsubmission

YER YUVARLAGI” ÜNITESININ ÖGRETIMINDE BILGISAYARLI VE GELENEKSEL ÖGRETIMUYGULAMALARININ KARSILASTIRILMASI ÜZERINE BIR ARASTIRMA

Mustafa CIN

15 5 originalsubmission The Role of Technology in Teaching and Learning Mathematics Tuba

Gokcek

16 9 originalsubmission ÜNİVERSİTE ÖÐRENCİLERİNİN İNTERNET EÐİLİMLERİ Bahadtin

Rüzgar

18 10 originalsubmission Soru Bankası ve WEB Modülü Kemal

TURHAN

19 8 originalsubmission XSL Dönüsümleri ve Biçimleme Deniz

KILINÇ

10 original Öğrenim İçeriklerinin Paketlenmesi Zeynel

Page 4: Ab2004 cagri metin€¦ · E – Öğrenme Süreçlerinde Açık Kodlu Yazılımların Kullanılması Salih GÜMÜŞ 54 14 original submission Öğrenme Sistemlerinin Tasarımında

Overview of all papers (with contact person)

file:///C|/Users/hp/Desktop/Overview%20of%20all%20papers%20(with%20contact%20person).htm[19.04.2014 00:55:42]

21 submission Cebeci

22 7 originalsubmission Kiºisel Sayfa ve Ders Sayfası Hazırlama Sistemi Ercüment

Yılmaz

23 7 originalsubmission Library ON-LINE: Web Tabanlı Kütüphane Yönetim Yazılımı Onur İhsan

Arsun

24 4 originalsubmission Konya Bölge Yazma Eser Kütüphanesindeki Sayısallaştırma Projesi Fatma

Kılıçarslan

26 5 originalsubmission Campus ON-SMS : SMS Tabanlı Bilgiye Erişim Sistemi Orhan

Karahasan

27 13 originalsubmission IPv6 Adresleme ve Başlık Yapısı Orhan

Sümer

28 6 originalsubmission COURSE ON-LINE: Bir Tümleşik Ders Web Sayfaları Yönetim Aracı Gürol

Erdoğan

30 6 originalsubmission Kampus Ağlarında Kullanıcı Bazlı Erişim Denetimi Yasin

KAPLAN

31 10 originalsubmission

WEB TABANLI EÐİTİMİN ALT YAPISI İÇİN INTERNET ERİŞİMİNDE KARASAL İLETİMORTAMLARI İLE UYDU TEKNOLOJİSİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

ÇiğdemAytekin

34 7 originalsubmission C# ve Nesne Tabanlı Programlama Sefer

Algan

35 4 originalsubmission Akıllı cihazlar için veri erişim yöntemleri Gökay Burak

AKKUŞ

39 8 originalsubmission DİFWEB: Diferensiyel Denklemlerin Sayısal Çözümü İçin Web-Tabanlı Bir Uygulama Ahmet

Gökdoğan

40 5 originalsubmission E-kütüphane; avantajlar, teknik ve yasal sorunlar Ayhan

Kaygusuz

41 4 originalsubmission

TİCARİ OLMAYAN AKADEMİK AMAÇLI İNTERNET BİLGİ KAYNAKLARI, ÖNEMİ ve BAZIÖRNEKLER

GokselArmagan

44 15 originalsubmission

ASP.Net Web Uygulamalarında MySQL Veri Tabanı Yönetim Sisteminin Alternatif KullanımŞekilleri

CengizAytun

45 5 originalsubmission BİLGİSAYAR VERİ GÜVENLİÐİ ÜZERİNE BİR İNCELEME: KLAVYE DİNLEME SİSTEMLERİ Şeref

Sağıroğlu

46 1 originalsubmission IP TELEFON Hakan

Tağmaç

48 15 originalsubmission BİLİŞİM ÇAÐINDA HALK KÜTÜPHANELERİ Ender

BİLAR

49 8 originalsubmission Dicle Üniversitesi Öğrenci-Isleri Otomasyonu Abdullah

BAYKAL

50 9 originalsubmission FreeBSD Nedir? FreeBSD Kurulumu Özkan

KIRIK

Page 5: Ab2004 cagri metin€¦ · E – Öğrenme Süreçlerinde Açık Kodlu Yazılımların Kullanılması Salih GÜMÜŞ 54 14 original submission Öğrenme Sistemlerinin Tasarımında

Overview of all papers (with contact person)

file:///C|/Users/hp/Desktop/Overview%20of%20all%20papers%20(with%20contact%20person).htm[19.04.2014 00:55:42]

51 4 originalsubmission PULMAN-XT Projesi: Yansımalar Bülent

Yılmaz

52 14 originalsubmission

e-Öğrenmede Öğrenci Destek Hizmetleri : Açıköğretim Fakültesi Bilgi Yönetimi ÖnlisansProgramı Örneği

MeldaBeyaz

53 13 originalsubmission E – Öğrenme Süreçlerinde Açık Kodlu Yazılımların Kullanılması Salih

GÜMÜŞ

54 14 originalsubmission

Öğrenme Sistemlerinin Tasarımında Kavram Haritaları, Öğrenme Nesneleri ve EğitimYönetim Sistemlerinin Rolü

Gökhan DenizDinçer

55 9 originalsubmission Yazılım Üretiminde Lider Ülkeler Meriç

Aykol

56 7 originalsubmission E-Dönüşüm Sürecinde Üniversitelerimiz Erhan

Akyazı

60 5 originalsubmission Marmara Üniversitesi Öğrenci Önkayıt Otomasyon Sistemi Uygulaması Erhan

Akyazı

62 5 originalsubmission Generating a Dynamic Decision System for English Preparation Classes Onur

Kardeş

66 6 originalsubmission Grid hesaplama Sistemlerinde Güvenlik Araçları Irfan

MACIT

68 8 originalsubmission BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİNDE VERİ GÜVENLİÐİ Mustafa

Alkan

74 2 originalsubmission Internet'e Dayalı Uzaktan Eğitim'de Sanal Kütüphane Uygulaması Ayşegül

Ezerçe

78 2 originalsubmission E-Üniversite Derse Yazılım Sistemi Mustafa Bilgehan

İMAMOĞLU

79 1 originalsubmission Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Online Randevu Sistemi Mustafa Bilgehan

İMAMOÐLU

80 6 originalsubmission Kampüs Ağları için LMDS ile Kablosuz Optik Haberleşme Sistemlerinin Karşılaştırılması Sezai Alper

Tekin

81 11 originalsubmission İnternet Paketi.org.tr Portalının Üniversitelerce Ortak Kullanımı Önerisi Kutlay Kağan

Şanlı

82 1 originalsubmission CAD için QT Destekli Arayüz Geliştirme Uygulaması özkan

pakdil

83 24 originalsubmission Elektronik İmza Teknolojisi, Şifreleme ve Güvenlik Mekanizmaları Ayse

Inaloz

84 1 originalsubmission Kampüs Çapında İşletim Sistemleri Yama Yönetimi Bülent

Yıldız

85 3 originalsubmission Single Sign On Mehmet

Dalyanda

86 1 originalsubmission İnternet Sayfaları Üzerinden DNS yönetimi Cenk

Bayraktar

Page 6: Ab2004 cagri metin€¦ · E – Öğrenme Süreçlerinde Açık Kodlu Yazılımların Kullanılması Salih GÜMÜŞ 54 14 original submission Öğrenme Sistemlerinin Tasarımında

Overview of all papers (with contact person)

file:///C|/Users/hp/Desktop/Overview%20of%20all%20papers%20(with%20contact%20person).htm[19.04.2014 00:55:42]

87 17 originalsubmission

KİTLE İLETİŞİM ARAÇLARININ EÐİTİM-ÖÐRETİMDE KULLANIM OLANAKLARI VEAVANTAJLARI

Feridun Nizam

88 13 originalsubmission ınternet saldırıları sonrasında yapılması gerekenler Ceyda

Cimilli

89 14 originalsubmission (BIYO) ENFORMATIKTE e-KUTUPHANE Cigdem

Selcukcan

90 9 originalsubmission EÐİTİMDE E-dönüşüm: ESKİŞEHİR MİLLİ EÐİTİM MÜDÜRLÜÐÜ PROJE ÖNERİSİ ÖRNEÐİ Yasin

ÖZARSLAN

91 1 originalsubmission ASP.NET'de Güvenlik Mustafa Bilgehan

İMAMOÐLU

92 1 originalsubmission

Üniversite Kütüphanelerinde, Süreli Yayın Koleksiyonu Yönetimi: Yeni Gelişmeler, Eğilimlerve Sorunlar

Sami ÇUKADAR

93 2 originalsubmission

ELEKTRONİK WORKBENCH DEVRE SİMÜLASYON PROGRAMININ UZAKTAN EÐİTİMAÇISINDAN DEÐERLENDİRİLMESİ

HakanÇALIS

94 3 originalsubmission Merkezi Kullanici Tanima Servisleri Mustafa

Atakan

96 2 originalsubmission Microsoft İletişim Teknolojileri Tamer

Demir

98 2 originalsubmission

UÇTAN UCA KABLOSUZ KÜRESEL MOBİL AÐ ALTYAPI MİMARİSİ: Yeni Nesil Ağ MimarisineDoğru

RifatÇÖLKESEN

100 3 originalsubmission E-Kahramanmaraş Cumali

YAŞAR

101 5 originalsubmission Deniz Bilimlerinde Uzaktan Eğitim ve İnternet Kaynakları Abdulaziz

GÜNEROÐLU

102 6 originalsubmission

Çukurova Üniversitesi Bilgi İşlem Kolu Eğitsel Kol Faaliyetleri Tarafından Sunulan TeknolojiDerslerinin Öğrenci Eğitimine Etkisi

FatihATES

103 6 originalsubmission E-İş Uygulamaları: Internet Ortamında ISO 9000:2000 Kalite Yönetim Sistemi Ali Coşkun

Dalgıç

105 9 originalsubmission

Çukurova Üniversitesi Mühendislik – Mimarlık Fakültesi Bilgisayar UygulamalarıLaboratuarlarının Altyapısının Teknolojiye Uygun Olarak Düzeltilmesi ve Bilgi İşlemServislerinin Organizasyonu

FatihKARAOGLAN

106 6 originalsubmission FAKÜLTE BİLGİSAYARLARININ AÐ ÜZERİNDEN YÖNETİLMESİ VE GÜVENLİK İlhan

Tarımer

107 11 originalsubmission E-DÖNÜŞÜMDE BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ ÖÐRETİMİ Barış

KANTOÐLU

108 19 originalsubmission Yazılımlar Uzerindeki Haklarin FSEK çerçevesinde incelenmesi Ceyda

Cimilli

109 6 originalsubmission BİLGİSAYAR VE İNTERNET KULLANIMINDAN DOÐAN HUKUKİ ve CEZAİ SORUMLULUK Ahmet

ÇİFTCİ

110 9 originalsubmission

E-ÜNİVERSİTE : KTÜ BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE ADAPTASYON PROJESİ MÖDÜL :ÖÐRENCİ BİLİŞİM SİSTEMİ

OrhanKesemen

Page 7: Ab2004 cagri metin€¦ · E – Öğrenme Süreçlerinde Açık Kodlu Yazılımların Kullanılması Salih GÜMÜŞ 54 14 original submission Öğrenme Sistemlerinin Tasarımında

Overview of all papers (with contact person)

file:///C|/Users/hp/Desktop/Overview%20of%20all%20papers%20(with%20contact%20person).htm[19.04.2014 00:55:42]

114 9 originalsubmission TAM OPTİK AÐLARDA OPTİK ÇOÐUŞMA ANAHTARLAMA PROTOKOLLERİ A.Halim

ZAİM

115 8 originalsubmission GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ İNTERNET BİLGİ SİSTEMİ (İBS) Mustafa

BAYRAM

116 9 originalsubmission ÇEVRİM-İÇİ SERTİFİKA PROGRAMI KATILIMCILARI Erman

Yükseltürk

117 3 originalsubmission Mobil web ve Cihaz Uygulamaları Tarık

Özkan

118 15 originalsubmission UNIX SİSTEMLERDE KULLANICI GÜVENLİÐİNİN ARTTIRILMASINA YÖNELİK ÖNERİLER Özgü

Can

119 8 originalsubmission TAM ÖÐRENME STRATEJİSİNİN ETKİLİLİÐİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA Şemseddin

KOÇAK

120 7 originalsubmission TARAYICI İLE OPTİK FORM DEÐERLENDİRME Mehmet

Tunçkanat

121 8 originalsubmission ÖÐRENEN ORGANİZASYONLARDA BİLGİ YÖNETİMİ ve E-ÖÐRENME Erman

Yükseltürk

124 7 originalsubmission WEB ORTAMLI EGE ÜNİVERSİTESİ DUYURU PANOSU (EGEDUYURU) Ata

Önal

125 3 originalsubmission Wireless LAN ve WAN Teknolojileri Riza

Pehlivan

126 8 originalsubmission

Uzaktan Ogretim Yoluyla Uluslar Arasi Standartlarda Yabanci Dil Ogretimi projesi PilotUygulamasi

ZehraADIYAMAN

127 10 originalsubmission MEB INTERNET TABANLI SERTIFIKA PROGRAMLARI “e-ogrenmeye hazir misiniz?” Zehra

ADIYAMAN

129 10 originalsubmission IP Multicast Yönlendirme Cem Deniz

Pelit

132 5 originalsubmission

Eğitimde Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin Kullanımına Yönelik Bir Araştırma: dICTatEdYaklaşımı

BulentCavas

134 14 originalsubmission Internet’teki Kimya Kaynakları ve 2002-2003 Dönemi Sayısal Değişimi Talat

Özpozan

138 3 originalsubmission Sabanci Universitesi Bilgi Merkezi'nde Dijital Koleksiyonlar: Bir Uygulama Ornegi Asuman

Akyuz

139 2 originalsubmission Ders Takip Programı Hüseyin

Kaya

140 2 originalsubmission TeX Kullanarak Döküman Hazırlama İrem

YAMAN

141 4 originalsubmission Bilişim Türkçe'si Gülşen

TAŞKIN

142 6 originalsubmission YÜKSEK BAŞARIMLI HESAPLAMADA Sevda

Üsküplü

Page 8: Ab2004 cagri metin€¦ · E – Öğrenme Süreçlerinde Açık Kodlu Yazılımların Kullanılması Salih GÜMÜŞ 54 14 original submission Öğrenme Sistemlerinin Tasarımında

Overview of all papers (with contact person)

file:///C|/Users/hp/Desktop/Overview%20of%20all%20papers%20(with%20contact%20person).htm[19.04.2014 00:55:42]

143 2 originalsubmission LaTeX Kullanarak Sunum Hazırlama Teknikleri Gülşen

TAŞKIN

145 15 originalsubmission SYBASE' e GENEL BAKIŞ Orçun

Özalp

146 4 originalsubmission Akademik Birim Yönetim Sistemi tolga

karadeniz

150 4 originalsubmission Mobile System Administration in Unix Environment Gulcin

Orbay

151 5 originalsubmission ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ ÇEVRİM İÇİ SINAV SİSTEMİ Emrah

Yenilmez

152 2 originalsubmission Ogreni Isleri Otomasyon Sistemlerinde Platform Bagimsiz Cok Katmanli J2EE Mimari Asli

Ozkan

153 45 originalsubmission Mikrobilgi-Bordo Doküman Sistemleri A.Ş Hüseyin

Ünal

164 3 originalsubmission hdtv ile sayısal veri iletişimi alpay

bilgiç

171 3 originalsubmission Üniversitelerarası Yazılım İşbirliği Oluşumu Çalışma Grubu Toplantısı Ayla

ALTUN

178 51 originalsubmission PHP ile PostgreSQL Uygulamalari Devrim

GündüzCyberChair Author: Richard van de Stadt (Borbala Online Conference Services) Development supported by TRESE Copyright © by University of Twente

Page 9: Ab2004 cagri metin€¦ · E – Öğrenme Süreçlerinde Açık Kodlu Yazılımların Kullanılması Salih GÜMÜŞ 54 14 original submission Öğrenme Sistemlerinin Tasarımında

Paper 31

file:///C|/Users/hp/Desktop/Paper%2031.htm[19.04.2014 00:56:08]

Paper 31Generated: Tue Feb 17 20:10:05 2004

prev (30) overview next (32)

31 - Title WEB TABANLI EĞİTİMİN ALT YAPISI İÇİN INTERNET ERİŞİMİNDEKARASAL İLETİM ORTAMLARI İLE UYDU TEKNOLOJİSİNİNKARŞILAŞTIRILMASI

Authors Çiğdem AYTEKİN , İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER MESLEKYÜKSEK OKULUNursel S. RÜZGAR, MARMARA ÜNİVERSİTESİ TEKNİK EĞİTİMFAKÜLTESİ ELEKTRONİK BİLGİSAYAR BÖLÜMÜ

PC Member NoContact person Çiğdem Aytekin, acigdem__at__istanbul.edu.tr, 0 216 347 24 84Main Fields 3. Internet Servislerinin Calıştırılması

7. Ulusal ve Kurumsal Ağ Yapıları 9. Uzaktan Eğitim 10. Internet Destekli Eğitim 13. Yeni Teknolojiler 15. Web Kurulu ve Yönetimi

Other Main FieldsAbstract +Keywords

ÖZET:Uzaktan eğitimin gerçekleştirilmesinde çeşitli öğretim materyalleri veortamlar uygulanmaktadır. Mektupla başlayan öğretim materyalleridaha sonra televizyon gibi ortamlara dönüşmüş, günümüzde isetamamıyla dijital bir boyut kazanmıştır. Bu geçişte hız kavramı daimaön planda tutularak iletim ortamları daha hızlı hale getirilmeyeçalışılmıştır.

Bu çalışmada, günümüzde kullanılan karasal hatlar ve uydu erişimi bantgenişlikleri, kullanılabilir alanları ve fiyatları ile birlikte karşılaştırmalıolarak incelenmiş ve uydu internetinin geniş bant imkanı, her yerdekullanılabilme olanakları ve kabul edilebilir fiyatları ile karasal iletimortamlarına alternatif teşkil ettiği görülmüştür. Uydu interneti yenijenerasyon internet ortamında artan görüntü-ses içeriğine hızlı vekaliteli bir şekilde ulaşılmasını sağlar. Hızlı download yapabilme,streaming media yayınlarını kaliteli ve net bir şekilde izleyebilme ve IPmulticast gibi diğer uzaktan eğitim uygulamalarına imkan sağlama uyduinternetinin diğer özellikleridir.

Uydu internet servis sağlayıcılarının sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Buartış fiyat rekabetini getirecek ve yakın bir gelecekte internete uydu ilebağlananların sayısı artacaktır. Böylece görsel ve işitsel içerikli webtabanlı uzaktan eğitim uygulamaları için gerekli alt yapı sağlanmışolacak ve uygulamada yeni bir dönem başlayacaktır.

Anahtar kelimeler:Wan Protokolleri, Uydu Interneti, Web Tabanlı Eğitim.Remarks

prev (30) overview next (32)

Page 10: Ab2004 cagri metin€¦ · E – Öğrenme Süreçlerinde Açık Kodlu Yazılımların Kullanılması Salih GÜMÜŞ 54 14 original submission Öğrenme Sistemlerinin Tasarımında

WEB TABANLI EĞİTİMİN ALT YAPISI İÇİN INTERNET ERİŞİMİNDE KARASAL İLETİM ORTAMLARI İLE UYDU TEKNOLOJİSİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Öğr. Gör. Çiğdem AYTEKİN

İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu [email protected]

Yrd. Doç. Dr. Nursel S. RÜZGAR Marmara Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Elektronik ve Bilgisayar Bölümü

[email protected]

ÖZET: Uzaktan eğitimin gerçekleştirilmesinde çeşitli öğretim materyalleri ve ortamlar

uygulanmaktadır. Mektupla başlayan öğretim materyalleri daha sonra televizyon gibi ortamlara dönüşmüş, günümüzde ise tamamıyla dijital bir boyut kazanmıştır. Bu geçişte hız kavramı daima ön planda tutularak iletim ortamları daha hızlı hale getirilmeye çalışılmıştır.

Bu çalışmada, günümüzde kullanılan karasal hatlar ve uydu erişimi bant genişlikleri, kullanılabilir alanları ve fiyatları ile birlikte karşılaştırmalı olarak incelenmiş ve uydu internetinin geniş bant imkanı, her yerde kullanılabilme olanakları ve kabul edilebilir fiyatları ile karasal iletim ortamlarına alternatif teşkil ettiği görülmüştür. Uydu interneti yeni jenerasyon internet ortamında artan görüntü-ses içeriğine hızlı ve kaliteli bir şekilde ulaşılmasını sağlar. Hızlı download yapabilme, streaming media yayınlarını kaliteli ve net bir şekilde izleyebilme ve IP multicast gibi diğer uzaktan eğitim uygulamalarına imkan sağlama uydu internetinin diğer özellikleridir.

Uydu internet servis sağlayıcılarının sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Bu artış fiyat rekabetini getirecek ve yakın bir gelecekte internete uydu ile bağlananların sayısı artacaktır. Böylece görsel ve işitsel içerikli web tabanlı uzaktan eğitim uygulamaları için gerekli alt yapı sağlanmış olacak ve uygulamada yeni bir dönem başlayacaktır.

Anahtar Kelimeler: Wan Protokolleri, Uydu Interneti, Web Tabanlı Eğitim. GİRİŞ İnsanlar önceleri birbirleriyle haberleşebilmek için yan yana olmak zorundaydılar.

Yazının bulunuşu bu zorunluluğu ortadan kaldırdı ve bu sayede mesajlar bir yerden başka bir yere taşınabildi. Burada mesaj iletme hızı, taşıyanın hızına ve mesajın götürüleceği uzaklığa bağlıydı. Telefonun bulunuşu ile iletişime tamamen elektronik sistemler hakim oldu ve böylece uzaklık kavramı ortadan kalktı[1]. Ancak hız kavramı hep ön planda tutularak iletim ortamları daha hızlı hale getirilmeye çalışıldı ve günümüzde uydu teknolojisi uygulamalarına kadar gelindi.

Uydu teknolojisi uzaktan eğitimde farklı biçimlerde kullanılabilir. Bu çalışmada, uydu teknolojisinin web tabanlı uzaktan eğitimin alt yapısına alternatif teşkil edecek uydu interneti ele alınarak diğer bağlantı türleri ile karşılaştırılacak ve örnek fiyat incelemesi yapılacaktır.

1

Page 11: Ab2004 cagri metin€¦ · E – Öğrenme Süreçlerinde Açık Kodlu Yazılımların Kullanılması Salih GÜMÜŞ 54 14 original submission Öğrenme Sistemlerinin Tasarımında

1. Uzaktan Eğitimde Öğretim Materyalleri ve Ortamlar

Uzaktan eğitimin gerçekleştirilmesinde çeşitli öğretim materyalleri ve ortamlar uygulanmaktadır. Bazı ortamlar aşağıda verilmiştir:[2] • Yazılı mecmualar, • Radyo, ses kaseti, • Televizyon, video kaset, • Telefon, fax, • Bilgisayar, CD, DVD, diğer kayıt yapabilen manyetik ortamlar, • Internet, • Uydu teknolojileri.

Yukarıdaki adımların teknolojik gelişim süreci doğrultusunda sıralandığı görülmektedir.

Mektupla başlayan öğretim materyalleri hızlı bir gelişim süreci geçirerek, günümüzde tamamıyla dijital bir düzene geçmiştir. Bu dijital ortamda internet ve uydu teknolojileri ayrı ayrı incelenebileceği gibi bir araya getirilerek “uydu interneti” ortamında beraber de incelenebilir. İnternetten televizyon yayınları izlenebilir. Zaman içinde ilerleyen ve saklanmayan bu tür verilere “streaming” yani “akan veri” denir. Dolayısıyla, servis sağlayıcılar internet sunucusu görevi yapan bilgisayarlarına “streaming server” yazılımları kurarak gerek canlı, gerekse önceden kaydedilmiş ses ve video görüntülerini bizlere sunabilmektedirler. Ancak 56 Kbps dial-up modemlerin hızı, televizyon veya video yayınlarını yüksek kalitede izlememiz için yeterli değildir. Daha yüksek hızlara çıkılması gerekir. Bu gereksinim, farklı bir iletim ortamının kullanımını gündeme getirir. Uydu interneti geniş bant imkanı ile, yeni jenerasyon internet ortamında artan görüntü ve ses içeriğine hızlı ve kaliteli bir şekilde ulaşılmasını sağlar. Dolayısıyla, günümüzde internet erişiminde uydu teknolojisinin kullanılması web tabanlı uzaktan eğitimde önemli bir uygulama alanı yaratacaktır. Internet erişimi için günümüzde kullanılan iletim ortamları karasal hatlar ve uydu teknolojisi olmak üzere iki kısımda incelenebilir. Bu ortamlar üzerinden veri alış verişi de yapılabilir. Önce karasal hatları oluşturan protokoller incelenecektir.

2. WAN (Wide Area Network) Protokolleri

Bir işaretin bilgi taşıma kapasitesi ile bant genişliği arasında doğrudan bir ilişki vardır.

Bant genişliği ne kadar fazla olursa bilgi taşıma kapasitesi de o kadar fazla olur. Bant genişliği terimi analog bir iletişim ortamı için kullanıldığında (telefon hatları gibi) o hat üzerinde taşınabilen frekans aralıklarından söz edildiği anlaşılır ve Hertz terimi kullanılır. Oysa sayısal bir iletişim ortamı söz konusu olduğunda, o ortam üzerinden saniyede taşınabilen-aktarılabilen bit sayısından söz edilir ve bps (bit per second) terimi kullanılır. Yani uygulamada bant genişliği kavramı, saniyede gönderilebilen bit miktarıdır[3]. Protokol, bir ağdaki bilgisayarlar arasındaki haberleşmeyi yöneten kurallar topluluğudur. Günümüzde internet erişimi için farklı protokoller kullanılmaktadır. Türkiye’de karasal hatları oluşturan güncel protokoller, aşağıda bant genişlikleri ve kullanılabilir alanları üzerinde durularak fiyatları ile birlikte sıralanmıştır.

2.1. Dial-up Erişim

Anahtarlamalı ulusal telefon sistemini kullanarak data iletmek için kullanılan telefon hattıdır. Yani normal telefon hattı (bakır kablo) ile erişimdir. Genellikle 822’li hatlar üzerinden gerçekleşir. Modemin hızı çoğunlukla iletişim hızını belirler. Güncel dial-up modemler kullanıldığında, maksimum dial-up erişim hızı 56.6 Kbps olur. Ancak, görüntü

2

Page 12: Ab2004 cagri metin€¦ · E – Öğrenme Süreçlerinde Açık Kodlu Yazılımların Kullanılması Salih GÜMÜŞ 54 14 original submission Öğrenme Sistemlerinin Tasarımında

içeriği kalitesinin önemli olduğu durumlarda bu hız yeterli olmaz. Buna karşılık kullanılabilir alanda bir sınırlama yoktur. Türkiye’nin her yerinden dial-up erişim imkanı mevcuttur. Türk Telekom'un 145 servisi ile ISP'lerin 0822'li ve 200'lü telefonlarının aranmasında tahakkuk edecek ücretler ise şöyledir: Kontör bedeli 72.000 TL olmak üzere normal durumda 216 saniyede bir 1 kontör atmaktadır. 1. indirim günlerinde ücret 50.400 TL’ye ve 2. indirim günlerinde ise 43.200 TL’ye düşmektedir[4].

2.2. Kablo TV şebekesi üzerinden erişim

Koaksiyel kablo TV şebekesi üzerinde, abone tarafına bağlanacak olan bir kablo

modem yoluyla, modemin bağlı olduğu bilgisayar ile herhangi bir telefon hattına ihtiyaç duymaksızın abone bazında mevcut tarife koşullarında 64 Kbps ile 512 Kbps arasındaki hızlarda internet omurgasına erişim sağlanabilmektedir. Kablo TV aboneleri, data iletimi ve internet erişimi uygulamalarında kablo modem cihazına ihtiyaç duyacaklardır. Telekomünikasyon Kurumu tarafından onay verilen bu cihazlar şu an için kablo TV proje uygulamalarını yürüten firmalarca organize edilmekte ve kullanıcılar tarafından abone olma aşamasında bölgesindeki sorumlu firmadan satın alınarak temin edilebilmektedir. Kablo TV üzerinden internet erişimi; Ankara, İstanbul, İzmir, Adana, Antalya, Gaziantep, Bursa, Konya ve Kayseri olmak üzere 9 büyük ilimizde ve Mersin-Tarsus, İzmit-Gölcük-Körfez-Gebze, Eskişehir, Zonguldak-Karadeniz Ereğli, Denizli, Balıkesir-Bandırma, Samsun, Adapazarı, Tekirdağ-Çerkezköy-Çorlu, Erzurum, Yalova-Çınarcık ve Çiftlikköy olmak üzere 11 il ve bağlı ilçelerinde hizmet vermektedir[5]. Bu erişimde maksimum hız olan 512 Kbps, görüntü içeriği kalitesi bakımından iyi bir erişim hızıdır. Ancak bu bağlantı türünde kullanılabilir alanlar görüldüğü gibi belli bölgelerle sınırlıdır. Fiyatlandırma Tablo 1’de verilmiştir[6].

Tablo 1. Kablo TV şebekesi üzerinden erişim ücretleri

Hız (Kbps) Bağlantı Ücreti (TL) Aylık Ücretler (TL) (sınırsız) 64/16 26.000.000 36.000.000

128/32 26.000.000 72.000.000 256/64 26.000.000 119.000.000

512/128 26.000.000 210.000.000 2.3. Frame relay erişim

Kurumlara geniş alan ağları üzerinden yüksek hızlarda servis alma imkanı veren,

esnek bant genişliği kullanımını sağlayan, kiralık hatlara göre daha verimli bağlantı imkanı sağlayan bir servistir. Tek bir fiziksel hat üzerinden birden fazla nokta ile görüşme olanağı sağlanmaktadır. Frame relay, kurumların geniş alana çıktıklarında ihtiyaçları olan yüksek bant genişliğini sağlamak ve patlamalı trafik profilini en iyi şekilde taşıyabilmek için geliştirilmiş yüksek hızlı bir iletim teknolojisidir. Düşük hızlardan başlayarak 2 Mbps, 34 Mbps’e varan hız seviyelerinde servis vermektedir.

Şekil 1. Frame relay protokolü

3

Page 13: Ab2004 cagri metin€¦ · E – Öğrenme Süreçlerinde Açık Kodlu Yazılımların Kullanılması Salih GÜMÜŞ 54 14 original submission Öğrenme Sistemlerinin Tasarımında

Frame relay pazarının çoğunu LAN (Local Area Network) trafiği oluşturmaktadır. Erişim, Ankara, İstanbul, İzmir, Adana, Bursa, Antalya, Diyarbakır, İzmit ve Trabzon'da bulunan node’lar üzerinden sağlanır. Frame relay node'u bulunmayan yerler için gelen abonelik talepleri ise en yakın node'a bağlanarak karşılanır[7]. Bu haberleşmede bant genişliği yüksektir. Ancak kullanılabilir alanlar görüldüğü gibi yine belli bölgelerle sınırlıdır. Fiyatlandırma Tablo 2’deki gibidir[8]. Buradaki CIR ve EIR değerleri şu şekilde açıklanabilir: TTnet’in bağlantı merkezlerinde frame relay uç bağlantı cihazları vardır. Frame relay hat kiralanırken sabit bir hız talep edilir, örneğin 256 Kbps. Bu hız kuruma garantilenir, buna CIR (Commited Information Rate) denir. Ancak hattı kullanan kullanıcılar şıkıştırır ve talebin karşılanması amacıyla o an için daha fazla bant genişliğine ihtiyaç duyulursa, bu talep sağlanmaya çalışılır ama garanti edilmez. Kurumdan bu talebin ücreti ayrıca tahsil edilir. Buna da EIR (Excess Information Rate) denir. Yani, frame relay hatta taşınabilecek veri kapasitesi CIR değerinden yüksektir. Eğer hattı kullanan kullanıcıların veri aktarma talepleri CIR değerinin üstünde ise, EIR değerini aşmayan ek bant genişliği sağlanır. Bu patlamalı mod olarak adlandırılır ve kullanıcının talepleri sonlandığında tekrar CIR değerine dönülür. Hat aynı zamanda başka aboneler tarafından da kullanıldığından ve kimse hangi anda hangi abonenin CIR değerini aşacağını bilemeyeceğinden, EIR garanti edilmeyen bant genişliğidir.

Tablo 2. Frame relay üzerinden erişim ücretleri

Aylık Ücretler (TL) PVC ÜCRETİ (CIR) PVC ÜCRETİ (EIR) Hız

(Kbps) Bağlantı

Ücreti (TL) PORT ÜCRETİ Şehirlerarası Şehiriçi Şehirlerarası Şehiriçi

64 180.000.000 34.000.000 166.000.000 51.000.000 32.000.000 9.000.000 128 180.000.000 73.000.000 218.000.000 73.000.000 42.000.000 14.000.000 256 180.000.000 108.000.000 332.650.000 108.000.000 64.900.000 19.000.000 512 180.000.000 180.000.000 551.725.000 181.000.000 97.000.000 32.000.000

1024 271.800.000 271.800.000 833.675.000 271.800.000 150.000.000 48.000.000 2048 370.000.000 454.350.000 1.394.550.000 454.350.000

2.4. Kiralık hat (Leased Line) ile erişim

Noktadan noktaya bir haberleşmedir. Newbridge TDM (Time Division Multiplexer)

Şebekesi’nde, kiralık data devresi aboneleri, sisteme entegre modemlerle, en düşük hızlardan 128 Kbps hızına kadar olan bağlantıların yanısıra, yine sisteme entegre modemlerle, 64 Kbps'den 2 Mbps hızına kadar bağlantı kurabilmektedirler. TDM node'larının anahtarlama kapasiteleri, 32 Mbps'den 512 Mbps'e kadar çıkabilmektedir. Newbridge TDM nod'ları 61 il merkezi ve Lefkoşe’de kuruludur.

Şekil 2. Leased line protokolü

4

Page 14: Ab2004 cagri metin€¦ · E – Öğrenme Süreçlerinde Açık Kodlu Yazılımların Kullanılması Salih GÜMÜŞ 54 14 original submission Öğrenme Sistemlerinin Tasarımında

64 Kbps ve 128 Kbps hızlarındaki bağlantılar için Newbridge 27XX tipi modemler, 64 Kbps-2 Mbps arası hızlardaki bağlantılar için NAG2DC modemler ve yüksek kapasitedeki bağlantılar için 3600 tipi modemler kullanılmaktadır[9]. Görüldüğü gibi, kiralık hatlarda bant genişliği sorunu yaşanmamaktadır. İstenilen geniş banda ücreti karşılığında sahip olunabilmektedir. Kullanılabilir alanlar, diğer bağlantı türleri ile karşılaştırıldığında daha esnektir. Fiyatlandırma Tablo 3’de verilmiştir[10].

Tablo 3. Kiralık hat ile şehiriçi ve şehirlerarası aylık kira ücretleri

Hız (Kbps) Şehiriçi Ücretler (TL) Şehirlerarası Ücretler (TL) 2.4/9.6 37.000.000 77.000.000

9.6/19.2 48.000.000 97.000.000 19.2/33.6 57.000.000 116.000.000 33.6/64 76.000.000 149.000.000 64/128 125.750.000 253.550.000

128 ve üzeri 243.000.000 487.850.000

2.5. ISDN (Integrated Services Digital Network) erişim

Ses ve datanın var olan bakır telefon kabloları üzerinden taşındığı dijital servisler topluluğudur. Ses, görüntü, veri gibi her türlü bilginin sayısal bir ortamda birleştirilip aynı hat üzerinden iletilmesinin sağlandığı bir haberleşme ağıdır. Kullanıcıya dijital hat üzerinden data alışverişine olanak sağlar. İletim kalitesi normal telefon hattından yüksektir. ISDN, hata oranı düşük, güvenli ve sınırsız bir haberleşme sağlar. ISDN’de hız, ISDN’in türüne göre değişiklik gösterir, iki şekli vardır:

Şekil 3. ISDN Protokolü

• ISDN BA hızı (Basic Access-Temel Erişim): 2 adet 64 Kpbs’lik bilgi kanalı

içerdiğinden 2 x 64 = 128 Kpbs’dir. • ISDN PA hızı (Primary Access-Çoklu Erişim): 30 adet 64 Kpbs’lik bilgi kanalı

içerdiğinden 30 x 64 = 2 Mpbs’dir. ISDN PA Servisi, Ankara, Antalya, Adana, Aydın, Balıkesir, Çanakkale, Bolu, Bursa,

Denizli, Diyarbakır, Gaziantep, İzmir, İzmit, İstanbul, Tekirdağ, Elazığ, Erzurum, Eskişehir, Kastamonu, Kayseri, Kütahya, Konya, Mersin, Malatya, Muğla, Samsun, Trabzon, Tokat, Sivas, Sakarya, Hatay, Çorum, Giresun, Manisa, Zonguldak illerinde bazı santral sahalarında hizmet vermektedir. ISDN BA Servisi ise Ankara ve İzmir’de hizmete verilmiştir ve diğer illere yaygınlaştırma çalışmaları devam etmektedir[11].

ISDN BA erişiminde hız, görüntü kalitesi için yeterli değildir. ISDN PA erişim hızı

yeterli olsa da, kullanılabilir alanlar şimdilik belli bölgelerle sınırlıdır. Fiyatlandırma Tablo 4’de verilmiştir[12].

5

Page 15: Ab2004 cagri metin€¦ · E – Öğrenme Süreçlerinde Açık Kodlu Yazılımların Kullanılması Salih GÜMÜŞ 54 14 original submission Öğrenme Sistemlerinin Tasarımında

Tablo 4. ISDN BA ve PA için aylık ve bağlantı ücretleri Bağlantı Ücretleri (TL) BA (Basic Access) 14.000.000 PA (Primary Access) 2.079.000.000 Aylık Ücret (TL) BA (Basic Access) 14.400.000 PA (Primary Access) 450.000.000 Haberleşme: Telefon kontör atış peryoduna göre ücretlendirilir.

2.6. ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line) erişimi Asymmetric Digital Subscriber Line sözcüklerinin baş harflerinden oluşan ADSL

(Asimetrik Sayısal Abone Hattı), mevcut telefonlar için kullanılan bakır teller üzerinden yüksek hızlı veri, ses ve görüntü iletişimini aynı anda sağlayabilen bir modem teknolojisidir. ADSL, mevcut telefon hattını daha efektif kullanmak amacıyla sayısal kodlama tekniği ile bantın arttırılması vasıtasıyla kullanıcıya geniş bant imkanı sağlar. Dolayısıyla bu teknoloji ile data ve ses şebekeleri aynı anda kullanılabilir. ADSL, hat uzunluğu, hatta kullanılan bakır kablonun çapı ve kullanılan modemin tipine bağlı olarak 8 Mbps downlink ve 1 Mbps uplinke kadar hız sağlar. Bugün Ankara, İstanbul, İzmir ve Çanakkale illerinde ADSL kullanılmaktadır[13]. Bu haberleşmede bant genişliği yüksektir. Ancak kullanılabilir alanlar görüldüğü gibi belli illerle sınırlıdır. Fiyatlandırma Tablo 5’de verilmiştir[14].

Tablo 5. ADSL için aylık ve bağlantı ücretleri

Hız (Kbps) Bağlantı Ücreti (TL) Aylık Ücret (TL) 128/32 60.000.000 60.000.000 256/64 87.000.000 87.000.000

512/128 141.000.000 141.000.000 1024/256 249.000.000 249.000.000 2048/512 465.000.000 465.000.000

Yukarıda farklı protokollerin bant genişlikleri verilmiştir. Web tabanlı uzaktan eğitim

video içerikli ise görüntü kalitesi açısından bant genişliği önemlidir. Geniş bant, iyi performansla eşdeğerdir. Şekil 4’de bir görüntü performansı-bant genişliği grafiği görülmektedir.

Şekil 4. Bir uzaktan eğitim uygulamasında bant genişliğinin görüntü performansı ile karşılaştırılması

6

Page 16: Ab2004 cagri metin€¦ · E – Öğrenme Süreçlerinde Açık Kodlu Yazılımların Kullanılması Salih GÜMÜŞ 54 14 original submission Öğrenme Sistemlerinin Tasarımında

Şekil 4’den görüldüğü gibi, görüntü içeriğinde iyi performans sağlayan minimum bant genişliği 384 Kbps’dir. Bunun üzerine çıkıldığında performans çok az bir artış göstermekte ve belli bir yerden sonra da sabitlenmektedir. Uzaktan eğitim projesinin başarısı, görüntü içeriği kalitesi ile doğru orantılıdır. Yüksek verim tatminkar görüntü içerikleri ile sağlanabilir. Bu verilere göre; • Kullanılabilir alan konusunda bir sınırlama olmadığı halde, dial-up erişimde bant genişliği

56.6 Kbps ile yeterli değildir (ki pratikte 56.6 Kbps’e erişilememektedir). • Kablo TV üzerinden erişimde maksimum bant genişliği 512 Kbps’dir. Ancak

kullanılabilir alanlar belli illerle sınırlandırılmıştır. • Frame relay ve ADSL erişimi istenilen bant genişliğini sunar. Ancak kablo TV erişiminde

olduğu gibi kullanılabilir alanlar belli bölgelerle sınırlandırılmıştır. • ISDN erişimde BA erişim hızı yeterli değildir. PA erişimde ise, hız yeterli olduğu halde

kullanılabilir alan sınırlaması bulunmaktadır. • Kiralık hatlar ise arzu edilen geniş bant imkanını sağlarlar. TDM nodları 61 il merkezinde

bulunduğundan kullanılabilir alan sınırlaması fazla değildir. Kullanıma karar verilmesi aşamasında, ihtiyaç doğrultusunda başka erişimlerle proje bazında fiyat karşılaştırması yapmak gerekir. Bu esnada leased line modemlerinin ayrıca ücretlendirildiği unutulmamalıdır.

Görüldüğü gibi, karasal hatlarda ya bant genişliği sorunu yaşanmakta, ya da her yerde

kullanılamama bakımından alan sınırlaması ile karşılaşılmaktadır. Uydu teknolojisi bu sorunları ortadan kaldırarak internet erişiminde görsel içerikli web tabanlı uzaktan eğitim için karasal hatlara alternatif teşkil eder.

3. Uydu İnternetinin Özellikleri

Internetten streaming video yayınları seyrederken görüntü kalitesinin tatminkar

olabilmesi için yüksek bağlantı hızları seçilmelidir. Aslında rahat bir dolaşım için Mbps’lere çıkılmalıdır. Uydu sistemleriyle, görsel ve işitsel unsurları olan bir web tabanlı uzaktan eğitim içeriğinin ihtiyaç duyduğu geniş bant imkanını sağlamak mümkündür. Uydu teknolojilerinde hız, sistemine bağlı olarak 128, 256, 512 Kbps veya 1 Mbps, 2 Mbps ve üzeri olarak seçilebilir. Internete hızlı erişim uydu teknolojileri ile yeni bir soluk kazanmıştır. Kullanıcılar bu teknoloji ile, istedikleri yüksek hıza kolay bir yolla ulaşabilmektedirler. Uydu internetinin diğer avantajları şöyle sıralanabilir: • Web üzerinden yayın yapan televizyonlar kaliteli bir biçimde izlenebilir. • Internetten DVD kalitesinde video seyredilebilir. • Media streaming içerikleri daha hızlı, akıcı ve net izlenebilir. • Bu sistemlerle, örneğin 2-10 MB büyüklüğündeki bir dosya genellikle bir dakikadan daha

kısa bir sürede indirilebilir. Şekil 5’de uydu bağlantısının dial-up bağlantıya göre 100 kat fazla download hızına sahip olduğu görülmektedir[15].

7

Page 17: Ab2004 cagri metin€¦ · E – Öğrenme Süreçlerinde Açık Kodlu Yazılımların Kullanılması Salih GÜMÜŞ 54 14 original submission Öğrenme Sistemlerinin Tasarımında

Şekil 5. Uydu ve Dial-up bağlantılarında download hızlarının karşılaştırılması

• Bayiler, şubeler ve bölgelerarası network düşük maliyetli altyapı ile oluşturulabilir. • Başka bir uzaktan eğitim uygulaması olan IP multicast servisleri için uygun altyapı

oluşturur. • Karasal hatların çoğunda olduğu gibi kullanılabilir alan sınırlaması yoktur, uydunun

kapsama alanı içinde her yerde kullanılabilir. Dolayısıyla alt yapı eksikliği çekilen bölgeler için çözüm oluşturur.

• İstenilen her yerde ve hemen uygulamaya olanak tanır, kolayca taşınabilir. Uydu bağlantısı kullanımının son iki yılda kablolu yayına göre 5 kat daha hızlı büyüdüğü bildirilmektedir[16]. Uydu sistemleri üzerinden iletim, iyi planlanmış ve hazırlanmış bir eğitim içeriği ile beraber üniversiteler, şirketler, vakıf ve kurumlar için yeni çağın eğitim biçimlerine geçişte sorunsuz bir teknik altyapı sağlar. Uygun teknolojiyi seçmiş ve eğitim içeriğini hazırlamış olan bir eğitim kurumu, çağımızın yeni eğitim biçimi olmaya aday uzaktan eğitime geçiş için gerekli tüm şartları sağlamış olur. Uydu üzerinden çift yönlü (veri gönderimi ve alımı uydudan) internet uygulaması ülkemizde 2 yıldır yaygınlaşmaya başlamıştır. Çünkü, eski yasalarımız nedeniyle uydu üzerinden internete bağlanmak sadece tek yönlü (veri alımı uydudan gönderimi telefon hattı ile) mümkün olabiliyordu. Artık uydu bağlantısının potansiyelini kullanmanın önündeki yasal engeller kaldırılmış ve çift yönlü bağlantı olanağı sağlanmıştır[17]. Bu gelişmeye paralel olarak ülkemizdeki uydu servis sağlayıcılarının sayısı artmaya başlamıştır.

4. Uydu Internetinde Superonline Sistemlerinin Fiyatları Uydudan internet servisi sağlayan Superonline kuruluşunun donanım ürünleri ile farklı

hızlara ait fiyatları Tablo 6 ve Tablo 7’de verilmiştir[18].

Tablo 6. Uydu internetinin Superonline tek yönlü erişim (Skyrunner) sistemleri ile fiyatları TEK YÖNLÜ ERİŞİM

Skyrunner Basic (150 MB download) Aylık 39.000.000 TL + KDV Skyrunner Silver (400 MB download) Aylık 59.000.000 TL + KDV Modem Ücreti 250.000.000 TL Kurulum Ücreti (Digitürk aboneliğinin olup olmamasına göre değişmektedir.) 50-110.000.000 TL

8

Page 18: Ab2004 cagri metin€¦ · E – Öğrenme Süreçlerinde Açık Kodlu Yazılımların Kullanılması Salih GÜMÜŞ 54 14 original submission Öğrenme Sistemlerinin Tasarımında

Tablo 7. Uydu internetinin Superonline çift yönü erişim (Skyrunner II Basic) sistemleri ile fiyatları

ÇİFT YÖNLÜ ERİŞİM Uplink Hızı Downlink Hızı Aylık Fiyat Cihaz Ücreti

64 Kbps 256 Kbps € 240 € 2.900 128 Kbps 512 Kbps € 390 € 2.900 256 Kbps 1024 Kbps € 790 € 3.700

Bu fiyat verilerine göre, Superonline’ın tek yönlü Skyrunner Basic Servisi’nde down

hızı 512 Kbps, bu hıza karşılık gelen aylık ücret ise 150 MB veri download’ı için 39.000.000 TL’dir. Tek yönlü erişimde upload telefon hattı üzerinden gerçekleştiğinden, ücret dial-up bağlantıya göre çok daha düşük olacaktır. Tek yönlü erişimin daha çok bireysel kullanıcılara yönelik olduğu bilindiğine göre, 39.000.000 TL + upload için telefon ücreti, 1 saat/gün için dial-up bağlanan bir kullanıcının ödediği telefon + abonelik ücretine eşdeğerdir. Çünkü dial-up bağlantıda 216 saniyede bir 1 kontör atmaktadır. Yani 216 saniyeye karşılık gelen ücret 72.000 TL’dir. Buradan saat ücreti yaklaşık olarak 1.200.000 TL olarak hesaplanır. Buna abonelik ücreti de dahil edildiğinde günde 1 saatlik kullanım için 46.000.000 TL ücretine ulaşılır. Demek ki dial-up bağlantı, 1 saat/gün’ü geçen erişimler için uydu bağlantısına göre pahalı olmaktadır. Çünkü burada uydu erişimi sınırsızdır. Bu sistemdeki donanım ve kurulum ücreti max. 360.000.000 TL’dir. Kullanıcılar bir defaya mahsus bu ücreti ödeyerek, dial-up bağlantıya göre en az 10 kat (512 / 56 ~ 10) hızlı olan bu servise ve servisin diğer avantajlarına performans-fiyat karşılaştırması kritiği yaparak sahip olmayı tercih edebilirler. Superonlie’ın çift yönlü Skyrunner II Basic Servisi’nde down hızı 512 Kbps, up hızı 128 Kbps seçildiğinde aylık erişim hizmeti € 240’dir. Bu sisteme maksimum 10 PC’nin bağlandığı bilindiğine göre, kullanıcı başına düşen sınırsız erişimin fiyatı € 24 olacaktır. Cihaz ücreti € 2.900 ile kişisel kullanım için yüksektir. Ancak kurumsal kullanıcılar başlangıçta cihaz ücretini ödeyerek genişbant internete ve sistemin diğer avantajlarına sahip olabilirler.

SONUÇLAR Yapılan araştırma sonucunda, bireysel kullanıcılar açısından uydu internetinin aylık

erişim ücretleri ile dial-up erişim ücretleri arasında bir fark hemen hemen yoktur. Ancak donanım ücretlerinin yüksek olduğu görülmektedir. Bu durumda bireysel kullanıcılar genişbant internet avantajlarını, bir kez ödeyecekleri donanım ücretine tercih ederek erişimlerini uydu üzerinden sağlayabilirler. Karşılaştırma dial-up ücretleri ile yapılmıştır. Çünkü bireysel kullanıcılar genellikle en az maliyetli olan telefon hattı ile internete bağlanmaktadırlar. Zira diğer erişimlerin maliyeti daha yüksektir.

Çift yönlü uydu internet erişim hizmeti ise günümüz uydu maliyetleri gözönüne alındığında bireysel kullanıcıların hizmetine sunulabilecek uygun maliyetleri aşmaktadır. Ancak kurumsal kullanıcılar, ihtiyaçları doğrultusunda projelerini oluşturarak uydu servis sağlayıcılarından çift yönlü erişim hizmeti alabilir ve beraberinde internet dışındaki hizmetlere de sahip olabilirler.

Türkiye’de adil ve serbest rekabete dayalı dinamik bir telekomünikasyon sektörünün oluşturulması için gereken politika ve stratejilerin belirlenmesi hususunda, sektörün tüm tarafları arasında bilgilendirme ve koordinasyonla, ulusal ve uluslararası boyutta, ülke menfaatleri doğrultusunda, telekomünikasyon sektöründe gelişmeyi sağlamak için TSDK (Telekomünikasyon Stratejileri Danışma Konseyi) oluşturulması gerekmektedir. Kanunlarımız çerçevesinde konsey oluşumu ancak vakıf çatısı altında mümkün olabildiği için, kurumun önderliğinde ve katılımıyla, sektörün tüm aktörlerinin de yer aldığı

9

Page 19: Ab2004 cagri metin€¦ · E – Öğrenme Süreçlerinde Açık Kodlu Yazılımların Kullanılması Salih GÜMÜŞ 54 14 original submission Öğrenme Sistemlerinin Tasarımında

Telekomünikasyon Stratejileri Araştırma ve Geliştirme Vakfı (TSAGV) kuruluş çalışmaları başlatılmıştır. Ancak işlemler henüz sonuçlanmamıştır[19]. Bu vakıf sektörün gelişmesi ve düzenlenmesine büyük katkılarda bulunacaktır. Rekabetçi ortam ve fiyatlar o zaman kendiliğinden oluşarak düzenlenebilir.

Uydu internetinin bu özellikleri diğer bağlantı türleri ile karşılaştırıldığında uydu

erişiminin görsel içerik kalitesinin önemli olduğu uzaktan eğitim uygulamalarında geniş bant imkanı sunması ve kullanılabilir alan sınırı olmaması özellikleri başta olmak üzere diğer erişimlere alternatif teşkil ettiği önemle ortaya çıkan bir sonuçtur. Fiyat karşılaştırmaları yapıldığında tek yönlü erişimde ücretlerin kabul edilebilir seviyelerde olduğu görülmüştür. Uydu internet servis sağlayıcılarının sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Bu artış fiyat rekabetini getirecek ve yakın bir gelecekte internete uydu ile bağlananların sayısı artacaktır. Böylece gerekli alt yapı sağlanmış olacak ve web tabanlı uzaktan eğitim uygulamalarında yeni bir dönem başlayacaktır. KAYNAKLAR [1] http://www.arge.telekom.gov.tr Derleyen: Ahmet Oral erişim tarihi: 22.03.2000 [2] Maviş, İ., Uzaktan Eğitim: Etkin Uygulama Esasları Anadolu Üniversitesi, 1994 [3] Telekomünikasyon Kurumu Sektörel Araştırma ve Stratejiler Dairesi Başk., 3.Rapor, 2001 [4] http://www.telekom.gov.tr/tarifeler/yurticitelefon.html erişim tarihi: 04.01.2004 [5] http://www.telekom.gov.tr/kablotv/ktv-iller.html erişim tarihi: 04.01.2004 [6] http://www.telekom.gov.tr/tarifeler/kablo.html erişim tarihi: 04.01.2004 [7] http://www.telekom.gov.tr/framerelay/fr-erisim.html erişim tarihi: 04.01.2004 [8] http://www.telekom.gov.tr/tarifeler/tarife4.html erişim tarihi 04.01.2004 [9] http://www.telekom.gov.tr/devre/d-sayisal.html erişim tarihi: 04.01.2004 [10] http://www.telekom.gov.tr/tarifeler/turpak.html erişim tarihi: 04.01.2004 [11] http://www.telekom.gov.tr/isdn/i-erisim.html erişim tarihi: 04.01.2004 [12] http://www.telekom.gov.tr/tarifeler/isdn.html erişim tarihi: 04.01.2004 [13] http://www.telekom.gov.tr/adsl/adsl-sss.html erişim tarihi: 04.01.2004 [14] http://www.telekom.gov.tr/ttnet/tarife1.html erişim tarihi: 04.01.2004 [15] http://www.hughes.netiletisim.net/ erişim tarihi: 04.01.2004 [16] http://www.hughes.netiletisim.net/ erişim tarihi: 04.01.2004 [17] Chip Dergisi, 2002 Ekim [18] http://satis.superonline.com/onlinesatis/skyrunner.php erişim tarihi: 04.01.2004 [19] Telekomünikasyon Kurumu Faaliyet Raporu, 2002

10